Giải pháp nâng cao hiệu quả đầu tư dự án thủy điện vừa và nhỏ trên địa bàn tỉnh sơn la

B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR

B NÔNG NGHI P VÀ PTNT

NG

I H C THU L I

LÊ TH THU H NG

GI I PHÁP NÂNG CAO HI U QU
D ÁN TH Y I N V A VÀ NH TRÊN

LU N V N TH C S

Hà N i – 2015

UT

A BÀN T NH S N LA


B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR

B NÔNG NGHI P VÀ PTNT
NG

I H C THU L I

LÊ TH THU H NG

GI I PHÁP NÂNG CAO HI U QU
D ÁN TH Y I N V A VÀ NH TRÊN

UT

A BÀN T NH S N LA

Chuyên ngành: Qu n lý xây d ng
Mã s : 60580302

LU N V N TH C S

Ng

ih

ng d n khoa h c: PGS.TS. Nguy n Bá Uân

Hà N i – 2015


L IC M

N

Trong quá trình h c t p và làm lu n v n t t nghi p cao h c, đ
giúp đ c a các th y, cô giáo tr

ng

cs

i h c Th y l i, đ c bi t là th y giáo

PGS.TS. Nguy n Bá Uân, cùng s n l c c a b n thân.

n nay, tác gi đã

hoàn thành lu n v n th c s k thu t, chuyên ngành Qu n lý xây d ng v i đ
tài “Gi i pháp nâng cao hi u qu đ u t d án th y đi n v a và nh trên đ a
bàn t nh S n La”.
Các k t qu đ t đ

c là nh ng đóng góp nh trong vi c l a ch n gi i

pháp nh m nâng cao hi u qu trong vi c đ u t các d án th y đi n v a và
nh trên đ a bàn t nh S n La. Tuy nhiên, trong khuôn kh lu n v n, do đi u
ki n th i gian và trình đ có h n nên không th tránh kh i nh ng thi u sót.
Tác gi r t mong nh n đ

c nh ng l i ch b o và góp ý c a các th y, cô giáo

và các đ ng nghi p.
Tác gi bày t lòng bi t n sâu s c t i th y giáo PGS.TS. Nguy n Bá
Uân đã h

ng d n, ch b o t n tình và cung c p các ki n th c khoa h c c n

thi t trong quá trình th c hi n lu n v n. Xin chân thành c m n các th y, cô
giáo b môn Công ngh và qu n lý xây d ng, khoa Công trình, phòng
t o

i h c và Sau

i h c tr

ng

ào

i h c Th y L i đã t o m i đi u ki n

thu n l i cho tác gi hoàn thành t t lu n v n th c s c a mình.
Tác gi chân thành c m n S Tài nguyên và Môi tr
th

ng, S Công

ng t nh S n La đã t o đi u ki n cung c p các tài li u liên quan và giúp đ

tác gi hoàn thành lu n v n.
Tác gi xin chân thành c m n các b n bè đ ng nghi p và gia đình đã
đ ng viên, khích l tác gi trong quá trình h c t p và th c hi n lu n v n này.
Hà N i, ngày 14 tháng 8 n m 2015
H c viên

Lê Th Thu H ng

L I CAM K T
Tôi cam k t đây là công trình nghiên c u đ c l p c a b n thân v i s
giúp đ c a giáo viên h

ng d n.

Các thông tin, d li u, s li u nêu trong lu n v n đ

c trích d n rõ ràng,

đ y đ v ngu n g c. Nh ng s li u thu th p và t ng h p c a cá nhân đ m
b o tính khách quan và trung th c.
H c viên

Lê Th Thu H ng


M CL C
M
U .......................................................................................................... 1
1. Tính c p thi t c a đ tài ....................................................................... 1
2. M c đích nghiên c u ........................................................................... 2
3.
i t ng và ph m vi nghiên c u ........................................................ 3
4. Ph ng pháp nghiên c u ..................................................................... 3
5. Ý ngh a khoa h c và th c ti n c a lu n v n ......................................... 4
6. N i dung nghiên c u ........................................................................... 5
CH
NG 1. T NG QUAN V HI U QU

U T CÁC D ÁN
TH Y I N V A VÀ NH ......................................................................... 6
1.1. T ng quan v đ u t và hi u qu đ u t xây d ng ....................... 6
1.1.1. Khái ni m v đ u t và d án đ u t xây d ng ................................. 6
1.1.2. Các đ c đi m c a d án đ u t xây d ng ......................................... 7
1.1.3. Các giai đo n c a m t d án đ u t xây d ng ................................. 8
1.1.4. Hi u qu d án đ u t và các ch tiêu đánh giá ............................. 12
1.2. Th c tr ng đ u t xây d ng các d án th y đi n v a và nh ..... 17
1.2.1. Các d án th y đi n v a và nh t i m t s n c trên th gi i ........ 17
1.2.2. Các d án th y đi n v a và nh t i Vi t Nam ................................. 22
1.2.3. Hi u qu c a các d án th y đi n v a và nh ................................ 25
1.3. Nh ng nhân t nh h ng đ n hi u qu đ u t các d án th y
đi n v a và nh .................................................................................... 28
1.3.1.
c đi m c a các d án đ u t xây d ng công trình th y đi n v a và
nh ........................................................................................................... 28
1.3.2. Nh ng nhân t nh h ng đ n hi u qu d án đ u t xây d ng công
trình th y đi n v a và nh ........................................................................ 29
1.4. T ng quan nh ng công trình nghiên c u có liên quan đ n đ tài37
1.4.1. Trên th gi i ................................................................................... 37
1.4.2. Vi t Nam ..................................................................................... 38
K t lu n Ch ng 1............................................................................... 39
CH
NG 2. TH C TR NG
U T VÀ HI U QU
U T CÁC D
ÁN TH Y I N V A VÀ NH TRÊN A BÀN T NH S N LA ........... 40


2.1. Gi i thi u khái quát v t nh S n La ............................................. 40

2.1.1. i u ki n t nhiên t nh S n La ....................................................... 40
2.1.2.
c đi m kinh t - xã h i ................................................................ 42
2.2. Th c tr ng đ u t xây d ng công trình th y đi n v a và nh trên
đ a bàn t nh S n La trong th i gian qua ............................................. 44
2.2.1. Tình hình đ u t xây d ng .............................................................. 44
2.2.2. K t qu đ t đ c và nh ng t n t i c n kh c ph c .......................... 48
2.3. Phân tích th c tr ng hi u qu đ u t các d án th y đi n v a và
nh ........................................................................................................ 51
2.3.1. Hi u qu đ t đ c trong giai đo n chu n b đ u t ....................... 51
2.3.2. Hi u qu đ t đ c trong giai đo n th c hi n đ u t ...................... 56
2.3.3. Hi u qu đ t đ c trong giai đo n qu n lý v n hành ..................... 63
2.4. ánh giá chung v hi u qu đ u t các d án th y đi n v a và
nh trên đ a bàn t nh S n La trong th i gian v a qua ....................... 66
2.4.1. Nh ng k t qu đ t đ c ................................................................. 66
2.4.2. Nh ng t n t i, h n ch và nguyên nhân .......................................... 68
K t lu n ch ng 2................................................................................ 71
CH
NG 3.
XU T M T S GI I PHÁP NH M NÂNG CAO
HI U QU
U T CÁC D ÁN TH Y I N V A VÀ NH TRÊN
A BÀN T NH S N LA - ÁP D NG CHO D ÁN TH Y I N N M
LA ................................................................................................................... 72
3.1. nh h ng phát tri n các công trình th y đi n v a và nh trên
đ a bàn t nh S n La đ n n m 2020 ...................................................... 72
3.1.1. M c tiêu chung ............................................................................... 72
3.1.2. M c tiêu c th ............................................................................... 72
3.2. Gi i thi u v D án Công trình th y đi n N m La ..................... 73
3.2.1. M c tiêu, nhi m v c a D án ........................................................ 73

3.2.2. Nh ng đ c đi m c a d án ............................................................. 73
3.3. M t s gi i pháp nâng cao hi u qu đ u t cho các d án đ u t
xây d ng các công trình th y đi n trên đ a bàn t nh S n La - áp d ng
cho d án th y đi n N m La (giai đo n v n hành) ............................ 85
3.3.1. Gi i pháp trong giai đo n chu n b đ u t ..................................... 85


3.3.2. Gi i pháp trong giai đo n đ u t ................................................... 87
3.3.3. Gi i pháp trong giai đo n qu n lý v n hành .................................. 90
3.4. Nh ng gi i pháp ki n ngh ........................................................... 93
K t lu n ch ng 3................................................................................ 96
K T LU N VÀ KI N NGH ...................................................................... 97
K t lu n ................................................................................................ 97
Ki n ngh .............................................................................................. 98
TÀI LI U THAM KH O ............................................................................ 99
PH L C ..................................................................................................... 101


DANH M C B NG, BI U
B ng 1. 1: M i quan h gi a NPV, IRR và B/C ............................................. 16
B ng 2. 1: Các đ c tr ng hình thái l u v c sông su i ch y u thu c t nh S n
La ..................................................................................................................... 42
B ng 2. 2: K t qu so sánh hi u qu kinh t gi a các ph

ng án c a các công

trình th y đi n ................................................................................................. 63
B ng 2. 3: Hi u qu kinh t gi a th c t v n hành v i thi t k c a d án th y
đi n N m Công 3, Chi ng Công 2, Su i S p 1. .............................................. 65
B ng 3. 1:

ng quan h F, W = f(Z) h tuy n đ p I..................................... 75

B ng 3. 2:

ng quan h F, W = f(Z) h tuy n đ p II ................................. 75

B ng 3. 3:

c tr ng dòng ch y n m t i tuy n đ p thu đi n N m La ......... 75

B ng 3. 4: K t qu tính t ng l

ng phù sa t i tuy n đ p thu đi n N m La .... 76

B ng 3. 5: L

ng t n th t b c h i h ch a trong n m .................................. 77

B ng 3. 6:

ng quan h Hw=f(Qtđ) ........................................................... 78

B ng 3. 7: K t qu tính toán so ch n Nlm thu đi n N m La ........................ 78
B ng 3. 8: K t qu tính toán so ch n s t máy thu đi n N m La................ 79
B ng 3. 9: Thông s c b n th y đi n N m La............................................... 80
B ng 3. 10: T ng m c đ u t d án th y đi n N m La.................................. 81
B ng 3.11: K t qu tính toán hi u ích kinh t d án th y đi n N m La theo ph ng án
ch n .................................................................................................................. 85

DANH M C HÌNH V
Hình 1.1: S đ mô t quá trình th c hi n d án đ u t .................................. 8
Hình 1. 2:

th bi u th m i quan h gi a NPV và r ................................... 15

Hình 1. 3: S n l

ng đi n t i

c n m 2013 ................................................. 19

Hình 1.4: Chi phí đ u t trung bình cho 1kwh theo k t qu đi u tra nghiên
c u c a m t s công trình nghiên c u trên th gi i ....................................... 37
Hình 1. 5: M i quan h gi a c t n

c th n ng và giá tr hi u qu đ u t ... 38

Hình 2.1: V trí đ a lý t nh S n La .................................................................. 40


1

M

U

1. Tính c p thi t c a đ tài
Vi t Nam, n ng l

ng đi n ch y u bao g m: nhi t đi n than, nhi t

đi n d u, nhi t đi n khí, th y đi n,... trong đó th y đi n chi m 39,7% và chi
phí s n xu t th y đi n r h n nhi u so v i các ngu n n ng l

ng khác, m t

khác công trình th y đi n còn là công trình l i d ng t ng h p ngu n n
nh th y l i, phòng ch ng l ,...

c

i v i các d án th y đi n ngoài m c đích

mang l i cho nhà đ u t v tài chính thì nó còn có m c đích kinh t - xã h i
r t l n nh : c p n

c sinh ho t, n

ct

i, ch ng l , du l ch, ch n nuôi, ...

Ngoài ra, các d án th y đi n c ng góp ph n quan tr ng vào vi c phát tri n
kinh t xã h i

nh ng vùng mi n núi.

Cùng v i s phát tri n c a n n kinh t , nhu c u s d ng n ng l

chung và nhu c u s d ng đi n n ng ngày m t t ng
n

Vi t Nam và nhi u

c trên th gi i. Trong phân c p đ u t , vi c đ u t các công trình th y

đi n l n nh Hòa Bình, S n La, Lai Châu đ
đ

ng nói

c Chính ph quy t đ nh và

c c th hóa thông qua quy ho ch phát tri n đi n Qu c gia.

i v i các d

án th y đi n v a và nh Chính ph khuy n khích khu v c kinh t t nhân
phát tri n nh m đem l i nh ng hi u qu lâu dài, h tr h t ng nông thôn cho
các vùng núi còn nhi u khó kh n, đ c bi t gi m phát th i hi u ng nhà kính
ch ng bi n đ i khí h u.
Cho đ n nay, theo quy ho ch th y đi n nh trên toàn qu c có trên 1000
d án, riêng trên đ a bàn t nh S n La có g n 100 d án. N u các d án đi vào
ho t đ ng s đáp ng m t ph n thi u h t đi n n ng t i các t nh mi n núi nói
riêng và Vi t Nam nói chung. Các d án góp ph n làm t ng ch t l

ng đi n

t i khu v c d án, đ ng th i khai thác ngu n th y n ng trên các dòng su i đã

b lãng phí bao n m qua. Ngoài nhi m v ph c v phát đi n t ng s n l
lên l

i đi n, góp ph n đ m b o an ninh n ng l

ng

ng qu c gia, các công trình


2
th y đi n này còn góp ph n cung c p, đi u ti t tài nguyên n

c cho s n xu t

nông nghi p, du l ch và dân sinh kinh t cho h l u. Vì th , thu đi n nh
đ

c coi là m t trong các gi i pháp phù h p đ góp ph n phát tri n nông

nghi p, nông thôn

các vùng trung du và mi n núi n

c ta.

i u quan tr ng c a quá trình đ u t các d án th y đi n v a và nh là
công trình v a ph i mang hi u qu , l i nhu n cho nhà đ u t ; v a đáp ng
các m c tiêu kinh t xã h i cho khu v c, cho đ t n

c. C n tránh các d án

đ u t sai l m gây t n th t tài nguyên qu c gia và lãng phí ti n b c c a nhà
đ u t . Do v y, đ i v i m i d án th y đi n v a và nh , tr

c, trong quá trình

đ u t và c trong giai đo n qu n lý v n hành c n ph i nghiên c u, phân tích,
đúc rút kinh nghi m đ có nh ng gi i pháp nh m nâng cao hi u qu đ u t .
Các gi i pháp nh m nâng cao hi u qu d án th y đi n v a và nh
trong các giai đo n luôn đ

c các nhà đ u t quan tâm. Tuy nhiên, cho đ n

nay v n ch a có nghiên c u đánh giá và đ xu t các gi i pháp thi t th c nh t
m t cách đ y đ nh m t v n, h tr các nhà đ u t th y đi n v a và nh
trong quy t sách đ u t c a mình. Chính vì l đó mà trong th c t m t s nhà
đ u t đã ti n hành đ u t các d án th y đi n v a và nh b th t b i.
Xu t phát t nhu c u thi t th c t nêu trên, tác gi ch n

tài “Gi i pháp

nâng cao hi u qu đ u t d án th y đi n v a và nh trên đ a bàn t nh S n
La” làm đ tài lu n v n t t nghi p c a mình.
2. M c đích nghiên c u
Phân tích các y u t c b n v d án đ u t , các y u t

nh h

ng đ n

hi u qu đ u t d án trong t ng giai đo n, trên c s đi u ki n th c t c a
các d án th y đi n v a và nh trên đ a bàn t nh S n La.

xu t các gi i

pháp nâng cao hi u qu đ u t các d án. Áp d ng tr c ti p cho d án th y
đi n N m La, xã Chi ng Xôm, thành ph S n La, t nh S n La.


3
3.

it

ng và ph m vi nghiên c u

a.

it

ng nghiên c u c a đ tài
it

h

ng nghiên c u c a đ tài là hi u qu đ u t và các nhân t

nh

ng đ n hi u qu đ u t các d án th y đi n v a và nh trên đ a bàn t nh

S n La nói chung và công trình th y đi n N m La, xã Chi ng Xôm, thành
ph S n La, t nh S n La nói riêng trong các giai đo n đ u t c a d án.
b. Ph m vi nghiên c u
- Ph m vi v n i dung: Nh ng nhân t

nh h

ng và gi i pháp nâng cao

hi u qu các d án đ u t xây d ng các công trình th y đi n v a và nh ;
- Ph m vi v không gian:

tài nghiên c u các d án đ u t xây d ng công

trình th y đi n v a và nh trên đ a bàn t nh S n La và l y d án th y đi n N m
La, xã Chi ng Xôm, thành ph S n La đ làm nghiên c u áp d ng đi n hình;
- Ph m vi v th i gian: Lu n v n l y s li u th c tr ng c a các d án
th y đi n v a và nh xây d ng trong th i gian v a qua đ phân tích đánh giá
và đ xu t gi i pháp cho giai đo n t 2015-2020.
4. Ph

ng pháp nghiên c u
Lu n v n áp d ng các ph

các v n đ nghiên c u đ
- Ph

ng pháp nghiên c u sau đây đ gi i quy t

c đ t ra:

ng pháp đi u tra kh o sát th c t : đi u tra b sung các thông tin

v đ u t các d án th y đi n v a và nh trên c n

c nói chung và trên đ a

bàn t nh S n La nói riêng;
- Ph

ng pháp th ng kê: Th ng kê các công trình th y đi n v a và nh

trên đ a bàn t nh S n La: các thông s thi t k công trình, ngu n v n đ u t ,
hi u qu khai thác công trình
- Ph

ng pháp h th ng hóa: H th ng hóa các công trình th y đi n

v a và nh m t cách khoa h c và logic, nh m xác đ nh các t n t i t đó đ a
ra các gi i pháp nâng cao hi u qu đ u t trên c s có s phân tích, tính toán.
- Ph

ng pháp phân tích t ng h p, so sánh: So sánh phân tích t ng h p


4
đ l a ch n đ xu t gi i pháp t i u trong đ u t các d án th y đi n.
- Ph

ph

ng pháp đ i chi u v i h th ng v n b n pháp quy và m t s

ng pháp k t h p khác.
S đ ti p c n Gi i pháp nâng cao hi u qu đ u t d án th y đi n v a

và nh trên đ a bàn t nh S n La nh sau:

Hình 1: S đ ti p c n Gi i pháp nâng cao hi u qu đ u t d án th y đi n v a và
nh trên đ a bàn t nh S n La

5. Ý ngh a khoa h c và th c ti n c a lu n v n
a. Ý ngh a khoa h c
Gi i pháp nâng cao hi u qu đ u t d án th y đi n v a và nh góp
ph n t ng hi u qu ngu n tài nguyên n ng l
đi n n ng v i ch t l

ng trong n

c, cung c p đ y đ

ng ngày càng cao giá c h p lý cho phát tri n kinh t xã

h i, đ m b o anh ninh n ng l

ng qu c gia.


5

b. Ý ngh a th c ti n
V i nh ng k t qu nghiên c u, đ xu t gi i pháp rút ra t ngu n tài li u
đ

c thu th p t chính quá trình đ u t , xây d ng, qu n lý và v n hành các

nhà máy th y đi n v a và nh nên theo tác gi , k t qu nghiên c u đ t đ

c

hoàn toàn có th nghiên c u và v n d ng vào th c ti n nh m nâng cao hi u
qu đ u t d án th y đi n N m La (t nh S n La) và m t s d án th y đi n
nh và v a trên đ a bàn t nh.
6. N i dung nghiên c u
tài đ

c th c hi n nh m gi i quy t nh ng n i dung chính sau đây:

- T ng quan v đ u t , xây d ng và hi u qu đ u t xây d ng các công
trình th y đi n v a và nh .
- Phân tích th c tr ng đ u t xây d ng công trình th y đi n v a và nh
trên đ a bàn t nh S n La trong th i gian qua.
-

xu t m t s gi i pháp nâng cao hi u qu đ u t cho các d án đ u

t xây d ng các công trình th y đi n trên đ a bàn t nh S n La - áp d ng cho
d án th y đi n N m La.
Ngoài ph n m
ch

đ u, k t lu n và ki n ngh , lu n v n g m có 3

ng chính nh sau:
Ch

ng 1: T ng quan v hi u qu đ u t các d án th y đi n v a và nh

Ch

ng 2: Th c tr ng đ u t và hi u qu đ u t các d án th y đi n

v a và nh trên đ a bàn t nh S n La trong th i gian qua.
Ch

ng 3:

xu t m t s gi i pháp nh m nâng cao hi u qu đ u t

các d án th y đi n v a và nh trên đ a bàn t nh S n La - Áp d ng cho d
án th y đi n N m La.


6

CH

NG 1

T NG QUAN V HI U QU

UT

CÁC D

ÁN

TH Y I N V A VÀ NH
1.1. T ng quan v đ u t và hi u qu đ u t xây d ng
1.1.1. Khái ni m v đ u t và d án đ u t xây d ng
u t là vi c b v n nh m đ t đ
nào đó c a ng

i s h u v n (ho c ng

c m t ho c m t s m c đích c th
iđ

c c p có th m quy n giao qu n

lý v n) v i nh ng yêu c u nh t đ nh [12], [5].
D án đ u t xây d ng công trình là t p h p các đ xu t có liên quan
đ n vi c b v n đ xây d ng m i, m r ng ho c c i t o nh ng công trình xây
d ng nh m m c đích phát tri n, duy trì, nâng cao ch t l

ng công trình ho c

s n ph m, d ch v trong m t th i h n nh t đ nh. D án đ u t xây d ng công
trình bao g m ph n thuy t minh và ph n thi t k c s (Lu t Xây d ng s
16/2003/QH11 ngày 26/11/2003).

n nay Lu t Xây d ng s 16/2003/QH11 ngày 26/11/2003 đã thay th
b ng lu t Xây d ng s 50/2014/QH13 ngày 18/06/2014 v i khái ni m v d
án đ u t xây d ng công trình nh sau:
D án đ u t xây d ng là t p h p các đ xu t có liên quan đ n vi c s
d ng v n đ ti n hành ho t đ ng xây d ng đ xây d ng m i, s a ch a, c i t o
công trình xây d ng nh m phát tri n, duy trì, nâng cao ch t l
ho c s n ph m, d ch v trong th i h n và chi phí xác đ nh.
b d án đ u t xây d ng, d án đ

ng công trình
giai đo n chu n

c th hi n thông qua Báo cáo nghiên c u

ti n kh thi đ u t xây d ng, Báo cáo nghiên c u kh thi đ u t xây d ng
ho c Báo cáo kinh t - k

thu t đ u t

50/2014/QH13 ngày 18/06/2014).

xây d ng (Lu t Xây d ng s


7
1.1.2. Các đ c đi m c a d án đ u t xây d ng
D án xây d ng là t p h p các h s và b n v thi t k , trong đó bao g m
các tài li u pháp lý, quy ho ch t ng th , ki n trúc, k t c u, công ngh t ch c thi
công, … đ

c gi i quy t. Các d án đ u t xây d ng có m t s đ c đi m sau:

1.1.2.1. D án có tính thay đ i
D án xây d ng không t n t i m t cách n đ nh c ng, hàng lo t ph n
t c a nó đ u có th thay đ i trong quá trình th c thi do nhi u nguyên nhân,
ch ng h n các tác nhân t bên trong nh ngu n nhân l c, tài chính, các ho t
đ ng s n xu t,… và bên ngoài nh môi tr

ng chính tr , kinh t , công ngh ,

k thu t và th m chí c đi u ki n kinh t - xã h i.
1.1.2.2. D án có tính duy nh t
M i d án đ u có đ c tr ng riêng bi t l i đ

c th c hi n trong nh ng

đi u ki n khác bi t nhau c v đ a đi m, không gian, th i gian và môi tr

ng

luôn thay đ i.
1.1.2.3. D án có h n ch v th i gian và quy mô
M i d án đ u có đi m kh i đ u và k t thúc rõ ràng và th
k h n có liên quan. Có th ngày hoàn thành đ

ng có m t s

c n đ nh m t cách tu ý,

nh ng nó c ng tr thành đi m tr ng tâm c a d án, đi m tr ng tâm đó có th là

m t trong nh ng m c tiêu c a ng

i đ u t . M i d án đ u đ

c kh ng ch

b i m t kho ng th i gian nh t đ nh, trên c s đó trong quá trình tri n khai
th c hi n, nó là c s đ phân b các ngu n l c sao cho h p lý và có hi u qu
nh t. S thành công c a Qu n lý d án (QLDA) th
kh n ng có đ t đ

c đúng th i đi m k t thúc đã đ

Quy mô c a m i d án là khác nhau và đ

ng đ

c đánh giá b ng

c đ nh tr

c hay không.

c th hi n m t cách rõ ràng

trong m i d án vì đi u đó quy t đ nh đ n vi c phân lo i d án và xác đ nh chi
phí c a d án.


8

1.1.2.4. D án có liên quan đ n nhi u ngu n l c khác nhau
Tri n khai d án là m t quá trình th c hi n m t chu i các đ xu t đ
th c hi n các m c đích c th nh t đ nh, chính vì v y đ th c hi n đ

c nó

chúng ta ph i huy đ ng nhi u ngu n l c khác nhau, vi c k t h p hài hoà các
ngu n l c đó trong quá trình tri n khai là m t trong nh ng nhân t góp ph n
nâng cao hi u qu d án [5].
1.1.3. Các giai đo n c a m t d án đ u t xây d ng
D án đ u t xây d ng và quá trình đ u t xây d ng c a b t k d án
nào c ng bao g m 03 giai đo n: Chu n b đ u t (Chu n b d án - Theo Lu t
Xây d ng 2014); Th c hi n đ u t (Th c hi n d án); K t thúc xây d ng và
đ a công trình vào khai thác s d ng (K t thúc xây d ng đ a công trình c a
d án vào khai thác s d ng). Quá trình th c hi n d án đ u t có th mô t
b ng Hình 1.1 [3]:

Hình 1.1: S đ mô t quá trình th c hi n d án đ u t

1.1.3.1. Chu n b đ u t (Chu n b d án)
N i dung bao g m các b

c sau :

1. Nghiên c u s c n thi t ph i đ u t và qui mô đ u t
2. Ti n hành ti p c n, th m dò th tr

ng trong và ngoài n

c đ tìm

ngu n cung ng v t t , thi t b ho c tiêu th s n ph m. Xem xét các kh n ng


9
có th huy đ ng ngu n v n đ đ u t và l a ch n hình th c đ đ u t . (Các
b

c chi ti t theo qui đ nh t i Kho n 1 i u 50 Lu t Xây d ng n m 2014)
3. L p, th m đ nh, phê duy t Báo cáo nghiên c u ti n kh thi (n u có);

l p, th m đ nh, phê duy t Báo cáo nghiên c u kh thi ho c Báo cáo kinh t k thu t đ u t xây d ng.
4. Xem xét, quy t đ nh đ u t xây d ng.
5. Th c hi n các công vi c c n thi t khác liên quan đ n chu n b d án.
N i dung Báo cáo nghiên c u ti n kh thi đ
t i

c th c hi n theo quy đ nh

i u 53 c a Lu t Xây d ng n m 2014, trong đó ph

ng án thi t k s b

trong Báo cáo nghiên c u ti n kh thi g m các n i dung sau:
a) S b v đ a đi m xây d ng; quy mô d án; v trí, lo i và c p công
trình chính;
b) B n v thi t k s b t ng m t b ng d án; m t b ng, m t đ ng, m t
c t công trình chính c a d án;
c) B n v và thuy t minh s b gi i pháp thi t k n n móng đ

cl a

ch n c a công trình chính;
d) S b v dây chuy n công ngh và thi t b công ngh (n u có).
Th m đ nh Báo cáo nghiên c u ti n kh thi và quy t đ nh ch tr
t xây d ng đ

c th c hi n theo

ng đ u

i u 8, Ngh đ nh s 59/2015/N -CP ngày

18/6/2015 c a Chính ph v qu n lý d án đ u t xây d ng nh sau:
1.

i v i d án s d ng v n đ u t công, vi c th m đ nh Báo cáo

nghiên c u ti n kh thi và quy t đ nh ch tr

ng đ u t đ

c th c hi n theo

quy đ nh c a pháp lu t v đ u t công.
2.

i v i các d án nhóm A s d ng v n nhà n

v n khác (tr các d án quy đ nh t i Kho n 1 c a

quy ho ch ngành, quy ho ch xây d ng đ

c ngoài ngân sách,

i u này) ch a có trong

c duy t, ch đ u t ph i báo cáo


10
B qu n lý ngành, B Xây d ng ho c đ a ph

ng theo phân c p đ xem xét,

ch p thu n b sung quy ho ch theo th m quy n ho c trình Th t
ph ch p thu n b sung quy ho ch tr

ng Chính

c khi l p Báo cáo nghiên c u ti n kh

thi theo quy đ nh.
C quan, t ch c đ

c giao nhi m v ch trì th m đ nh Báo cáo nghiên

c u ti n kh thi có trách nhi m l y ý ki n ch p thu n ch tr

ng đ u t xây

d ng c a B qu n lý ngành và các c quan có liên quan đ t ng h p và trình
ng

i quy t đ nh đ u t xem xét, quy t đ nh ch tr

ki n ch p thu n v ch tr

ng đ u t . Th i h n có ý

ng đ u t xây d ng không quá 20 (hai m

i) ngày

k t ngày nh n đ h s .
N i dung Báo cáo nghiên c u kh thi đ u t xây d ng và Báo cáo kinh
t - k th t đ u t xây d ng đ

c th c hi n theo quy đ nh t i i u 54, 55 c a

Lu t Xây d ng n m 2014.
1.1.3.2. Th c hi n đ u t (Th c hi n d án)
N i dung th c hi n d án bao g m:
1. Xin giao đ t ho c thuê đ t theo quy đ nh c a Nhà n

c.

2. Chu n b m t b ng xây d ng, rà phá bom mìn (n u có).
3. Kh o sát xây d ng.
4. L p, th m đ nh, phê duy t thi t k , d toán xây d ng.
5. C p phép xây d ng (đ i v i công trình theo quy đ nh ph i có gi y

phép xây d ng).
6. T ch c l a ch n nhà th u và ký k t h p đ ng xây d ng.
7. Thi công xây d ng công trình.
8. Giám sát thi công xây d ng.
9. T m ng, thanh toán kh i l

ng hoàn thành.

10. Nghi m thu công trình xây d ng hoàn thành.
11. Bàn giao công trình hoàn thành đ a vào s d ng.


11
12. V n hành, ch y th và th c hi n các công vi c c n thi t khác.
Sau khi báo cáo đ u t đ

c phê duy t d án đ

c chuy n sang giai

đo n ti p theo - giai đo n th c hi n.
V n đ quan tr ng là l a ch n đ n v t v n, ph i l a ch n đ

c nh ng

chuyên gia t v n, thi t k gi i trong các t ch c t v n, thi t k giàu kinh
nghi m, có n ng l c th c thi vi c nghiên c u t giai đo n đ u, giai đo n thi t
k đ n giai đo n qu n lý giám sát xây d ng. Trong khi l a ch n đ n v t
v n, nhân t quy t đ nh là c quan t v n này ph i có kinh nghi m qua nh ng
d án đã đ

c h th c hi n tr

c đó. M t ph

ng pháp thông th

ng dùng đ

ch n là đòi h i các c quan t v n cung c p các thông tin v kinh nghi m, t
ch c sau đó xem xét l a ch n r i ti n t i đ u th u. Vi c l a ch n nhà th u t
v n xây d ng công trình đ

c th c hi n theo Ngh đ nh 59/2015/N -CP ngày

18/6/2015 c a Chính ph .
Sau khi l a ch n đ

c nhà th u thi t k , trên c s d án đ

c phê

duy t, nhà th u thi t k t ch c th c hi n các công vi c ti p theo c a mình.
Sau khi l a ch n đ

c nhà th u thi công, ch đ u t (C T) t ch c

đàm phán ký k t h p đ ng thi công xây d ng công trình v i nhà th u và t
ch c qu n lý thi công xây d ng công trình. N i dung qu n lý thi công xây
d ng công trình bao g m qu n lý ch t l

d ng; qu n lý kh i l
đ ng trên công tr

ng xây d ng; qu n lý ti n đ xây

ng thi công xây d ng công trình; qu n lý an toàn lao

ng xây d ng; qu n lý môi tr

ng xây d ng.

Tóm l i, trong giai đo n này C T ch u trách nhi m đ n bù, gi i phóng
m t b ng xây d ng theo ti n đ và bàn giao m t b ng xây d ng cho nhà th u
xây d ng; trình duy t h s TKKT-DT; t ch c đ u th u; đàm phán ký k t
h p đ ng, qu n lý ch t l

ng k thu t công trình trong su t quá trình thi công

và ch u trách nhi m toàn b các công vi c đã th c hi n trong quá trình tri n
khai d án.


12
1.1.3.3. K t thúc đ a các công trình c a d án vào khai thác s d ng
N i dung công vi c ph i th c hi n khi k t thúc xây d ng bao g m:
1. Quy t toán h p đ ng xây d ng.
2. B o hành công trình xây d ng.
Các b n v thi t k đã đ

c th m đ nh, đóng d u đ

c giao l i cho

C T và C T có trách nhi m l u tr theo quy đ nh c a pháp lu t v l u tr .
C T có trách nhi m đáp ng k p th i yêu c u c a c quan chuyên môn v
xây d ng khi c n xem xét h s đang l u tr này. C T n p t p tin (file) b n
v và d toán ho c t p tin b n ch p (đã ch nh s a theo k t qu th m đ nh) v
c quan chuyên môn theo quy đ nh t i Kho n 13

i u 3 Lu t Xây d ng n m

2014 v xây d ng đ qu n lý.
1.1.4. Hi u qu d án đ u t và các ch tiêu đánh giá
1.1.4.1. Hi u qu d án đ u t
Hi u qu do đ u t mang l i đ

c bi u hi n trên hai m t: L i ích tài

chính (bi u hi n qua l i nhu n) và l i ích kinh t xã h i (bi u hi n qua các ch
tiêu kinh t xã h i). L i ích kinh t xã h i th
t . L i ích tài chính nh h
ích kinh t

nh h

c g i t t là l i ích kinh

ng tr c ti p đ n quy n l i c a ch đ u t , còn l i

ng đ n quy n l i c a xã h i, c a c ng đ ng.

Vi c đánh giá hi u qu d án đ u t th
1. ánh giá hi u qu theo ph
Là ph

ng đ

ng theo 02 ph

ng pháp:

ng pháp đ nh tính

ng pháp mang tính ch t

cl

ng, đ

c s d ng đ đánh giá

các ch tiêu có tính ch t xã h i. Phân tích đ nh tính ch y u d a trên các c s
lý lu n khoa h c đã đ
b ng các d báo trong t

c đúc k t qua kinh nghi m th c ti n và đ
ng lai đ gi i quy t v n đ . Ph

c b sung

ng pháp đ nh tính

đóng vai trò quan tr ng, giúp xác đ nh khuôn kh t ng th c a m t d án, góp
ph n l a ch n ph
l

ng án có hi u qu mà ch a c n đi vào phân tích đ nh

ng r t t n kém. Tuy nhiên, phân tích đ nh tính có nh

c đi m là c s


13
khoa h c cho vi c l a ch n ph

ng án v n ch a đ

th c t v n ch a th ti n hành th c hi n d án đ
sung b ng ph

ng pháp phân tích đ nh l

2. ánh giá hi u qu theo ph
Là ph

c đ m b o, nên trong
c. C n hoàn thi n và b

ng.

ng pháp đ nh l

ng

ng pháp khoa h c d a trên các phép tính toán đ nghiên c u vi c

t o ra các quy t đ nh trong qu n lý. Ph

ng pháp đ nh l

ng bao g m các ng

d ng c a th ng kê, toán h c, mô hình t i u, mô hình mô ph ng,…đ gi i quy t
các bài toán ra quy t đ nh. Ph
pháp chính sau: ph

ng pháp đ nh l

ng hi n nay g m các ph

ng

ng pháp dùng m t vài ch tiêu tài chính, kinh t t ng h p

k t h p v i m t h ch tiêu b sung; ph
đ n v đo đ x p h ng ph

ng án; ph

ng pháp dùng ch tiêu t ng h p không
ng pháp giá tr - giá tr s d ng; ph

ng

pháp toán quy ho ch t i u.
Trên th c t , luôn luôn ph i k t h p hai ph
tính và phân tích đ nh l

ng pháp phân tích đ nh

ng đ đánh giá hi u qu và l a ch n d án.

1.1.4.2. M t s ch tiêu dùng trong phân tích đánh giá hi u qu c a d án đ u
t IRR, NPV, B/C
1. Ch tiêu thu nh p thu n c a d án
Thu nh p thu n th

ng đ

c tính chuy n v m t b ng hi n t i (NPV -

Net Present Value) theo công th c:
n

NPV = ∑
i =0

n
Bi

Ci
−
∑
i
(1 + r ) i =0 (1 + r ) i

(1-1)

Trong đó:
Bi : Kho n thu c a d án
đ nh (TSC )

n m i, k c kho n thu thanh lý tài s n c

cu i đ i d án;

Ci : Kho n chi phí c a d án

n m i;


14
n : S n m ho t đ ng c a d án;
r : Lãi su t chi t kh u c a d án.
Tiêu chu n đánh giá:
N u NPV ≥ 0, d án đ u t có hi u qu
N u NPV < 0, d án đ u t không hi u qu
Lãi su t chi t kh u càng cao, giá tr hi n t i ròng càng gi m.
Cùng m t m c sinh l i mong đ i, gi a hai d án thì ch n d án có
NPV cao h n.

2. H s hoàn v n n i t i (IRR - Internal Rate of Renturn)
H s hoàn v n n i t i IRR đ c đ nh ngh a là h s mà qua đó giá tr hi n
t i c a chi phí và l i ích là b ng nhau. IRR có th đ c tính đúng d n t công th c:

(Bt − Ct )
t
t =0 (1 + IRR )
n

∑

=0

(1-2)

n : S n m ho t đ ng c a d án.
t : Th i đi m tính toán, th

ng là cu i các n m , t =0,1,2,3,…n

B t : T ng thu nh p c a d án trong n m th t.
C t : T ng chi phí c a d án trong n m th t.
Vi c tính toán IRR có ph n ph c t p h n tính hi n giá ròng c a d án b i
vì trong công th c tính NPV, IRR là m t n s ph i tìm n m
đây l i là m t hàm s m . M t s ph

ng pháp đ

d

i m u s và

c s d ng đ tính IRR có th .

- Tính NPV v i các su t chi t kh u khác nhau. V đ th NPV, đ ng đ
th NPV c t tr c hoành t i đi m r, su t chi t kh u này x p x b ng v i IRR th c
c a d án.


15

Hình 1. 2:

th bi u th m i quan h gi a NPV và r
Ngu n: UNEP EIA Training Resouroe Manual

- S d ng ph

ng pháp sai s (ph

ng pháp n i suy):

IRR = r1 + ( r2 − r1 )

r1: T

ng ng cho NPV1> 0

r2: T

ng ng cho NPV2 < 0

NPV1
NPV1 + NPV2

(1-3)

Tiêu chu n đánh giá d án theo IRR:
D án kh thi khi có IRR>MARR, trong đó MARR là su t sinh l i t i
thi u mà nhà đ u t mong đ i hay lãi su t vay v n đ th c hi n d án.
3. T s l i ích - chi phí (B/C)
n

B
=
C

Trong đó:

∑ (1 + r )
t =0
n

Bt

∑ (1 + r )
t =0

t

(1-4)

Ct

t

r : H s chi t kh u (còn g i là lãi su t chi t kh u).
n : S n m ho t đ ng c a d án.


16
t : Th i đi m tính toán, th

ng là cu i các n m , t =0,1,2,3,…n

B t : T ng thu nh p c a d án trong n m th t.
C t : T ng chi phí c a d án trong n m th t.
Khi tính B/C l i ích đ

c xem là t s gi a giá tr t

ng đ

ng c a l i

ích và chi phí c a d án xét trên cùng m t th i k phân tích.
Tiêu chu n đánh giá d án:
D án kh thi khi B/C ≥ 1
Các công th c trên đúng v i gi thi t cho r ng các kho n chi phí hay
thu nh p cu d án trong n m đ

c coi nh chi phí hay thu nh p m t l n vào

cu i n m đó.
Ngoài ra, h u h t các d án h u nh ph i vay v n t các ngân hàng hay
các t ch c tín d ng. Vì v y các ngân hàng hay các t ch c tín d ng c ng s
tính đ n t l an toàn n vay trong kho ng th i gian vay n nh m đánh giá
tính an toàn tr n c a d án.
T l an toàn n vay đ

c tính b ng t ng ti n m t đ

c phép s d ng

đ tr n /trên t ng n ph i d án ph i tr
Tiêu chu n đánh giá: t l an toàn tr n vay l n h n 1 đ

c xem nh

có kh n ng tr n .
4. M i quan h gi a, NPV, IRR và B/C
c bi u th qua b ng sau:
B ng 1. 1: M i quan h gi a NPV, IRR và B/C
NPV
N u NPV>0
N u NPV<0
N u NPV=0

IRR
Thì IRR >r

Thì IRR Thì IRR =r

B/C
Và B/C >1
Và B/C <1
Và B/C =1

Ngu n: UNEP EIA Training Resouroe Manual