kiến thức tiêng việt tiểu học

CHUYÊN ĐỀ. CẤU TẠO TỪ

DẠNG 1: TRẮC NGHIỆM
Bài 1: (Câu 1, Ams, 2004)
Đọc đoạn thơ sau:
Mưa đổ bụi êm êm trên bến vắng
Đò biếng lười nằm mặc nước sông trôi
Quán tranh đứng im lìm trong vắng lặng
Bên chòm xoan hóa tím rụng tơi bời
Khoanh đáp án đúng:
a. biếng lười là từ ghép
b. êm êm không phải là từ ghép
c. vắng lặng là từ láy
d. tơi bời không phải là từ ghép
Bài 2: Đọc đoạn văn sau:
Giữ gìn dân chủ, xây dựng nước nhà, gây đời sống mới, việc gì cũng cần có sức khoẻ mới
làm thành công. Mỗi một người dân yếu ớt tức là cả nước yếu ớt, mỗi một người dân mạnh khoẻ
là cả nước mạnh khoẻ.
(Lời kêu gọi toàn dân tập thể dục – Hồ Chí Minh)
Em hãy đánh dấu

vào ô trống trước câu trả lời đúng:

Phối hợp sản xuất

www.ViettelStudy.vn


mỗi một: là từ ghép

giữ gìn: không phải từ ghép

thành công: không phải từ ghép

sức khoẻ: là từ ghép

DẠNG 2. Xác định từ lạc (không cùng nhóm)
Bài 1.
Gạch chân từ khác loại trong các dãy từ sau:
a. to lớn, yêu mến, quý trọng, sướng khổ
b. in ít, thưa thớt, lác đác, rải rác
c. tí tách, lộp độp, lênh khênh, thút thít

Bài 2.
Gạch chân từ khác loại trong các dãy từ sau:
a. xanh tươi, xanh lơ, xanh ngắt, xanh um, xanh lè
b. lênh khênh, lách tách, hồng hào, dong dỏng, gầy gò
c. nhảy múa, đi đứng, học hành, tốt đẹp, nói cười
Bài 3.
Tìm từ khác loại trong mỗi nhóm từ sau:
a. rì rào, róc rách, khanh khách, thì thào
b. xanh tươi, xanh non, xanh rì, xanh tốt
c. nỗi buồn, niềm vui, yêu thương, tình bạn
d. nhỏ nhẹ, mệt mỏi, vui vẻ, mơ mộng
Phối hợp sản xuất

www.ViettelStudy.vn


Bài 4.
Mỗi nhóm từ sau có thể chia đều thanh hai nhóm nhỏ hơn, tìm những từ cùng nhóm với từ được

gạch sẵn:
a. leng keng, phúng phính, ríu rít, thướt tha, rì rầm, dềnh dàng
b. ăn uống, ồng ào, tuổi tác, đường sá, chăm chỉ, ngan ngát
c. nói, yêu mến, kính nể, cười, khóc lóc, thương xót
d. nước non, chạy nhảy, đi lại, sương gió, trời đất, học hành
DẠNG 3. TẠO TỪ MỚI VỚI TIẾNG CHO SẴN THEO YÊU CẦU
Bài 1.
Ghi lại 4 tính từ có tiếng "mới" trong đó có:
a. Hai từ láy:
b. Hai từ ghép:
Bài 2. Tìm những tiếng có thể ghép với tiếng "mát" để tạo thành 2 từ ghép và 2 từ láy.
Bài 3. Tìm 5 từ có tiếng "đẹp" trong đó có 1 từ đơn, 2 từ láy, 1 từ ghép tổng hợp và 1 từ ghép
phân loại.

DẠNG 4. XÁC ĐỊNH TỪ GHÉP, TỪ LÁY TRONG VĂN BẢN
Bài 1. Tìm những từ láy miêu tả "trăng" trong đoạn văn sau:
Trời bây giờ trong vắt, thăm thẳm và cao. Mặt trăng đã nhỏ lại, sáng vằng vặc ở trên không và
du du như sáo diều.
Bài 2. Tìm từ ghép trong đoạn văn sau
Phối hợp sản xuất

www.ViettelStudy.vn


Ban đêm, mặt trăng tròn vành vạnh. Đồng lúa trải một màu vàng mênh mông, mặt ao sóng sánh,
một mảnh trăng bồng bềnh trôi trong nước.

Bài 3. Cho đoạn văn:

(1) Cà Mau đất xốp. (2) Mùa nắng, đất nẻ chân chim, nền nhà cũng rạn nứt. (3)

Trên cái đất phập phều và lắm gió, dông như thế, cây đứng lẻ khó mà chống nổi với
những cơn thịnh nộ của trời. (4) Cây bình bát, cây bần cũng phải quây quần thành chòm,
thành rặng; rễ phải dài, phải cắm sâu vào lòng đất. (5) Nhiều nhất là đước. (6) Đước
mọc san sát đến tận mũi đất cuối cùng, thẳng đuột như hằng hà sa số cây dù xanh cắm
trên bãi. (Mai Văn Tạo)
Đoạn văn trên có … từ láy
Bài 4. Xác định từ ghép, từ láy
Mưa rả rích đêm ngày.Mưa tối tăm mặt mũi. Mưa thối đất thối cát. Trận này chưa qua,
trận khác đã tới, ráo riết, hung tợn hơn.

DẠNG 5. XÁC ĐỊNH TỪ THEO CẤU TẠO
Bài 1. Gạch chân những từ láy trong nhóm từ sau: bóng bay, thơm tho, nhân dân, rì rào,
chim chích, học hành, đất nước, duyên dáng, trường lớp, chuồn chuồn, phố phường.
Bài 2. Trong các nhóm từ sau, nhóm nào chỉ gồm các từ láy tượng hình?
a. mảnh mai, chùng chình, khúc khích, khệnh khạng
b. dềnh dàng, mỏng mảnh, róc rách, lũn cũn
c. dềnh dàng, chùng chình, vòng vèo, mảnh mai
Phối hợp sản xuất

www.ViettelStudy.vn


d. vòng vèo, mong manh, đủng đỉnh, ầm ì
Bài 3. Trong các từ dưới đây, từ nào là từ ghép, từ nào là từ láy:
xanh xám, lơ lửng, tất bật, trong trắng

Bài 4. Cho đoạn văn
Những đồi tranh vàng óng lao xao trong gió nhẹ. Những đồi đất đỏ như vung nối nhau
chạy tít tắp đến tận chân trời. Đó đây, những cụm rừng xanh thẫm như ốc đảo nổi lên
giữa thảo nguyên.

(Theo Lê Tấn)
a. Xếp các từ in đậm thành hai nhóm: từ ghép và từ láy
Bài 5. Trong các từ dưới đây, từ nào là từ ghép, từ nào là từ láy?
xù xì, xanh mởn, non tươi, dập dờn

Phối hợp sản xuất

www.ViettelStudy.vn