THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN
1. Tên sáng kiến: Nâng cao chất lượng tiết dạy vẽ tự do, tạo dáng và trang trí
đồ vật theo phương pháp mới quy trình VẼ THEO NHẠC lớp 4.
2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Môn Mĩ Thuật
3. Tác giả:
Họ và tên: Nguyễn Thị Quyên
Nam (nữ): Nữ
Ngày tháng/năm sinh: 23/07/1983
Trình độ chuyên môn: ĐHSP Mĩ thuật.
Chức vụ, đơn vị công tác: GV Mĩ Thuật trường TH Đông Xuyên.
Điện thoại: 01694 900 500.
4. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: Trường Tiểu học Đông Xuyên
5. Đơn vị áp dụng sáng kiến lần đầu: Trường Tiểu học Đông Xuyên
6. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến:
7. Thời gian áp dụng sáng kiến lần đầu: Từ năm học 2014 - 2015
HỌ TÊN TÁC GIẢ
XÁC NHẬN CỦA CƠ QUAN ĐƠN VỊ
ÁP DỤNG SÁNG KIẾN
Nguyễn Thị Quyên
TÓM TẮT SÁNG KIẾN
1
1. Hoàn cảnh nảy sinh sáng kiến.
Để khơi dậy cho học sinh khả năng sáng tạo trong giờ học vẽ tự do, tạo
dáng và trang trí đồ vật đòi hỏi người giáo viên cần phải thực sự say mê giảng
dạy và tạo được cho học sinh sự lôi cuốn, đam mê trong giờ học mỹ thuật mà cụ
thể là việc tạo ra“phương pháp dạy học mới nhằm nâng cao chất lượng tiết
dạy vẽ tự do, tạo dáng và trang trí đồ vật ”.
2. Điều kiện, thời gian, đối tượng áp dụng sáng kiến.
Qua thực tế tôi đã ngiên cứu ở một số trường Tiểu học trong tỉnh dạy thực
nghiệm phương pháp mới trong thời gian 3 năm gần đây và tôi đã áp dụng từ
tháng 11 năm 2014 áp dụng quy trình VẼ THEO NHẠC vào giảng dạy học sinh
khối 4 ở trường tôi với các dạng bài như vẽ tự do, tạo dáng và trang trí đồ
vật...đã đem lại kết rất tốt sau mỗi tiết dạy và học.
3. Nội dung sáng kiến.
Như chúng ta đã biết theo sách hướng dẫn giáo viên và sách giáo khoa thì
môn mĩ thuật có 5 nội dung là: Tập nặn tạo dáng, Thường thức Mĩ thuật, Vẽ
tranh, Vẽ trang trí, Vẽ theo mẫu. Mỗi dạng bài lại có các hoạt động dạy và học
khác nhau để phù hợp với từng bài dạy đem lại kết quả cao bên cạnh những ưu
điểm mà phương pháp cũ đem lại thì còn có một số nhược điểm như:
- Lớp học thường trầm.
- Học sinh ít được làm việc nhóm, khả năng phối hợp các thành viên trong
nhóm kém.
- Tất cả các bài vẽ đều đi theo quy trình là vẽ hình trước vẽ màu sau.
- Sản phẩm được tạo ra chưa phong phú về hình dáng và đặc biệt về màu
sắc.
Vì vậy tôi mạnh dạn vận dụng sáng kiến đưa quy trình VẼ THEO NHẠC
vào các tiết dạy vẽ tự do, tạo dáng và trang trí đồ vật, với mong muốn học sinh
có thể vẽ tùy ý các màu em thích với hướng dẫn của giáo viên trên nền nhạc nhẹ
nhàng du dương, có lúc lại chọn nhạc có tiết tấu nhanh dần để các em vẽ được
2
nhiều nét mạnh, nhẹ khác nhau trên nền giấy A3. Từ bản vẽ màu khổ rộng đó,
các em có thể lựa chọn cho mình một mảng màu yêu thích kết hợp với sự tưởng
tượng của các em để vẽ được các sản phẩm khác mang tính thẩm mĩ cao như
bưu thiếp, tranh vẽ với các nội dung khác nhau..
Từ khi áp dụng sáng kiến này kết hợp cùng một số phương pháp cũ tôi
nhận thấy chất lượng tiết dạy và học vẽ tự do, tạo dáng và trang trí đồ vật thu
được kết quả tốt như:
- Lớp học sôi nổi hơn.
- Tiết kiệm hơn về thời gian và kinh tế vì các sản phẩm làm ra ở các tiết
trước lại chính là ngân hàng hình ảnh có thể tái sử dụng lại để tạo thành tranh..
theo ý tưởng của học sinh vào các tiết sau.
- Khuyến khích học sinh phát triển các kỹ năng thẩm mỹ. Sản phẩm mà các
em học sinh tạo ra phong phú hơn về kiểu dáng độc đáo hơn về màu sắc...mà
đều mang được đặc trưng riêng cá tính riêng của từng em.
- Thay đổi các bước vẽ là đi từ vẽ màu nền trước rồi vẽ, cắt dán hình ảnh
chính, phụ sau. Sản phẩm làm ra chỉ có một không có hai giống nhau về màu
sắc.
- Tạo sự hứng thú cho học sinh các kỹ năng thẩm mỹ. Học sinh hứng thú
hơn với môn học.
- Thúc đẩy khả năng tập trung cuả học sinh, tạo học sinh các cơ hội học tập
cùng nhau. Học sinh hoạt động nhóm nhiều và hiệu quả hơn. Thông qua đó tạo
được tinh thần đoàn kết, tác phong làm việc nhóm tốt ở các em học sinh......
- Kết hợp các tác phẩm Mĩ thuật với thức tế. Giúp học sinh mở rộng nhận
thức, trải nghiệm và liên hệ với bản thân, cuộc sống và xã hội.
- Tạo ra một diễn đàn để học sinh thảo luận và giải quyết vấn đề. Giáo viên
chỉ là người hướng dẫn học sinh là trung tâm. Giáo viên tích lũy được khả năng
điều hành học sinh....
MÔ TẢ SÁNG KIẾN.
3
1. Hoàn cảnh nảy sinh sáng kiến.
Môn mỹ thuật là một môn học có vai trò quan trọng trong chương trình
giáo dục. Với môn học, học sinh biết cách cảm nhận cái đẹp, yêu cái đẹp từ đó
biết cách rèn luyện đôi bàn tay trí óc của mình để tạo ra cái đẹp qua việc phát
huy óc sáng tạo, tính độc lập của mình. Môn mỹ thuật đã góp phần cùng với các
môn học khác giáo dục học sinh phát triển toàn diện về Đức - Trí – Lao - Thể Mỹ.
Thực tế chúng ta nhận thấy học sinh rất ham thích học vẽ. Nếu như chúng
ta xây dựng cho các em có ý thức học tập tốt tạo ra không khí thoải mái khi học
thì sẽ đạt được hiệu quả tốt nhất.
Nhưng tùy theo từng trình độ nhận thức và năng khiếu của từng em, từng
độ tuổi khác nhau mà giáo viên biết quá trình nhận thức diễn ra ở từng em. Vậy
không thể tác động đến quá trình nhận thức của các cá nhân bằng một biện pháp
như nhau. Có học sinh giáo viên phải tác động từ từ, có học sinh phải vừa trực
tiếp và vừa gián tiếp ở nhiều phía mới nắm bắt được. Có học sinh chỉ cần tác
động ít lâu đã nắm bắt ngay được nội dung bài học. Nếu như không có sự gợi
mở gây hứng thú của giáo viên thì học sinh không có sự ham thích tìm tòi học
tập.
Xuất phát từ thực tế giảng dạy của đồng nghiệp và cùng với quá trình
giảng dạy của bản thân, đặc biệt là việc từng bước đổi hình thức và phương
pháp dạy học, tôi luôn đặt cho mình mục tiêu là: “Phải làm gì để thực hiện yêu
câu đổi mới nhằm nâng cao chất lượng bài dạy của mình” và để các em học sinh
cảm nhận được cách sâu sắc về vẻ đẹp của con người, thiên nhiên xung quanh
mình qua đó phát huy được trí tưởng tượng và óc sáng tạo, hình thành thị hiếu
thẩm mỹ, hoàn thiện nhân cách thông qua nội dung các bài học mĩ thuật.
Là một bộ môn năng khiếu, khả năng diễn đạt những suy nghĩ, sáng tạo
của học sinh bằng nét vẽ rất khó khăn. Đặc biệt là tiết vẽ tranh tự do. Vì thế
trong khi học và khi học sinh thực hành rất dễ gây ra tình trạng chán nản, mất
4
hứng thú vì tiết vẽ tự do đòi hỏi sự sáng tạo, sự tìm tòi,… đưa ra ý tưởng của
mình như thế nào cho hợp lý.
Vậy để khơi dậy cho học sinh khả năng tư duy, óc sáng tạo trong giờ học
vẽ tự do có tính sáng tạo trong việc sắp xếp các hình ảnh theo trí tưởng tượng,
rèn kĩ năng sống và kĩ năng thuyết trình của học sinh.... đòi hỏi người giáo viên
cần phải thực sự say mê giảng dạy và tạo được cho học sinh sự lôi cuốn, đam mê
trong giờ học mỹ thuật mà cụ thể là việc tạo ra phương pháp giúp học sinh học
tốt nội dung vẽ tự do, tạo dáng và trang trí đồ vật qua đó rèn kĩ năng thuyết trình
cho các em nhằm thực hiện đúng mục tiêu giáo dục là phát triển con người toàn
diện. Với những suy nghĩ này đòi hỏi người giáo viên cần phải thực sự say mê
giảng dạy và tạo được cho học sinh sự lôi cuốn, đam mê trong giờ học mĩ thuật
mà cụ thể là việc tạo ra phương pháp dạy học mới nhằm “Nâng cao chất lượng
tiết dạy vẽ tự do, tạo dáng và trang trí đồ vật theo phương pháp mới quy
trình VẼ THEO NHẠC lớp 4.
2. Cơ sở lí luận của vấn đề.
2.1. Cơ sở lý luận:
Là giáo viên dạy bộ môn mĩ thuật tại trường qua thực tế giảng dạy, tôi nhận
thấy mĩ thuật là môn học nghệ thuật và cũng là môn học bắt buộc trong trường
tiểu học là Toán, Tiếng việt, Lịch sử và Địa lí, Khoa học, Nghệ thuật, Thể dục.
Có nhận xét từng tháng, học kỳ, cuối năm. Vì vậy, trong giáo dục mục tiêu giáo
dục thẩm mĩ đặt lên hàng đầu. Cụ thể là:
- Học sinh tiếp thu, làm quen với cái đẹp trong thiên nhiên.
- Tạo ra cái đẹp bằng khả năng cảm nhận, sáng tạo và trí tưởng tượng của các
em.
- Vận dụng được những khả năng hiểu biết về phục vụ trong cuộc sống sinh hoạt
hằng ngày.
- Ngoài ra qua môn học giáo dục các em kĩ năng sống, lồng ghép tích hợp bảo
vệ môi trường, hình thành khả năng thuyết trình cho các em… Nên tôi đã sử
dụng phương pháp dạy học mới của Đan Mạch để Nâng cao chất lượng tiết
5
dạy vẽ tự do, tạo dáng và trang trí đồ vật theo phương pháp mới quy trình
VẼ THEO NHẠC lớp 4.
2.2. Cơ sở thực tiễn:
Môn mĩ thuật là môn rèn luyện trí thẩm mĩ và rèn luyện tư duy sáng tạo cho
học sinh, làm cho các em hồn nhiên, vui tươi, nhận thấy được cái hay cái đẹp
trong cuộc sống xung quanh qua nhiều đề tài. Học sinh rất say mê trong giờ học
mĩ thuật.
Với cách sắp xếp bài dạy theo chủ đề có thể dồn ba đến bốn tiết như bây
giờ thời gian thực hành được nhiều hơn và các em được làm việc nhóm trên nền
nhạc sẽ kích thích sự sáng tạo.
Vậy làm cách nào để cho tiết dạy và học được sôi nổi gây hứng thú học tập
cho HS và đạt được nhiều sản phẩm đẹp, rèn kĩ năng sống cho Hs tôi áp dụng
phương pháp mới trong Mĩ Thuật của Đan Mạch nhằm gây được hứng thú học
tập cho HS ở một số nội dung như vẽ tựu do, tạo dáng và trang trí đồ vật…
Qua quá trình nghiên cứu môt số trường trong tỉnh đã dạy thực nghiệm
phương pháp mới thời gian 3 năm và thông qua học tập bồi dưỡng tôi áp dụng
quy trình VẼ THEO NHẠC vào giảng dạy các tiết vẽ tự do, tạo dáng và trang trí
đồ vật ở khối lớp 4 trường tôi từ tháng 11 năm 2014. Trong các nội dung dạy
học Mĩ thuật theo phương pháp mới thì Vẽ theo nhạc có vai trò rất quan trọng.
Đây là phương pháp thông dụng và hiệu quả mà học sinh từ lớp 1-5 có thể áp
dụng trong việc liên hệ với nội dung và ngữ cảnh. Đây là phương pháp dạy học
mới với mục tiêu lấy học sinh làm trung tâm, kích thích tư duy sáng tạo, khám
phá, biểu đạt thông qua nghệ thuật thị giác.
3. Thực trạng của vấn đề:
3.1. Thuận lợi:
- Bản thân tôi là giáo viên được đào tạo hệ sư phạm mĩ thuật và qua nhiều
lớp bồi dưỡng chuyên môn của ngành cùng với sự góp ý tận tình từ phía BGH
và các đồng chí GV khác có bề dày trong chuyên môn ở trường.
6
- Được sự quan tâm của Ban giám hiệu nhà trường tạo điều kiện cho hoạt
động giảng dạy và tổ chức học sinh dự thi vẽ tranh qua các đợt thi của Phòng,
Sở …tổ chức.
- Hiện nay đối với môn mĩ thuật được ngành trang bị đầy đủ, sách giáo
khoa, sách hướng dẫn giảng dạy cụ thể, máy chiếu, trang bị tranh cùng đồ dùng
môn mĩ thuật rất phong phú.
- Môn mĩ thuật hiện nay có chương trình của từng tiết rõ ràng, có hướng
dẫn chuẩn kiến thức, kỹ năng của từng bài học.
3.2. Khó khăn:
- Một số nhà trường chưa có phòng chức năng để dạy môn mĩ thuật, việc
học tập của học sinh sử dụng màu nước, màu bột có ảnh hưởng đến môn học
khác.
- Từ nhiều quan niệm với phần lớn học sinh sẽ chú trọng vẽ thế nào cho
đẹp, cho giống là được. Tuy nhiên điều này sẽ làm hạn chế rất nhiều khả năng
của các em, và sẽ dẫn đến không làm ra nhiều sản phẩm phong phú có tính sáng
tạo. Sản phẩm các em sáng tạo ra còn đơn điệu về màu sắc các hình mảng còn
“Lành” chưa thể hiện được bứt phá lớn.
- Hs đã bạo dạn hơn nhưng kĩ năng nói trước đám đông chưa tốt, chưa đủ tự
tin. Các em học sinh ít có cơ hội làm việc nhóm, ít có diều kiện thể hiện khả
năng nổi bật của các em như khả năng quản nhóm, khả năng thuyết trình…
- Vì cách phân phối chương trình 1 tiết riêng lẻ trên 1 tuần nên việc thưc
hành và giới thiệu sản phẩm còn bị hạn chế và gián đoạn. Sản phẩm của các tiết
ít dùng lại được làm tài liệu cho các tiết sau.
- Giáo viên dạy còn phụ thuộc nhiều vào tài liệu hướng dẫn là sách giáo
viên nên các hình thức tổ chức dạy học còn đơn điệu.
Thực hiện nghị quyết số 29-NG/TW của Ban chấp hành Trung ương khóa
XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng nhu cầu CNHHĐH trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng XHCN và hội nhập Quốc tế,
Bộ giáo dục và đào tạo được sự hỗ trợ của chính phủ Đan Mạch đã triển khai dự
án hỗ trợ giáo dục Mĩ thuật cấp tiểu học. Sau thời gian thử nghiệm tại 23 tỉnh,
7
thành phố hiện đại, các vùng miền khác nhau trên toàn quốc dự án đã chứng tỏ
tính ưu việt và sự phù hợp với nhu cầu đổi mới về phương pháp dạy học Mĩ
thuật mới sử dụng những quy trình dạy-học Mĩ thuật của Đan Mạch áp dụng ở
tất cả các trường tiểu học trên toàn quốc.
3.3. Quy trình các hoạt dộng day-học của bài vẽ trang trí theo phương
pháp cũ là
1. hình Quan sát nhận xét.
Giáo viên hướng dẫn cho học sinh nhận biết được các kiến thức cơ bản
như: mảng chính, hình mảng phụ của họa tiết, cách sắp xếp các họa tiết trong
các dạng bài trang trí. Sau đó có thể tích hợp giáo dục KNS, BVMT nếu phù
hợp.
2. Hướng dẫn cách vẽ.
Trước khi tiến hành trang trí cần nghiên cứu nội dung chủ đề để xác địmh
khuôn khổ trên giấy và lựa chọn hoạ tiết màu sắc và sắp xếp cho phù hợp.
- B1: Kẻ, vẽ các đối tượng được trang trí sau đó kẻ các đường trục đối
xứng..
- B2: Tìm bố cục mảng chính, mảng phụ cho họa tiết.
- B3: Vẽ hoạ tiết cho phù hợp với nội dung chủ đề trang trí và hình
mảng đã
xác định.
- B4: Vẽ màu. Tìm màu sắc cho phù hợp với nội dung chủ đề và đậm nhạt
trong các hình mảng hoạ tiết. Có thể dùng các chất liệu màu sắc theo ý
thích. Cần quan tâm đến đặc điểm của các chất liệu màu để vẽ cho đẹp.
* Vẽ màu nước, khi vẽ màu đậm phải kiên trì đợi cho màu vừa vẽ gần
khô mới chồng màu tiếp. Không pha trộn các màu bổ túc với nhau. Pha trộn
như vậy màu sẽ bị bẩn, xỉn. Khi vẽ bút và nước rửa bút phải luôn sạch để đảm
bảo độ trong sáng của màu.
* Vẽ màu bột, trước khi vẽ bột màu cần nghiền kĩ trên bảng pha màu với
lượng kết dính vừa phải. Lượng kết dính loãng hoặc ít quá khi khô màu
xẽ dễ bị bong, đặc quá màu dễ bị xỉn.
8
* Màu sáp sẽ thích hợp hơn với các em học sinh Tiểu học vì đa số các em
thường có sở thích là dùng màu gốc, khi phối hợp màu sẽ dễ hơn các màu khác.
3. Thực hành.
- Giáo viên hướng dẫn học sinh làm bài theo cá nhân hoặc tập thể theo nội
dung từng bài.
4. Nhận xét đánh giá.
- Giáo viên hướng dẫn học sinh nhận xét bài vẽ.
+
Một số bài tạo dáng và trang trí đồ vật của học sinh khi chưa áp dụng sáng
kiến.
9
3.4. Quy trình dạy-học của bài vẽ tranh theo phương pháp cũ là:
1. Tìm chọn nội dung đề tài.
Mục tiêu chính là giáo viên hướng dẫn học sinh tìm chọn được nội dung
vẽ theo đúng đề tài của tiết học. Sau đó có thể tích hợp giáo dục KNS, BVMT
nếu phù hợp.
2. Hướng dẫn cách vẽ.
- B1: Sau khi tìm chọn được nội dung vẽ theo đề tài thì chia mảng chính,
mảng phụ của bưc tranh.
- B2: Vẽ hình ảnh chính vào mảng đã chia cho rõ trọng tâm.
- B3: Vẽ hình ảnh phụ thêm cho sinh động nhưng cần phù hợp với nội
dung
đã chọn.
- B4: Chỉnh sửa và vẽ màu.
Ở hoạt động này giáo viên hướng dẫn cho học sinh nắm được các bước
của bài vẽ và vẽ minh họa cho các em quan sát.
3. Thực hành.
Học sinh thực hành theo cá nhân hoặc theo nhóm.
4. Nhận xét đánh giá.
Giáo viên hướng dẫn học sinh nhận xét bài theo cảm nhận riêng của từng
em. Như vậy cả hai nội dung vẽ tự do, tạo dáng và trang trí đồ vật đều là vẽ cần
xác định nội dung vẽ trước sau đó vẽ hình ảnh chính, hình ảnh phụ sau. Vẽ hình
trước và vẽ màu sau. Chính vì vậy màu sắc chưa phong phú, nội dung chưa sáng
tạo, các hình ảnh còn đơn điệu chưa ngộ nghĩnh. Học sinh ít được làm việc
nhóm cho nên các sản phẩm các em làm được chưa phong phú về nội dung ý
tưởng.
+ Một số bài vẽ tranh khi chưa áp dụng sáng kiến.
10
Rõ ràng ở phương pháp cũ tạo ra nhiều sản phẩm đẹp nhưng màu sắc còn
đơn điệu, chưa có sự bứt phá lớn. Có thể sao chép tranh được, hơn nữa học sinh
ít có cơ hội được thuyết trình, làm việc nhóm, khả năng đóng vai theo trí tưởng
tượng của các em theo nội dung bức tranh.
Vậy làm cách gì để giải quyết các vấn đề trên chúng tôi áp dụng sáng kiến
đưa quy trình VẼ THEO NHẠC vào giảng dạy kết hợp cùng phương pháp dạyhọc cũ ở các tiết dạy vẽ tự do, tạo dáng và trang trí đồ vật để khắc phục những
tồn tại trên.
11
4. Các giải pháp, biện pháp thực hiện.
4.1 Các quy trình dạy học mĩ thuật mới của Đan Mạch gồm:
4.1.1. Quy trình Vẽ cùng nhau và sáng tạo các câu chuyện:
Đây là quy trình mà học sinh được trải nghiệm vẽ cùng nhau, được kí họa
người hoặc vật tạo ra ngân hàng hình ảnh để xây dựng câu chuyện. Quy trình
này giúp học sinh biết vẽ những sự kiện đời sống hàng ngày. Từ những sự kiện
đó, học sinh tự tạo lại các dáng đang làm việc, học tập, vui chơi,…Kết quả là
học sinh tạo ra ngân hàng hình ảnh từ những hình ảnh sẵn có đó. Các nhóm cùng
tư duy, cùng thảo luận tạo ta câu chuyện vui hay buồn hoặc để cùng nhau xây
dựng câu chuyện theo ý tưởng. Quy trình này tạo cho các em phát triển tư duy,
các em được tự do diễn thuyết tăng khả năng sức biểu cảm từ các câu chuyện
của cuộc sống.
Các bước thực hiện:
Bước 1: ( Hoạt động 1) Vẽ theo quan sát
Bước 2: ( Hoạt động 2) Trưng bày ngân hàng hình ảnh
Bước 3: ( Hoạt động 3) Sáng tác tranh theo chủ đề
Bước 4: ( Hoạt động 4) Chia sẻ nội dung câu chuyện
Bước 5: ( Hoạt động 5) Tô màu làm phong phú câu chuyện
Bước 6: ( Hoạt động 6) Tổ chức trưng bày và thuyết trình về bức tranh
4.1.2. Quy trình Vẽ biểu cảm:
Mục đích của vẽ biểu cảm là vẽ không giống mẫu, có thể vẽ người hoặc
vật,.... Khi vẽ, học sinh chủ yếu tập trung ở mắt và tay, học sinh cố gắng không
nhìn xuống giấy vẽ, vẽ bằng cảm xúc, bằng tưởng tượng để tạo ra bức vẽ mang
tính ấn tượng và có thể hài hước. Kết quả là có những bức vẽ chân dung chỉ
nhận ra đặc điểm của một số bộ phận như mắt, mũi, tóc, ...vv. Hay với bài vẽ đồ
vật, học sinh chỉ vẽ được dáng dấp một số đặc điểm của đồ vật mình vẽ. Vẽ biểu
cảm giúp các em tăng khả năng quan sát, sáng tạo Các hình ảnh này sẽ giúp các
em dễ tưởng tượng và nhớ lâu hơn.
12
Các bước thực hiện:
Bước 1: ( Hoạt động 1) Quan sát và vẽ không nhìn giấy
Bước 2: (Hoạt động 2) Thảo luận về các đường nét biểu cảm
Bước 3: (Hoạt động 3) Thể hiện tranh biểu đạt bằng màu sắc
Bước 4: (Hoạt động 4) Thảo luận về nội dung, trưng bày kết quả
4.1.3. Quy trình Vẽ theo nhạc:
Âm nhạc và mĩ thuật luôn có mối liên hệ vô hình. Thông qua âm nhạc,
học sinh không chỉ làm quen kĩ thuật vẽ mà còn được cảm nhận cảm xúc của các
mạch âm nhạc của từng tác phẩm âm nhạc và giai điệu nhạc. Âm nhạc luôn gây
hứng thú cho học sinh, nó có thể làm cho học sinh năng động hơn. Học sinh vừa
nhảy muá trong quá trình vẽ. Mĩ thuật và âm nhạc được kết hợp với nhau giúp
cho học sinh tăng trí tưởng tượng, tăng sự sáng tạo trong bài vẽ trang trí, vẽ
tranh con vật hay đồ vật,... Học sinh vừa cảm thụ tiết tấu âm nhạc vừa đưa màu
sắc theo giai điệu nhanh, chậm, trầm, bổng,…. Từ bài vẽ của các em, học sinh
tiếp tục phát triển tư duy để có thể trang trí một đồ dùng bất kì, hay sáng tạo ra
tem thư, bìa sách,…vv
Các bước thực hiện:
Bước 1: ( Hoạt động 1) Nghe nhạc hoặc các nhịp điệu và vẽ theo giai điệu
Bước 2: ( Hoạt động 2) Từ vẽ tranh đến thưởng thức, cảm nhận về màu sắc
Bước 3: ( Hoạt động 3) Lựa chọn hình ảnh trong thế giới tưởng tượng
Bước 4: ( Hoạt động 4) Tạo sản phẩm trang trí mới
Bước 5: ( Hoạt động 5) Trình bày, thảo luận, đánh giá sản phẩm
4.1.4. Quy trình Xây dựng cốt truyện:
Học sinh nắm được chủ đề, biết xây dựng cốt truyện dựa trên mới quan hệ
các yếu tố, sự kiện nhân vật, địa điểm kết hợp các hình đơn lẻ thông qua chủ
điểm để thành một bức tranh. Giáo viên giúp học sinh hiểu được vai trò của
nghệ thuật tạo hình để học sinh thể hiện được các bài vẽ, xé dán, nặn. Học sinh
lấy những vật tìm được có trong cuộc sống để tạo thành tác phẩm. Thổi hồn cho
các nhân vật, biến các nhân vật trong truyện có hình ảnh, có tính cách, có nhân
cách,... Yếu tố cơ bản trong xây dựng cốt truyện tạo cho học sinh lối kể chuyện
13
mở, tạo cấu trúc lôgic để kết nối tiết học và kiến thức, kí năng trong các bài tập
vẽ.
Các bước thực hiện:
Bước 1: (Hoạt động 1) Tạo hành dạng hình học cho nhân vật
Bước 2: (Hoạt động 2) Giới thiệu các nhân vật tưởng tượng có tính cách
Bước 3: (Hoạt động 3) Từ hình tượng độc lập liên kết thành một nội dung chủ
đề
Bước 4: (Hoạt động 4) Hoàn thiện, sáng tạo và làm rõ nội dung chủ đề
Bước 5: (Hoạt động 5) Trình bày và đánh giá
4.5. Quy trình Tạo hình 3D - tiếp cận với chủ đề (Tạo hình từ vật tìm
được):
Quy trình này giáo viên giúp học sinh hiểu các hình khối được tạo ra từ
vật tìm được như dây thép, đất nặn, giấy bồi, vỏ hộp,… được kết nối với nhau
trong một không gian nhất định. Có rất nhiều chủ điểm phổ biến để học sinh có
thể thực hiện khám phá và phản ánh lại cuộc sống bằng nghệ thuật như ngôi nhà,
xe đạp, đồ chơi, ô tô, thuyền, của hàng,…vv.
Các bước thực hiện:
Bước 1: (Hoạt động 1) Khám phá chủ điểm
Bước 2: (Hoạt động 2) Vẽ và tô màu theo trí nhớ
Bước 3: (Hoạt động 3) Tạo sản phẩm mới bằng những vật dụng tìm được
Bước 4: (Hoạt động 4) Hoàn thiện sản phẩm mới
Bước 5: (Hoạt động 5) Hoạt động mở rộng
4.1.6. Quy trình Nghệ thuật sắp đặt/ hoạt cảnh biểu diễn/ sắm vai.
Các nhân vật được học sinh làm ra từ các vật dụng tìm được với các phế
liệu bỏ đi qua sự sáng tạo của học sinh như giấy, sỏi, dây thép, chai, lọ,…vv các
em có thể làm thành đồ chơi hay những câu chuyện mang tính biểu đạt cao. Từ
những hình ảnh thân thuộc, các em sáng tạo, các em sắp đặt tạo thành hoạt cảnh,
trình diễn cho các bạn xem, không những thế học sinh có thể sắm vai, hóa thân
thành nhân vật. Mỗi hoạt cảnh là một nhân vật có hình dáng, tính cách,… khác
nhau dựa trên các hình khối tương tác tạo ra ý nghĩa câu chuyện.
14
Các bước thực hiện:
Bước 1: (Hoạt động 1) Quan sát vật tìm được
Bước 2: (Hoạt động 2) Từ hình tĩnh chuyển sang hình động
Bước 3: (Hoạt động 3) Tạo cho hình khối trở nên sống động
Bước 4: (Hoạt động 4) Sắp đặt các hình khối theo chủ đề
Bước 5: (Hoạt động 5) Hoạt động mở rộng
4.1.7. Quy trình Tạo hình con rối và nghệ thuật biểu diễn:
Trong văn họca dân gian Việt Nam con rối đóng vai trò quan trọng, có
mặt ở nhiều loại hình nghệ thuật như múa rối nước, múa rồng,...vv. Thông qua
hai loại hình nghệ thuật chính này, những câu chuyện dân gian, câu chuyện cổ
tích đđược truyền tải một cách sống động và gần gũi với con người. Đặc biệt,
những con rối ấy được các nghệ nhân thổi hồn vào bằng cách xây dựng những
câu chuyện cụ thể, có nghĩa. Thông qua hình ảnh con rối giááo viên và học sinh
có thể nói chuyện với nhau gần gũi hơn như những người bạn. Từ những hình
ảnh con rối, học sinh thấy tự tin hơn khi luyện tập thuyết trình. Đôi khi các em
không tự tin vì sợ mắc lỗi khi nói trước lớp nhưng nếu sử dụng con rối thì các
em nghĩ đó là lời con rối nói chứ không phải em học sinh nói. Vì vậy, các em
thấy thoải mái hơn, tự tin hơn khi đứng trước đám đông để thuyết trình.
Các bước thực hiện:
Bước 1: (Hoạt động 1) Tạo sơ đồ tư duy với chủ điểm “Trình diễn múa rối”
Bước 2: (Hoạt động 2) Tạo hình con rối
Bước 3: (Hoạt động 3) Diễn tập, biểu diễn và đánh giá buổi trình diễn múa rối.
Trong đó mục tiêu của quy trình VẼ THEO NHẠC là:
Thông qua quy trình dạy-học mĩ thuật VẼ THEO NHẠC học sinh sẽ học
được.
- Cách lắng nghe và vận động, di chuyển theo giai điệu của âm nhạc.
- Chuyển âm thanh và giai điệu thành những đường nét từ sự hứng khởi.
- Phát triển trí tưởng tượng trong quá trình tạo ra sản phẩm.
- Sáng tạo những sản phẩm mới từ bức tranh nhiều màu sắc được tạo ra theo giai
điệu của âm nhạc.
15
- Biết chọn lọc và sử dụng hình ảnh từ bức tranh lớn để trang trí, giao tiếp.
Vì thế cần xác định rõ mục tiêu cuả từng nội dung trong Mĩ thuật như vẽ
tranh theo đề tài là vẽ nội dung tranh theo chủ đề, vẽ màu hoặc cách sắp xếp,
màu sắc vẽ theo ý thích của mình nhưng phải phản ánh đúng theo chủ đề của
từng bài học. Vẽ tranh là nội dung tổng hợp tất cả các kỹ năng khác của môn Mĩ
thuật như: Kỹ năng vẽ theo mẫu, kỹ năng trang trí, kỹ năng sử dụng màu sắc vv.
Vì trong tranh đòi hỏi làm rõ hình tượng trong tranh mà khi nhìn vào người ta
hiểu ý đồ của người vẽ thông qua các hình tượng ấy là con vật, đồ vật, con
người, cha, mẹ, cô giáo, học sinh, nông dân, chú bộ đội... Ngoài hình tượng con
người, còn có cảnh vật xung quanh như quê hương, nông thôn, thành thị, miền
núi, miền biển hay cảnh sông nước….
Màu sắc trong tranh cũng rất quan trọng vì thông qua màu sắc sẽ lột tả
thêm hình ảnh chính, phụ trong tranh. Qua đó cũng phản ánh tâm trạng, độ tuổi
của người vẽ.
Vẽ tranh không lập lại khuôn mẫu mà đòi hỏi có sự sáng tạo, mỗi em có
một nội dung và cách thể hiện bố cục cũng như màu sắc khác nhau. Tuy nhiên ở
bậc tiểu học không đòi hỏi cao về cách vẽ hình có đúng tỉ lệ, quy luật đường tầm
mắt, sự sắp xếp bố cục quá nhiều cũng như là về cách phối hợp màu sắc khi có
ánh sáng…. Mà ở tranh các em Tiểu học trong tranh các em bao giờ cũng thể
hiện sự ngây thơ đúng với độ tuổi của các em.
Vì thế vẽ tranh là nội dung khó đối với người dạy và học, đòi hỏi có sự kết
hợp hài hòa của tất cả những hiểu biết về môn Mĩ thuật đều được vận dụng và
thể hiện tạo được bức tranh có hình, bố cục, màu sắc đẹp.
Vẽ trang trí đồ vật là nội dung khá hay và rộng đòi hỏi tính sáng tạo, trí
tưởng tượng cao và khả năng sử dụng phối hợp màu sắc hài hòa, nhuần nhuyễn.
Cũng như ở phân môn vẽ tranh theo đề tài ở đây cũng cần xác định rõ là trang
trí đồ vật nào? Có hình dáng ra sao? Trang trí vị trí nào của đồ cần trang trí ...
Như áp dụng các cách trang trí cũ thì sản phẩm đưa ra còn đơn sắc, chưa phong
phú về hình dáng nhưng áp dụng quy trình vẽ theo nhạc thì sản phẩm trang trí sẽ
16
đa dạng về màu sắc hơn và khó có thể giống nhau…Sản phẩm được làm ra có
thể là sự kết hợp rất nhiều màu khác nhau nhưng đem lại hiệu quả thẩm mĩ c
4.2 Các biện pháp thực hiện:
Thông qua âm nhạc, học sinh không chỉ làm quen kĩ thuật vẽ mà còn
được cảm nhận cảm xúc của các mạch âm nhạc của từng tác phẩm âm nhạc và
giai điệu nhạc. Âm nhạc luôn gây hứng thú cho học sinh, nó có thể làm cho học
sinh năng động hơn. Học sinh vừa nhảy múa trong quá trình vẽ. Mĩ thuật và âm
nhạc được kết hợp với nhau giúp cho học sinh tăng trí tưởng tượng, sự sáng tạo
trong bài vẽ trang trí, vẽ tranh con vật hay đồ vật,... Học sinh vừa cảm thụ tăng
tiết tấu âm nhạc vừa đưa màu sắc theo giai điệu nhanh, chậm, trầm, bổng,…. Từ
bài vẽ của các em, học sinh tiếp tục phát triển tư duy để có thể trang trí một đồ
dùng bất kì, hay sáng tạo ra tem thư, bìa sách,…vv
Vì thế, dạy vẽ tranh và vẽ trang trí, giáo viên phải có nhiều tranh minh hoạ,
để học sinh quan sát, phải nhiều tranh minh hoạ cho một bài.
Cần phải có tranh của HS năm trước vẽ đẹp và chưa đẹp để HS nhận xét,
tham khảo và rút ra kinh nghiệm trước khi vẽ.
Học sinh hiểu vẽ tranh tự do là tranh vẽ theo một đề tài mở của tiết học từ
đó các em tìm ra được đề tài mình yêu thích và tìm hình ảnh có và hình ảnh phụ
có liên quan làm sinh động cho bức tranh trong bài vẽ của các em là gì.
Mục đích của vẽ tranh tự do và vẽ trang trí là nhằm rèn luyện và phát triển
ở học sinh trí nhớ, trí tưởng tượng sáng tạo, khả năng phối hợp màu sắc giúp cho
các em nhận thức về cái hay cái đẹp của thế giới xung quanh. Màu sắc và cảm
xúc của bản thân. Qua đó các em yêu thích cái đẹp và mong muốn thể hiện nó
qua cuộc sống.
Các biện pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề trong sáng kiến Nâng cao
chất lượng tiết dạy vẽ tự do, tạo dáng và trang trí đồ vật theo phương pháp
mới quy trình VẼ THEO NHẠC lớp 4.
Trước tiên GV cần chuẩn bị:
+ Lấy một tờ giấy để lót bảng trước khi vẽ, điều này giúp làm sạch dễ dàng sau
khi sử dụng màu nước hoặc màu bột nghiền.
17
+ Âm nhạc: Vẽ khi có âm nhạc, băng, đĩa hát. Trong trường hợp không có băng,
đĩa hát, giáo viên hướng dẫn học sinh tự chuẩn bị bài hát tập thể.
+ Giáo viên hướng dẫn cho học sinh cách vẽ theo nhạc là các em vẽ các nét
không có chủ định bằng màu lên tờ giấy đã chuẩn bị. Vẽ nét nhẹ trên nền nhạc
nhẹ, nét đậm trên nền nhạc mạnh dần. Các nét vẽ này đan xen lên nhau tạo
thành một bức tranh màu hòa sắc.
Hoạt dộng 1: Nghe nhạc hoặc nhịp điệu, tiết tấu và vẽ theo giai điệu.
Mục tiêu:
+ Tập trung và nghe nhạc.
+ Sử dụng âm nhạc, xúc giác và các giác quan quan thẩm mỹ.
+ Trải nghiệm âm nhạc và giai điệu tạo cảm xúc.
+ Trải nghiệm mối quan hệ giữa giai điệu hoạt động cơ thể và hình ảnh.
+ Yêu thương quy trình dạy học và hợp tác.
Gv tạo nhóm sao cho phù hợp với điều kiện của lớp học khoảng 5 đến 7
học sinh trên nhóm vẽ ra giấy A3 hoặc vẽ nhóm theo tổ, Khi hướng dẫn vẽ màu
cần lưu ý hướng dẫn cách sử dụng các chất liệu màu (màu dạ, sáp màu, màu
nước, màu bột....). Cùng với việc hướng dẫn cách sử dụng là việc hướng dẫn vẽ
màu và phối hợp màu cho phù hợp với bố cục và nội dung của bức tranh cũng
như bài trang trí. Khi vẽ theo nhạc với chất liệu là sáp màu mà phần lớn học sinh
tiểu học sử dụng thì hướng dẫn các em vẽ màu sáng trước màu tối sau và hạn
chế dùng màu đen vì sẽ làm bài trang trí bị xỉn màu. Các em vẽ nét nhẹ trên nền
nhạc nhẹ nhàng du dương và vẽ nét mạnh, đậm dần khi nền nhạc tăng mạnh dần
hoạt động này các em vẽ trong vòng từ 5 đến 7 phút.
Thường thì học sinh Tiểu học rất thích vẽ màu nguyên chất và khi vẽ màu
các em thường vẽ theo bản năng. Nếu sự tác động của giáo viên không đúng lúc,
đúng chỗ thì sẽ ảnh hưởng không tốt và làm mất đi những màu sắc các trong
sáng và ngây thơ của các em. Chính vì thế việc hướng dẫn cho học sinh vẽ màu
cần khéo léo và mang tính chất gợi ý, động viên khích lệ, tránh ép buộc em vẽ
màu.
18
Khởi động: GV bật nhạc nhẹ nhàng, Hs lắng nghe và cảm nhận giai điệu
của âm nhạc. HS bắt đầu vẽ những nét màu trên giấy theo thứ tự từ sáng đến
đậm các màu từ sáng đến đậm. Nếu sử dụng màu bột nghiền hoặc màu nước thì
chú ý hạn chế màu đen vì màu này dễ làm cho bức tranh bị xỉn màu. Âm nhạc
tăng dần sang tiết tấu nhanh tạo cảm xúc mạnh mẽ cho HS. Các em chuyển động
cơ thể và vẽ theo giai điệu của âm nhạc. Thực hiện quy trình này cần linh hoạt
và sáng tạo với nhiều chất liệu màu, kích cỡ giấy, âm nhạc… theo điều kiện của
trường. Có thể thay nhạc bằng hát hoặc tiết tấu gõ đệm nhẹ nhàng, từ tiết tấu
chậm đến nhanh, sôi nổi, mạnh mẽ…
Ở hoạt động này giáo viên cần khuyến khích học sinh tập trung và nghe
nhạc với sự hứng khởi của mình.
Hoạt động 2: Từ vẽ tranh đến thường thức, cảm nhận về màu sắc.
Mục tiêu:
+ Chia sẻ kinh nghiệm từ ý kiến cảm nhận.
+ Tập trung, giai tiếp và lắng nghe nhau.
+ Hiểu biết nhiều nhiều hơn về màu sắc, đường nét.
Khi kết thúc, học sinh trưng bày và thường thức bức tranh vừa tạo ra từ khổ
giấy lớn vẽ theo nhóm. Các em quan sát bức tranh và suy nghĩ, đưa ra những
nhận xét chia sẻ cảm nhận về hoạt động vừa thực hành.
+ Em có cảm nhận như thế nào trong suốt quá trình di chuyển xung quanh bàn
và vẽ màu?
+ Em nghĩ thế nào về bức tranh tập thể này? Em thích gì trong bức tranh đó?
+ Em có nghĩ là bức tranh này lộn xộn không? Em có hứng thú với hoạt động
vừa thực hiện không?
+ Trong khi quan sát tranh em liên tưởng tới hình ảnh gì, nội dung nào?
+ Từ những hình ảnh đó em nghĩ đến những đề tài nào?
Giáo viên khuyến khích học sinh phản hồi và ghi chép lại ý kiến thành bàn
đồ tư duy ở trên bảng. Giáo viên có thể tập trung vào màu sắc và lần lượt giới
thiệu về một số khái niệm màu như màu sáng, tối, nóng, bổ túc, tương hòa…
Hoat động 3: Lựa chọn hình ảnh trong thế giới tưởng tượng.
Mục tiêu:
+ Phát huy trí tưởng tượng của mình.
+ Tự tìm hình ảnh trong bức tranh lớn.
19
+ Khuyến khích các em phát triển câu chuyện từ một mảng nhỏ của các bức
tranh.
+ Thúc đẩy hình thức thuyết trình, tập trung lắng nghe.
Mỗi học sinh dùng một khung giấy theo các hình tùy ý được trổ từ khổ giấy
A4 và dịch chuyển trên bức tranh lớn để tìm kiếm phần màu sắc, đường nét
mình thích rồi dán khung giấy vào vị trí đó trên bức tranh lớn. Học sinh tưởng
tượng và lần lượt kể trước lớp về câu chuyện trong bức tranh mình lựa chọn. Ví
dụ về một câu chuyện tưởng tượng:
Ngày xửa ngày xưa có một con chim…..
Giáo viên chuẩn bị một khung tìm hình được trổ ra từ ra từ giấy cho từng
học sinh hoặc để các em tự làm các khung hình của riêng mình tùy vào sở thích
lứa tuổi của học sinh.
Với ví dụ trên, mỗi học sinh sẽ tìm con chim đặc biệt đó. Các em suy nghĩ
và tự tìm ra cho mình những câu chuyện để kể. Các em sẽ lần lượt kể câu
chuyện đó cho cả lớp khi kết thúc mỗi câu chuyện, người kể sẽ chỉ định bức
hình tiếp theo của bạn khác để trình bày và cứ thế tiếp tục, các em đều có cơ hội
kể câu chuyện của mình.
Hoạt động 4: Tạo sản phẩm trang trí mới.
Mục tiêu:
+ Xây dựng ý tưởng từ khung màu, lựa chọn để tạo ra một bức tranh theo tưởng
tượng như bìa sách, bưu thiếp hoặc thiệp mời.
+ Gợi mở và hỗ trợ học sinh thực hiện trang trí bìa sách, thiệp và các sản phẩm
ứng dụng theo ý thích.
+ Tạo cơ hội cho học sinh vận dụng kiến thức trang trí vào sản phẩm.
Đặc biệt trong từng nội dung thì giáo viên cần có phương pháp phù hợp khi
hướng dẫn cách thực hành cho các em như trên và đối với những phân môn khác
như: vẽ trang trí, vẽ theo mẫu, …Giáo viên hướng dẫn và hỗ trợ các nhóm trang
trí sản phẩm của mình với các câu hỏi mang tính chất gợi ý mở để Học sinh chủ
động, sáng tạo theo ý thích và khả năng riêng. Học sinh tự làm các sản phẩm của
riêng mình một cách sáng tạo. Các em sẽ viết các chữ cái trang trí trên những
20
dòng chữ viết tay thật đẹp tùy theo khả năng của từng em vào những vị trí phù
hợp ở bìa sách, bìa lịch, bưu thiếp hoặc thiệp mời. để hướng dẫn thêm, chú ý
giúp đỡ những em còn lúng túng chưa nắm được cách vẽ, động viên khích lệ
những học sinh vẽ tốt. Trong khi hướng dẫn trực tiếp trên các bài vẽ của học
sinh giáo viên cũng chỉ gợi ý khích lệ mà không vẽ hộ, chữa trực tiếp vào bài vẽ
của học sinh, hoặc bắt học sinh vẽ theo ý mình. Giáo viên có thể chọn một vài
bài của học sinh đang vẽ chiếu lên màn hình qua WebCam để hướng dẫn nhằm
bổ sung khắc phục những chỗ chưa đạt và học tập những cái tốt cho cả lớp.
Giáo viên sẽ hỗ trợ các em trong suốt quy trình này. Một số câu hỏi mà
giáo viên có thể hỏi gợi mở cho học sinh ở hoạt động này.
+ Em muốn tạo ra sản phẩm gì?
+ Trong khung hình đã chọn, em muốn giữ lại và muốn lược đi chi tiết nào? Tại
sao?
+ Bố cục sản phẩm của em có theo những gì em muốn thể hiện không? Em có
muốn thay đổi hay chỉnh sửa gì không?
+ Em có gặp khó khăn gì trong thể hiện chữ viết trên sản phẩm không?
Giáo viên tổ chức các nhóm học sinh trưng bày sản phẩm và chức năng của
sản phẩm.
Hoạt động 5: Trình bày, thảo luận, đánh giá sản phẩm.
Mục tiêu:
+ Giúp học sinh phát triển kĩ năng thuyết trình, giao tiếp và chia sẻ kinh nghiệm
của quá trình thực hiện sản phẩm.
+ Nâng cao khả năng phân tích, đánh giá và tự đánh giá cho học sinh.
Theo tài liệu dạy-học của Đan Mạch thì phần hướng dẫn đánh giá học
sinh học môn Mĩ thuật ở các trường Tiểu học hiện nay:
+ Năng lực trải nghiệm
+ Năng lực kỹ năng và kỹ thuật
+ Năng lực biểu đạt
+ Năng lực phân tích, giải trình;
+ Năng lực giao tiếp và đánh giá.
21
hot ng ny thy cụ tin hnh hot ng nhng cỏc em t ỏnh giỏ
gia cỏc cp vi nhau bng nhng cõu hi gi ý nh:
+ Em cú nhn xột gỡ v tỏc phm ca bn? Em cú hi lũng v tỏc phm ú
khụng?
+ í tng bi bn cú hay khụng? ó hp lý cha?
+ Em thớch ý tng v cỏch sp xp cỏc hỡnh mng bi no nht?
Mt s cõu hi b tr cho quy trỡnh v theo nhc v ni tip vi tit sau
cú th l s dng cu ni quy trỡnh khỏc nh:
+ Cỏc em ó hc c gỡ trong quy trỡnh va ri?
+ Mc tiờu ca chỳng ta l gỡ?
+Ta cú t mc tiờu ca quy trỡnh khụng?
+ Chỳng ta cn nghiờn cu gỡ tip theo?
+ Kt qu ca quy trỡnh ny cú dựng c cho quy trỡnh tip theo khụng?
+ Em gii thiu v bc tranh ca mỡnh cho cụ v c lp nghe.
Quan trng nht l cho cỏc em lờn gii thiu ý tng bc tranh, bi v
trang trớ ca cỏc em qua ú rốn kh nng núi, k nng thuyt trỡnh cho HSCho
Hs úng vai theo ý tng xõy dng ct truyn ca nhúm mỡnh. Giỏo viờn khụng
nờn quỏ ỏp t hc sinh nhn xột theo kiu nhỡn ca ngi ln s khụng phự
hp so vi nột hn nhiờn trong tranh ca cỏc em hc sinh.
+ Giỏo ỏn minh ha cho sỏng kin.
Mĩ thuật lớp 4
Vẽ theo nhạc
Ch : thiên nhiên trong mắt em
(4 tit )
I/ Mục tiêu:
- HS có đợc những hiểu biết về thiên nhiên qua một số hình ảnh về cây
cối, hoa quả, con vật quen thuộc. Hiểu tranh vẽ về chủ đề Thiên nhiên trong mắt
em.
- Làm quen với phơng pháp nghe và cảm thụ âm nhạc rồi thể hiện nét vẽ
theo giai điệu nhạc.
22
- Biết cách tng tợng hình ảnh về cây cối, thiên nhiên, con vật từ những
đờng nét và màu sắc có sẵn và phát triển đợc thành câu chuyện kể ngắn về
thiên nhiên.
- Biết lựa chọn một phần của bức tranh để tạo ra bức tranh nhỏ thiết kế bìa
sách hoặc bu thiếp.
- Hình thành kĩ năng làm việc chủ động dựa trên yếu tố khách quan .
- Yêu thích học vẽ, có ý thức bảo vệ môi trờng. Phát triển t duy sáng tạo
và cảm thụ nghệ thuật.
II/ Chuẩn bị:
GV: - Một số giai iu nhạc phự hp thiếu nhi
- Màu vẽ, giấy vẽ A3
- Bảng vẽ
HS : - Màu, chì, tẩy .
PPDH: Kết hợp các PP: trực quan, vấn đáp, thực hành, thuyết trình và các quy
trỡnh mới: cùng nhau vẽ, vẽ theo nhạc và xây dựng cốt truyện.
III/ Hoạt động dạy - học chủ yếu:
A- Giới thiệu chủ đề:
B - Nội dung :
Bài 1: Tìm hiểu chủ đề
MT: HS hiểu nội dung tranh vẽ về chủ đề Thiên nhiên trong mắt em là vẽ
về những hình ảnh gần gũi nh cây xanh, cảnh vật, con vật,.... Cảm nhận vẻ đẹp
của thiên nhiên đất nớc.
Hoạt động 1: Gii thiu ch (10)
GV giới thiệu một số tranh ảnh về môi
trờng nh rừng cây, núi non, sông hồ, vờn
hoa, các con vật ...:
+ Yêu cầu HS thảo luận các theo nhóm 3 - HS quan sát và thảo luận:
phỳt nờu:
- Các nhóm nêu ý kiến.
23
- HS nêu những hiểu biết của
- Thiên nhiên gm nhng gì?
- Thiên nhiên đem lại cho chúng ta những li
mình
ớch no?
- Nhiều HS nêu.
- Em thích cảnh vật hoặc con vật nào?
- Nêu đặc điểm về của cảnh vật, con vật mà
em thích ?
- Cỏc nhúm nờu, GV b sung.
- HS nghe.
Hoạt động 2: GV giới thiệu một số
tranh vẽ con vật (10)
GV yờu cu trng ban hc tp lờn iu
hnh.
- Tranh vẽ các con vật nào? cỏc con vt ú cú
dỏng hot ng no?
- Trong trong tranh cũn co hỡnh nh no
khỏc?
- Trõu, th, g,,,
- ng rm, ng c, ụng mt
tri....
- Em thấy màu sắc của các bức tranh nh thế - Cỏc bc tranh mu sc ti
nào?
sỏng..
- Ngoi ra em cũn bit con vt no khỏc?
- Hs k.
- HS nờu, Gv b sung.
GV: Thiên nhiên tơi đẹp là nguồn cảm hứng
sáng tác của nhiều họa sĩ cũng nh các bạn
nhỏ. Cỏc em tng tng v la chon cho
mỡnh ni dung to thnh tranh.
Hoạt động 3: Giới thiệu một số hình ảnh
Thiên nhiên bị tàn phỏ (10):
- Gv cho xem n clip rng b tn phỏ.
24
- HS nghe.
- Cỏc em va xem on clip co ni dung gỡ?
- Nhng vic lm ú tt hay xu? Cú nờn lm
theo hnh ng ú khụng?
- Tn phỏ rng u ngun..
- Nhng vic lm ú xu nh
hng n mụi trng...
- Em lm gỡ bo v mụi trng?
+ Yêu cầu HS thảo luận các theo nhóm ụi - Khụng vt rỏc ba bói...
bàn:
- Thiờn nhiên đang bị tàn phá nh thế nào? - HS tr li cỏ nhõn.
- Hậu quả của việc thiên nhiên bị tàn phá
nh thế nào?
GV chốt lại các nội dung của chủ đề: Vẽ theo
chủ đề này là thể hiện caí nhìn, sự cảm nhận
- HS nghe.
của em về thiên nhiên.
- Dặn dò HS chuẩn bị đồ dùng cho giờ sau.
Bài 2: Vẽ theo nhạc
MT: Tạo cảm hứng cho HS lắng nghe, cảm nhận nhịp điệu của âm nhạc
và vận động cơ thể, thể hiện cảm xúc thông qua việc tô màu, các đờng nét, hình
khối bằng các động tác tô nét màu theo nhạc. Khuyến khích HS hợp tác trong
suốt hoạt động học tập.
Hoạt động 1: GV giới thiệu
phơng pháp vẽ theo nhạc.
- GV hng dn HS cỏch v theo nhc:
+ Nhc nh v nột nh.
+ Nhc mnh v nột mnh.
- Cho HS nghe qua mt ln nhc HS
cm nhn c tit tu manh, nh ca
nhc.
25