L IC M
H c viên xin chân thành c m n tr
gian nghiên c u v a qua, đã đ
ng
i h c Th y L i trong su t th i
c trang b thêm nh ng ki n th c c n thi t v các
v n đ kinh t - k thu t. Cùng s h
tr
N
ng d n nhi t tình c a các th y cô trong
ng đã giúp h c viên hoàn thi n mình h n v trình đ chuyên môn.
c bi t h c viên xin trân tr ng c m n Th y giáo h
Ph m Hùng và TS. M Duy Thành đã tr c ti p h
ng d n – PGS.TS
ng d n, giúp đ h c viên t n
tình trong su t quá trình nghiên c u và hoàn thành lu n v n.
ng th i, h c viên c ng xin chân thành c m n các th y cô giáo trong Khoa
Công trình đã cung c p nh ng ki n th c v chuyên ngành, giúp h c viên có đ c
s lý lu n và th c ti n đ hoàn thành lu n v n này.
Xin c m n b n bè, đ ng nghi p và gia đinh đã giúp đ , chia s khó kh n và
đ ng viên tác gi trong su t quá trình h c t p và nghiên c u đ hoàn thành lu n
v n.
Xin trân tr ng c m n!
Hà N i, Tháng 11 n m 2014
H c viên
Tr n Th Nguyên
L I CAM OAN
H c viên xin cam đoan, đây là công trình nghiên c u c a riêng tôi, s li u và
k t qu nghiên c u trong lu n v n này là trung th c và ch a đ
c s d ng đ b o
v m t h c v nào. Các thông tin trích d n trong lu n v n đ u đã đ
c ch rõ ngu n
g c.
Hà N i, Tháng 11 n m 2014
H c viên
Tr n Th Nguyên
M CL C
M
U .....................................................................................................................1
CH
NG 1: T NG QUAN V HO T
NG
1.1.
u th u ...............................................................................................................5
U TH U
VI T NAM. ........5
1.1.1 Khái ni m v đ u th u........................................................................................5
1.1.2 Vai trò c a đ u th u ...........................................................................................5
1.1.3 Trình t c a ho t đ ng đ u th u ........................................................................7
1.1.4 Hình th c l a ch n nhà th u ..............................................................................8
1.1.5 Các ph
ng th c đ u th u................................................................................11
1.1.6 Các nguyên t c đ u th u .................................................................................13
1.2 Tình hình ho t đ ng đ u th u
K t lu n ch
CH
Vi t Nam hi n nay ...........................................14
ng 1 .....................................................................................................17
NG 2: M T S
LÝ LU N C
B N V
HO T
THEO HÌNH TH C T NG TH U EPC, NH NG CH TIÊU
NG
U TH U
ÁNH GIÁ KH
N NG TH NG TH U C A DOANH NGHI P THEO HÌNH TH C T NG
TH U EPC. ..............................................................................................................18
2.1 T ng th u EPC ....................................................................................................18
2.1.1. M t s khái ni m ............................................................................................18
2.1.2 Quy trình xét th u EPC. .................................................................................19
2.1.3
2.2.
2.2.1.
i u ki n trúng th u gói th u EPC ................................................................24
u Nh
c đi m khi áp d ng hình th c T ng th u EPC ....................................27
u đi m c a hình th c T ng th u EPC ..........................................................27
2.3 Các nhân t
nh h
ng đ n kh n ng c nh tranh trong đ u th u và các ch tiêu
đánh giá kh n ng th ng th u EPC. ..........................................................................29
2.3.1 Các nhân t
nh h
ng đ n kh n ng c nh tranh trong đ u th u EPC ..................29
2.4 Thu n l i và khó kh n hi n nay đ i v i các công ty thu c ngành D u khí khi
tham gia đ u th u EPC. .............................................................................................45
2.4.1 Thu n l i .........................................................................................................45
2.4.2 Khó kh n ........................................................................................................47
2.5 Gi i pháp nh m t ng kh n ng th ng th u đ i v i doanh nghi p nói chung khi
tham gia đ u th u theo hình th c T ng th u EPC ....................................................48
K t lu n ch
CH
NG 3:
ng 2 .....................................................................................................49
ÁNH GIÁ TH C TR NG KH
N NG TH NG TH U T I
PH N XÂY L P D U KHÍ VI T NAM.
T NG CÔNG TY C
S GI I PHÁP NH M T NG KH
TY KHI THAM GIA
XU T M T
N NG TH NG TH U C A T NG CÔNG
U TH U THEO HÌNH TH C T NG TH U EPC. ......50
3.1. Gi i thi u t ng quan v T ng Công ty C ph n Xây l p D u Khí Vi t Nam. .50
3.1.1 Quá trình hình thành và phát tri n. ..................................................................50
3.1.2 L nh v c ho t đ ng c a T ng Công ty.............................................................50
3.1.3 N ng l c c a T ng Công ty .............................................................................55
3.2 Tình hình tham gia d th u và kh n ng th ng th u c a T ng công ty. ..................57
3.2.1. Quy trình d th u gói th u EPC c a T ng Công ty ........................................57
3.2.2 Phân tích kh n ng th ng th u c a T ng công ty ............................................60
3.3 Phân tích các đ i th c nh tranh .........................................................................73
3.4. ánh giá vi c áp d ng hình th c T ng th u EPC t i T ng công ty ..................76
3.4.1 Nh ng thu n l i: ..............................................................................................76
3.4.2 Nh ng h n ch .................................................................................................77
3.5
xu t m t s gi i pháp c b n nh m t ng kh n ng th ng th u trong đ u th u
EPC c a T ng công ty C ph n Xây l p D u khí Vi t Nam. ....................................78
3.5.1 Nâng cao ch t l
ng ngu n nhân l c.
xu t thi t l p mô hình đào t o ngu n
nhân l c T ng th u. ...................................................................................................78
3.5.2. Xây d ng chi n l
3.5.3 V n d ng ph
c đ nh giá khi tham gia d th u .......................................80
ng pháp dùng ch tiêu t ng h p đ d a nhanh ra quy t đ nh
tranh th u. ..................................................................................................................83
3.5.4 Tích l y kinh nghi m, nâng cao ch t l
công ty t các d án đ
ng ngu n lao đ ng, uy tín c a T ng
c giao th u .........................................................................87
3.5.5 T ng kh n ng liên danh liên k t đ i v i các đ n v trong và ngoài ngành D u
khí ..............................................................................................................................87
3.5.6 Qu n lý ch t l
K t lu n ch
ng công trình và nâng cao công tác qu n lý. .........................89
ng 3 .....................................................................................................91
K T LU N VÀ KI N NGH ...................................................................................92
TÀI LI U THAM KH O .........................................................................................94
DANH M C B NG BI U
B ng 1.1: B ng th ng kê công tác đ u th u n m 2013 .............................................15
B ng 1.2 M t s d án D u khí tiêu bi u theo các hình th c l a ch n nhà th u .....16
B ng 3.1 B ng th ng kê nhân l c .............................................................................55
B ng 3.2 Các s li u v s n xu t kinh doanh trong 03 n m tài chính g n đây.........55
B ng 3.3 Doanh thu tài chính trong c a ba n m g n đây .........................................56
B ng 3.4 Kinh nghi m và n ng l c trong l nh v c s n xu t kinh doanh ..................56
B ng 3.2. K t qu s l n trúng th u/s l n d th u ..................................................61
B ng 3.3. Giá tr trúng th u/giá tr d th u ...............................................................61
B ng 3.4: Th ng kê nhân l c ....................................................................................63
B ng 3.5: C c u tài s n công ty n m 2013 ..............................................................65
B ng 3.6: C c u ngu n v n c a T ng công ty n m 2013 .......................................68
B ng 3.7: Kh n ng thanh toán c a công ty .............................................................69
B ng 3.8 Các gói th u E PC đã tham gia ..................................................................71
B ng 3.9: Th ng kê các đ i th c nh tranh tiêu bi u ................................................73
B ng 3.10: Ma tr n đánh giá kh n ng c nh tranh....................................................75
B ng 3.12: B ng thang đi m và tr ng thái ................................................................85
B ng 3.13: Ma tr n vuông c a Warkentin ................................................................86
B ng 3.14: B ng ch tiêu t ng h p............................................................................86
DANH M C HÌNH V
Hình 1.1 Trình t các b
c th c hi n công tác đ u th u theo quy đ nh c a Quy ch
u th u ......................................................................................................................8
Hình 2.1 S đ m i quan h gi a C T v i các NT trong đ u th u. ........................19
Hình 2.2 Quy trình xét th u EPC ..............................................................................21
Hình 2.3 Các nhân t
nh h
ng đ n kh n ng c nh tranh .....................................29
trong đ u th u EPC ...................................................................................................29
Hình 2.4: Các ch tiêu đánh giá kh n ng th ng th u EPC ......................................43
Hình 3.1 S đ b máy t ch c .................................................................................53
Hình 3.1: S đ quá trình d th u .............................................................................58
Hình 3.2 Mô hình đào t o ngu n nhân l c th c hi n gói th u EPC .........................80
Hình 3.3 S đ t ch c đ u th u khi xét duy t nhà th u ph ..................................90
DANH M C T
VI T T T
N
: Ngh đ nh
TT
: Thông t
Q
: Quy t đ nh
CP
: Chính ph
BXD
: B xây d ng
DN
: Doanh nghi p
HSMT
: H s m i th u
HSDT
: H s d th u
QLDA
: Qu n lý d án
VN
: Vi t Nam đ ng
UBND
: y ban nhân dân
KH T
: K ho ch đ u th u
C T
: Ch đ u t
BMT
: Bên m i th u.
NT
: Nhà th u
TC T
: Tiêu chu n đánh giá
DNXD
: Doanh nghi p xây d ng
H QT
: H i đ ng qu n tr
TNHH
: Trách nhi m h u h n
NM
: Nhà máy.
1
M
U
1. Tính c p thi t c a đ tài
H n 10 n m qua, th ng kê c a Vi n Nghiên c u c khí - NARIME (B
Công Th
ng) thì nhi u d án tr ng đi m thu c nh ng l nh v c an ninh n ng l
ng
c a n n kinh t Vi t Nam là th y đi n, nhi t đi n, xim ng, bauxite, sàng tuy n
than... đ u do nhà th u Trung Qu c trúng th u v i giá th p, nh ng đ l i nh ng h
lu nh ch m ti n đ , đi u ch nh giá, đ a lao đ ng ph thông vào Vi t Nam...
Vi n Nghiên c u c khí đ a ra con s liên quan đ n các ngành công nghi p
l n t i Vi t Nam mà Trung Qu c làm t ng th u EPC v i t l nh sau:
Ngành công nghi p xim ng: 23/24 d án.
Nhi t đi n đ t than: 15/20 d án.
Ngành công nghi p nhôm và bauxite: 2/2 d án bauxite do T p đoàn công
nghi p than - Khoáng s n Vi t Nam làm ch đ u t đ u do Trung Qu c làm t ng
th u EPC v i t l n i đ a hóa ch v n v n 2%.
Trong 10 d án tr ng đi m v h t ng, giao thông, n ng l
ng, hoá ch t, luy n
kim c a Vi t Nam đ u có nhà th u Trung Qu c tham gia nh : Công trình đ
th Cát Linh- Hà ông, đ
ng s t đô
ng cao t c Hà N i- H i Phòng, Hà N i- Lào Cai, nhà máy
gang thép Lào Cai, nhi t đi n Duyên H i 1, nhi t đi n Mông D
Nh v y, t l các gói th u EPC do nhà th u n
ng 2...
c ngoài, trong đó, nhà th u
Trung Qu c trúng th u r t l n. T p trung vào h u h t các d án nhi t đi n.
S ph thu c vào hàng hoá nh p kh u Trung Qu c m i ch là “ph n n i”.
M i nguy t vi c doanh nghi p Trung Qu c trúng th u ph n l n nh ng d án tr ng
đi m m i là đi u đáng lo ng i. D án do nhà th u n
c ngoài th c hi n th
ng
ch m ti n đ so v i h p đ ng t vài tháng đ n 2 ho c 3 n m, khi n công trình b
đ i giá đ ng th i khi n các nhà th u Vi t Nam m t h t vi c. Vi t Nam có nguy c
b bi n thành bãi rác công ngh .
ng tr
c v n đ nh trên, vi c xây d ng các doanh nghi p và t p đoàn đ
m nh đ t ng kh n ng c nh tranh trúng th u các d án l n v i các nhà th u n
ngoài là m t vi c làm c n thi t.
c
2
T ng công ty C ph n Xây l p D u khí Vi t Nam (PVC) là đ n v thành viên
c a T p đoàn D u khí Qu c gia Vi t Nam, ho t đ ng trong l nh v c xây l p các công
trình dân d ng cao c p, công nghi p d u khí, đ u t và kinh doanh b t đ ng s n…
V i m c tiêu phát tri n T ng công ty PVC trên c s phát huy th m nh c a
m t thành viên T p đoàn d u khí Qu c gia Vi t Nam. T p trung tr ng tâm vào xây
l p các d án có t tr ng ch t xám l n và công ngh cao, gi m d n các gói th u đ n
gi n nhi u nhà th u khác th c hi n đ
c. Gi m t tr ng làm th u ph cho các d
án, t ng d n quy mô các d án mà T ng công ty PVC làm t ng th u EPC, trong th i
gian t i tác gi đã l a ch n đ tài: “Gi i pháp nh m t ng kh n ng th ng th u theo
hình th c T ng th u EPC t i T ng Công ty C Ph n Xây l p D u khí Vi t Nam’’.
2. M c đích c a đ tài:
- H th ng hóa nh ng lý lu n c b n v ho t đ ng đ u th u, hình th c T ng
th u EPC và phân tích u, nh
c đi m.
- Phân tích th c tr ng khi th c hi n hình th c t ng th u EPC đ i v i các nhà
th u Vi t Nam trong th i gian qua.
ánh giá quá trình d th u t i T ng công ty C
ph n Xây l p D u khí Vi t Nam. Phân tích các tiêu chí đánh giá, các nhân t
h
nh
ng đ n kh n ng d th u t đó đ xu t gi i pháp nh m t ng kh n ng th ng th u
theo hình th c t ng th u.
- Là c s đ thúc đ y phát tri n m t s doanh nghi p, T p đoàn công nghi p
có đ n ng l c đ tham gia đ u th u các gói th u có giá tr và quy mô l n, có kh
n ng c nh tranh v i các nhà th u n
3. Cách ti p c n và ph
đ tđ
c ngoài.
ng pháp nghiên c u
c m c tiêu nghiên c u, tác gi lu n v n đã d a trên cách ti p c n
qua các nghiên c u, tài li u đã công b và nh ng quy đ nh hi n hành c a h th ng
v n b n pháp lu t trong l nh v c này.
pháp nghiên c u phù h p v i đ i t
ng th i lu n v n c ng s d ng các ph
ng và n i dung nghiên c u c a đ tài đó là:
- Ph
ng pháp đi u tra, kh o sát th c t ;
- Ph
ng pháp th ng kê;
- Ph
ng pháp phân tích, so sánh;
ng
3
và m t s ph
4.
it
ng pháp k t h p khác.
ng và ph m vi nghiên c u:
a.
it
it
ng nghiên c u
ng nghiên c u c a đ tài là công tác đ u th u hình th c T ng th u
EPC và các nhân t
nh h
ng đ n công tác này t i T ng công ty C ph n Xây l p
D u khí Vi t Nam.
b. Ph m vi nghiên c u
tài ti n hành nghiên c u th c tr ng áp d ng hình th c t ng th u EPC đ i
v i m t s d án t i Vi t Nam và quá trình đ u th u d án do T ng công ty C ph n
Xây l p D u khí Vi t Nam tham gia trong th i gian g n đây.
nh h
ng đ n công tác đ u th u, phân tích các nhân t
ánh giá các y u t
nh h
ng đ n kh n ng
th ng th u và tìm gi i pháp t ng kh n ng th ng th u theo hình th c T ng th u EPC
t i T ng công ty C ph n Xây l p D u khí Vi t Nam.
5. Ý ngh a khoa h c và th c ti n c a đ tài:
a. Ý ngh a khoa h c c a đ tài
Lu n v n góp ph n h th ng hóa nh ng c s lý lu n c b n v đ u th u đ i
v i gói th u EPC. Nh ng nghiên c u chuyên sâu v đ u th u v i vai trò t ng th u
s là nh ng tài li u góp ph n hoàn thi n h n lý lu n v qu n lý xây d ng theo hình
th c t ng th u.
b. Ý ngh a th c tiên c a đ tài
Khi doanh nghi p tham gia tranh th u, đi u mà h quan tâm là dành đ
th u mà v n đ m b o đ
c gói
c l i nhu n c a doanh nghi p t vi c thi công gói th u đó.
Kh n ng th ng th u giúp cho doanh nghi p quy t đ nh theo đu i hay t b m t gói
th u đ đ t đ
c m c tiêu và tránh nh ng chi phí không c n thi t.
đáp ng đ
c
yêu c u gói th u, đ m b o các c s khoa h c và nâng cao kh n ng l
ng hoá t i
đa kho phân tích và đ a ra quy t đ nh tranh th u, các doanh nghi p th
ng s d ng
ph
ng pháp phân tích kh n ng th ng th u đ đ a ra quy t đ nh này.
K t qu nghiên c u c a đ tài có th đ
c xem nh m t h
ng d n m u, m t
g i ý quan tr ng cho ho t đ ng th c ti n v vi c phân tích kh n ng th ng th u và đ a
ra các gi i pháp đ nâng cao kh n ng th ng th u nh ng gói th u có quy mô l n.
4
6. K t qu d ki n đ t đ
c:
- H th ng hóa nh ng lý lu n c b n v ho t đ ng đ u th u, hình th c T ng
th u EPC và phân tích u, nh
c đi m.
- Phân tích th c tr ng khi th c hi n hình th c t ng th u EPC đ i v i
các nhà th u Vi t Nam trong th i gian qua.
ánh giá quá trình d th u t i T ng
công ty C ph n Xây l p D u khí Vi t Nam. Phân tích các tiêu chí đánh giá, các
nhân t
nh h
ng đ n kh n ng d th u t đó đ xu t gi i pháp nh m t ng kh
n ng th ng th u theo hình th c t ng th u.
- Nâng cao n ng l c c a doanh nghi p Vi t Nam nói chung và T ng công ty
C ph n Xây l p D u khí Vi t Nam nói riêng đ tham gia đ u th u các gói th u có
giá tr và quy mô l n, có kh n ng c nh tranh v i các nhà th u n
c ngoài. Tìm gi i
pháp đ doanh nghi p đ a nhanh ra quy t đ nh tham gia d th u.
7. N i dung c a lu n v n:
Ngoài ph n m đ u, k t lu n và ki n ngh , lu n v n g m có 3 ch
ng nh
sau:
Ch
ng 1: T ng quan v ho t đ ng đ u th u
Ch
ng 2: M t s lý lu n c b n v ho t đ ng đ u th u theo hình th c t ng
Vi t Nam.
th u EPC, nh ng ch tiêu đánh giá kh n ng th ng th u c a doanh nghi p theo hình
th c t ng th u EPC.
Ch
ng 3:
ánh giá th c tr ng kh n ng th ng th u t i T ng Công ty C
ph n Xây l p D u khí Vi t Nam, đ xu t m t s gi i pháp nh m t ng kh n ng
th ng th u c a t ng Công ty khi tham gia đ u th u theo hình th c t ng th u EPC.
5
CH
NG 1: T NG QUAN V HO T
NG
U TH U
VI T NAM.
1.1.
u th u
1.1.1 Khái ni m v đ u th u
u th u là quá trình l a ch n nhà th u đ ký k t và th c hi n h p đ ng
cung c p d ch v t v n, d ch v phi t v n, mua s m hàng hóa, xây l p; l a ch n
nhà đ u t đ ký k t và th c hi n h p đ ng d án đ u t theo hình th c đ i tác công
t , d án đ u t có s d ng đ t trên c s b o đ m c nh tranh, công b ng, minh
b ch và hi u qu kinh t .[16]
“Bên m i th u” là c quan, t ch c có chuyên môn và n ng l c đ th c hi n
các ho t đ ng đ u th u, bao g m:
Ch đ u t ho c t ch c do ch đ u t quy t đ nh thành l p ho c l a ch n,
n v d toán tr c ti p s d ng ngu n v n mua s m th
s m t p trung, C quan nhà n
nhà n
ng xuyên,
n v mua
c có th m quy n ho c t ch c tr c thu c do c quan
c có th m quy n l a ch n.
“Ch đ u t ” là t ch c s h u v n ho c t ch c đ
c giao thay m t ch s
h u v n, t ch c vay v n tr c ti p qu n lý quá trình th c hi n d án.
“Nhà th u chính” là nhà th u ch u trách nhi m tham d th u, đ ng tên d
th u và tr c ti p ký, th c hi n h p đ ng n u đ
c l a ch n. Nhà th u chính có th
là nhà th u đ c l p ho c thành viên c a nhà th u liên danh.
“Nhà th u ph ” là nhà th u tham gia th c hi n gói th u theo h p đ ng đ
c
ký v i nhà th u chính. Nhà th u ph đ c bi t là nhà th u ph th c hi n công vi c
quan tr ng c a gói th u do nhà th u chính đ xu t trong h s d th u, h s đ
xu t trên c s yêu c u ghi trong h s m i th u, h s yêu c u.
1.1.2 Vai trò c a đ u th u
Công tác đ u th u đóng góp nh ng thành t u to l n cho s phát tri n kinh t ,
th hi n vai trò quan tr ng trong các ho t đ ng c a kinh t th tr
c a ho t đ ng đ u th u th hi n c b n qua các m t sau:
+
i v i n n kinh t :
ng, c th vai trò
6
-
u th u t o ra môi tr
ng c nh tranh bình đ ng và lành m nh gi a các
đ n v xây d ng.
ây là đ ng l c to l n thúc đ y s phát tri n c a ngành công
nghi p xây d ng n
c ta và t o đi u ki n ng d ng khoa h c k thu t, đ i m i công
ngh xây d ng, t ng b
c h i nh p v i khu v c và th gi i;
- Ho t đ ng đ u th u góp ph n t o đ ng l c cho s phát tri n nh t ng
c
ng s công khai, minh bach, công b ng, hi u qu và thúc đ y c nh tranh các
ho t đ ng mua s m b ng ngu n v n c a Nhà n
- Phát tri n các ngành s n xu t theo h
hoá r ng đ ng th i phát tri n th tr
BMT c ng đ
thành nh ng ng
+
c t ng c
c cho các công trình công c ng .
ng chuyên môn hoá sâu và h p tác
ng đ u th u. Thông qua đ u th u các C T,
ng v n ng l c, h có thêm ki n th c, thông tin và tr
i mua, ng
i bán ngày m t thông thái h n..
i v i Ch đ u t :
- Thông qua đ u th u ch đ u t s l a ch n đ
ng đ
c nhà th u có kh n ng đáp
c t t nh t các yêu c u v kinh t k thu t, ti n đ đ t ra c a công trình. Trên
c s đó giúp cho ch đ u t v a s d ng hi u qu , ti t ki m v n đ u t ; đ ng th i
v nđ mb ođ
c ch t l
ng c ng nh ti n đ công trình.
- Thông qua đ u th u, ch đ u t c ng s n m b t đ
qu n lý có hi u qu và gi m thi u đ
c quy n ch đ ng
c các r i ro phát sinh trong qua trình th c
hi n d án đ u t do toàn b quá trình t ch c đ u th u và th c hi n k t qu đ u
th u đ
c tuân th ch t ch theo quy đ nh c a pháp lu t và sau khi ch đ u t đã có
s chu n b k l
+
ng đ y đ v m i m t.
i v i các Nhà th u
- Ho t đ ng đ u th u đ
c t ch c theo nguyên t c công khai và bình đ ng,
nh đó các nhà th u s có đi u ki n đ phát huy đ n m c cao nh t c h i tìm ki m
công trình và kh n ng c a mình đ trúng th u, t o công n vi c làm cho ng
i lao
đ ng phát tri n s n xu t kinh doanh.
- Vi c tham gia đ u th u, trúng th u và th c hi n d án đ u t theo h p đ ng
làm cho nhà th u ph i t p trung v n c a mình và l a ch n tr ng đi m đ đ u t đ
nâng cao c s v t ch t k thu t, công ngh nhân l c theo yêu c u c a công trình.
Qua đó, giúp cho các nhà th u nâng cao n ng l c v m i m t c a mình.
7
- Công vi c th c t s giúp cho các nhà th u hoàn thi n v t ch c qu n lý,
t ch c s n xu t, nâng cao trình đ và n ng l c c a cán b công nhân viên c a mình
.
+
i v i các Nhà n
c:
- Là m t công c quan tr ng giúp các chính ph qu n lý chi tiêu, s d ng các
ngu n v n c a Nhà n
c sao cho có hi u qu và ch ng th t thoát, lãng phí;
- Cùng v i pháp lu t và các quy đ nh c a nhà n
th u, giúp nhà n
c v th c hi n Lu t đ u
c ch ng l i các hành vi gian l n, tham nh ng và lãng phí trong
vi c chi tiêu các ngu n ti n c a Nhà n
c;
- Thúc đ y chuy n giao công ngh , chia s ki n th c, kinh nghi m gi a các
qu c gia, các t ch c phát tri n v i các qu c gia đang phát tri n;
- Ho t đ ng đ u th u t o c h i cho nhà th u danh ti ng trên th gi i tham
gia vào t t c các ho t đ ng c a các qu c gia, thông qua đó h s n sàng chuy n giao
công ngh , chia s ki n th c, kinh nghi m;
- Giúp các c quan quan lý có đi u ki n xem xét, qu n lý và đánh giá m t
cách minh b ch các kho n chi tiêu do quá trình đ u th u ph i tuân th các quy trình
ch t ch v i s tham gia c a nhi u bên;
- Kh c ph c nh ng nh
c đi m c a nh ng th t c hành chính n ng n c n
tr s n ng đ ng, sáng t o;
1.1.3 Trình t c a ho t đ ng đ u th u
8
(A) Ch đ u t (bên
m i th u) l p và
trình duy t:
- K ho ch đ u th u d
án
- H s m i th u và
tiêu chu n đánh giá h
s d th u.
- Các n i dung khác
(B) Ng i có th m
quy n ho c c p có
th m quy n
- Th m đ nh và
duy t:
+ K ho ch đ u th u.
+ H s m i th u,
tiêu chu n đánh giá
h s d th u các gói
th u thu c d án
nhóm A, B, C.
+ Các n i dung khác.
(E) Ng i có th m
quy n ho c c p có
th m quy n:
- Th m đ nh và phê
duy t k t qu đ u
th u.
Hình 1.1 Trình t các b
(C) Ch đ u t bên m i th u t
ch c đ u th u:
1. u th u r ng rãi:
- Thông báo m i th u trên các
ph ng ti n thông tin đ i chúng.
- Bán h s m i th u
- Nhà th u chu n b h s d th u
- Nhà th u nh n h s d th u và
đóng th u
- M th u.
2. u th u h n ch :
- Bán h s m i th u cho các nhà
th u theo danh sách đ c duy t
- Nhà th u chu n b h s d th u
- Nhà th u nh n h s d th u và
đóng th u
- M th u.
3. Chào hàng c nh tranh:
- Thông báo m i th u trên các
ph ng ti n thông tin đ i chúng
ho c g i tr c ti p h s m i th u.
- Nhà th u chu n b h s d th u.
Nh n h s d th u và đóng th u.
- M th u.
(D) Ch đ u t
bên m i th u và
T v n ho c T
chuyên gia giúp
vi c đ u th u:
- ánh giá h s d
th u và trình duy t
k t qu đ u th u.
c th c hi n công tác đ u th u theo quy đ nh c a Quy
ch
u th u
1.1.4 Hình th c l a ch n nhà th u
-
u th u r ng rãi
Là hình th c l a ch n nhà th u, nhà đ u t trong đó không h n ch s l
ng
nhà th u, nhà đ u t tham d . Hình th c này th hi n tính c nh tranh cao, t o c h i
cho nhi u nhà th u tham gia, th hi n n ng l c, có nhi u c h i cho vi c l a ch n
9
nhà th u đáp ng đ yêu c u. Tuy nhiên, hình th c này chi phí th m đ nh s l n,
th i gian kéo dài.
-
u th u h n ch :
c áp d ng trong tr
ng h p gói th u có yêu c u cao v k thu t ho c k
thu t có tính đ c thù mà ch có m t s nhà th u đáp ng yêu c u c a gói th u. Vi c
th c hi n hình th c này s ti t gi m nhi u chi phí và th i gian h n so v i đ u th u
r ng rãi. Tuy nhiên hình th c đ u th u h n ch c n ph i đ m b o đ l
tham d , n u đ n th i đi m đóng th u không đ s l
ng nhà th u
ng thì c n ph i có bi n pháp
phân tích l a ch n tình hu ng m th u ngay hay gia h n th i đi m đóng th u. x lý
tình hu ng theo quy đ nh c a pháp lu t. Nh ng ng
iđ
c giao vào vi c x lý tình
hu ng này (BMT và Ch đ u t ) ngoài am hi u các quy đ nh pháp lu t v đ u th u
thì vi c không th thi u đòi h i ph i có ph m ch t đ đáp ng các m c tiêu c a
công tác này là công b ng, minh b ch c nh tranh và hi u qu th c t . Hình th c này
có nhi u r i ro h n đ u th u h n ch nên ch đ
c áp d ng đ i v i gói th u có yêu
c u cao ho c đ c thù riêng.
- Ch đ nh th u: Ch đ nh th u đ i v i nhà th u đ
tr
c áp d ng trong các
ng h p sau đây:
+ Gói th u tri n khai trong m t s tr
ng h p c p bách và m t s tr
đ c bi t nh : Do x y ra s c b t kh kháng; tr
ng h p
ng h p có kh n ng nh h
ng
tr c ti p đ n tính m ng, s c kh e và tài s n c a c ng đ ng dân c trên đ a bàn ho c
nh h
ng nghiêm tr ng đ n công trình li n k ; tr
ng h p c n xây d ng đ b o v
ch quy n qu c gia, biên gi i qu c gia, h i đ o; phòng, ch ng d ch b nh; b o đ m
bí m t nhà n
c;
+ Gói th u cung c p d ch v t v n, d ch v phi t v n, mua s m hàng hóa
ph i mua t nhà th u đã th c hi n tr
c đó do ph i b o đ m tính t
công ngh , b n quy n mà không th mua đ
ng thích v
c t nhà th u khác; gói th u có tính
ch t nghiên c u, th nghi m; mua b n quy n s h u trí tu ;
+ Gói th u cung c p d ch v t v n l p báo cáo nghiên c u kh thi, thi t k
xây d ng đ
c ch đ nh cho tác gi c a thi t k ki n trúc công trình trúng tuy n
10
ho c đ
c tuy n ch n khi tác gi có đ đi u ki n n ng l c theo quy đ nh; gói th u
thi công xây d ng t
ng đài, phù điêu, tranh hoành tráng, tác ph m ngh thu t g n
v i quy n tác gi t khâu sáng tác đ n thi công công trình;
+ Gói th u di d i các công trình h t ng k thu t do m t đ n v chuyên
ngành tr c ti p qu n lý đ ph c v công tác gi i phóng m t b ng; gói th u rà phá
bom, mìn, v t n đ chu n b m t b ng thi công xây d ng công trình;
+ Gói th u cung c p s n ph m, d ch v công, gói th u có giá gói th u trong
h nm cđ
c áp d ng ch đ nh th u theo quy đ nh c a Chính ph phù h p v i đi u
ki n kinh t - xã h i trong t ng th i k .
Hình th c ch đ nh th u là hình th c l a ch n nhà th u ti t ki m đ
c th i
gian và chi phí nh t. Tuy nhiên hình th c này r t d d n đ n các tình hu ng tiêu c c
trong l a ch n nhà th u. Vì v y, vi c áp d ng hình th c này ch x y ra trong các
tr
ng h p l a ch n nhà th u đ thi công các công trình đ c bi t ho c c p bách.
- Chào hàng c nh tranh:
c áp d ng đ i v i gói th u có giá tr trong h n
m c theo quy đ nh c a Chính ph và thu c m t trong các tr
ng h p sau đây:
+ Gói th u d ch v phi t v n thông d ng, đ n gi n;
+ Gói th u mua s m hàng hóa thông d ng, s n có trên th tr
k thu t đ
c tiêu chu n hóa và t
ng đ
ng nhau v ch t l
ng v i đ c tính
ng;
+ Gói th u xây l p công trình đ n gi n đã có thi t k b n v thi công đ
c
phê duy t.
Và đ
c th c hi n khi đáp ng đ các đi u ki n sau đây:
+ Có k ho ch l a ch n nhà th u đ
+ Có d toán đ
+ ãđ
c phê duy t theo quy đ nh;
c b trí v n theo yêu c u ti n đ th c hi n gói th u.
- Mua s m tr c ti p:
t
c phê duy t;
c áp d ng đ i v i gói th u mua s m hàng hóa
ng t thu c cùng m t d án, d toán mua s m ho c thu c d án, d toán mua
s m khác.
Và đ
c th c hi n khi đáp ng đ các đi u ki n sau đây:
+ Nhà th u đã trúng th u thông qua đ u th u r ng rãi ho c đ u th u h n ch
và đã ký h p đ ng th c hi n gói th u tr
c đó;
11
+ Gói th u có n i dung, tính ch t t
gói th u đã ký h p đ ng tr
+
đ
cv
đ ng tr
ng t và quy mô nh h n 130% so v i
c đó;
n giá c a các ph n vi c thu c gói th u áp d ng mua s m tr c ti p không
t đ n giá c a các ph n vi c t
ng ng thu c gói th u t
ng t đã ký h p
c đó;
+ Th i h n t khi ký h p đ ng c a gói th u tr
c đó đ n ngày phê duy t k t
qu mua s m tr c ti p không quá 12 tháng.
c áp d ng đ i v i gói th u thu c d án, d toán mua
- T th c hi n:
s m trong tr
ng h p t ch c tr c ti p qu n lý, s d ng gói th u có n ng l c k
thu t, tài chính và kinh nghi m đáp ng yêu c u c a gói th u.
- L a ch n nhà th u, nhà đ u t trong tr
ng h p đ c bi t: Tr
gói th u, d án xu t hi n các đi u ki n đ c thù, riêng bi t thì ng
trình Th t
ng Chính ph xem xét, quy t đ nh ph
- Tham gia th c hi n c a c ng đ ng:
ng h p
i có th m quy n
ng án l a ch n nhà th u.
ây là m t hình th c m i c a Lu t
u th u n m 2013 so v i lu t đ u th u 2005. Hình th c tham gia th c hi n c a
c ng đ ng phù h p v i th c ti n, nh m thúc đ y s n xu t trong n
t o vi c làm cho ng
i lao đ ng trong n
c.
C ng đ ng dân c , t ch c, t , nhóm th t i đ a ph
ng n i có gói th u đ
giao th c hi n toàn b ho c m t ph n gói th u đó trong các tr
+ Gói th u thu c ch
c phát tri n và
ng trình m c tiêu qu c gia, ch
c
ng h p:
ng trình h tr xóa
đói gi m nghèo cho các huy n, xã mi n núi, vùng sâu, vùng xa, h i đ o, vùng kinh
t - xã h i đ c bi t khó kh n;
+ Gói th u quy mô nh mà c ng đ ng dân c , t ch c, t , nhóm th t i đ a
ph
ng có th đ m nhi m.
1.1.5 Các ph
Lu t
ng th c đ u th u
u th u n m 2005 ch quy đ nh 3 ph
th c m t túi h s , ph
ng th c hai túi h s và ph
ng th c đ u th u, đó là: ph
ng
ng th c hai giai đo n.
t o
đi u ki n thu n l i h n trong quá trình l a ch n nhà th u, Lu t
đã quy đ nh rõ h n v i 4 ph
các ph
ng th c này đó là: Ph
u th u n m 2013
ng th c đ u th u và quy đ nh chi ti t khi th c hi n
ng th c m t giai đo n m t túi h s ; m t giai đo n
12
hai túi h s ; hai giai đo n m t túi h s ; hai giai đo n hai túi h s .
- Ph
ng th c m t giai đo n m t túi h s
+ Tr
ng h p áp d ng:
•
u th u r ng rãi, đ u th u h n ch đ i v i gói th u cung c p d ch v phi
t v n; gói th u mua s m hàng hóa, xây l p, h n h p có quy mô nh ;
•
Chào hàng c nh tranh đ i v i gói th u cung c p d ch v phi t v n, mua
s m hàng hóa, xây l p;
•
Ch đ nh th u đ i v i gói th u cung c p d ch v t v n, d ch v phi t
v n, mua s m hàng hóa, xây l p, h n h p;
•
Mua s m tr c ti p đ i v i gói th u mua s m hàng hóa;
•
Ch đ nh th u đ i v i l a ch n nhà đ u t .
+ Ph
ng th c th c hi n:
- Nhà th u, nhà đ u t n p h s d th u, h s đ xu t g m đ xu t v k
thu t và đ xu t v tài chính theo yêu c u c a h s m i th u, h s yêu c u.
- Vi c m th u đ
c ti n hành m t l n đ i v i toàn b h s d th u, h s
đ xu t.
- Ph
ng th c m t giai đo n hai túi h s
Lu t
u th u n m 2005 quy đ nh ph
ng th c này ch áp d ng đ i v i gói
th u d ch v t v n. Lu t đ u th u 2013 đã m r ng h n cho các tr
ng h p đ
c
áp d ng nh sau:
•
u th u r ng rãi, đ u th u h n ch đ i v i gói th u cung c p d ch v t
v n, d ch v phi t v n, mua s m hàng hóa, xây l p, h n h p;
•
u th u r ng rãi đ i v i l a ch n nhà đ u t .
+ Ph
ng th c th c hi n:
Nhà th u, nhà đ u t n p đ ng th i h s đ xu t v k thu t và h s đ
xu t v tài chính riêng bi t theo yêu c u c a h s m i th u.
Vi c m th u đ
c ti n hành hai l n. H s đ xu t v k thu t s đ
cm
ngay sau th i đi m đóng th u. Nhà th u, nhà đ u t đáp ng yêu c u v k thu t s
đ
c m h s đ xu t v tài chính đ đánh giá.
13
- Ph
ng th c hai giai đo n m t túi h s
+ Tr
ng h p áp d ng:
-
u th u r ng rãi, đ u th u h n ch đ i v i gói th u mua s m hàng hóa,
xây l p, h n h p có quy mô l n, ph c t p.
+ Ph
ng th c th c hi n:
- Giai đo n m t: Nhà th u n p đ xu t v k thu t, ph
ng án tài chính theo
yêu c u c a h s m i th u nh ng ch a có giá d th u. Trên c s trao đ i v i t ng
nhà th u tham gia giai đo n này s xác đ nh h s m i th u giai đo n hai.
- Giai đo n hai: Nhà th u đã tham gia giai đo n m t đ
cm in ph s d
th u. H s d th u bao g m đ xu t v k thu t và đ xu t v tài chính theo yêu
c u c a h s m i th u giai đo n hai, trong đó có giá d th u và b o đ m d th u.
- Ph
ng th c hai giai đo n hai túi h s
+ Tr
ng h p áp d ng:
-
u th u r ng rãi, đ u th u h n ch đ i v i gói th u mua s m hàng hóa,
xây l p, h n h p có k thu t, công ngh m i, ph c t p, có tính đ c thù.
+ Ph
ng th c th c hi n:
- Giai đo n m t: Nhà th u n p đ ng th i h s đ xu t v k thu t và h s
đ xu t v tài chính riêng bi t theo yêu c u c a h s m i th u. H s đ xu t v k
thu t s đ
c m ngay sau th i đi m đóng th u. Trên c s đánh giá đ xu t v k
thu t c a các nhà th u trong giai đo n này s xác đ nh các n i dung hi u ch nh v
k thu t so v i h s m i th u và danh sách nhà th u đáp ng yêu c u đ
tham d th u giai đo n hai. H s đ xu t v tài chính s đ
cm
cm i
giai đo n hai.
- Giai đo n hai: Các nhà th u đáp ng yêu c u trong giai đo n m t đ
cm i
n p h s d th u. H s d th u bao g m đ xu t v k thu t và đ xu t v tài
chính theo yêu c u c a h s m i th u giai đo n hai t
ng ng v i n i dung hi u
ch nh v k thu t. Trong giai đo n này, h s đ xu t v tài chính đã n p trong giai
đo n m t s đ
c m đ ng th i v i h s d th u giai đo n hai đ đánh giá.
1.1.6 Các nguyên t c đ u th u
- Nguyên t c công b ng: Nguyên t c này th hi n quy n bình đ ng nh nhau
14
gi a các nhà th u tham gia đ u th u v thông tin đ
c cung c p t phía ch đ u t .
Vi c xét th u di n ra theo m t chu n m c v yêu c u và đ
c đánh giá b i m t h i
đ ng xét th u. Do đó h i đ ng xét th u yêu c u ph i là nh ng ng
i có n ng l c
chuyên môn, có cách nhìn khách quan đ đánh giá m t cách trung th c nh t.
- Nguyên t c bí m t: H s , tài li u, m c giá d ki n c ng nh các thông tin
có liên quan đ n gói th u ph i đ
c b o v bí m t. Ch đ u t ph i gi bí m t v
các thông tin có liên quan đ n các nhà th u v d án đang đ
c th c hi n đ u th u.
- Nguyên t c công khai: Nguyên t c này đ m b o trong su t quá trình th c
hi n đ u th u thì các ho t đ ng di n ra không đ
c gây nghi ng cho các nhà th u,
Bên m i th u và c quan qu n lý. Các thông tin trong quá trình th c hi n đ u th u
đ
c th c hi n công khai b ng nhi u hình th c trên các trang báo m ng, các thông
tin đ i chúng.
- Nguyên t c đòi h i v n ng l c: Khi tham gia đ u th u ch đ u t c ng nh
nhà th u ph i có n ng l c th c t đ có th đ m b o đ
c các yêu c u c a d án đ
ra nh k thu t, tài chính, máy móc, thi t b ….Vi c th c hi n nguyên t c này đ m
b o tránh tình tr ng thi t h i nh ch m ti n đ th c hi n công trình, ch t l
ng
công trình không đ m b o, t n th t cho n n kinh t .
- Nguyên t c b o đ m pháp lý: Khi tham gia ho t đ ng đ u th u, các bên
tham gia c n tuân th các quy đ nh c a Nhà n
c v đ u th u c ng nh các cam k t
đã ghi trong h p đ ng. Nguyên t c này đ m b o phân đ nh và đòi h i trách nhi m
c a các bên tham gia gói th u.
1.2 Tình hình ho t đ ng đ u th u
Vi t Nam hi n nay
Hi n nay, đ u th u không còn là hi n t
nh m t ph
ng th c mua s m có hi u qu , đ
ng xa l mà ngày càng đ
c coi
c s d ng r ng rãi trong nhi u l nh
v c, đ c bi t là l nh v c xây d ng công trình.
Theo báo cáo c a B k ho ch và
th c hi n theo th ng kê nh b ng sau:
u t , công tác đ u th u n m 2013 đ
c
15
B ng 1.1: B ng th ng kê công tác đ u th u n m 2013
T ng giá
Hình th c l a ch n nhà th u
T ng s
tr gói
gói th u
th u( t
đ ng)
1.
u th u r ng rãi
2.
u th u h n ch
Chênh l ch
T ng giá
trúng
th u
Giá tr
T l
(t đ ng)
(%)
23.172,00 300.427,39 276.532,14 23.895,25
1.850,00
3. Ch đ nh th u.
17.532,14
16.541,35
60.223,00 129.735,98 123.654,71
4. Chào hàng c nh tranh.
5. Mua s m tr c ti p, t th c
hi n và mua s m đ c bi t
T ng c ng
7,95
990,79
5,65
6.081,27
4,69
5.644,00
9.207,11
8.972,14
234,97
2,55
4.300,00
11.654,92
10.614,34
1.040,58
8,93
97.966,00 468.557,54 436.314,68 32.242,86
6,88
(Ngu n: Báo cáo b k ho ch và đ u t ).
T b ng th ng kê trên ta nh n th y ch đ nh th u có s l
ng gói th u áp
d ng l n nh t: 60.223 gói và chi m 61,47% trong t ng s gói th u đã th c hi n
trong n m 2013, có t ng giá trúng th u là 123.654,71 t đ ng nh ng ch ti t ki m
đ
c 6.081,27 t đ ng, t l ti t ki m th p, ch đ t 4,69%. Nh v y, tình tr ng áp
d ng hình th c ch đ nh th u v n đ
c s d ng khá r ng rãi
n
c ta, m c dù hình
th c này không mang l i nhi u l i ích đ ng th i t o nhi u c h i cho tình tr ng
tham nh ng phát tri n.
Lu t đ u th u 43/2013/QH 13 quy đ nh v đi u ki n, quy trình, tiêu chí áp
d ng ch đ nh th u đ i v i nhà th u, nhà đ u t . S không th tùy ti n “ch nh ” gói
th u đ đ
c áp d ng ph
* Các k t qu đ t đ
ng th c ch đ nh; b i các đi u đã đ
c lu t đ nh.
c:
- H th ng v n b n pháp quy v đ u th u ngày càng đ
c hoàn thi n, th ng
nh t; Vi c ban hành Ngh đ nh 63/2014/N -CP (có hi u l c t ngày 15/8/2014),
16
quy đ nh, h
ng d n chi ti t và c th m t s đi u c a Lu t
u th u v l a ch n
nhà th u đã t o r t nhi u c h i cho nhà th u n i khi tham gia đ u th u.
- Hình th c đ u th u r ng rãi ngày càng đ
c khuy n khích và phát tri n,
h n ch ch đ nh th u.
- Ho t đ ng thanh tra, ki m tra v đ u th u đ
c chú tr ng và tri n khai trên
di n r ng.
- Các thông tin v đ u th u ngày càng đ
c công khai th hi n qua vi c gia
t ng nhu c u đ ng t i thông tin.
* H n ch :
- Tính chuyên môn, chuyên nghi p v đ u th u ch a đ ng đ u và còn h n
ch
m t s đ a ph
- Ch t l
ng.
ng c a m t s công vi c chu n b cho đ u th u v n còn b t c p.
- V n đ qu n lý sau đ u th u ch a đ
đ
c th c hi n th
ng xuyên và ch a
c quan tâm đúng m c.
- Ho t đ ng ki m tra đ u th u ch a đ
ngành và đ a ph
c th c hi n đ ng đ u
ng, các báo cáo hàng n m c a ngành, đ a ph
các B ,
ng ch a đ
cc p
nh p đ y đ .
B ng 1.2 M t s d án D u khí tiêu bi u theo các hình th c l a ch n nhà th u
ST
Tên D án
T
1
2
3
D án H4 Tê Giác Tr ng
u t xây d ng c n c đóng m i và s a ch a giàn
khoan d u khí
D án nhà máy đi n Nh n Tr ch 2
Hình th c đ u th u
u th u h n ch
u th u r ng rãi trong
n
c
Ch đ nh th u
Thi công Toàn b các h ng m c xây d ng thu c H p
4
đ ng EPC Nhà máy Nhi t đi n V ng Áng 1
Chào hàng c nh tranh.
(2x600MW)
5
H th ng thu gom khí & phân ph i khí m Hàm
R ng và m Thái Bình, lô 102 & 106, giai đo n 1
u th u h n ch
17
ST
Tên D án
T
6
Hình th c đ u th u
Mua s m thi t b v n phòng kh i c quan Vi n D u
Mua s m tr c ti p
khí
7
D án Lô 67 t i Peru
u th u r ng rãi
8
Công trình giàn đ u gi ng m Diamond
u th u h n ch
9
D án E-House S T Nâu
10
Mua s m thi t b d án PM3-Ca Mau
K t lu n ch
Ch đ nh th u
Mua s m tr c ti p
ng 1
Trên c s nghiên c u các tài li u tham kh o và t ng k t th c ti n, lu n v n
đã h th ng và khái quát hóa các n i dung c b n nh :
liên quan đ n đ u th u, các ph
u th u, các v n đ c b n
ng th c đ u th u, tình hình ho t đ ng đ u th u
Vi t Nam nói chung.
Nh ng n i dung nói trên là ti n đ giúp tác gi có cách nhìn t ng quan nh t
v đ u th u và tình hình ho t đ ng đ u th u trong nh ng n m qua t đó nghiên c u
sâu h n v hình th c T ng th u EPC, quy trình đ u th u EPC, nh ng thu n l i và
khó kh n khi áp d ng hình th c t ng th u trong ch
ng 2. Do ch a có kinh nghi m
đ u th u và thi công các công trình l n nên khi tham gia đ u th u các công trình
này, nhà th u Vi t Nam r t khó c nh tranh v i các nhà th u n
trình công nghi p hóa đ t n
c ngoài. Trong quá
c, vi c tri n khai các d án xây d ng l n là đi u t t
y u, hình th c t ng th u EPC đã đ
c áp d ng nhi u trên th gi i và đang ti n tri n
t i Vi t Nam. Vi c nghiên c u và đ a ra các gi i pháp khi tham gia đ u th u theo
hình th c T ng th u EPC là m t vi c làm c n thi t góp ph n thúc đ y các nhà th u
n i c nh tranh đ
c v i các nhà th u n
c ngoài.