Rót gän
biÓu thøc
Rót gän
biÓu thøc
§©y lµ lo¹i to¸n rÊt th
êng gÆp trong c¸c kú thi tèt
nghiÖp vµ
thi vµo líp 10 THPT
Rút gọn
biểu thức
Để giải quyết tốt loại
toán này các bạn cần
nắm vững các kiến
thức sau:
Kiến thức cần nhớ
Các phép toán của đa thức và
phân thức đại số
Các hằng đẳng thức đáng nhớ
Các phương pháp đưa biểu thức
về dạng tích
Điều kiện để các biểu thức có
nghĩa
Thông thường bài toán Rút gọn biểu
thức còn được đi kèm theo các yêu
cầu khác
*Chứng minh bất đẳng thức
Giải phương trình hoặc bất phư
ơng trình
So sánh hai biểu thức
Tìm điều kiện để biểu thức nhận
giá trị nguyên
Bµi 1
1, Rót gän P
2, Chøng minh r»ng nÕu 0<x<1
th× P>0
3, T×m gi¸ trÞ lín nhÊt cña P
2
2
1
12
2
1
2
)
x
).(
xx
x
x
x
( PCho
−
++
+
−
−
−
=
)x)(x(
)x(x
11
11
22
+−=
−=−
2
22
1
112
12
)x(
.x)x(
xx
+=
++=
++
1
111
1
1111
11
1
11212
1111
22
2
2
2
22
22
−=
+−+
+=
+−−+
−+
+=
++=++
+−=−=−
x
)x(:)x.()x(*
x
)x)(x(:)x.()x(*
:NTP
)x.()x(:MTC
)x(
.x)x(xx
)x)(x()x(x
22
22
2
2222
11
11
11
11
)x()x(
)x()x(
)]x)(x[(
])x([)x(
+−=
+−=
+−=
−=−
)x(x)x(x
)x()x(
.
)x)(x(
xxxx
)x(
.
)x)(x(
)x)(x()x)(x(
)x(
].
)x(
x
)x)(x(
x
[P
1x vµ 0x nghÜa cã P Ó kiÖniÒu§ 1,
−=−−=
+−
+−
−+−−−
=
−
+−
−+−−+
=
−
+
+
−
+−
−
=
≠≥
11
2
11
11
22
2
1
11
1221
2
1
1
2
11
2
2
2
2
2
2
2
2
dong) sèmét lµ
dong sè 2cña TÝch(
)x(x Pn nª
x mµ x
x0 thi 1x0 NÕu2,
01
001
1
>−=
>>−=>
<<<<
4
1
4
1
4
1
2
1
0
2
1
4
1
2
1
4
1
4
1
4
1
2
1
23
2
=
=<=>=<=>
=−<=>
≤−−=
−+−−=−=
x khilµ nhÊt lín P VËy
xx
xra yx¶ thøc ng§¼
)x(
).x.x(xx P,
Bµi 2
1, Rót gän Q
2, TÝnh gi¸ trÞ cña Q khi |x|=2
3, T×m x nguyªn ®Ó Q lµ sè
nguyªn
)x(x
)x(
:)
x
x
x
x
x
x
(Q
Cho
−
−
−
−
+
−
−
−
+
=
1
34
1
4
1
1
1
1
2
2
2
)x(
)x(x
.
)x)(x(
)x(x
)x(
)x(x
.
)x)(x(
xx
)x(x
)x(
:
)x)(x(
xxxxx
)x(x
)x(
:
)x)(x(
x)x()x(
)x(x
)x(
:]
)x)(x(
x
x
x
x
x
[
)x(x
)x(
:)
x
x
x
x
x
x
(Q
34
1
11
14
34
1
11
44
1
34
11
42112
1
34
11
411
1
34
11
4
1
1
1
1
1
34
1
4
1
1
1
1
22
2
2222
2222
22
2
2
2
−
−
+−
+
=
−
−
+−
+
=
−
−
+−
+−+−++
=
−
−
+−
+−−+
=
−
−
+−
+
+
−
−
−
+
=
−
−
−
−
+
−
−
−
+
=
4Q
n nªx thi x NÕu.
x
x
Q
3x1,x vµ 0x
: nghÜacã Q Ó kiÖniÒu§ 1,
2
=
−
=
==
−
=
±≠±≠≠
34
4
422
3
2
2
3
3
1
3
3
3
3
3
33
3
222
2
2
2
2
2
−
+=
−
+
−
−
=
−
+−
=
−
=
±≠±≠≠
xxx
x
x
x
x
x
Q
3x1,x vµ 0x 3,
Q lµ sè nguyªn lµ sè nguyªn
Ta cã x lµ sè nguyªn th× x
2
-3 lµ sè nguyªn
suy ra x
2
-3 lµ íc cña 3 mµ ¦(3)={3;-3;1;-1}
Tõ ®ã x
2
-3 =3;-3;1;-1
3
3
2
−x
2x 2;x ;x;x ±=±==±= 06
n nguyªtrÞ gi¸ nhËnQ cãta
n nguyªsèlµ 2x VËy
3x1,x vµ 0x 3,
±=
±≠±≠≠
Bµi 3
1, Rót gän A
2, So s¸nh A vµ
]
yx
yyxx
yx
yx
.[
yyxx
)yx(
A
thøc biÓu Cho
−
−
−
−
−
+
+
=
2
A
]
)yx(
yxyx
yx.[
yxyx
yx
]
)yx)(yx(
)yxyx)(yx(
yx[
.
)yxyx)(yx(
)yx(
]
)yx)(yx(
)y()x(
yx
)yx)(yx(
.[
yx
)yx(
A
yx 0;y ;x:§TX
]
yx
yyxx
yx
yx
.[
yyxx
)yx(
A
+
++
−+
+−
+
=
+−
++−
−+
+−+
+
=
+−
−
−
−
+−
+
+
=
≠≥≥
−
−
−
−
−
+
+
=
2
33
33
2
2
0
yxyx
xy
yx
yxyxyxyx
.
yxyx
yx
]
)yx(
yxyx
yx
)yx(
.[
yxyx
yx
]
)yx(
yxyx
yx.[
yxyx
yx
+−
=
+
−−−++
+−
+
=
+
++
−
+
+
+−
+
=
+
++
−+
+−
+
=
2
2
AA nNª 1)A0 (do
)A(AA-A cã Ta
xy
xy
yxyx
xy
A0 vËyDo
xyyxyx)yx(
n nªyx 0;y 0;x cã ta
yxyx
xy
A
yx 0;y 0;x kiÖn iÒu§
≤<≤
≤−=
=<
+−
=≤
≥>+−=>>−
≠≥≥
+−
=
≠≥≥
01
1
00
2
Bµi 4
1, T×m x sao cho P>2
2, So s¸nh P víi 1,5
13
3
3
3
+
+
+
−−
+
+−
=
x
xxx
xxxx
P
thøc biÓu Cho
xx
x
x
x
xx
x
x
)x()x(
xxxx
P
x
)x(x
)xx()(xx(
)xx()xx(
P
x:§TX
x
xxx
xxxx
P
+−−=
+
−
−
=+
−−
−
=
+
−−
+−+−−
=
+
+
+
−−+−
+−+−−
=
≥
+
+
+
−−
+
+−
=
32
3
36
3
36
3
333333
1
1
333
3333
3
13
3
3
3
22
2 Pcãta x vµ 3x víiVËy
xx
)x(
xx
xx
xxP
>≠≥
≠<=>≠−−<=>
>−−<=>
>+−−−<=>
>−−−<=>
>+−−<=>>
4
4013
013
01323
0232
2322
2