Văn 9 ki 1 2012 2013

Giỏo viờn Lờ Th Phng
Ngày soạn: 14/ 8/ 2013
Tiết 1 - Phong

Trng THCS Nhu Dng
Ngày giảng: 21/ 8/ 2013

cách Hồ Chí Minh (Trích)
- Lê Anh Trà -

A. Mục tiêu bài học: HS
1. Kiến thức
- Hiểu đợc vẻ đẹp trong phong cách văn hóa Hồ Chí Minh là sự kết hợp hài hoà giữa
truyền thống và hiện đại, dân tộc và nhân loại; ý nghĩa của phong cách HCM trong việc
giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc.
2. Kĩ năng
- Rèn kĩ năng đọc - hiểu văn bản nhật dụng. Vận dụng các biện pháp nghệ thuật trong việc viết
bản về một vấn đề thuộc lĩnh vực văn hóa, lỗi sống.
3. Thái độ
- Lòng kính yêu, tự hào về Bác, học sinh có ý thức tu dỡng, học tập rèn luyện theo
gơng Bác.
B. Chuẩn bị
1. Giáo viên
- Tích hợp với văn bản nhật dụng, các bài thơ, văn viết về Bác
2. Học sinh: Su tầm tranh ảnh, bài viết về Bác.
C. Tổ chức các hoạt động dạy học
1. ổn định tổ chức
2. Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh
- Kiểm tra sự chuẩn bị đồ dùng học tập cho môn học của học sinh.
- Kiểm tra sự chuẩn bị bài của học sinh.
3. Tổ chức dạy học bài mới

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS
I- Tìm hiểu chung
1- Đọc và tìm hiểu chú thích (SGK7):
. Đọc

- Hớng dẫn HS đọc: Chậm rãi, bình
tĩnh, khúc chiết (GV đọc mẫuHS đọc).
- Nhận xét cách đọc của học sinh.
- Cho HS tìm hiểu các chú thích 1, 3, 8,9,12 . Tìm hiểu SGK
? Em hiểu phong cách là gì.
? Nêu cách hiểu của em về nhan đề của văn . Giải thích, bổ sung
bản
- Nhan đề: nét riêng, nét độc đáo trong lối sống
sinh hoạt của chủ tịch Hồ Chí Minh
2. Tìm hiểu chung về văn bản
? Xét về tính chất nội dung, văn bản thuộc loại
- Văn bản nhật dụng.
văn bản nào.
? Mục đích của bài viết? PTBĐ chính của văn- PTBĐ: nghị luận
bản
? Tác giả còn kết hợp những phơng thức nào . Trả lời
(kể, thuyết minh)
? Văn bản đợc chia làm mấy phần
- Bố cục: chia làm 2 phần
Nêu nội dung chính của từng phần?
+Phần 1: Từ đầu đến rất hiện đại:
1
Giỏo ỏn Ng vn 9

Nm hc 2014- 2015


Giỏo viờn Lờ Th Phng
- Bổ sung

Trng THCS Nhu Dng
Vẻ đẹp trong phong cách văn hoá
của Bác
+ Phần 2: còn lại:
Vẻ đẹp trong phong cách sinh hoạt của
Bác
II- Phân tích
1- Vẻ đẹp trong phong cách văn hoá
của Bác
.Theo dõi P1
* Vốn tri thức văn hóa của Bác
? Cuộc đời hoạt động CM đã đem đến cho - Tiếp xúc văn hoá nhiều nớccả
Bác điều gì.
phơng Đông và phơng Tây
- Sống ở nhiều nơi
- Nói và viết thạo nhiều thứ tiếng,
? Bác đã làm gì để am hiểu và có đợc vốn - Làm nhiều nghề
văn hoá của các nớc.
* Đọc thơ của Chế Lan Viên, giới thiệu
. Nghe, quan sát
tranh ảnh khi Bác hoạt động ở nớc ngoài
? Dựa vào đâu tác giả đa ra những dẫn
. Giải thích
chứng trên.

? Câu văn nào thể hiện sự đánh giá của tác giả
. Tìm và gạch chân
về vốn tri thức văn hoá của Bác.
? Nhận xét về cách nêu dẫn chứng.
+ Dẫn chứng xác thực, chọn lọc
? Từ những dẫn chứng, ngời viết đa ra lời
nhận xét. Em có nhận xét gì về cách lập
+ Lập luận chặt chẽ
luận.
? Nhận xét về vốn tri thức văn hoá của Bác. Bác có vốn văn hoá sâu rộng, toàn
diện.
? Em biết danh hiệu cao quý nào của chủ . TL ( DNVHTG năm 1990 do
tịch Hồ Chí Minh về văn hoá.
UNESCO công nhận)
? Do đâu Ngời có vốn tri thức VH sâu rộng - Vì Bác tự học hỏi, tìm hiểu đến mức
nh thế.
uyên thâm
? Bác sử dụng vốn văn hoá để làm gì.
. TL
- Sáng tác văn chơng, hoạt động CM, vì
mục tiêu CM mà Ngời đến với văn hoá
? Kể tên một số sáng tác văn chơng của
. Kể tên
Bác và cho biết Bác viết những tp đó bằng
ngôn ngữ gì.
* Cách thức tiếp thu văn hóa của Bác
? Tìm câu văn nói về cách thức tiếp thu vốn tri
- Tiếp thu cái hay, cái đẹp, phê phán
thức văn hoá của Bác.
những tiêu cực

- Văn hoá quốc tế nhào nặn với cái
gốc văn hoá dân tộc
? Giải nghĩa từ nhào nặn
. Giải nghĩa
- Sự đan xen, kết hợp, bổ sung sáng tạo hài hoà
kết hợp nhuần nhuyễn VH dân tộc với VH
quốc tế

Giỏo ỏn Ng vn 9

2

Nm hc 2014- 2015


Giỏo viờn Lờ Th Phng
Trng THCS Nhu Dng
? Nhận xét cách tiếp thu văn hoá của Bác. Tiếp thu chọn lọc, chủ động
? Quan điểm đó có ý nghĩa ntn đối với việc tiếp
. Liên hệ
thu văn hoá của thế hệ trẻ hôm nay.
? Nhận xét về sự kết hợp cácPTBĐ trong
+ Kể xen bình Tăng sức thuyết phục
phần đầu của văn bản. Tác dụng.
? Tác giả đã khái quát vẻ đẹp phong cách . Tìm câu văn, nêu suy nghĩ
văn hoá HCM bằng câu văn nào? Em suy
nghĩ gì về lời bình luận đó.
? Qua đó, đánh giá chung về vẻ đẹp trong * Bác có vốn văn hoá sâu rộng, kết
phong cách văn hoá Hồ Chí Minh.
hợp hài hoà giữa truyền thống văn

*Giảng
hoá dân tộc và tinh hoa văn hoá
nhân loại.
? Tác giả bày tỏ tình cảm gì với Bác.
- Tác giả: ca ngợi, tự hào
4. Củng cố
? Vẻ đẹp trong phong cách văn hoá của Bác.
? Qua phần 1, em rút ra bài học gì về cách tích luỹ vốn tri thức văn hoá cho bản thân
mình. ( có năng lực văn hoá, có ý thức tiếp thu chọn lọc)
5. Hớng dẫn học tập
- Học bài
- Su tầm bài viết, mẩu chuyện viết về Bác
- Chuẩn bị tiết 2 của bài
? Vẻ đẹp trong phong cách sinh hoạt của Bác
******************************************
Ngày soạn: 15/ 8/ 2013
Tíết 2 - Phong

Ngày giảng: 22/ 8/ 2013

cách Hồ Chí Minh (Tiếp)
- Lê Anh Trà -

A. Mục tiêu bài học: HS
1. Kiến thức
- Hiểu đợc vẻ đẹp trong phong cách sinh hoạt Hồ Chí Minh giản dị mà thanh cao; Một số
biểu hiện của phong cách HCM trong đời sống và trong sinh hoạt.
2. Kĩ năng
- Tiếp tục vận dụng các biện pháp nghệ thuật trong việc viết văn bản về một vấn đề thuộc lĩnh
văn hóa, lối sống.

3. Thái độ
- Lòng kính yêu, tự hào về Bác, học sinh có ý thức tu dỡng, học tập rèn luyện theo
gơng Bác.
B. Chuẩn bị
1. Giáo viên : tích hợp với văn bản nhật dụng, các bài thơ, văn viết về Bác
- Phơng tiện: Tranh ảnh, bài viết về nơi ở, và nơi làm việc của Bác.
2. Học sinh: Su tầm tranh ảnh, bài viết về nơi ở và làm việc của Bác.
C. Tổ chức các hoạt động dạy học
Giỏo ỏn Ng vn 9

3

Nm hc 2014- 2015


Giỏo viờn Lờ Th Phng
Trng THCS Nhu Dng
1. ổn định tổ chức
2. Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh
? Phong cách văn hoá Hồ Chí Minh đợc hình thành nh thế nào.
? Điều kỳ lạ nhất trong phong cách văn hoá Hồ Chí Minh là gì.
3. Tổ chức dạy học bài mới
Hoạt động của GV

? Ngời viết giới thiệu Bác ở cơng vị nào.
? ở cơng vị đó Bác đợc hởng một
cuộc sống ntn.
? Tìm các chi tiết giới thiệu về nơi ở và
việc của Bác.
? Tìm chi tiết giới thiệu về trang phục của

Bác
? Chi tiết nào giới thiệu về bữa ăn của Bác

Hoạt động của HS
II- Phân tích (Tiếp)
2-Vẻ đẹp trong phong cách sinh hoạt
của Bác
.Đọc đoạn 2 và đoạn 3
. Trả lời

.nơi
Hs làm
tìm
- Nơi ở: nhà sàn đơn sơ
- Trang phục giản dị: áo bà ba nâu, áo trấn
thủ, đôi dép lốp thô sơ
- ăn uống đạm bạc: cá kho, rau luộc, cà
muối
- T trang ít ỏi: va li con
* Giới thiệu tranh ảnh về nhà sàn
. Quan sát
? Tác giả đánh giá ntn, thể hiện thái độ gì - Quả nhcổ tích ngỡng mộ, tự hào
? Nhận xét về các dẫn chứng. BPNT đợc + Dẫn chứng tiêu biểu, kể xen bình, đối lập
sử dụng.
.? Em nhận xét gì về cuộc sống sinh hoạt Lối sống giản dị, thanh đạm
của Bác.
* Bình
. Kể tên
? Kể tên một số tác phẩm viết về cuộc
sống giản dị của Bác.

- Đọc một số đoạn thơ, giới thiệu tranh
ảnh về cuộc sống của Bác, ảnh trong sgk
? Tác giả so sánh Bác với những ai.
- Bất giácNguyễn Trãi, Nguyễn Bỉnh Khiêm
? Nhận xét các BPNT, cách dùng từ ngữ. + So sánh, dùng từ Hán Việt, dẫn thơ
Tác dụng?
thấy sự gần gũi giữa Bác với các bậc hiền
triết xa
? Ngời viết đã giải thích về cách sống
- Không tự thần thánh hoá
của Bác và các vị danh nho ntn.
- Đây là cách sống có văn hoá đã trở thành
quan điểm thẩm mĩ: cái đẹp là sự giản dị, tự
nhiên
? Em đánh giá thêm điều gì về cách
Sống thanh cao, sang trọng
sống của Bác.
* Bình, liên hệ với bài Tức cảnh Pác Bó
? Nhận xét cách lập luận ở đoạn cuối văn + Lập luận chặt chẽ, không đa dẫn chứng
mà chủ yếu là bình
bản.
* Một lối sống đẹp: giản dị mà thanh cao
? Qua phân tích, nhận xét chung về vẻ
đẹp trong sinh hoạt của Bác.
4
Giỏo ỏn Ng vn 9
Nm hc 2014- 2015


Giỏo viờn Lờ Th Phng

Trng THCS Nhu Dng
? Qua văn bản, em hiểu gì về phong cách
HCM
=> Phong cách HCM là sự kết hợp hài hòa giữa
- Bình giảng
truyền thống và hiện đại, dân tộc và nhân
? Tình cảm của tác giả với Bác.
loại, giản dị mà thanh cao.
- Tác giả: ngỡng mộ, ca ngợi, tự hào
? Vẻ đẹp trong phong cách Hồ Chí Minh III- Tổng kết
. Trả lời
đợc làm sáng tỏ bằng mấy luận điểm.
? Văn bản giúp em hiểu gì về phong
cách Hồ Chí Minh. Từ đó khơi gợi
* Ghi nhớ: SGK/8
trong em tình cảm gì dành cho Bác.
? Em học tập đợc điều gì từ phong cách . Đọc
sống của Bác
. Liên hệ
4. Củng cố
? Vẻ đẹp trong phong cách sinh hoạt HCM đợc thể hiện ntn?
? Kể một câu chuyện, đọc một đoạn thơ ca ngợi vẻ đẹp trong phong cách của Bác.
5. Hớng dẫn học tập
- Học bài ; Su tầm những câu chuyện, thơ, bài hát viết về lối sống giản dị của Bác
- Soạn bài: Đấu tranh cho một thế giới hoà bình
+ Đọc kĩ văn bản, trả lời các câu hỏi
+Vấn đề mà văn bản đề cập đến là gì?
*******************************************
Ngày soạn: 16/ 8/ 2013
Ngày dạy: 23/ 8/ 2013

Tiết3

Các phơng châm hội thoại

A. Mục tiêu cần đạt
1. Kiến thức: HS hiểu đợc nội dung phơng châm về lợng và phơng châm về chất
2. Kĩ năng: Nhận biết và phân tích đợc cách sử dụng phơng châm về lợng và phơng châm
về chất trong 1 tình huống giao tiếp cụ thể. Biết vận dụng những phơng châm này trong
giao tiếp.
3. Thái độ: Có ý thức học tập tích cực
B. Chuẩn bị.
1. Giáo viên: Tích hợp với hội thoại, tích hợp với cuộc sống
2. Học sinh: Đọc và trả lời câu hỏi
C. Tổ chức các hoạt động dạy học
1. ổn định tổ chức
2. Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh
? Thế nào là hội thoại?
3. Tổ chức dạy học bài mới
Giỏo ỏn Ng vn 9

5

Nm hc 2014- 2015


Giỏo viờn Lờ Th Phng

Trng THCS Nhu Dng

Hoạt động của thày

Hoạt động của trò
I. Phơng châm về lợng

1. Ví dụ
-Yêu cầu hs theo dõi và đọc vd1
. Đọc vd1
? An hỏi Câu học bơi ở đâu nhằm mục + Hỏi địa điểm học bơi
đích gì?
? Câu trả lời của Ba có đáp ứng điều An + Không đáp ứng đợc điều An cần biết.
muốn biết không?
? Cần trả lời nh thế nào? Lời đáp thiếu
-> Thiếu nội dung.
hay thừa nội dung?
? Từ dó có thể rút ra bài học gì trong khi => Khi nói phải có nội dung, nội dung của
giao tiếp?
lời nói phải đáp ứng yêu cầu giao tiếp.
. Đọc vd2
- Giáo viên yêu cầu hc sinh đọc vd và
trả lời câu hỏi
? Vì sao truyện lại gây cời?
+( Vì lời hỏi và lời đáp trái với bình thờng
trong khi giao tiếp, mục đích để khoe của.)
? Anh có lợn cới cần hỏi nh thế nào?
+ (Anh có thấy con lợn của tôi chạy qua đây
không?)
? Anh có áo mới cần trả lời nh thế nào
+(Tôi không thấy)
cho đúng và đủ nội dung?
? Nh vậy câu hỏi và câu trả lời mắc lỗi

-> Thừa nội dung
gì?
?Vậy cần tuân thủ điều gì khi giao tiếp? => Khi giao tiếp không nên thừa nội dung.
- Gv chốt
? Qua vd1 và VD2 ta cần chú ý đến điều .TL
gì khi giao tiếp?
- Giáo viên: Kết luận phơng châm về l2. Ghi nhớ : SGK
ợng.
II. Phơng châm về chất
? Truyện cời này phê phấn thói xấu gì?
-Tổ chức thảo luận (cặp)

? Nh vậy trong giao tiếp có điều gì cần
tránh?
? Nếu không biết chắc bạn mình vì sao
Giỏo ỏn Ng vn 9

1. Ví dụ
. Đọc vd1 : Đọc truyện Quả bí khổng lồ, .
. Thảo luận theo cặp và trả lời
+ Phê phán thói khoác lác ( Nói những điều
mà mình không tin là có thật)
=> Không nói những điều mình không tin là
có thật
. Đọc ví dụ 2
. T. lời
6

Nm hc 2014- 2015

Giỏo viờn Lờ Th Phng
nghỉ học em có trả lời thày cô giáo:
Bạn ấy bị ốm không?
? Em rút ra điều gì cần tránh khi giao
tiếp?
? Qua 2 VD, em rút ra điều gì cần tránh
khi giao tiếp?
- Giáo viên kết luận phơng châm về chất
- Giáo viên yêu cầu học sinh đọc yêu
cầu. Hớng dẫn học sinh làm bài tập. -Gọi học sinh trả lời, chuẩn kiến thức.

- Giáo viên hớng dẫn học sinh làm bài
tập câu a, yêu cầu 4 học sinh làm trên
bảng , nhận xét

- Cho hs đọc câu chuyện
- yêu cầu học sinh trao đổi trong bàn
- Gọi đại diện trả lời, nhận xét
- Nhận xét chung

- Giáo viên: Yêu cầu học sinh thảo luận
theo tổ, trả lời.
- Gọi đại diện trả lời, nhận xét
- Nhận xét chung

Giỏo ỏn Ng vn 9

Trng THCS Nhu Dng

=> Không nói những điều mà mình không
có bằng chứng xác thực
. T.L
-2. Ghi nhớ( SGK)
III. Luyện tập
1. Bài 1
- Học sinh : Làm bài tập, đối chiếu đáp án
a. Thừa cụm từ: Nuôi ở nhà vì gia súc đã
hàm chứa nghĩađó...
b. Thừa cụm từ Có hai cánh vì tất cả loài
chim đều có hai cánh
2. Bài 2
. Học sinh : Lên bảng làm bài tập
a. Nói có sách, mách có chứng.
b. Nói dối
c. Nói mò
d. Nói nhăng nói cuội
e. Nói trạng
3. Bài tập 3
. hs đọc câu chuyện
. Học sinh trao đổi trong bàn
. Đại diện trả lời, nhận xét
- Vi phạm phơng châm về lợng
- Thừa cụm từ Rồi có nuôi đợc không.
4. Bài tập 4
. Học sinh trao đổi trong tổ
. Đại diện trả lời, nhận xét
a. Để tuân thủ phơng châm về châm về chất,
ngời nói phải dùng những cách nói đó nhằm
bảo cho nguời nghe biết: tính xác thực của

thông tin cha chắc chắn.
b. Để đảm bảo phơng châm về lợng tránh để
cho ngời nghe phải nghe lại những điều đã
biết.
7

Nm hc 2014- 2015


Giỏo viờn Lờ Th Phng
Trng THCS Nhu Dng
4. Củng cố
? Thế nào là phơng châm về lợng, chất? Lấy ví dụ?
5. Hớng dẫn về nhà
- Nắm vững nội dung bài học, làm bài tập 5.
- Chuẩn bị: Các phơng châm hội thoại.(Tiếp)
+ Đọc các ví dụ
+ Trả lời các câu hỏi gợi ý
-----------------------------------------------------------------------------------Ngày soạn: 16/ 8/ 2013
Ngày dạy: 23/ 8/ 2013
Tiết 4

Sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong
văn bản thuyết minh

A.Mục tiêu cần đạt: HS
- Hiểu văn bản thuyết minh và các phơng pháp thuyết minh thờng dùng. Vai trò của các
biện pháp nghệ thuật trong bài văn thuyết minh.
- Nhận ra các biện pháp nghệ thuật đợc sử dụng trong các văn bản thuyết minh.Biết sử
dụng một số biện pháp nghệ thuật vào văn bản thuyết minh.

- Có ý thức chủ động trong hoạt động học tập
B. Chuẩn bị
1. Giáo viên: tích hợp văn bản thuyết minh lớp 8, Tranh ảnh về vịnh Hạ Long
2. Học sinh: Ôn tập văn thuyết minh 8, đọc và trả lời câu hỏi phần bài mới.
C.Tổ chức các hoạt động dạy học
1. ổn định tổ chức
2. Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh
? Thế nào là văn bản thuyết minh?
? Mục đích của văn bản thuyết minh?
3. Tổ chức dạy học bài mới
- Giáo viên giới thiệu bài mới
Hoạt động của thày
Hoạt động của trò
I. Tìm hiểu một số biện pháp nghệ thuật

? Văn bản thuyết minh là gì?
? Nêu đặc điểm chủ yếu của văn bản
thuyết minh?
? Các phơng pháp thuyết minh?

trong văn bản thuyết minh
1. Ôn tập VBTM
. Nhắc lại

2. Viết văn bản thuyết minh có sử dụng một
số biện pháp nghệ thuật
Giỏo ỏn Ng vn 9

8

Nm hc 2014- 2015


Giỏo viờn Lờ Th Phng
- Tranh ảnh về vịnh Hạ Long
? Văn bản trên thuộc kiểu văn bản
thuyết minh nào?
? Đối tợng thuyết minh?
? Bài văn thuyết minh đặc điểm gì của
đối tợng?
? Đặc điểm ấy có thể chỉ thuyết minh
bằng cánh đo, đếm, liệt kê hay không?
? Phơng pháp thuyết minh chủ yếu?
? Thể hiện qua câu văn nào ?
? Tìm câu văn khái quát về sự kì lạ của
Hạ Long ?
? Tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật
gì ? Tác dụng?
? Để làm rõ đặc điểm về nớc, tác giả
chú ý đến khía cạnh nào?
? Để làm rõ sự chuyển động ấy tác giả
sử dụng biện pháp nghệ thuật gì?
? Để làm rõ đặc điểm của đá, tác giả sử
dụng biện pháp nghệ thuật gì?
? Từ ngữ nào chá biện pháp nghệ thuật
ấy?

? Tác dụng của những biện pháp nghệ
thuật ấy?
? Vậy việc sd các bpnt trong vb TM có

tác dụng gì ?Có thể sd những bp nào ?
- Cho hs đọc ghi nhớ trong sgk
- Giáo viên: Yêu cầu học sinh đọc văn
bản.
- Cho hs trao đổi theo tổ, trả lời
? Văn bản có tính thuyết minh không?
Tính chất ấy đợc biểu hiện ở những
điểm nào?

Giỏo ỏn Ng vn 9

Trng THCS Nhu Dng
a.Ví dụ : Văn bản Hạ Long dá và nớc
. Quan sát, TL
+ Thuyết minh một danh lam thắng cảnh: Hạ
Long
+ Đặc điểm: vẻ đẹp hấp dẫn của Hạ Long
+ Ngoài đặc điểm thuyết minh về đối tợng
phải truyền đợc cảm xúc và sự thích thú tới
ngời đọc.
+ Phơng pháp thuyết minh : Định nghĩa,liệt
kê sự kì lạ của Hạ Long là vô tận
Chính nớc đã làm cho đá sống dậycó tâm
hồn.
+ Nghệ thuật: Nhân hoá khiến sự vật trở nên
gần gũi.
+ Nớc: Sự chuyển động của nớc
+ Nghệ thuật: Liên tởng tởng tợng cuộc dạo
chơi bằng thuyền.
+ Nghệ thuật nhân hoá, so sánh, sử dụng

những từ ngữ giàu hình ảnh
. Học sinh : Tìm trong văn bản
+ Đá chen chúc, già đi, trẻ lại, trang nghiêm
nhí nhảnh, tinh nghịch.
+Thập loại chúng sinh,
=> Vịnh Hạ long là một thế giới sống động
và có hồn.
.T.L
b. Ghi nhớ:
. Hs đọc
III. Luyện tập
1. Bài 1
. học sinh đọc
. thảo luận, trả lời.
- VB có tính chất thuyết minh vì đã giới thiệu
về loài ruồi có hệ thống, với những đặc điểm
về loai: Giống loài, tập tính sinh sống, sinh
đẻ, đặc điểm cơ thể, tuyên truyền ý hức vệ
9

Nm hc 2014- 2015


Giỏo viờn Lờ Th Phng

Trng THCS Nhu Dng

sinh phòng bệnh.
? Phơng pháp thuyêt minh đã sử dụng? - Phơng pháp thuyết minh: Định nghĩa, phân
loại, số liệu, liệt kê.

? Tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật - Nghệ thuật:nhân hoá, có tình tiết
nào? Tác dụng?
=> Gây hứng thú cho ngời đọc tạo sự hấp
dẫn, không khô khan làm nổi bật yếu tố
thuyết minh.
2. Bài tập 2
- Cho học sinh đọc và làm bài tập.
. Học sinh đọc và làm bài tập.
? Nhận xét về biện pháp nghệ thuật đợc -Kết hợp: tự sự (hồi tởng) thuyết minh, bình
sử dụng?
luận. Đối lập tác giả trớc-sau.

4. Củng cố
? Việc sử dụng các biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh có tác dụng gì ?
? Khi sử dụng biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh cần lu ý những gì ?
5. Hớng dẫn về nhà
- Nắm vững nội dung bài học, tìm đọc văn bản thuyết minh có sử dụng biện pháp nghệ
thuật.
- Chuẩn bị : Luyện tập sử dụng biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh
+ Trả lời câu hỏi ở nhà, viết trớc các đoạn văn mở bài, thân bài ở nhà.
------------------------------------------------------------------------------Ngày soạn: 17/ 8/ 2013
Ngày dạy: 24/ 8/ 2013
Tiết 5. Luyện tập sử dụng một số biện pháp nghệ thuật

trong văn bản thuyết minh
A. Mục tiêu cần đạt: HS
+ Hiểu cách làm bài thuyết minh về một thứ đồ dùng; tác dụng của một số biện pháp nghệ
thuật trong văn bản thuyết minh.
+ Xác định yêu cầu của đề bài thuyết minh về một đồ dùng cụ thể. Lập dàn ý chi tiết về
viết phần Mở bài cho bài văn thuyết minh về một đồ dùng.

+ Giáo dục ý thức tự học tập, rèn luyện...
B. Chuẩn bị
1.GV: tích hợp với bài: Sử dụng BPNT, bảng phụ
2.HS: Chuẩn bị phần I của bài
C.Tổ chức các hoạt động dạy và học
1. ổn định tổ chức
Giỏo ỏn Ng vn 9

10

Nm hc 2014- 2015


Giỏo viờn Lờ Th Phng
Trng THCS Nhu Dng
2. Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh
? Tác dụng của các biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh?
3. Tổ chức dạy học bài mới
- Giáo viên giới thiệu bài mới.
Hoạt động của thày
Hoạt động của trò
? Nêu vai trò của các biện pháp nghệ
I. Ôn tập:
thuật trong văn bản thuyết minh
. TL
- Bổ sung
II. Luyện tập:
- Chọn đề
* Đề bài: Thuyết minh về chiếc nón
1. Lập dàn ý

? Lập dàn ý chi tiết?
. Thảo luận nhóm
- Tổ chức t.luận(4 nhóm)
. Đại diện trình bày
- Gọi trình bày, chuẩn xác bảng phụ
A .Mở bài.
Giới thiệu chung về chiếc nón.
B. Thân bài.
1. Lịch sử của chiếc nón.
2. Các loại nón.
+ ở Bắc kì xa nón thúng, nón nhỡ, nón dấu,
nón ba tầm.
+ Ngày nay nón chóp nhọn.
3. Cấu tạo của chiếc nón
- Vành, khung, chóp nón, quai
4. Quy trình làm nón
- Khung, lá, cớc...
5. Giá trị kinh tế, văn hoá, của chiếc nón
trong cuộc sóng hàng ngày, thẩm mĩ ...
C.Kết bài
Nêu cảm nghĩ về chiếc nón
? Em dự kiến sử dụng những BPNT
. Trình bày
nào. Trong phần nào của bài văn?
. hc sinh còn lại nhận xét bổ sung,sửa chữa
- Gợi ý, bổ sung: có thể cho nón tự TM (Nhân hoá, so sánhtrong phần TB ý nói về
về mình, hoặc s.tạo 1 câu chuyện, 1
cấu tạo và các loại nón)
cuộc phỏng vấn
2. Luyện tập viết đoạn văn

- Giáo viên tổ chức cho hs luyện viết
. Viết đoạn văn
các đoạn văn sử dụng các BPNT (chọn
1 ý phần TB, viết MB hoặc KB)
- Giáo viên tổ chức cho học sinh trình
. Nhận xét
bày, góp ý, bổ sung, sửa chữa.
- Giáo viên nhận xét chung
11
Giỏo ỏn Ng vn 9
Nm hc 2014- 2015


Giỏo viờn Lờ Th Phng

Trng THCS Nhu Dng

4. Củng cố
? Thế nào là văn bản thuyết minh? Đặc điểm của văn bản thuyết minh?
? Tác dụng của BPNT trong văn bản thuyết minh? Cần lu ý những gì khi sử dụng biện
pháp nghệ thuật?
5. Hớng dẫn học tập
- Nắm vững nôi dung bài học; Lập dàn ý cho các đề văn còn lại
- Chọn một đề để viết bài văn thuyết minh.
- Chuẩn bị: Sử dụng yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh
- Ôn tập văn miêu tả
+Tìm hiểu các vd trong sgk

Ngày soạn: 20.8.2013
Tiết 6

Ngày dạy: 27.8.2013

Đấu tranh cho một thế giới hoà bình (Tiết 1)
- G.G. Mác- két-

A. Mục tiêu bài học: HS
- Hiểu đợc nguy cơ chiến tranh vũ khí hạt nhân đang đe doạ cuộc sống trên Trái Đất. Nắm
đợc luận điểm, luận cứ, cách lập luận trong phần 1 của văn bản.
- Rèn kĩ năng đọc văn nghị luận; đọc - hiểu văn bản nhật dụng bàn luận về một vấn đề
liên quan đến nhiệm vụ đấu tranh vì hòa bình của nhân loại.
- Giáo dục ý thức bảo vệ hoà bình, phản đối chiến tranh hạt nhân.
B. Chuẩn bị
1. GV : đọc và tìm hiểu về vũ khí hạt nhân và sự phá hoại của nó với cuộc sống trên TĐ
2. HS: đọc, soạn bài, tìm hiểu về vũ khí hạt nhân
C.Tổ chức các hoạt động dạy học
1. ổn định tổ chức
2. Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh
? Nét đẹp trong phong cách sinh hoạt của Bác đợc thể hiện ntn?
3. Tổ chức dạy học bài mới
Hoạt động của thày

Hoạt động của trò
I. Tìm hiểu chung
1.Tác giả
? Trình bày những nét khái quát về tác . Đọc chú thích
giả ?
. Trình bày
12
Giỏo ỏn Ng vn 9

Nm hc 2014- 2015


Giỏo viờn Lờ Th Phng
Trng THCS Nhu Dng
- Gv bổ sung
2. Đọc và tìm hiểu chú thích
- Hớng dẫn đọc, đọc mẫu, gọi HS đọc . Đọc
và nhận xét
- Lu ý các chú thích: 1, 2, 3, 5
. Theo dõi SGK
3. Tìm hiểu chung về văn bản
? Hoàn cảnh ra đời của tác phẩm ?
. Trả lời dựa SGK
? Văn bản đề cập đến vấn đề gì.
? Xét về tính chất nội dung, VB thuộc - VBND
VB nào.
- PTBĐ: nghị luận
? PTBĐ chính của VB
? Xác định bố cục của VB và nội dung - Bố cục: 4 phần
+ P1: từ đầu- vận mệnh TG
từng phần.
Nguy cơ chiến tranh hạt nhân đe doạ cuộc
- Bổ sung
sống của loài ngời
+ P2:vũ khí
Sự tốn kém trong chạy đua vũ trang
+ P3xuất phát của nó
Chạy đua CTHN đi ngợc lại lí trí
+ P4: còn lại: Nhiệm vụ của chúng ta

? Nhận xét cách sắp xếp nội dung các -> Sắp xếp hợp lí, logic
phần của tác giả.
II. Phân tích
1. Nguy cơ chiến tranh hạt nhân
. Theo dõi P1, câu 2
- Vào đề trực tiếp, nêu thông tin cụ thể
? Nhận xét cách vào đề. Tác dụng
-> Gây ấn tợng mạnh, vấn đề NL nghiêm
trọng, nóng hổi và cần quan tâm
* Lí lẽ :
- Tiêu diệt các hành tinh và phá huỷ thế thăng
? Theo dõi đoạn đầu văn bản, cho
bằng của hệ mặt trời
biết tác giả làm rõ nguy cơ của chiến
* Chứng cớ:
tranh hạt nhân bằng lí lẽ và chứng cớ
- 8/8/1986 , hơn 50.000 đầu đạn hạt nhân đã
nào?
đợc bố trí khắp hành tinh .
- ...Mỗi ngời đang ngồi trên một thúng 4 tấn
thuốc nổ .
- ...nổ tung ...12 lần mọi dấu vết sự sống trên
trái đất
+ Lí lẽ sắc bén; Dẫn chứng cụ thể, tiêu biểu
( Lí lẽ kết hợp với chứng cớ dựa trên tính
? Nhận xét lí lẽ và dẫn chứng.
? Nhận xét cách đa lí lẽ và chứng cớ, toán khoa học và kết hợp với bộc lộ trực tiếp
thái độ tác giả.)
cách dùng từ ngữ, BPNT.
+ Sử dụng điển tích thanh gơm Đa-mô-clet,

so sánh
-> Nguy cơ CTHN thờng trực, có thể xảy ra
bất cứ lúc nào
? Tác dụng.
* Luận điểm: Không có... tiến bộ nhanh ghê
? Tác giả đã đa ra luận điểm nào về gớm...có một tầm quan trong quyết định...đối
Giỏo ỏn Ng vn 9

13

Nm hc 2014- 2015


Giỏo viờn Lờ Th Phng
ngành CN hạt nhân?

Trng THCS Nhu Dng
với vận mệnh thế giới
- Tác giả :+ Công nhận thành tựu
? Thái độ của tác giả.
+ Phê phán, lên án mặt trái của
CTHN : phá huỷ c/s
? Nhận xét cách lập luận của t/g ở P1
+ Lập luận chặt chẽ
? đánh giá về nguy cơ chiến tranh hạt => Nguy cơ chiến tranh hạt nhân rất gần;
nhân đối với cuộc sống của con ngời? tính chất của no rất nguy hiểm;nó đã, đang
- Bổ sung
và sẽ tiếp tục đe doạ cuộc sống trên TĐ
? Lấy một số dẫn chứng về sự phá huỷ . Liên hệ
của VKHN với con ngời trên TĐ

- Giảng, liên hệ lịch sử: 2 vụ bỏ bom
hạt nhân của Mĩ xuống 2 thành phố . Nghe
của Nhật Bản trong CTTG II
4. Củng cố
? Hiện nay trên TG vấn đề vũ khí hạt nhân đang đợc chú ý ở đâu?
5. Hớng dẫn về nhà
- Nắm vững nội dung bài học; Su tầm, thu thập thông tin về vũ khí hạt nhân
-.Chuẩn bị tiết 2 của bài: Trả lời câu hỏi trong sgk
*******************************
Ngày soạn: 20.8.2013
Ngày dạy: 27. 8.2013
Tiết 7
Đấu tranh cho một thế giới hoà bình (Tiết 2)

- G.G. Mác- két-

A. Mục tiêu bài học
- Hiểu đợc chạy đua vũ khí hạt nhân là vô cùng tốn kém và phi lí. Đoàn kết để ngăn chặn
chiến tranh hạt nhân vì một thế giới hoà bình là nhiệm vụ của mọi ngời. Nắm đợc hệ
thống luận điểm, luận cứ và cách lập luận của những phần còn lại trong văn bản.
- Tiếp tục rèn kĩ năng đọc - hiểu văn bản nhật dụng bàn về một vấn đề có liên quan đến
nhiệm vụ đấu tranh vì hòa bình nhân loại.
- Có ý thức chống chiến tranh, bảo vệ hoà bình .
B. Chuẩn bị
- Thầy : tích hợp với VBNL, VBND; bảng phụ
- Trò: Soạn bài, thu thập thông tin về vũ khí hạt nhân
C. Tổ chức các hoạt động dạy học
1. ổn định tổ chức
2. Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh
? Những hiểu biết của em về nhà văn Máckét và hoàn cảnh ra đời tác phẩm ?

? Nguy cơ chiến tranh hạt nhân đợc tác giả trình bày ntn.
3. Tổ chức dạy học bài mới
Hoạt động của thày

Giỏo ỏn Ng vn 9

Hoạt động của trò
II. Phân tích ( tiếp)
2. Sự tốn kém của chạy đua vũ khí hạt nhân
14

Nm hc 2014- 2015


Giỏo viờn Lờ Th Phng
Trng THCS Nhu Dng
? Tìm những dẫn chứng bằng cách . Tìm và hoàn thành vào bảng
lập bảng so sánh sự tốn kém cho . Trả lời, bổ sung
chiến tranh với những khả năng
con ngời sống tốt đẹp hơn?
? Nhận xét.
- Hớng dẫn HS cách kẻ bảng so
sánh. Nhận xét, chuẩn xác
Lĩnh vực
Trị giá
Tốn kém cho chiến tranh
100 máy bay B.1B
Dự kiến cứu trợ y Giải quyết cho 500 triệu trẻ em
tế, giáo dục
< 7000 tên lửa vợt đại châu

Y tế

phòng bệnh 14 năm cho 1 tỉ ngời
khỏi sốt rét, cứu hơn 14 triệu trẻ em

Giá 10 chiếc tàu sân bay

Tiếp tế thực
phẩm
Nông nghiệp

575triệu ngời thiếu dinh dỡng

149 tên lửa MX

Trả tiền nông cụ cho các nớc nghèo
trong 4 năm
xoá nạn mù chữ toàn thế giới
=> Giá trị to lớn để cải thiện cuộc
sống

27tên lửa MX

Giáo dục
=> Lĩnh vực thiết
yếu

? T/ g sử dụng những biện pháp NT
gì. Tác dụng.
? Nhận xét cách lập luận.

? Đánh giá về việc chạy đua vũ khí
hạt nhân?
- Bổ sung

2 tàu ngầm vũ khí hạt nhân
=> Tốn kém ghê gớm,
phi lí

+ NT: so sánh, ẩn dụ, liệt kê, tơng phản đối lập

Lập luận: CM bằng dẫn chứng cụ thể, toàn diện
Chạy đua vũ khí hạt nhân tốn kém ghê gớm
đã làm mất đi khả năng để con ngời đợc sống
tốt đẹp hơn. Là hành động vô lí, vô nhân đạo
- Tác giả: lên án, phê phán
? Thái độ của t/g.
3. Chiến tranh hạt nhân và các quy luật tự
nhiên.
- Trái Đất là nơi độc nhất có phép màu của sự
? Tìm câu văn bày tỏ suy nghĩ của sống
tg về TĐ.
-> Đó là sự thiêng liêng, kì diệu. Con ngời không
? Tác giả muốn khẳng định điều gì. đợc xâm phạm, huỷ hoại.
- Đi ngợc lại lí trí con ngờicả lí trí tự nhiên
? Tg đa ra lí lẽ gì về tđ của chạy
đua vũ trang.
. Trình bày
? Em hiểu thế nào là lí trí con ngời
và lí trí tự nhiên.
- Lí trí con ngời: cs hoà bình, hp

- Tự nhiên: phát triển theo quy luật - 380 tr năm bớm bay đợc, 180 triệu năm bông
? Tác giả nêu ra những dẫn chứng hồng mới nở ,..trải qua 4 kỉ địa chất , con ngời
nào về sự sống trên trái đất
mới hát đợc hay hơn chim và mới chết vì yêu.
+ Các số liệu khoa học chính xác, hình ảnh sinh
động
Giỏo ỏn Ng vn 9

15

Nm hc 2014- 2015


Giỏo viờn Lờ Th Phng
? Có gì độc đáo trong cách lập luận
của tác giả ?
? Em hiểu gì về sự sống Trái Đất từ
hình dung đó của tác giả?
? Chiến tranh hạt nhân tác động
đến quá trình đó ntn.
? BPNT đợc sử dụng. Tác dụng

Trng THCS Nhu Dng
. TL ( Phải lâu dài lắm mới có đợc sự sống trên
trái đất -> phải bảo vệ )
- chỉ cần bấm núttrở lại điểm xuất phát

+ Tơng phản đối lâp: qtrình hình thành sự sống
lâu dài >< sự huỷ diệt trong nháy mắt
-> Tô đậm sự huỷ diệt khủng khiếp của CTHN

- T/g:chẳng có gì tự hào
-> Phê phán, lên án
? Thái độ của t/g bộc lộ qua câu => Chiến tranh hạt nhân là hành động cực kì
phi lí, đi ngợc lại lí trí, ngợc lại với quy luật tự
văn nào
nhiên, huỷ diệt sự sống.
? Vì sao t/g có thái độ đó.
4. Nhiệm vụ của chúng ta
- Bổ sung
. Theo dõi P4
. Tìm
? Tìm câu văn thể hiện lời kêu gọi
của tg
? Em hiểu thế nào về "bản đồng ca
của những ngời đòi hỏi một thế
giới không có vũ khí và một cuộc
sống hoà bình , công bằng ?
? Tác giả còn đa ra đề nghị gì?
Mục đích.
? Qua đó, em hiểu thêm điều gì về
tg.
- Bổ sung
* GDBVMT:
? Chiến tranh còn có ảnh hởng gì
đến môi trờng thiên nhiên
- Bổ sung
? Qua VB, tg nêu ra nhiệm vụ gì
với loài ngời. Nhận xét NV đó.
- Bổ sung
? Em học tập đợc những gì về cách

viết nghị luận từ văn bản ? VB còn
có đặc sắc NT gì.
? Những thông điệp nào đợc gửi tới
chúng ta từ văn bản ?
? Em dự định sẽ làm gì để hởng
ứng lời kêu gọi của nhà văn
Máckét ?

Giỏo ỏn Ng vn 9

( Đó là tiếng nói của công luận thế giới chống
chiến tranh, là tiếng nói yêu chuộng hoà bình
trên trái đất của nhân dân thế giới )
- Đề nghị mở một nhà băng lu trữ trí nhớtồn
tại đợc sau thảm hoạ hạt nhân
- Mục đích: gửi thông điệp về cuộc sống đã từng
tồn tại, thông điệp về những kẻ đã xoá bỏ cuộc
sống trên trái đất .
- Tg: yêu cs thiết tha, yêu hoà bình cháy bỏng

. TL
=> Thế giới cần đoàn kết để ngăn chặn chiến
tranh hạt nhân, bảo vệ hoà bình- nhiệm vụ
thiết thực, cấp bách.
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật
. Trả lời, bổ sung
2. Nội dung
. Trả lời ( yêu chuộng hoà bình, đoàn kết chống
CTHN)

( Theo dõi thông tin về vũ khí hạt nhân, tham
gia các phong trào chống chiến tranh)
* Ghi nhớ: SGK/ 21

16

Nm hc 2014- 2015


Giỏo viờn Lờ Th Phng
4. Củng cố
? Chiến tranh hạt nhân tốn kém và phi lí ntn.
? Tác giả gửi tới chúng ta thông điệp gì qua văn bản.
5. Hớng dẫn học tập
- Nắm vững nội dung bài
- Chuẩn bị: Tuyên bố thế giới về sự sống còn
+ Đọc và soạn bài
+ Tìm hiểu Công ớc quốc tế về quyền trẻ em

Trng THCS Nhu Dng

********************************************************
Ngàysoạn: 21. 8. 2013
Ngày dạy: 28. 8.2013

Các phơng châm hội thoại ( Tiếp )

Tiết 8

A/ Mục tiêu bài học

- HS hiểu đợc nội dung phơng châm quan hệ, phơng châm cách thức và phơng châm lịch
sự.
- Biết vận dụng những phơng châm này trong giao tiếp. Lựa chọn đúng phơng châm hội
thoại trong quá trình giao tiếp.Nhận biết và phân tích đợc cách sử dụng các phơng châm
hội thoại trên.
- Tuân thủ các phơng châm trong giao tiếp.
B/ Chuẩn bị
- GV: Tích hợp với hội thoại, bảng phụ ghi sẵn các câu hỏi và bài tập.
- HS: Đọc và tìm hiểu trớc nội dung tiết học.
C/Tổ chức các hoạt động dạy học
1. ổn định tổ chức
2. Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh
? Thế nào là phơng châm về lợng, phơng châm về chất ?
? Những câu sau vi phạm phơng châm hội thoại nào ?
a. Báo là loài thú bốn chân.
b. Bố mẹ mình đều là giáo viên dạy học.
3. Tổ chức dạy học bài mới
Hoạt động của GV

Hoạt động của HS
I) Phơng châm quan hệ
1)Tìm hiểu ví dụ
- Gọi hs đọc vd
. HS đọc VD
? Thành ngữ:"Ông nói gà, bà nói vịt " - Tình huống hội thoại mà mỗi ngời nói về
dùng để chỉ tình huống hội thoại ntn
một đề tài khác nhau.
- GV gợi ý HS tìm hiểu ý nghĩa của thành
ngữ trên.
? Hậu quả của tình huống trên là gì ?

- Hậu quả: Ngời nói và ngời nghe không
hiểu nhau, không đạt đợc mục đích giao
tiếp.
? Qua đó có thể rút ra bài học gì trong -> Khi giao tiếp phải nói đúng vào đề tài
giao tiếp ?
đang hội thoại.
Giỏo ỏn Ng vn 9

17

Nm hc 2014- 2015


Giỏo viờn Lờ Th Phng
- GV kết luận phơng châm quan hệ
- Gọi hs đọc ghi nhớ
- Gọi hs đọc vd
? Hai thành ngữ : "dây cà ra dây muống,
" lúng búng nh ngậm hột thị " để chỉ
những cách nói ntn.

? Hậu quả của những cách nói đó?
? Vậy em rút ra bài học gì khi giao tiếp ?
- Bổ sung

? Có thể hiểu câu văn theo mấy cách.
- Hớng dẫn, gợi ý
- Chuẩn xác bảng phụ

? Nhận xét về nghĩa của câu trên.

? Để ngời nghe không hiểu lầm cần phải
nói nh thế nào.
? Nh vậy trong giao tiếp cần phải tuân thủ
điều gì ?

Trng THCS Nhu Dng
2) Ghi nhớ
. Đọc
II) Phơng châm cách thức
1 ) Tìm hiểu ví dụ
* Ví dụ 1
. HS theo dõiVD 1
. HS suy nghĩ, trả lời
- Thành ngữ " dây cà ra dây muống" chỉ
cách nói năng dài dòng, rờm rà, không
thoát ý
- Thành ngữ " lúng búng nh ngậm hột thị"
chỉ cách nói năng ấp úng, không rành
mạch
- Hậu quả: Ngời nghe khó hiểu hoặc hiểu
sai lạc ý, không sát, không đúng ND
(không đạt đợc hiệu quả GT)
. HS rút ra bài học
-> Trong giao tiếp cần nói ngắn gọn, rành
mạch, rõ ràng
* Ví dụ 2
. HS thảo luận theo bàn
. Trả lời, bổ sung
- Cách1: cụm từ của ông ấy bổ nghĩa cho
nhận định -> Tôi đồng ý với những nhận

định của ông ấy về truyện ngắn.
- Cách 2: cụm từ của ông ấy bổ nghĩa
cho truyện ngắn -> Tôi đồng ý với những
nhận định của 1( những) ngời nào đó về
truyện ngắn của ông ấy.
. HS trả lời (không rõ nghĩa, dễ hiểu lầm)
. TL (Tuỳ theo ý muốn diễn đạt mà chọn
cách1 hoặc cách 2)
-> Không nên nói những câu mà ngời nghe
có thể hiểu theo nhiều cách khác nhau
(cách nói mơ hồ)

- GV chốt phơng châm cách thức
? Qua 2 VD, ta cần tuân thủ điều gì trong 2) Ghi nhớ
giao tiếp
. HS đọc
- Gọi hs đọc ghi nhớ
III) Phơng châm lịch sự
1 ) Tìm hiểu ví dụ
- Cho HS đọc truyện:"Ngời ăn xin"
. HS đọc truyện.
? Vì sao ngời ăn xin và cậu bé trong . HS trả lời
truyện đều cảm thấy mình đã nhận đợc từ - Ngời ăn xin: nhận đợc sự quan tâm, cảm
ngời kia một cái gì ?
thông, trân trọng
- Gợi ý
- Cậu bé: nhận đợc bài học về ứng xử
( Cả hai đều nhận đợc sự chân thành và tôn
trọng lẫn nhau)
18

Giỏo ỏn Ng vn 9
Nm hc 2014- 2015


Giỏo viờn Lờ Th Phng

Trng THCS Nhu Dng
. HS rút ra nhận xét
-> Khi giao tiếp cần tế nhị và tôn trọng ng? Có thể rút ra bài học gì trong giao tiếp ? ời đối thoại với mình.
2) Ghi nhớ
. Đọc ghi nhớ
- Chốt về pc lịch sự, gọi hs đọc ghi nhớ
- GV chốt lại toàn bộ kiến thức của bài
IV) Luyện tập
1) Bài tập 1:
? Yêu cầu của bài tập
. Đọc yêu cầu
- Yêu cầu hs hđ cá nhân
. Hđ cá nhân
- GV nhận xét chung và đa ra đáp án - Trong GT nên dùng những từ ngữ nhã
chính xác
nhặn, lịch sự
? Tìm thêm một số câu tục ngữ, ca dao có
nội dung tơng tự.
2) Bài tập 4:
. HS thảo luận, thực hiện trả lời yêu cầu
- GV chia lớp thành 3 nhóm, mỗi nhóm của bài tập.
thực hiện một yêu cầu của bài tập
. Đại diện các nhóm trả lời, các nhóm
- Hớng dẫn

khác nhận xét.
- GV gọi HS trả lời, nhận xét, bổ sung
a. Khi ngời nói chuẩn bị hỏi 1 vấn đề
- Chuẩn xác
không đúng vào đề tài mà 2 ngời đang trao
đổi-> Tránh vi phạm PC quan hệ
b. Ngời nói phải nói 1 điều mà sẽ làm tổn
thơng thể diện của ngời đối thoại. Để giảm
nhẹ ảnh hởng, chú ý tuân thủ PC lich sự.
c. Những cách nói này báo hiệu cho ngời
đối thoại biết là ngời đó đã không tuân thủ
PC lịch sự và phải chấm dứt sự không tuân
thủ đó.

4) Củng cố
? Hãy kể tên các phơng châm hội thoại đã học.
? Thế nào là PC quan hệ, PC cách thức, PC lịch sự
5) Hớng dẫn học tập
- Nắm vững 5 phơng châm hội thoại đã học.
- Làm bài tập 2, 3, 5( SGK ) và bài tập bổ sung ( SBT ).
- Xem trớc nội dung tiết TV: Các phơng châm hội thoại ( Tiếp )
+ Đọc các VD và trả lời các câu hỏi
---------------------------------------------------------------Ngàysoạn: 22.8.2013
Ngày dạy : 29. 8. 2013
Tiết 9

Sử dụng yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh

A/ Mục tiêu bài học: HS
- Hiểu đợc tác dụng của yếu tố miêu tả trong văn thuyết minh: làm cho đối tợng thuyết

19
Giỏo ỏn Ng vn 9
Nm hc 2014- 2015


Giỏo viờn Lờ Th Phng
Trng THCS Nhu Dng
minh hiện lên cụ thể, gần gũi, dễ cảm nhận hoặc nổi bật gây ấn tợng. Hiểu đợc vai trò của
miêu tả trong văn thuyết minh: phụ trợ cho việc giới thiệu nhằm gợi lên hình ảnh cụ thể
của đối tợng cần thuyết minh.
- Biết cách sử dụng có hiệu quả các yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh. Có kĩ năng
quan sát ccs sự vật hiện tợng. Sử dụng ngôn ngữ miêu tả phù hợp trong việc tạo lập văn
bản thuyết minh.
- Có ý thức tích cực học tập
B/ Chuẩn bị :
- GV: Tích hợp với văn miêu tả và văn TM, bảng phụ ghi bài tập phần LT.
- HS : Đọc và tìm hiểu trớc nội dung tiết học.
C/Tổ chức các hoạt động dạy học
1) ổn định tổ chức
2) Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh
? Sử dụng các biện pháp nghệ thuật trong VBTM có tác dụng gì ?
3) Tổ chức dạy học bài mới
Hoạt động của GV

Hoạt động của HS
I) Tìm hiểu yếu tố miêu tả trong VBTM
1 ) Tìm hiểu ví dụ
. HS đọc VB

- GV yêu cầu HS đọc và tìm hiểu VB :

" Cây chuối trong đời sống Việt Nam ".
? Nhan đề của VB có ý nghĩa gì ?
. Thảo luận, trả lời
- Nhan đề có ý nghĩa: nhấn mạnh vai trò
của cây chuối đối với đời sống vật chất và
tinh thần của ngời VN từ xa đến nay,
không TM một cây chuối cụ thể.
? Tìm những câu văn t/g TM về đặc điểm . Tìm theo nhóm, trả lời, bổ sung
tiêu biểu của cây chuối
- Đặc điểm
+ Thân mềma nớcphát triển nhanh
+ Cây chuối làm thức ăn, thức dụng
+ Quả chuối là một món ăn ngon
+ Làm thành phẩm vật thờ cúng
. Thảo luận, trả lời, bổ sung
? Chỉ ra những câu văn có yếu tố miêu tả - Yếu tố miêu tả
về cây chuối.
- Đoạn 1: câu đầu.
- YC thảo luận, gọi trả lời, bổ sung
- Đoạn 3:
- Chuẩn xác
+ Miêu tả hơng vị của quả chuối và chuối
trứng cuốc
? Tác dụng của yếu tố miêu tả
+ Tả các cách ăn chuối xanh.
- Bổ sung
->Tác dụng: giúp cho ngời đọc hình dung
ra đợc những đặc điểm của cây chuối và
cách chế biến các món ăn về chuối. Cây
chuối hiện lên cụ thể, sinh động, hấp dẫn.

? Theo yêu cầu chung của VBTM, bài . Theo dõi ý d/ SGK- 25
này có thể bổ sung những gì ?
. HS phát hiện, trả lời
- Bổ sung
- Bổ sung đoạn nói về phân loại chuối; các
Giỏo ỏn Ng vn 9

20

Nm hc 2014- 2015


Giỏo viờn Lờ Th Phng

? Qua việc tìm hiểu bài văn trên, em rút
ra nhận xét gì về việc sử dụng yếu tố
miêu tả trong VBTM ?
- GV chốt
- Cho hs đọc ghi nhớ
- YC thảo luận nhóm, viết vào bảng phụ
- Gọi trình bày, bổ sung, nhận xét
- GV nhận xét chung kết quả đạt đợc của
từng nhóm. Có thể sửa chữa, bổ sung.

- Yêu cầu hs hđ cá nhân: chỉ ra yếu tố
miêu tả trong đoạn văn.
- GV sửa chữa

Trng THCS Nhu Dng
bộ phận khác của cây chuối nh thân chuối,

lá chuối, nõn chuối, bắp chuối và công
dụng của các bộ phận đó
. Trả lời, bổ sung
=> Yếu tố miêu tả giúp cho ĐTTM hiện
lên cụ thể, sinh động, gây ấn tợng.
2) Ghi nhớ
. HS đọc ghi nhớ
II) Luyện tập
1) Bài tập 1
. HS đọc yêu cầu của bài tập.
. HS làm việc theo nhóm hoàn thành
. Đại diện các nhóm lên trình bày. Các
nhóm khác theo dõi, nhận xét.
. HS theo dõi và tự ghi chép vào vở
- Thân chuối hình trụ tròn, đờng kính 2025 cm, cao khoảng 1- 2m
- Lá chuối tơi xoà rộng
- Nõn chuối có màu xanh lơ nh một phong
th
2) Bài tập 2:
. HS đọc thầm yêu cầu của bài tập 2,
. Hđ cá nhân
. 1 HS trả lời theo yêu cầu của GV. Các
HS khác theo dõi, bổ sung.
- Tách là loại có taibng 2 tay mà mời
- Có uốngrất nóngxếp chồngdễ
sạch

4) Củng cố
? Miêu tả trong văn bản TM có vai trò gì ? Ngời ta thờng sử dụng yếu tố miêu tả khi TM
về những đối tợng nào?

5) Hớng dẫn học tập
- Học thuộc ghi nhớ
- Làm bài tập 3( SGK) và bài tập bổ sung( SBT)
- Viết đoạn văn TM về cấu tạo của lá cây chuối có sử dụng yếu tố miêu tả
- Xem trớc nội dung của bài: " LT sử dụng yếu tố miêu tả trong VBTM"
+ Chuẩn bị theo đề bài: Con trâu ở làng quê VN
+ Trả lời các câu hỏi trong SGK phần chuẩn bị ở nhà
*****************************************
Ngày soạn: 24/8/2013
Ngày dạy: 31/9/2013
Tiết 10
Luyện tập sử dụng yếu tố miêu tả

trong văn bản thuyết minh
Giỏo ỏn Ng vn 9

21

Nm hc 2014- 2015


Giỏo viờn Lờ Th Phng
Trng THCS Nhu Dng
A/ Mục tiêu bài học: HS cần
- Tiếp tục ôn tập, củng cố về VBTM: những yếu tố miêu tả trong bài văn thuyết minh, vai
trò của yếu tố miêu tả trong bài văn thuyết minh.
- Rèn luyện KN lập dàn ý, viết đoạn văn TM có sử dụng yếu tố miêu tả.
- Có ý thức hợp tác, tích cực học tập
B/ Chuẩn bị
- GV: đề bài để HS luyện tập, bảng phụ có đoạn văn TM làm mẫu.

- HS : Đọc kĩ mục 1, 2 phần I.
C/ Tổ chức các hoạt động dạy học
1) ổn định tổchức
2) Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh ( Kết hợp khi luyện tập )
3) Tổ chức dạy học bài mới
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
? Nêu vai trò của yếu tố miêu tẩ trong I. Ôn tập:
văn bản thuyết minh
. TL
- Bổ sung
II. Luyện tập:
- GV ghi đề bài LT lên bảng
Đề bài : Con trâu ở làng quê Việt Nam
- Yêu cầu: TM về vai trò, tác dụng của con
? Xác định yêu cầu của đề bài
trâu trong đời sống làng quê Việt Nam
- Vận dụng yếu tố miêu tả trong việc TM
? Để làm rõ đặc điểm của đối tợng TM
cần vận dụng yếu tố nào.
- Tìm ý
- GV nêu câu hỏi và gợi ý để HS nêu ra
các ý
. Trả lời, bổ sung
? Với vấn đề này, cần trình bày những ý
gì
- Chuẩn xác ý
1)Lập dàn ý
. Thảo luận nhóm
? Hãy xác định các ý trong từng phần . Trả lời, bổ sung

của dàn bài ?
A.Mở bài: Giới thiệu chung về con trâu
- Chia nhóm thảo luận(4 nhóm)
trong đời sống làng quê VN
- Gọi trình bày, bổ sung
B. Thân bài
- Chuẩn xác bảng phụ
- Con trâu trong nghề làm ruộng, là tài sản
lớn của ngời nông dân VN
- Trâu trong lễ hội, đình đám
- Trâu cung cấp thịt, da
- Con trâu gắn bó với tuổi thơ nông thôn
C. Kết bài: Sự gắn bó giữa con trâu với đời
sống ngời dân nơi làng quê.
2.Luyện tập viết đoạn văn
* Xây dựng đoạn mở bài
- GV hớng dẫn HS viết các đoạn văn có
. Trả lời, bổ sung
kết hợp TM với miêu tả.
? Nội dung cần TM trong phần mở bài là
22
Giỏo ỏn Ng vn 9

Nm hc 2014- 2015


Giỏo viờn Lờ Th Phng
Trng THCS Nhu Dng
gì ? Yếu tố miêu tả cần sử dụng là gì ?
- GV nhận xét và chốt lại :

+ Có thể mở bài bằng cách giới thiệu.
+ Mở bài bằng cách nêu mấy câu tục
ngữ, ca dao về con trâu.
+ Hoặc bắt đầu bằng tả cảnh trẻ em chăn
trâu, cho trâu tắm.
+ Từ đó dẫn ra vị trí của con trâu trong
đời sống nông thôn VN.
. Viết đoạn văn MB vào vở
- GV yêu cầu tất cả HS làm vào vở.
. Đọc và nhận xét
- Gọi một số hs đọc và đánh giá.
* Xây dựng các đoạn thân bài
- GV chia lớp làm các nhóm, giao nhiệm
vụ cho từng nhóm.
. HS làm việc theo nhóm, viết ra vở nháp,
Nhóm 1: Viết đoạn con trâu trong việc sau đó cử đại diện trình bày
làm ruộng, là tài sản của ngời nông dân.
. Nhận xét, bổ sung
Nhóm 2: Giới thiệu con trâu trong một số
lễ hội.
Nhóm3: Giá trị của con trâu: cung cấp
thịt, da
Nhóm 4: Giới thiệu con trâu với tuổi thơ
ở nông thôn.
- GV nhận xét kết quả đạt đợc của từng
nhóm.
* Viết đoạn kết bài
. HS xác định
? Kết bài cần nêu ý gì ? Yếu tố miêu tả sử - Con trâu trong tình cảm của ngời nông
dụng nh thế nào ?

dân.
- Miêu tả sự gắn bó giữa ngời nông dân và
con trâu.
- GV cho cả lớp tập viết đoạn kết bài. Sau . HS viết đoạn và trình bày.
đó gọi một vài em trình bày, sửa chữa
. Nhận xét, bổ sung
4) Củng cố
- GV sử dụng bảng phụ có ghi sẵn các đoạn văn( 1 đoạn mở bài, 1 đoạn phần thân bài và
1 đoạn kết bài) của bài tập phần LT cho HS quan sát, học tập
5) Hớng dẫn học tập
- Viết thành bài văn hoàn chỉnh cho đề bài vừa luyện tập
- Ôn lại vai trò của yếu tố miêu tả và các biện pháp nghệ thuật trong VBTM.
- Xem trớc một số đề bài tham khảo ở tiết: Viết bài TLV số 1 để tuần sau viết bài.
*********************************************

Giỏo ỏn Ng vn 9

23

Nm hc 2014- 2015


Giỏo viờn Lờ Th Phng

Trng THCS Nhu Dng

Ngày soạn: 27/8/2013
Ngày dạy: 3/9/2013( Đảo 4/ 9/ 2013)
Tiết 11
Tuyên bố thế giới về sự sống còn ,

quyền đợc bảo vệ và phát triển của trẻ em
A/ Mục tiêu bài học: HS
- Hiểu đợc phần nào thực trạng cuộc sống của trẻ em trên thế giới hiện nay và những
thách thức.
- Rèn kĩ năng đọc văn bản nghị luận; học tập phơng pháp tìm hiểu, phân tích trong tạo lập
văn bản nhật dụng.
- ý thức đợc quyền lợi của mình và vai trò của mình trong tơng lai.
B/ Chuẩn bị
- GV: Tích hợp với VBND, VBNL; Bản công ớc LHQ về quyền trẻ em
- HS : Đọc và soạn bài, tìm hiểu công ớc QT về quyền trẻ em.
C/ Tổ chức các hoạt động dạy học
1) ổn định tổ chức
2) Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh
? Mỗi ngời chúng ta cần phải làm gì để góp phần vào công cuộc đấu tranh vì một
thế giới hoà bình ?
3) Tổ chức dạy học bài mới
Hoạt động của GV

Hoạt động của HS
I) Tìm hiêu chung
1) Đọc, tìm hiểu chú thích
- Hớng dẫn cách đọc và đọc mẫu 1 đoạn : . Đọc
giọng mạch lạc, rõ ràng, khúc triết
24
Giỏo ỏn Ng vn 9
Nm hc 2014- 2015


Giỏo viờn Lờ Th Phng
Trng THCS Nhu Dng

từng mục.
- Hớng dẫn tìm hiểu chú thích: Theo các . Tìm hiểu các chú thích
chú thích SGK và bổ sung thêm các từ:
tăng trởng, vô gia c.
2) Tìm hiểu chung về văn bản
? Em hãy nêu xuất xứ của VB ?
. TL
- Bổ sung
? Xét về tính chất nội dung, VB thuộc - VBND,
loại VB nào. PTBĐ của VB.
- Nghị luận chính trị- xã hội
? Văn bản này gồm 17 mục đợc bố cục * Bố cục:
thành mấy phần ?
+ P1 (mục1,2): Lời kêu gọi bảo vệ trẻ em
- Bổ sung
+P2: Thách thức
+ P3: Cơ hội
+ P4: Nhiệm vụ
? Nhận xét bố cục ?
-> Chặt chẽ, hợp lí, trình bày theo mục dễ
- GV phân tích tính hợp lí, chặt chẽ của hiểu, dễ truyền báo
bố cục VB
II) Phân tích
1. Lời kêu gọi bảo vệ trẻ em
- Yêu cầu hs theo dõi P1
. Theo dõi mục 1, 2
? Tìm câu văn là lời kêu gọi của những - Hãy bảo đảm cho tất cảtốt đẹp hơn
ngời tham dự hội nghị
? Trẻ em đợc nhìn nhận ntn. Tìm chi tiết. . Tìm và gạch chân SGK
? Bản tuyên bố nêu lên những quyền gì

mà T/E đợc hởng.
- Phải đợc sống vui tơi, thanh bình, đợc
? Nhận xét về những quyền trên.
chơi, đợc học và phát triển
? Công ớc LHQ về quyền T/ E có mấy -> Cơ bản, thiết thực
nhóm quyền
. Trả lời
- Giới thiệu về bản công ớc LHQ, giảng
về 4 nhóm quyền
? Em nhận xét về cách nhìn nhận của
cộng đồng quốc tế với T/E.
- Thái độ: đầy tin yêu, trách nhiệm với trẻ
? Nhận xét về lời kêu gọi bảo vệ T/E.
em
- Bản tuyên bố mang tính cộng đồng và * Khẩn thiết, cấp bách, chân thành,
nhân đạo
mang tính cht quc t
- Yêu cầu hs theo dõi P2
? Tìm câu nêu khái quát thực tế c/s của
trẻ em.
? Nêu những nỗi bất hạnh mà trẻ em phải
chịu đựng, tác giả đa ra những dẫn chứng
nào

? Nhận xét những dẫn chứng
? Em hiểu gì về cuộc sống của trẻ em?
Giỏo ỏn Ng vn 9

2) Sự thách thức
. Theo dõi P2

- Chúng phải chịu bao nhiêu nỗi bất hạnh:
+ Nạn nhân của chiến tranh, bạo lực
+ Nạn nhân của sự đói nghèo
+ Nạn nhân của suy dinh dỡng và bệnh tật
+ Mỗi ngày, hàng triệu T/E
+ Mỗi ngày, 40.000 T/E chết
(+) Dẫn chứng tiêu biểu, xác thực
-> Khó khăn, khổ cực, bất hạnh, bất công
25
Nm hc 2014- 2015