skkn GIÁO VIÊN CHỦ NHIỆM “NGƯỜI VUN đắp TÌNH cảm đạo đức CHO học SINH lớp HAI”

Giáo viên chủ nhiệm “ Người vun đắp tình cảm đạo đức cho học sinh lớp Hai”
CỘNG HỊA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
Phước Lâm, ngày 27 tháng 03 năm 2016

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
GIÁO VIÊN CHỦ NHIỆM
“NGƯỜI VUN ĐẮP TÌNH CẢM ĐẠO ĐỨC
CHO HỌC SINH LỚP HAI”
A. SƠ LƯỢC LÝ LỊCH :
- Tên : ĐINH THỊ GIAI.
- Năm sinh : 02.11.1962.
- Nơi thường trú : Ấp Phước Kế - Phước Lâm - Cần Giuộc - Long An.
- Chức vụ đơn vị công tác : Tổ trưởng Tổ Chuyên môn 2.3.
- Đơn vị công tác : Trường Tiểu học Phước Thuận.
- Nhiệm vụ được phân công : Giáo viên chủ nhiệm lớp Hai2.
B. NỘI DUNG :
I. Thực trạng của đề tài :
“ Trẻ em như búp trên cành
Biết ăn, biết ngủ, biết học hành là ngoan”
Câu nói của Bác vẫn cịn vang mãi trong tâm hồn mỗi người và mang một ý
nghĩa sâu sắc. Chỉ với hai câu thơ dễ thuộc nhưng để trẻ em phát triển tồn diện cả
đức và tài thì đó quả là nỗi trăn trở không của chỉ các bậc làm cha, làm mẹ và làm
thầy mà đó cịn là mối quan tâm của toàn xã hội.
Hiện nay, xuất hiện và nảy sinh ra nhiều tệ nạn xã hội đang len lỏi vào học
đường. Những tệ nạn đó ảnh hưởng lớn đến nền tảng đạo đức và thuần phong mỹ
tục của dân tộc. Trong khi đó, học sinh Tiểu học nói chung và học sinh lớp Hai nói
riêng là những đối tượng học sinh dễ bắt chước. Đứng trước thực tế đó, nhiệm vụ
của người giáo viên chủ nhiệm lại càng nặng nề hơn bao giờ hết.
1. Về xã hội
Trang 1

Giáo viên : Đinh Thị Giai


Giáo viên chủ nhiệm “ Người vun đắp tình cảm đạo đức cho học sinh lớp Hai”
Trong thực tế hiện nay chất lượng giáo dục đạo đức của học sinh nói chung và
của học sinh Tiểu học nói riêng có phần giảm sút bởi ảnh huởng của nhiều nguyên
nhân: Sự cạnh tranh của cơ chế thị trường có mặt tích cực là thúc đẩy sự phát triển
của nền kinh tế, song lại là mảnh đất tốt cho tư tưởng cá nhân ích kỷ coi đồng tiền
là trên hết dẫn đến sự xuống cấp về đạo đức xã hội từ người lớn đến trẻ em, và mọi
mặt của đời sống xã hội.
Ngoài xã hội : hiện tượng tiêu cực, các hành vi đạo đức thiếu văn minh như
một số tụ điểm chiếu phim ảnh, băng hình, game có nội dung đồi trụy ảnh hưởng
lớn đến hành vi đạo đức của học sinh.
2. Về gia đình
Một số cha mẹ học sinh thiếu gương mẫu, ông bà cha mẹ, chửi mắng lẫn
nhau, một số gia đình bỏ mặc cho nhà trường và xã hội, thậm chí cịn nng chiều
con cái q mức, dẫn đến một số học sinh vô lễ với người trên, nhiều em không
vâng lời ông bà, bố mẹ, lười lao động, lười học, trộm cắp… Trong giao tiếp nói
năng thơ lỗ, cục cằn.
3. Về nhà trường
Thực tế cho thấy học sinh hiện nay rất nhạy cảm, rất dễ thích ứng với các hiện
tượng tiêu cực ngoài xã hội như: hiện tượng nói tục, các hành vi thiếu văn hóa vẫn
cịn. Đặc biệt một số học sinh không biết áp dụng kiến thức đã học vào thực tế.
Chẳng hạn học sinh lớp Hai vừa được học bài “Giữ trật tự vệ sinh nơi công cộng”
nhưng lại rất mất trật tự trong giờ học hoặc vứt rác bừa bãi ở sân trường. Học sinh
vừa được học bài “Lễ phép vâng lời thầy cô giáo’’ nhưng lại chỉ chào hỏi thầy cô
giáo dạy mình hoặc khơng biết cảm ơn, xin lỗi khi được người khác giúp hay làm
điều gì đó khơng phải.
4. Về giáo viên.

Do điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học cịn thiếu thốn, kinh phí
hạn hẹp nên ở trong các giờ học thì giáo viên ít có điều kiện tổ chức các trò chơi
học tập, nhà trường không thường xuyên cho các em tham gia các buổi sinh hoạt
ngoại khóa. Việc rèn luyện nề nếp cho học sinh chưa thực sự được quan tâm.
Ngoài ra, một số giáo viên nhận thức chưa đầy đủ nên còn chỉ tập trung vào giảng
dạy Tốn, Tiếng Việt chú khơng giảng dạy đạo đức cho các em.
Chính vì hiểu rõ điều đó nên trong những năm học qua, song song với việc
giảng dạy tốt các môn học theo qui định, tôi ln cố gắng phấn đấu làm tốt vai trị,
Trang 2

Giáo viên : Đinh Thị Giai


Giáo viên chủ nhiệm “ Người vun đắp tình cảm đạo đức cho học sinh lớp Hai”
nhiệm vụ của một giáo viên chủ nhiệm -Người vun đắp tình cảm đạo đức cho học
sinh.
II. Các yêu cầu cần giải quyết và nâng cao hiệu quả công tác :
Mỗi giáo viên khi nhận công việc chủ nhiệm đều cảm thấy tự hào về vai trị
và trách nhiệm cao q của mình bởi vì giáo viên chủ nhiệm mang một vị trí đặc
biệt mà giáo viên khác không thể thay thế được. Giáo viên chủ nhiệm không chỉ là
cố vấn của tất cả học sinh trong mọi hoạt động học tập hoặc phong trào mà còn là
người gần gũi và chia sẻ với các em mọi chuyện vui, chuyện buồn động viên khi
các em làm bài thi chưa tốt, chăm sóc các em khi đau ốm nhắc nhở, uốn nắn mỗi
khi các em vấp ngã. Người ta ví rằng giáo viên chủ nhiệm như một vị nhạc trưởng
trong dàn hợp xướng, vì dàn nhạc ấy có chơi lỗi nhịp hay khơng là do sự chỉ đạo
của vị nhạc trưởng.
Để vun đúc tình cảm đạo đức cho học sinh, giáo viên chủ nhiệm cần phải thực
hiện những việc sau :
- Giáo viên chủ nhiệm là tấm gương sáng cho học sinh noi theo.
- Xây dựng, hình thành và giáo dục kĩ năng sống cho trẻ.

- Xây dựng nề nếp học tập và năng lực tự quản của học sinh.
- Giáo dục đạo đức học sinh thông qua giờ hoạt động tập thể.
- Giáo dục đạo đức học sinh thơng qua hoạt động nội khóa
- Giáo dục đạo đức học sinh thông qua tiết sinh hoạt chủ nhiệm.
- Giáo viên chủ nhiệm, chiếc cầu nối Gia đình - Nhà trường - Xã hội.
III. Ý tưởng và q trình hình thành sáng kiến :
Có thể nói, việc hình thành và phát triển các phẩm chất đạo đức, tri thức cho
thế hệ trẻ là một trong những nhiệm vụ quan trọng, cấp thiết, đây cũng là một trong
những nhiệm vụ của nhà trường nói riêng, của ngành giáo dục nói chung cần phải
thực hiện. Giáo dục đạo đức cho học sinh Tiểu học là một mặt của hoạt động giáo
dục nhằm xây dựng cho trẻ em những tính cách nhất định và bồi dưỡng cho các em
những quy tắc hành vi thể hiện trong thái độ với bạn bè, gia đình, người khác và
đối với Nhà nước, Tổ quốc. Vì vậy cơng tác giáo dục trước tiên phải đặc biệt chăm
lo bồi dưỡng đạo đức cho học sinh, coi đó là cái căn bản, cái gốc cho sự phát triển
nhân cách.
Xuất phát từ những lý do trên nên tôi đã chọn đề tài : “Giáo viên chủ nhiệm Người vun đắp tình cảm đạo đức cho học sinh lớp Hai”. Trong phạm vi bài viết
Trang 3

Giáo viên : Đinh Thị Giai


Giáo viên chủ nhiệm “ Người vun đắp tình cảm đạo đức cho học sinh lớp Hai”
này tơi xin được chia sẻ đôi điều về công tác chủ nhiệm của mình để các bạn đồng
nghiệp cùng tham khảo.
1. Cơ sở lý luận :
Là giáo viên trực tiếp giảng dạy, tôi nhận thấy rằng “sản phẩm giáo dục đạo
đức” mà chúng ta tạo ra, khơng thể biết trước chính xác kết quả như bao sản phẩm
của ngành nghề khác. Đặc biệt là sự hình thành phẩm chất đạo đức của học sinh
khơng phải một ngày, một buổi mà có được, mà phải trải qua một thời gian dài rèn
luyện. Cho nên để đảm nhận công việc này, chúng ta phải thật sự kiên trì, nhẫn nại,

chịu khó và phải tốn nhiều thời gian cơng sức để tìm hiểu ; lắng nghe tâm tư
nguyện vọng của từng đối tượng học sinh trong lớp. Như vậy giáo viên chủ nhiệm
phải đề ra được kế hoạch, phương pháp giáo dục thích hợp cho từng trường hợp
đặc biệt, bằng cả tấm lòng yêu thương, nhân ái của người Thầy.
Trong giai đoạn hiện nay, sự “vun đắp tình cảm đạo đức cho học sinh” ngày
càng địi hỏi sự dày công của giáo viên chủ nhiệm, bởi yêu cầu ngày càng cao của
xã hội đang phát triển, và tình hình cuộc sống vẫn đang tồn tại những tác động xấu
đến học sinh, bởi sự mưu sinh của gia đình nên khơng ít phụ huynh đã giao phó
việc giáo dục con cái cho nhà trường.
2. Cơ sở thực tiễn
Trong công tác giảng dạy xưa nay, vấn đề giáo dục đạo đức luôn được các cấp
lãnh đạo xem trọng, như là một trong những mục đích hàng đầu trong sự nghiệp
trồng người. Qua thực tế ta nhận thấy đạo đức học sinh đang trên đà đi xuống, đạo
hiếu, truyền thống “Tôn sư trọng đạo” dường như bị xem nhẹ, quan hệ giữa người
với người dần theo kiểu “Tiền, tiền và tiền”. Rồi các tệ nạn xã hội như : game
online, văn hóa phẩm đồi trụy, cờ bạc, ma túy,… có thể nói là đầy rẫy nước mắt.
Đau lịng hơn nữa là có những học sinh xem thường, vơ lễ với thầy cơ đang dạy
mình… mà đằng sau là sự bao che, dung túng của gia đình. Thực trạng này ln là
rào cản, gây khó khăn cho người làm cơng tác chủ nhiệm lớp. Bởi vì người giáo
viên chủ nhiệm đâu chỉ là quản lý các em mà còn phải dạy dỗ, phải chịu trách
nhiệm về mặt học tập và đạo đức. Các em được coi là những cây còn non, còn
người giáo viên chủ nhiệm - thay mặt nhà trường (cùng với cha mẹ các em) là
người uốn nắn, định hướng cái cây ấy để cây được lớn lên thẳng tắp, đủ độ cứng
cáp, vững chãi, bản lĩnh được chống chọi lại vô vàn thử thách, bão táp của cuộc
đời. Do đó chủ nhiệm lớp là một cơng việc khó khăn nhưng vơ cùng nghiêm túc.
Trang 4

Giáo viên : Đinh Thị Giai

Giáo viên chủ nhiệm “ Người vun đắp tình cảm đạo đức cho học sinh lớp Hai”
IV. Mục tiêu dự kiến cần đạt :
Qua đề tài Giáo viên chủ nhiệm “Người vun đắp tình cảm đạo đức cho học
sinh lớp Hai” giúp cho học sinh đạt được :
- Lễ phép với cha mẹ, thầy cô giáo, biết tôn trọng người lớn tuổi.
- Xây dựng được tinh thần tương thân, tương ái, đoàn kết với bạn bè, giúp đỡ
nhau trong học tập.
- Xác định được động cơ học tập đúng đắn.
- Qua các tiết Hoạt động tập thể giúp các em có lịng tự hào dân tộc, lịng u
q hương đất nước, ra sức học tập để trở thành người có ích cho xã hội.
V. Các giải pháp đã thưc hiện :
 Giáo viên chủ nhiệm là tấm gương sáng cho học sinh noi theo.
.
Trong giáo dục đạo đức không phương pháp nào có sức tác động mạnh mẽ
bằng chính nhân cách của người thầy. Những ấn tượng mà người thầy để lại trong
lòng học sinh thường rất sâu đậm.
Là người “dùng nhân cách để giáo dục nhân cách”, người thầy phải là tấm
gương mẫu mực về đạo đức, tác phong. Khơng ngừng tu dưỡng đạo đức mới giữ
gìn được sự đồn kết, có lối sống giản dị trong sạch. Hiểu được những chuẩn mực
trong hoạt động sư phạm, từ đó người giáo viên mới có ý thức rèn luyện phong
cách sư phạm phù hợp, mẫu mực từ lời nói đến hành vi cử chỉ, cách ăn mặc…;
Năng lực sư phạm, nghệ thuật giao tiếp, kiến thức tồn diện, đây chính là thước đo
không thể thiếu của người thầy.
Người giáo viên “vừa hồng vừa chuyên” sẽ có sức mạnh cảm hóa lớn lao,
khơng chỉ thu hút, lơi kéo mà cịn định hướng và điều khiển mọi hoạt động học tập
của học sinh.
Giáo dục đạo đức, hình thành kĩ năng sống, phát triển tư duy và nhận thức
của học sinh là mục tiêu và là nhiệm vụ hàng đầu của nhà trường tiểu học.
 Xây dựng, hình thành và giáo dục kĩ năng sống cho trẻ.
Để giáo dục và hoàn thiện nhân cách học sinh, giáo viên chủ nhiệm là người

trực tiếp và chủ đạo nhưng không phải là tất cả. Nên chăng, các cơ quan chức năng
của ngành giáo dục cần có chương trình giải pháp hợp lí để chỉ đạo các trường thực
hiện giảm tải kiến thức, đưa nội dung giáo dục kĩ năng sống vào giảng dạy, thực
hiện các chương trình hoạt động ngoại khóa giáo dục kĩ năng sống cho lớp trẻ,…
giúp trẻ có hiểu biết và được rèn luyện về kĩ năng sống và ứng xử. Từ đó góp phần
Trang 5

Giáo viên : Đinh Thị Giai


Giáo viên chủ nhiệm “ Người vun đắp tình cảm đạo đức cho học sinh lớp Hai”
định hướng lí tưởng, nhận thức về vai trị trách nhiệm của mình với bản thân, gia
đình và cộng đồng.
Trong năm học này nhà trường đã đưa về bộ sách thực hành kĩ năng sống
đến các lớp. Cuốn sách được biên soạn nhằm giúp giáo viên có thêm những kiến
thức để lồng ghép giáo dục kĩ năng sống cho học sinh trong các môn học.
Ví dụ : Chủ đề : Tự phục vụ, tự quản. Bài 1 “Giữ gìn đơi mắt sáng” (trang 6)
Qua bài này rèn luyện các em những thói quen giữ gìn đơi mắt sáng : Rửa mặt sạch
sẽ, ngủ đủ giấc, tập nhìn xa,…

Thực tế trong lớp học, ở các tiết học chính khóa hay các tiết hoạt động tập thể,
tơi thường xun giáo dục các em “Nói lời hay, làm việc tốt”, gọi bạn, xưng tơi …
có ý thức tự giác chấp hành nội qui của trường lớp. Giáo dục các em biết “Nhặt
được của rơi trả lại người mất” thông qua bài học đạo đức “Trả lại của rơi” (Vở
Bài tập Đạo đức, trang 29)

Trang 6

Giáo viên : Đinh Thị Giai

Giáo viên chủ nhiệm “ Người vun đắp tình cảm đạo đức cho học sinh lớp Hai”
Ví dụ : Câu chuyện kể “Mẹ mãi mãi bên con” kể vể một cậu bé lúc nhỏ mang
bệnh tật không thể học được nhưng bằng tất cả sự yêu thương, giúp đỡ, động viên
của mẹ cùng với ý chí, quyết tâm của mình mà cậu đã vượt qua được khó khăn và
trở thành một người tài giỏi. Nhưng chính lúc mà cậu thành cơng thì cũng là lúc
mẹ cậu lâm bệnh nặng rồi qua đời. Cậu vô cùng thương tiếc và đau buồn vì mình
chưa đền đáp cơng ơn mẹ, chưa lo lắng chăm sóc cho mẹ một ngày nào. Và với
cậu hình ảnh người mẹ luôn mãi mãi ở bên cậu.
Qua câu chuyện giáo viên giáo dục học sinh về ý chí vươn lên, vượt khó trong
cuộc sống. Học sinh cịn được học về sự hiếu thảo, cách cư xử với cha mẹ ngay từ
khi còn nhỏ.
 Xây dựng nề nếp học tập và năng lực tự quản của học sinh.
 Xây dựng nề nếp học tập và ý thức trong giờ học :
Nội quy học sinh là những quy định về nề nếp, kĩ cương về trường học nên
có tác dụng giáo dục đạo đức, ý thức học tập cho học sinh.
- Trong những giờ học tập trên lớp, để đảm bảo khơng khí “Học mà vui, vui
mà học”, giáo viên cần hướng cho học sinh cách giơ tay phát biểu ý kiến, chăm
chú nghe giảng hay ý thức tham gia các trò chơi học tập.
- Trong 15 phút đầu giờ mỗi ngày, tôi đã hướng dẫn các em tổ trưởng truy
bài đầu giờ các bạn trong tổ của mình, dần dần xây dựng một ý thức tự quản dưới
sự điều khiển của lớp trưởng và lớp phó. Các học sinh yếu được lên bảng thường
xuyên làm những bài tập bắt đầu từ đơn giản trước. Từ đó, các em có ý thức tự học
và ham học hơn. Với hình thức xây dựng “ Đôi bạn cùng tiến”, các em học sinh
giỏi đã giúp đỡ các em học sinh yếu vào những giờ tự học, và những lúc ở nhà.
Học sinh khơng những được tiến bộ trong học tập mà có thêm tình thân, sự đồn
kết, gắn bó với nhau hơn.
Bạn nên đọc thế này…

Trang 7

Giáo viên : Đinh Thị Giai


Giáo viên chủ nhiệm “ Người vun đắp tình cảm đạo đức cho học sinh lớp Hai”
- Tơi đã giáo dục học sinh ý thức giờ nào việc nấy, biết chú ý nghe bạn nói,
biết lắng nghe thầy cơ giảng bài. Tôi không quên tạo phong trào thi đua giữa các
tổ, cá nhân. Phong trào thi đua này được tiến hành liên tục tuần nối tuần, suốt trong
cả năm học. Với hình thức khen thưởng, động viên kịp thời là một yếu tố vơ cùng
quan trọng khơng thể thiếu vì đó là động lực giúp các em cố gắng, nổ lực hơn.
Ngoài ra, đối với những học sinh vi phạm nội quy, tơi sẽ xử lí tùy theo mức độ như
đổi chỗ ngồi, phê bình trước lớp hoặc trao đổi với cha mẹ học sinh.
 Tăng cường kiểm tra, đánh giá việc thực hiện các nề nếp
- Thời gian đầu, hằng ngày tôi kiểm tra từng em. Khi đã thành nề nếp rồi, tôi
giao việc kiểm tra cho cán bộ lớp.
- Giờ truy bài, tổ trưởng kiểm tra việc chuẩn bị bài ở nhà của các bạn: soạn
sách vở, đồ dùng học tập đày đủ theo đúng thời khóa biểu, ý thức xem trước bài
mới rồi tổ trưởng chấm điểm vào sổ thi đua tổ.
- Tổ trưởng tập hợp kết quả và báo cáo với lớp trưởng.
- Cuối mỗi tuần vào giờ sinh hoạt tôi đã kiểm điểm cụ thể. Tổ nào, cá nhân
nào tốt sẽ được khen, biểu dương và có phần thưởng nhỏ động viên kịp thời. Cịn
em nào chưa tốt hay quên đồ dùng hoặc sách vở thì tơi sẽ nhắc nhở, rút kinh
nghiệm trước lớp. Nếu nhiều lần không sửa chữa, giáo viên sẽ ghi vào sổ liên lạc
thông báo về cho phụ huynh biết để kịp thời đôn đốc các em thực hiện tốt các nề
nếp học tập.
 Xây dựng lớp tự quản sẽ tìm ra bài toán phức tạp :
Song song với việc xây dựng nề nếp trật tự, kỉ luật cho học sinh, thì nề nếp
tự quản của học sinh khơng thể thiếu.
Ví dụ : Vào đầu giờ mỗi ngày, lớp trưởng yêu cầu các bạn lấy sách ra đọc
bài ; ôn lại những bài học trong tuần qua ; hoặc ôn lại những bảng nhân, chia.

Trang 8

Giáo viên : Đinh Thị Giai


Giáo viên chủ nhiệm “ Người vun đắp tình cảm đạo đức cho học sinh lớp Hai”
Dần dần các em vào nề nếp tự quản, tự học khi vắng giáo viên. Trên cơ sở
đó giáo viên yên tâm quản lý học sinh theo hướng chỉ đạo từ xa. Với những việc
các em đã làm được giáo viên cần kịp thời khen thưởng, tuyên dương nhằm nhân
rộng điển hình trong lớp, giúp nhiều học sinh học hỏi theo.
“Tự học” đối với học sinh tiểu học quả là rất khó khăn. Song tôi tin rằng một
khi tạo cho các em niềm say mê hứng thú học tập, cách học phù hợp kết hợp với sự
tận tâm của giáo viên thì việc giúp cho học sinh có khả năng tự học là việc làm
khơng q khó khăn
Nếu khơng có cái tâm, khơng có tấm lòng của một người cha, người mẹ lo
lắng cho học sinh một cách thật lịng, có lẽ người giáo viên chủ nhiệm sẽ không thể
làm tốt nhiệm vụ của mình. Bởi có bao nhiêu việc “có tên” và “khơng tên” đòi hỏi
người giáo viên chủ nhiệm phải ra tay giải quyết, có biết bao trách nhiệm mà người
giáo viên chủ nhiệm phải gánh trên vai. Dẫu chưa có một danh hiệu nào dành riêng
cho những giáo viên chủ nhiệm giỏi, thì thành cơng của học trị sẽ là những phần
thưởng quý giá nhất dành tặng những giáo viên chủ nhiệm thân yêu.
 Giáo dục đạo đức học sinh thông qua giờ hoạt động tập thể.
Hoạt động ngoài tập thể bao gồm các hoạt động nối tiếp giữa quá trình dạy
học trên lớp với thực hành, trong cuộc sống hằng ngày hoạt động tập thể tạo điều
kiện củng cố những kiến thức đã học. Đồng thời còn giúp cho học sinh chuyển tải
những tri thức đó thành hành động thực tế hằng ngày.
Ngoài các giờ hoạt động tập thể dạy theo các chủ điểm của từng tuần, từng
tháng, thì hàng tuần tôi dành một khoảng thời gian nhất định để kể những mẩu
chuyện đời thường, hoặc trò chuyện với các em để được nghe chính các em nói,

chính các em kể cho tôi nghe những tâm tư nguyện vọng của mình (có thể nói trực
tiếp hoặc viết ra những tâm sự đó) để từ đó tơi hiểu và gần gũi các em hơn.
Ví dụ: Để học sinh biết nhận lỗi khi có khuyết điểm, tơi đọc bài thơ Chuyện
ngồi đường cho các em nghe và cho các em nhận xét chú bé trong bài thơ :
“Chú bé đâm xe rách áo tôi,
Cái đau bất chợt cũng thường thôi.
Đau hơn là xé trong lồng ngực,
Chú chẳng xin tơi lấy một lời”
Chính từ những câu chuyện đời thường như thế, đã góp phần rất lớn trong việc hình thành
nhân cách của học sinh. Giúp các em biết tự giáo dục, tự rèn luyện, tự hồn thiện mình.
 Hoạt động tập thể bao gồm nhiều loại hình hoạt động, có rất nhiều hình thức
giáo dục khác nhau được thực hiện chủ điểm tháng, trong tiết sinh hoạt, tiết chào
cờ đầu tuần...
Trang 9

Giáo viên : Đinh Thị Giai


Giáo viên chủ nhiệm “ Người vun đắp tình cảm đạo đức cho học sinh lớp Hai”
- Tiết sinh hoạt lớp :
Trong giờ sinh hoạt lớp, giáo viên chủ nhiệm cần tạo cho các em tâm thế
thoải mái, không gây sức ép nặng nề đối với học sinh bằng những lời trách phạt,
phê bình mà giáo viên tập cho các em biết phê và tự phê. Trong mỗi tiết sinh hoạt
chủ nhiệm, giáo viên cho học sinh tự nhận xét ưu, khuyết điểm bằng nhiều hình
thức khác nhau như: Lớp trưởng nhận xét, cá nhân tự nhận xét. Bên cạnh đó, giáo
viên cũng tạo điều kiện cho học sinh bày tỏ những suy nghĩ của mình qua một tuần
học: những điều em thích, những điều em chưa thích, mong muốn của em,… Qua
đó, giáo viên nắm được tâm tư, nguyện vọng của từng học sinh mà có những biện
pháp giáo dục phù hợp.
Tặng phiếu khen thưởng cho học sinh 1 tháng/1 lần về các mặt học tập, đạo

đức, phong trào, thực hiện nội quy, mạnh dạn trong giao tiếp… để tạo hứng thú,
tinh thần tích cực thi đua đối với học sinh.
Cứ mỗi tháng, giáo viên sẽ tổng kết phát thưởng 1 lần. Phần thưởng là những
câu chuyện về đạo đức, những tấm lòng hiếu thảo, những tấm gương vượt khó học
giỏi, những quyển vở …
MỘT SỐ LOẠI PHIẾU KHEN THƯỞNG
Tặng thưởng
Biết quan tâm
giúp đỡ bạn

Tặng thưởng
Lễ phép chào thầy cơ và
người lớn

Khen tặng
Vượt khó trong
học tập

Tặng thưởng
Biết giữ vệ sinh chung

Tặng thưởng
Học tập chuyên cần

Tặng thưởng
Mạnh dạn trong
giao tiếp

Trang 10

Giáo viên : Đinh Thị Giai


Giáo viên chủ nhiệm “ Người vun đắp tình cảm đạo đức cho học sinh lớp Hai”
- Tiết chào cờ đầu tuần: Giờ chào cờ vào sáng thứ hai là tiết học quan trọng nhất.
Bởi đây là tiết học đánh giá hoạt động đã thực hiện trong tuần của nhà trường. Nêu
gương và khen ngợi những học sinh tốt, nhắc nhở những học sinh chưa ngoan. Các
em được giao lưu văn nghệ giữa các lớp với nhau.

Chính vì vậy, giờ chào cờ đầu tuần có tác dụng giáo dục đạo đức học sinh một
cách trực tiếp và có hiệu quả cao. Ngồi ra, khi chào cờ, học sinh cịn được hát
Quốc ca, qua đó học sinh được giáo dục tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc và
lý tưởng Cách mạng.
Nhà trường còn tổ chức cho học sinh đi tham quan vào dịp hè cho học sinh
khối 4,5; cắm trại vào ngày 26-3, văn nghệ chào mừng năm học mới và vào dịp
mừng Đảng đón xuân. Tổ chức hội khỏe Phù Đổng hằng năm... nhằm giáo dục cho
các em tinh thần tập thể, tinh thần tự quản, có ý thức kỷ luật cao. Tổ chức các
phong trào “Trồng cây xanh” để các em thêm yêu quý cây xanh bảo vệ môi trường.

 Giáo dục đạo đức học sinh thông qua hoạt động nội khóa.
Đây là một u cầu khơng thể thiếu, trong nội dung bài học bao giờ cũng có
u cầu về giáo dục đạo đức, tình cảm, thơng qua việc truyền thụ tri thức đầy đủ
các môn học. Giáo viên truyền thụ cho các em hành vi đạo đức, từ hành vi đạo đức
các em được tiếp tục rèn luyện thức hành thói quen đạo đức, đó là một cách thường
xuyên liên tục.
Ví dụ :
* Trong giờ Tập đọc “Bơng hoa Niềm Vui”, (trang 104,
TVII, tập 1) ngồi kiến thức bài học, học sinh thấy được lòng hiếu
thảo của bạn Chi đối với bố, mẹ. Chi vào trường thật sớm, xin
phép cô giáo hái một bông hoa Niềm Vui, nhằm giúp bố đang nằm

bệnh viện dịu bớt cơn đau.

Trang 11

Giáo viên : Đinh Thị Giai


Giáo viên chủ nhiệm “ Người vun đắp tình cảm đạo đức cho học sinh lớp Hai”
* Phân mơn Tự nhiên xã hội : Bài Gia đình, cung cấp và rèn luyện hành vi,
thói quen phải biết quan tâm, chăm sóc lẫn nhau giữa những người trong gia đình.
* Phân mơn Kể chuyện : Học sinh rất thích nghe chuyện giáo viên kể, đây là
một loại hình phương tiện rất sinh động, phù hợp với tâm sinh lý học sinh, dễ gây
được xúc cảm đạo đức mạnh mẽ. Câu chuyện
“Sự tích cây vú sữa”, một câu chuyện tưởng
như bình thường nhưng chứa chan biết bao ý
nghĩa. Trái vú sữa ngon ngọt kia... như tình
thương của mẹ dành cho con vậy, ngọt ngào,
bao la chẳng bao giờ cạn... “Tình mẹ bao la
như biển Thái Bình dạt dào”… Thế mà cậu bé
kia lại làm đau lòng người mẹ, làm đau lòng trái vú sữa, để rồi cả đời phải sống
trong đau đớn, sống trong nỗi mất mát chẳng thể bù đắp được… Qua câu chuyện,
giáo dục các em biết yêu quý và vâng lời cha mẹ. Đừng bao giờ làm buồn lòng cha
mẹ dù là chuyện nhỏ.
* Trong giờ Tập làm văn tuần 11 - Bài “Chia buồn an ủi”. Các em được sắm
vai qua tiểu phẩm “Khi bà bị mệt”. Từ đó giúp các em biết quan tâm, chăm sóc
ơng bà, cha mẹ và những người thân xung quanh.

* Phân môn Đạo đức : Chúng ta cần tận dụng các tiết đạo đức trong chương
trình. Mỗi bài đạo đức là một chuẩn mực về hành vi đạo đức. Giáo viên hình thành
những biểu tượng về hành vi tốt, đúng chuẩn mực qua câu chuyện kể. Từ chuyện

kể dẫn dắt các em vào bài học, từ nắm được nội dung bài học là nắm được hành vi
đạo đức vừa học và sau mỗi bài học các em có tiết thực hành luyện tập hành vi đạo
đức, các em phân biệt đươc đúng - sai, thiện - ác, tốt - xấu qua các hình thức bài
tập tình huống để rèn luyện thói quen.

Trang 12

Giáo viên : Đinh Thị Giai


Giáo viên chủ nhiệm “ Người vun đắp tình cảm đạo đức cho học sinh lớp Hai”
Ví dụ : Bài dạy “Giữ gìn trường lớp sạch đẹp” giáo viên phải hướng dẫn các
em thực hành rèn luyện thói quen giữ vệ sinh trong và ngồi lớp, khơng bỏ rác bừa
bãi, giày dép để đúng nơi quy định, không được hái hoa, bẻ cành, …

Trong giờ học, để tạo khơng khí vui tươi, giúp các em hứng thú hơn trong học
tập, tơi thường tổ chức các hoạt động ngoại khóa ngay tại lớp học bằng những trò
chơi “Con thỏ”, “Hãy làm theo tôi”…hoặc cho các em tham gia văn nghệ trong giờ
sinh hoạt đầu tuần, giúp các em mạnh dạn hơn trong giao tiếp.

Mặt khác, khi tới trường giáo viên cần phải dạy cho các em các thao tác, hành
vi đơn giản cần thiết như : cách chào hỏi khi gặp người lớn tuổi, khi gặp thầy cô
giáo trong trường ; khi trao vật gì cho người lớn hơn mình, phải trao bằng hai tay ;
khi nói phải trịn câu, khơng nói leo… Giáo viên phải uốn nắn các em những sai
sót dù là nhỏ.
Mơn Đạo đức vào cuối kỳ đều có hai tiết chương trình dành cho địa phương.
Việc tăng cường giáo dục lịch sử địa phương trong trường học thực sự là cần thiết.
Để tổ chức các buổi ngoại khóa thành cơng, Trường Tiểu học Phước Thuận đã
chọn “Khu di tích lịch sử Gị Bà Sáu Ngọc” (nơi thành lập chi bộ Đảng đầu tiên
của huyện Cần Giuộc năm 1930). Qua những chuyến tham quan học tập giúp các

em cảm nhận sâu sắc về các sự kiện lịch sử của địa phương. Từ đó, giúp cho các
Trang 13

Giáo viên : Đinh Thị Giai


Giáo viên chủ nhiệm “ Người vun đắp tình cảm đạo đức cho học sinh lớp Hai”
em hiểu hơn về giá trị của hịa bình, độc lập, lịng u q hương đất nước, tự hào
dân tộc, khí phách của những người anh hùng trung kiên, bất khuất để ra sức học
tập, noi gương sáng của các thế hệ cha anh đi trước.

Tóm lại, thơng qua các mơn học, giáo viên kết hợp dạy chữ với dạy người để
giáo dục các em, vì ở lứa tuổi lớp Hai, các em đến trường vừa để học văn hóa, vừa
để học cách sống, học cách học,… học từ cái nhỏ nhất.

 Giáo viên chủ nhiệm, chiếc cầu nối Gia đình - Nhà trường - xã hội.
Giáo viên chủ nhiệm giữ vai trò như là chiếc cầu nối, là mắc xích của sự kết
hợp được thể hiện qua các mối quan hệ cụ thể :

Giáo viên chủ nhiệm ln có sự phối hợp chặt chẽ ba mơi trường : nhà trường
- gia đình - xã hội, trong đó gia đình có vai trị đồng hành - nhà trường có vai trị
chỉ đường, dẫn lối - xã hội có vai trị giám sát. Giáo viên chủ nhiệm thường xuyên
liên lạc và chia sẻ với Phụ huynh những thông tin, thông báo chủ trương, hoạt
động của nhà trường và kết quả học tập, rèn luyện đạo đức của học sinh.
Các ý kiến trao đổi, đóng góp qua ba lần họp trong năm đã cho thấy công
tác tiếp phụ huynh học sinh vừa là khoa học vừa là nghệ thuật ; để có được
hiệu quả như mong muốn trong các buổi họp Phụ huynh học sinh, người giáo viên
vừa phải có tình cảm của người làm cha làm mẹ, vừa phải có cái tâm của một ơng
Trang 14

Giáo viên : Đinh Thị Giai


Giáo viên chủ nhiệm “ Người vun đắp tình cảm đạo đức cho học sinh lớp Hai”
thầy, vừa phải có tầm nhận thức thấu tình, đạt lí của nhà tâm lí học…Đó là vinh dự
cũng là những thách thức khơng nhỏ đối với những người làm công tác giáo dục
trong nhà trường phổ thông hiện nay.
“Trẻ em như búp trên cành”, “Con người sinh ra vốn là thiện”. Cần kết hợp ba
yếu tố - rộng lớn là xã hội và nhà trường, nhỏ là gia đình và lớp học - để học sinh
được học tập và rèn luyện trở thành những cơng dân vừa có đức, có tài vừa có bản
lĩnh biết làm chủ bản thân và lĩnh hội những văn hóa tiên tiến của thế giới để trở
thành những cơng dân tồn cầu trong tương lai.
 Tính mới của đề tài :
Công tác chủ nhiệm là một công việc thường xuyên, khá gắn bó với người
giáo viên và hầu như giáo viên tiểu học nào cũng từng kinh qua cơng tác này. Vì
vậy đối với mỗi nhà giáo trong q trình đảm nhiệm trọng trách này đều tích lũy
cho mình một số kinh nghiệm riêng. Hơn nữa trong thời đại ngày nay, cùng với sự
tiến bộ của xã hội, sự giao lưu văn hóa, kinh tế,... rộng rãi như đã nới ở trên thì vấn
đề làm sao để đáp ứng tốt vai trò một giáo viên chủ nhiệm là vấn đề không hề cũ.
Kéo theo những kinh nghiệm mà giáo viên chủ nhiệm tích lũy cần được quan tâm,
chia sẻ, bồi dưỡng thêm nhằm mục đích làm tốt cơng tác chủ nhiệm, làm tốt nhiệm
vụ mà Đảng và nhân dân đã tin tưởng giao phó là giáo dục, rèn luyện các em ngày
càng tốt hơn, giúp các em trở thành những con người lao động “vừa hồng, vừa
chuyên”, sống hồn thiện, có ích trong tương lai.
 Phạm vi áp dụng :
Trong phạm vi đề tài này, đi sâu vào việc vun đắp tình cảm đạo đức cho học
sinh. Tơi đã tiến hành thực nghiệm trên lớp Hai 2 do tơi phụ trách và có thể nhân
rộng ra trong phạm vi các trường trong Tỉnh. Kính mong sự giúp đỡ của Quý Thầy
cô và các bạn đồng nghiệp để đề tài thêm phong phú.
VI. Hiệu quả đạt được :

Trên đây tơi đã trình bày một số việc làm trong cơng tác chủ nhiệm của mình
để giúp học sinh có nhiều niềm vui khi đến trường. Những việc đó thành hình khó
đặt tên, càng khơng thể diễn ra trong khoảng thời gian nhất định. Học sinh của lớp
tôi đi học với tâm trạng rất thoải mái và phấn khởi “Mỗi ngày đến trường là một
ngày vui”. Thấy cô bước vào lớp các em khơng có vẻ sợ hãi, rụt rè. Trái lại nhiều
em đón tơi với nụ cười tươi tắn trên mơi. Giao tiếp giữa cơ và trị thân mật, gần
gũi. Quan sát các em trong giờ chơi tôi cũng thấy các em cư xử với nhau hòa nhã,
Trang 15

Giáo viên : Đinh Thị Giai


Giáo viên chủ nhiệm “ Người vun đắp tình cảm đạo đức cho học sinh lớp Hai”
hiện tượng nói tục, chửi thề hạn chế rất nhiều và dường như không có. Các em bớt
đi những lời nói thơ lỗ, cộc cằn gay gắt. Đôi khi gây lỗi với bạn, các em thường
xuyên nhận ra và tự giải quyết một cách nhanh chóng khơng làm phiền thầy cơ như
những ngày đầu nhận lớp.
Điều quan trọng tôi đã làm được một việc đó là : Làm cho các em cảm thấy
yêu trường, yêu lớp, yêu bạn bè,... Những dấu ấn của tuổi học sinh tiểu học sẽ cùng
các em đi suốt cuộc đời .
Thực hiện tốt vai trò của người giáo viên chủ nhiệm, tuy có vất vả, có tốn
kém nhưng chúng ta đừng ngần ngại, đừng nản lòng bởi bên cạnh chúng ta ln có
sự quan tâm giúp đỡ của bạn bè, đồng nghiệp và của Ban Giám Hiệu nhà trường.
Những thành tích học tập tốt, những người tài của đất nước - kết quả của quá trình
lao động vất vả mà chúng ta đã tốn bao tâm huyết, tiền của, để thực hiện sẽ là phần
thưởng to lớn của mỗi giáo viên và nó cịn là nguồn động lực giúp chúng ta vượt
qua khó khăn để hồn thành sự nghiệp trồng người.
Tóm lại, chúng ta đừng tiếc những gì mình đã bỏ ra mà hãy nhìn vào thành
quả của cơng việc để thấy điều mình làm là xứng đáng. Sau đây là bảng thống kê
từ đầu năm đến cuối tháng 3 của năm học 2015 - 2016 :

Số HS chưa có Số HS bước đầu Số HS có ý thức
Sĩ
ý thức hình
có ý thức hình tốt trong việc hình
số thành nhân cách thành nhân cách
thành nhân cách
SL
%
SL
%
SL
%
Đầu năm
25
10
40%
12
48%
3
12%
Học Kỳ I
25
3
12%
12
48%
10
40%
Giữa Học Kỳ II 25
4

16%
21
84%
Trong cuộc đời “làm thầy” giáo viên chủ nhiệm là người vất vả hơn cả.
“Trăm dâu đổ đầu tằm”, từ công tác chất lượng, số lượng, rồi đến việc thu
nộp các khoản tiền … tất cả đều đổ lên vai người làm công tác chủ nhiệm.
Biết bao công việc nhọc nhằn mà người thầy giáo cần làm vì sự ổn định xã
hội, vì tương lai con trẻ mà chúng ta những người thầy giáo, cô giáo đang và luôn
phấn đấu để thực sự trở thành “tấm gương sáng” cho học sinh noi theo. Bác Hồ người thầy vĩ đại của dân tộc - đã dạy : “Vì hạnh phúc mười năm phải trồng cây.
Vì hạnh phúc trăm năm phải trồng người”. Tơi xin trích mấy vần thơ trong bài
Trồng cây xanh của Định Hải, nhà thơ có nhiều tác phẩm thành cơng viết cho lứa
tuổi học trị để khép lại bài viết này :
Trang 16

Giáo viên : Đinh Thị Giai


Giáo viên chủ nhiệm “ Người vun đắp tình cảm đạo đức cho học sinh lớp Hai”
Những hàng cây xanh tơi trồng, tơi tưới
Đang bắt rễ vào lịng đất phì nhiêu
Đang cuốn nhựa xanh lên cành lá mới
Những học trò tơi đó rất thương u
Trên đây là những suy nghĩ của tơi về vai trị của người giáo viên chủ nhiệm
lớp, xin gửi đến những thầy, cơ giáo có nhiều lòng thành đối với những đàn em
thân yêu, mong mang chữ “tâm” đi hết con đường nghề mà mình đã lựa chọn. Rất
mong nhận được sự góp ý của các đồng nghiệp để cá nhân tôi cũng như mỗi giáo viên
chúng ta càng ngày sẽ có càng nhiều những sáng kiến, những kinh nghiệm góp phần
nâng cao chất lượng giảng dạy, chất lượng giáo dục ngày càng phát triển ngang tầm
với các nước trong khu vực.
Tôi rất mong nhận được sự góp ý của Hội đồng Giáo dục các cấp cũng như

của tất cả các quý thầy cô. Và đặc biệt là các thầy cô đã từng làm công tác chủ
nhiệm lớp để cho đề tài ngày càng hoàn thiện hơn.

Thủ trưởng đơn vị
xác nhận, đề nghị

Phước Lâm, ngày 27 tháng 03 năm 2016
Người viết

Đinh Thị Giai

Trang 17

Giáo viên : Đinh Thị Giai