Bai 10 quan niem ve dao duc

GIÁO ÁN GIẢNG DẠY
Họ & tên: Vũ Phạm Ngọc Huyền

Trường đăng kí: Nam Thái Sơn

Môn: Giáo dục công dân

Ngày sinh :29/08/1991

Số báo danh: 078

TÊN BÀI DẠY
Bài 10: QUAN NIỆM VỀ ĐẠO ĐỨC
(Tiết 1)

I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức cơ bản:
-Nêu được khái niệm đạo đức
-Phân biệt sự giống nhau và khác nhau giữa đạo đức với pháp luật trong việc điều chỉnh
hành vi con người
2. Kĩ năng:
-Phân biệt được sự khác nhau giữa hành vi vi phạm pháp luật và hành vi vi phạm đạo đức,
đồng thời lấy được ví dụ về sự khác nhau đó.
3. Thái độ: -Chú ý tới tầm quan trọng của đạo đức trong đời sống xã hội, có ý thức thực
hiện các chuẩn mực đạo đức
II. CÁC NĂNG LỰC HƯỚNG TỚI HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN Ở HỌC SINH
Năng lực phản hồi, lắng nghe tích cực, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực thảo luận nhóm.
III. PHƯƠNG PHÁP /KĨ THUẬT DẠY HỌC TÍCH CỰC CÓ THỂ SỬ DỤNG
Phương pháp thuyết trình, diễn giảng.
Phương pháp nêu vấn đề và đàm thoại
Phương pháp thảo luận nhóm.

IV. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
1


-Sách giáo khoa, sách giáo viên GDCD lớp 10
-Tình huống GDCD lớp 10, thực hành GDCD lớp 10.
-Tranh ảnh có liên quan đến nội dung bài học
IV. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC
1. Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số (1’)
2. Kiểm tra bài cũ: (2’)
-Vì sao nói con người là mục tiêu của sự phát triển xã hội?
-Trả lời: Vì con người là chủ thể của lịch sử nên con người cần được tôn trọng, cần phải
được đảm bảo các quyền chính đáng của mình, phải là mục tiêu của sự phát triển xã hội.
3. Hoạt động 1 : Giới thiệu bài mới (2’):
Chủ tịch Hồ Chí Minh coi đạo đức của con người như gốc của cây, như nguồn của sông.
Người luôn nhấn mạnh vai trò quan trọng và tích cực của đạo đức trong đời sống xã hội. Vì
sao đạo đức lại quan trọng như vậy. Để trả lời cho câu hỏi này thì chúng ta tìm hiểu nội
dung bài 10. Quan niệm về đạo đức
Hoạt động của GV
Hoạt động 2 : Diễn giảng,
thuyết trình, vấn đáp (17’)

Hoạt động của HS

Nội dung lưu bảng
1.Quan niệm về đạo đức
a.Đạo đức là gì?

Sống trong xã hội, dù muốn
hay không con người có

quan hệ trực tiếp hoặc gián
tiếp với mọi người xung
quanh. Các mối quan hệ ấy
ta gọi là quan hệ xã hội của
con người.Trong các mối
quan hệ phức tạp ấy, con
người phải luôn luôn ứng xử
giao tiếp và thường xuyên
điều chỉnh thái độ, hành vi
của mình cho phù hợp với
2


yêu cầu chung của xã hội.
Trong trường hợp ấy thì
được coi là có đạo đức và
ngược lại họ chỉ biết đến lợi
ích của mình, bất chấp lợi
ích của người khác và xã hội
thì người đó được coi là
thiếu đạo đức.Vậy đạo đức là
gì chúng ta cùng tìm hiểu nội
dung phần a. đạo đức là gì?
“Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước
trong nguồn chảy ra
Một lòng thờ mẹ kính cha
Cho tròn chữ hiếu mới là
đạo con”
Câu ca dao trên nói về

đạo làm con phải giữ tròn
chữ “HIẾU” đối với cha mẹ.
Con cái hiếu thảo với cha mẹ
là thể hiện đạo đức của cá
nhân trong gia đình; con cái
bất hiếu với cha mẹ bị coi là
vô đạo đức. Đạo đức trở
thành chuẩn mực để đánh giá
con người đối với gia đình,

HS trả lời: Đạo đức là hệ

xã hội.Vậy em hiểu thế nào

thống các quy tắc, chuẩn

là đạo đức

mực xã hội mà nhờ đó con
người tự giác điều chỉnh
hành vi của mình cho phù

-GV nhận xét, bổ sung, kết

hợp với lợi ích chung của

Đạo đức là hệ thống các quy
tắc, chuẩn mực xã hội mà
nhờ đó con người tự giác
điều chỉnh hành vi của mình

cho phù hợp với lợi ích
chung của cộng đồng, của xã

3


luận
-GV: Vậy quy tắc là gì?
-GV nhận xét, kết luận

cộng đồng, của xã hội.

hội.

HS trả lời: Quy tắc là những
điều quy định mọi người
phải tuân theo trong một
hoạt động chung nào đó

-GV: Theo em chuẩn mực là
gì?
-GV: Nhận xét, bổ sung

-HS trả lời: Chuẩn mực là cái
được công nhận là đúng theo
quy định hoặc theo thói quen
trong xã hội

-GV: Em hiểu thế nào là

-HS trả lời: Hành vi là những

hành vi?

phản ứng, cách xử sự biểu
hiện ra bên ngoài của con
người trong một hoàn cảnh
nhất định.

-GV cho HS nhận xét các
hành vi sau:
1. Trên đường đi học về, có
một cụ già qua đường, Lan
đã giúp đỡ cụ già qua đường

-HS trả lời câu hỏi của GV:

an toàn

+Tại vì:

2. Bạn Hoa ở lớp Lan nhà

-Những việc làm đó của Lan

nghèo, bố mẹ luôn đau ốm,

chính là sự tự điều chỉnh

Lan đã động viên các bạn

hành vi cá nhân của mình.

trong lớp giúp đỡ An

-Việc làm của Lan là đúng.

3. Trên chuyến xe buýt từ
nhà đến trường, có một phụ
nữ bế em nhỏ, Lan đã đứng
lên nhường chỗ
Theo em tại sao Lan lại làm
như vậy, việc làm của Lan là
đúng hay sai?
GV nhận xét và giáo dục học
4


sinh: Chúng ta phải giúp đỡ
những người xung quanh vì
đạo đức là phương thức điều
chỉnh hành vi của con người
nhưng đó là những quy tắc,

-HS lắng nghe.

chuẩn mực của xã hội chứ
không phải của một cá nhân
riêng biệt nào. Đặc trưng rõ
nét nhất của đạo đức là tính

tự giác, nếu không có tính tự
giác thì hành vi phải phù hợp
với những lợi ích chân chính
của con người, phù hợp với
yêu cầu của xã hội. Như vậy,
trong lĩnh vực đạo đức
những nhu cầu lợi ích của cá
nhân, xã hội đều được thể
hiện qua các quy tắc, chuẩn
mực và dư luận xã hội. Một
hành vi đạo đức phải được
xã hội thừa nhận và hình
thành một cách tự giác luôn
luôn được củng cố bằng sức
mạnh của các tấm gương
quần chúng: “Trăm năm bia
đá vẫn còn/ Ngàn năm bia
miệng vẫn còn trơ trơ.”
-GV đưa ra tình huống:
Tại bệnh viện Đa khoa
huyện Vĩnh Thuận ông
Nguyễn Văn Dũng nguyên
Trưởng phòng Tài chính –
5


Kế toán, đã lợi dụng chức vụ

-HS trả lời : Có vì hành vi

quyền hạn tự ý chỉ đạo cho

của ông Dũng đã lợi dụng

các kế toán và thủ quỹ lấy

chức vụ của mình để vụ lợi

tiền thu viện phí, tiền quỹ
của bệnh viện đưa cho hắn
tiêu xài không có sự phê
duyệt của lãnh đạo. Từ
1.2007 – 12.2013, Dũng đã
chiếm dụng tổng số tiền trên
2,2 tỷ đồng.

+ Đạo đức mang tính giai

Vậy hành vi của ông Dũng

cấp sâu sắc

có phải là hành vi tham
nhũng không?
-GV: Vậy theo em thế nào là

-HS trả lời : Tham nhũng là

tham nhũng?

hành vi của người có chức
vụ quyền hạn đã lợi dụng
chức vụ quyền hạn đó vì
mục đích vụ lợi

-GV: Theo em trong xã hội

-HS trả lời : Đạo đức mang

có giai cấp, đạo đức có mang tính giai cấp sâu sắc
tính giai cấp không? Cho ví

Ví dụ : Quan niệm về

dụ?

“Trung”
-Thời phong kiến : Trung với
vua hay quân xử thần tử,
thần bất tử, bất trung
Ngày nay “Trung” :

+ Quan niệm đạo đức biến

-Trung với nước.

đổi theo lịch sử.

Hay chế độ hôn nhân ở nước
ta: Trong xã hội phong kiến

“Trai năm thê bảy thiếp- gái
chính chuyên một chồng
6


Ngày nay: “Một vợ một
chồng, vợ chồng bình đẳng”
-GV: Nhận xét, phân tích và
kết luận: Đạo đức là một
hình thái ý thức xã hội, chịu
sự chi phối của tồn tại xã hội
cho nên cùng với sự vận
động và phát triển của lịch
sử, xã hội, các quy tắc, chuẩn
mực đạo đức cũng biến đổi
theo lịch sử.
-GV: Theo em quan niệm

-HS trả lời : Có.

đạo đức ở các quốc gia, dân

Ví dụ: Người phương Đông

tộc khác nhau trên thế giới

thì phụng dưỡng cha mẹ khi

có giống nhau không? Cho

già yếu

ví dụ

Người phương Tây đưa cha

+Đạo đức mang tính dân tộc

mẹ vào viện dưỡng lão rồi
thỉnh thoảng đến thăm họ.
-GV nhận xét, bổ sung và kết
luận : Sự khác nhau đó cho
thấy đạo đức mang tính dân
tộc. Mỗi quốc gia, mỗi dân
tộc có quan niệm đạo đức
phù hợp với cách sống của
họ.
-GV: Lấy một số ví dụ về

-HS trả lời: Không gây gổ

các chuẩn mực đạo đức?

đánh nhau, giúp đỡ người
hoạn nạn khó khăn, hiến máu
nhân đạo, phụng dưỡng và
chăm sóc ông bà cha mẹ, ….

-GV nhận xét, kết luận và
chuyển ý: Đạo đức là

7


phương thức điều chỉnh hành
vi của con người nhưng
không phải là phương thức
duy nhất. Ngoài ra pháp luật,
phong tục tập quán cũng là
những phương thức điều
chỉnh hành vi con người
nhưng có sự khác biệt với sự
điều chỉnh hành vi của đạo
đức. Vậy sự khác biệt đó như
thế nào thì chúng ta cùng tìm
hiểu nội dung tiếp theo b.
Phân biệt đạo đức với pháp
luật và phong tục tập quán
trong sự điều chỉnh hành vi
của con người
Hoạt động 3: Thuyết trình,

b. Phân biệt đạo đức với

thảo luận nhóm, vấn đáp,

pháp luật và phong tục tập

diễn giảng (15’)

quán trong sự điều chỉnh

-GV: Gọi HS đọc ví dụ trong -HS trả lời: Hành vi của anh

hành vi của con người

SGK trang 64 và trả lời câu

A là thiếu đạo đức, không vi

hỏi: Em có nhận xét gì về

phạm pháp luật nhưng bị xã

hành vi của anh A

hội lên án

-GV nhận xét và giáo dục
học sinh: Chúng ta phải giúp
đỡ người gặp nạn, không bỏ
mặc người bị nạn
-GV: Nêu điểm giống nhau
giữa đạo đức và pháp luật

-HS trả lời: Đều là phương
thức điều chỉnh hành vi của
con người

-GV: Cho HS thảo luận
nhóm điền vào phiếu học tập

8


sau:

Giống nhau: Đều là phương
thức điều chỉnh hành vi của
-HS thảo luận và đưa ra đáp

Phương

Nội dung

Ví dụ

con người

án

thức điều

Khác nhau:

chỉnh
Đạo đức
Pháp luật

GV nhận xét và cho HS ghi
bài
HS lắng nghe ghi bài

-GV: Trong thực tế có những
trường hợp vi phạm đạo đức

HS trả lời: Nói tục, chửi bậy,
9


nhưng không vi phạm pháp

thiếu lễ phép với ông bà cha

Phương

luật. Nêu ví dụ

mẹ, không giúp đỡ người

thức

-GV: Nhận xét, kết luận,

khác….

điều

Nội dung

Ví dụ

giáo dục học sinh: Chúng ta

chỉnh
Đạo

-Thực hiện

Lễ phép

phải biết quan tâm giúp đỡ

đức

các chuẩn

chào hỏi

mực đạo

người lớn

mọi người, lễ phép với người

đức mà xã

-Con cái

lớn, không nói tục chửi thề.

hội đề ra

có hiếu

-GV kết luận tiết học: Nền

-Tự giác

với ông

thực hiện

bà cha

-Không

mẹ

thực hiện bị

-Anh em

xã hội lên

hòa

án, lương

thuận,

tâm cắn rứt

yêu

đạo đức mới ở nước ta hiện
nay có ý nghĩa rất to lớn
không chỉ trong chiến lược

HS lắng nghe

xây dựng và phát triển con
người Việt Nam hiện đại, mà

thương

còn góp phần xây dựng, phát
triển nền văn hóa Việt Nam
tiên tiến, đậm đà bản sắc dân
tộc

nhau
Pháp

-Thực hiện

Khi đi xe

luật

các quy

môtô, xe

định do nhà

gắn máy

nước quy

phải đội

định

mũ bảo

-Bắt buộc

hiểm

thực hiện

Kinh

Không thực

doanh

hiện sẽ bị

phải nộp

xử lí bằng

thuế

sức mạnh

-Khi

của nhà

tham gia

nước

giao
thông
thấy đèn
đỏ phải
dừng lại

10


4. Hoạt động tiếp nối (1’)
Hoạt động 5: (3’)
Về nhà học bài và xem trước bài còn lại
Làm bài tập 2,3,4,5 SGK trang
VI. TƯ LIỆU, CÂU HỎI, BÀI TẬP

11