Bài 55: Axit Cacboxylic

Dµnh cho häc sinh líp 11 THPT (2
tiÕt)


I. Định nghĩa-Phân loại-Danh pháp.
II. cấu trúc và tính chất vật lí.
III. Tính chất hoá học.
IV. Điều chế và ứng dụng.


I. Định nghĩa-Phân loại-Danh pháp.
1. Định nghĩa.
Axit cacboxylic là hợp chất hữu cơ mà phân
tử có nhóm cacboxyl (-COOH) liên kết
trực tiếp với nguyên tử cacbon hoặc nguyên
tử hiđro.


2. Ph©n lo¹i
Axit no, m¹ch hë, ®¬n chøc: C
n
H
2n+1
COOH
(HCOOH, CH
3
COOH )…
Axit kh«ng no: CH
2
=CH-COOH CH C-COOH≡ …

Axit th¬m: C
6
H
5
COOH…
Axit ®a chøc: HOOC-COOH, HOOCCH
2
COOH…


3. Danh ph¸p.

IUPAC: axit cacboxylic m¹ch hë kh«ng
qu¸ 2 nhãm cacboxyl: axit+tªn
hi®ocacbon t­¬ng øng+oic.

Th­êng: liªn quan ®Õn nguån gèc
t×m ra chóng


C«ng thøc
Tªn th«ng th­
êng
Tªn IUPAC
H-COOH
CH
3
-COOH
CH
3

CH
2
-COOH
(CH
3
)
2
CH-COOH
CH
3
(CH
2
)
3-
COOH
CH
2
=CH-COOH
CH
2
=C(CH
3
)-COOH
HOOC-COOH
C
6
H
5-
COOH
Axit fomic

Axit axetic
Axit propionic
Axit isobutiric
Axit valeric
Axit acrylic
Axit metacrylic
Axit oxalic
Axit bezoic
Axit metanoic
Axit etanoic
Axit propanoic
Axit 2-metylpropanoic
Axit pentanoic
Axit propenoic
Axit 2-metylpropenoic
Axit etan®ioic
Axit benzoic
Tªn 1 sè axit th­êng gÆp


II. Cấu trúc và tính chất vật lí.
1. Cấu trúc
Nguyên tử H của nhóm OH trở nên linh động
hơn ở nhóm OH ancol, phenol.
Phản ứng của nhóm >C=O axit cũng không còn
giống như của nhóm >C=O anđehit, xeton.
R C
O H
O

2. Tính chất vật lí.

Là chất lỏng hoặc rắn.

Điểm sôi cao hơn anđehit, xeton, ancol
có cùng số nguyên tử C.

Khi số nguyên tử C tăng lên thì độ tan
trong nước giảm.