VAI TRÒ CỦA SIÊU ÂM NHI

SIÊU ÂM NHI
Bs Nguyễn Hữu Chí
Trưởng Khoa Siêu âm-BV Nhi Đồng I
Email:


MỞ ĐẦU


Vai trò siêu âm
-Chẩn đoán - Hướng dẫn can thiệp
-Theo dõi điều trò



SÂ trắng đen (real time)
SÂ doppler màu : - Mạch máu
- BL tim mạch



Đầu dò:
-Tần số cao
-Tần số thấp


HỆ THẦN KINH


SÂ xuyên thóp(ETF) – xuyên thái dương (ETT)
ETF: -Cấu trúc não: trên và dưới lều

-Hệ thống não thất
-Các khoang màng não
-Mạch máu nội sọ-xoang TM
->XH
Nhiễm trùng
Sinh non
Dò dạng não
SCSK
Khối u
Đa dò tật


HỆ THẦN KINH


ETT
Đường M
Tụ dòch dưới màng cứng
Cấu trúc hố sau ( u hố sau)
Mạch máu nội sọ
Nhức đầu kinh niên
HIC, co thắt MM não
HC tiểu não


HỆ THẦN KINH


Siêu âm tủy
-Tuổi < 3-4 th

-Cấu trúc tủy, chùm đuôi ngựa
->Meningocele, Myelomeningocele
Tủy bám thấp, dính
Khối u: lipoma dây tận cùng…
-Bọng đái TK
-Dò dạng HM trực tràng
-Bướu máu, rậm lông khu trú


SIÊU ÂM NGỰC


Đánh giá:
-Chủ mô phổi
-Màng phổi
-Trung thất
->.TDMP (lượng, tính chất…)
.Đông đặc phổi, abces
.Khối u
.Dò dạng phổi


SIÊU ÂM GAN
Đánh giá:
-Kích thước, cấu trúc, độ echo
-Hệ TM cữa, TM trên gan, ĐM gan
 Thương tổn:
- Gan to (gan tim, BL chuyễn hoá, NT, HH…)
- Xơ gan
- Khối u trong gan

- Chấn thương gan
- Huyết khối TM cữa…



SIÊU ÂM ĐƯỜNG MẬT





Chuẩn bò BN
Đánh giá:
- Túi mật
- Đường mật: trong gan, ngoài gan
Thương tổn:
- Tắc mật ngoài gan (sỏi, giun, viêm ..)
- Teo đường mật
- Nhiễm trùng đường mật, viêm túi mật
- Thủng đường mật


SIÊU ÂM TỤY
Chuẩn bò BN
 Đánh giá:
Kích thước, cấu trúc chủ mô, ống wirsung,
Khoãng quanh tụy
 Thương tổn:
-VTC, viêm tụy mạn
-Nang giả tụy

-Khối u
-Chấn thương tụy



SIÊU ÂM LÁCH
Đánh giá:
Kích thước, cấu trúc chủ mô, vò trí, số lượng
 Thương tổn:
Lách to (HH, TALTMC, NT, bệnh chuyễn hoá)
Nhồi máu lách, abces lách
Khối u
Xoắn lách
Chấn thương



SIÊU ÂM ỐNG TIÊU HOÁ
Chuẩn bò BN:
BN nghi tắc đường ra bao tử, RGO…
 Đánh giá:
Thực quản bụng
Dạ dày, tá tràng ……vách ống TH
Vò trí mạch máu mạc treo tràng trên
Mạc treo, mạc nối
Hạch mạc treo..



ỐNG TIÊU HOÁ-CẤP CỨU











Viêm ruột thừa-VFM:
Sen: 75-95%, Spe: 90-95%
Lồng ruột
Sen: 98-100 %, Spe: 86-100%
Xoắn ruột:
Sen 86%, Spe 92%, PV+ 89%
Tắc tá tràng
Hẹp phì đại cơ môn vò (accuracy 96%)
Chấn thương


ỐNG TIÊU HOÁ-KHÔNG CẤP CỨU






Viêm nhiễm:
-Viêm đại tràng XH

-Bệnh crohn
-Lao ruột
Bẩm sinh
-Nang ruột đôi, u nang mạc treo,
viêm túi thừa Meckel..
Khác:
-RGO (Mega-oesophage, Achalisa, hernia..)
-Lymphoma


SIÊU ÂM TIẾT NIỆU


Chuẩn bò BN



Đánh giá:
- Thận: vò trí, kích thước, số lượng, ctrúc chủ mô
- Niệu quản
- Bàng quang, niệu đạo



Thương tổn:
-BL chủ mô thận
-Viêm đài bể thận, abces thận
-Dò tật (ứ nước, thận đôi,thận đơn, lạc chổ, đa nang,
móng ngựa, van niệu đạo sau…)
-Chấn thương..

SIÊU ÂM SINH DỤC



Chuẩn bò BN (đối với bé gái)
Mục đích:
-Xác đònh giới tính
-Bé trai: tìm TH, viêm hoặc xoắn,
khối u, chấn thương, hydrocele, TV bẹn
dãn TM thừng tinh
-Bé gái: u nang BT (XH, xoắn, u…)
Hydro-hemato metrocolpos…
TV ống Nuck


SIÊU ÂM KHỐI U




Vùng bụng:
-Trong, sau hay dưới phúc mạc
->Neuroblastoma
Nephroblastoma
Teratoma, Lymphoma ….
Phần mềm:
Dạng đặc, nang, abces, bướu máu

SIÊU ÂM KHỚP


Khớp háng:
-Viêm bao khớp háng
-Trật khớp háng bẩm sinh:
*Khớp háng có nguy cơ
*Có dấu hiệu LS
->Thời điểm lý tưởng: tuần thứ 3-4



Khớp khác:
-Tràn dòch, tràn máu….


SIÊU ÂM VÙNG CỔ


Tổn thương vùng cổ:
-Viêm nhiễm: hạch, abces..
-Mạch máu (ML, hemangioma, phình TM cảnh
-Bẩm sinh (dò khe mang, TG lưỡi, nang giáp
lưỡi)
-Khối u


SIÊU ÂM MẠCH MÁU


Mạch máu thận:
-THA: hẹp ĐM thận
-Huyết khối TM thận



Hệ TM cữa



Mạch máu ngoại biên:



Mạch máu nội sọ


SIÊU ÂM CAN THIỆP



Sinh thiết :
-tạng: gan, thận …
-khối u



Chọc dò : ổ bụng, màng phổi…



Chọc hút -Dẫn lưu: abces gan..


SIÊU ÂM TIM



Chuẩn bò BN
Đánh giá:
-Chức năng tim
-p lực ĐM phổi
-Khoang màng tim
-Cơ tim, van tim
-Tầng thất, tầng nhó
-Các đại động mạch
-Động mạch vành

-Các tật TBS
-Bệnh cơ tim
-Bệnh van tim
-Tràn dòch màng ngoài tim
-ĐM vành


NỘI DUNG
1.
2.
3.

4.
5.

Siêu âm xuyên thóp
Siêu âm gan mật
Siêu âm tiết niệu
Khối u ổ bụng
Siêu âm cấp cứu