Nâng cao năng lực cạnh tranh trong hoạt động đấu thầu xây dựng của các doanh nghiệp trong giai đoạn hội nhập kinh tế, áp dụng với công ty TNHH MTV xây dựng vận tải hùng vương

L IC M

N

Tác gi xin trân tr ng c m n các th y cô giáo công tác trong Tr

ng

i

h c Th y l i, nh t là các cán b , gi ng viên Khoa Công trình và Khoa Kinh t &
Qu n lý, Phòng

ào t o đ i h c và sau đ i h c đã giúp đ và t o đi u ki n cho tác

gi hoàn thành lu n v n này.
c bi t tác gi xin trân tr ng c m n Th y giáo h
Trung Anh đã h t lòng ng h và h

ng d n TS. Nguy n

ng d n tác gi hoàn thành lu n v n.

Tác gi xin trân tr ng c m n các Th y Cô trong H i đ ng khoa h c đã đóng
góp nh ng ý ki n, nh ng l i khuyên quý giá cho lu n v n.
Tác gi c ng xin trân tr ng c m n lãnh đ o Công ty TNHH m t thành viên
Xây d ng V n t i Hùng V

ng và các phòng, ban đã quan tâm giúp đ , t o đi u

ki n thu n l i h tr , giúp đ tác gi trong vi c thu th p thông tin, tài li u trong quá

trình th c hi n lu n v n.
Xin c m n b n bè, đ ng nghi p và gia đinh đã giúp đ , chia s khó kh n
và đ ng viên tác gi trong su t quá trình h c t p và nghiên c u đ hoàn thành
lu n v n.
Xin trân tr ng c m n!
Hà N i, ngày tháng 11 n m 2014
TÁC GI

Phan Th Ng n


L I CAM OAN
Tôi xin cam đoan, đây là công trình nghiên c u c a riêng tôi, s li u và
k t qu nghiên c u trong lu n v n này là trung th c và ch a h đ

c s d ng đ

b o v m t h c v nào. Các thông tin trích d n trong lu n v n đ u đã đ

c ch rõ

ngu n g c.
Hà N i, ngày

tháng 11 n m 2014

TÁC GI

Phan Th Ng n

M CL C

M

U ....................................................................................................................1

CH

NG 1: T NG QUAN V

U TH U VÀ C NH TRANH TRONG

U TH U XÂY D NG.........................................................................................4
1.1. M t s khái ni m đ u th u và c nh tranh trong đ u th u ....................................4
1.1.1. M c đích, ý ngh a c a đ u th u ........................................................................4
1.1.2. M t s khái ni m...............................................................................................5
1.1.3. M t s v n b n c a Nhà n

c v công tác đ u th u.........................................7

1.2. T ng quan v công tác đ u th u..........................................................................8
1.2.1. T ng quan v ho t đ ng đ u th u .....................................................................8
1.2.2. Các hình th c l a ch n nhà th u....................................................................11
1.2.3. Các ph

ng th c đ u th u...............................................................................12

1.3. C nh tranh trong đ u th u ..................................................................................14
1.3.1. Các quan ni m v kh n ng c nh tranh...........................................................14

1.3.2. Các ph

ng th c c nh tranh ...........................................................................15

1.3.3. L i th c nh tranh ...........................................................................................15
1.3.4. Các tiêu chí đánh giá kh n ng c nh tranh......................................................16
1.3.5. C nh tranh trong đ u th u trong th i k h i nh p Qu c t .............................16
1.4.
1.4.1

u th u và c nh tranh trong đ u th u m t s n
u th u

các n

c trên th gi i .....................18

c.........................................................................................18

1.4.2 V n đ c nh tranh trong đ u th u ....................................................................19
1.4.3 Xu th c a c nh tranh trong đ u th u ..............................................................19
1.5. C nh tranh trong đ u th u c a các doanh nghi p xây d ng (DNXD) ...............20
1.5.1. S c n thi t ph i nâng cao kh n ng c nh tranh trong đ u th u c a DNXD..20
1.5.2. Các nhân t

nh h

ng t i c nh tranh trong đ u th u c a DNXD .................21

1.5.3. Các ch tiêu đánh giá kh n ng c nh tranh đ u th u c a DNXD....................22

1.5.4. V n đ đ t ra c a c nh tranh đ u th u c a các DNXD...................................23
1.6. K t lu n ch

ng 1 ..............................................................................................23


CH

NG 2: PHÂN TÍCH CÁC KH

N NG C NH TRANH TRONG

U

TH U XÂY D NG C A DOANH NGHI P ......................................................25
2.1. Phân tích kh n ng c nh tranh h s n ng l c c a doanh nghi p......................25
2.1.1. C nh tranh v n ng l c tài chính.....................................................................25
2.1.2. C c u t ch c b máy và ngu n nhân l c .....................................................27
2.1.3. Máy móc thi t b , công ngh thi công.............................................................28
2.1.4. Kh n ng Marketing........................................................................................29
2.1.5. Uy tín và kinh nghi m c a doanh nghi p .......................................................29
2.2. Phân tích kh n ng c nh tranh h s k thu t...................................................30
2.2.1. C nh tranh k thu t xây d ng .........................................................................30
2.2.2. C nh tranh v ti n đ xây d ng ......................................................................32
2.2.3. C nh tranh v ch t l

ng công trình xây d ng...............................................32

2.3. Phân tích kh n ng c nh tranh giá d th u ........................................................33
2.3.1. Kh o sát ngu n v t t và m t b ng giá khu v c xây d ng .............................33

2.3.2. Phân tích đ nh m c..........................................................................................34
2.4. Phân tích kh n ng c nh tranh v h p tác gi a các doanh nghi p.....................37
2.4.1. Nh ng n i dung h p tác..................................................................................37
2.4.2. V n đ pháp lý trong h p tác ..........................................................................38
2.5. Các nhân t bên ngoài nh h

ng t i kh n ng c nh tranh trong đ u th u xây

d ng...........................................................................................................................38
2.5.1. C ch chính sách c a Nhà n

c ....................................................................38

2.5.2. Ch đ u t .......................................................................................................39
2.5.3. T ch c t v n.................................................................................................40
2.5.4. Các đ i th c nh tranh.....................................................................................41
2.5.5. Nhà cung c p...................................................................................................42
2.6. K t lu n ch
CH

ng 2 ..............................................................................................43

NG III: M T S

GI I PHÁP NÂNG CAO N NG L C C NH

TRANH C A DOANH NGHI P TRONG
3.1. Các gi i pháp nh m t ng c

U TH U XÂY D NG .............44

ng n i l c c a công ty .........................................44

3.1.1. C c u t ch c b máy....................................................................................44
3.1.2. Xây d ng và phát tri n ngu n nhân l c ..........................................................44


3.1.3. T ng c

ng ngu n l c tài chính .....................................................................47

3.1.4. T ng c

ng n ng l c máy móc thi t b , công ngh thi công..........................50

3.2. Các gi i pháp nâng cao kh n ng c nh tranh trong đ u th u xây d ng.............51
3.2.1. Gi i pháp k thu t ...........................................................................................51
3.2.2. Gi i pháp v giá d th u và chi n l
3.2.3. Gi i pháp nâng cao ch t l

c giá c a doanh nghi p .......................52

ng công trình ......................................................53

3.2.4. Gi i pháp rút ng n ti n đ xây d ng...............................................................54
3.2.5 Gi i pháp an toàn trong xây d ng và đ m b o môi tr
3.3. Các gi i pháp chi n l

c theo cách phân đo n th tr

ng .............................55
ng xây d ng .................55

3.3.1. Theo vùng, lãnh th .........................................................................................55
3.3.2. Theo thành ph n kinh t ..................................................................................56
3.4. Các gi i pháp nh m h tr c nh tranh trong đ u th u .......................................56
3.4.1. Công tác thu th p thông tin trong đ u th u.....................................................56
3.4.2. Công tác đi u tra, kh o sát hi n tr
3.4.3. T ng c

ng ..........................................................57

ng kh n ng h p tác trong đ u th u.................................................58

3.4.4. Các gi i pháp rút ng n th i gian hoàn thành h s d th u............................58
3.4.5. Công tác đ m b o ch t l

ng h s d th u...................................................59

3.4.6. Xây d ng và qu ng bá th

ng hi u công ty ...................................................60

3.5. Các đ xu t ki n ngh t phía Nhà n

c............................................................61

3.5.1. Hoàn thi n c ch chính sách trong d th u, b o v d án đ u t đúng m c
đích ............................................................................................................................61
3.5.2. Ki n ngh trong vi c ti p c n v n ...................................................................62

3.5.3. Ki n ngh trong vi c ti p c n các d án l n....................................................63
3.5.4. Ki n ngh trong các đi u Lu t áp d ng hi n hành ..........................................63
3.5.5. Tích c c thúc đ y ph
3.6. K t lu n ch
CH

ng th c đ u th u qua m ng .......................................64

ng 3 ..............................................................................................64

NG 4: ÁP D NG K T QU

NGHIÊN C U T I CÔNG TY TNHH

M T THÀNH VIÊN XÂY D NG V N T I HÙNG V

NG.........................66

4.1. Gi i thi u v công ty..........................................................................................66


4.1.1. Quá trình hình thành và phát tri n ..................................................................66
4.1.2. L nh v c s n xu t kinh doanh .........................................................................67
4.1.3. Chi n l

c phát tri n c a công ty ...................................................................67

4.1.4. C c u t ch c qu n lý....................................................................................69
4.1.5. N ng l c c a công ty trong ho t đ ng xây d ng ............................................70
4.1.6. M t s k t qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a công ty trong nh ng n m

g n đây. .....................................................................................................................73
4.2. Công tác đ u th u xây l p c a công ty...............................................................74
4.2.1. Quá trình đ u th u xây l p ..............................................................................74
4.2.2. Kinh nghi m trong ho t đ ng thi công xây d ng ...........................................83
4.2.3. K t qu đ u th u..............................................................................................84
4.2.4. M t s d án xây d ng đã và đang tham gia ..................................................86
4.3. ánh giá kh n ng c nh tranh trong đ u th u xây l p c a công ty ...................86
4.3.1. N ng l c c nh tranh c a công ty.....................................................................86
4.3.2. Phân tích đi m m nh, đi m y u c a công ty và c h i, thách th c c a môi
tr

ng kinh doanh .....................................................................................................88

4.3.3. Nh ng v n đ đ t ra ........................................................................................91
4.4. Áp d ng các gi i pháp nâng cao n ng l c c nh tranh trong đ u th u xây d ng
c a công ty ................................................................................................................91
4.4.1. Gi i pháp v mô...............................................................................................91
4.4.2. Gi i pháp vi mô - Chuy n đ i t công ty 100% v n Nhà n

c sang doanh

nghi p c ph n. .......................................................................................................101
4.5. K t lu n ch

ng 4 ............................................................................................102

K T LU N VÀ KI N NGH ..............................................................................104
TÀI LI U THAM KH O

DANH M C CÁC S
S đ 4.1: Quá trình l p h s d th u .....................................................................74
S đ 4.2: Quá trình xem xét và ký h p đ ng ..........................................................78


DANH M C CÁC B NG BI U

B ng 3.1. Chi n l

c c nh tranh theo vùng, lãnh th ...............................................55

B ng 3.2. Chi n l

c c nh tranh theo thành ph n kinh t ........................................56

B ng 4.1: N ng l c v cán b chuyên môn k thu t ................................................71
B ng 4.2: N ng l c v cán b công nhân k thu t ...................................................72
B ng 4.3. K t qu tình hình s n xu t kinh doanh 3 n m 2011, 2012, 2013 .............73
B ng 4.4. Kinh nghi m thi công ...............................................................................84
B ng 4.5: T ng h p k t qu đ u th u trong 3 n m 2011, 2012, 2013......................85
B ng 4.6: Ma tr n SWOT .........................................................................................89
B ng 4.7: Ma tr n SWOT Công ty TNHH m t thành viên Xây d ng V n t i Hùng
V

ng........................................................................................................................89

B ng 4.8: T ng h p s đ ma tr n SWOT ...............................................................90
B ng 4.9: Xác đ nh giá thành xây d ng đ n v .........................................................95
B ng 4.10: Các b

c xây d ng h th ng qu n tr ch t l

ng...................................98


DANH M C T

VI T T T

N

: Ngh đ nh

TT

: Thông t

Q

: Quy t đ nh

CP

: Chính ph

BXD

: B xây d ng

BTC

: B tài chính

DN

: Doanh nghi p

TCVN

: Tiêu chu n Vi t Nam

TCN

:Tiêu chu n ngành

MXDCB

:

nh m c xây d ng c b n

XDCT

: Xây d ng công trình

XDCB

: Xây d ng c b n

HSMT

: H s m i th u

HSDT

: H s d th u

QLDA

: Qu n lý d án

VN

: Vi t Nam đ ng

WB

: Ngân hàng th gi i

ADB

: Ngân hàng phát tri n châu Á


1

M

U

1. Tính c p thi t c a đ tài
Toàn c u hóa là m t xu th hi n đang phát tri n m nh và lan r ng ra h u h t
các n

c trên toàn th gi i. Quá trình toàn c u hóa kinh t t o c h i đ các qu c

gia có th t n d ng và phát huy l i th so sánh c a mình, thúc đ y, duy trì t ng
tr

ng b n v ng, góp ph n nâng cao phúc l i xã h i nh vi c phân b các ngu n

l c có hi u qu h n. Bên c nh đó, toàn c u hóa c ng là quá trình phân chia l i th
tr

ng th gi i b ng bi n pháp kinh t . M c đ c nh tranh trên th tr

n

c và n

c ngoài ngày càng gay g t do th c hi n cam k t m c a th tr

trình c nh tranh gi a các doanh nghi p c ng làm thúc đ y l c l

ng trong
ng. Quá

ng s n xu t, nâng

cao trình đ khoa h c công ngh . Các doanh nghi p ph i tham gia quá trình c nh

tranh đ phát tri n, h c ng c ng là y u t quan tr ng quy t đ nh m t qu c gia s là
“ng

ih

ng l i „ hay “k ch u thi t „ trong quá trình toàn c u hóa. Nh v y, nâng

cao kh n ng c nh tranh c a doanh nghi p là m t t t y u khách quan trong quá trình
h i nh p kinh t khu v c và trên th gi i và nâng cao kh n ng c nh tranh c a kh i
doanh doanh nghi p xây d ng c ng không n m ngoài v n đ ng chung và càng đ

c

các đ n v quan tâm.
Xây d ng c b n là m t l nh v c đ c thù, hàng n m nó c n m t l
đ u t đáng k , góp ph n cho t ng tr

ng v n

ng kinh t , gi i quy t vi c làm cho ng

i lao

đ ng trong các doanh nghi p xây d ng. Chính vì v y, vi c c nh tranh c a các doanh
nghi p trong l nh v c này đ chi m đ

c h p đ ng xây d ng c ng di n ra t

ng

đ i quy t li t. Khác v i nh ng l nh v c khác, c nh tranh gi a các doanh nghi p xây
d ng di n ra ch y u thông qua các cu c đ u th u do các ch đ u t t ch c. Trên
th gi i hình th c đ u th u xây d ng đã đ
n

c áp d ng t lâu.

n

c ta, t khi nhà

c ban hành “Quy ch đ u th u’’ thì đ u th u xây d ng m i th c s tr thành

l nh v c c nh tranh h t s c gay g t gi a các doanh nghi p xây d ng.

i v i các

nhà th u xây d ng thì ho t đ ng đ u th u là r t quan tr ng, quy t đ nh đ n s t n
t i và phát tri n nhà th u. Trong nh ng n m g n đây tình hình kinh t có nh ng khó
kh n, r t nhi u d án xây d ng và b t đ ng s n đang tri n khai c ng b t m d ng do


2
thi u v n đ u t , l nh v c xây d ng công trình ngày càng ít v s l

ng và quy mô,

càng thêm s c ép c nh tranh đ i v i các doanh nghi p xây d ng.
Xu t phát t th c t , h c viên ch n đ tài “Nâng cao n ng l c c nh tranh
trong ho t đ ng đ u th u xây d ng c a các doanh nghi p trong giai đo n h i

nh p kinh t , áp d ng v i Công ty TNHH m t thành viên xây d ng v n t i Hùng
V

ng” làm đ tài lu n v n t t nghi p v i hy v ng m r ng kh n ng hi u bi t c a

mình và mong mu n đóng góp cho s phát tri n c a các doanh nghi p xây d ng nói
chung và v i công ty mà h c viên đang làm vi c.
2. M c đích nghiên c u
- H th ng hóa m t s v n đ lý lu n và th c ti n liên quan đ n công tác đ u
th u trong đ u t xây d ng, qua đó ch ra đ

c nh ng y u t c nh tranh trong đ u

th u xây d ng;
- ánh giá đ

c th c t c nh tranh trong ho t đ ng đ u th u xây l p;

xu t các bi n pháp nh m nâng cao n ng l c c nh tranh trong ho t đ ng

-

đ u th u xây d ng c a doanh nghi p trong th i k h i nh p qu c t .
3.

it

ng và ph m vi nghiên c u

-

it

ng: các doanh nghi p ho t đ ng trong l nh v c xây d ng.

- Ph m vi nghiên c u: Ho t đ ng đ u th u trong ph m vi ngu n v n trong n

c

và v n t ngân hàng phát tri n châu Á (ADB).
4. Ph

ng pháp nghiên c u
- Thu th p tài li u, kh o sát th c t , phân tích đánh giá tài li u, các v n b n

pháp lý liên quan;
- Ph

ng pháp lý thuy t;

- K t h p các ph
t ng h p, ph

ng pháp so sánh, ph

ng pháp th ng kê, ph

ng pháp

ng pháp chuyên gia.

5. Ý ngh a khoa h c và th c ti n
- Ý ngh a khoa h c: nghiên c u d a trên k t h p gi a lý lu n c a khoa h c
qu n lý và k thu t trong l nh v c xây d ng công trình.
- Ý ngh a th c ti n:


3
+ Góp ph n nâng cao tính c nh tranh c a Nhà th u trong công tác đ u th u
các d án đ u t xây d ng công trình;
+ Làm tài li u tham kh o cho các doanh nghi p và nhà qu n lý doanh
nghi p ho t đ ng trong l nh v c xây d ng công trình.
6. B c c c a lu n v n
Lu n v n bao g m 104 trang, n i dung chính bao g m 4 ch

ng đ

cs p

x p nh sau:
Ph n m đ u.
Ch

ng 1: T ng quan v đ u th u và c nh tranh trong đ u th u xây d ng

Ch

ng 2: Phân tích các kh n ng c nh tranh trong đ u th u xây d ng c a

doanh nghi p

Ch

ng 3: M t s gi i pháp nâng cao n ng l c c nh tranh c a doanh nghi p

trong đ u th u xây d ng
Ch

ng 4: Áp d ng k t qu nghiên c u t i công ty TNHH m t thành viên

xây d ng v n t i Hùng V
K t lu n ki n ngh .
Tài li u tham kh o.

ng – QK5/BQP


4

CH

NG 1: T NG QUAN V

U TH U VÀ C NH TRANH TRONG

U TH U XÂY D NG
1.1. M t s khái ni m đ u th u và c nh tranh trong đ u th u
1.1.1. M c đích, ý ngh a c a đ u th u
u th u là m t ho t đ ng h t s c c n thi t trong b i c nh n n kinh t th
tr

Vi t Nam. M c đích c a vi c đ u th u là làm sao đ s d ng hi u qu các

ng

ngu n l c c a nhà n

c, t o nên môi tr

ng mua s m c nh tranh và minh b ch.

+

i v i Nhà n

c:

-

u th u góp ph n nâng cao hi u qu công tác qu n lý Nhà n

xây d ng, h n ch và lo i tr đ
các hi n t

cv đ ut

c các tình tr ng th t thoát, lãng phí v n đ u t và

ng khác trong xây d ng c b n.
u th u t o đi u ki n cho các doanh nghi p c nh tranh lành m nh v i

-

nhau trong c ch th tr
+

ng, thúc đ y s phát tri n c a ngành xây d ng n

c ta.

i v i Ch đ u t :

- L a ch n đ

c nhà th u có n ng l c, đáp ng đ

c các yêu c u c a ch

đ u t v k thu t, kinh nghi m, ti n đ và giá c h p lý.
- Ch ng đ
- T ng c
thoát v n đ u t

c tình tr ng đ c quy n c a Nhà th u (nh t là v giá).
ng hi u qu qu n lý v n đ u t , tránh tình tr ng lãng phí, th t
các khâu trong quá trình thi công.

- T o c h i nâng cao trình đ n ng l c c a đ i ng cán b kinh t , k thu t
và b n thân Ch đ u t .
+

i v i Nhà th u:

-

m b o tính công b ng đ i v i các thành ph n kinh t . Do có c nh tranh

nên m i nhà th u ph i luôn quan tâm đ n vi c c i ti n công ngh , trang b s n xu t
và ph

ng ti n qu n lý nh m nâng cao ch t l
-

ng và h giá thành s n ph m.

th ng th u, các doanh nghi p ph i t hoàn thi n v t ch c s n xu t, t

ch c qu n lý, nâng cao trình đ c a đ i ng cán b công nhân viên, đ c bi t là đ i
ng l p h s d th u.
- Có trách nhi m cao v i công vi c khi đã th ng th u đ gi uy tín v i
khách hàng.


5

1.1.2. M t s khái ni m
M t s khái ni m theo Lu t

u th u s 43/2013/QH13 đ

c hi u nh sau:

u th u Là quá trình l a ch n nhà th u đ ký k t và th c hi n h p đ ng cung
c p d ch v t v n, mua s m hàng hóa, xây l p; l a ch n nhà đ u t đ ký k t và th c
hi n h p đ ng d án đ u t theo hình th c đ i tác công t , d án đ u t có s d ng
đ t trên c s b o đ m c nh tranh, công b ng, minh b ch và hi u qu kinh t .
u th u qua m ng là đ u th u đ

c th c hi n thông qua vi c s d ng h

th ng m ng đ u th u qu c gia.
u th u qu c t là đ u th u mà nhà th u, nhà đ u t trong n
đ

c ngoài

c tham d th u.
u th u trong n

đ

c, n

c là đ u th u mà ch có nhà th u, nhà đ u t trong n

c

c tham d th u.
Bên m i th u là c quan, t ch c có chuyên môn và n ng l c đ th c hi n

các ho t đ ng đ u th u, bao g m:

- Ch đ u t ho c t ch c do ch đ u t quy t đ nh thành l p ho c l a ch n;
-

n v d toán tr c ti p s d ng ngu n v n mua s m th

-

n v mua s m t p trung;

- C quan nhà n
n

ng xuyên;

c có th m quy n ho c t ch c tr c thu c do c quan nhà

c có th m quy n l a ch n.
Ch đ u t là t ch c s h u v n ho c t ch c đ

c giao thay m t ch s

h u v n, t ch c ch c vay v n tr c ti p qu n lý quá trình th c hi n d án.
C quan nhà n

c có th m quy n là c quan ký k t h p đ ng v i nhà đ u t .

Ch ng th s là ch ng th đi n t do t ch c cung c p d ch v ch ng th c
ch ký s c p đ th c hi n đ u th u qua m ng trên h th ng m ng đ u th u qu c gia.
Nhà th u chính là nhà th u ch u trách nhi m tham d th u, đ ng tên d th u
và tr c ti p ký, th c hi n h p đ ng n u đ

c l a ch n. Nhà th u chính có th là nhà

th u đ c l p ho c thành viên c a nhà th u liên danh.
Nhà th u ph là nhà th u tham gia th c hi n gói th u theo h p đ ng đ

c ký

v i nhà th u chính. Nhà th u ph đ c bi t là nhà th u ph th c hi n công vi c quan


6
tr ng c a gói th u do nhà th u chính đ xu t trong h s d th u, h s đ xu t trên
c s yêu c u ghi trong h s m i th u, h s yêu c u.
c ngoài là t ch c đ

Nhà th u n

ho c cá nhân mang qu c t ch n
Nhà th u trong n

c thành l p theo pháp lu t n

c ngoài

c ngoài tham d th u t i Vi t Nam.

c là t ch c đ

c thành l p theo pháp lu t Vi t Nam ho c

cá nhân mang qu c t ch Vi t Nam tham d th u.
Gói th u là m t ph n ho c toàn b d án, d toán mua s m; gói th u có th
g m nh ng n i dung mua s m gi ng nhau thu c nhi u d án ho c là kh i kh

ng

ng mua s m cho m t th i k đ i v i mua s m th

ng

mua s m m t l n, kh i l
xuyên, mua s m t p trung.

Gói th u h n h p là gói th u bao g m thi t k và cung c p hàng hóa (EP);
thi t k và xây l p (EC); cung c p hàng hóa và xây l p (PC); thi t k , cung c p hàng
hóa và xây l p (EPC); l p d án, thi t k , cung c p hàng hóa và xây l p (chìa khóa
trao tay).
Gói th u quy mô nh là gói th u có giá gói th u trong h n m c do Chính ph
quy đ nh.
Hàng hóa g m máy móc, thi t b , nguyên li u, v t li u, v t t , ph tùng;
hàng tiêu dùng; thu c, v t t y t dùng cho các c s y t .
H th ng m ng đ u th u qu c gia là h th ng công ngh thông tin do c
quan qu n lý Nhà n

c v ho t đ ng đ u th u xây d ng và qu n lý nh m m c đích

th ng nh t qu n lý thông tin v đ u th u và th c hi n đ u th u qua m ng.
H s m i quan tâm, h s m i s tuy n là toàn b tài li u bao g m các yêu
c u v n ng l c và kinh nghi m đ i v i nhà th u, nhà đ u t làm c n c đ bên m i

th u l a ch n danh sách nhà th u, nhà đ u t trúng s tuy n, danh sách nhà th u có
h s quan tâm đ

c đánh giá đáp ng yêu c u c a h s m i quan tâm.

H s quan tâm, h s d s tuy n là toàn b tài li u do nhà th u, nhà đ u t l p
và n p cho bên m i th u theo yêu c u c a h s m i quan tâm, h s m i s tuy n.
H s m i th u là toàn b tài li u s d ng cho hình th c đ u th u r ng rãi,
đ u th u h n ch , bao g m các yêu c u cho m t d án, gói th u, làm c n c đ nhà


7
th u, nhà đ u t chu n b h s d th u và đ bên m i th u t ch c đánh giá h s
d th u nh m l a ch n nhà th u, nhà đ u t .
H s yêu c u là toàn b tài li u s d ng cho hình th c ch đ nh th u, mua
s m tr c ti p, chào hàng c nh tranh, bao g m các yêu c u cho m t d án, gói th u,
làm c n c đ nhà th u, nhà đ u t chu n b h s đ cu t và đ bên m i th u t
ch c đánh giá h s d th u nh m l a ch n nhà th u, nhà đ u t .
H s d th u, h s đ xu t là toàn b tài li u do nhà th u, nhà đ u t l p
và n p cho bên m i th u theo yêu c u c a h s m i th u, h s yêu c u.
H p đ ng là v n b n th a thu n gi a ch đ u t v i nhà th u đ

c l a ch n

trong th c hi n gói th u thu c d án; gi a bên m i th u v i nhà th u đ

c l a ch n

trong mua s m th

ng xuyên; gi a đ n v mua s m t p trung ho c gi a đ n v có

nhu c u mua s m v i nhà th u đ
quan nhà n
n

c l a ch n trong mua s m t p trung; gi a c

c có th m quy n v i nhà đ u t đ

c có th m quy n v i nhà đ u t đ

c l a ch n ho c gi a c quan nhà

c l a ch n và doanh nghi p d án trong l a

ch n nhà đ u t .
1.1.3. M t s v n b n c a Nhà n
- Lu t

c v công tác đ u th u

u th u s 43/2013/QH13 ngày 26/11/2013 c a Qu c h i n

c c ng

hòa xã h i ch ngh a Vi t Nam.
- Lu t Xây d ng 16/2003/QH11 ngày 26/11/2003 c a Qu c h i n

c c ng

hòa xã h i ch ngh a Vi t Nam.
- Ngh đ nh s 63/2014/N -CP c a Chính ph ngày 26/6/2014 quy đ nh chi
ti t thi hành m t s đi u c a Lu t

u th u v l a ch n nhà th u.

- Quy t đ nh s 50/2012/Q -TTg ngày 9/11/2012 c a Th t
v vi c áp d ng hình th c ch đ nh th u đ i v i các gói th u thu c tr
bi t do Th t

ng Chính ph
ng h p đ c

ng Chính ph xem xét, quy t đ nh.

- Ngh đ nh s 15/2013/N -CP ngày 06/2/2013 c a Chính ph v qu n lý
ch t l

ng công trình xây d ng.
- Thông t s 10/2013/TT-BXD ngày 25/7/2013 c a B Xây d ng quy đ nh

chi ti t m t s n i dung v qu n lý ch t l

ng công trình xây d ng.


8
1.2. T ng quan v công tác đ u th u
1.2.1. T ng quan v ho t đ ng đ u th u

Xây d ng là m t ho t đ ng đ

c đ c p hàng ngày trên m i ph

thông tin đ i chúng và g n nh nó là câu c a mi ng c a nhi u ng

ng ti n

i. Xây d ng là

ch đ r ng, g m nh ng hình th c xây d ng đa d ng: xây d ng công trình m i, hoàn
thi n, nâng c p, m r ng công trình đã có… Ho t đ ng xây d ng di n ra

m i n i,

m i ch mà không th thi u nó trong b t k m t xã h i nào. Nhu c u xây d ng trong
m t xã h i g n nh là vô h n, nh ng ngu n kinh phí cho nó l i là h u h n. V l i t o
ra kinh phí không h d dàng nên ai c ng mong mu n vi c s d ng ti n cho ho t
đ ng xây d ng ph i đ t đ
n

c m c tiêu hi u qu , nh t là đ i v i ngu n ti n c a Nhà

c. Công tác đ u th u là m t trong nh ng công c quan tr ng nh m đ t đ

c đi u

mong mu n đó. Nguyên t c qu n lý đ u th u và vi c l a ch n nhà th u (trong đ u
th u) thi công xây d ng công trình đ

c đ c p trong các Lu t Xây d ng, Lu t

u

th u, các Ngh đ nh. Các v n b n quy đ nh v đ u th u nh m m c đích qu n lý vi c
chi tiêu s d ng các ngu n v n c a Nhà n
lãng phí. Qua đ u th u đã l a ch n đ

c có hi u qu và ch ng th t thoát,

c nhà th u có đ kinh nghi m, n ng l c

đ th c hi n gói th u, có gi i pháp, bi n pháp th c hi n kh thi đ đ m b o ch t
l

ng, hi u qu c a gói th u, đ ng th i b o đ m nguyên t c là giá trúng th u

không v

t giá gói th u.

Cùng v i s phát tri n không ng ng c a đ t n
chính sách c a

c, tri n khai đ

ng l i

ng v m r ng quan h đ i ngo i và h i nh p qu c t trong

th i k đ i m i, các v n b n c a Nhà n

c quy đ nh v đ u th u c ng không

ng ng thay đ i đ phù h p v i th c t , t o m t sân ch i bình đ ng, c nh tranh
lành m nh cho các doanh nghi p và s d ng hi u qu ngu n v n c a Nhà n

c.

+ T Ngh đ nh s 52/1999/N -CP ngày 08/7/1999 c a Chính ph v vi c
ban hành quy ch qu n lý đ u t và xây d ng công trình v i m c đích t o môi
tr

ng c nh tranh lành m nh trong xây d ng, áp d ng công ngh tiên ti n, b o đ m

ch t l

ng và th i h n xây d ng v i chi phí h p lý. Kho n 4 i u 43 c a Ngh đ nh

nói v nguyên t c qu n lý đ u th u trong đ u t và xây d ng “Nhà th u tham d
đ u th u xây l p ph i có t cách pháp nhân, có đ ng ký ho t đ ng xây d ng t i c


9
quan có th m quy n, có đ n ng l c k thu t, tài chính, kinh nghi m, đáp ng yêu
c u c a h s m i th u. Nhà th u n

c ngoài tham d đ u th u qu c t v xây l p

t i Vi t Nam ph i liên danh v i ít nh t m t nhà th u Vi t Nam có đ n ng l c và

ph i xác đ nh rõ các n i dung cam k t v ph m vi công vi c và giá c trong h s
d th u khi trúng th u, n u nhà th u n

c ngoài không th c hi n các cam k t đó thì

ch đ u t s h y b k t qu đ u th u„.
qu n lý ch t ch h n và đ m b o tính pháp lý cao, Lu t

+

61/2005/QH11 và Ngh đ nh 111/2006/N -CP v vi c h

u th u s

ng d n thi hành Lu t

u th u 61/2005/QH11 và l a ch n nhà th u xây d ng theo Lu t Xây d ng
16/2003/QH11 ra đ i. Các n i dung c a Lu t

u th u n m 2005 t ng c

công khai, minh b ch trong ho t đ ng đ u th u, t ng c
hi n, đ n gi n th t c đ đ y nhanh ti n đ

ng tính

ng s phân c p trong th c

m i khâu, c ng nh t o đi u ki n cho

vi c giám sát c a c ng đ ng, đ ng th i kh c ph c các h n ch nh l m d ng các
hình th c đ u th u kém c nh tranh (nh ch đ nh th u, đ u th u h n ch ...), ch ng
các ho t đ ng khép kín trong đ u th u d n t i h n ch c nh tranh, kh c ph c tình
tr ng th t thoát, lãng phí ngu n v n c a Nhà n

c, thi u n ng l c và kinh nghi m

trong th c hi n đ u th u, c ng nh tình tr ng quy đ nh ch ng chéo v đ u th u; b o
đ m Lu t phù h p v i các thông l đ u th u qu c t .
+
Lu t

n n m 2008 Ngh đ nh s 58/2008/N -CP v vi c h

ng d n thi hành

u th u 61/2005/QH11 và l a ch n nhà th u xây d ng theo Lu t Xây d ng

16/2003/QH11 đ

c ra đ i thay th cho Ngh đ nh s 111/2006/N -CP. Ngh đ nh

s 58/2008/N -CP có nhi u đ i m i, quy đ nh c th , chi ti t và thông thoáng h n
Ngh đ nh s 111/2006/N -CP, đi u ch nh m t s v n đ cho phù h p v i th c t
h n. C th :
- Phân bi t rõ và chi ti t: đ u th u r ng rãi và đ u th u h n ch đ i v i
gói th u mua s m hàng hóa, xây l p; ch đ nh th u; các hình th c l a ch n nhà
th u khác.
- B sung thêm ch

ng “quy đ nh v h p đ ng” khá đ y đ và c th .

- Quy đ nh ch t ch và có các bi n pháp phù h p vi c x lý tình hu ng trong
đ u th u đã quy đ nh t i i u 70 c a Lu t

u th u s 61.


10
c ngoài ( i u 60) thông thoáng h n Ngh đ nh s

- Qu n lý nhà th u n

111/2006/N -CP, lo i b h u h t các h s , th t c quy đ nh t i Ngh đ nh s
111/2006/N -CP.
- Phân c p trách nhi m th m đ nh, phê duy t trong đ u th u “m nh h n” và
rõ h n.
Nh v y, Ngh đ nh s 58/2008/N -CP đã k p th i đáp ng các m c tiêu c a
u th u. Vi c ra đ i c a Ngh đ nh này cho th y s phát tri n r t nhanh c a

Lu t

ho t đ ng đ u th u nói riêng và các ho t đ ng khác liên quan nh đ u t , xây d ng
nói chung c n thi t ph i đ

c ki m soát và qu n lý. M t khác, Lu t

u th u c ng

nh Ngh đ nh s 58/2008/N -CP còn th hi n s đi u ch nh linh ho t, k p th i c a

Nhà n

c trong vi c qu n lý ho t đ ng đ u th u phù h p v i các thông l qu c t .
+ Tuy nhiên, Lu t

u th u s 61 c ng nh Ngh đ nh s 58/2008/N -CP

quy đ nh các m c th i gian trong đ u th u khá ng n.

i u này d n đ n khó kh n

trong th c hi n và báo cáo không trung th c trong th c t . Và Lu t
42/2013/QH13 ngày 26/11/2013 đ

u th u m i s

c xây d ng trên c s s a đ i toàn di n Lu t

đ u th u n m 2005, Lu t S a đ i, b sung m t s đi u c a các lu t liên quan đ n đ u
t xây d ng c b n. Lu t
- Lu t
th u trong n

u th u n m 2013 có nh ng đi m m i c n b n:

u th u n m 2013 u tiên phát tri n ngu n l c, t o c h i cho nhà
c trúng th u và t o công n vi c làm cho lao đ ng trong n

đ i v i nhà th u và hàng hóa s n xu t trong n
Chính tr v “Khuy n khích ng

t ng b

c, u đãi

c nh m th c hi n ch tr

ng c a B

i Vi t Nam u tiên dung hàng Vi t Nam” đ ng th i

c giúp nhà th u Vi t Nam ti p nh n công ngh và kinh nghi m qu n lý tiên

ti n, t ch , nâng cao n ng l c, s c c nh tranh đ ti n t i tr thành nhà th u đ c l p
th c hi n các gói th u l n, công ngh cao, ph c t p không ch t i th tr
Nam mà c trên th tr
- Lu t
ph

ng Vi t

ng qu c t .

u th u n m 2013 b sung quy đ nh mang tính nguyên t c v th t c,

ng pháp l a ch n nhà đ u t trên c s t ng h p các thông l qu c t t t và rút

kinh nghi m t th c ti n l a ch n nhà đ u t t nhân trong và ngoài n

c th c hi n

các d án k t c u h t ng và d ch v công c ng t i VI t Nam trong th i gian qua. i


11
đôi v i gi i pháp phát tri n quy t li t đ th c hi n d án đ u t theo hình th c đ i tác
công t (PPP) nh m thúc đ y tái c c u đ u t công, quy đ nh này góp ph n t o c s
pháp lý v ng ch c cho vi c thu hút, l a ch n nhà đ u t m t cách minh b ch, c nh
tranh; xây d ng ni m tin c a nhà đ u t đ i v i môi tr

ng đ u t t i Vi t Nam.

- Lu t đ u th u quy đ nh m t m u h s dùng chung cho c d án có v n t
các nhà tài tr c ng nh ngu n v n c a Vi t Nam đ m b o minh b ch, ti m c n h n
v i lu t pháp qu c t , t o sân ch i bình đ ng cho các nhà th u trong n

c. C th ,

sau khi xong công trình n u nh ch đ u t không thanh toán ti n có th ki n và đòi
lãi su t t s ti n còn n c a ch đ u t . ây là m t đi m r t m i và ti n b , có l i
h n cho DN.
-

c bi t, Lu t

bu c v giá. Tr

u th u 2013 đ

c đây, các tr

c các DN đánh giá cao do không ràng

ng h p nhà th u b giá th p nh t đ u trúng th u thì

Lu t m i không b t bu c l y tiêu chí giá th p nh t mà thay vào đó s d ng tiêu chí
xác đ nh toàn di n, c v k thu t và n ng l c t ch c thi công. N u DN b giá th
2 nh ng đáp ng đ y đ các tiêu chí v k thu t thì v n trúng th u. M t trong
nh ng đi m n i b t trong Lu t nh m t o ra s minh b ch trong đ u th u là cho phép
áp d ng ph

ng th c đ u th u m t giai đo n hai túi h s , ngh a là túi h s đ xu t

v k thu t s đ
l c k thu t ch t l

c đánh giá tr
ng thì m i đ

c và nhà th u nào đáp ng v kinh nghi m, n ng
c bóc túi h s v tài chính ra đ cùng so sánh.

1.2.2. Các hình th c l a ch n nhà th u
u th u r ng rãi: là hình th c l a ch n nhà th u, nhà đ u t trong đó

+

không h n ch s l

ng nhà th u, nhà đ u t tham d . Bên m i th u ph i thông báo

công khai v các đi u ki n, th i gian d th u trên các ph
chúng tr
đ

c khi phát hành h s m i th u.

ng ti n thông tin đ i

u th u r ng rãi là hình th c ch y u

c áp d ng trong đ u th u. Hình th c đ u th u này có u đi m n i b t là tính

c nh tranh trong đ u th u cao, h n ch tiêu c c trong đ u th u, kích thích các nhà
th u ph i th
+

ng xuyên nâng cao n ng l c.
u th u h n ch : là hình th c đ u th u mà bên m i th u m i m t s nhà

th u (t i thi u 5 nhà th u) có đ n ng l c tham d . Danh sách nhà th u tham d ph i


12
đ

c ng

i có th m quy n ho c c p có th m quy n ch p thu n, là đ u th u công khai
u th u h n ch đ

ph i minh b ch.

c áp d ng trong các tr

- Theo yêu c u c a Nhà tài tr n

ng h p sau:

c ngoài đ i v i ngu n v n s d ng cho

gói th u.
- Gói th u có yêu c u cao v k thu t ho c k thu t có tính đ c thù; gói th u
có tính ch t nghiên c u, th nghi m mà ch có m t s nhà th u có kh n ng đáp ng
yêu c u c a gói th u.
+ Ch đ nh th u: là hình th c ch n tr c ti p nhà th u đáp ng yêu c u c a
gói th u đ th

ng th o h p đ ng.

+ Chào hàng c nh tranh trong mua s m hàng hóa: là hình th c đ
d ng cho nh ng gói th u mua s m hàng hóa có giá tr d

c áp

i 2 t đ ng. M i gói th u

ph i có ít nh t 3 chào hàng c a 3 nhà th u khác nhau trên c s yêu c u chào hàng
c a Bên m i th u. Vi c g i chào hàng có th đ

c th c hi n b ng cách g i tr c

ti p, b ng fax, b ng đ

ng b u đi n ho c b ng các ph

d ng hình th c này th

ng có s n ph m c th , đ n v trúng th u th

đ a ra giá tr th p nh t, không th

ng ti n khác. Gói th u áp
ng là đ n v

ng th o v giá.

Ngoài ra còn có các hình th c sau: Mua s m tr c ti p, t th c hi n, l a ch n
nhà th u trong tr
1.2.3. Các ph

ng h p đ c bi t...

ng th c đ u th u

Theo Lu t

u th u s 43/2013/QH 13 bao g m các ph

ng th c đ u th u

nh sau:
+ Ph

ng th c m t giai đo n m t túi h s : đ

c áp d ng trong các tr

ng

h p sau:
-

u th u r ng rãi, đ u th u h n ch đ i v i gói cung c p d ch v phi t

v n; gói th u mua s m hàng hóa, xây l p, h n h p có quy mô nh ;
- Chào hàng c nh tranh đ i v i gói th u cung c p d ch v phi t v n, mua
s m hàng hóa, xây l p;
- Ch đ nh th u đ i v i gói th u cung c p d ch v t v n, d ch v phi t v n,
mua s m hàng hóa, xây l p, h n h p;


13
- Mua s m tr c ti p đ i v i gói th u mua s m hàng hóa;
- Ch đ nh th u đ i v i l a ch n nhà đ u t .
Nhà th u, nhà đ u t n p h s d th u, h s đ xu t g m đ xu t v k
thu t và đ xu t v tài chính theo yêu c u c a h s m i th u, h s yêu c u.
Vi c m th u đ c ti n hành m t l n đ i v i toàn b h s d th u, h s đ xu t.
+ Ph

ng th c m t giai đo n hai túi h s : đ

c áp d ng trong các tr

ng

h p sau đây:
-

u th u r ng rãi, đ u th u h n ch đ i v i gói th u cung c p d ch v t

v n, d ch v phi t v n, mua s m hàng hóa, xây l p, h n h p;
-

u th u r ng rãi đ i v i l a ch n nhà đ u t .

Nhà th u, nhà đ u t n p đ ng th i h s đ xu t v k thu t và h s đ
xu t v tài chính riêng bi t theo yêu c u c a h s m i th u.
Vi c m th u đ

c ti n hành hai l n. H s đ xu t v k thu t s đ

cm

ngay sau th i đi m đóng th u. Nhà th u, nhà đ u t đáp ng yêu c u v k thu t s
đ

c m h s đ xu t v tài chính đ đánh giá.
+ Ph

ng th c hai giai đo n m t túi h s : áp d ng trong tr

ng h p đ u

th u r ng rãi, đ u th u h n ch đ i v i gói th u mua s m hàng hóa, xây l p, h n
h p có quy mô l n, ph c t p.
Trong giai đo n m t, nhà th u n p đ xu t v k thu t, ph

ng án tài chính

theo yêu c u c a h s m i th u nh ng ch a có giá d th u. Trên c s trao đ i v i
t ng nhà th u tham gia giai đo n này s xác đ nh h s m i th u giai đo n hai.
Trong giai đo n hai, nhà th u đã tham gia giai đo n m t đ

cm in ph s

d th u. H s d th u bao g m đ xu t v k thu t và đ xu t v tài chính theo yêu
c u c a h s m i th u giai đo n hai, trong đó có giá d th u và b o đ m d th u.
+ Ph

ng th c hai giai đo n hai túi h s : đ

c áp d ng trong tr

ng h p

đ u th u r ng rãi, đ u th u h n ch đ i v i gói th u mua s m hàng hóa, xây l p, h n
h p có k thu t, công ngh m i, ph c t p, có tính đ c thù.
Trong giai đo n m t, nhà th u n p đ ng th i h s đ xu t v k thu t và h
s đ xu t v tài chính riêng bi t theo yêu c u c a h s m i th u. H s đ xu t v
k thu t s đ

c m ngay sau th i đi m đóng th u. Trên c s đánh giá đ xu t v


14
k thu t c a các nhà th u trong giai đo n này s xác đ nh các n i dung hi u ch nh
v k thu t so v i h s m i th u và danh sách nhà th u đáp ng yêu c u đ
tham d th u giai đo n hai. H s đ xu t tài chính s đ
Trong giai đo n hai, các nhà th u đáp ng đ
đ

cm

cm i

giai đo n hai.

c yêu c u trong giai đo n m t

c m i n p h s d th u. H s d th u bao g m đ xu t v k thu t và đ xu t

v tài chính theo yêu c u c a h s m i th u giai đo n hai t

ng ng v i n i dung

hi u ch nh v k thu t. Trong giai đo n này, h s đ xu t v tài chính đã n p trong
giai đo n m t s đ

c m đ ng th i v i h s d th u giai đo n hai đ đánh giá.

1.3. C nh tranh trong đ u th u
1.3.1. Các quan ni m v kh n ng c nh tranh
C nh tranh gi a các doanh nghi p xây d ng trong đ u th u là quá trình
doanh nghi p đ a ra nh ng gi i pháp v k thu t, trang thi t b , nhân l c, ti n đ thi
công, giá b th u, u th v kinh nghi m... th hi n tính u vi t c a mình so v i nhà
th u khác nh m th a mãn các yêu c u c a bên m i th u trong vi c th c hi n d án.
Kh n ng c nh tranh c a doanh nghi p chính là kh n ng duy trì và m r ng
th ph n, thu l i nhu n c a doanh nghi p trong môi tr
ngoài n

ng c nh tranh trong n

c và

c.

Kh n ng c nh tranh c a doanh nghi p còn th hi n th c l c và l i th c a
nó so v i các đ i th khác trong vi c tho i mãn t t nh t các đòi h i c a khách hàng
đ thu l i ích ngày càng cao cho doanh nghi p c a mình. Nh v y, nghiên c u kh
n ng c nh tranh c a doanh nghi p ph i trong m i t

ng quan so sánh doanh nghi p

v i các đ i th c nh tranh. Nghiên c u nhu c u c a khách hàng và đáp ng t t nh t
nhu c u đó là y u t quan tr ng đ doanh nghi p giành đ

c l i th trong c nh

tranh.
Khi nghiên c u kh n ng c nh tranh c a doanh nghi p, c n chú ý m t s v n

đ c b n sau:
- C n g n li n v i vi c phân tích các y u t n i t i c a doanh nghi p và đ i
th c nh tranh đ so sánh, đ i chi u nh m phát hi n các l i th c nh tranh c a
doanh nghi p so v i đ i th . Ch t đó m i có th nh n đ nh m t cách chính xác
kh n ng c nh tranh c a mình. Trong môi tr

ng kinh doanh n ng đ ng và r ng


15
i tác đ ng c a quá trình toàn c u hóa kinh t , ranh gi i gi a th tr

m ,d
trong n

c và n

c ngoài ngày càng tr nên m nh t.

ng

ng th i, s xu t hi n các

đ i th c nh tranh qu c t đòi h i doanh nghi p ph i luôn nâng t m kh n ng c nh
tranh c a mình.
- C n l y yêu c u c a khách hàng làm c n c đánh giá kh n ng c nh tranh
c a doanh nghi p. B i l , nhu c u c a khách hàng v a là m c tiêu, v a là đ ng l c
c a quá trình s n xu t – kinh doanh c a doanh nghi p. M c đích cu i cùng c a m t
doanh nghi p có kh n ng c nh tranh v n là thu đ

c càng nhi u l i ích càng t t

trên c s cung c p các hàng hóa, d ch v đáp ng t t nh t các yêu c u, đòi h i c a
khách hàng. Nh ng l i ích kinh t c a doanh nghi p bao g m đ t đ
nhu n cao h n trung bình, gia t ng kh i l
r ng th tr

c t su t l i

ng l i nhu n, gia t ng th ph n và m

ng, thu hút thêm nhi u khách hàng...

- Kh n ng c nh tranh c a doanh nghi p là m t ph m trù t ng h p, không
th ch xác đ nh b ng m t vài ch tiêu đ n l . Do đó, khi phân tích kh n ng c nh
tranh c a doanh nghi p c n đ ng trên quan đi m toàn di n, t c là ph i phân tích
toàn di n và có h th ng các y u t h u quan trong m i liên h t

ng tác nhi u

chi u gi a chúng.
1.3.2. Các ph

ng th c c nh tranh

C n c theo ph

ng th c c nh tranh:

+ C nh tranh b ng giá c .

+ C nh tranh phi giá (c nh tranh b ng ch t l

ng hàng hóa, th i gian giao

hàng, d ch v khách hàng, c nh tranh b ng các th đo n kinh t và phi kinh t ...)
1.3.3. L i th c nh tranh
L i th c nh tranh là nh ng kh n ng khi n chúng ta có th làm đ

c nh ng

vi c mà đ i th không th làm theo, nó có giá tr giúp chúng ta đ ng v ng trên th
tr

ng trong dài h n. L i th c nh tranh c a doanh nghi p th hi n m t ho c nhi u

u th c a nó so v i đ i th c nh tranh nh m đ t đ

c th ng l i trong c nh tranh.

u th này có th d n t i chi phí th p h n ho c s khác bi t trong s n ph m, d ch
v c a doanh nghi p so v i s n ph m, d ch v c a đ i th c nh tranh và đ

c th


16

hi n thành t su t l i nhu n vao h n m c trung bình. S khác bi t trong s n ph m
c a doanh nghi p đ

c khách hàng đánh giá cao h n so v i s n ph m c a đ i th

c nh tranh và do đó h s n sàng mua v i m c giá cao h n.
M t th m nh c a doanh nghi p ch a ch c đã tr thành m t l i th c nh
tranh. i m m nh c a doanh nghi p có th đ

c tìm ra trên c s phân tích, so sánh

các y u t , ch c n ng n i t i c a t ch c. L i th c nh tranh đòi h i doanh nghi p
ph i có đi m m nh, không ch đ

c so v i các y u t n i t i khác c a chính nó, mà

còn ph i so v i các y u t , ch c n ng t

ng ng c a đ i th c nh tranh tr c ti p c a

doanh nghi p. Các đi m m nh có th giúp các ch c n ng c a doanh nghi p (s n
xu t, marketing, tài chính...) ho t đ ng v i hi u qu cao h n.
1.3.4. Các tiêu chí đánh giá kh n ng c nh tranh
Kh n ng c nh tranh c a doanh nghi p là ph m trù t ng h p th hi n s c
m nh và u th t

ng đ i c a doanh nghi p so v i đ i th c nh tranh. Doanh

nghi p có th có l i th v m t này nh ng l i có b t l i

m t khác. Do đó, phân

tích kh n ng c nh tranh đòi h i ph i có quan đi m toàn di n, đánh giá d a trên

nhi u tiêu chí khác nhau.
- Kh n ng duy trì và m r ng th ph n.
- Tính hi u qu trong ho t đ ng.
- Ch t l

ng c a s n ph m và các quá trình s n xu t.

- Kh n ng đ i m i c a doanh nghi p.
- Kh n ng đáp ng nhu c u c a khách hàng.
- Kh n ng ti p c n và khai thác có hi u qu các ngu n l c ph c v quá trình
kinh doanh.
- Kh n ng liên k t và h p tác v i các doanh nghi p khác và h i nh p kinh t
qu c t .
- Uy tín, danh ti ng c a doanh nghi p và c a s n ph m.
1.3.5. C nh tranh trong đ u th u trong th i k h i nh p Qu c t
Trong b i c nh h i nh p kinh t qu c t hi n nay, đ u th u qu c t di n ra
ngày càng nhi u v i nh ng yêu c u cao. Trong khi đó, n ng l c c a các doanh