Xây dựng chuỗi cung ứng mặt hàng rau an toàn ở việt nam

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------

NGÔ THỊ THANH HƯƠNG

XÂY DỰNG CHUỖI CUNG ỨNG
MẶT HÀNG RAU AN TOÀN Ở VIỆT NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
CHƯƠNG TRÌNH ĐỊNH HƯỚNG THỰC HÀNH

Hà Nội – 2015


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------

NGÔ THỊ THANH HƯƠNG

XÂY DỰNG CHUỖI CUNG ỨNG
MẶT HÀNG RAU AN TOÀN Ở VIỆT NAM
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
Mã số: 60 34 04 10

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
CHƯƠNG TRÌNH ĐỊNH HƯỚNG THỰC HÀNH

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN THỊ HỒNG HẢI

Hà Nội - 2015


LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu do tôi thực hiện dưới sự
hướng dẫn của cô giáo hướng dẫn khoa học. Các số liệu và trích dẫn được sử
dụng trong luận văn là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng và đáng tin cậy.


LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành chƣơng trình cao học và viết luận văn này, tôi đã nhận
đƣợc sự hƣớng dẫn, giúp đỡ và góp ý nhiệt tình của quý thầy cô Trƣờng Đại
học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội.
Trƣớc hết, tôi xin chân thành cảm ơn đến quý thầy cô trƣờng Đại học
Kinh tế, đã tận tình hƣớng dẫn, giúp đỡ cho tôi trong quá trình học tập.
Tôi xin gửi lời biết ơn sâu sắc đến TS. Nguyễn Thị Hồng Hải đã dành rất
nhiều thời gian và tâm huyết hƣớng dẫn nghiên cứu và giúp tôi hoàn thành
luận văn tốt nghiệp.
Mặc dù tôi đã có nhiều cố gắng nỗ lực, tìm tòi, nghiên cứu để hoàn thiện
luận văn, tuy nhiên không thể tránh khỏi những thiếu sót, rất mong nhận đƣợc
những đóng góp tận tình của quý thầy cô và các bạn.


MỤC LỤC

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ................................................................ i
DANH MỤC CÁC HÌNH ................................................................................. ii
MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ

LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CHUỖI CUNG ỨNG RAU AN TOÀN ... Error!
Bookmark not defined.
1.1. Tổng quan tài liệu nghiên cứu .............. Error! Bookmark not defined.
1.2. Những vấn đề cơ bản xây dựng chuỗi cung ứngError! Bookmark not
defined.
1.2.1. Chuỗi cung ứng ............................... Error! Bookmark not defined.
1.2.2. Khái niệm và quy định rau an toàn . Error! Bookmark not defined.
1.2.3. Quy trình xây dựng chuỗi cung ứngError! Bookmark not defined.
1.3. Kinh nghiệm chuỗi cung ứng ở một số nƣớc và bài học kinh nghiệm
cho Việt Nam ............................................... Error! Bookmark not defined.
1.3.1. Kinh nghiệm về chuỗi cung ứng rau an toàn của Thái Lan..... Error!
Bookmark not defined.
1.3.2. Kinh nghiệm về chuỗi cung ứng rau an toàn của Ấn Độ ........ Error!
Bookmark not defined.
Chƣơng 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Error! Bookmark not defined.
2.1. Nguồn tài liệu cho nghiên cứu .............. Error! Bookmark not defined.
2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu ...................... Error! Bookmark not defined.
2.2.1. Phƣơng pháp nghiên cứu tài liệu tại bànError!

Bookmark

not

defined.
2.2.2. Phƣơng pháp phân tích tổng hợp .... Error! Bookmark not defined.
2.2.3. Phƣơng pháp phân tích SWOT ....... Error! Bookmark not defined.


2.3. Địa điểm và thời gian đề tài nghiên cứuError! Bookmark not defined.
2.3.1. Địa điểm đề tài nghiên cứu ............. Error! Bookmark not defined.

2.3.2. Thời gian đề tài nghiên cứu ............ Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG XÂY DỰNG CHUỖI RAU AN TOÀN Ở
VIỆT NAM ..................................................... Error! Bookmark not defined.
3.1. Vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên của Việt NamError! Bookmark not
defined.
3.1.1 Vị trí địa lý ....................................... Error! Bookmark not defined.
3.1.2 Điều kiện tự nhiên............................ Error! Bookmark not defined.
3.2. Thực trạng xây dựng chuỗi cung ứng rau an toàn ở Việt Nam những
năm gần đây ................................................. Error! Bookmark not defined.
3.2.1. Khái quát tình hình xây dựng chuỗi cung ứng rau an toàn ở Việt
Nam................................................................................................................ 53
3.2.2. Thực trạng một số chuỗi cung ứng rau an toàn điển hình .............. 55
3.5. Vận dụng phân tích SWOT đối với chuỗi cung ứng rau an toàn ở Việt
Nam trong quá trình hội nhập ...................... Error! Bookmark not defined.
3.5.1. Những điểm mạnh........................... Error! Bookmark not defined.
3.5.2. Những điểm yếu.............................. Error! Bookmark not defined.
3.5.3. Những cơ hội .................................. Error! Bookmark not defined.
3.5.4. Những nguy cơ................................ Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 4: ĐỊNH HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP XÂY DỰNG CHUỖI CUNG
ỨNG RAU AN TOÀN Ở VIỆT NAM ........... Error! Bookmark not defined.
4.1. Cơ hội và thách thức cho mặt hàng rau an toàn trong nƣớc .......... Error!
Bookmark not defined.
4.2. Định hƣớng xây dựng mô hình chuỗi cung ứng rau an toàn ......... Error!
Bookmark not defined.


4.2.1. Đề xuất các giai đoạn thiết lập hệ thống chuỗi cung ứng ........ Error!
Bookmark not defined.
4.2.2. Xây dựng mô hình quản trị chuỗi cung ứng nội bộ làm nền tảng cho
phát triển mô hình quản trị chuỗi cung ứng quốc tếError! Bookmark not

defined.
4.3. Giải pháp xây dựng chuỗi cung ứng rau an toànError! Bookmark not
defined.
4.3.1. Giải pháp cho khâu sản xuất và chế biến rau an toàn .............. Error!
Bookmark not defined.
4.3.2. Nhóm giải pháp phát triển thị trƣờng cho sản phẩm rau an toàn
................................................................... Error! Bookmark not defined.
4.3.3 Giải pháp hỗ trợ ............................... Error! Bookmark not defined.
4.4. Kiến nghị với các cơ quan chức năng ... Error! Bookmark not defined.
4.4.1. Đối với nhà nƣớc và chính quyền địa phƣơngError!

Bookmark

not defined.
4.4.2. Đối với Hiệp hội rau an toàn .......... Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN ..................................................... Error! Bookmark not defined.
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................. 2


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

STT Ký hiệu viết tắt

Nguyên nghĩa

1

HTX

Hợp tác xã

2

NN&PTNT

Nông nghiệp và phát triển nông thôn

3

RAT

Chuỗi cung ứng rau an toàn

i


DANH MỤC CÁC HÌNH
Nội dung

STT

Hình

1

Hình 1.1

Chuỗi cung ứng đơn giản

10

2

Hình 1.2

Chuỗi cung ứng mở rộng

11

3

Hình 1.3

Quy trình Xây dựng chuỗi cung ứng

18

4

Hình 3.1

Chuỗi cung ứng rau an toàn khu vực Hà Nội

54

5

Hình 3.2

Chuỗi cung ứng rau an toàn khu vực

ĐBSCL.

ii

Trang

62


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Mặt hàng rau an toàn hiện nay, sản xuất chƣa theo kịp nhu cầu thị
trƣờng cả về chất lƣợng và số lƣợng, do thiếu các kênh dẫn nên việc cung ứng
đầu vào cho sản xuất, đến thu mua, tiêu thụ hàng hòa còn mang tính tiểu
thƣơng, ép giá, phần thua thiệt vẫn là ngƣời tiêu dùng cuối cùng và ngƣời
nông dân. Hàng hóa tiêu thụ chủ yếu thông qua mua bán truyền thống, quá
trình vận chuyển, bảo quản, bao gói còn tùy tiện, cẩu thả đã ảnh hƣởng xấu
đến chất lƣợng và vệ sinh của hàng hóa.
Tổ chức, vận hành và quản lý chuỗi cung ứng sẽ giúp cho sản xuất, kinh
doanh hiệu quả hơn, giúp các doanh nghiệp tìm đƣợc chỗ đứng trên thị trƣờng.
Bên cạnh những ý nghĩa của việc xây dựng chuỗi cung ứng hàng hóa
thì mặt hàng rau an toàn là mặt hàng thiết yếu trong bữa ăn hàng ngày của con
ngƣời. Rau đƣợc sử dụng hàng ngày với số lƣợng lớn, là thực phẩm quan
trọng thƣờng xuyên và không thể thiếu với mọi ngƣời. Vấn đề cung cấp rau
đảm báo chất lƣợng hiện nay ở Việt Nam đang là vấn đề đƣợc nhiều cơ quan
và ngƣời tiêu dùng quan tâm. Chất lƣợng rau khi đƣa ra tiêu thụ trên thị
trƣờng không đƣợc kiểm tra và đảm bảo về nguồn gốc xuất xứ gây ảnh hƣởng
đến sức khỏe ngƣời tiêu dùng. Việc đảm bảo chất lƣợng cho mặt hàng rau ra
thị trƣờng cũng nhƣ tăng giá trị cho mặt hàng nay đang là đòi hỏi rất bức thiết
hiện nay.

Thực tế, các lý thuyết và các mô hình về chuỗi cung ứng đã đƣợc áp
dụng thành công ở nhiều nƣớc trên thế giới. Việc xây dựng và sử dụng những
chuỗi cung ứng hợp lý đem lại lợi thế cạnh tranh và lợi ích to lớn. Do đó, việc
xây dựng đƣợc chuỗi cung ứng cho mặt hàng rau an toàn hiện nay là yêu cầu
cấp thiết. Với những lý do đó nên tôi lựa chọn vấn đề “Xây dựng chuỗi cung
1


TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tiếng Việt

1. Axis, 2010. Chuỗi giá trị rau an toàn thành phố Hồ Chí Minh. Nghiên
cứu của Axis.
2. Trần Thị Ba, 2008. Chuỗi cung ứng rau đồng bằng sông Cửu Long theo
hướng GAP (Hội thảo GAP Bình Thuận, 2008). Đại học Cần Thơ.
3. Nguyễn Công Bình, 2008. Giáo trình Quản lý chuỗi cung ứng. Hà Nội:
NXB Thống kê, 2008
4. Bộ NN&PTNT, 2007. Số 04/2007/QĐ-BNN, ngày 19 tháng 01 năm 2007 Ban
hành "Quy định về quản lý sản xuất và chứng nhận rau an toàn". Hà Nội.
5. Phạm Nhƣ Hiển và cộng sự, 2005. Quản trị chiến lược chuỗi cung ứng.
CTy CP sách Alpha.
6. Khoa quản trị kinh doanh, 2011. Tài liệu “Quản trị chuỗi cung ứng”.
Trƣờng đại học kinh tế Đà Nẵng.
7. Souviron, 2006. Bài giảng về Quản trị chuỗi cung cấp.
8. Đoàn Thị Hồng Vân, 2002. Quản trị cung ứng. Hà Nội: NXB Thống kê.
9. Đoàn Thị Hồng Vân, 2006. Quản trị logistics. Hà Nội: NXB Thống kê
10. Bùi Thị Bích Huệ (2009), “Kinh nghiệm xây dựng chuỗi cung ứng của
các tập đoàn trên thế giới và các bài học kinh nghiệm đối với các tập đoàn
kinh tế Việt Nam”
11. Mai Thùy Dung và Lê Thanh Phong (2009), “Xây dựng chuỗi cung ứng

mặt hàng cá tra xuất khẩu khu vực đồng bằng sông Cửu Long”
12. Lê Trịnh Minh Châu (2007) ,“ Giải pháp phát triển hệ thống phân phối
liên kết dọc các nhóm hàng lương thực và thực phẩm”, Báo cáo đề tài Bộ
Thƣơng Mại
13. Đinh Văn Thành (2010), “Tăng cường năng lực tham gia của hàng nông
sản vào chuỗi giá trị toàn cầu trong điều kiện hiện nay ở Việt Nam”

2


Tiếng nước ngoài
11.Kai A.Símon, 2002. Introduction to Supply Chain Managament. PhD –
The Information Management Group, Victoria Institute Sweden
12.Larson, P. & Halldorsson, A, 2004. “International journal of logistics
management”.
13. C. Surie & M.Wagner, 2008. Supply Chain Management and Advanced
Planning.
14.Hau Lee, Chung-Yee Lee, 2007. Building supply chain excellence in
emerging economies. Springscience-business media
15.Manish Govil, Jean-marie Proth, 2002. Supply chain design and
management. Academic Press.
16.Benita M. Beanmon (1998) “Supply chain design and analysis: Models
and methods”.
17.Sunil Chopra và Peter Meindl (2010) “Supply Chain Management”

3