sáng kiến kinh nghiệm CÔNG tác CHỦ NHIỆM lớp học văn hóa ở TRUNG tâm GDTX

Cơng tác chủ nhiệm lớp học văn hóa ở Trung tâm GDTX

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỒNG NAI
TRUNG TÂM GDTX NHƠN TRẠCH

Mã số : …………………

CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP VĂN HÓA
Ở TRUNG TÂM GDTX

Người thực hiện : Nguyễn Văn Chính
Lĩnh vực nghiên cứu :
Quản lý giáo dục : ……………………….
Phương pháp dạy học bộ môn : ……………
Phương pháp giáo dục : ……………………
Lĩnh vực khác : ……………….....................
Có đính kèm :
Mơ hình

Phần mềm

Phim ảnh

Hiện vật khác

NĂM HỌC 2012 – 2013

GV: Nguyễn Văn Chính

1

Cơng tác chủ nhiệm lớp học văn hóa ở Trung tâm GDTX

SƠ LƯỢC LÝ LỊCH KHOA HỌC

I. THÔNG TIN CHUNG VỀ CÁ NHÂN
Họ và tên :

Nguyễn Văn Chính

Ngày tháng năm sinh : 1957
Nam, nữ : Nam
Địa chỉ: Ấp Bến Sắn – Xã Phước Thiền – Huyện Nhơn Trạch – Tỉnh Đồng Nai
Điện thoại :

(NR) ĐTDĐ : 0168.6044958

Fax :

Email :

Chức vụ : Tổ trưởng trổ Văn hóa
Đơn vị cơng tác : Trung tâm GDTX huyện Nhơn Trạch
II . TRÌNH ĐỘ ĐÀO TẠO
Học vị (hoặc trình độ chun mơn, nghiệp vụ) cao nhất : Cử nhân
Năm nhận bằng : 2007
Chuyên ngành đào tạo : Lịch sử
III . KINH NGHIỆM KHOA HỌC :
Lĩnh vực chun mơn có kinh nghiệm : Giảng dạy mơn lịch sử
Số năm có kinh nghiệm : 05

- Các sáng kiến kinh nghiệm đã có trong những năm gần đây :
+ Phương pháp giảng dạy ôn – giảng – luyện mơn lịch sử
+ Thực hiện bài : Ơn tập – sơ kết – tổng kết trong môn lịch sử.
+ Ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy môn lịch sử

GV: Nguyễn Văn Chính

2


Cơng tác chủ nhiệm lớp học văn hóa ở Trung tâm GDTX

ĐỀ TÀI : CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP HỌC VĂN HÓA
Ở TRUNG TÂM GDTX
I. Lý do chọn đề tài :
Cho đến nay, việc tổ chức dạy văn hóa ở Trung tâm GDTX (Giáo dục thường
xuyên) chỉ dựa vào hai văn bản của Bộ giáo dục và đào tạo giành riêng cho Trung
tâm GDTX đó là : Quyết định số 01/2007/QĐ-BGDĐT ban hành quy chế tổ chức và
hoạt động của Trung tâm GDTX ngày 02/01/2007 và Quyết định số 02 /2007/QĐBGD ĐT ban hành quy chế đánh giá , xếp loại học viên theo học chương trình
GDTX cấp THCS (Trung học cơ sở) và cấp THPT (Trung học phổ thông) ngày
23/01/2007.
Ngồi ra cịn có Quyết định số 07/2002/QĐ-BGDĐT Quy định về tổ chức hình
thức tự học có hướng dẫn đối với bổ túc trung học ngày 19/03/2002. Hình thức này
trong thời gian qua Trung tâm GDTX Nhơn Trạch không tổ chức.
Tất cả các văn bản pháp quy giành cho Trung tâm GDTX hiện hành đều không
đề cập đến chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của GVCN (Giáo viên chủ nhiệm).
Trung tâm GDTX Nhơn Trạch thành lập cuối năm 1996 và đi vào hoạt động
vào tháng 03/1997. Quyết định 01 và 02 của Bộ giáo dục đào tạo thì 10 năm sau
(2007) mới có. Vì vậy mọi việc của Trung tâm GDTX phải vận dụng các văn bản
của ngành học phổ thơng, trong đó có cơng tác chủ nhiệm lớp.

Ngày 16/08/2012 Sở giáo dục đào tạo tỉnh Đồng Nai đã tổ chức lớp tập huấn
công tác chủ nhiệm lớp. Đây là lần đầu tiên kể từ khi thành lập Trung tâm GDTX,
GVCN được tập huấn gồm có 04 bài sau đây:
Bài 1: Vai trò và những hoạt động chủ yếu của GVCN ở Trung tâm GDTX hiện nay.
Bài 2: Sứ mệnh và nội dung cơ bản của công tác chủ nhiệm của GVCN lớp trong
Trung tâm GDTX.
Bài 3 : Phẩm chất và năng lực của người GVCN.
Bài 4 : Một số kỹ năng đặc thù của người GVCN lớp ở Trung tâm GDTX.
Ngồi ra cịn 02 phần phụ lục :
+ Nâng cao năng lực hiểu học sinh của GVCN THPT.
+ Sứ mệnh và vai trị của GVCN.
Đó là nhũng bài lý thuyết căn bản phục vụ cho công tác chủ nhiệm lớp ở
Trung tâm GDTX.
Việc tập huấn, nghiên cứu tài liệu hướng dẫn làm công tác chủ nhiệm lớp ở
Trung tâm GDTX chỉ là cơ sở nền tảng ban đầu. Còn vận dụng vào thực tế lớp học
văn hóa thì chắc hẵn khơng có một cơng thức chung.
Từ năm 1997 đến nay, chúng tôi đã được phân công làm công tác chủ nhiệm
trên 30 lớp với nhiều đối tượng học viên khác nhau. Nên ít nhiều cũng rút được một
GV: Nguyễn Văn Chính

3


Cơng tác chủ nhiệm lớp học văn hóa ở Trung tâm GDTX

số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm ở Trung tâm GDTX và xin được trình bày
dưới đây.
II. Thực trạng :
1. Giáo viên chủ nhiệm: Chưa được bồi dưỡng nghiệp vụ công tác chủ nhiệm
trong một thời gian dài, nhất là trong ngành GDTX. Khơng có văn bản pháp quy

quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của GVCN ở Trung tâm GDTX. Vì vậy
khi thực hiện cơng tác chủ nhiệm lớp ở Trung tâm GDTX mỗi GV (Giáo viên) làm
một cách, thiếu tính nhất quán giữa GV này với GV khác, giữa GV với Giám đốc.
2. Học viên: Khơng đồng nhất về độ tuổi vì vậy dù có cùng một lớp học nhưng
trình độ học lực có nhiều chênh lệch giữa HV này với HV khác. Đối với địa bàn
huyện Nhơn Trạch là nơi đang trong quá trình đơ thị hóa, cơng nghiệp hóa đã thu
hút nhiều người từ nhiều địa phương khác đến làm ăn, lập nghiệp. Khơng ít trong số
đó có con, em hoặc chính bản thân họ đến học văn hóa ở Trung tâm GDTX.
Do đó trong mỗi lớp học mà HV cũng rất da dạng về hoàn cảnh sống, phong tục
tập quán, sinh hoạt và nhận thức về việc học cũng khác nhau.
3. Chất lượng đầu vào:
Trung tâm GDTX là nơi góp phần tạo điều kiện cho mọi người “Học tập suốt
đời”. Những học viên khơng cịn điều kiện để vào các trường phổ thông mới vào
Trung tâm GDTX.
4. Sự cộng tác của cha mẹ học viên:
Hàng năm số HV thuộc diện nghèo hay cận nghèo không nhiều, mỗi lớp khoản
từ 1 – 2 HV. Nhưng hồn cảnh gia đình trong diện khiếm khuyết còn chiếm tỉ lệ
cao như : mất cha, cha mẹ ly hôn, cha mẹ làm ăn xa không trực tiếp ni dạy con…
Do đó nền tảng giáo dục từ gia đình cịn nhiều hạn chế.
5. Việc phân cơng giáo viên làm công tác chủ nhiệm lớp :
Theo PGS.TS Hà Nhật Thăng – Viện khoa học giáo dục Việt Nam thì GVCN
cần quản lý HV cả một cấp học. Như vậy GV có đủ thời gian cần thiết để tìm hiểu
HV từ lớp đầu cấp đến cuối cấp.
Phân công GVCN như hiện nay : GV chỉ được phân công chủ nhiệm 1 lớp (9
tháng học) rồi sau đó chuyển sang lớp khác. GV phải tìm hiểu HV lớp này chưa
tường tận lại phải tiếp quản và tìm hiểu HV mới khác.
III. Nội dung, biện pháp thực hiện :
1. Cơ sở lý luận về cơng tác chủ nhiệm lớp :
 Vị trí, vai trò, các hoạt động chủ yếu của GVCN ở Trung tâm GDTX.
+ Vị trí, vai trị:

- Là người thay mặt Giám đốc quản lý danh sách HV và quá trình đào tạo của
một lớp học.
GV: Nguyễn Văn Chính

4


Cơng tác chủ nhiệm lớp học văn hóa ở Trung tâm GDTX

- Là người có trách nhiệm đánh giá tồn diện chất lượng bồi dưỡng, giáo dục
học viên.
- Là người góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục của Trung tâm GDTX về :
đạo đức, tư tưởng chính trị, lối sống, lý tưởng sống cho HV.
- Là người trực tiếp góp phần xây dựng mơi trường giáo dục lành mạnh, thân
thiện, xây dựng tập thể lớp đoàn kết, tiến bộ.
+ Các hoạt động chủ yếu của GVCN:
- Quản lý toàn diện các hoạt động giáo dục của một lớp học
- Cố vấn cho HV tổ chức các hoạt động giáo dục
- Hoạt động phối hợp các lực lượng giáo dục
- Giúp người học và tập thể lớp tự đánh giá kết quả giáo dục đào tạo.
- Thông báo kết quả rèn luyện, học tập của HV.
- Xây dựng kế hoạch tổ chức các hoạt động giáo dục, rèn luyện cho HV.
- Phản ánh nguyện vọng chính đáng của HV với Giám đốc và các bộ phận có
liên quan.
- Truyền đạt các thông tin cần thiết từ Ban giám đốc đến lớp học.
2. Các hoạt động và biện pháp cụ thể của GVCN ở TTGDTX Nhơn Trạch
Học viên học các lớp văn hóa tại Trung tâm GDTX Nhơn Trạch được chia làm 02
nhóm : Nhóm tuổi trưởng thành vừa học vừa làm, học vào buổi tối và cả ngày chủ nhật.
Nhóm tuổi không bắt buộc tham gia các phong trào ngoại khóa. Cịn nhóm tuổi vị
thành niên học vào buổi sáng các ngày trong tuần GVCN phải quản lý như các lớp của

ngành học phổ thơng. Dù là nhóm tuổi nào GVCN cũng phải quản lý, tổ chức các hoạt
động giáo dục và nhận xét, đánh giá xếp loại 2 mặt giáo dục theo quyết định số
02/2007/QĐ-BGDĐT ban hành ngày 23/01/2007 của Bộ giáo dục – đào tạo.
Sự khác nhau giữa 2 nhóm tuổi này là ở chỗ quan hệ giữa GVCN với những người
có liên quan trách nhiệm đến học viên. HV nhóm tuổi vị thành niên thì cịn phụ thuộc
vào cha mẹ hoặc người giám hộ. Vì vậy khi giải quyết các vụ việc liên quan đến quyền
và nghĩa vụ của HV phải liên hệ đến cha mẹ hoặc người giám hộ HV.
HV nhóm tuổi trưởng thành (vừa học vừa làm) thì phụ thuộc vào cơ quan, đơn vị,
cơ sở sản xuất mà họ đang làm việc, công tác. Vì vậy khi giải quyết các vụ việc liên
quan đến quyền và nghĩa vụ của HV phải liên hệ đến cơ quan, đơn vị, cơ sở nơi họ
đang làm việc, công tác .
Những việc chung nhất cần phải làm dù là nhóm tuổi nào, với cương vị của GVCN
chúng tơi phải thực hiện những cơng việc như sau :
a. Tìm hiểu hoàn cảnh, học lực, hạnh kiểm và thái độ học tập của học viên:
- Ngay sau khi nhận lớp chủ nhiệm được phân công, GVCN phải gấp rút nghiên
cứu học bạ của HV học ở cấp dưới, thống kê học lực, hạnh kiểm và nhận xét của
GV: Nguyễn Văn Chính

5


Cơng tác chủ nhiệm lớp học văn hóa ở Trung tâm GDTX

GVCN. Đó là u cầu chung trong việc tìm hiểu HV. Tuy nhiên thông qua việc này
GVCN ngay từ đầu cũng chọn lựa ra được một số nhân tố nổi trội nhất để giới thiệu
bầu vào ban cán sự lớp.
- Sau đó là cơng tác tìm hiểu lý lịch, hoàn cảnh của HV. Việc này GVCN làm
phiếu kê khai lý lịch để HV kê khai theo mẫu thống nhất do GVCN đưa ra. Nội dung
yêu cầu trong phiếu kê khai làm sao giúp GVCN tìm hiểu được hồn cảnh sinh hoạt,
học tập của HV mà còn đáp ứng các yêu cầu làm các loại hồ sơ của Trung tâm GDTX.

b. Giúp cho học viên thích nghi với mơi trường học tập mới
Những học viên mới bước vào Trung tâm GDTX còn tỏ ra tự ty, mặc cảm, nhất
là những HV cịn ở tuổi thiếu niên.
Vì vậy ngay từ đầu GVCN là người cần phải giải tỏa những khúc mắc, trăn trở
của HV. Phải trích đọc quyết định số 01 và 02 của Bộ giáo dục – đào tạo ban hành năm
2007 về quyền và nghĩa vụ, nhiệm vụ của học viên đến học tại Trung tâm GDTX.
Những điều cần phải làm và khơng được làm của HV. Ngồi ra GVCN còn đưa ra
những tấm gương thành đạt học văn hóa ở Trung tâm GDTX để những HV mới vào noi
gương, học theo và củng cố niềm tin, xác định động cơ đúng đắn trong học tập, rèn
luyện.
Ngoài ra GVCN cũng cần nắm vững các văn bản quy định về chế độ học phí, bảo
hiểm...Để tuyên truyền giáo dục, thuyết phục HV thực hiện quyền và nghĩa vụ của
mình. Nhất là những chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước trong việc quan tâm
đến người nghèo, những HV có hồn cảnh khó khăn đặc biệt để đề xuất, kiến nghị đến
Giám đốc Trung tâm GDTX tìm giải pháp giúp đỡ. Góp phần tạo ra mơi trường nhân ái,
thân thiện, lành mạnh tạo điều kiện cho những HV có hồn cảnh đặc biệt khó khăn
cũng có thể vượt khó vươn lên trong học tập.
c. Về việc quản lý học viên:
+ Trong thời gian học ở trường:
- Chính khóa :
Ngồi việc quản lý chung của Ban giám đốc, phân công nhân viên điểm danh
trong từng buổi học, ban hành quy định xử lý HV cho giáo viên bộ môn trong giờ dạy
của mình. Giáo viên bộ mơn ghi rõ các vấn đề đặc biệt diễn ra trong quá trình dạy học
trong sổ đầu bài.
Tuy nhiên nhân viên đi điểm danh chỉ thực hiện vào đầu buổi học, để biết được
HV đi trễ, cúp tiết, phải dựa vào ghi nhận của giáo viên bộ mơn trong sổ đầu bài.
Cịn phần nhận xét tiết dạy của giáo viên các bộ môn cũng cần phải thống nhất,
sao cho những thơng tin đó giúp cho GVCN nắm bắt được cụ thể vụ việc để có cơ sở
giáo dục, uốn nắn HV.
- Ngoại khóa:

GV: Nguyễn Văn Chính

6


Cơng tác chủ nhiệm lớp học văn hóa ở Trung tâm GDTX

Hoạt động giáo dục ngoại khóa ở Trung tâm GDTX trên thực tế không chiếm
nhiều thời gian. Phần nào thuộc về nghị quyết của Đồn cấp trên thì Chi đoàn đứng ra
tổ chức và quản lý các hoạt động phong trào. GVCN chỉ cần liên hệ với Ban chấp hành
Chi đoàn để ghi nhận kết quả, tuyên dương các HV của lớp mình phụ trách có thành
tích trong các phong trào hoặc ghi nhận xét tinh thần ý thức tham gia các hoạt
động phong trào của học viên vào học bạ cuối năm học.
Một số hoạt động ngoại khóa khác mà GVCN phải trực tiếp quản lý như : Sinh
hoạt chào cờ; Các buổi học tập ngoại khóa như : An tồn giao thơng, HIV AIDS, giới
tính, các chun đề về kỹ năng sống … Các buổi lễ của Trung tâm GDTX tổ chức hoặc
các buổi mít tinh kỷ niệm các ngày lễ lớn do cấp trên điều động, cắm trại…
+ Thời gian học viên không học ở trường:
Thời gian này có thể nói là nhà trường khơng trực tiếp quản lý học viên. Nhưng
khơng phải là khơng cịn mối liên hệ nào. Đó là mối liên hệ giữa nhà trường, gia đình
và xã hội vẫn phải duy trì. Phổ biến nhất vẫn là mối liên hệ giữa cha, mẹ (người giám
hộ HV) với GVCN.
Để thống nhất việc quản lý HV học tập ở nhà, ngay từ đầu năm học Trung tâm
GDTX tổ chức họp cha mẹ HV. Nhằm cung cấp cho cha, mẹ HV những thông tin
cần thiết nhất như:
- Cung cấp số điện thoại của GVCN và các bộ phận có liên quan
đến việc quản lý HV ở TTGDTX.
- Thời gian biểu của nhà trường tổ chức dạy và học
- Các môn học và chuẩn bị sách giáo khoa, học cụ.

- Quy chế và nội quy của TTGDTX.
- Quyền và nghóa vụ của HV theo học tại TTGDTX.
- Các khoản đóng góp về tài chính như học phí, tăng tiết phụ đạo,
tham gia các loại bảo hiểm…
Ngoài ra cũng còn mối quan hệ khác ngoài xã hội như HV vi
phạm pháp luật (gây rối trật tự công cộng, vi phạm luật giao thông,
đánh nhau…) Các ngành chức năng như công an hoặc các cơ quan có
liên quan khác có thông báo đến TTGDTX. Việc này giám đốc và
giáo viên chủ nhiệm có trách nhiệm tiến hành các biện pháp giáo
dục theo đúng quy chế và pháp luật quy định.
d. Về việc giúp người học và tập thể tự đánh giá kết quả
giáo dục, đào tạo
GV: Nguyễn Văn Chính

7


Cơng tác chủ nhiệm lớp học văn hóa ở Trung tâm GDTX

Đầu năm học GVCN phổ biến chương V của quy chế tổ chức và
hoạt động của TTGDTX được ban hành theo quyết định số
01/2007/QĐ.BGDĐT ngày 2/1/2007 của Bộ Trưởng Bộ GD & ĐT. Từ điều
29 đến 34 nói về:
- Học viên TTGDTX – Nhiệm vụ của HV – Quyền của HV
- Hành vi, ngôn ngữ, trang phục của HV – Các hành vi học viên
không được làm – Khen thưởng và kỷ luật học viên.
Đồng thời phổ biến điều 11 chương II về tiêu chuẩn xếp loại học
lực học kỳ và cả năm, toàn bộ chương III đánh giá xếp loại về hạnh
kiểm trong quy chế đánh giá, xếp loại học viên theo học chương trình
TGTX cấp THCS và cấp THPT được ban hành theo quyết định số

02/2007/QĐ.BGDĐT ngày 23/1/2007 của Bộ Trưởng Bộ giáo dục và đào
tạo.
Đó là những nội dung cơ bản nhất mà học viên cần nắm vững
để xác định tiêu chí phấn đấu học tập rèn luyện. Học viên tự đối
chiếu các quy định của quy chế mà tự xếp loại kết quả rèn luyện của
mình. Nhất là về mặt hạnh kiểm cuối học kỳ và cả năm. GVCN tổ
chức cho học viên viết tự kiểm điểm chấp hành quy chế, nội quy học
tập rèn luyện ở TTGDTX. Tự liên hệ những việc làm được chưa làm
được và căn cứ vào tiêu chí xếp loại hạnh kiểm theo QĐ của Bộ
Trưởng Bộ Giáo Dục và Đào Tạo để tự xếp loại hạnh kiểm cho mình.
Sau đó thông qua tập thể lớp xét xếp loại hạnh kiểm của từng học
viên đúng theo quy định của quy chế.
e. Về việc phát huy vai trò tự quản của lớp
Để phát huy tốt vai trò tự quản của lớp phải cần đến ban cán sự
đặc biệt là lớp Trưởng. GVCN phải có những tiêu chí nhất định để lựa
chọn những HV năng nổ trong học tập, sinh hoạt tập thể, ý thức chấp
hành tốt nội quy, quy chế của nhà trường, có học lực tương đối nổi trội
trong tập thể lớp, có khả năng đoàn kết, tập hợp các bạn tham gia các
phong trào.
Việc lựa chọn lớp Trưởng và ban cán sự lớp đối với lớp 11,12 thì
không khó. Vì giáo viên chủ nhiệm đã biết rõ năng lực HV qua hơn
một năm học tập và rèn luyện ở TTGDTX. Nhưng ở lớp 10 (lớp đầu
cấp) học viên mới vào học, vì thế nên GVCN chỉ tìm hiểu qua hồ sơ,
học bạ về kết quả học tập, rèn luyện và ý kiến nhận xét của GVCN
ở lớp dưới, cấp dưới để lựa chọn.
GV: Nguyễn Văn Chính

8

Cơng tác chủ nhiệm lớp học văn hóa ở Trung tâm GDTX

Ngoài việc lựa chọn ban cán sự, GVCN còn phải phân chia HV
trong lớp thành các tổ sao cho phù hợp và cùng phải chọn được tổ
trưởng có trách nhiệm.
GVCN phải cung cấp danh sách, tài liệu có liên quan cho ban cán sự lớp,
các tổ và phân công nhiệm vụ cụ thể cho lớp Trưởng, các lớp phó
và các tổ trưởng. Lập sơ đồ lớp để tiện việc điểm danh, giúp cho GV
bộ môn biết tên HV để gọi hoặc ghi tên vào sổ đầu bài các trường
hợp vi phạm nội quy học tập.
GVCN là người cố vấn, hướng dẫn cho lớp thông qua ban cán sự tổ
chức mọi hoạt động của lớp theo mục tiêu giáo dục đào tạo của
TTGDTX.
f. Về việc kết hợp các lực lượng giáo dục
Các lực lượng giáo dục bao gồm nhà trường, gia đình và xã hội.
Nhưng chủ yếu vẫn là nhà trường và gia đình. TTGDTX NT hàng năm
có tổ chức Ban đại diện cha mẹ HV để đảm bảo quyền lợi cho HV ở
từng lớp học, hàng năm ít nhất cũng tổ chức họp cha mẹ HV 3 lần trong
năm (đầu năm, giữa năm, cuối năm)
Họp đầu năm nhằm thông tin cho cha mẹ HV biết được nội quy, quy
chế của TTGDTX, quyền lợi và nghóa vụ của HV phải thực hiện, chế
độ bảo hiểm, chế độ chính sách cho hộ nghèo, hộ chính sách. Chương
trình học, sách giáo khoa và học cụ cần thiết. Thời khóa biểu học tập
của HV.
Họp giữa năm và cuối năm nhằm thông tin kết quả học tập rèn
luyện của cả lớp và từng HV cuối kỳ I và cả năm. Qua kết quả đó
cha mẹ HV và TTGDTX bàn bạc tìm ra những giải pháp để khắc phục
những tồn tại, phát huy các yếu tố tích cực.
g. Về việc làm cầu nối giữa Ban Giám Đốc, Ban chấp hành chi
đoàn và học viên

GVCN có nhiệm vụ truyền đạt, giải thích, thuyết phục HV thực hiện
các nội dung chỉ đạo của Ban giám đốc và Ban chấp hành chi đoàn.
Ngược lại GVCN cũng có trách nhiệm đề đạt ý kiến nguyện vọng của
HV, của cha mẹ HV với Ban giám đốc. Góp ý với chi đoàn trong việc
thực hiện nghị quyết của Tổ chức Đoàn và mục tiêu kế hoạch giáo
dục và đào tạo của TTGDTX.
Phát hịên những HV có năng khiếu, có ý thức vươn lên trong học tập
và rèn luyện giới thiệu cho tổ chức Đoàn, Ban giám đốc có kế hoạch
GV: Nguyễn Văn Chính

9


Cơng tác chủ nhiệm lớp học văn hóa ở Trung tâm GDTX

bồi dưỡng kiến thức và năng khiếu. Góp phần xây dựng đội ngũ, nhân
lực cho Đoàn và cho mọi hoạt động của TTGDTX.
Đồng thời để phát huy vai trò của Tổ chức Đoàn là giáo dục lý
tưởng cho thanh niên. GVCN cần liên hệ chặt chẽ với tổ chức Đoàn
trong việc giáo dục học viên cá biệt. Làm cho những gương tốt trong HV
ngày càng được tăng lên và các hành vi tiêu cực trong HV ngày càng
giảm bớt.
h. Thực hiện hồ sơ sổ sách quản lý của GVCN và chế độ báo
cáo
Hiện nay các loại sổ sách của TTGDTX quản lý nhưng lại có liên
quan đến trách nhiệâm của GVCN như: Sổ gọi tên và ghi điểm – Sổ đầu
bài – Sổ chủ nhiệm lớp. Đây là các loại sổ phần lớn do GVCN thực
hiện, nhưng thuộc loại sổ do TTGDTX quản lý chứ không phải sổ cá
nhân.
Vì vậy trước khi ghi chép vào các loại sổ sách trên GVCN phải

có các loại hồ sơ riêng của cá nhân như: Sổ theo dõi quản lý HV đi
học chuyên cần, sổ theo dõi tinh thần, thái độ học tập, sổ biên bản sinh
hoạt lớp… Ngoài ra GVCN còn phải lưu hồ sơ: đơn xin nghỉ học, các tờ
tự kiểm vi phạm hội quy, hồ sơ đề nghị khen thưởng, kỷ luật… Để làm
việc có khoa học GVCN còn phải soạn ra các loại biểu mẫu cần thiết
phục vụ cho công việc quản lý HV và quan hệ với các lực lượng giáo
dục có liên quan.
Theo quy định của Giám Đốc TTGDTX, hàng tháng GVCN phải
thực hiện chế độ báo cáo (có mẫu quy định) và nộp hồ sơ chủ nhiệm
cuối năm học cho TTGDTX quản lý.
IV. Kết quả thực hiện
Trong 5 năm học vừa qua, bản thân tôi luôn nhận chủ nhiệm lớp
được xếp hạng là yếu nhất của TTGDTX NT. Đó là lớp đầu cấp THPT
(lớp 10). Với cách làm như đã nói trên từng bước đã đưa lớp được cho
là yếu nhất đi vào nề nếp, ổn định việc dạy và học. Xếp hạng thi đua
giữa các lớp được nâng lên dần.
Điển hình như lớp 10B2 (2011-2012), sau 2 tháng nhập học lớp luôn
đứng hạng 5 trên năm lớp. Là lớp có nề nếp học tập kém nhất
TTGDTX Nhơn Trạch. Sau khi tăng cường các biện pháp chủ nhiệm lớp,
lớp 10B2 dần dần ổn định nề nếp học tập, tích cực tham gia các phong

GV: Nguyễn Văn Chính

10


Cơng tác chủ nhiệm lớp học văn hóa ở Trung tâm GDTX

trào của nhà trường, xếp hạng giữa các lớp cũng nâng lên dần, có
lúc đứng hạng nhì toàn TTGDTX NT.

Kết quả xếp loại 2 mặt giáo dục cả năm học của lớp như sau:
- Học lực : Khá (8,69%) Trung bình (39,13%) yếu (52,17%)
- Hạnh kiểm : Tốt (26,08%) Khá (43,47%) trung bình (30,43%)
Số HV rèn luyện trong hè , thi lại và được lên lớp : 7/12 HV. Như vậy sau khi
thi lại tổng số HV lên lớp : 18/23 HV. ở lại 5 HV (Tỉ lệ lên lớp : 78,26%)
trong đó có 2 HV tiên tiến.
Trên cơ sở đó bước sang năm học 2012 – 2013, lớp 10B2 năm trước, nay là
lớp 11B2, luôn là lá cờ đầu trong phong trào thi đua học tập của TTDGTX
Nhơn Trạch.
Kết quả xếp loại 2 mặt giáo dục cả năm được nâng lên rõ rệt
- Học lực : Giỏi (11,76%) Khá (29,41%) Trung bình (58,82%), khơng có học
viên yếu, kém
- Hạnh kiểm : Tốt (76,47%) Khá (23,52%) . khơng có hạnh kiểm trung bình,
yếu.
Năm học trước, lớp này chỉ có 02 HV Tiên tiến, năm nay có đến 05 HV Tiên
tiến và 02 HV giỏi
Đến năm học (2012-2013) lớp 10B2 mới vào cũng tương tư,ï tỉ lệ học
viên có hoàn cảnh đặc biệt tương đối nhiều chiếm gần 30%. Cuối học
kỳ I, kết quả không có học viên khá giỏi, học lực trung bình chỉ chiếm
37,03%, yếu kém chiếm 62,97%. Xếp loại hạnh kiểm loại khá tốt chỉ có
22% còn lại là loại hạnh kiểm trung bình.
Kết quả cuối năm học cũng có nhiều thay đổi:
- Về học lực : có 1 học viên đạt danh hiệu tiên tiến. Tỉ lệ HV học lực đạt trung
bình, khá (40%), tỉ lệ HV yếu giảm còn (56%)
- Về hạnh kiểm : Loại khá, tốt được nâng lên là 32% còn lại hạnh kiểm trung
bình 68%.
Lớp 12 T (2012 – 2013) cũng có nhiều chuyển biến tích cực :
Kết quả cuối kỳ I :
- Học lực : Giỏi ( 4,34%) khá ( 13,04%) trung bình (30,43%) yếu (47,82%)
kém (4,34%)

- Hạnh kiểm : Tốt (30%) khá (55%) cịn lại là trung bình
Kết quả cuối năm học :
- Học lực : Giỏi (4,34%) khá tăng lên (17,39%) trung bình tăng lên (47,82%)
khơng cịn HV kém.
- Hạnh kiểm : Tốt (45%) còn lại là khá và trung bình
GV: Nguyễn Văn Chính

11


Cơng tác chủ nhiệm lớp học văn hóa ở Trung tâm GDTX

Việc tăng cường các biện pháp quản lý của GVCN sẽ góp phần
ổn định và duy trì nền nếp dạy và học. Có ổn định được nền nếp dạy
và học thì chất lượng giáo dục đào tạo mới nâng lên trong các năm
học kế tiếp.
V. Bài học kinh nghiệm
- Theo ý kiến của PGS.TS Hà Nhật Thăng (viện khoa học giáo ducï
Việt Nam) thì GVCN ở các TTGDTX trước hết là người thay mặt Giám
Đốc có trách
nhiệm quản lý danh sách, quá trình đào tạo một lớp học, một khóa
học. Do đó Giám Đốc TTGDTX phải luôn quan tâm, chỉ đạo thống nhất
và hoạt động đồng bộ đối với công tác chủ nhiệm lớp ở TTGDTX.
- GVCN ở TTGDTX cần phải xác định rõ vị trí, vai trò của mình đối
với
công tác chủ nhiệm. Đối tượng học viên trong lớp chủ nhhiệm rất đa
dạng và phức tạp vì vậy “người GVCN trong TTGDTX có lao động tinh
tế, phức tạp”. Do đó để hoàn thành công tác chủ nhiệm không thể tính
toán được về mặt thời gian.
- GVCN ở TTGDTX cần phải có những kỹ năng như: Kỹ năng hiểu

học viên. Kỹ năng tổ chức các hoạt động giáo dục. Kỹ năng phát
hiện và giải quyết các vấn đề sẽ nảy sinh trong thực tiễn giáo dục.
Kỹ năng giáo dục học viên cá biệt. Kỹ năng đánh giá kết quả rèn
luyện đạo đức của học viên (lưu trữ hồ sơ theo dõi từng cá nhân và
tập thể học viên). Kỹ năng phối hợp các lực lượng trong công tác giáo
dục học viên, kỹ năng tổ chức và huấn luyện tập thể học viên tự
quản. Kỹ năng giao tiếp sư phạm, kỹ năng tổ chức các hoạt động hỗ
trợ giáo dục (sinh hoạt trò chơi, văn thể mỹ…), kỹ năng tổ chức rèn
luyện kỹ năng sống cho học viên. Kỹ năng vận dụng các nguyên tắc,
phương pháp, hình thức tổ chức giáo dục.
- GVCN phải làm hết các vai trò của mình như: vai trò là nhà
chuyên môn tin cậy (tức dạy tốt bộ môn chuyên môn của mình, đó là
yếu tố đầu tiên gây cảm tình, tin cậy của học viên đối với GVCN). Vai
trò là nhà giáo dục: định hướng, tổ chức, thúc đẩy sự phát triển nhân
cách học viên theo mục đích, mục tiêu giáo dục. Vai trò là người điều
phối các lực lượng giáo dục, nhất là lực lượng giáo dục trong nhà
trường và với cha mẹ, cơ quan chủ quản của học viên. Vai trò là người
cố vấn hướng dẫn giúp đỡ xây dựng tập thể học viên biết tự quản.
Vai trò đại diện cho học viên, cha mẹ học viên khi có yêu cầu và thay
mặt TTGDTX phổ biến cho cha mẹ và học viên những chủ trương, quy
GV: Nguyễn Văn Chính

12


Cơng tác chủ nhiệm lớp học văn hóa ở Trung tâm GDTX

chế của ngành giáo dục, liên hệ các cơ quan để giải quyết các vụ việc
có tiên quan đến học viên lớp chủ nhiệm.
- GVCN phải xây dựng hệ thống giá trị “ Chân – Thiện – Mỹ” cho

học viên thực hiện, biết phối hợp cả đạo lý, pháp lý, công lý cho các
tác nghiệp quản lý lớp chủ nhiệm.
- Tóm lại để làm tốt công tác chủ nhiệm lớp, GVCN cần học tập,
rèn luyện để đạt được những phẩm chất, năng lực cần có sau đây:
+ Về phẩm chất: hứng thú đối với bộ môn do mình phụ trách,
truyền cảm hứng học tập cho học viên. Tôn trọng học viên, dân chủ,
công bằng, khuyến khích học viên học tập. Có tính kỷ luật nghiêm minh,
nhưng không xúc phạm học viên. Tận tình, kiên nhẫn, tỉ mỉ giúp đỡ
từng học viên học tập đạt kết quả theo khả năng và điều kiện của
mỗi học viên, giúp họ vượt lên chính mình để học tập đạt kết quả. Chịu
khó học tập để đổi mới nội dung, phương pháp dạy học và các lónh vực
công tác khác của TTGDTX.
+ Về năng lực: nắm vững tri thức bộ môn do mình giảng dạy.
Nắm vững phương pháp dạy học và có năng lực sáng tạo trong dạy học.
Biết hướng dẫn học viên phương pháp học tập tốt môn mình phụ trách
và truyền đạt kinh nghiệm học tập các môn học khác. Biết khuyến khích
học viên giỏi, động viên học viên yếu kém và có phương pháp giúp
đỡ cá biệt cho từng học viên. Có những kỹ năng cần thiết để làm
công tác chủ nhiệm lớp.

VI. Kết luận
Học viên của TTGDTX là tập hợp những cá thể với thành phần đa
dạng, phong phú về lứa tuổi về hoạt động và kinh nghiệm sống. Phần lớn
là những người gặp khó khăn trong học tập hoặc hoàn cảnh nên không
có điều kiện học ở trường phổ thông. Từ đó đặc điểm về trình độ kiến
thức, phương pháp học tập, động cơ, thái độ học tập, nền nếp thói quen
học tập và kỷ luật học đường cũng muôn hình vạn trạng.
Đối tượng học viên là như vậy. Đòi hỏi GVCN phải có quyết tâm
cao, không ngại khó khăn, gian khổ, đầu tư nhiều thời gian, công sức
mới có thể đem lại hiệu quả nhất định. Sự nghiệp giáo dục và đào tạo

là cả một quá trình lâu dài, sự thay đổi, chuyển biến tích cực của mỗi
học viên cũng là quá trình lâu dài. Không phải chỉ vài ba tháng hay
một hai năm mà có thể thấy được sự tiến bộ của học viên. Hơn nữa sự
nghiệp giáo dục và đào tạo là trách nhiệm của toàn bộ lực lượng giáo
GV: Nguyễn Văn Chính

13


Cơng tác chủ nhiệm lớp học văn hóa ở Trung tâm GDTX

dục. Nhất là lực lượng giáo dục trong nhà trường, mỗi người cần phải
thực hiện đầy đủ vai trò, vị trí của mình khi được phân công. Tạo một
môi trường giáo dục trong sạch, lành mạnh, hợp tác chặt chẽ giữa các
thành viên trong TTGDTX vì mục tiêu chung của đơn vị.
Các cấp quản lý giáo dục cần có những văn bản pháp quy, quy
định thống nhất chức năng, nhiệm vụ, mối quan hệ giữa giáo viên chủ
nhiệm với các cá nhân, tổ chức khác ở TTGDTX để làm cơ sở pháp
lý cho giáo viên chủ nhiệm làm việc đúng hướng, đúng quy định.
Tuy nhiên trong lúc chưa có các văn bản pháp quy của ngành quy
định cụ thể công việc cho giáo viên chủ nhiệm ở TTGDTX. Chúng tôi
hy vọng rằng với một số kinh nghiệm về công tác chủ nhiệm lớp ở
TTGDTX trong thời gian qua cũng có thể đóng góp một số ý kiến cho
quý đồng nghiệp tham khảo.
Ngày 18/2/2013
Người viết

Nguyễn Văn Chính

* Tài liệu tham khảo

- Quyết định số 01/2007/QĐ BGDĐT ban hành quy chế tổ chức và hoạt
động của TTGDTX ngày 2/1/2007 của Bộ Trưởng Bộ GD&ĐT.
- Quyết định số 02/2007/QĐ BGDĐT ban hành quy chế đánh giá, xếp loại
học viên học chương trình GDTX cấp THCS và cấp THPT ngày 23/1/2007
của Bộ Trưởng Bộ GD&ĐT.
- Tài liệu tập huấn công tác chủ nhiệm lớp cho cán bộ quản lý và
giáo viên TTGDTX của cục nhà giáo và cán bộ quản lý cơ sở giáo
dục. Bộ GD&Đ năm 2012.

GV: Nguyễn Văn Chính

14


Cơng tác chủ nhiệm lớp học văn hóa ở Trung tâm GDTX

BM04-NXĐGSKKN

SỞ GD&ĐT ĐỒNG NAI

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
Nhơn Trạch, ngày

tháng 5 năm 2013

PHIẾU NHẬN XÉT, ĐÁNH GIÁ SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Năm học: 2012 - 2013
–––––––––––––––––

Tên sáng kiến kinh nghiệm: Cơng tác chủ nhiệm lớp học văn hóa ở Trung tâm GDTX
Họ và tên tác giả: Nguyễn Văn Chính.....Đơn vị (Tổ): Trung tâm GDTX Nhơn Trạch
Lĩnh vực:
Quản lý giáo dục



Phương pháp dạy học bộ môn: …………........... 

Phương pháp giáo dục



Lĩnh vực khác: .................................................... 

1. Tính mới
-

Có giải pháp hồn tồn mới 

-

Có giải pháp cải tiến, đổi mới từ giải pháp đã có



2. Hiệu quả
- Hồn tồn mới và đã triển khai áp dụng trong tồn ngành có hiệu quả cao 
GV: Nguyễn Văn Chính

15


Cơng tác chủ nhiệm lớp học văn hóa ở Trung tâm GDTX
- Có tính cải tiến hoặc đổi mới từ những giải pháp đã có và đã triển khai áp dụng trong tồn
ngành có hiệu quả cao 
-

Hồn tồn mới và đã triển khai áp dụng tại đơn vị có hiệu quả cao 

- Có tính cải tiến hoặc đổi mới từ những giải pháp đã có và đã triển khai áp dụng tại đơn vị
có hiệu quả 
3. Khả năng áp dụng
- Cung cấp được các luận cứ khoa học cho việc hoạch định đường lối, chính sách:
Tốt 
Khá 
Đạt 
- Đưa ra các giải pháp khuyến nghị có khả năng ứng dụng thực tiễn, dễ thực hiện và dễ đi
vào cuộc sống: Tốt 
Khá 
Đạt 
- Đã được áp dụng trong thực tế đạt hiệu quả hoặc có khả năng áp dụng đạt hiệu quả trong
phạm vi rộng: Tốt 
Khá 
Đạt 
XÁC NHẬN CỦA TỔ CHUYÊN MÔN

THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

(Ký tên và ghi rõ họ tên)

(Ký tên, ghi rõ họ tên và đóng dấu)

GV: Nguyễn Văn Chính

16