Tiểu luận nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế ở nước ta hiện nay

Đề án môn học

Phần mở đầu
Trớc xu thế toàn cầu hoá và hội nhấp kinh tế quốc tế, nớc ta phải tiến hành đổi
mới và mở cửa nền kinh tế thì mới có thể tránh tụt hậu xa hơn về kinh tế. Trong
quá trình đó chúng ta cần phải có một lực lợng nào đó để dẫn dắt nền kinh tế đi
theo đúng hớng và đạt đợc những mục tiêu mà Đảng và Nhà nớc ta đã đặt ra,
giúp chúng ta hoà nhập mà không hoà tan trong bối cảnh nền kinh tế thế giới
hiện nay. Lực lợng đó chính là đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế, họ có một vai trò
rất quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế của đất nớc. Nhng hiện nay ở nớc
ta vẫn cha xây dựng đợc một đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế giỏi về trình độ và
năng lực chuyên môn và đủ về số lợng, muốn khắc phục đợc tình trạng đó chúng
ta phải có sự tác động vào công tác đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế.
Do đó làm thế nào nâng cao chất lợng đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế
là một vấn đề rất cấp thiết hiện nay.
Đề án môn học của em: Nâng cao chất lợng đào tạo và bồi dỡng cán bộ
quản lý kinh tế ở nớc ta hiện nay với mục đích tìm hiểu về công tác đào tạo và
bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế ở nớc ta hiện nay. Trên cơ sở đó em xin phép đa
ra một số giải pháp góp phần nâng cao chất lợng đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản
lý kinh tế ở nớc ta hiện nay.
Để làm rõ đợc các vấn đề trong việc đào tạo và bồi dỡng, em đã sử dụng rất
nhiều các tài liệu nh sách, giáo trình, thành quả nghiên cứu của các thầy trong trờng.
Bên cạnh đó em còn thu thập thông tin từ các nguồn khác nh báo, tạp chí...
Đề án này bao gồm một số nội dung sau:
- Chơng I: Những vấn đề lý luận cơ bản về chất lợng đào tạo và bồi dỡng cán bộ
quản lý kinh tế.
- Chơng II: Thực trạng công tác đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế ở nớc ta hiện nay.
- Chơng III : Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lợng đào tạo và bồi dỡng
cán bộ quản lý kinh tế.
Cuối cùng em xin chân thành cảm ơn PGS.TS Mai Văn Bu đã giúp đỡ em rất
nhiều trong việc nghiên cứu và hoàn thiên đề tài này.

1


Đề án môn học
Chơng I

Những lý luận cơ bản về chất lợng
Công tác đào tạo và bồi dỡng
cán bộ quản lý kinh tế
I.

Khái niệm và vai trò của cán bộ quản lý kinh tế.

1. Khái niệm về cán bộ quản lý kinh tế.
ở mỗi quốc gia khác nhau thì việc xây dựng đội ngũ cán bộ công chức là
hoàn toàn khác nhau. ở nớc ta, theo pháp lệnh cán bộ công chức đợc ban hành
ngày 9/3/1998 thì cán bộ công chức là những ngời có Quốc tịch Việt Nam, trong
biên chế, làm việc theo chế độ ngạch bậc, đợc hởng lơng từ ngân sách Nhà nớc
theo luật định. Các tiêu chí để xác định cán bộ công chức ở Việt Nam hiện nay1:
- Là công dân Việt Nam.
- Đợc tuyển dụng, bổ nhiệm hoặc bầu cử vào làm việc trong biên chế chính
thức của bộ máy Nhà nớc, tổ chức chính trị-xã hội.
- Đợc xếp vào một ngạch trong hệ thống ngạch bậc của công chức do Nhà nớc
qui định.
- Đợc hởng lơng từ ngân sách nhà nớc.
Đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế là một bộ phận của cán bộ, công chức. Từ sau
đại hội Đảng toàn quốc làn thứ VI(1986), nớc ta đang chuyển dần từ nền kinh tế
kế hoạch hoá sang nền kinh tế thị trờng. Trong nền kinh tế thị trờng vai trò của
bộ phận này ngày càng quan trọng, nó đòi hỏi chúng ta phải xây dựng đợc đội
ngũ cán bộ quản lý kinh tế thích hợp với nó. Theo cách hiểu ngày nay, cán bộ

quản lý kinh tế là một bộ phận đặc biệt quan trọng trong đội ngũ cán bộ, công
chức nói chung. Họ là những ngời làm việc trong lĩnh vực quản lý kinh tế, trong
các cơ quan quản lý Nhà nớc về kinh tế, tham gia hoạch định chính sách kinh tế
và thực hiện việc quản lý của Nhà nớc đối với các hoạt động kinh tế trên phạm vi
toàn quốc hoặc trong từng vùng hay lĩnh vực cụ thể.
1

(4-tr128)

2


Đề án môn học
Cán bộ, công chức nói chung và cán bộ quản lý kinh tế nó riêng cần phải đợc
đào tạo và bồi dỡng một cách thờng xuyên, liên tục. Đối với mỗi loại cán bộ,
công chức lại có một nội dung đào tạo khác nhau, theo đó sẽ có nội dung về chất
lợng đào tạo khác nhau. Đối với cán bộ quản lý kinh tế thì chất lợng đào tạo dao
gồm hai nội dung chính, đó là trình độ, năng lực chuyên môn và phẩm chất đạo
đức chính trị.
Trình độ và năng lực chuyên môn của ngời cán bộ quản lý kinh tế sẽ giúp cho
họ có kiến thức để giải quyết công việc, phối hợp hoạt động của các nhân viên
cấp dới; đó là sự hiểu biết chung về xu hớng phát triển của xã hội và thời đại.
Trình độ hiểu biết sẽ mở mang tầm nhận thức hớng về hiện đại hoá, hớng ra thế
giới, hớng tới tơng lai cho các cán bộ quản lý kinh tế. Đó còn là năg lực phân
tiách vấn đề; khái quát các vấn đề kinh tế, chính trị, xã hội để có những giải pháp
cho mọi vấn đề của đất nớc đợc đặt ra. Ngời cán bộ quản lý kinh tế cũng cần phải
thành thạo nghiệp vụ, chuyên môn, kỹ thuật và có kinh nghiệm công tác vững
vàng. Một ngời cán bộ quản lý kinh tế giỏi còn phải có năg lực quản lý bao gồm
năng lực thực tế về phân tích tình huống, năng lực quyết sách và giải quyết các
vấn đề, năng lực tổ chức và chỉ huy, năng lực kí kết và phối hợp hoạt động.Trình

độ và năng lực chuyên môn của cán bộ quản lý kinh tế đợc đánh giá chủ yếu qua
các chỉ tiêu về bậc học, học vị của họ, ngạch, bậc công chức và họ đợc đào tạo dới hình thức nào...Ngoài ra còn có thể đợc đánh giá thông qua các chỉ tiêu khác
nh thâm niên công tác, vị trí công tác mà ngời đó đã từng nắm giữ, khả năng
thành thạo công việc, cách giao việc và sử dụng nhân viên trong quá trình thực
hiện quản lý.
Phẩm chất đạo đức chính trị nói lên khả năng làm việc với con ngời và uy tín
của ngời cán bộ quản lý kinh tế trong tổ chức, nó giúp ngời cán bộ quản lý kinh
tế dễ dàng hơn trong việc hớng tới mục tiêu của tổ chức. Đó là ý thức chính trị,
trình độ chính trị, ý thức tuân thủ luật pháp và các quy tắc điều lệ trong tổ chức
của ngời cán bộ quản lý kinh tế. Cùng với những t tởng, quan điểm chính trị trên
là đạo đức của bản thân những ngời cán bộ quản lý kinh tế: trung thực, cần mẫn,
nhân hậu, có tinh thần trách nhiệm cao...Tất cả những điều đó sẽ tạo ra uy tín cho
ngời cán bộ quản lý kinh tế.
2. Vai trò của cán bộ quản lý kinh tế.
3


Đề án môn học
Mọi cán bộ, công chức trong bộ máy nhà nớc ù ở vị trí nào đi chăng nữa thì
cũng đều có những vai trò nhất định đối với sự thành công hay thất bại của công
cuộc xây dựng và phát triển kinh tế đất nớc vì đây là nguồn lực giúp khai thông
và sử dụng các nguồn lực khác nhau của đất nớc. Trong đó nổi lên vai trò của các
cán bộ quản lý kinh tế, đặc biệt là trong nền kinh tế thị trờng định hớng xã hội
chủ nghĩa ở nớc ta hiện nay đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế đã trở thành mộtlực lợng quan trọng trong hệ thống các cơ quan quản lý Nhà nớc về kinh tế cũng nh
trong toàn bộ nền kinh tế quốc dân. Vai trò của họ là:
Thứ nhất, các cán bộ quản lý kinh tế đặc biệt là các cán bộ cấp cao và các
chuyên gia là những ngời tham gia vào quá trình hoạch định đờng lối, chiến lợc,
định hớng, chính sách phát triển kinh tế; xây dựng nên cơ chế và thể chế quản lý
kinh tế của đất nớc. Các cán bộ quản lý kinh tế cùng với Nhà nớc thiết lập những
khuôn khổ chung cho thị trờng hoạt động nh hệ thống pháp luật, các chính sách

kinh tế...để góp phần khắc phục các khuyết tật của thị trờng và giúp cho thị trờng
hoạt động có hiệu quả hơn. Họ còn giúp Nhà nớc xây đúng đắn dựng đờng lối,
chiến lợc phát triển kinh tế trong từng giai đoạn, từng ngành, từng lĩnh vực và
từng địa phơng, do đó đảm bảo công bằng xã hội và phát triển toàn diện nền kinh
tế. Hơn thế nữa, họ còn là những ngời quyết định tổ chức bộ máy quản lý Nhà nớc về kinh tế và lựa chọn cán bộ để thực hiện có hiệu quả những nhiệm vụ quản
lý và tạo ra môi trờng kinh doanh thuận lợi trong thời kỳ đổi mới, đẩy mạnh công
nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nớc.
Thứ hai, các cán bộ quản lý kinh tế là những ngời biến chủ trơng, đờng lối,
chiến lợc, chính sách, kế hoạch và các dự án phát triển kinh tế của Đảng và Nhà
nớc thành hiện thực. Họ sử dụng quyền lực Nhà nớc để thực hiện nhiệm vụ quản
lý và điều hành các hoạt động của nền kinh tế theo nguyên tắc tập trung dân chủ
trong quá trình phát triển kinh tế đất nớc và quản lý kinh tế ở phạm vi cả nớc hay
từng ngành, từng lĩnh vực, từng địa phơng cụ thể. Dựa trên cơ sở các chủ trơng,
đờng lôi, chiến lợc...phát triển kinh tế mà Nhà nớc đa ra, các cán bộ quản lý kinh
tế thực hiện việc phối hợp các quá trình quản lý kinh tế để điều chỉnh kịp thời
những mất cân đối, nhãng mâu thuẫn phát sinh giúp cho toàn bộ nền kinh tế vận
hành đúng hớng và đạt đợc những mục tiêu đặt ra.
Thứ ba, các cán bộ quản lý kinh tế là ngời có thể thu thập đợc nhngc nguyện
vọng chính đáng và hợp lý của nhân dân, là cầu nối giũa Nhà nớc với nhân dân
4


Đề án môn học
và các tổ chức kinh tế. Công việc của họ gắn liền với cuộc sống của nhân dân,
đôi khi họ phải làm việc trực tiếp với nhân dân để tìm hiểu mức sống của nhân
dân và cả nguyện vọng của họ đối với Nhà nớc. Trên cơ sở đó Nhà nớc cùng các
cán bộ quản lý kinh tế tìm ra các giải pháp, chính sách thích hợp để phát triển
kinh tế và cải thiện đời sống nhân dân.
Thứ t, các cán bộ quản lý kinh tế giúp Nhà nớc có thể sử dụng và khai thác có
hiệu quả nhất các nguồn lực và cơ hội quốc gia. Trong quá trình vạch ra chủ trơng, đờng lối phát triển kinh tế trong cả ngắn hạn và dài hạn, họ có khả năng đa

ra các phơng án tối u nhằm sử dụng có hiệu quả nhất các nguồn lực xã hội nh tài
nguyên thiên nhiên, nguồn lao động...Trong quá trình thực hiện công việc quản
lý Nhà nớc đối với nền kinh tế, các cán bộ quản lý kinh tế chính là những ngời
phát hiện ra những cơ hội và thách thức của đất nớc trong tình hình mới. Trên cơ
sở đó, họ cùng Nhà nớc tìm ra những việclà cụ thể nhằm hạn chế những nguy cơ
thách thức và nắm bắt những cơ hội để phát triển đất nớc.
II.

Chất lợng đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế.

1. Khái niệm chất lợng đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế.
ở bất kỳ một quốc gia nào giáo dục-đào tạo luôn là con đờng cơ bản để có
một nguồn nhân lực đáp ứng đợc các yêu cầu của sự phát triển kinh tế xã hội.
Giáo dục và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế cũng vậy, nó không chỉ bao gồm sự
nghiệp giáo dục đào tạo nói chung vì đào tạo ở đây không chỉ đơn thuần đào tạo
về chuyên môn mà còn giáo dục về chính trị, đạo đức, ý thức trách nhiệm, tác
phong công tác, vai trò và vị trí của ngời cán bộ quản lý kinh tế trong bộ máy nhà
nớc.
Đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế phản ánh cùng một mục đích là
trang bị kiến thức cho họ. Nhng đào tạo là quá trình truyền thụ kiến thức mới để
ngời cán bộ quản lý kinh tế có một trình độ cao hơn. Còn bồi dỡng là quá trình
hoạt động làm tăng thêm những kiến thức đòi hỏi với những ngời mà họ đang giữ
một chức vụ nhất định. Tóm lại, đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế là các
hoạt động nhằm nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý kinh tế trong việc đóng
góp vào hoạt động của các cơ quan quản lý Nhà nớc.
Trong công tác đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế thì việc làm sao để
đào tạo và bồi dỡng có chất lợng cao lại là một vấn đề nan giải. Chất lợng đào tạo
5

Đề án môn học
và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế thể hiện ở trình độ, khả năng thực hiện các
công việc tơng ứng với thời gian và bằng cấp mà các cán bộ quản lý kinh tế nhận
đợc.
2. Vai trò chất lợng đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế.
Chất lợng đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế có vai trò rất quan trọng
trong sự nghiệp phát triển kinh tế của mọi quốc gia:
Đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế nhằm phục vụ cho sự nghiệp đổi
mới của đất nớc vì đây là một bộ phận đặc biệt quan trọng trong lực lợng cán bộ
công chức. Mọi đờng lối, chủ trơng, chính sách... phát triển kinh tế của Đảng và
Nhà nớc đều đợc các cơ quan quản lý Nhà nớc về kinh tế thực hiện với lực lợng
cơ bản là đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế. Trớc đây nớc ta đã tồn tại khá lâu theo
cơ chế quản lý tập trung, quan liêu, bao cấp; nhng ngày nay cơ chế đó không còn
phù hợp nữa nên việc chuyển đổi cơ chế quản lý kinh tế là một yêu cầu cấp thiết
có tính sống còn nhằm tạo ra bớc phát triểm mới cho đất nớc. Trớc sự đổi mới
nh vậy, nếu chúng ta có một đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế đợc đào tạo và bồi dỡng có chất lợng cao thì sẽ không bị lúng túng khi vận hành cơ chế kinh tế mới,
sẽ giải quyết đợc rất nhiều vấn đề nảy sinh khi chuyển sang cơ chế kinh tế mới.
Trớc xu hớng toàn cầu hoá, khu vực hoá và hội nhập kinh tế thì chất lợng đào
tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế cao sẽ tạo ra một đội ngũ cán bộ cán bộ
quản lý kinh tế giỏi. Họ sẽ giúp đất nớc nắm bắt đợc các cơ hội do toàn cầu hoá,
khu vực hoá và hội nhập kinh tế mang tới một cách nhanh chóng; đồng thời cúng
giúp hạn chế đợc những rủi ro thách thức. Trong quá trình hội nhập kinh tế, mọi
quốc gia đều phải mở cửa nền kinh tế, đa dạng hoá, đa phơng hoá các quan hệ
kinh tế đối ngoại trên nguyên tắc giữ vững độc lập chủ quyền, bình đẳng, cùng có
lợi, thu hút các nguồn lực bên ngoài để phát huy lợi thế và nguồn lực bên trong.
Không chỉ thế, khi tiến hành hợp tác kinh tế quốc tế, do mới tiếp cận với nền
kinh tế thế giới trong một thời gian cha phải là dài nên chúng ta không thể hiểu
hết luật chơi của nền kinh tế thị trờng cũng nh các thông lệ quốc tế khi tham
gia hợp tác với nớc ngoài, vì vậy chúng ta sẽ mắc phải không ít những va vấp,
hạn chế và sẽ phải chịu không ít những thua thiệt nếu nh chúng ta không có một

đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế giỏi, chất lợng cao. Điều đó nói lên rằng việc nâng

6


Đề án môn học
cao chất lợng đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế có vai trò rất quan trọng
trong bối cảnh toàn cầu hoá, khu vực hoá và hội nhập kinh tế của nớc ta hiện nay.
Ngày nay, các cuộc cách mạng khoa học và công nghệ đang diễn ra hết sức
mạnh mẽ, vì vậy sự phát triển của tất cả các nớc trên thế giới nói chung và của nớc ta nói riêng tất yếu phải gắn công nghiệp hoá với hiện đại hoá, phải gắn liền
với tiến bộ của khoa học-công nghệ và trình độ tổ chức quản lý ngày càng cao.
Để tiếp thu đợc những thành tựu của tiến bộ khoa học-công nghệ và trình độ tổ
chức quản lý cao đó thì chúng ta phải có một đội ngũ cán bộ khoa học và quản lý
kinh tế có chất lợng cao để cung cấp cho Đảng và Nhà nớc những cơ sở khoa học
cho các quyết định, các chủ trơng, chính sách, chiến lợc, kế hoach, dự án... để
phát triển kinh tế đất nớc. Lực lợng này phải biết tiếp thu một cách thông minh
những tri thức của nhân loại, đồng thời tiếp thu những lợi thế của các nớc đi sau,
biết giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc, giữ vững định hớng xã hội chủ nghĩa trong
phát triển với xu hớng phát triển ngày nay của thế giới.
Trong thời kỳ này, trên thị trờng không chỉ diễn ra sự cạnh tranh khốc liệt về
các hàng hoá vật chất và dịch vụ đợc sản xuất ra giữa các doanh nghiệp sản xuất
kinh doanh, mà trên thị trờng lao động cũng diễn ra sự xạnh tranh về các cán bộ
quản lý kinh tế. Sự cạnh tranh đó diễn ra ở cả bên cung (là những ngời đợc đào
tạo và có ý muốn trở thành ngời cán bộ quản lý kinh tế) và bên cầu (là các cơ
quan có nhu cầu tuyển cán bộ quản lý kinh tế). Giữa những ngời có nhu cầu,
nguyện vọng làm cán bộ quản lý kinh tế thì họ cạnh tranh nhau để có đợc những
chỗ làm việc thích hợp với khả năng của mình, những chỗ làm việc tốt để họ có
thể làm việc với hiệu quả cao nhất. Còn các cơ quan thực hiện việc quản lý nhà nớc về kinh tế thì cạnh tranh với nhau để tuyển đợc các cán bộ quản lý kinh tế
giỏi, có đủ phẩm chất và năng lực về làm việc cho mình. Vì vậy việc nâng cao
chất lợng đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế sẽ giúp cho các cơ quan

tuyển đợc những cán bộ quản lý kinh tế nh mong muốn phục vụ cho sự nghiệp
phát triển kinh tế đất nớc.

7


Đề án môn học
3. Nâng cao chất lợngđào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế.
3.1.Yêu cầu nâng cao chất lợng đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế.
Đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế là một việc làm rất cấp bách hiện
nay không chỉ riêng đối với nớc ta mà đối với tất cả các quốc gia trên thế giới.
Chính vì thế mà việc đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế không thể đợc
tiến hành một cách cẩu thả, việc nâng cao chất lợng đào tạo và bồi dỡng đó phải
đáp ứng đợc một số yêu cầu sau:
Nâng cao chất lợng đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế phải đồng
nghĩa với việc xây dựng đợc một đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế đủ về số lợng, có
chất lợng cao, có bản lĩnh chính trị vững vàng, có kiến thức và năng lực quản lý,
có khả năng tiếp thu đợc những kiến thức quản lý kinh tế mới của thế giới và biết
cách ứng dụng một cách sáng tạo vào hoàn cảnh cụ thể của nớc mình. Đội ngũ
này phải có khả năng đáp ứng đợc các yêu cầu của nền kinh tế nớc ta đang trong
quá trình chuyển sang mô hình kinh tế mới kinh tế thị trờng định hớng xã hội chủ
nghĩa; đáp ứng đợc yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá của nớc
ta nhằm đa nớc ta trở thành một nớc công nghiệp phát triển trong tơng lai; có khả
nng phản ứng nhanh trớc những ảnh hởng của toàn cầu hoá kinh tế quốc tế.
Nâng cao chất lợng đào tạo và bồi dỡng cũng có nghĩa là phải nâng cao hiệu
quả hoạt động thực tiễn của các cán bộ quản lý kinh tế, đặc biệt là các cán bộ
quản lý kinh tế cấp cao. Nó phải phục vụ trực tiếp cho chiến lợc phát triển kinh tế
của đất nớc trong dài hạn và cả trong ngắn hạn. Đảm bảo sự chuyển tiếp và kế
thừa vững vàng giữa các lớp cán bộ quản lý kinh tế, tạo nguồn cho cán bộ quản lý
kinh tế trong tơng lai, nhằm đảm bảo cho sự phát triển kinh tế đất nớc trong thời

gian tới.
3.2.Các nhân tố ảnh hởng đến nâng cao chất lợng đào tạo và bồi dỡng cán
bộ quản lý kinh tế.
Có rất nhiều nhân tố ảnh hởng đến chất lợng đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản
lý kinh tế hiện nay, trong đó có một số nhân tố cơ bản sau:
Thứ nhất, nội dung đào tạo là nhân tố quan trọng quyết định chất lợng đào tạo
và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế. Nội dung đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý
kinh tế bao gồm việc cung cấp những kiến thức cơ bản về kinh tế, quản lý kinh
8


Đề án môn học
tế, về khoa học tổ chức và quản lý... mà ngời cán bộ quản lý kinh tế cha có hoặc
cha cập nhật. Việc đào tạo và bồi dỡng còn rèn luyện kỹ năng thực hiện công
việc cho họ, đây là một nội dung đào tạo thiết thực và thông dụng nhất nhằm bổ
sung những thiếu hụt cho cán bộ quản lý kinh tế. Đồng thời trong quá trình đào
tạo và bồi dỡng cũng phải tiến hành rao đổi kinh nghiệm trong công việc chuyên
môn, trong công tác lãnh đạo quản lý, cho học viên học hỏitiếp cận những kinh
nghiệm, phơng pháp quản lý hiện đại của nớc ngoài. Nh vậy nội dung đào tạo và
bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế giúp các cán bộ quản lý kinh tế có những cơ hội
để suy nghĩ tự do, để giải quyết vấn đề theo những phơng pháp mới mà không lo
ngại sự đánh giá của cấp trên hay đồng nghiệp.
Thứ hai, phơng pháp đào tạo có thể là đào tạo tại chỗ hoặc đào tạo bên ngoài.
Đào tạo tại chỗ là đào tạo ngay tại vị trí đang làm việc hoặc sẽ làm việc, những
ngời học thực hiện công việc dới sự hớng dẫn của những cán bộ có kinh nghiệm,
những ngời quản lý hoặc giảng viên2; nó giúp cho các cán bộ quản lý kinh tế cần
đào tạo có thể tiếp cận ngay với thực tế vì nội dung đào tạo liên quan ngay đến
công việc cụ thể. Còn đào tạo ở ngoài là phơng pháp đào tạo theo chơng trình ở
trong và ngoài cơ quan, nó không gắn với việc thực hành công việc nhng đảm
bao tính hệ thống, khoa học, có bài bản, theo kế hoạch đào tạo.

Thứ ba, hình thức đào tạo cũng có những ảnh hởng lớn tới chất lợng đào tạo
và bồi dỡng. Có nhiều hình thức đào tạo nh:
- Việc thuyên chuyển cán bộ quản lý kinh tế qua nhiều công việc khác nhau sẽ
giúp mở rộng kiến thức của những cán bộ quản lý kinh tế, đồng thời họ có thể
hiểu những chức năng khác nhau của các cơ quan.
- Bố trí họ vào làm công việc trợ lý, qua đó mở rộng tầm nhìn của những ngời
đợc đào tạo vì học có cơ hội để gần gũi với những ngời quản lý có kinh
nghiệm.
- Cũng có thể đề bạt tạm thời cán bộ quản lý kinh tế vào giữ một chức vụ nhất
định trong các cơ quan quản lý kinh tế, nhờ vậy mà họ tích luỹ thêm đợc
nhiều kinh nghiệm trong hoạt động quản lý thực tiễn.
- Đa họ tham dự vào các uỷ ban và hội đồng làm cho họ có cơ hội tiếp xúc với
những ngời có kinh nghiệm, làm quen với những vấn đề có liên quan tới cơ
2

(4-tr172)

9


Đề án môn học
quan. Qua đó họ học hỏi thêm về những quan hệ giữa các bộ phận khác nhau
trong cơ quan và các vần đề nảy sinh do mối quan hệ đó.
- Các cơ quan có nhu cầu đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế kết hợp
với các cơ sở đào tạo và bồi dỡng tổ chức các khoá học chính thức, các chơng
trình đào tạo dài hạn và ngắn hạn và cử cán bộ quản lý kinh tế của mình đến
học tập nghiên cứu tại các lớp học đó.
Thứ t, nếu các nguồn lực cho đào tạo và bồi dỡng đợc đáp ứng đầy đủ và hiện
đại: cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên, kinh phí đào tạo...thì chất lợng đào tạo và
bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế cũng sẽ đợc nâng lên đáng kể.

Thứ năm, công tác quản lý đào tạo và bồi dỡng cần đợc tiến hành nghiêm túc,
toàn diện và trên mọi mặt. Hệ thống và công tác quản lý đào tạo nếu đợc thực
hiện tốt sẽ xây dựng đợc đội ngũ cán bộ chất lợng cao, chống lãng phí đợc các
nguồn lực.
4. Đánh giá chất lợng đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế.
Đánh giá chất lợng đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế tức là đánh giá
kết quả của chơng trình đào tạo. Để việc đánh giá đợc chính xác chúng ta phải
tiến hành đánh giá cả chơng trình khoá học và đánh giá hệ thống đào tạo và bồi
dỡng cán bộ quản lý kinh tế.
Khi tiến hành đánh giá chơng trình, khoá học phải xác định xem chơng trình,
khoá học và các hoạt động đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế đã đáp ứng
đợc các nhu cầu mà các cơ quan hay tổ chức cử cán bộ quản lý kinh tế đi học đặt
ra hay cha; xem xét các quy trình, công đoạn tiến hành đào tạo và bồi dỡng cán
bộ quản lý kinh tế có hợp lý không; ngời cán bộ quản lý kinh tế đợc cử đi học
tiếp thu đợc những cái gì sau khoá học; đánh giá sự tác động của chơng trình,
khoá học đối với các đơn vị hoặc nhóm cán bộ. Để xem xét đợc những vấn đề đó
thì cần phải phân định rõ nhiệm vụ của từng cơ quan chức năng tiến hành việc
đánh giá: các cơ quan quản lý và theo dõi chơng trình, khoá học; các cơ sở đào
tạo và bồi dỡng; các cơ quan có nhu cầu sử dụng cán bộ quản lý kinh tế và cử cán
bộ đi học. Sự phối hợp trong công tác đánh giá của ba cơ quan này sẽ giúp chúng
ta đánh giá đợc chất lợng đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế một cách
chính xác, khách quan và toàn diện. Các cơ quan đó tiến hành việc đánh giá
thông qua những phản ứng của những học viên về nội dung, hình thức, phơng
10


Đề án môn học
pháp giảng dạy, tính chính xác và hữu ích của chơng trình đào tạo và bồi dỡng
đó. Bên cạnh đó, cũng phải đánh giá thông qua kết quả học tập của mỗi học viên
khi tham gia khoá học, so sánh kết quả đầu vào và đầu ra của các học viên để

thấy rõ hơn nữa chất lợng đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế. Ngoài việc
đánh giá bản thân quá trình đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế, các cơ
quan thực hiện việc đánh giá cũng phải tiến hành đánh giá chất lợng đào tạo và
bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế thông qua năng lực cá nhân của cán bộ quản lý
kinh tế trong công việc chuyên môn, nghiệp vụ sau khi đợc đào tạo và khả năng
lực thực hiện nhiệm vụ của các cơ quan, đơn vị có cán bộ đi đào tạo và bồi dỡng.
Cùng với việc đánh giá quá trình đào tạo và bồi dỡng, chúng ta còn phải tiến
hành đánh giá hệ thống đào tạo và bồi dỡng theo các nội dung nh hệ thống các
văn bản điều chỉnh các mối quan hệ trong lĩnh vực đào tạo và bồi dỡng cán bộ
quản lý kinh tế, hệ thống cơ cấu tổ chức bộ máy thực hiện việc quản lý công tác
đào tạo và bồi dỡng, đội ngũ làm công tác đào tạo( đội ngũ giảng viên, các
chuyên gia...), đánh giá các cơ sở đào tạo, công tác lập kế hoạch và thực hiện kế
hoạch đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế của các cơ quan quản lý nhà nớc về kinh tế. Đồng thời cũng phải theo dõi và giám sát việc huy động, quản lý và
sử dụng các nguồn lực đợc đầu t cho công tác đào tạo và bồi dỡng.
Việc đánh giá chất lợng đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế là một quá
trình thờng xuyên, liên tục, vừa mang tính khoa hoc, vừa phản ánh đúng thực tế
chất lợng của việc đào tạo và bồi dỡng. Nó có thể đợc coi là một quá trình kĩ
thuật nhằm phân tích thông tin và tính toán hai mặt chi phí và lợi ích của việc đào
tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế, để từ đó có những điều chỉnh hợp lý giúp
cho việc đào tạo và bồi dỡng đạt đợc những mục tiêu và yêu cầu đặt ra nhằm
nâng cao chất lợng đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế ở nớc ta hiện nay.
Chơng II

Thực trạng công tác đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế ở nớc ta hiện
nay
11


Đề án môn học
I.

Thực trạng đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế.

Trớc nh cầu toàn cầu hoá ngày càng mạnh mẽ buộc nớc ta phải có những biện
pháp đổi mới nền kinh tế quốc dân. Trong quá trình đổi mới, cùng với việc phải
điều chỉnh các chính sách kinh tế, cải cách bộ máy quản lý nhà nớc về kinh
tế...thì vấn đề đào tạo và bồi dỡng để phát triển đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế có
vị trí hết sức quan trọng. Nó là một trong những điều kiện đảm bảo sự thắng lợi
của việc phát triển kinh tế đất nớc.Đào tạo và bồi dỡng đội ngũ cán bộ quản lý
kinh tế có năng lực, phẩm chất đạo đức tốt đáp ứng đợc những yêu cầu thực tiễn
là một nhiệm vụ đợc xem là không thể tách rời với quá trình phát triển kinh tế
của nớc ta hiện nay.
Mặc dù còn gặp nhiều khó khăn nhng trong suốt thời gian qua với sự quan
tâm và đầu t hỗ trợ của Đảng và Nhà nớc thì công tác đào tạo và bồi dỡng cán bộ
quản lý kinh tế đã đạt đợc nhiều thành tựu đáng chú ý. Đó là đội ngũ cán bộ quản
lý kinh tế đã đợc rèn luyện, thử thách và tích luỹ đợc nhiều kinh nghiệm quý báu,
trởng thành về cả số lợng và chất lợng. Đến nay các kiến thức, kinh nghiệm, trình
độ và năng lực thực tiễn của ngời cán bộ quản lý kinh tế đã đợc nâng cao hơn trớc rất nhiều; tỷ lệ cán bộ quản lý kinh tế có trình độ chuyên môn đại học và trên
đại học đã tăng lên rõ rệt. ở trung ơng, số cán bộ quản lý kinh tế có trình độ
chuyên môn sơ cấp chiếm 6.08%, trung cấp là 10.06%, đại học là 73.39% và trên
đại học là 7.79%. Còn ở các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ơng thì số cán bộ
quản lý kinh tế có trình độ sơ cấp là 11.18%, trung cấp là 18.52%, đại học là
67.6% và trên đại học là 2.7%. Số cán bộ quản lý ở trong các bộ ngành Kinh tế
tổng hợp( Văn phòng Chính Phủ, các bộ: Tài Chính, Thơng Mại, Công Nghiệp,
Nông Nghiệp và Phát Triển Nông Thôn, Kế hoạch và đầu t, Lao động-thơng binh
và Xã hội, Ngân hàng Nhà nớc, Tổng cục Thống kê...) có tới 55% đợc đào tạo
quản lý kinh tế. ở các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ơng có 53% số cán bộ
quản lý đợc đào tạo quản lý kinh tế 3. Điều đó cho ta thấy về số lợng tỷ lệ cán bộ
quản lý đợc đào tạo về quản lý kinh tế trong đội ngũ cán bộ, công chức nói chung
là khá cao, về chất lợng cũng đã phần nào đáp ứng nhu cầu nâng cao năng lực

hoạt động cho đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế hiện nay.

3

(2-tr )

12


Đề án môn học
Bên cạnh những thành quả đã đạt đợc, công tác đào tạo và bồi dỡng cán bộ
quản lý kinh tế vẫn còn rất nhiều bất cập. Chất lợng đội ngũ cán bộ quản lý kinh
tế cha đợc phủ đều trên tất cả các khối. Số cán bộ quản lý kinh tế có trình độ tập
trung chủ yếu ở các cơ quan trung ơng, sau đó đến tỉnh và huyện, càng xuống cấp
dới thì trình độ của các cán bộ quản lý kinh tế càng giảm xuống. Thậm chí ở các
vùng sâu, vùng xa vẫn còn tình trạng cán bộ quản lý kinh tế bị mù chữ. Có một
bộ phận không nhỏ cán bộ ở các cơ quan thực hiện quản lý Nhà nớc về kinh tế
không đợc đào tạo và bồi dỡng những kiến thức cơ bản về quản lý kinh tế hoặc
nếu có đợc đào tạo thì chỉ trong một thời gian rất ngắn. Hiện tại, tỷ lệ cán bộ
quản lý kinh tế đợc đào tạo trong thời kỳ kinh tế tập trung bao cấp còn rất cao, có
khoảng 65% tốt nghiệp trớc năm 1989. Số cán bộ đợc đào tạo và số cần đợc đào
tạo lại chiếm tỷ lệ ngang bằng nhau( khoảng 50%) 4. Các hình thức đào tạo và bồi
dỡng cha đợc tiến hành một cách khoa học và thống nhất. Công tác đào tạo và
bồi dỡng cha gắn chặt với việc sử dụng cán bộ quản lý kinh tế, nó còn phụ thuộc
nhiều vàp sự quan tâm của các lãnh đạo cao cấp. Nơi nào đợc quan tâm nhiều thì
vấn đề đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế và việc phân bổ sử dụng cán bộ
sau đào tạo khá hợp lý, còn nơi nào thiếu sự quan tâm thì việc đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế bị thả nổi. Điều đó dẫn đến tình trạng ngời cần học thì
không đợc học và không có chỗ để học; ngời không cần học lai đợc cử đi học đã
gây ra sự lãng phí không nhỏ. Thêm vào đó, việc xây dựng thái độ, hành vi, t tởng chính trị...cho các cán bộ quản lý kinh tế cũng ít đợc chú trọng. Chính vì vậy
mà chất lợng đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế nói chung còn thấp, chất

lợng của đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế cha thực sự đợc nâng cao. Điều đó đã
góp phần dẫn đến tình trạng trì trệ trong nền kinh tế đất nớc, để cho những hiện tợng quan liêu, tham nhũng, cửa quyền tồn tại va phát triển trong hệ thống các cơ
quan Nhà nớc.
II.

Nguyên nhân của thực trạng trên.

1. Từ phía các cơ quan sử dụng cán bộ quản lý kinh tế.
Việc xây dựng chiến lợc đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế tuy đã
đựơc Đảng, Nhà nớc và các cơ quan có nhu cầu đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản
lý kinh tế quan tâm tới nhng vẫn cha đúng mức nên vẫn cha xây dựng đợc chiến
lợc đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế một cách hợp lý. Cha có sự kiểm
4

(23-tr6)

13


Đề án môn học
soát, đánh giá một cách đầy đủ, toàn diện về công tác đào tạo và bồi dỡng cán bộ
quản lý kinh tế và về đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế nên cha có sơ sở tốt để lập
kế hoạch đào rạo va bồi dỡng. Công tác lập chiến lợc đào tạo và bồi dỡng cha gắn
với thực trạng đối tợng cán bộ và yêu cầu đối với từng cán bộ, do đó trong chiến
lợc cha có sự quan tâm đồng bộ tới tất cả các ngành, các vùng, các lĩnh vực phát
triển kinh tế; vẫn tập trung chủ yếu vào việc đào tạo cán bộ quản lý kinh tế cho
các vùng đã đủ, thậm chí thừa cán bộ quản lý kinh tế, chất lợng khá cao; còn các
vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn là các vùng rất thiếu cán bộ quản lý
kinh tế thì các cán bộ quản lý kinh tế ở đó lại không đợc đầu t đào tạo và bồi dỡng. Chiến lợc đào tạo và bồi dỡng cha đảm bảo đợc sự chuyển tiếp liên tục và
vững vàng giữa các thế hệ cán bộ quản lý kinh tế.

Nhận thức các cơ quan sử dụng cán bộ cán bộ quản lý kinh tế và của bản thân
các cán bộ đó về vai trò của việc nâng cao chất lợng đào tạo và bồi dỡng cán bộ
quản lý kinh tế đã có nhiều chuyển biến tích cực nhng vẫn cha có sự thống nhất.
Các cơ quan nhiều khi cử cán bộ đi đào tạo là chỉ lấy lệ nhằm nâng tỷ lệ cán bộ
của mình đã qua đào tạo lên để chạy theo thành tích, không có sự kiểm ta, giám
sát, quản lý đối với các cán bộ quản lý kinh tế đợc cử đi học nên việc đào tạo và
bồi dỡng gần nh đợc thả nổi. Còn bản thân các cán bộ quản lý kinh tế thì chỉ coi
đây là một bớc đệm cho sự thăng tiến của mình mà cha nhận thức đợc rằng việc
đào tạo và bồi dỡng là cơ hội nâng cao trình độ và năng lực chuyên môn, mở
rộng hiểu biết, tích luỹ kinh nghiệm của mình.
Chế độ đãi ngộ đối với các cán bộ quản lý kinh tế trong quá trình đào tạo và
sau khi đợc đào tạo và bồi dỡng đã đợc cải thiện nhiều nhng vẫn cha thoả đáng để
khuyến khích đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế không ngừng học tập, nâng cao
trình độ. Nhiều cán bộ quản lý kinh tế lúc đi học thì phải tự lo kinh phí, sau khi
đi học về thì bị mất vị trí công tác ban đầu và bị chuyển sang vị trí công tác mới
không thích hợp, thậm chí là bị mất việc làm.
Việc quản lý công tác đào tạo và bồi dỡng của Nhà nớc, các cơ quan sử dụng
cán bộ quản lý kinh tế và các cơ sở đào tạo đã chặt chẽ hơn trớc nhng vẫn còn cha hợp lý, khoa học, toàn diện và thiếu sự phối hợp của các cơ quan đó. Cha tiến
hành quản lý trên tất cả các khâu của quá trình đào tạo và bồi dỡng, các văn bản
tạo hành lang pháp lý cho hoạt động đào tạo và bồi dỡng hiện nay rất thiếu và
chất lợng không cao, nội dung văn bản chồng chéo dẫn đến việc thi hành không
14


Đề án môn học
đồng bộ, không thống nhất; đội ngũ cán bộ quản lý đào tạo, bồi dỡng không đợc
đào tạo coa bản, thiếu kiến thức và kinh nghiệm.5
2. Từ phía các cơ sở tổ chức đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế.
Nguyên nhân của các thực trạng về chất lợng đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản
lý kinh tế ở nớc ta hiện nay không phải chỉ ở phía các cơ quan đơn vị sử dụng cán

bộ quản lý kinh tế mà nó còn do chính các cơ sở thực hiện việc đào tạo và bồi d ỡng.
Về hệ thống các cơ sở đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế đến nay đã
đợc mở rộng và phát triển khá nhanh. Quy mô đào tạo của các trờng đã đợc mở
rộng ra rất nhiều so với trớc, việc đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế đợc
tiến hành ở hầu hết các trung tâm hoặc các trờng đào tạo và bồi dỡng cán bộ của
trung ơng, tỉnh, thành phố trong cả nớc...Việc mở rộng các cơ sở đào tạo và bồi
dỡng cán bộ quản lý kinh tế nh vậy đa tạo điều kiện cho nhiều ngời đợc tham gia
học tập, và cũng nhanh chóng tạo cho đất nớc một đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế
đông đảo. Tuy nhiên, cũng có những mặt không tốt nh là việc mở rộng một cách
ồ ạt thiếu sự quy hoạch nên quy mô của các trờng đó cha ngang tầm với các nớc
trên thế giới, trong đó quan trọng nhất là khó có thể đảm bảo đợc chất lợng của
các cán bộ quản lý kinh tế đợc đào tạo ra.
Trong những năm vừa qua cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ công tác đào tạo và
bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế đã có sự đổi mới và nâng cấp phục vụ tốt hơn
cho công tác giảng dạy và học tập: các phòng ban, nơi làm việc của giảng viên,
các giảng đờng phục vụ cho việc học tập của sinh viên, hệ thống th viện, hệ thống
máy tính, hệ thống ký túc xá cho sinh viên...đã đợc đầu t nâng cấp rất nhiều so
với trớc. Nhng nhìn một cách tổng quát và so với quy mô của các trờng đào tạo
và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế trong khu vực thì cơ sở vật chất phục vụ công
tác giảng dạy và học tập vẫn còn lạc hậu và thiếu nhiều: quy mô của các trờng đó
không tăng kịp với tăng nhu cầu đào tạo của các cán bộ quản lý kinh tế: Chỗ làm
việc cho giáo viên và giảng đờng học tập cho học viên còn thiếu và yếu, vẫn còn
tình trạng các giáo viên phải làm việc ở nhà, học viên phải học ba ca....Hệ thống
th viện vẫn cha đáp ứng đợc nhu cầu đọc sách và nghiên cứu của giáo viên học

5

(8-tr49)

15

Đề án môn học
viên, vốn đầu t cho th viện mua sách vẫn còn ít. Các phơng tiện để học tập của
học viên còn thiếu và lạc hậu.
Đội ngũ giáo viên thực hiện công tác giảng dạy ở các cơ sở đào tạo và bồi d ỡng không ngừng trởng thành về cả số lợng và chất lợng. Đội ngũ giáo viên này
không chỉ đợc bồi dỡng các kiến thức mới về kinh tế thị trờng, về những kiến
thức thực tế trong hoạt động kinh tế của nớc ta mà còn đợc bồi dỡng thêm về
ngoại ngữ và sử dụng máy vi tính, nhiều giáo viên đã có thể giảng dạy hoàn toàn
bằng tiếng Anh...Bên cạnh những mắt trởng thành này, hiện tại đội ngũ giáo viên
vẫn còn rất nhiều bất cập: mặc dù quy mô đào tạo của các trờng tăng lên nhng số
lợng giáo viên của các cơ sở đào tạo thì hầu nh không tăng lên do biên chế bị
đóng băng, chậm đợc bổ sung hàng năm; cơ cấu của đội ngũ giáo viên không hợp
lý nếu ngay bây giờ các cơ quan chức năng không có một chính sách bổ sung,
đào tạo kịp thời sẽ gây ra sự hẫng hụt về đội ngũ giáo viên trong những năm tới.
Trình độ ngoại ngữ và tin học của giáo viên vẫn cha thực sự cao, số giáo viên có
thể giảng dạy trực tiếp bằng ngoại ngữ cha nhiều. Các cán bộ, giảng viên vẫn cha
toàn tâm toàn ý với công tác giảng dạy do Nhà nớc và các cơ sở đào tạo và bồi dỡng vẫn cha xây dựng đợc những chính sách thoả đáng cho họ.
Nội dung, chơng trình và phơng thức đào tạo đã có nhiều cải tiến. Danh mục
ngành và chuyên ngành đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế đã đợc nghiên
cứu sửa đổi để phù hợp với yêu cầu của cơ chế kinh tế mới của nớc ta trong giai
đoạn hiện nay. Các cơ sở đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế cũng tiến
hành đổi mới cơ cấu kiến thức và nội dung đào tạo để đảm bảo sự phù hợp với
những đòi hỏi của nền kinh tế thị trờng, thay thế các kiến thức của nền kinh tế kế
hoạch hoá tập trung bằng kiến thức của nền kinh tế thị trờng định hớng xã hội
chủ nghĩa. Hầu hết các môn học đều đã đợc xây dựng hệ thống giáo trình phục
vụ cho việc giảng dạy của giáo viên và học tập, nghiên cứu của học viên. Các phơng thức đào tạo và bồi dỡng ngày càng đa dạng và linh hoạt nh đào tạo và bồi dỡng tập trung, mở rộng tập trung, từ xa...Tuy nhiên trong cơ cấu, nội dung và phơng thức đào tạo vẫn còn có những tồn tại mà chúng ta cần phải tập trung giải
quyết ngay nếu muốn nâng cao chất lợng đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý
kinh tế hiện nay. Đó là trong quá trình đào tạo và bồi dỡng số môn học còn quá
nhiều, thời gian học mỗi môn lại ít nên học viên không thể hiểu một cách sâu sắc

đợc các vấn đề lớn về mặt khoa học; giữa các môn học có sự trùng lặp khá lớn
16


Đề án môn học
gây lãng phí tiền bạc và thời gian; một điều đáng nói nữa ở đây là tính Việt Nam
trong các giáo trình còn rất hạn chế do phần lớn các giáo trình giảng dạy đều đợc
dịch từ tiếng nớc ngoài sang và đợc sửa đổi, bổ sung một chút ít. Nội dung và chơng trình giảng dạy còn quá nặng về lý thuyết, ít quan tâm đến việc rèn luyện
khả năng thực hành cho học viên, nhất là việc thực hành các kỹ năng phân tích,
đánh giá các hiện tợng kinh tế, sử dụng các công cụ và phơng tiện hiện đại trong
quản lý kinh tế...

17


Đề án môn học
Chơng III

Một số giải pháp để nâng cao chất lợng
Công tác đào tạo và bồi dỡng
cán bộ quản lý kinh tế
Qua phần trên ta đã thấy rõ thực trạng của công tác đào tạo và bồi dỡng cán
bộ quản lý kinh tế ở nớc ta hiện nay còn rất nhiều khó khăn và bất cập. Để có đợc
một đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế có chất lợng cao chúng ta có thể thực hiện
một số giải pháp sau:
I.

Từ phía các cơ quan sử dụng cán bộ quản lý kinh tế.

Trớc hết các cơ quan, đơn vị sử dụng cán bộ quản lý kinh tế cần phải hiểu rõ

rằng trách nhiệm đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế không chỉ là của các
cơ sở đào tạo mà nó còn là trách nhiệm của bản thân các cơ quan đó, đặc biệt là
đối với các nhà quản lý cấp cao trong cơ quan, đơn vị. Họ phải tích cực tham gia
vào các quá trình đào tạo, hỗ trợ và can thiệp vào các quá trình đào tạo. Hơn thế
họ còn phải là những ngời thực hiện công tác tuyên truyền về những chính sách
chú trọng đến việc giáo dục đào tạo của Đảng và Nhà Nớc và tầm quan trọng cảu
công tác đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế cho những cán bộ quản lý
kinh tế khác, những cán bộ quản lý kinh tế ở cấp thấp hơn để cho bản thân mỗi
ngời cán bộ quản lý kinh tế nhận thức đợc rõ nhu cầu phải nâng cao trình độ cho
bản thân. Từ đó giúp họ tự giác tham gia vào các khoá đào tạo và bồi dỡng cán
bộ quản lý kinh tế hay tự xác định một phơng pháp học tập nào đó cho bản thân.
Các cơ quan, đơn vị đó có thể làm một số các công việc cụ thể sau:
- Họ có thể tổ chức các buổi toạ đàm định kỳ về sự cần thiết phải nâng cao trình
độ của cán bộ quản lý kinh tế để làm cho các cán bộ đó thấy đợc ý nghĩa và
tầm quan trọng của việc phải nâng cao kiến thức của mình trong thời đại ngày
nay.

18


Đề án môn học
- Các cơ quan, đơn vị này cũng có thể tổ chức các cuộc thi, các cuộc trao đổi để
cho họ có cơ hội giao lu, học hỏi, trao đổi kinh nghiệm của nhau, trau dồi
thêm những kiến thức chung về công tác quản lý kinh tế.
Đi đôi với việc tuyên truyền để nâng cao nhận thức của tất cả cán bộ quản lý
kinh tế từ trên xuống dới với đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế thì các
cơ quan đó phải tiến hành xây dựng các chiến lợc phát triển đội ngũ cán bộ quản
lý kinh tế sao cho phù hợp với chức năng và nhiệm vụ của từng vị trí công tác.
Đây là một công tác rất quan trọng trong việc nâng cao chất lợng đào tạo và bồi
dỡng cán bộ quản lý kinh tế bởi nó sẽ giúp cho việc đào tạo đợc đúng hớng, đứng

với nội dung công tác của từng cán bộ quản lý kinh tế, tránh lãng phí trong công
tác đào tạo. Tất cả các cơ quan từ trung ơng đến địa phơng đều phải định hớng,
xây dựng kế hoạch đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế hàng năm và dài
hạn sao cho đồng bộ và toàn diện. Việc xây dựng chiến lợc phát triển đội ngũ cán
bộ quản lý kinh tế phải đợc dựa trên yêu cầu và nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã
hội của đất nớc và của từng cấp, từng ngành, tránh tình trạng đào tạo một cách
tràn lan, chạy theo số lợng. Trong công tác này các cơ quan, đơn vị cũng phải
chú ý tới trọng tâm, trọng điểm của công tác đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý
kinh tế; phải xêm xét xem mình đang cần cán bộ quản lý kinh tế đợc đào tạo với
nội dung gì để đa đi đào tạo. Trong từng thời kỳ khác nhau thì vị trí và đòi hỏi về
hoạt động của các cán bộ quản lý kinh tế đối với sự phát triển kinh tế của đất nớc
cũng khác nhau, nên không thể dàn đều việc đào tạo mà phải có trọng điểm,
trọng tâm thích hợp đối với từng loại cán bộ quản lý kinh tế. Không chỉ thế các
cơ quan, đặc biệt là các cơ quan phụ trách công tác đào tạo và bồi dỡng cán bộ
quản lý kinh tế của Chính Phủ phải chú ý tới cơ cấu của cán bộ quản lý kinh tế
trong quá trình xây dựng chiến lợc phát triển, chúng ta phải phân bổ việc đào tạo
cho tất cả các lĩnh vực của nền kinh tế, tất cả các thành phần kinh tế và tất cả các
vùng lãnh thổ của đất nớc sao cho hợp lý nhằm phát triển kinh tế một cách đồng
bộ và toàn diện. Trong quá trình phân bổ phải đặc biệt u tiên tới các bộ phận
chậm phát triển, các lĩnh vực còn gặp nhiều khó khăn, trở ngại của nền kinh tế;
các vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn của đất nớc để từ đó có các chiến
lợc tăng cờng hơn nữa công tác đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế cho
các khu vực trên. Trớc mắt cần phải tập trung vào việc đào tạo và bồi dỡng cho
các cán bộ quản lý kinh tế vĩ mô và các cán bộ, công chức hiện đang làm việc
19


Đề án môn học
trong các bộ phận, cơ quan quản lý nhà nớc về kinh tế hay các cơ quan thực hiện
việc quản lý nhà nớc đối với các hoạt động kinh tế quốc dân ở các địa phơng hay

vùng lãnh thổ.
Không chỉ cần làm tốt các công việc trên, các cơ quan sử dụng cán bộ quản lý
kinh tế còn phải có các kế hoạch sử dụng hợp lý đối với các cán bộ đã đợc đào
tạo và bồi dỡng kiến thức về quản lý kinh tế, tránh tình trạng lãng phí các nguồn
lực do chi phí cho công tác đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế là rất lớn.
Các cán bộ sau khi đi học về cần đợc đa vào những vị trí công tác phù hợp tơng
ứng với năng lực làm việc của họ; có thể đề bạt họ, đa họ lên nắm giữ một vị trí
công tác cao hơn vị trí công tác trớc đây của họ. Nhờ vậy mà họ có thể làm việc
có hiệu quả nhất, đồng thời cũng khuyến khích họ không ngừng học tập, nâng
cao kiền thức về cả chuyên môn và kỹ năng làm việc.
Song song với việc đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế, các cơ quan
chức năng cũng cần phải xây dựng hệ thống kiểm tra và đánh giá công tác đào
tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế làm việc thực sự có hiệu quả. Hệ thống
này phải ngày càng đợc hoàn thiện bằng việc bổ sung và hoàn thiện các văn bản
pháp quy làm cơ sở cho nó hoạt động nh: các quy chế về việc đào tạo và bồi dỡng
cán bộ quản lý kinh tế, nghiên cứu để sửa đổi hay bổ sung thêm các văn bản quy
định về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức công tác đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản
lý kinh tế, các tiêu chí để đánh giá công tác đào tạo....Qua đó cũng làm cho công
tác đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế phù hợp hơn với tình hình hiện
nay của nớc ta. Bên cạnh các văn bản pháp quy thì còn phải xây dựng cho hệ
thống này một đội ngũ cán bộ thực hiện công tác kiểm tra và đánh giá có tính
chuyên nghiệp cao, đạo đức tốt để đảm bảo đợc tính khoa học, tính chính xác và
công minh trong công tác kiểm tra và đánh giá. Nhiệm vụ của hệ thống này là:
- Phải thờng xuyên thu thập thông tin phản hồi về quá trình đào tạo và bồi dỡng
cán bộ quản lý kinh tế nhằm đa ra đợc những quyết định và điều chỉnh kịp
thời cho việc tổ chức đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế.
- Các cơ quan có chức năng kiểm tra đánh giá phải thực hiện việc này một cách
thờng xuyên, khoa học và nghiêm túc để theo dõi xem nội dung, chơng trình
của công tác đào tạo có đợc thực hiện đúng hay không, mục tiêu của việc đào
tạo và bồi dỡng có thể đạt đến đợc hay không để từ đó có những điều chỉnh

20


Đề án môn học
thích hợp nhằm nâng cao chất lợng của công tác đào tạo và bồi dỡng cán bộ
quản lý kinh tế.
- Xây dựng và hoàn thiện các tiêu chí để đánh giá chất lợng đào tạo và bồi dỡng
cán bộ quản lý kinh tế theo hớng ngày càng cao hơn và khắt khe hơn.
- Việc kiểm tra và đánh giá phải đợc thực hiện ở tất cả các khâu của quá trình
đào tạo: từ công tác lập kế hoạch đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế
của các cơ quan có nhu cầu cho đến việc thực hiện của các cơ quan đó, của
bản thân các cá nhân đợc chọn đi đào tạo và bồi dỡng và việc tổ chức đào tạo
của các cơ sở đào tạo.
- Thờng xuyên tổ chức các lớp tập huấn về kỹ năng công tác kiểm tra và đánh
giá. Bản thân hệ thống này cũng phải chú trọng tới việc đào tạo và bồi dỡng
các cán bộ của mình về cả chuyên môn, nghiệp vụ và đạo đức để công tác
kiểm tra, đanh giá đợc thực hiện tốt.
II.

Từ phía các cơ sở tổ chức đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản
lý kinh tế.

Trong công tác đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế, không chỉ cần sự
cố gắng, nỗ lực của các cơ quan, đơn vị sử dụng cán bộ quản lý kinh tế mà vai trò
của các cơ sở thực hiện việc đào tạo và bồi dỡng cũng rất quan trọng. Để làm đợc
việc đó, trớc tiên Nhà Nớc phải tổ chức sắp xếp, bố trí lại các cơ sở đào tạo và bồi
dỡng cán bộ quản lý kinh tế sao cho giữa các cơ sở này có sự phối hợp với nhau
một cách nhịp nhàng trong việc đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế. Từ
đó sẽ tạo đợc sức mạnh tổng hợp phục vụ cho công tác đào tạo và bồi dỡng. Việc
sắp xếp các cơ sở này phải đợc thực hiện theo hớng gọn nhẹ, tập trung, có sự

quản lý chặt ché từ cơ sở tới trung ơng. Nhà nớc và các bộ ngành phải thu gọn
các đầu mối đào tạo của các cơ quan, đơn vị có nhu cầu đào tạo, bồi dỡng và sử
dụng cán bộ quản lý kinh tế. Muốn việc sắp xếp, bố trí lại các cơ sở đào tạo đợc
thực hiện tốt thì các cơ quan chức năng cần phải khẩn trơng tiến hành các công
việc sau:
- Phải rà soát lại một cách toàn diện về điều kiện, khả năng của từng cơ sở đào
tạo, trong đó đặc biệt chú trọng tới các vấn đề: Mặt bằng của các cơ sở, hệ
thống phòng học và các trang thiết bị phục vụ cho nghiên cứu và giảng dạy,
21


Đề án môn học
đội ngũ giáo viên...Trên cơ sở đó có thể tìm ra đợc những điểm yếu, điểm
mạnh của từng cơ sở và có hớng xử lý sao cho hợp lý.
- Tiến hành kiểm tra đánh giá chất lợng đào tạo cán bộ quản lý kinh tế của từng
cơ sở, từ đó xây dựng đợc kế hoạch sắp xếp cho phù hợp với tình hình hiện
nay.
Đội ngũ giảng viên cũng là một trong những yếu tố quan trọng quyết định tới
chất lợng đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế, vì vậy việc tăng cờng về số
lợng và nâng cao chất lợng đội ngũ giảng viên cũng là một việc làm cần thiết góp
phần nâng cao chất lợng đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế. Ngời ta vẫn
coi đội ngũ thầy giáo nh là cái máy cái-sản phẩm làm ra tốt hay xấu phụ thuộc
vào cái máy cái tốt hay xấu. Để có đội ngũ giảng viên thực sự giỏi, Nhà nớc phải
có một hệ thống chính sách thật thoả đáng đối với họ:
- Các cơ sở đào tạo cần đề nghị Nhà nớc xây dựng một chính sách đãi ngộ hợp
lý đối với đội ngũ giảng viên thông qua chính sách tiền lơng và trả tiền thâm
niên. Tăng hệ số lơng và mức phụ cấp cho đội ngũ giáo viên nói chung và các
giáo viên thực hiện việc đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế nói riêng,
điều đó giúp họ đảm bảo đợc cuộc sống và toàn tâm toàn ý với công việc
giảng dạy. Đồng thời cũng phải tăng tốc độ tăng lơng theo thời gian công tác

và đa ra mức lơng cao hơn cho các học vị cao hơn nhằm khuyến khích những
ngời phấn đấu đạt đợc học vị đó.
- Các cơ sở đào tạo phải tổ chức xây dựng một đội ngũ giáo viên nhiệt tình, say
mê nghề nghiệp. Thờng xuyên bồi dỡng cho họ một cách toàn diện về cả
chuyên môn và đạo đức nghề nghiệp. Các cơ sở đó cũng phải thờng xuyên
cung cấp thông tin, tạo điều kiện cho đội ngũ giáo viên có cơ hội đi tham
quan, khảo sát ở nớc ngoài, tham gia vào các hội nghị quốc tế bàn về quản lý
kinh tế ở trong và ngoài nớc, xâm nhập vào thực tế hoạt động của các doanh
nghiệp ở trong nớc...Điều đó không chỉ làm nâng cao năng lực của họ trong
công tác giảng dạy, nâng cao hiệu quả giảng dạy chung mà còn tác động tới
tầm nhìn và nét văn hoá của họ.
- Các cơ sở cần đa ra chính sách khen thởng hợp lý trong khả năng của mình để
động viên những ngời giáo viên, làm cho tích cực hơn nữa trong công việc và
22


Đề án môn học
trong học tập. Họ có thể xây dựng một quỹ đào tạo hay chơng trình học bổng
để đào tạo, bồi dỡng phát triển đội ngũ cán bộ giáo viên cho cơ quan mình.
Việc nâng cao chất lợng đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế còn phụ
thuộc vào nhiều yếu tố khác trong đó có yếu tố cơ sở vật chất của các cơ sở đào
tạo, vì vậy nâng mức đầu t cho các cơ sở đào tạo để hiện đại hoá các các phơng
tiện giảng dạy cũng cần đợc các cơ quan, đơn vị và các cơ sở đào tạo chú trọng
đến.
- Nhà nớc phải kết hợp với các cơ sở đào tạo xây dựng các dự án đầu t hợp lý
vào các cơ sở đó và trong kế hoạch phải quan tâm tới các vùng sâu, vùng xa,
các vùng còn gặp nhiều khó khăn, các đối tợng dân tộc; quan tâm đến việc
đầu t vào trờng sở, hỗ trợ kinh phí cho những ngời đi học, hoàn thiện hệ thống
giáo trình...
- Đồng thời cũng cần phải đa ra các tiêu chuẩn về cơ sở vật chất cho một trờng

tổ chức đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế nh: diện tích mặt bằng, số
lợng phòng học, trang thiết bị giảng dạy, số lợng sinh viên trong một lớp... thì
việc đào tạo mới đạt đợc hiệu quả cao.
- Đầu t nâng cấp hệ thống th viện, thờng xuyên bổ sung các loại sách mới phục
vụ cho việc học tập, nghiên cứu của cả giảng viên và học viên
- Cùng với việc đa ra các kế hoạch đầu t thì nhà nớc và các cơ sở đào tạo cũng
phải nghiên cứu đầu t và tạo nguồn kinh phí để thực hiện các dự án đầu t đó,
nguồn kinh phí này có thể đợc huy động từ ngân sách Nhà nớc, từ trong dân,
hay nguồn vốn ODA, cũng có thể huy động từ sự đóng góp của các đoàn thể
và các cơ quan sử dụng cán bộ quản lý kinh tế, tìm kiếm các nguồn tài trợ của
các tổ chức, doanh nghiệp, của các cá nhân trong và ngoài nớc.
- Trong kế hoạch đầu t cho các cơ sở đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế
thì phải đặc biệt chú trọng đầu t làm hoàn thiện hệ thống giáo trình, xây dựng
hệ thống giáo trình đảm bảo tính thống nhất và khoa học, sát hợp với hoàn
cảnh, điều kiện của Việt Nam và hiện đại. Muốn vậy Nhà nớc và các cơ sở
đào tạo cũng phải đa ra các chính sách nhằm tập hợp những chuyên gia, nhà
khoa học đầu ngành trong mỗi lĩnh vực, nội dung cần đào tạo để xây dựng tài
liệu học tập và giảng dạy cho lĩnh vực đó.
23


Đề án môn học
Trong công tác đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế, vấn đề hợp tác
quốc tế là rất cần thiết. Do đó Nhà nớc và các cơ sở đào tạo và bồi dỡng cán bộ
quản lý kinh tế cũng cần có những phơng hớng và biện pháp cụ thể để tăng cờng
hợp tác quốc tế về mọi mặt trong việc đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế.
Tăng cờng hợp tác quốc tế nhằm tiếp thu những kinh nghiệm về quản lý kinh tế,
mở rộng tầm nhìn và nâng cao năng lực quản lý kinh tế cho các cán bộ quản lý
kinh tế phù hợp với điều kiện thực tiễn của Việt Nam và đào tạo đợc những
chuyên gia giỏi trong lĩnh vực quản lý kinh tế.

- Nhà nớc và các cơ sở đào tạo kết hợp cùng với các cơ quan sử dụng cán bộ
quản lý kinh tế xây dựng các chơng trình hợp tác quốc tế về đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế trong cả dài hạn và ngắn hạn, trong điều kiện cho
phép và có thể tổ chức dới nhiều hình thức khác nhau nh: cử cán bộ ra nớc
ngoài học, mời các chuyên gia nớc ngoài về dạy ở trong nớc, tổ chức các buổi
toạ đàm về lĩnh vực quản lý kinh tế giữa các cán bộ của ta với các chuyên gia
nớc ngoài.
- Chúng ta phải tìm các biện pháp nhằm thu hút sự đầu t tài trợ của các tổ chức
quốc tế, của chính phủ các nớc vào lĩnh vực giáo dục và đào tạo, đặc biệt
trong việc đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế nhằm giúp Việt Nam
phát triển hơn nữa, xây dựng đợc một đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế có chất
lợng cao.
Cuối cùng, các cơ sở đào tạo phải tiến hành đổi mới nội dung và phơng pháp
đào tạo, bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế. Đây cũng là một giải pháp rất quan
trọng để nâng cao chất lợng đào tạo và bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế. Việc tiến
hành đổi mới phải dựa trên cơ sở chuyển trọng tâm từ đào tạo, bồi dỡng nặng về
lý thuyết sang nâng cao năng lực thực hiện công tác quản lý trong thực tế, gắn lý
luận với thực tế, học đi đôi với hành, bảo đảm hiệu quả và thiết thực. Nội dung
đào tạo phải có sự kết hợp giữa cung cấp kiến thức toàn diện về công tác quản lý
kinh tế và có trọng điểm đối với từng vị trí công tác của cán bộ quản lý kinh tế;
tập trung đào tạo những kiến thức cơ bản về quản lý kinh tế vĩ mô, quản lý thị trờng...và những kiến thức bổ trợ quan trọng nh tin học, ngoại ngữ...Những việc cụ
thể cần phải làm để đổi mới nội dung và phơng pháp dạy và học trong đào tạo và
bồi dỡng cán bộ quản lý kinh tế hiện nay là:
24


Đề án môn học
- Thực hiện tăng cờng nội dung kiến thức chính trị, pháp luật và các quan điểm,
chủ trơng, đờng lối của Đảng và Nhà nớc; các kiến thức về kinh tế nói
chung...làm cho các cán bộ quản lý kinh tế có sự nhận thức đúng đắn về bản
chất của nhà nớc ta, về vai trò của Nhà nớc trong thời kỳ quá độ lên Chủ

Nghĩa Xã Hội. Đồng thời qua đó cũng giúp họ mở rộng các kiến thức về quản
lý kinh tế, kỹ năng và nghiệp vụ quản lý kinh tế.
- Đổi mới phơng pháp giảng dạy trong các cơ sở đào tạo và bồi dỡng cán bộ
quản lý kinh tế theo phơng châm giảng viên chủ đạo, học viên chủ động.
Trong lớp học, giảng viên phải luôn là ngời tạo ra nhu cầu học tập cho học
viên, gợi mở cho học viên thấy những cái hay, cái thú vị của những vấn đề mà
họ đang nghiên cứu; kích thích sự hứng thú tiếp nhận kiến thức và khả năng
sáng tạo, t duy của học viên. Để làm đợc những việc nh vậy, giảng viên phải
luôn kiểm soát đợc học viên và gắn kết đợc họ và các khâu học tập, luôn đa ra
những tình huống thực tế để thảo luận và phát huy dân chủ trong thảo luận.
Còn học viên phải luôn chủ động, tích cực, độc lập và sáng tạo trong học tập,
hào hứng tiếp thu những kiến thức khoa học và vận dụng vào trong thực tiễn,
hoàn thành công việc bằng chính sức lực của mình.
- Tiến hành đa dạng hoá các hình thức đào tạo trong cả ngắn hạn và dài hạn, tạo
điều kiện thuận lợi cho các cán bộ vừa có thể đi làm, vừa có thể đi học. Đó là
các hình thức nh: Đào tạo chính qui hệ tập trung, đào tạo từ xa, đào tạo và bồi
dỡng ngắn hạn để tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ; thực tập để đề bạt lên
chức vụ cao hơn.
- Giảng viên cần kết hợp nhiều phơng pháp giảng dạy trong một giờ lên lớp,
nhất là các phơng pháp nhằm huy động sự tham gia tích cực của học viên,
khai thác tối đa các phơng tiện, thiết bị đợc đầu t.

25