BÀI THUYẾT TRÌNH
CÁC VẤN ĐỀ VỀ RÁC THẢI Y TẾ
ẢNH HƯỞNG CỦA RÁC THẢI Y TẾ ĐẾN SỨC KHỎE VÀ MÔI TRƯỜNG
------------------------------------------------------------------------------------------------------ HƯỞNG CỦA RÁC THẢI Y TẾ ĐẾN SỨC KHỎE CON NGƯỜI:
I. ẢNH
-
Tất cả những người tiếp xúc với chất thải y tế nguy hại (chất độc hại, hóa chất
hoặc dược phẩm, vật sắc nhọn,...) là những người có nguy cơ tiềm tàng. Những
người có nguy cơ cao bao gồm:
+ Nhân viên y tế
+ Người làm dịch vụ hỗ trợ trong CSKCB
+ Người bệnh và người nhà NB
+ Người làm việc xử lí chất thải y tế
1.1 Từ chất thải truyền nhiễm và vật sắc nhọn:
- Các vsv gây bệnh xâm nhập vào cơ thể
qua da, niêm mạc (mắt), đường hô hấp,
đường tiêu hóa.
- HIV hay viêm gan B, C cũng lây truyền qua
con đường rác thải y tế. Những virus này
thường lây truyền qua vết tiêm hoặc kim
tiêm có chứa máu của người bệnh. Nhân
viên y tế, đặc biệt là ĐDV có nguy cơ cao
nhất do thường xuyên tiếp xúc với vật sắc
nhọn nhiễm máu và dịch của người bệnh.
Các nhân viên khác và người quản lí rác thải
cũng có nguy cơ đáng kể.
ẢNH HƯỞNG CỦA RÁC THẢI Y TẾ ĐẾN SỨC KHỎE VÀ MÔI TRƯỜNG
----------------------------------------------------------------------------------------------------1.2 -Từ hóa chất và dược phẩm:
Nhiều hóa chất và dược phẩm sử dụng trong cơ
sở y tế là chất nguy hại (ví dụ chất gây độc, ăn
mòn, dễ cháy, gây phản ứng, gây sốc, gây độc)
nhưng thường ở khối lượng thấp.
Cán bộ y tế có thể mắc các bệnh đường hô hấp,
bệnh ngoài da do tiếp xúc với hóa chất dạng bay
hơi, dạng phun sương và các dung dịch khác. Tổn
thương thường gặp nhất đó là bỏng.
Các hóa chất khử khuẩn được sử
dụng phổ biến trong bệnh viện
thường có tính ăn mòn. Trong quá
trình thu gom, vận chuyển và lưu
giữ, chất thải nguy hại có thể bị rò
thoát, đổ tràn. Do đó, đã có nhiều vụ
tổn thương hoặc bị nhiễm độc do
vận chuyển hóa chất, dược phẩm
trong bệnh viện không đảm bảo
ẢNH HƯỞNG CỦA RÁC THẢI Y TẾ ĐẾN SỨC KHỎE VÀ MÔI TRƯỜNG
----------------------------------------------------------------------------------------------------1.3 -Từ chất thải gây độc gen:
Nhiều thuốc điều trị ung thư là các thuốc gây độc tế bào. Chúng có thể gây kích thích
hay gây tổn thương cục bộ trên da và mắt, cũng có thể gây chóng mặt, buồn nôn, đau đầu
hoặc viêm da. Nhân viên bệnh viện, đặc biệt là những người chịu trách nhiệm thu gom
chất thải, có thể phơi nhiễm với các thuốc điều trị ung thư qua hít thở hoặc hạt lơ lửng
trong không khí, hấp thu qua da, tiêu hóa qua thực phẩm vô tình nhiễm bẩn với thuốc gây
độc tế bào.
1.4 Từ chất phóng xạ:
Cách thức và thời gian tiếp xúc với chất thải phóng xạ quyết định những tác động đối
với sức khỏe, từ đau đầu, chóng mặt, buồn nôn cho đến các vấn đề đột biến gen trong dài
hạn.
Ở Brazil đã chứng minh sự ảnh hưởng của ung thư lên sức khỏe cộng đồng có liên quan
đến rò rỉ chất thải phóng xạ có trong bệnh viện.
1.5 Tính nh
m c
a xã h
i: cơ tác động
Con ngườại y c
lo ảng
ại ủnh
ững ộ
nguy
lên sức khỏe, nhạy cảm khi thấy loại chất thải
thuộc về giải phẫu, các bộ phận của cơ thể
người bị cắt bỏ như tứ chi, nhau thai, hài nhi,...
Đồng thời lò đốt vận hành kém hay các bãi đốt
rác thải y tế lộ thiên còn gây khó chịu cho
người dân.
ẢNH HƯỞNG CỦA RÁC THẢI Y TẾ ĐẾN SỨC KHỎE VÀ MÔI TRƯỜNG
-----------------------------------------------------------------------------------------------------II. ẢNH HƯỞNG CỦA RÁC THẢI Y TẾ ĐẾN MÔI TRƯỜNG:
2.1 Ảnh hưởng tới môi trường nước:
- Nguồn nước có thể bị nhiễm bẩn do các chất độc hại có trong chất thải bệnh viện.
Chúng có thể chứa các vi sinh vật gây bệnh. Chúng có thể chứa kim loại nặng, phần
lớn là thủy ngân từ nhiệt kế và bạc từ quá trình tráng rửa phim X quang. Một số dược
phẩm nhất định, nếu xả thải mà không xử lý có thể gây nhiễm độc nguồn nước cấp.
2.2 Ảnh hưởng tới môi trường đất:
- Tiêu hủy không an toàn chất thải nguy hại như tro lò đốt hay bùn của hệ thống xử
lý nước thải rất có vấn đề khi các chất gây ô nhiễm từ bãi rác có khả năng rò thoát ra,
gây ô nhiễm đất và nguồn nước, và cuối cùng là tác động tới sức khỏe cộng đồng
trong dài hạn.
2.3 Ảnh hưởng tới môi trường không khí:
- Nguy cơ ô nhiễm không khí tăng lên khi phần lớn chất thải nguy hại được thiêu đốt
trong điều kiện không lý tưởng. Việc thiêu đốt không đủ nhiệt độ trong khi rác thải
đưa vào quá nhiều sẽ gây ra nhiều khói đen. Việc đốt chất thải y tế đựng trong túi
nilon PVC, cùng với các loại dược phẩm nhất định, có thể tạo ra khí axit, thường là
HCl and SO2.
- Trong quá trình đốt các dẫn xuất halogen (F, Cl,. Br, I..) ở nhiệt độ thấp, thường tạo
PHÂN LOẠI, THU GOM, VẬN CHUYỂN, LƯU TRỮ RÁC THẢI Y TẾ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------1. PHÂN
LOẠI:
- Khoảng 75 – 90% chất thải bệnh viện là chất thải thông thường, tương tự như rác
thải sinh hoạt, không có nhiều nguy cơ. Số còn lại là chất thải rắn nguy hiểm, được
chia làm 4 loại:
+ Chất thải lây nhiễm: Gồm chất thải sắc nhọn và không sắc nhọn, chất thải bệnh
phẩm, chất thải có nguy cơ lây nhiễm cao, chất thải giải phẫu
+ Chất thải hóa học: Gồm các chất thải thường dùng trong y tế, formaldehyde, hóa
chất quang huỳnh, kim loại nặng, chất thải dược phẩm và chất độc với tế bào
+ Chất thải phóng xạ: Gồm các vật liệu sử dụng xét nghiệm chuẩn đoán: ống kim
tiêm, chai lọ đựng phóng xạ
+ Bình áp suất: Bình O2, CO2, gas và khí thải trong điều trị
2. THU GOM:
- Thùng xanh: Rác thải thông thường
- Thùng vàng: Chất thải lâm sàng, bên ngoài có
biểu tượng nguy hiểm sinh học
- Thùng đen: Chất hóa học, chất phóng xạ,
chất gây độc tế bào
- Hộp cứng vàng: Vật sắc nhọn, bên ngooài có
biểu tượng nguy hiểm sinh học