Ngày soạn:..//200
Đọc văn Tiết 70 - 71
Chuyện chức phán sự đền tản viên
(Tản Viên từ phán sự lục- trích"Truyền kì mạn lục")
- Nguyễn Dữ -
A. Mục đích yêu cầu:
Thông qua bài học giúp HS:
- Thấy đợc phẩm chất dũng cảm, kiên cờng của nhân vật chính Ngô Tử Văn - đại
biểu cho chính nghĩa chống lại những thế lực gian tà; qua đó củng cố lòng yêu chính
nghĩa và lòng tự hào về ngời tri thức nớc Việt.
- Thấy đợc cái hay của nghệ thuật kể chuyện sinh động, hấp dẫn, giàu kịch tính của
tác giả "Truyền kì mạn lục".
B. Ph ơng tiện thực hiện :
- SGK, SGV.
- Thiết kế bài học.
C. Cách thức tiến hành:
Kết hợp các hình thức đọc sáng tạo, trao đổi, nêu vấn đề, gợi mở, thảo luận...
D. Tiến trình lên lớp :
- Kiểm tra bài cũ:
Câu hỏi: Nêu tầm quan trọng của PPTM?
- Giới thiêu bài mới:
Hoạt động của GV và HS Yêu cầu cần đạt
- Nêu vài nét về tác giả?
Thế nào là thể truyền kì?
I. Tiểu dẫn:
- Vài nét về tác giả:
+ Sống vào khoảng thế kỉ XVI, cha rõ
năm sinh, năm mất.
+ Quê quán: xã Đỗ Tùng, Huyện Trờng
Tân nay thuộc huyện Thanh Miện, tỉnh Hải
Dơng.
+ Xuất thân trong một gia đình khoa
bảng, từng đi thi và làm quan sau đó lại về
ở ẩn.
+ Để lại tác phẩm nổi tiếng "Truyền kì
mạn lục".
- Vài nét về "Truyền kì mạn lục":
+Truyền kì là một thể văn xuôi thời trung
đại, phản ánh hiện thực qua những yếu tố
thực và các yếu tố kì ảo, hoang đ-
ờng.Thông qua những yếu tố kì ảo ngời
- Giới thiệu sơ lợc về "Truyền kì
mạn lục"?
- GV cho HS tóm tắt truyện.
Nhận xét chung về tác phẩm?
- Trong truyện nhân vật Ngô
Tử Văn Đợc giới thiệu ntn?
- Tính cách khảng khái, nóng
nảy và cơng trực của Ngô Tử
Văn đợc thể hiện qua những chi
tiết nào?
đọc có thể tìm thấy những vấn đề cốt lõi
của cuộc sống cũng nh thái độ của nhà văn
trớc hiện thực đó.Trong truyện truyền kì
thế giới cõi âm với những thánh thần và ma
quỷ có sự tơng giao, đây là yếu tố tạo nên
sự hấp dẫn của truyện.
+ "Truyền kì mạn lục" đợc Nguyễn Dữ
viết bằng chữ Hán, gồm có 20 truyện, ra
đời vào nửa đầu thế kỉ XVI.
+ Đây là tác phẩm vừa có giá trị hiện
thực, vừa có giá trị nhân đạo, vừa là một
tuyệt tác của thể loại truyền kì, đợc Vũ
Khâm Lân (thế kỉ XVII) khen tặng là
"Thiên cổ kì bút".
II. Đọc - hiểu:
- Truyện thấm đẫm yếu tố hoang đờng.
Truyện chủ yếu là thần, có Tử Văn là ngời
nhng sau cũng thành thần.
- Truyện liên quan đến vấn đề hạnh phúc
nơi dơng thế nhng chủ yếu diễn ra ở dới
địa ngục.
- Truyện kết thúc có hậu: Kẻ gian ác bị
trừng trị, ngời ngay thẳng đợc hởng phúc
lành.
1. Nhân vật Ngô Tử Văn - ngời đốt đền tà
- Ngô Tử Văn đợc giới thiệu là ngời khảng
khái, nóng nảy, thấy sự tà gian thì không
thể chịu đợc, vừa đợc ngợi khen là ngời c-
ơng trực.
- Tính cách này đợc thể hiện qua:
+ Sự tức giận trớc việc "hng yêu tác quái"
của tên hung thần và hành động đốt đền trừ
hại cho dân.
+ Thái độ điềm nhiên không khiếp sợ trớc
những lời doạ của tên hung thần.
+ Sự gan dạ trớc bọn quỷ Dạ Xoa nanh ác
và quang cảnh đáng sợ nơi cõi âm.
+ Thái độ cứng cỏi, bất khuất trớc Diêm
Vơng đầy quyền lực.
- Bằng chính nghĩa và sự dũng cảm, cơng
trực, đấu tranh cho chính nghĩa, cuối cùng
Kết quả cuộc đấu tranh cho
chính nghĩa của Ngô Tử Văn?
- Qua đó chúng ta thấy đợc gì?
- Bên cạnh việc đề cao Ngô Tử
Văn truyện còn có ngụ ý phê
phán những ai và những hiện t-
ợng, những vấn đề gì trong xã
hội?
- Qua câu chuyện em rút ra đợc
vấn đề gì?
Ngô Tử Văn đã chiến thắng.
+ Giải trừ đợc tai hoạ, đem lại an lành cho
dân.
+ Diệt trừ tận gốc thế lực tàn ác, làm sáng
tỏ nỗi oan khuất và phục hồi danh vị cho
thổ thần đất Việt.
+ Đợc tiến cử vào chức phán sự đền Tản
Viên, đảm đơng nhiệm vụ giữ gìn công lý.
- Sự chiến thắng của Ngô Tử Văn sau
nhiều gian lao thử thách thể hiện niềm tin
ở lẽ phải,công lý, thiện thắng cái ác,
chính nhất định thắng tà.
- Truyện thể hiện đợc tinh thần dân tộc
mạnh mẽ, sự đấu tranh triệt để với cái xấu,
cái ác để bảo vệ dân, bảo vệ chính nghĩa.
2. ý nghĩa phê phán của truyện :
- Đối tợng phê phán trớc hết là hồn ma
tên tớng giặc xảo quyệt, kẻ đã giả mạo
Thổ thần. Kẻ đó lúc sống là giặc xâm lợc,
lúc chết cũng không từ bỏ dã tâm, sống
cũng nh chết đều giữ một bản chất tham
lam, hung ác đáng bị vạch nặt trừng trị.
- Truyện phơi bày đầy rẫy những hiện
thực bất công từ cõi trần đến cõi âm: kẻ
ác đợc sung sớng, ngời thiện chịu oan ức,
thánh thần ở cõi âm cũng tham của đút lót
bao che cho cái ác và cái ác lộng hành.
Diêm Vơng và các quan đại diện cho công
lí cũng bị lấp tai che mắt. Những hiện tợng
tiêu cực ở cõi âm chính là ở sự phản chiếu
những tiêu cực trong xã hội đơng thời, mà
ở đó, bọn tham quan ô lại đã tiếp tay cho
kẻ ác hại ngời dân lành vô tội.
- Qua truyện có thể thấy lời nhắn nhủ của
tác giả: Hãy đấu tranh đến cùng để chống
cái xấu, cái ác. Chỉ có đấu tranh dũng cảm
mới đem lại phần thắng cho chính nghĩa.
3. Nghệ thuật kể chuyện:
- Chi tiết mở đầu truyện Tử Văn châm lửa
đốt đềnđã gây chú ý và dự báo diễn tiến
tiếp theo sẽ khác thờng, thu hút ngời đọc đi
- Em hãy nêu những nét tiêu
biểu trong nghệ thuật kể chuyện
của Nguyễn Dữ?
- Em có những nhận xét gì về
cách kể chuyện của Nguyễn
Dữ?
CHNC: Nếu đợc viết tiếp đoạn
kết của truyện em sẽ viết ntn?
sâu vào cốt truyện.
- Câu chuyện đợc thắt nút với những
xung đột ngày càng căng thẳng, dẫn đến
cao trào:
+ Tử Văn "thấy trongsốt rét" và thấy
tên hung thần đến trách mắng de doạ.
+ Thổ thần đến báo cho Văn biết sự việc
đã trở nên nghiêm trọng và bảo cho Văn
chuẩn bị đối phó.
+ Bệnh Văn nặng thêm và bị quỷ sứ bắt
đến chỗ dành cho những ngời nặng tội.
+ Văn bị dẫn đến trớc diêm vơng, bị diêm
vơng quát mắng nhng vẫn bình tĩnh để kể
đầu đuôi sự việc.
+ Câu chuyện đợc mở nút: lời Tử Văn đ-
ợc minh chứng sự thật đợc phơi bày, công
lý đợc thể hiện: kẻ ác phải đền tội, ngời l-
ơng thiện đợc phục hồi và đền đáp.
=> Truyện đợc xây dựng đầy kịch tính với
kết cấu chặt chẽ logíc, thu hút lôi cuốn ng-
ời đọc cùng chia sẻ với tình cảm, quan
điểm của ngời viết.
III. Củng cố dặn dò:
- HS soạn bài : Luyện tập viết đoạn văn
thuyết minh.