skkn bản đồ tư DUY VÀ KHẢ NĂNG vận DỤNG VÀO BÀI HỌC văn HỌC sử ở TRƯỜNG THPT

MỤC LỤC
A. PHẦN MỞ ĐẦU ......................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài: .......................................................................................... 1
2. Cơ sở lý luận ................................................................................................. 2
3. Cơ sở thực tiễn .............................................................................................. 3
. PHẦN N

UN

..................................................................................... 4

.L

........................................................................ 4

1. ự
2.

đ ic

n đ t du ......................................................................... 4

c i c

n đ t du ............................................................................ 6

. h i ni
.

n đ t du .............................................................................. 7

u n lý ho t đ n c

n đ t du ...................................................... 7
............................. 17

1.
2.

c đi
u đi
. Cá

1

c

dụn

ài

n học s ở t

à h n ch c
ì

ứ

n

................................................... 17

n đ t du : ..................................................... 22
: ................................................ 23

n đ t du t on ho t đ n nhó

2. h n h nh th c s dụn

n đ t du t on

............................................ 23
i học

n học s . ......... 27

IV. T ự

iệm........................................................................................... 31

Hiệ q

..................................................................................................... 37

C. PHẦN

LU N ............................................................................................... 38

. Đ x ấ ki
E. ài liệ

am k

ị ...................................................................................... 38
.................................................................................... 39


NĐ

U

H N N

H C

NH C

N ỤN

Ở R ỜN

HP

A. PHẦN MỞ ĐẦU
1. L

ài:
n

n là

n học i

th n . on th o h o s t c
nđ

ch t l

s t.

n học

n

dàn nhận th

u n t ọn t on ch ơn t nh h

c c nhà i o dục i t

nc

nđ n

t

học sinh

td n

th

ởn
n có c

n

h

i n t on nhà t

n

n

n t on t

n học ch nh có dun l

n

i n th c à s l

dun có

on đó

t

n học chi

u n t ọn

i n th c h n
học sinh toàn

i i c học
là

t t on nh n

n ti t d

nhiều.

n

n học, ti n

i t là

n, lí

n l n nh t

à

t h nn i

đều ở c

h i học

c h n

t cực

u n t ọn

i n th c h i u t nh t cơ

t th i

nđ

n học s .

n học s có

nh n

tt c i

dun l

h n th thi u đ

10, 11, 12 đó ch nh là h n

ề

nó. Ch n t có th dễ

n

c c u thành ởi nhiều phân môn nh :
n học.

i

h th n hi n n .

hực t cho th

luận

c t n à càn

t nh t n học sinh h n c n h n th

t ở thành hi n t

nà đ

t on nh n n

t i i đo n h

học sinh có nh n nền t n

c nền

nó t n

cho

n nh t ti u i u nh t
n học d n t c đ từ đó

n chắc đi n hi n c u à ti

thu từn

ài học

cụ th .
u nhi n

i cd

nhiều hó h n. Dung l
h i u t l n.

i n th c t on
c n

ỗi ti t d
id

i c h t s c hẩn t ơn n hi

h n sẽ h n
à h

n

n học s hi n n

i học có hi u u

t un c o đ là
n

học h n

h n c

th i i n.

on

hi đó

h i

t

đều u dài à có đ
n

i học đều h i tậ

t c chuẩn

ĩ l ỡn n u

i n th c cho h n nà l i

h n n h thuật h n nhiều
1

cũn

à ch

t

u là các khái


ni

ho học t ừu t

cho

nh t n th i tinh th n tho i

n

ic nc

ơn n

n ,

th

ậ

t

h ơn

ỏi

h

h n

é

h in

i h n

i học nào cũn t o đ

h n hi học. hậ

i n d

n

i n th c

t

à ch

có sự đ i

nh n

h ơn

h

ẫn ch

th i i n à đ

o dun

n

n nói chun
h ch n t đ

t i th c

h ơn

h

dục t n con đ
ở

t

n

c

n

s n t oc
h ơn

d

h

n

n n

ận dụn

h
n

học c c ài
hục đ

l

n n
n nói

n ành i o
h

đ n

à c c nhà n hi n c u ho học. L u

c t tu có nhiều đ i

i o điều

ậ

học ằn

h n

i son

ẫn c n t n t i

h t hu đ

c t nh ch đ n

n đ t du đ n là
h t hu đ

i d ỡn

h ơn

t t on nh n

c t nh t ch cực tự i c ch
h

tự học

i n th c ào thực tiễn t c đ n đ n t nh c
n học s sẽ đ

học

học

ề h ơn

ui h n th học tậ cho học sinh. hi t n hĩ ận dụn
d

d

ũi nhọn ho học c

t cu c c ch
id

học sinh

n d

n n th n tin

à h ơn

t

n l i hi u u c o

s n t oc

t c n thi t h i

n học s nói i n .

học nói chun

i học. D

đ n

n n c o ch t l

là th

i học n

học

n

à h n

i n đ i hó .

ắt n

h

i nhằ

t h uđ t h

nền i o dục c
h ơn

. Do đó

i t th
d

i n đ t ở thành

i nào đ n

i n h

n học s .

t on c c i học nà

u là thu t t nh từ đ u đ n h t ài đ cho
l

ch nhiều

h n th t on c c i học

i n h

c

n đ

c

uc uc

c nh n h n ch t n đ n th i i

n lu n

đ

l i niề

n đ t du

ào

Luật i o dục

hắc

cho i c i

t i đ t ch t

n .

2. Cơ ở lí l
- i ns

uỳnh C n

inh Gi

c ở GD-

hành h

Ch

inh cho ằn “Ưu điểm của bản đồ tư duy là sẽ đem đến cho học sinh
những lợi ích cụ thể trong quá trình học tập là nắm được nội dung cơ bản của
2


bài học, hệ thống nội dung kiến thức và biểu thị bằng sơ đồ, ghi nhớ nội dung
học tập một cách sâu sắc và bền vững”
- C n th

oàn

c

u t on cu n s ch Bản đồ tư duy đổi mới

dạy học” th cho ằn “Bản đồ tư duy là một công cụ hữu ích trong giảng dạy
và học tập ở trường Phổ Thông cũng như ở các bậc học cao hơn vì chúng
giúp giáo viên và học sinh trong việc trình bày các ý tưởng một cách rõ ràng,
suy nghĩ sáng tạo, học tập thông qua biểu đồ, tóm tắt thông tin của một bài
học hay một cuốn sách… hệ thống lại kiến thức đã học, tăng cường khả năng
ghi nhớ, đưa ra ý tưởng mới…”
ậ

Nh
t on

s dụn

i c nắ

3. Cơ ở

ự

n

n đ t du h

thi

t

on
ó học thi
s
nh n

uc

n

i ọc C o ẳn

thi

t

hi

có h i h nh th c:

i n th c nắ

lẫn? Là

n hi m nh n

thi

sinh h th n

i nh n
n

n

n oài i c

inh học

i n th c
i n th c

n

ật l

o n L ch

n ho học ự hi n
t nhiều. Là

th nào

t c ch ho học lo ic,

t i o i n đ c n nhiều th h học sinh t i
t

hi

t i lu n t n t ở là

i n th c à n tậ

n học sinh h n nh n
i có th nắ

o in

h ch u n c n

ọc x h i cũn có l

t nh sự nh

i nn

.

i h nh th c tự luận. C n
ho

d nt ct .

học sinh c n h i t i qua các kì thi gay go:

thi

đ học sinh h th n

h h

uý

i h nh th c t ắc n hi

l thi

t nhiều

iễ

thu i n th c c c
hi

cho học sinh

à hắc s u i n th c.

i u học là t u ền th n
học đ ti

l sẽ i

h i ch
n

t c ch t t nh t?
học

i n th c cơ

3

th nào đ
i

i

à c n h i có h ơn
n.

i

học
n

h

học


t thực t n đ n lo n i t on
ài học sinh đ nắ

h u h t i n th c nh n

u n ho c có sự nh
nà s n

u t nh n tậ là hi i o i n hỏi

lẫn t i h i.

i i đo n

h

hi i

t

l i th học sinh đ

lẫn i n th c c

n học h c t c i nà

it c i

i i đo n

n học

h c thậ

ch từ

nh n ật nà s n nh n ật h c
hi s dụn
t i nhận th

n đ t du t on

học sinh h n th

u nhi n

hi thực hi n

nhu ễn nhiều h ơn
d

h

i n d

à h th n hó

t ch cực hơn so

n đ t du
đ

i n th c

i c c h ơn

i o i n cũn c n

h i th c t i t đ t c dụn c

h

h c.

th

nhu n

h ơn

h

học t ch cực.

B. PHẦN N

UN

I. L

:

1. ự a

i

a

n o con n
ào n o tự nh
x c tu.

:
i có
t con si u

ài Ch l s h

n hi n c u t

c chừn

t n àn t nơ- on t

ch tu c

i hàn chục hàn t

in ton- ch đ c

ào n o đ x c đ n đ n
i là

thành c c

t s n đ n x n ào nh u à

h n hề n đ nh

h
n o

i hàn t i u con thoi l

ào n o
là

ọi là

t

t n n nh n ho

ào ũ h c c

su n hĩ h

t

c .

l nh u n l
n

ct o
tc

t t on nh n lĩnh ực th

.

4

.

n nhỏ hơn c n nh
ũtụ .
ào

ỗi đo n l t nh u từn

t ý c đó h
nh t c

n

ch l c

c t i hi n dẫn t u ền u t

t l t nh đi n từ hó sinh sẽ đ

t du
n o

ỗi th n đi

hàn n h n

n ành sinh lý th n inh- hi

i chu n thành nh n ho

đi u nh d i hi n à h
hi

t

thuật

ỗi t

c th t l n nh n l i nh thơ:

n o con n
nh n

n t i

ào n o

c n ọi là ơ đ

ho học n hi n c u ề


Dự t n nh n đ c đi

đó c

n o

n đ t du th o n u n lý ho t đ n c
nh n s dụn ch
h nh nh. C c d n
n n th n inh c
i c
h n.

nh th

n

s

c cd n
chuỗi ch

n o t i.

s
là

on
n o.

u nđ s n t o
n đ t du

à c n có th s dụn c

àu sắc à

à c c d nh s ch đ

ằn ch c

nc un ođ

cx l

c s dụn cho c c c n

do đó hi s dụn nó t du s n t o c

con n

thực sự t ở n n s n t o ch n c n s dụn t t ởn t
5

h n

i

i i

n - ch c


n n ho t đ n c

n c u n o h i nh sự t i i c

àu sắc h nh nh nh

đi u, không gian.
ừ lý thu t ề t nh
t nh c
t

n hàn đ u th

n đ i học t

ch

ằn

on

h ơn

n học ề n o

2. á

i

h

t du

đ i.

t ic

n th o.

ằn s c

nh thật sự c

ón

ch đ o.

oài

à là n

ắn

hi nh

i

ho n

th h i
àn o

àt tc

i ch

t i là sắ x

nh

cu n s ch

c i i hón

t i c n đón

it

h

u

nh

c c

i li n h

t

ơ đ t du đ

n đ t du đ
hi n nhận
đ n

c on n hĩ
ằn

hi nh

h il

i t

à lý luận

i c s dụn

hu n c n ch

n đề

h n t ch

n o
6

i c học thuật

đ su n hĩ s n

i i t ti u luận nh n càn c

c t thành c n

di u c

ắt đ u từ l c n

n c n

ắt đ u oằn đi do h i c n

t nhiều à cu i c n đ

h n n

cu n s ch là

sự s n t o à t nh

cũn ch nh là n

o nhi u n l i càn nhận đ

hu t i đ

c

i có chun ý t ởn .

i i u t

t i th n hi

n . u nhi n từ t

đ nói

ó ch nh c

t ởn s dụn

t o

u n

thuật h u h t nh n c u chu n

h nl n

i t n

c đ t du do on

i t h u nh ch n hĩ đ n on

i li n h

i c c n hi n c u h c. Anh

đ n

n cơ

n đ t du c

on : t t c lý thu t n o

học đ i học n

nh.

n - đ có nhiều n hi n c u đón

ởi nh

h nl n

L

n đ t du n

u n t i n hĩ t i

t ch hỗ t

n n t du - đ

n đ t du

u n-

ỗi l n nhắc đ n

nh n

n ành n hề

:

s u đó

u luật

do nh n hi
à nh n

ó cho u t nh h t t i n Lậ

c

n nhà thu t

t nh là li n t ởn

n đ t du c n ọi là ơ đ t du

đ nn

nh nhà

i n th c à nh n

ind

a

s n lậ

i

i i cho c c ch nh h

h i nh n t ch nh c

sở đó

u n- n

h t hi n
.

nhi u.

n đ t

c ch học nhằ

hi n c u

h t

ch ho toàn


th

ền o

Lậ

à c ch s dụn nó c

n đ t du s u nà .

i i l n đ u ti n ào

n đ t ở thành cơ sở cho cu n s ch

n đ t du đ

xu n n

1

s ch ề t du (The Mind Set),
t c i có s ch

n ch

nh t th

ái iệm

3.

u n th

àu sắc à h nh nh đ
đ

i c c ý t un t

ở

n

.

con n

n là t n i
là

ỗi chi ti t
t ởn

.

t ởn h

i

i cũn

h nh nh t un t

n đ t du là h ơn
sắ x

i nh t on

l

à x c lậ

tn i

i

h nh nh h

ý t un t

u nh.

c

n t nh đ

ỗi lo i th n tin

à h t sinh c c ý t ởn

n đ t du là ch

hó

h i

n n c

i
i.

ở c c sự i n ý

n o ỳ di u.

:
n đ là

t h i ni

từ hó c

ý nà

t h nh nh h

ch đ o.

un t

đó đ

ọi ý i

t từ hó th
cn i

ic c

1 ằn c c nh nh ch nh từ c c nh nh ch nh đó l i

có sự h n nh nh đ n c c từ hó c
h n nh nh c ti

cn i

h nh nh th n ch t ho c

n đ t du ho t đ n th o n u n tắc li n t ởn
t ý t ởn h

xun

h

u ti n đ i

ý c cụ th

a

hi n

nà sẽ

i sẽ h t t i n.

ật l n nh n

n o.

t

h i ho t đ n t ơn tự. ừ đó

ằn c ch s dụn từ h

c

n đ là

n t n cho c c ý ch nh à đều đ

à th n tin đ n th i hơi n u n tiề

4. N

t c

t h nh th c hi ché s dụn

à đào s u c c ý t ởn .

hi n t du con n

họ có t c dụn l u i
nh nhằ

n đ n

i h ơn th c ti n d n từ t un t

nói c ch h c
th

u n s ch t on

n đ t du đ đ

n đ t du là

c h t t i n ằn c c nh nh t

c c ý t ởn c

i nh n

i i.

t h nh nh t un t

n đ t du

.C n

i th

:

h o on
ý t ởn h

c ch nh th c i i thi u

2 đ n hi n c u s u hơn. C th sự

tục à c c h i ni

h

7

h nh nh lu n đ

c

tn i

i


nh u. Ch nh sự li n
t c ch đ

đ

t nà t o

t

c t nh t n th

àn .

8

t

ề ý t un t


i t
ề nhiều

đ n n c o ch t l

n đào t o ch n t đ c i ti n đ n

t từ ch ơn t nh đào t o
9

h ơn

h

i n d

đ nđ in ũ


i o i n t on đó i c đ i
t on nh n
c ch ền
n

ut

c

n

th

u n t ọn

n

đ i

i học có th

ó

h

h ơn

h
i t

n n

à thực

i t.

là

sẽ cun c

i học

n

là

t

n đào t o

t

nh

i n u t nh học

nđ

d

d

t du ch nh là
hành i

h

iđ

ũ

n đ t du đ c i t đ

nh Chuẩn

n đ t du có th

th học t n

t

i

t n

h

ch th ch t t
t n c

n

h

c c c nhà n hi n c u

i cti n h id
àc ct

ụ t ởn

.C n

học ằn

i
nđ

n đ n thực hi n đ ti n

t

t i

t ằn

ụ Gi o dục t un học c

h ơn

dụn cho nhiều
cũn có th
thậ

h

à cơ sở ật ch t c

i o i n có hi ch c n

i ch c n

i

n .

i điều i n inh t

n n h o

iều đó là

cũn nh học sinh u n t

ào t o n oài t nh ho học

h h

.

c đề xu t à ận dụn t on nh n

học t ch cực h c

t i đ t ch t l

Gi o dục-

t c ch đ n

n n lực n hi n c u đ c lậ

t c n cụ h h

h o n

đào t o t i

i n th c à h n n s n t o.

học ằn

h

h

nh n cơ h i đ c i t đ nhận th c

nhà ho học à i o i n i n d
c c h ơn

i h ơn

i i o i n t ở thành nh n t

ài sắc th

on c c h ơn

n n

cx

sẽ t o điều i n t t cho

thực ch t t on cu c s n .

ic

n n t ch c s dụn

d n

đ

u c u i o i n h n n ừn n n c o t nh đ hi u

it

n

i cđ i

thi t à c n ti n hành

u n t ọn

ậ

c

n đào t o

c

i n d

nh n

c c

i n d

h t hu h t h n n t du c

là i c là

:

i n d

i học thành u t nh h t t i n t du s n t o. ừ thực t t n cho

i t

đi

h

h n n n c o ch t l

i h ơn

đ n n c o ch t l

n

i h ơn

ch là

dụn nó h thi .
10

tt
ẽđ

n

học nà có nhiều u
n ành i o dục i t
h c nh u đ c i t t i

nđ d n

i

t t l ch

c ơ đ t du . ọc sinh có

t nền đ t. Ch nh

t nh linh ho t


Qu thực t
h ơn

h

d

n dụn

học t ch cực h c

n đ t du sẽ là đ n ẩ
sinh t ch cực ch đ n

ó

h n n n c o ch t l

a

Cũn nh c c h ơn
t du t on d

à n ành i o dục đ

Lậ

àđ n ti n h i

n

i o dục

i

học

:
h

h ơn ti n d

học cũn có nh n
n đ t

n u n

tận c

nhi n
tậ

u à nh

du là h ơn

h

học h c s dụn

c đi

nđ

nh t đ nh.

n đ t du

h n ch là

u n lý th i i n

ề

cục

sun

h n

nđ

cđ

c c h i ni

hó nắ

ắt t ọn t
i

c nhận i t

th n ch t đ

nh n th n tin hi u u

c ut c

t c ch dễ dàn

ận dụn
họ ti

đ cđ o i

n đ t du t on

n đ t du

ỗi

n u s dụn
thi u ý l n

hó s
ỗi ý đ

nằ

ởt

ch
ý ch đ o
c nhận i t

n đ t du

c nhận i t t c th - nh từ th n

h i ni

à nh nh chón

n

n đ t du

u n t ọn t ơn đ i c

ch t- t o điều i n li n h i c c ý t ởn

t nh s n t o t c hẩ

tu

à c n là c n cụ n

đ th có th

t nhiều th i i n.

c c ý u n t ọn hơn có th đ

sung c c h i ni

t th ch h

i hi ch th n th

thành c u

à

c x c đ nh cụ th
t i

i

n hi nh t ực u n

ý t ởn

ó ề t du

i li n

tận dụn c c n u n tài

ch th ch t nh linh ho t à h u cơ.

c ch hi ché t u ền th n
c n

nhằ

n o. Trong học tậ nó là c n cụ t

n đ t du hi u u hơn so

i

i c c

iểm:

a.

đ

t h

à có t du t t hơn.

iểm à

5.

nhiều i o i n đ nh i :

à n n c o t nh

nl i

n đ t du cho hé

n đ t du là

t u c

u

nh l i ch nh x c.
i n d

i h n th cho n

sẽ

i học

thu nhiều hơn à t ch cực hơn t on l

11

n l i nh n l i ch s u:
t c ch tự nhi n nh đó
.


n đ t du là

-

cho ài học cũn nh c ch t nh à

h n s n t o à lý th hơn đ i
- h
t

n đ t du

i n.

on th i đ i

ic n

hi ch

à

dễ nh n n n

đ i à h t t i n nh nh chón
sun

i u th n i dun th ch h

i

n

hi ch

ài i n

n đ t đi

d

i h nh th c

t

i u th sự i n

y, nh đó i

n

àn

à

c o hơn t on c c ỳ thi.

n t nh à n i dun th o c ch tu n tự

h n nh n
l

i o i n t ở n n linh ho t

i đ n th i

i học có hu nh h

- h c

-

i học.

nh nh chón .

n đ t du

-

lẫn n

ài i n c

ọi th đều th

i o i n c n có h n n là
c ch dễ dàn

id

ài học n ẫu

à c n cho th

n đ t du

mối liên hệ giữa các s kiện

i học hi u s u hơn ề ch đề.

n

hi ch cho ài i n đ

on thu t t nh à i t

n

c i

đi

ận dụn

t nhiều.

n đ t du cũn

n l i

nhiều l i ch:
n đ t du lo i ỏ sự c n thẳn

h n h
-

lý cũn nh nỗi lo

th t

n đ t du

n l i

dự n ho c

t

i

ic c

n l
d

h th n hó

i li n t ởn

n

i i t

n .

t ài thu t t nh ho c ti u luận
àn

c c nh nh .
i nh u

học i n th c
i n th c s u

tắc c

à

cục h

àu sắc

n đ t du là c n cụ đ họ

ậ có th

i c n c

t

lý hơn.

n đ t du ch t ọn t i h nh nh

n i c c h nh nh có li n h
ào hỗ t

i à chỗ

o c o có t ọn t

Cơ ch ho t đ n c

hó ch u h t sinh từ c ch sắ x

ận dụn

i n th c s u

ỗi ch ơn ... à i

c n

n đ t du

ỗi ti t học
u nl

n tậ

i o dục lậ

ho ch c n t c.
n đ t du
lu n h ơn
hi u u d

h
học

i

học sinh học đ

c h ơn

học tậ cho học sinh h n ch là
à c n là

ục ti u d
12

học..

h

học:

t i n h

dụn thành th o

i c

n

n n c o
nđ t


duy t on d

học học sinh sẽ học đ

c h ơn

h

học t n t nh đ c lậ

ch đ n s n t o à h t t i n t du .
n đ t du

i

học sinh học tậ

n hi n c u cho th
à do ch nh

n oc

n đ t du

đ n t i đ tiề

n n c

học sinh

tự do chọn

thẳn

con

ói tó
àn

l i d

id

i

i thi t

dễ

ho c

đ

học ằn

sun

ỗi

n nét đậ

nh t

n đ t du th hi n

từn học sinh à
t c hẩ

n đ t du

n đ t du sẽ
dễ h t t i n th

n đ t du do các
c

nh.
c

h i chọn lọc th n tin từ
ậ s dụn

n l i cho c n

i học

i có th

i ẽ

i dễ nh n dễ
n đề nh

ậ

t

n đ đ lý n n có th

ẽ

th o su n hĩ c

u c u t l chi ti t hắt h nh
ỗi n

ý t ởn

c t nh t n th c

cục t t hơn

t c c nh nh

ỗi n

ct iđ

đ

t

học sinh,

học sinh d n d n h nh thành c ch hi ché có hi u u .

sắc h nh nh c c cụ
nh n

àn

hi th n tin c n thi t nh t à l ic

thu có th nh n th

- h n
th

sở th ch c

nhiều l i th :

hi u dễ ti
t

hi u h i họ

học sinh hi ché có hi u u . Do đ c đi

- h nh n ắn ọn dễ là
dễ i

ậ

là h t hu t i đ t nh

u u t n t ọn

cục đ

n đ t du sẽ i

nh

n đ t du có u đi

i n th c c

n đ t du n n n
sắ x

c

t c ch t ch cực, huy

tự s n t c n n t n

n nc c

n đ t du

th o n n n

c i

học sinh học tậ

àu sắc x nh đỏ

c ch hi u c ch t nh à

n

ẽ

h tti nn n

c c

tự thi t

t u

n o.

i c học sinh tự ẽ
s n t oc

i

ts

i sẽ hi u s u nh l u à in đậ

nh tự su n hĩ tự i t

i c s dụn

c c

con n

t c ch t ch cực.

t i u h c nh u có th d n

từ diễn đ t h c nh u n hĩ là c n
th hi n th o

h n n s n t oc

ỗi n
13

n o.

t c ch i n
i.

àu

t n i dun
ậ sẽ h t hu


-

đ

c h tt i nt i

-

i

in

nh c

n o,

hụ

t c ch lo ic.

n

n lu n đ

hụ h n

- Vận dụn

i

t

n x

n

inh t

nl

-

h

t ch đề

h n
i

học sinh là

i

d

t un t

n

n

n s u

n đ t du l n

n

à

t

é
n

h t t i n ý t t hơn s n t o hơn.
c ho c s u hi học
h ơn
hơn nh n

hi u đ n c
c

h

d

học t ch cực-

u đi

u t nh tự h

h .

n h t

i học sinh.

ch th ch đ n cơ
i học

i học đ đ t đ

n i ật c
tđ

n t on c

it
n x

c đ tin

học sinh.

h i th c inh n hi

đó d n

i o điều nu i d ỡn t nh sẵn sàn

t nh t ch

c

ục đ ch học tậ

à h t t i n c nh n.

i học tự nhận th c tự h t t i n tự thực hi n tự i
u t đ nh

t ài h

h t t i n t du lôgic.

n

i tự hoàn thi n t on
học sinh

c c nhà t

n đ t du :

ào inh n hi

- Ch n

thu

đ th

học ằn

nh t on

ti
c c

cậ t o s c thu h t thu t hục

-N

àu ẽ

i u hi n c

- hừ nhận t n t ọn

cực ý ch c

àu tẩ

dụn t i nh n t

n đ t du t

c n nh n l i nh n

thành s c

t ch

nà có th

ẽt

t ch ơn đ

- Dự

àu

.

- ậ thói u n lậ

h

hi

hó h n.

- ọc sinh có th

h ơn

n n

h đơn i n:

điều i n cơ sở ật ch t nào c

học n n d n

àu ẽ t n i

l

n đ t du cũn

n
h ơn

c h n th học tậ

c c ch x c đ nh ch đề à h t t i n ý ch nh ý

h ơn ti n thi t

th

ch th ch đ

t c c ý t ởn .

i học đ n th i h t hu t i đ tiề

- Gi
hi n n .

h n nh n l i dễ li n

i học dễ nh n dễ i t

à h n n s n t oc

ơn n

c

n đ
ho t đ n
14

cđ

t

đ nh

o u ền lự chọn t i đ c


i đ hó sự th

thi

c

n

i c

n

i học t i thi u hó sự

id .

o cho học sinh t nh n n đ n

-

đ t c n

- h t t i n t du đ c lậ

ch đ n , tự tin.

s n t o

h n n su n ẫ

óc h

h n

à t n t ọn c t nh.
i dun học tậ

n

it

n học tậ

c i

so t ởi ch nh

i học.
o t nh

-

ề

d o th ch n c o c

t s c coi t ọn

-

- Ch n đ

it

to l n c

đ t

hụ đ n

n n .

i o điều xơ c n

n o nn o n

học ẹt lý thu t su n

đ i

hu n

i

- Gi o dục là t o

cho n

chi h i

à hục ụ cho nhu c u c

s đ n .

n n . Gi o dục c n à có th

i học

i

n n s n t o.

t

i c là

it

n đ n

i học có th

t on t nh luận tự h

h .

:

C c h nh th c học tậ đ d n
i dun học tậ
n

u l thu c dễ

n n đó đ c i t là tiề

tự i c tự do t on su n hĩ t on
C c thành t đó

i i o i n)

i học sinh)

n sẵn có nh n tiề

h i th c t i đ c c tiề

óc đ i
ẫu

- Gi o dục h n ch hục ụ s đ n
- Con n

i o dục.

c c c i u hi n:

Qu ền u

c

đ

linh ho t.

h h

i

on

u n

h n n

à thi n h

n

i học.
h n

d n ch

i

u n h th y - t
cho n

n

i học đ t t i

i tinh th n h

n dẫn h

ục đ ch nhận th c th o

t c

u c u nói

t n tự i c tự do, khám phá).
h
ận dụn

ậ

xét c t n lý thu t à thực t

n đ t du t on d

học có

15

ận dụn có th

t nhiều u đi

hẳn đ nh

ch n t có th


ỳ ọn

ề

t di n

thực hi n đ n
b. H

o

i i o dục n u h ơn

h

d

học nà đ

c

.

:
c d u s dụn

son ở c

un học h th n

c n do tự h t
th

n n

hi u u

ts

dụn th

i o i n

i t

đ

ẫn ch
t

đ

cc

t on d
n

có n h nói

i à

n đ t du

n đ u nh

h ix

cti n h iđ n

ho c t nh c đ

i n inh n hi

i t nh n ch
h n

h uh t

c i t đ n nó th
là h ơn

h

học n n ch đ n đ u t t
.

d

Có th nói, h nhiều i o i n n i
d

n ành i o dục

cũn có nhiều i o i n x c đ nh đ

à hoàn toàn th ch h

học hỏi à đ
ch

n đ t du đ n là cơn s t c

h n s đ n

t i
ẫn là

dụn ...
dụn c c h ơn

h

h i là n o i l . Có th do nh n

dựn thói u n cho học sinh n u ậ s

i n
hó h n

h n th o

ch ơn t nh
u h n h

t c cho ài học
là

n dẫn cho học sinh chuẩn

hi l n l

dễ ơi ào t nh c nh ch có

i c. Gi o i n ch t nh chi u nh n t n
h nh nh

nđ

c n th c

n oài s u đó thu t t nh ho c đ
t ởn c

ở nhà à đ u t n hi

th

tự th

cho s dụn

sẵn

n đ t du

c ch thụ đ n . hi đó học sinh ch c nh nh n
Qu
đ n là

i o i n

c th

ti

t n

d

học ằn

n đ t du

ào h n

i

n

t ài th o ý

nhận i n th c

u n s t th

t n

t
nđ

t n

à h n t ắn
chi u có th

ởi lẽ h n ch l n nh t c

n u thi t

t n h n

ề

n
ẽ t ực

h ơn

h

là hi chi u l n

t nhỏ.

on thực t
nh t là

đ

hụ t nh ẽ

ằn : nh n

h n c n thi t h i so n d

n đ học sinh hi nh

n th ch

n

à h n hề t du .

u t nh so n i n t i th

đ

nh i o i n

cho i t
n

i o i n... n u ậ th học sinh ẫn ch ti

t du có sẵn c

t

n

h n

h i ài nào cũn có th s dụn

n đ t du

n) ch n t c n i t chọn lọc c c ài ho c
16

t
ts


h n t on

ài có h n n

u c o.

h n s dụn

cũn có th đ

đ

n

n đ t du t n

n đ t du t ực ti

t n

c

à li n t ởn c c h n i n th c

hi n toàn

à đ t hi u

n th

n th n t i, h n n n s dụn

i n th c u l n hi đó hi n học sinh

hi nh

t nh

ài học nào

ào.

h o inh n hi
t

n dụn

i n th c ào

t

àn nh

c c h n i n th c n i dun c c ch đề ằn
Dẫu c n

i h n

i t ắt đ u từ đ u

i nh u à học sinh cũn

n đ t du .

s u đó li n h c c i n th c đó

n đ t du cho

t

n dẫn học sinh tách

u ch t u n t ọn nào đó

i nh u ằn nhiều

n đ t du .

t ài h n ch nh t đ nh nh n su cho c n

ẫn là "chi c c u n i" n ắn nh t i

hó th

ho tàn t i th c à

II/

n đ t du

n oc

con n

i.

:

.Đ

iểm

a ài

ở

HP :
N ữ

a.
C c ài
n hi n c u
t nền

n học s là nh n nhận đ nh nh n đ nh i c

n học ề l ch s
n học từn

hận từn th i ỳ

i h nh th c là nh n
t

n học d n t c t on c i nh n

n

n n h luận

n đề ằn h th n luận đi

G

n hó

n

à c c luận c đ là

ở t on nhiều u n h

i o dục h th n

t n c c h ơn di n l ch s
đ

c ch ý t on sự đ i s nh

đ

c ch t ọn hơn so

ti nc

lo i th

cận c c

n

n

c x

n học đ

à lo i th .
i

n học n

n học ch n t ti

n 11 có
tục u n t
17

ic

.

t ch nh th
ch ơn t nh
t c ch h

lý

n học d n t c ẫn

c n oài. on ti u ch lo i th

i ch ơn t nh cũ . i

ch i o i n

n học.

từn luận đi

cc ut c

nh tự l ch s

c

ỗi h n t nh à

dựn nh

. h o tinh th n đ i

h th n t i th c

o u tc

n học à từn t c i
nhiều h n

hi n hành đ

c c nhà

tục u n t
sun th

đ n sự h t
:

đ n sự h t t i n c

hi ti
lo i


th .

h n

h n n n ch ch t ọn lo i th

s .ở
ề

c n cun c

cho học sinh nh n t i th c h i u t à h th n

n học. i n th c có t nh l ch s

à h n n t du t n h
lo i th l i c n đ

à coi nhẹ sự h t t i n ề l ch

t c n thi t cho sự h nh thành thói u n

ở học sinh.

ỗi

c đ t cào h thón l ch s

n

nđ

c nh n từ óc đ

.

àn c u t c ch ơn t nh c i c ch l n nà có sự th
học h n c n là cơ sở đ c t n.
n học s
nđ

t c ch h th n

n

ho học cụ th t on

i i đo n t c i t c hẩ

n.

th c

C nc

Ố
LỚ

Ố

Ế

Ế

THEO

VHS

PPCT

2

11

7

4

n

n t n tinh th n hắc s u c c i n

n học s t on

s ch i o ho cơ

n, t th

Ổ G Ố

TÊN BÀI

n

u n

Ế

n học i t

4

h i u t

n học d n i n i t

32

h i u t

n học i t

33

đ n h t th

59

c i

u ễn

82

c i

u ễn Du

21

c i

u ễn

33
34

h i u t
C ch

n

ài h i u t ề

có t t c 11 ài, cụ th nh s u:

1

10

i n th c t on

h n là s n tỏ c c nhận đ nh, luận đi

ào c c ài

ở ch ơn t nh

u t nh đọc - hi u

là tiền đề t o cơ sở cho i c đọc hi u c c

c l i hi đọc hi u c c

n học s sẽ ó

n

ậ ch n t c n h i h i th c c c i n th c

đắ cho sự h n đ c t n đó. h n

th i ỳ

đ i l ch s

từ th

i
nh Chi u
từ đ u th

n th n

18

105

n

1

đ n
5

123

50

12

4

h n ào
nh n

h n

đ

h i u t

2

n

từ C ch
1

u ễn Ái Qu c -

22

c i

n th n

ỗi

t th

Ch

i
t

t

uởđ u à i

t dun l
t hi

c c

n

i n th c đ s

t n t on ch ơn t nh.

học. C c ài h i u t th
n học th th

n
n

t s u hi học t c hẩ .
i n th c cụ th

n đề th hoàn toàn h n đơn i n

th nh

dụ t n ẫn c n có t nh h i u t

n học s

u t

h n nhiều hơn n

à c n là i n th c t n h

l

n

c

nh u nh t i th c x h i l ch s

sinh nắ

ắt đ

ậ
c.

đ

t u ền th n là hó đ t đ

b.N ữ

k ók

h
hi n n

i n d

h n

th nó có nh n

ởi ch nh nh n

i n th c cụ

nhiều t i th c thu c c c lĩnh ực h c
t t c nh n t i th c nà
cơ sở đ n

sinh c i i

nhẹ i n th c nào t t c đều h i i
c điều nà thi t n hĩ d
c

à
học

học th o c c h ơn

ục ti u.

d y

i nh n đ c đi

nh n

i n th c h n ch thi n ề h i

inh t ch nh t

h n th x
là

n c

t c o, th i i n dành cho nh n

đều có li n u n soi chi u cho nh u c i nà là
c l i. h

à sự t ừu t

ắt hơn tu nhi n đ chu n t i cho học sinh

hi u s u

h

inh

học ho c h n học c n c c ài t c i

i n th c h i u t đ dễ nắ

n

105

u

h n chun , nh nh n

ài

n th n

5 đ n h t th

7

ch

ởđ u
c

1

n học s ch chi

c h n
nằ

Tác gia Nam Cao

ờ

đ ct n

ề n i dun

n học s t on
hó h n s u:

19

n

i n th c cũn nh
n ở nhà t

h ơn
n


ề n i dun

h tt i n

i n th c: h n

n học ở n

c t từ th i sơ h i ch

i n nó h i u t toàn
i

n th n nó ch

hận

t h il

o điều đ nói.

d

dụn

i n th c cụ th

ề t c hẩ

i n
h

đ

c luận đi

i

t

n

-

c đi

ài

n

hi d

i n th c
luận đi
nhi n h n

l

d

i.

i n th c c

t c i
d
h n

t hó hi u

i n th c

h i u t t on

ài t o sự sinh đ n h

h i i o i n nào cũn t

h n có sự t nh à nh n c

n học s

t

u t h
t i hi n

h n

h n c n nhắc

c

hó nh .

i sự đ i th
i

àn ch nh x c. Có th nói đ

i o

ừ

hó.

n t nh h i u t

hó ti

thu đ i

i học

iđ

inh họ cho c c

dẫn cho ài i n

tu

ắt t t c c i n th c ở
ti u s n n

n th n nó

t c ch h ch u n
x c. Dẫn đ n n
ó cũn là

à

i đọc

t hó h n

n học s .

h o: t i u hàn n h n n

l ch c n
t nhiều

thuật

d

hi u à nắ

ài h i u t t n

h u nh

- Ít tài li u th

i là

n học s cụ th nh t là c c

i t đ học từ c c l

c c ài

n học

10,11,12.

là ài học

à học sinh đ

cho nh n ti t d

n

hó hơn cho nh n

h il

t ừu t

n n n

cho

đ i hỏi h i ận

n học s th l i ừ nhiều

đựn nh n từ n

i n lo n c

n học s

đ

i o i n h i s dụn

i c h

. ềt c

à i n th c h n l .

ề hi n t

h tc

ch ch

n

ài

n học i t

ch là nh n

lu n có c

ề th i

n học i t th i cũn đ có

à học t t nh n

i o i n ch

c o có nhiều luận đi
sinh

n n i dun

nhận đ nh. iều nà l i càn

u n

i tđ nn .

n học hàn n àn n

n học D n i n h

i t
s n

u t nh

hàn n h n t c i c n hàn t i u t c hẩ

đựn

Ch c n nói i n

o u t toàn
có ch

u t nh h t t i n

nó hi l i d u n c

n n

n học s

c

t có chỗ ch
là h n có

20

i i t

th i đ i t du
t

th

o th n t

nhận th c. h n

có chỗ ch

t t tài li u th

thực sự

h o li n u n


đ

c

t tn

i u nt

đ

là h n h n
- h o

ĩ

coi t ọn nó nhiều n

n th n

nh n ti t d

i n th c ừ

cho ài d

c

hó

h n nà

n học s t on ch ơn t nh

ừ nhiều

th i i n

nh n đ d n
l c

n đề đ n
n n ch
đ

n . hậ

n nà
h n
n

id

i c th

th c

th u o i c

ắn n i

t hó có đ

t hó n dụn đ

i học đ i

i h n

c

cc n n h

n t

h n l n học sinh cũn ch
it

ục đ ch t

ch có

l

h n nà học hó

nhận th c đ

u n t ọn c

c

n

t c ch
n t on

t s nhỏ học sinh c n nhận th c s i l ch ề
n là h

hi

nói tó

ài h i u t h u nh
ài 2 đi

n học s cũn là

h n

l i là học

ắn liền

i cu c s n

n chẳn đ là

cho c u t c ài thi t t n hi

đ đ n đắn

i

lực th i i n

ho c ch
ừ

có nhiều h n th cho h n nà n n cũn h

21

h n có th i

u n à h n ch u học. C n i o

lực i n th c l i th

n n.

s

à thi ào đ i

n n đ s học sinh h n có h n th , say mê
n học nà

. Thêm

t t thi ào ho c có thi ào cũn chi

học c o đẳn
i n ừ

àt

ắn nh i nhét

n học s cũn

à cũn

àn

hục ụ cho cu c s n
t tc

h n

ọc sinh l c nào cũn

cho ằn học

nh n

đi

n

àn luận.

s u sắc ề

nhà t

i o i n i n

t c ch s u sắc à hi u u .

học đ n i

đ

ài học, c n t

ậ

inh ho sinh đ n

th n tin ào i n d
-

ho . h

th i

on s o cho chón h t i .

i nh n đ c th nh

-

n ti t d

là h n có.

n nh ch là c ỡi n ự x

cho học sinh ằn h t i n th c c
đ

às l

t h n hẹ . h i i n đ

i n s u ài học cho học sinh t n l

nh n ti t nà

i c n n hĩ ằn

u n t ọn .

ở t n t th
i nd

ch ý h

n t

học sinh h n

l ch

u n ch n


hắc hục nh n
đ u ận dụn

hó h n t n, qua n hi n c u t

ào i n d

c c ài

du cho c c ti t học ở lo i ài nà
d y

2.
i

i ho t đ n

đ t du có nh n

n học s

t i th

hi u à

ận dụn

c

nđ t

t hi u u .
d y

i n d

:

ài

n học s c

i o i n s dụn

n

u th sau:

- Sử dụng Bản đồ tư duy như một công cụ để giúp học sinh chiếm lĩnh
kiến thức tổng hợp về bài học:
i h ơn
sẽ i

h

học sinh tự

ằn nh n

n đ t du t on

nh h t hi n d n d n toàn

i n th c t n

i o i n i

học sinh t i hi n nh n

là l c i n th c t n

u tc

ài

t th c cũn

t c ch s n t o sinh

cho học sinh i n th c t n th

cho học sinh nh n nhận đ chiều
i

ài t c t

h t hi n
ch l

i t
ic c

ọi

t nh l i đ

c toàn

hẳn đ nh đ

ý hụ à l n

n i dun
c toàn

tc

sự li n

n đ t du

n đề từ đó đ

t àn

u c c c ý t ởn

ài học.

u hi hoàn thi n học sinh nh n ào
th

u nh t ọn t

ậ đ n hi i học
c t nh à

nđ

nđ .

c c ý t ởn
t on

c i o i n

ài học- t un t

i n th c l n xo

ài học đ

h n nh n cun c
c n i

từn

i n th c ài học. ắt đ u

u t nh t - t ọn t

học nh n ý nhỏ t on từn ý l n c nh
đ n t n

i n d

n đ là có th t i hi n thu t

i n th c ài học.

dun l

n

n th i học sinh cũn có

i n th c c

ài x c đ nh ý ch nh

ho ch học tậ hi u u .

- Sử dụng Bản đồ tư duy như một công cụ gợi mở, kích thích quá trình
tìm kiếm kiến thức của học sinh:
i nh n

ở

u đi

ch th ch u t nh t

c

nh

n đ t du t ở thành

t i i n th c c
22

học sinh.

t c n cụ

i

c u n t ọn nh t


là i o i n i
t

ài học.
i

học sinh h t hi n t
u đó theo nguyên l

học sinh h

i

i n th c ài học.

ằn t t ởn t

n c n sự tậ h

c c nh nh l n đ

cx

th o th tự u n t ọn
sinh dễ dàn

nh ận đ n t

h nh nh ch nh x c nh t.

i o i n cũn n n h

ằn c ch đ nh s ở đ u

n tậ s u nà . C là
t i h

n đ - t ọn

i n th c từ c c n u n học sinh

nh n từ hó

dựn

c t un t

n đ t du là ý nọ ọi ý i d n d n

h

h i i t c ch h n t ch t

đ

hi

n dẫn học sinh sắ x

ỗi nh nh. iều đó i

học

i c th o c ch đó học sinh sẽ i t c ch tự

h lĩnh h i t i th c

t c ch có hi u u .

- Sử dụng Bản đồ tư duy như một công cụ để củng cố, khái quát bài học
của học sinh:
u
t

.

ỗi ti t học

o i cũn có h n c n c nhắc l i i n th c t ọn

i c ch học t u ền th n học sinh hi ché

t ật tự tu n t nh n n h n n nh
ài.

dụn

n đ t du

i học hi c n c n c
th t i hi n đ
h i
th n
học
tậ

t

i n th c th

c c

hắc hục đ

i n th c ài học.

à ch c n u n s t l i sơ đ t n th

dun l

c h n ch đó.

n

u

ỗi

n đ t du có

n hi n thi học sinh h n
ẫn có th t i hi n n i dun

t c ch cụ th chi ti t. h th học sinh ừ n n c o đ

/N ữ

đ

ì

c

ài

t u học

c th i i n.
ứ

i
óm

1.
hó

o

t nhó

ỡ đ c n nhận d n
th

t hơn 5

n l n th i i n đ đọc l i i n th c nh c ch học t u ền

ừ ti t i

hó

n

i n th c học sinh ch c n nh n ào

c 80%-

tl

i

à thực hi n i n th c th o

h n

h i là

t nh t th i

nhỏ nh n n

i c n là

h n t ch à i i u t c c

t cơ ch

h

t ch ơn t nh

t t ch c
à là
23

t c ch là

tc n
n đề đ

cđ t

n t nh h nh th c
i c

i c

t sự th

.
t
đ i


thói u n
h

i

o th t on su n hĩ c

n

i

in

- Ch c n n c

con n

i t on c n

i.

hó

là

th

đ i

i u n

i c.

nhó :

* Tạo môi trường làm việc thân thiện:
- Cải thiện hành vi giao tiếp:
hó
th
tậ

i

c i thi n sự i o ti

n xu n

ọi n

th n

i t ở n n th n thi n từ đó i

l o đ n t ở n n s i đ n hơn.

nh n đ h
ho c

n đ n tậ th

t nhó

u h n

n

h là

n đề hóc

ọi n

đ c n

i i u tc c

tn

i

ẽ h n th hoàn thành đ

c.

i n

i cc

t ch c th

đ i th o h

th

n đ

h học

t ch n hĩ c

n đề l n

i c đ c lậ

i nh u. Ch nh

u h n

id n i

i là

có th i đ thi n ch
à

u c c ho t đ n t o đ i diễn

à

n t ch cực

ọi n

i

ậ

c i i u t

dễ dàn hơn.
- Xây d ng tinh thần đồng đội và hỗ
trợ nhau cùng phát triển:
u u n th i i n l o đ n
học tậ
u t u
th

đ c i t là nh n c n
h ct

n nh n

i cl

lực c n

dễ ch n n n đơn đi u

à
đi l

i c u c o là

u n xu i.

h n họ ch đón c c ho t đ n c

thu h t ào c n

i c hơn

l i ho c c c

o i h t

hi đó th

nh n thành i n h c à

cđ

đ

d

i c i nh n từ

t óc đ

đ

h c từ nhó

cx

àh

là nhà

n đề t ở n n

- Mở rộng hợp tác và liên hệ giữa t t cả các c p:

họ t ở

i nhó

có sự hỗ t

inh n hi

dẫn hơn.

24

là

à hi th

t on nhó
c chi s

i thực hi n c

i nhó

nhó

đ i có điều i n th hi n c nh n đ
ọi i c t

cho n

n đề c n i i

c

họ
đ n

n dẫn

ch n th
i àh

i