Tổng hợp những mở bài về các tác phẩm lớp 12

Tổng hợp những mở bài về các tác phẩm lớp 12

1.

.M ột s ố m ở bài cho bài Tuyên ngơn Độc
L ập –H ồ Chí Minh

MB 1.
Theo chiều dài bốn ngàn năm của lịch sử dân tộc có nhiều dấu mốc đáng ghi nh ớ gắn v ới s ự nghiệp đấu
tranh chống ngoại xâm. Một trong những mốc lịch s ử trọng đại ấy là sự kiện Cách mạng tháng 8 năm
1945 thành công, khai sinh ra nướ c VNDCCH. Để tuyên bố với nhân dân cả n ước và thế gi ới biết n ước
Việt Nam từ nay độc lập, Hồ Chí Minh đã viết tun ngơn độc lập. Một văn kiện đặc biệt v ừa tính văn học,
vừa mang tính lịch sử.( dẫn dắt nêu vấn đề nghị luận. Hoặc trích đoạn văn cần phân tích )
MB 2.
Trải qua mấy ngàn năm lịch sử, dân tộc ta phải đương đầu v ới đủ loại ngoại xâm: T ừ Bắc xuống, t ừ Nam
lên, tứ Tây sang, từ Đông vào cho nên cùng v ới nh ững chiến cơng hiển hách: phá Tống, bình Ngun,
diệt Minh, đuổi Thanh; nền văn học chúng ta cũng đã có những áng văn kiệt tác khẳng định đanh thép
chủ quyền độc lập của dân tộc. Bên cạnh bài thơ Thần của Lý Thườ ng Kiệt sang sảng ngâm trên sông
Như Nguyệt, Bình Ngơ đại cáo một thiên cổ hùng văn của Nguyễn Trãi, ngày nay chúng ta có Tuyến
ngơn Độc lập y một áng văn chính luận mẫu m ực, nổi tiếng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, tinh hoa của dân
tộc, khí phách của non sơng. .( dẫn dắt nêu vấn đề nghị luận. Hoặc trích đoạn văn cần phân tích )
MB 3.
Em hãy phân tích nghệ thuật Bản Tuyên Ngơn Độc Lập của Hồ Chí Minh để thấy rõ nghệ thuật lập luận đặc sắc của
Bác Hồ?
Hồ Chí Minh (1890 – 1969) là một tác gia l ớn của nền văn học dân tộc Việt Nam. Ng ười đã viết thành
cơng trên nhiều thể loại văn chính luận, truyện ký, th ơ ca và ở thể loại nào cũng có nh ững tác phẩm xuất
sắc mẫu mực. Riêng ở thể loại văn chính luận Hồ Chí Minh đã ch ứng tỏ mình là một cây bút xuất sắc,
mẫu mực mà dẫn chứng hùng hồn là tác phẩm “Tuyên ngôn độc lập” 1945. “Tuyên ngôn độc lập” là một
bản tuyên bố lịch sử được Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc tại vườ n hoa Ba Đình vào ngày 2 tháng 9 năm
1945. Bản “Tuyên ngôn độc lập” vừa tuyên bố nền độc lập của dân tộc v ừa bác bỏ luận điểm xâm l ược
của kẻ thù. “Tuyên ngôn độc lập” là một áng văn chính luận v ừa có giá trị pháp lí, giá trị lịch s ử, giá trị

nhân văn và giá trị nghệ thuật cao. Cái tạo nên giá trị nghệ thuật cao chính là ở bút pháp lập luận chặt
chẽ, lí lẽ đanh thép, dẫn chứng hùng hồn, văn phong xúc tích trong sáng.

MB 4.


Sinh thời Hồ Chí Minh khơng bao gi ờ nhận mình là nhà văn nhà th ơ mà chỉ là ng ười bạn của văn nghệ
ngườ i yêu văn nghệ. Nhưng trên bướ c đường hoạt động cách mạng Ngườ i nhận thấy văn ch ương có
thể phụng sự đắc lực cho tuyên truyền. Cộng v ới một tài năng nghệ thuật và một tinh thần nghệ sĩ chan
chứa cảm xúc nên ngườ i đã sáng tác nên nhiều tác phẩm có giá trị. Tiêu biểu trong số nh ưng tác phẩm
đó phải kể đến tác phẩm tun ngơn độc lập. Nó khơng chỉ áng văn chính luận hay sắc sảo v ới nh ững
lập luận chặt chẽ mà nó cịn mang ý nghĩa nh ư tun ngơn khẳng định cho một đất n ước – đó chính là
nướ c Việt Nam dân chủ cộng hòa. .( dẫn dắt nêu vấn đề nghị luận. Hoặc trích đoạn văn cần phân tích )
MB 5:Bàn về sức thuyết phục của bản Tuyên ngôn độc lập
TNĐL là một tác phẩm chứa nhiều giá trị. Nhìn từ nhiều góc độ khác nhau, giá trị nào của tác phẩm này
cũng , thật sâu sắc. Về mặt thể loại văn học, Tuyên Ngôn Độc Lập là một áng văn chính luận hào hùng,
mẫu mực, đáng lưu truyền muôn thuở. Một trong nh ững nét nổi bật của bản Tuyên Ngôn Độc Lập là lập
luận sắc sảo, chặt chẽ tạo nên một sức thuyết phục rất l ớn. Xuất phát t ừ quan điểm sáng tác và đặc
trưng thể loại của tác phẩm này, chúng ta sẽ thấy được cội nguồn của s ức thuyết phục ấy.

2.

Tây ti ến

MB 1 :
Đề bài : Cảm nhận về đoạn thơ
Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
…..Mai Châu mùa em thơm nếp xôi.
Ai đã từng đi qua một thời trận mạc chắc hẳn trong lòng th ường l ưu gi ữ nh ững kỉ niệm khó quên. Quang
Dũng cũng vậy, những năm tháng gắn bó v ới binh đồn Tây tiến đã để lại ấn tượ ng không thể phai mờ

trong trái tim ông. Nỗi nhớ Tây Tiến, nhớ đồng đội , nh ớ núi r ừng thôi thúc ông viết Tây tiến – bài th ơ với
những vần thơ đậm chất anh hùng ca bay lên từ hiện th ực tàn khốc. Đoạn đầu bài th ơ chính là đoạn ghi
lại những kỉ niệm những kỉ niệm đầy ắp và nỗi nhớ của nhà th ơ về nh ững ngày tháng gắn bó cùng binh
đồn:
Sơng Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
…..Mai Châu mùa em thơm nếp xôi.
MB 2:
Đề bài : Chứng minh chất hiện thực và lãng mạn của bài th ơ Tây tiến thông qua đoạn th ơ sau :
Tây tiến đồn binh khơng mọc tóc…..
Chín năm kháng chiến chống Pháp v ới bao gian khổ, hi sinh, mất mát nh ưng đã để lại một dấu son chói
lọi trong lịch sử dân lộc. Những năm tháng đáng nh ớ ấy là nguồn cảm hứng bất tận cho thi ca. Nhiều bài
thơ ra đời ngay từ những ngày đầu kháng chiến và tạo nên s ức mạnh cho ng ười lính đi t ới thắng l ợi cuối
cùng . Trong những bài th ơ đặc sắc , chúng ta phải kể đến Tây Tiến của Quang Dũng. Bài thơ giàu chất
hiện thực nhưng lại dạt dào cảm hứng lãng mạn. Đoạn th ơ sau dù chỉ là trích đoạn, cũng cho thấy rất rõ
đặc điểm ấy:


( Trích dẫn đoạn thơ )
MB3 :
Cảm nhận của anh/ chị về hình tượ ng người lính Tây Tiến trong đoạn th ơ sau
Tây tiến đồn binh khơng mọc tóc…
Bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng được xem là một trong nh ững tác phẩm xuất sác của th ơ ca Việt Nam
giai đoạn sau 1945. Bài thơ cho chúng ta cảm nhận một cách rõ nét, sinh động vẻ đẹp hùng v ĩ, th ơ mộng
của thiên nhiên miền Tây. Đặc biệt bài thơ đã khắc sâu trong tâm trí ng ườ i đọc vẻ đẹp hình tượ ng
ngườ i lính, vẻ đẹp ấy được thể hiện tập trung ở đoạn thơ:
Tây Tiến đồn binh khơng mọc tóc
Quăn xanh màu lá dữ oai hùm
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
Rải rác biên cương mồ viễn xứ

Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
Áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành!
Đề bài :Cùng tái hiện vẻ đẹp của những đoàn quân ra trận, mỗi nhà th ơ lại có cách khám phá thể hiện
riêng. Trong bài Tây Tiến, Quang Dũng viết:
“Tây Tiến đồn binh khơng mọc tóc
Qn xanh màu lá dữ oai hùm
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm”
Trong Việt Bắc, Tố Hữu viết:
“Những đường Việt Bắc của ta
Đêm đêm rầm rập như là đất rung
Quân đi điệp điệp trùng trùng
Ánh sao đầu súng bạn cùng mũ nan”
Bài làm:
“Súng nổ rung trời giận dữ
Người lên như nước vỡ bờ
Nước Việt Nam từ máu lửa
Rũ bùn đứng dậy sáng lịa”
Đã có những tháng ngày như thế, những tháng ngày đất n ước h ừng h ực sục sơi trong khí thế của cuộc
kháng chiến gian khổ mà anh hùng. Đã có nh ững con ng ười nh ư thế, nh ững con ng ười nhỏ bé nh ưng
tạo sức mạnh của những đoàn quân một th ời làm khiếp s ợ kẻ thù, ra trận v ới ý chí “Quyết t ử cho Tổ


Quốc quyết sinh” để giành lấy độc lập, tự do cho dân tộc. Cùng tái hiện vẻ đẹp của nh ững đồn qn ra
trận, mỗi nhà thơ lại có cách khám phá và thể hiện riêng. Trong bài Tây Tiến, Quang Dũng viết:
“Tây Tiến đồn binh khơng mọc tóc
Qn xanh màu lá dữ oai hùm
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm”

Trong Việt Bắc, Tố Hữu viết:
“Những đường Việt Bắc của ta
Đêm đêm rầm rập như là đất rung
Quân đi điệp điệp trùng trùng
Ánh sao đầu súng bạn cùng mũ nan”.

3. Ng ườ i lái đị sơng Đà
( Cơ định viết lần lượ t từng tác phẩm nhưng theo yêu cầu của bạn Yến Linh, ưu tiên Ng ười lái đị sơng
Đà nhé )
MB 1 :
Nói đến Nguyễn Tuân, ngườ i ta thường nghĩ ngay đến “chủ nghĩa xê dịch”. Ông t ới miền Tây Bắc rộng
lớn, xa xôi không chỉ để thoả mãn cái thú tìm đến miền đất lạ cho thoả niềm khát khao “Xê dịch” mà chủ
yếu để tìm kiếm chất vàng của thiên nhiên và ở tâm hồn của ng ười lao động. Nh ững trang viết hay nhất
của ông thườ ng là những trang tả đèo cao, vực sâu, thác n ước d ữ dội hoặc nh ững cảnh thiên nhiên đẹp
một cách tuyệt đỉnh, tuyệt vời. “Ngườ i lái đị sơng Đà” là tác phẩm tiêu biểu cho phong cách của nhà
văn. Tác phẩm là những trang văn miêu tả rất tinh tế vẻ đẹp hình t ượng con sông Đà v ừa hùng v ĩ, d ữ dội
nhưng cũng rất trữ tình và lãng mạn.
MB 2 :Đề bài: Cảm nhận của em về hình tượ ng ngườ i lái đị trong tác phẩm Người lái đị sơng Đà của
Nguyễn Tn
Tuỳ bút “Ngườ i lái đị sơng Đà” là một trong những tác phẩm đặc sắc của Nguyễn Tuân được in trong tập
sông Đà (1960). Viết tuỳ bút này, Nguyễn Tuân tự coi mình là ng ười đi tìm cái th ứ vàng m ười của núi
rừng Tây Bắc và nhất là cái thứ vàng m ười trong nh ững con ng ười đang nhiệt tình gắn bó v ới công cuộc
xây dựng quê hươ ng. Chất vàng m ười i ấy chính là vẻ đẹp ng ười lái đị sơng Đà. D ưới ngịi bút tài hoa
của Nguyễn Tuân ngườ i lái đò vừa là ng ườ i anh hùng vừa là ng ười nghệ sỹ tài hoa trong nghề của mình.
MB3 : Cảm nhận về một đoạn văn trong tác phẩm Ngườ i lái đị sơng Đà
Nguyễn Tuân là cây bút tài hoa , uyên bác , cả đời say mê tìm kiếm vẻ đẹp của cuộc sống . Ơng có s ở
trườ ng về thể loại tuỳ bút . Một trong nh ững sáng tác tiêu biểu của ông là tuỳ bút “ Ng ười lái đị sơng
Đà” . Tác phẩm đã khắc hoạ vẻ đẹp đa dạng vừa hung bạo v ừa tr ữ tình của con sông Đà và ca ng ợi
ngườ i lái đị giản dị mà kì vĩ trên dịng sơng . Đoạn trích dưới đây là đoạn tiêu biểu của thiên tuỳ bút này:
( trích dẫn đoạn văn trong đề bài. Các em khơng cần chép đoạn trích vào bài thi nhé ! chỉ chép câu đầu

và chấm chấm (…) câu cuối của đoạn )


MB 4 : Phân tích nét độc đáo trong phong cách nghệ thuật của Nguyễn Tuân qua tuỳ bút “Ng ười lái đị
sơng Đà”
Nguyễn Tn là một trong những cây bút xuất sắc của văn xuôi hiện đại Việt Nam. Mỗi tác phẩm của
ông là một bài ca về cái đẹp của cuộc sống, của con ng ườ i, đặc biệt là nh ững ng ười lao động bình dị mà
tài hoa. Bên cạnh đó, tác phẩm của ơng được ngườ i đọc đặc biệt chú ý về phong cách nghệ thuật rất
riêng và rất độc đáo . “Ngườ i lái đị Sơng Đà ” là một bài tùy bút tiêu biểu cho phong cách nghệ thuật của
ông.

4. Vi ệt B ắc
MB 1 :
Đề bài: Cảm nhận của em về hai đoạn thơ sau:
“Ta với mình, mình với ta
…Nguồn bao nhiêu nướ c, nghĩa tình bấy nhiêu.”
“Dẫu xi về phươ ng bắc
…Hướ ng về anh một phươ ng.”
Website của Thu Trang.

/>
Bài làm
Trong cuộc đời mỗi con ngườ i, ai cũng có ít nhất một niềm th ương, nỗi nh ớ. Niềm th ương, nỗi nh ớ ấy
luôn thườ ng trực trong ta tạo nên nh ững rung động mãnh liệt trong cảm xúc. V ới các thi nhân , cảm xúc
lại là yếu tố vơ cùng quan trọng. Nó giúp cho các nhà th ơ làm nên nh ững thi phẩm say đắm lịng ng ười.
Tiếng nói từ trái tim sẽ đến được với trái tim. Đoạn th ơ:
” Ta với mình, mình v ới ta
Lịng ta sau trướ c mặn mà đinh ninh
Mình đi, mình lại nhớ mình
Nguồn bao nhiêu nướ c, nghĩa tình bấy nhiêu.”

trích trong bài thơ “Việt Bắc” của Tố H ữu và đoạn th ơ:
“Dẫu xuôi về phươ ng bắc
Dẫu ngượ c về phươ ng nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướ ng về anh một phươ ng.”
trích trong bài thơ “Sóng của Xn Quỳnh là nh ững vần th ơ dạt dào cảm xúc nh ư thế.
( Bài viết của học sinh)
MB 2 :
Đề bài : Cảm nhận của anh/ chị về đoạn thơ sau….
Bài làm:
Có thể nói Tố Hữu là nhà thơ vĩ đại của nền văn học Việt Nam. Tác phẩm của ông ghi dấu các sự
kiện, các dấu mốc của lịch sử quan trọng ở nước ta suốt h ơn n ửa thế kỉ. Việt Bắc là một trong số nh ững


bài thơ tiêu biểu. Tác phẩm ghi lại sự kiện Đảng và Nhà nướ c chuẩn bị rời Việt Bắc về Hà Nội sau cuộc
kháng chiến chống Pháp thắng lợi. Trong bài th ơ của mình, Tố H ữu đã thể hiện nh ững tình cảm tha thiết
của ngườ i đi – kẻ ờ, thể hiện nh ững cảm nhận sâu sắc của tác giả về thiên nhiên và con ng ười Việt Bắc.
Điều này được thể hiện rõ nét qua đoạn thơ:
Ta về mình có nhớ ta,
….Nhớ ai tiếng hát ân tình thuỷ chung
MB 3 :
Đề bài:
”Việt Bắc” tiêu biểu cho giọng th ơ tâm tình ngọt ngào tha thiết của Tố H ữu và nghệ thuật biểu hiện giàu
tính dân tộc của th ơ ơng.Hãy chứng minh điều đó qua đoạn trích hai m ươi câu th ơ đầu của bài th ơ Việt
Bắc của Tố Hữu.
Bài làm:
Việt Bắc – Một sáng tác thành công của nhà th ơ Tố Hữu được viết ra nh ư một bản anh hùng ca , ca ng ợi
cuộc kháng chiến và con ngườ i kháng chiến. Bải thơ nh ư l ời hát tâm tình của mối tình tha thiết và day
dứt giữa đồng bào Việt Bắc với người cán bộ về xuôi. Tác phẩm không chỉ hấp dẫn ng ười đọc ở nội
dung sâu sắc mà còn bởi giọng th ơ tâm tình ngọt ngào cùng nghệ thuật biểu hiện giàu tính dân tộc.

MB 4 : Cảm nhận về đoạn th ơ :
“Mình về mình có nhớ ta
…
Cầm tay nhau biết nói gì hơm nay”
Bài làm :
Tố Hữu là nhà thơ trữ tình chính trị, là lá c ờ đầu của th ơ ca cách mạng Việt Nam. Th ơ Tố H ữu thể hiện lẽ
sống lớn, tình cảm lớn của con người Cách mạng. Th ơ ông đậm đà tính dân tộc trong nội dung và hình
thức thể hiện. Bài thơ “Việt Bắc” là đỉnh cao của th ơ Tố H ữu và cũng là đỉnh cao của th ơ ca kháng chiến
chống Pháp. Bài th ơ Việt Bắc có nhiều đoạn th ơ hay mà tiêu biểu là đoạn th ơ sau:
“Mình về mình có nhớ ta
…
Cầm tay nhau biết nói gì hơm nay”
MB5 :
Việt Bắc là đỉnh cao của thơ ca kháng chiến chống Pháp và cũng là đỉnh cao của th ơ Tố H ữu là bài th ơ
tiêu biểu cho phong cách này. Bằng cấu t ừ đầy màu sắc tr ữ tình dân gian, 1 th ứ ngôn ng ữ ngọt ngào tha
thiết, những hình ảnh rất giàu chất th ơ Tố H ữu đã từ cuộc chia tay gi ữa nh ững ng ười kháng chiến đối v ới
đồng bào Việt Bắc mà tái hiện lại một Việt Bắc trong kháng chiến đầy gian khổ hy sinh nh ưng thấm đẫm
nghĩa tình quần chúng giữa cách mạng v ới nhân dân, lãnh tụ v ới dân tộc, miền ng ược v ới miền xi, q
khứ, hiện tại, tươ ng lai như hồ quyện vào nhau. Điều đó đã được thể hiện ngay trong 8 câu th ơ m ở đầu
bài thơ.
Còn mấy tác phẩm này nữa:

5. Sóng -Xuân Quỳnh


MB1 : Cảm nhận của anh/ chị về đoạn thơ sau :
“Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông khơng hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể

Ơi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ”
Bài làm :
Xuân Quỳnh là một trong số những nhà thơ trẻ xuất sắc trưởng thành từ kháng chiến chống Mỹ và là một trong số ít
những nhà thơ nữ viết rất nhiều và rất thành công về đề tài tình u. Một trong những thành cơng xuất sắc về đề tài
này của nữ sĩ là bài thơ “Sóng”, hai khổ thơ đầu bài thơ tác giả viết:
“Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể
Ơi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ”
MB2 :
Từ xa xưa, tình u ln là điều bí ẩn đối với con ngườ i. Có lẽ cũng vì thế mà mỗi nhà thơ đều có cách lí
giải và cảm nhận riêng về tình u. Ta bắt gặp một Xuân Diệu say đắm, nồng nàn, khao khát được yêu
đương mãnh liệt, một Nguyễn Bính chân chất của tình u đồng nội, gần gũi v ới thơn q. Và có lẽ chắc
chắn ngườ i đọc sẽ khơng qn được Xuân Quỳnh với nhiều trạng thái cảm xúc v ừa gần gũi, giản dị, v ừa
ồn ào, mãnh liệt. Bài thơ “sóng” là tiếng lịng chân chất, mộc mạc và cũng đầy nh ững bất an về tình u
đơi lứa.. Bài thơ mở đầu bằng những cảm xúc khi yêu:
Theo yêu cầu, cô viết tiếp mở bài tham khảo cho Rừng Xà nu và Nh ững đứa con trong gia đình

6. R ừng xà nu – Nguy ễn Trung Thành
MB1 . Dùng cho nhân vật T Nú :
Rừng xà nu là bản anh hùng ca về cuộc chiến đấu anh hùng của đồng bào Tây Nguyên trong kháng
chiến chống Mĩ. Tái hiện chân thực cuộc chiến đâu kiên cườ ng của nhân dân Tây Nguyên trong nh ững
ngày đánh Mỹ, nhà văn tập trung miêu tả hình thành của một thê hệ tiếp nối, phát huy truyền thống anh

hùng của cha ơng, và qua đó nhà văn cũng phản ánh s ự tr ưởng thành của nhân dân Tây Nguyên trong
cuộc đấu tranh một mất một còn với kẻ thù m ới là đế quốc Mỹ. Tiêu biểu cho thế hệ thanh niên đó là Tnú.
MB 2 : Dùng cho đề bài : cảm nhận của anh/ chị về đoạn văn sau :


Làng ở trong tầm đại bác của đồn giặc. Chúng nó bắn đã thành lệ, mỗi ngày hai lần, hoặc buổi sáng sớm và xế
chiều, hoặc đứng bóng và sẩm tối….Đứng trên đồi xà nu ấy trông ra xa, đến hết tầm mắt cũng khơng thấy gì khác
ngồi những đồi xà nu nối tiếp tới chân trời.
Bài làm:
Rừng xà nu được Nguyễn Trung Thành viết vào mùa hè 1965 khi đến quốc Mỹ bắt đầu đổ quân ào ạt vào
miền Nam nướ c ta. Tác phẩm rất thành công trong việc khắc hoạ hình ảnh r ừng xà nu- một loài cây
hùng vĩ, cao thượ ng, man dại, trong sáng cũng là hình ảnh ẩn dụ cho ng ười dân Tây Nguyên nói riêng,
con ngườ i Việt Nam nói chung. Ngay ở đoạn văn mở đầu truyện, ta bắt gặp hình ảnh r ừng xà nu hùng vĩ,
để lại ất tượng sâu sắc trong lòng người đọc.
Mở bài khác :
Mỗi nhà văn dườ ng như đều gắn bó với một vùng quê nhất định . Nếu như Nguyên Hồng tha thiết với
Hải Phòng –thành phố hoa phượ ng đỏ, Nam Cao gắn bó cả cuộc đời v ới làng Vũ Đại qua nh ững trang
văn sắc lạnh mà thấm đẫm nướ c mắt, thì Nguyễn Trung Thành dườ ng nh ư có một niềm yêu thiết tha và
mối giao cảm kì lạ với Tây Nguyên. Trong suốt hai cuộc kháng chiến, chính mảnh đất và con ng ười n ơi
đây là nguồn cảm hứng lớn lao cho sáng tác của ông, làm nên tác phẩm “R ừng xà nu”- một bản anh
hùng ca thời hiện đại. Đến với “Rừng xà nu”, ngay ở đoạn văn m ở đầu truyện, ta bắt gặp hình ảnh r ừng
xà nu hùng vĩ, để lại ất tượ ng sâu sắc trong lòng ng ười đọc.

7. – Nh ững đứ a con trong gia đình – Nguy ễn Thi
MB 1 : Cảm nhận về đoạn văn trong tác phẩm: “Cúng mẹ và c ơm n ước xong, mấy chị em, chú cháu thu
xếp đồ đạc dời nhà. …. Lần đầu tiên Việt mới thấy lòng mình rõ nh ư thế. Cịn mối thù thằng Mĩ thì có thể
rờ thấy được, vì nó đang đè nặng ở trên vai”.
Nhắc tới Nguyễn Thi, ngườ i đọc không thể không nhắc t ới ” Ng ười mẹ cầm súng, ” Khi mẹ vắng nhà”, và
đặc biệt là truyện ngắn ” Những đứa con trong gia đình” . Trong tác phẩm, cảm động nhất là đoạn văn kể
chuyện chị em Chiến, Việt làm cơm cúng má rồi dời bàn th ờ má sang nhà chú Năm. Đoạn truyện đã đem

lại những rung động sâu xa cho người đọc tr ước vẻ đẹp tâm hồn của con ng ười Việt Nam trong kháng
chiến: ” Cúng mẹ và cơm nướ c xong….”
MB 2 : So sánh Việt và Tnú
Truyện ngắn Rừng xà nu của Nguyễn Trung Thành và Những đứa con trong gia đình của Nguyễn Thi là 2
tác phẩm xuất sắc, phản ánh cuộc chiến đấu của con người Việt Nam trong kháng chiến. Tnú và Việt là
hai nhân vật chính , tiêu biểu cho phẩm chất ng ười cộng sản kiên c ường. Qua hai nhân vật, tác giả
Nguyễn Trung Thành và Nguyễn Thi đã khắc họa thành công vẻ đẹp con ngườ i Việt Nam trong kháng
chiến. Ở mỗi nhân vật đều có nh ững vẻ đẹp riêng, hấp dẫn ng ườ i đọc.

8. Đất nước
MB 1 :
Đề bài yêu cầu cảm nhận 9 câu thơ đầu trong bài Đất Nước, ta có thể tham khảo m ở bài sau:
“Đất Nướ c” từ lâu đã là nguồn cảm hứng bất tận của th ơ ca nói riêng và văn học nói chung. Nếu nh ư các


nhà thơ cùng thời thường chọn điểm nhìn về Đất N ước bằng nh ững hình ảnh kỳ vĩ, mỹ lệ hay cảm h ững
về lịch sử qua các triều đại thì Nguyễn Khoa Điềm lại chọn điểm nhìn gần gũi, quen thuộc bình dị để miêu
tả về Đất Nướ c. Đến với bài thơ “Đất Nướ c” của Nguyễn Khoa Điềm ta nh ư đứng trước mn màu văn
hóa, truyền thống, phong tục tươi đẹp vô ngần. Vẻ đẹp ấy được hiện lên sâu sắc nhất qua chín câu th ơ
đầu. (trích thơ)
MB2 : So sánh Đất nướ c của Nguyễn Đình Thi và Đất nướ c của Nguyễn Khoa Điềm
Trải suốt chiều dài lịch sử văn học, hình tượ ng đất nướ c đã bắt nhịp trái tim của không biết bao nhiêu
nghệ sĩ để đi vào thơ với vẻ đẹp thiêng liêng và niềm tin yêu sâu sắc. Hồn thiêng đất n ước, tinh thần dân
tộc hào hùng được bắt nguồn từ “Nam quốc sơn hà”, “Hịch t ướ ng sĩ”, “Tuyên ngôn Độc lập”… và tiếp nối
bền vững qua mỗi thời kì. “Đất nướ c” của Nguyễn Đình Thi và “Đất n ước” của Nguyễn Khoa Điềm gặp
gỡ nhau ở đề tài ấy. Hai đoan th ơ tiêu biểu ở hai bài th ơ đã góp phần thể hiện rõ….
MB 3 :Đề bài: Nhận xét về chươ ng V Đất Nướ c cuả Nguyễn Khoa Điềm có ý kiến cho rằng:” Tác giả đã
phát biểu tư tưở ng “Đất Nướ c của Nhân Dân, ĐN của ca dao thần thoại” và t ư t ưởng này chi phối cả nội
dung và hình thức nghệ thuật của bản tr ường ca”.T ừ đoạn trích ĐN anh chị hãy làm sáng tỏ ý kiến trên.
Bài làm

Nhắc đến lối thơ trữ tình chính luận ta khơng thể khơng nhắc đến Nguyễn Khoa Điềm- một nhà th ơ xuất
sắc của nền thơ ca hiện đại trưở ng thành trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. “Mặt đường khát vọng”
được viết năm 1971 là tác phẩm tiêu biểu nhất của ông. Trong đó ch ương V là ch ương trung tâm kết nối
mạch ngầm của văn bản bằng hình tượ ng nghệ thuật trung tâm là Đất N ước. Nhận xét về ch ương này có
ý kiến cho rằng: “Tác giả đã phát biểu tư tưở ng “Đất N ướ c của Nhân Dân, ĐN của ca dao thần thoại” và
tư tưở ng này chi cả nội dung và hình th ức nghệ thuật của bản tr ường ca”.

9.Đàn ghi ta của Lor-Ca – Thanh Thảo
1. Đề bài: ” Phân tích hình tượ ng nhân vật Lor-ca trong bài th ơ “Đàn ghi ta của Lor-ca” của Thanh Thảo.
Bài làm:
Cùng với Xuân Quỳnh, Thanh Thảo cùng thuộc thế hệ nhà th ơ tr ưởng thành t ừ cuộc kháng chiến chống
Mỹ nhưng trang th ơ Thanh Thảo lại có dấu ấn rất riêng. Ông là ng ười đi đầu trong phong trào cách tân
thơ Việt, con đường mà ông lựa chọn để cách tân thơ Việt là việc đào sâu cái tôi nội cảm, tìm kiếm
những cách biểu đạt mới qua hình thức những câu th ơ t ự do, phá bỏ mọi ràng buộc, khuôn sáo. Thanh
Thảo đi theo trườ ng phái thơ tượng tr ưng siêu th ực có nguồn gốc t ừ ph ương Tây mà Lor-ca là một đại
biểu đi đầu trong trườ ng phái thơ đó. Bài thơ “Đàn ghi ta của Lor-ca” được rút ra t ừ tập “Khối vng ru
bích”, bài thơ đã xây dựng thành cơng hình t ượng nhân vật Lor-ca.
2. Đề Bài:
Phân tích hình tương nhân vật Lor-ca trong bài thơ “Đàn ghi ta của Lor-ca” của nhà thơ Thanh Thảo.
Bài Làm:
Bài viết của Mơ Cao, học sinh trườ ng THPT Bình Minh, Kim S ơn Ninh Bình
Thanh Thảo là một nhà thơ khốc áo lính, ơng sinh ra tại Quảng Ngãi, tốt nghiệp khoa văn trường Đại Học Tổng
Hợp nhưng sau đó vào chiến trường miền Nam cơng tác. Thanh Thảo ln nỗ lực tìm tịi hướng để cách tân thơ
Việt. Ông đi theo trường phái thơ tượng trưng siêu thực có nguồn gốc từ phương Tây mà Lor-ca là một trong những


người đi đầu trong trường phái thơ đó. Bài thơ “Đàn ghi ta của Lor-ca” đã xây dựng thành công hình tượng nghệ
sĩ Lor-ca.

10. Người lái đị Sơng Đà – Nguyễn Tn (trích)

1.
Đề bài:Phân tích hình tượng sơng Đà trong tùy bút Người lái đị sơng Đà của Nguyễn Tn
Bài làm
Nguyễn Tuân là bậc thầy về ngôn ngữ trong nền văn học hiện đại Việt Nam. Nh ững tác phẩm của ơng
viết bằng cái “ngơng” và bằng tình u tha thiết. “Ngườ i lái đị sơng Đà” là bài tùy bút lấy cảm h ứng t ừ
chuyến đi thực tế. Hình ảnh con sơng Đà được nhìn qua lăng kính tâm hồn nghệ sỹ v ới nhiều vẻ đẹp
khác nhau mang lại ấn tượ ng độc đáo đối với ngườ i đọc. Nguyễn Tuân đã rất thành công khi xây dựng
hình tượ ng sơng Đà bằng chất liệu ngơn ng ữ và tình cảm tha thiết.
( Sưu tầm)
2. cảm nhận đoạn : “Thuyền tơi trơi trên sơng Đà… trên dịng trên”.
Nói đến Nguyễn Tuân trướ c Cách mạng tháng Tám, người ta phải nhắc Vang bóng một th ời cũng nh ư
sau cách mạng tháng Tám, nhắc đến Nguyễn Tuân ngườ i ta không thể quên tập tùy bút Sông Đà của
ơng. Thơng qua Sơng Đà, bằng ngịi bút tài hoa, già dặn của mình, Nguyễn Tn khơng chỉ phác họa
được bức chân dung ơng lái đị trên sơng Đà, b ức chân dung ng ười lao động trên sông n ước được nâng
lên ngang tầm nghệ sĩ, mà còn đem đến con sông Đà một cái hồn ng ười th ực s ự: cũng biết vui, buồn,
giận dỗi, phẫn nộ, nhớ thươ ng… Nhưng, gấp lại trang sách, đọng lại trong tôi vẫn là đoạn này: “Thuyền
tôi trôi trên sơng Đà… trên dịng trên”.
( sưu tầm)
3.
Về đoạn trích tuỳ bút Người lái đị sơng Đà của Nguyễn Tn, có ý kiến cho rằng: Đó là một cơng trình khảo
cứu cơng phu. Nhưng ý kiến khác lại nhấn mạnh: Đó là một áng văn giàu tính thẩm mĩ.
Từ việc phân tích đoạn trích tuỳ bút, anh/chị hãy bình luận nh ững ý kiến trên
Nguyễn Tuân là nhà văn tài hoa, am hiểu sâu rộng về nhiều lĩnh v ực và là ngườ i nghệ sĩ đặc biệt giàu
cảm hứng trướ c những vẻ đẹp kì vĩ, phi th ường, d ữ dội . NLĐSĐ là tác phẩm được rút t ừ tập truyện Tây
Bắc (1960), là kết quả nhiều lần lên Tây Bắc và trong chuyến đi th ực tế 1958 của Nguyễn Tuân.Về tác
phẩm này ,có ý kiến cho rằng “đó là một cơng trình khảo c ứu cơng phu”, ý kiến khác lại cho rằng “đó là
một áng văn giàu tính thẩm mĩ”. Phải chăng đó là hai ý kiến trái ng ược nhau?

11.Ai đã đặt tên cho dịng sơng – Hồng Phủ Ngọc Tường (trích)
Cảm nhận về hình tượ ng sơng Hươ ng trong bài :Ai đã đặt tên cho dịng sơng của Hồng Phủ Ngọc Tườ ng

Con sông Hươ ng th ơ mộng của xứ Huế đã làm ngẩn ngơ khơng ít nh ững tâm hồn nhạy cảm và cũng làm
“khổ” khơng ít bậc nghệ sĩ tài hoa. Ta bắt gặp sông H ương ở muôn mặt của nghệ thuật: th ơ, ca, nhạc,
hoạ. Đến với bút kí Ai đã dặt tên cho dịng sơng của Hoàng Phủ Ngọc T ường một lần n ữa ta cảm nhận


vẻ đẹp sông Hươ ng và sự đam mê của tác giả khi viết về dịng sơng.
( sưu tầm)

12 .Vợ chồng A – Phủ – Tơ Hồi (trích)
1.Phân tích giá trị nhân đạo của truyện V ợ chồng A Phủ của Tơ Hồi
BÀI LÀM
Có ai đó đã từng nhận xét: suy cho cùng thì ý nghĩa th ực s ự của văn học là góp phần nhân đạo hố con
ngườ i. Tác phẩm văn học là sản phẩm tinh thần của con ngườ i, do con ngườ i làm ra để đáp ứng nhu cầu
của nó. Vì vậy tác phẩm văn học chỉ thực sự cóđ giá trị khi nó lên tiếng vì con ngườ i, ca ngợi và bảo vệ
con ngườ i. Với ý nghĩa đó một tác phẩm lớn trướ c hết phải là một tác phẩm có giá trị nhân đạo sâu sắc.
Vợ chồng A Phủ của nhà văn Tơ Hồi là một tác phẩm nh ư thế.
2. Đề bài :
Cảm nhận của anh/ chị về đoạn văn trích sau đây trong tác phẩm Vợ chồng A Phủ của Tơ Hồi:
“Ngày Tết, MỊ cũng uống rượ u, Mị lén lấy hũ rượ u, c ứ uống ực từng bát. Rồi say, Mị lịm mặt ngồi đấy
nhìn mọi ngườ i nhảy đồng, ngườ i hát, nhưng lòng MỊ thì đang sống về ngày trướ c…..
Chó sủa xa xa. Chừng đã khuya. Lúc này là lúc trai làng đến bên vách làm hiệu, rủ ng ười yêu d ỡ vách ra
rừng chơi, Mị nín khóc. Mị lại bồi hồi.”
BÀI LÀM
Vợ chồng A Phủ là một truyện ngắn tiêu biểu cho phong cách Tơ Hồi sau Cách mạng tháng Tám. Hiện
thực và nhân đạo là nội dung nổi bật của thiên truyện này. Nội dung ấy lại được thể hiện bằng giọng văn
trần thuật, miêu tả và thể hiện tâm trạng, tính cách nhân vật hết s ức tinh vi và sâu sắc. Đoạn vân trên thể
hiện rất rõ tài năng của Tơ Hồi trong việc mơ tả và khắc họạ tâm trạng nhân vật Mị, một nhân vật trung
tâm của thiên truyện Vợ chồng A Phủ.

13 . Vợ nhặt – Kim Lân

1, Đề bài :
Truyện ngắn Chí Phèo của Nam Cao kết thúc bằng hình ảnh:
Đột nhiên thị thấy thống hiện ra một cái lị gạch cũ bỏ khơng, xa nhà cửa, và vắng người lại qua…
(Ngữ văn 11, Tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2011, tr.155)
Truyện ngắn Vợ nhặt của Kim Lân kết thúc bằng hình ảnh:
Trong óc Tràng vẫn thấy đám người đói và lá cờ đỏ bay phấp phới…
(Ngữ văn 12, Tập hai, NXB Giáo dục Việt Nam, 2011, tr.32)
Cảm nhận của anh/chị về ý nghĩa của những kết thúc trên.
Mở bài tham khảo nhé :
Dòng văn học hiện thực phê phán Việt Nam thườ ng khai thác một khía cạnh phổ biến đó là tình cảnh bi
thảm của ngườ i nơng dân trướ c cách mạng tháng Tám .Trong số những trang văn cảm động về ngườ i
nông dân phải kể đến hai truyện ngắn nổi bật : Chí Phèo của nhà văn Nam Cao và Vợ nhặt của Kim
Lân .Mỗi truyện đều có một cách kết thúc riêng ,song mỗi cách kết thúc đều mang những giá trị


riêng. Truyện ngắn Chí Phèo kết thúc bằng hình ảnh:
Đột nhiên thị thấy thống hiện ra một cái lị gạch cũ bỏ không, xa nhà cửa, và vắng người lại qua…Truyện
ngắn Vợ nhặt kết thúc bằng hình ảnh:
Trong óc Tràng vẫn thấy đám người đói và lá cờ đỏ bay phấp phới
2. Đề bài : cảm nhận của anh / chị về cảnh gặp gỡ đầu tiên giữa mẹ Tràng v ới nàng con dáu qua đoạn
ván trích sau đây trong tác phẩm V ợ nhặtt của Kim Lân:
“Tràng nhắc mẹ:
Kia nhà tơi nó chào u….
… Biết thế nào h ở con, ai giàu ba họ, ai khó ba đời? Có ra thì rồi con cái chúng mày về sau!”
Bài làm :
Đã rất nhiều lầ n đọc truyện Vợ nhặt của Kim Lân nhưng lần nào cũng thế, c ứ đọc đến đoạn miêu tả
cảnh gặp gỡ đầu tiên giữa bà cụ Tứ (mẹ Tràng) v ới ngườ i “con dâu m ới” mà con trai bà v ừa “nhặt” được
về là tơi lại thấy lịng mình rưng rưng cảm động. V ới nh ững l ời văn trần thuật giản dị và mộc mạc, tác giả
đã dựng được lại rất sinh động những diễn biến tâm lý tinh vi và ph ức tạp đang diễn ra trong tâm trạng
của một bà mẹ nghèo, trướ c một tình huống éo le không hiểu nên m ừng hay lo, là hạnh phúc hay tai họa.

3.Phân tích tình huống truyện Vợ Nhặt- Kim Lân
BÀI LÀM
Nói đến nghệ thuật truyện ngắn, ngườ i ta thườ ng coi ba yếu tố sau đây là c ơ bản nhất: tình huống
truyện, nhân vật truyện và cách trần thuật. Có nhiều truyện ngắn, sự sáng , tạo tình huống đóng vai trị
then chốt. Đặt vào tình huống ấy, nhân vật truyện bộc lộ sâu sắc tâm lý, tính cách. T ư t ưởng của thiên
truyện cũng nhờ thế mà được thể hiện đậm đà. Và xoay quanh tình huống ấy, các tình tiết cũng tr ở nên
hấp dẫn.Truyện Vợ nhặt của Kim Lân thuộc loại tác phẩm nh ư thế.
4. Đề bài : Cảm nhận của anh/ chị về chi tiết bát cháo hành trong truyện Chí Phèo ( Nam Cao) và bát
cháo cám trong truyện Vợ nhặt ( Kim Lân).
Mở bài tham khảo:
Nam cao và Kim Lân đều là những cây bút có sở trườ ng truyện ngắn, có nhiều trang viết cảm động về
đề tài nông thôn và người nông dân. Điểm chung của hai nhà văn là họ đều có nh ững truyện ngắn giản dị
nhưng chứa chan tinh thần nhân đạo.Hình ảnh bát cháo hành trong Chí Phèo và bát cháo cám trong Vợ
nhặt đều là những hình ảnh đặc sắc, góp phần thể hiện rõ nét nội dung t ư t ường của các tác phẩm và tài
năng của các nhà văn.
– Chiếc thuyền ngoài xa – Nguyễn Minh Châu