CHUYÊN ĐỀ GHI SỐ TỰ NHIÊN

CHUYÊN ĐỀ 1. GHI SỐ TỰ NHIÊN.
I. LÝ THUYẾT:
- Để ghi số tự nhiên trong hệ thập phân, người ta dùng 10 chữ số là 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6,
7, 8, 9.
Ví dụ: Cho HS lấy số tự nhiên có 1, 2, 3,….chữ số.
- Cứ 10 đơn vị ở một hàng thì làm thành một đơn vị ở hàng liền trước nó.
- Mỗi chữ số trong một số ở những vị trí khác nhau có những giá trị khác nhau.
Ví dụ: 222 = 200 + 20 +2
ab

= a.10 + b với

a≠0

abc = a.100 + b.10 + c

(Ta cũng có thể tách
Kí hiệu

ab

với

a≠0

abc = a.100 + bc

)

chỉ số tự nhiên có hai chữ số, chữ số hàng chục là a, chữ số đơn vị là b.

abc
Kí hiệu
chỉ số tự nhiên có ba chữ số, chữ số hàng trăm là a, chữ số hàng chục là b,
chữ số hàng đơn vị là c.
II. BÀI TẬP.
Bài 1. a) Viết số tự nhiên nhỏ nhất có 3 chữ số.
b) Viết số tự nhiên nhỏ nhất có 3 chữ số khác nhau.
c) Viết số tự nhiên nhỏ nhất co 4 chữ số khác nhau.
c) Viết số tự nhiên lớn nhất có 4 chữ số.
d) Viết số tự nhiên lớn nhất có 4 chữ số khác nhau.
LG:


a) số tự nhiên nhỏ nhất có 3 chữ số là 100.
b) số tự nhiên nhỏ nhất có 3 chữ số khác nhau là 102
c) số tự nhiên nhỏ nhất co 4 chữ số khác nhau là 1023
c) số tự nhiên lớn nhất có 4 chữ số là 9999
d) số tự nhiên lớn nhất có 4 chữ số khác nhau là 9876.
Bài 2. Một số tự nhiên khác 0 thay đổi như thế nào nếu ta thêm:
a) Chữ số 0 vào cuối số đó.
b) chữ số 2 vào cuối số đó.
c) Viết số 0 vào trước số đó
LG.
a) số đó 10 lần
b) số đó tăng 10 lần và 2 đơn vị.
c) Số đó không thay đổi.
Bài 3. Một số tự nhiên có 3 chữ số thay đổi như thế nào nếu ta thêm số 3 vào trước số
đó.
LG:
Số đó tăng 3000 đơn vị

Bài 4. Cho số 9642
a) Viết thêm một chữ số 0 vào số đã cho để được số lớn nhất có thể đc
b) Viết thêm chữ số 5 vào số đã cho để được số lớn nhất có thể được.
LG.
a) Viết thêm chữ số 0 vào số 9642 được số lớn nhất là: 96420.
b) Viết thêm chữ số 5 vào số 9642 được số lớn nhất là: 96542.


Bài 5. a) Dùng ba chữ số 3, 6, 8 viết tất cả các số tự nhiên có hai chữ số, mỗi chữ số
viết một lần.
b) Dùng ba chữ số 3, 2, 0 viết tất cả các số tự nhiên có ba chữ số, mỗi chữ số viết một
lần.
LG:
a) 36, 38, 63, 83, 68, 86
b) 320, 302, 230, 203
Bài 7. Có bao nhiêu chữ số có 4 chữ số mà tổng các chữ số bằng 3?
LG:
3=3+0+0+0=0+1+1+1=0+0+1+2
Các chữ số có 4 chữ số có tổng các chữ số bằng 1110, 1101, 1011, 1200, 1020, 1002,
2100, 2010, 2001, 3000
Vậy có 10 chữ số có 4 chữ số có tổng các chữ số bằng 3.
Bài 8. Tìm số có 3 chữ số biết rằng nếu viết thêm chữ số 5 vào bên phải số đó thì số
đó tăng 11112 đơn vị.
LG:
Gọi số có 3 chữ số là

abc

tăng 11112 đơn vị, ta có:
abc5 = 1112 + abc

abc0 + 5 = 1112 + abc
10.abc = 1107 + abc
abc = 123

với

a≠0

, nếu thêm chữ số 5 vào bên phải số đó thì số đó


Vậy số cần tìm là 123.
Bài 9. Tìm chữ số có 3 chữ số biết rằng nếu viết thêm chữ số 4 vào bên trái số đó ta
được một số gấp 26 lần số đó.
LG :
Gọi số có 3 chữ số là

abc

với

a≠0

Ta có:
4abc = 26abc
4000 + abc = 26abc
abc = 160
III. BÀI TẬP VỀ NHÀ
Bài 1. Một số tự nhiên có 4 chữ số thay đổi như thế nào nếu ta thêm :
a) số 5 vào trước số đó.

b) số 5 vào cuối số đó.
Bài 2. Tìm số tự nhiên có tận cùng bằng 3, biết rằng nếu xóa chữ số hàng đơn vị thì số
đó giảm 1992 đơn vị.
Bài 3. Tìm số tự nhiên có sáu chữ số, biết rằng chữ số hàng đơn vị là 4 và nếu chuyển
chữ số đó lên hàng đầu tiên thì số đó tăng gấp 4 lần.
HD GIẢI:
Bài 1: a) tăng 50 000 đơn vị.
b) tăng 10 lần và 2 đơn vị


Bài 2.

X3

- 1992 =

X

=> X = 221 Vậy số cần tìm là 2213. (X có số chữ số lớn hơn

hoặc bằng 3)
Bài 3.
4.abcde4 = 4abcde
4.abcde0 + 16 = 400000 + abcde
40.abcde + 16 = 400000 + abcde
abcde = 10256
Vậy số phải tìm là 102564