Trợ giúp pháp lý cho người nghèo trên địa bàn tỉnh bắc giang

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA LUẬT

ĐẶNG LÂM BÍCH

TRỢ GIÚP PHÁP LÝ CHO NGƯỜI NGHÈO TRÊN
ĐỊA BÀN TỈNH BẮC GIANG

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT

HÀ NỘI - 2015


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA LUẬT

ĐẶNG LÂM BÍCH

TRỢ GIÚP PHÁP LÝ CHO NGƯỜI NGHÈO TRÊN
ĐỊA BÀN TỈNH BẮC GIANG
Chuyên ngành
Mã số

:
:

Lý luận và lịch sử Nhà nước và pháp luật
60 38 01 01

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT

Người hướng dẫn khoa học: TS. PHẠM THỊ DUYÊN THẢO

HÀ NỘI - 2015


LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan Luận văn là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các
kết quả nêu trong Luận văn chưa được công bố trong bất kỳ công trình nào
khác. Các số liệu, ví dụ và trích dẫn trong Luận văn đảm bảo tính chính xác,
tin cậy và trung thực. Tôi đã hoàn thành tất cả các môn học và đã thanh toán
tất cả các nghĩa vụ tài chính theo quy định của Khoa Luật Đại học Quốc gia
Hà Nội.
Vậy tôi viết Lời cam đoan này đề nghị Khoa Luật xem xét để tôi có thể
bảo vệ Luận văn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!

NGƯỜI CAM ĐOAN

Đặng Lâm Bích


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
XHCN : Xã hội chủ nghĩa
UBND : Uỷ ban Nhân dân
HĐND : Hội đồng Nhân dân


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ............................................................. i
LỜI CAM ĐOAN ....................................... 1
Tôi xin cam đoan Luận văn là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các kết
quả nêu trong Luận văn chưa được công bố trong bất kỳ công trình nào khác.
Các số liệu, ví dụ và trích dẫn trong Luận văn đảm bảo tính chính xác, tin cậy
và trung thực. Tôi đã hoàn thành tất cả các môn học và đã thanh toán tất cả
các nghĩa vụ tài chính theo quy định của Khoa Luật Đại học Quốc gia Hà
Nội. ................................................ 1
Vậy tôi viết Lời cam đoan này đề nghị Khoa Luật xem xét để tôi có thể bảo vệ
Luận văn. ............................................ 1
Tôi xin chân thành cảm ơn! ................................ 1
NGƯỜI CAM ĐOAN .................................... 1
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT .......................... i
XHCN : ............................................. i
Xã hội chủ nghĩa ....................................... i
UBND : ............................................. i
Uỷ ban Nhân dân ....................................... i
HĐND : ............................................. i
Hội đồng Nhân dân ...................................... i
MỤC LỤC .......................................... ii
MỞ ĐẦU ............................................. 1
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................ 4
1. Bộ Chính trị khóa IX, Nghị quyết số 48-NQ/TW
ngày 24/5/2005 của Bộ Chính trị khóa IX về chiến
lược xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt
Nam đến năm 2010 định hướng đến năm 2020, Hà Nội. . 4
2.
Bộ Chính trị khóa IX, Nghị quyết số 49/NQ-TW ngày 02/6/2005 của Bộ Chính
trị khóa IX về chiến lược cải cách tư pháp, Hà Nội....................................................... 4
3.

Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội (2005), Báo cáo số 21/LĐTBXH-BTXH
về chuẩn nghèo giai đoạn 2006-2010 ngày 25/4/2005. ................................................. 4
4.
Bộ Tư pháp (2008), Quyết định số 08/2008/QĐ-BTP ngày 08/12/2008 của Bộ
trưởng Bộ Tư pháp về việc ban hành Quy chế tổ chức và hoạt động của Quỹ trợ giúp
pháp lý Việt Nam, Hà Nội. ............................................................................................ 4
5. Bộ Tư pháp (2008), Quyết định số 09/2008/QĐ-BTP ngày 08/12/2008 của Bộ trưởng
Bộ Tư pháp ban hành Quy tắc nghề nghiệp trợ giúp pháp lý. ............................................. 4
6.
Bộ Tư pháp (2013), Tài liệu bồi dưỡng nghiệp vụ trợ giúp pháp lý (Tập 1, 2),
Nxb Hồng Đức, Hà Nội. ................................................................................................ 4


7.
Bộ Tư pháp (2013), Thông tư số 02/2013/TT-BTP ngày 05/01/2013 về Bộ tiêu
chuẩn đánh giá chất lượng vụ việc trợ giúp pháp lý, Hà Nội. ....................................... 4
8.
Bộ Tư pháp, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Tài chính, Viện kiểm sát Nhân
dân tối cao, Tòa án Nhân dân tối cao (2013), Thông tư liên tịch số 11/2013/TTLTBTP-BCA-BQP-BTC-VKSNDTC-TANDTC ngày 04/7/2013 của Bộ Tư pháp, Bộ
Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Tài chính, Viện kiểm sát Nhân dân tối cao, Tòa án
Nhân dân tối cao hướng dẫn thực hiện một số quy định của pháp luật về trợ giúp pháp
lý hoạt động tố tụng, Hà Nội.......................................................................................... 4
9.
Bộ Tư pháp, Bộ Tài chính, Tổ chức cán bộ Chính phủ (nay là Bộ Nội vụ), Bộ
Lao Lao động – Thương binh – Xã hội (1998), Thông tư liên tịch số 52/TTLT/TP-TCTCCP-LĐTBXH này 14/01/1998 hướng dẫn thi hành Quyết định số 734/TTg ngày
06/9/1997 của Thủ tướng Chính phủ về việc thành lập tổ chức Trợ giúp pháp lý cho
người nghèo và đối tượng chính sách, Hà Nội. ............................................................. 4
10. Chính phủ (2007), Nghị định số 07/2007/NĐ-CP ngày 12/01/2007 của Chính phủ
quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Trợ giúp pháp lý, Hà Nội. . 5
11. Chính phủ (2014), Nghị định số 14/2013/NĐ-CP ngày 05/02/2013 của Chính phủ

sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị định số 07/2007/NĐ-CP ngày 12/01/2007 của Chính
phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Trợ giúp pháp lý, Hà
Nội. 5
12. Chính phủ (2008), Nghị định số 77/2008/NĐ-CP ngày 16/7/2008 của Chính phủ
về tư vấn pháp luật, Hà Nội. ............................................................................................ 5

13. Chính phủ (2011), Nghị quyết số 30c/NQ-CP ngày
08/11/2011 của Chính phủ ban bành Chương trình tổng
thể cải cách hành chính Nhà nước giai đoạn 20112020, Hà Nội. .................................... 5
14. Công ước về các quyền dân sự, chính trị của Liên Hợp quốc năm 1966; ........... 5
15. Đảng Cộng sản Việt Nam (1991), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ
VII, Nxb Sự thật, Hà Nội. .............................................................................................. 5
16. Đảng Cộng sản Việt Nam (2001), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ
IX, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội. .............................................................................. 5
17. Đảng Cộng sản Việt Nam (2006), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ
X, Nxb Chính trị quốc gia Hà Nội. ................................................................................ 5
18. Đảng Cộng sản Việt Nam (2011), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ
XI, Nxb Chính trị quốc gia - Sự thật, Hà Nội. ............................................................... 5

19. .... 5
20. Lê Khả Kế (1997), Từ điển Anh – Việt, Nxb
Khoa học xã hội. ................................. 5
21. Tạ Thị Minh Lý (2008), Điều chỉnh pháp luật về trợ giúp pháp lý ở Việt Nam
hiện nay, Luận án tiến sĩ luật học, Trường Đại học Luật Hà Nội. ................................. 5
22. Tạ Thị Minh Lý (2005), Bàn về khái niệm trợ giúp pháp lý, Tạp chí Nhà nước
và Pháp luật số 10 năm 2005. ........................................................................................ 5
23. Quang Minh (2013), Trợ giúp pháp lý ở Phần Lan, truy cập ngày 23/6/2015 tại địa chỉ
.......................... 5

24. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt

Nam (2003), Bộ luật Tố tụng hình sự, Hà Nội. ..... 5


25. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt
Nam (2013), Hiến pháp năm 2013, Nxb Chính trị quốc
gia - Sự thật, Hà Nội. ........................... 5
26. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt
Nam (2006), Luật Luật sư, Hà Nội. ................ 6
27. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt
Nam (2012), Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của
Luật Luật sư, Hà Nội. ............................ 6
28. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt
Nam (2004), Luật Trợ giúp pháp lý, Hà Nội. ....... 6
29. Sở Lao động – Thương binh – Xã hội tỉnh Bắc Giang, Báo cáo tình hình giảm
nghèo năm 2014 tỉnh Bắc Giang.................................................................................... 6
31. Thủ tướng Chính phủ (2002), Chiến lược toàn diện về tăng trưởng và giảm
nghèo được phê duyệt ngày 21/5/2002, Hà Nội. ........................................................... 6
32. Thủ tướng Chính phủ (1997), Quyết định số 734/TTg ngày 06/9/1997 của Thủ
tướng Chính phủ về việc thành lập tổ chức Trợ giúp pháp lý cho người nghèo và đối
tượng chính sách, Hà Nội. ............................................................................................. 6
33. Thủ tướng Chính phủ (2008), Quyết định số 792/QĐ-TTg phê duyệt Đề án Quy
hoạch mạng lưới Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước và Chi nhánh của Trung tâm
giai đoạn 2008-2010, định hướng đến năm 2015, Hà Nội............................................. 6
34. Thủ tướng Chính phủ (2008), Quyết định số 84/2008/QĐ-TTg ngày 30/6/2008
của Thủ tướng Chính phủ về việc thành lập Quỹ Trợ giúp pháp lý Việt Nam, Hà Nội.
6
35. Thủ tướng Chính phủ (2010), Quyết định số 52/2010/QĐ-TTg ngày 18/8/2010
về chính sách hỗ trợ pháp lý nhằm nâng cao nhận thức, hiểu biết pháp luật cho người
nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số tại các huyện nghèo giai đoạn 2011-2020 và chính
sách trợ giúp pháp lý trong các Chương trình giảm nghèo, Hà Nội. ............................. 6

36. Thủ tướng Chính phủ (2011), Quyết định số 09/2011/QĐ-TTg ngày 30/01/2011
của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành chuẩn hộ nghèo áp dụng cho giai đoạn
2011-2015, Hà Nội. ....................................................................................................... 6
37. Thủ tướng Chính phủ (2011), Quyết định số 678/QĐ-TTg ngày 10/5/2011 phê
duyệt Chiến lược phát triển trợ giúp pháp lý ở Việt Nam đến năm 2020, định hướng
đến năm 2030, Hà Nội. .................................................................................................. 6
38. Thủ tướng Chính phủ (2012), Quyết định số 59/2012/QĐ-TTg ngày 24/12/2012
về chính sách trợ giúp pháp lý cho người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số tại các xã
nghèo giai đoạn 2013-2020, Hà Nội. ............................................................................. 7
39. Thủ tướng Chính phủ (2015), Quyết định số 749/QĐ-TTg ngày 01/6/2015 phê duyệt Đề
án đổi mới công tác trợ giúp pháp lý giai đoạn 2015-2025, Hà Nội. ....................................... 7
41. UBND tỉnh Bắc Giang (1999), Quyết định số 06/1999/QĐ-UB ngày 04/3/1999
của UBND tỉnh Bắc Giang về việc thành lập Trung tâm Trợ giúp pháp lý của Nhà
nước tỉnh Bắc Giang, ..................................................................................................... 7
43. UBND tỉnh Bắc Giang (2015), Báo cáo số 07/BC-UBND ngày 24/3/2015 kết quả 8 năm
triển khai thi hành Luật Trợ giúp pháp lý trên địa bàn tỉnh Bắc Giang. ........................................ 7
44. UBND tỉnh Hải Dương (2014), Báo cáo tình hình thực hiện nhiệm vụ kế hoạch
phát triển kinh tế - xã hội năm 2014, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2015. .. 7


45. UBND tỉnh Hải Dương (2015), Báo cáo tổng kết 8 năm triển khai thi hành Luật
Trợ giúp pháp lý tỉnh Hải Dương. ................................................................................. 7
46. Viện khoa học pháp lý, Bộ Tư pháp (1998), Mô hình tổ chức và hoạt động trợ
giúp pháp lý, phương hướng thực hiện trong điều kiện hiện nay, Đề tài nghiên cứu
khoa học cấp Bộ, Hà Nội. .............................................................................................. 7
47. Viện khoa học pháp lý, Bộ Tư pháp (2004), Luận cứ khoa học và thực tiễn xây dựng
Pháp lệnh trợ giúp pháp lý, Đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ, Hà Nội................................. 7
48. UBND tỉnh Bắc Giang, Tổng quan về Bắc Giang, truy cập ngày 15/9/2015 tại
địa chỉ .......................................... 7
49. UBND tỉnh Hải Dương, Tổng quan về Bắc Giang, truy cập ngày 15/9/2015 tại

địa chỉ: .............................................. 7
II. Tiếng Anh ................................................................................................................ 7
50. en.wikipedia.org/wiki/Legal_aid ......................................................................... 7


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XI ngày 23/6/2006, Luật Trợ giúp
pháp lý chính thức được thông qua (có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2007)
đã đánh dấu một bước chuyển lớn, đưa hoạt động trợ giúp pháp lý lên một
tầm cao mới phù hợp với yêu cầu phát triển của đất nước và xu thế thời đại.
Theo quy định tại Điều 3 của Luật Trợ giúp pháp lý thì “trợ giúp pháp lý được
hiểu là việc cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí cho người được trợ giúp pháp
lý, giúp người được trợ giúp pháp lý bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình,
nâng cao hiểu biết pháp luật, ý thức tôn trọng và chấp hành pháp luật; góp
phần vào việc phổ biến, giáo dục pháp luật, bảo vệ công lý, bảo đảm công
bằng xã hội, phòng ngừa, hạn chế tranh chấp và vi phạm pháp luật”.
Hiện nay, khoảng cách giàu nghèo trong xã hội còn lớn, sự không
ngang bằng trong việc tiếp cận với các điều kiện giáo dục, y tế, văn hóa… và
đặc biệt là tiếp cận với các dịch vụ pháp lý còn có khoảng cách đáng kể. Bởi
vậy, một số trường hợp người dân không được tư vấn pháp luật hoặc không
mời được luật sư bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình khi bị xâm hại
dẫn đến việc họ dễ bị thiệt thòi trước pháp luật. Tổ chức trợ giúp pháp lý của
Nhà nước ra đời đã tạo điều kiện để người nghèo, người có công với cách
mạng và một số đối tượng yếu thế khác có cơ hội tiếp cận với các dịch vụ
pháp lý, củng cố lòng tin của Nhân dân vào pháp luật và góp phần thực hiện
công bằng xã hội.
Ở tỉnh Bắc Giang, tỷ lệ người nghèo còn khá lớn, công tác trợ giúp
pháp lý nói chung và trợ giúp pháp lý cho người nghèo nói riêng thường
xuyên nhận được sự quan tâm lãnh đạo của Tỉnh uỷ, UBND tỉnh, sự quan tâm

chỉ đạo, hướng dẫn và tạo điều kiện của Cục Trợ giúp pháp lý, Bộ Tư pháp.


Các cấp ủy, chính quyền và các sở, ban, ngành liên quan có sự quan tâm phối
hợp thực hiện tốt công tác trợ giúp pháp lý cho người nghèo đặc biệt là Đảng
uỷ và UBND các xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh. Bên cạnh đó, những
người thực hiện trợ giúp pháp lý như trợ giúp viên pháp lý, luật sư cộng tác
viên… luôn nỗ lực, cố gắng khắc phục khó khăn trong việc tổ chức thực hiện
hoạt động trợ giúp pháp lý cho người nghèo nhất là hoạt động trợ giúp pháp
lý lưu động.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy, bên cạnh những kết quả đạt được thì hoạt
động trợ giúp pháp lý cho người nghèo trên địa bàn tỉnh Bắc Giang còn
những khó khăn, vướng mắc, hạn chế nhất định như: Hoạt động trợ giúp pháp
lý cho người nghèo dàn trải theo nhiều hình thức, chưa đảm bảo đúng trọng
tâm là cung cấp dịch vụ trợ giúp pháp lý theo vụ việc, nhất là vụ việc tham gia
tố tụng để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người nghèo; Hệ thống tổ
chức thực hiện trợ giúp pháp lý nói chung và cho người nghèo nói riêng chưa
phù hợp và hoạt động chưa hiệu quả so với yêu cầu thực tiễn; Trợ giúp viên
pháp lý chưa thực sự chuyên nghiệp trong hoạt động tham gia tố tụng; Kinh
phí đảm bảo của công tác trợ giúp pháp lý còn hạn chế, không thường xuyên
và phân bổ các khoản chi chưa hợp lý; Công tác xã hội hóa hoạt động trợ giúp
pháp lý cho người nghèo còn chậm.
Hơn nữa, về mặt lý luận, hoạt động trợ giúp pháp lý đã được các nhà
khoa học nghiên cứu ở khía cạnh này hoặc khía cạnh khác. Tuy nhiên, ở tỉnh
Bắc Giang đến nay trên chưa có một công trình nào nghiên cứu trực tiếp về
vấn đề này để tạo cơ sở lý luận và thực tiễn cho hoạt động trợ giúp pháp lý
trên địa bàn tỉnh.
Xuất phát từ yêu cầu lý luận và yêu cầu của sự nghiệp đổi mới và đảm
bảo quyền con người đặc biệt là bảo vệ những người yếu thế trong xã hội,
trong đó có người nghèo, việc nghiên cứu về công tác trợ giúp pháp lý nói

chung và cho người nghèo ở tỉnh Bắc Giang nói riêng là một vấn đề quan
trọng và cần thiết.


Do vậy, việc triển khai nghiên cứu đề tài: "Trợ giúp pháp lý cho người
nghèo trên địa bàn tỉnh Bắc Giang'' làm luận văn thạc sĩ là cần thiết, vừa có
ý nghĩa lý luận, vừa có ý nghĩa thực tiễn.
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
Những năm gần đây trên phạm vi cả nước đã có những công trình khoa
học và tài liệu nghiên cứu về lĩnh vực trợ giúp pháp lý như sau:
- TS. Đinh Trung Tụng (2006), “Phương hướng xây dựng Luật Trợ
giúp pháp lý”, Tập san Trợ giúp pháp lý;
- Tạ Thị Minh Lý (2006), “Bàn về khái niệm trợ giúp pháp lý”, Tạp
chí Dân chủ và Pháp luật;
- TS. Trần Huy Liệu (2005), “Một số vấn đề về trợ giúp pháp lý cho
người nghèo và đối tượng chính sách”, Thông tin Khoa học pháp lý;
- Tạ Thị Minh Lý (2008), “Điều chỉnh pháp luật về trợ giúp pháp lý ở
Việt Nam hiện nay”, Luận án Tiến sĩ Luật học, Trường Đại học Luật Hà Nội;
- Nguyễn Văn Tùng (2007), “Quản lý Nhà nước bằng pháp luật đối với
hoạt động trợ giúp pháp lý ở Việt Nam hiện nay”, Luận án tiến sĩ Luật học,
Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh;
- Trịnh Thị Thùy Anh (2012), “Trợ giúp pháp lý cho đồng bào dân tộc
thiểu số trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa”, Luận văn Thạc sĩ Luật học, Khoa
Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội;
- Nguyễn Bích Ngọc (2012), “Các giải pháp nâng cao hiệu quả trợ giúp
pháp lý”, Luận văn Thạc sĩ Luật học, Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội;
- Lê Thị Thúy (2012), “Hoạt động trợ giúp pháp lý qua các chương trình
giảm nghèo”, Luận văn Thạc sĩ Luật học, Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội;
- Đào Dư Long (2013), “Chất lượng trợ giúp pháp lý ở Việt Nam hiện
nay”, Luận văn Thạc sĩ Luật học, Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội;

- Trần Thị Việt Hà (2015), “Hoạt động trợ giúp pháp lý của luật sư ở Việt
Nam hiện nay”, Luận văn Thạc sĩ Luật học, Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội.


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

1.

2.
3.
4.

5.
6.
7.
8.

9.

I. Tiếng Việt
Bộ Chính trị khóa IX, Nghị quyết số 48-NQ/TW ngày 24/5/2005 của Bộ
Chính trị khóa IX về chiến lược xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật
Việt Nam đến năm 2010 định hướng đến năm 2020, Hà Nội.
Bộ Chính trị khóa IX, Nghị quyết số 49/NQ-TW ngày 02/6/2005 của Bộ
Chính trị khóa IX về chiến lược cải cách tư pháp, Hà Nội.
Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội (2005), Báo cáo số 21/LĐTBXHBTXH về chuẩn nghèo giai đoạn 2006-2010 ngày 25/4/2005.
Bộ Tư pháp (2008), Quyết định số 08/2008/QĐ-BTP ngày 08/12/2008
của Bộ trưởng Bộ Tư pháp về việc ban hành Quy chế tổ chức và hoạt
động của Quỹ trợ giúp pháp lý Việt Nam, Hà Nội.
Bộ Tư pháp (2008), Quyết định số 09/2008/QĐ-BTP ngày 08/12/2008 của

Bộ trưởng Bộ Tư pháp ban hành Quy tắc nghề nghiệp trợ giúp pháp lý.
Bộ Tư pháp (2013), Tài liệu bồi dưỡng nghiệp vụ trợ giúp pháp lý (Tập
1, 2), Nxb Hồng Đức, Hà Nội.
Bộ Tư pháp (2013), Thông tư số 02/2013/TT-BTP ngày 05/01/2013 về Bộ
tiêu chuẩn đánh giá chất lượng vụ việc trợ giúp pháp lý, Hà Nội.
Bộ Tư pháp, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Tài chính, Viện kiểm sát
Nhân dân tối cao, Tòa án Nhân dân tối cao (2013), Thông tư liên tịch số
11/2013/TTLT-BTP-BCA-BQP-BTC-VKSNDTC-TANDTC ngày 04/7/2013
của Bộ Tư pháp, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Tài chính, Viện kiểm sát
Nhân dân tối cao, Tòa án Nhân dân tối cao hướng dẫn thực hiện một số
quy định của pháp luật về trợ giúp pháp lý hoạt động tố tụng, Hà Nội.
Bộ Tư pháp, Bộ Tài chính, Tổ chức cán bộ Chính phủ (nay là Bộ Nội
vụ), Bộ Lao Lao động – Thương binh – Xã hội (1998), Thông tư liên tịch
số 52/TTLT/TP-TC-TCCP-LĐTBXH này 14/01/1998 hướng dẫn thi hành
Quyết định số 734/TTg ngày 06/9/1997 của Thủ tướng Chính phủ về việc
thành lập tổ chức Trợ giúp pháp lý cho người nghèo và đối tượng chính
sách, Hà Nội.


10. Chính phủ (2007), Nghị định số 07/2007/NĐ-CP ngày 12/01/2007 của
Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật
Trợ giúp pháp lý, Hà Nội.
11. Chính phủ (2014), Nghị định số 14/2013/NĐ-CP ngày 05/02/2013 của
Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị định số 07/2007/NĐ-CP ngày
12/01/2007 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số
điều của Luật Trợ giúp pháp lý, Hà Nội.
12. Chính phủ (2008), Nghị định số 77/2008/NĐ-CP ngày 16/7/2008 của Chính
phủ về tư vấn pháp luật, Hà Nội.
13. Chính phủ (2011), Nghị quyết số 30c/NQ-CP ngày 08/11/2011 của Chính
phủ ban bành Chương trình tổng thể cải cách hành chính Nhà nước giai

đoạn 2011-2020, Hà Nội.
14. Công ước về các quyền dân sự, chính trị của Liên Hợp quốc năm 1966;
15. Đảng Cộng sản Việt Nam (1991), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc
lần thứ VII, Nxb Sự thật, Hà Nội.
16. Đảng Cộng sản Việt Nam (2001), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc
lần thứ IX, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
17. Đảng Cộng sản Việt Nam (2006), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc
lần thứ X, Nxb Chính trị quốc gia Hà Nội.
18. Đảng Cộng sản Việt Nam (2011), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc
lần thứ XI, Nxb Chính trị quốc gia - Sự thật, Hà Nội.
19. />20. Lê Khả Kế (1997), Từ điển Anh – Việt, Nxb Khoa học xã hội.
21. Tạ Thị Minh Lý (2008), Điều chỉnh pháp luật về trợ giúp pháp lý ở Việt
Nam hiện nay, Luận án tiến sĩ luật học, Trường Đại học Luật Hà Nội.
22. Tạ Thị Minh Lý (2005), Bàn về khái niệm trợ giúp pháp lý, Tạp chí Nhà
nước và Pháp luật số 10 năm 2005.
23. Quang Minh (2013), Trợ giúp pháp lý ở Phần Lan, truy cập ngày 23/6/2015 tại địa
chỉ />24. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2003), Bộ luật Tố
tụng hình sự, Hà Nội.
25. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2013), Hiến pháp
năm 2013, Nxb Chính trị quốc gia - Sự thật, Hà Nội.


26. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2006), Luật Luật
sư, Hà Nội.
27. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2012), Luật sửa
đổi, bổ sung một số điều của Luật Luật sư, Hà Nội.
28. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2004), Luật Trợ
giúp pháp lý, Hà Nội.
29. Sở Lao động – Thương binh – Xã hội tỉnh Bắc Giang, Báo cáo tình hình
giảm nghèo năm 2014 tỉnh Bắc Giang.

30. Sở Tư pháp tỉnh Bắc Giang (2014), Báo cáo số 265/BC-STP ngày
10/10/2014 tổng kết 06 năm thi hành Nghị định số 77/2008/NĐ-CP ngày
16/7/2008 của Chính phủ về tư vấn pháp luật.
31. Thủ tướng Chính phủ (2002), Chiến lược toàn diện về tăng trưởng và
giảm nghèo được phê duyệt ngày 21/5/2002, Hà Nội.
32. Thủ tướng Chính phủ (1997), Quyết định số 734/TTg ngày 06/9/1997 của
Thủ tướng Chính phủ về việc thành lập tổ chức Trợ giúp pháp lý cho
người nghèo và đối tượng chính sách, Hà Nội.
33. Thủ tướng Chính phủ (2008), Quyết định số 792/QĐ-TTg phê duyệt Đề án
Quy hoạch mạng lưới Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước và Chi nhánh
của Trung tâm giai đoạn 2008-2010, định hướng đến năm 2015, Hà Nội.
34. Thủ tướng Chính phủ (2008), Quyết định số 84/2008/QĐ-TTg ngày
30/6/2008 của Thủ tướng Chính phủ về việc thành lập Quỹ Trợ giúp
pháp lý Việt Nam, Hà Nội.
35. Thủ tướng Chính phủ (2010), Quyết định số 52/2010/QĐ-TTg ngày
18/8/2010 về chính sách hỗ trợ pháp lý nhằm nâng cao nhận thức, hiểu
biết pháp luật cho người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số tại các huyện
nghèo giai đoạn 2011-2020 và chính sách trợ giúp pháp lý trong các
Chương trình giảm nghèo, Hà Nội.
36. Thủ tướng Chính phủ (2011), Quyết định số 09/2011/QĐ-TTg ngày
30/01/2011 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành chuẩn hộ nghèo áp
dụng cho giai đoạn 2011-2015, Hà Nội.
37. Thủ tướng Chính phủ (2011), Quyết định số 678/QĐ-TTg ngày 10/5/2011
phê duyệt Chiến lược phát triển trợ giúp pháp lý ở Việt Nam đến năm


38.

39.
40.

41.

42.

43.
44.

45.
46.

47.
48.
49.

50.

2020, định hướng đến năm 2030, Hà Nội.
Thủ tướng Chính phủ (2012), Quyết định số 59/2012/QĐ-TTg ngày
24/12/2012 về chính sách trợ giúp pháp lý cho người nghèo, đồng bào
dân tộc thiểu số tại các xã nghèo giai đoạn 2013-2020, Hà Nội.
Thủ tướng Chính phủ (2015), Quyết định số 749/QĐ-TTg ngày 01/6/2015 phê
duyệt Đề án đổi mới công tác trợ giúp pháp lý giai đoạn 2015-2025, Hà Nội.
Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh Bắc Giang, Báo cáo kết quả đánh
giá vụ việc trợ giúp pháp lý các năm 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014.
UBND tỉnh Bắc Giang (1999), Quyết định số 06/1999/QĐ-UB ngày
04/3/1999 của UBND tỉnh Bắc Giang về việc thành lập Trung tâm Trợ
giúp pháp lý của Nhà nước tỉnh Bắc Giang,
UBND tỉnh Bắc Giang (2014), Báo cáo số 61/BC-UBND ngày 03/12/2014 về
tình hình thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội năm 2014; mục tiêu,
nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu phát triển kinh tế xã hội năm 2015.

UBND tỉnh Bắc Giang (2015), Báo cáo số 07/BC-UBND ngày 24/3/2015 kết quả 8
năm triển khai thi hành Luật Trợ giúp pháp lý trên địa bàn tỉnh Bắc Giang.
UBND tỉnh Hải Dương (2014), Báo cáo tình hình thực hiện nhiệm vụ kế
hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2014, kế hoạch phát triển kinh tế xã hội năm 2015.
UBND tỉnh Hải Dương (2015), Báo cáo tổng kết 8 năm triển khai thi
hành Luật Trợ giúp pháp lý tỉnh Hải Dương.
Viện khoa học pháp lý, Bộ Tư pháp (1998), Mô hình tổ chức và hoạt động
trợ giúp pháp lý, phương hướng thực hiện trong điều kiện hiện nay, Đề tài
nghiên cứu khoa học cấp Bộ, Hà Nội.
Viện khoa học pháp lý, Bộ Tư pháp (2004), Luận cứ khoa học và thực tiễn xây
dựng Pháp lệnh trợ giúp pháp lý, Đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ, Hà Nội.
UBND tỉnh Bắc Giang, Tổng quan về Bắc Giang, truy cập ngày 15/9/2015
tại địa chỉ />UBND tỉnh Hải Dương, Tổng quan về Bắc Giang, truy cập ngày 15/9/2015
tại địa chỉ: />II. Tiếng Anh
en.wikipedia.org/wiki/Legal_aid