Bảo đảm quyền con người trong giai đoạn khởi tố, điều tra vụ án hình sự của viện kiểm sát nhân dân

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA LUẬT

DƢƠNG THỊ NGỌC LOAN

b¶o ®¶m quyÒn con ng-êi
trong giai ®o¹n khëi tè, ®iÒu tra
vô ¸n h×nh sù cña viÖn kiÓm s¸t nh©n d©n

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

HÀ NỘI - 2015


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA LUẬT

DƢƠNG THỊ NGỌC LOAN

b¶o ®¶m quyÒn con ng-êi
trong giai ®o¹n khëi tè, ®iÒu tra
vô ¸n h×nh sù cña viÖn kiÓm s¸t nh©n d©n
Chuyên ngành: Luật hình sự và tố tụng hình sự
Mã số: 60 38 01 04

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. PHẠM MẠNH HÙNG

HÀ NỘI - 2015

MỤC LỤC
Trang
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Mục lục
Danh mục các bảng
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 4
Chƣơng 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ VỊ TRÍ, VAI TRÒ BẢO
ĐẢM QUYỀN CON NGƢỜI CỦA VIỆN KIỂM SÁT NHÂN
DÂN TRONG GIAI ĐOẠN KHỞI TỐ, ĐIỀU TRA CÁC VỤ
ÁN HÌNH SỰ .................................... Error! Bookmark not defined.
1.1.

Khái niệm quyền con người, quyền con người và bảo đảm quyền

con người trong giai đoạn khởi tố, điều tra vụ án hình sựError! Bookmark not
1.1.1. Khái niệm quyền con người ............... Error! Bookmark not defined.
1.1.2.

Quyền con người trong giai đoạn khởi tố, điều tra các vụ án hình sựError! Bookmark

1.1.3. Bảo đảm quyền con người trong giai đoạn khởi tố, điều tra các vụ
án hình sự ........................................... Error! Bookmark not defined.
1.2.

Vị trí, vai trò bảo đảm quyền con ngƣời của Viện kiểm sát

nhân dân trong giai đoạn khởi tố, điều tra các vụ án hình sựError! Bookma
1.2.1. Vai trò bảo đảm quyền con người của Viện kiểm sát nhân dân

trong giai đoạn khởi tố vụ án hình sự. Error! Bookmark not defined.
1.2.2. Vai trò bảo đảm quyền con người của Viện kiểm sát trong giai
đoạn điều tra vụ án hình sự ................ Error! Bookmark not defined.
1.3.

Khái quát các quy định của pháp luật tố tụng hình sự về đảm
quyền con ngƣời trong giai đoạn khởi tố - điều tra vụ án hình
sự của Viện kiểm sát nhân dân qua các giai đoạn lịch sử trƣớc

khi ban hành Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2003Error! Bookmark not define
1.3.1. Giai đoạn trước khi ban hành Luật tổ chức Viện kiểm sát nhân dân
năm 1960 ............................................ Error! Bookmark not defined.
1


1.3.2. Giai đoạn từ 1960 đến trước khi BLTTHS 1988 ra đờiError! Bookmark not de

1.3.3. Giai đoạn từ 1988 đến trước khi có Bộ luật tố tụng hình sự năm 2003Error! Bookma
Chƣơng 2: NHỮNG QUY ĐỊNH CỦA BỘ LUẬT TỐ TỤNG HÌNH SỰ
NĂM 2003 VÀ THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG BẢO ĐẢM
QUYỀN CON NGƯỜI TRONG GIAI ĐOẠN KHỞI TỐ, ĐIỀU

TRA VỤ ÁN HÌNH SỰ CỦA VIỆN KIỂM SÁT NHÂN DÂNError! Bookmark
2.1.

Những quy định của Bộ luật tố tụng hình sự năm 2003 về việc
bảo đảm quyền con ngƣời trong giai đoạn khởi tố - điều tra các
vụ án hình sự của Viện kiểm sát nhân dânError! Bookmark not defined.

2.1.1. Hoạt động bảo đảm quyền con người của Viện kiểm sát nhân dân

trong giai đoạn khởi tố vụ án hình sự. Error! Bookmark not defined.
2.1.2. Hoạt động bảo đảm quyền con người của Viện kiểm sát nhân dân
trong giai đoạn điều tra vụ án hình sự Error! Bookmark not defined.
2.1.3. Về mối quan hệ giữa Viện kiểm sát nhân dân và Cơ quan điều tra
trong giai đoạn khởi tố, điều tra vụ án hình sựError! Bookmark not defined.
2.2.

Thực tiễn hoạt động bảo đảm quyền con người của Viện Kiểm sát

nhân dân trong các giai đoạn khởi tố, điều tra vụ án hình sựError! Bookmark n
2.2.1.

Những kết quả đạt được trong việc bảo đảm quyền con người của

Viện kiểm sát nhân dân trong giai đoạn khởi tố, điều tra vụ án hình sựError! Bookm
2.2.2.

Những hạn chế trong hoạt động bảo đảm quyền con người của Viện

kiểm sát nhân dân trong giai đoạn khởi tố, điều tra vụ án hình sựError! Bookmark n
Chƣơng 3: HOÀN THIỆN CÁC QUY ĐỊNH CỦA BỘ LUẬT TỐ
TỤNG HÌNH SỰ VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG
CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA VIỆN KIỂM SÁT
NHÂN DÂN TRONG VIỆC BẢO ĐẢM QUYỀN CON
NGƢỜI TRONG GIAI ĐOẠN KHỞI TỐ, ĐIỀU TRA CÁC
VỤ ÁN HÌNH SỰ ............................. Error! Bookmark not defined.
3.1.

Hoàn thiện các quy định của Bộ luật tố tụng hình sựError! Bookmark not d

2


3.1.1. Hoàn thiện một số nguyên tắc cơ bản của tố tụng hình sựError! Bookmark not
3.1.2. Hoàn thiện một số quy định của Bộ luật tố tụng hình sự liên quan
đến nhiệm vụ, quyền hạn, và trách nhiệm của Viện kiểm sát nhân
dân trong giai đoạn khởi tố, điều tra các vụ án hình sự nhằm bảo
đảm quyền con người ......................... Error! Bookmark not defined.
3.2.

Một số giải pháp khác nhằm nâng cao vai trò của viện kiểm sát
nhân dân trong việc bảo đảm quyền con ngƣời trong giai đoạn
khởi tố, điều tra các vụ án hình sự . Error! Bookmark not defined.

3.2.1. Nâng cao nhận thức của dội ngũ cán bộ Kiểm sát viên về quyền
con người và trách nhiệm của Viện kiểm sát trong việc bảo đảm
quyền con người ................................. Error! Bookmark not defined.
3.2.2. Tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cả về năng lực
trình độ chuyên môn và đạo đức nghề nghiệpError! Bookmark not defined.
3.2.3. Tổ chức thực hiện tốt chủ trương “Tăng cường trách nhiệm công tố
trong hoạt động điều tra, gắn công tố với hoạt động điều tra”, để

bảo đảm các quyền con người trong tố tụng hình sựError! Bookmark not defin

3.2.4. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra trong ngành Kiểm sátError! Bookmark
3.2.5. Tăng cường cơ sở vật chất, phương tiện làm việc, chế độ lương,
phụ cấp ưu đãi... đối với đội ngũ cán bộ tư pháp, trong đó có cán
bộ ngành Kiểm sát .............................. Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN .................................................... Error! Bookmark not defined.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 11

3


Ở ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Ngày 08/12/1956, tại lớp Nghiên cứu Chính trị khóa hai trường Đại học
nhân dân Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng khẳng định: “Trong bầu
trời không gì quý bằng nhân dân” [29, tr. 276]. Nhân dân là những con người
cụ thể có những quyền thiêng liêng, không ai có thể xâm phạm được. Kế thừa
tư tưởng ấy, trong việc thực hiện và hoạch định các chính sách phát triển kinh
tế - xã hội, an ninh - quốc phòng những năm gần đây, Đảng và Nhà nước ta
đã đặt “Con người” là trung tâm - chủ thể của chiến lược, quá trình phát triển.
Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã
hội (bổ sung, phát triển năm 2011) đã nêu rõ: “Con người là trung tâm của
chiến lược phát triển, đồng thời là chủ thể phát triển. Tôn trọng và bảo vệ
quyền con người, gắn quyền con người với quyền và lợi ích của dân tộc, đất
nước và quyền làm chủ của nhân dân” [18]. Gần đây, thể chế hóa đường lối
của Đảng, Hiến pháp năm 2013, Chương về “Quyền con người, quyền và
nghĩa vụ cơ bản của công dân” đã được đưa lên vị trí thứ 2, chỉ sau Chương I
về “Chế độ chính trị”. Quy định này phản ánh quyết tâm của Đảng, Nhà nước
và nhân dân ta trong thực hiện quyền con người, quyền công dân. Bên cạnh
đó, Hiến pháp năm 2013 còn quy định rõ trách nhiệm của Nhà nước trong
việc bảo đảm quyền con người, quyền và nghĩa vụ công dân.
Việc bảo đảm thực hiện các quyền con người bằng pháp luật là một
trong những điều kiện quan trọng nhất để thực hiện quyền con người, đặc biệt
là trong lĩnh vực pháp luật tố tụng hình sự. Hoạt động tố tụng hình sự chính là
công cụ sắc bén của Nhà nước và xã hội trong đấu tranh phòng, chống tội
phạm, bảo vệ cuộc sống bình yên, bảo đảm những giá trị vật chất, tinh thần
chân chính của con người và xã hội. Việc bảo đảm các quyền con người,

4


quyền công dân bằng hoạt động của các cơ quan tiến hành tố tụng trong việc
thực thi pháp luật có hiệu quả là hết sức quan trọng. Bởi quyền con người
trong tố tụng hình sự là quyền dễ bị xâm phạm, dễ bị tổn thương, nhất là
quyền an toàn về thân thể (quyền được sống, được bảo đảm về tính mạng, sức
khỏe…), danh dự và nhân phẩm của cá nhân.
Với chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình, Viện kiểm sát nhân dân có
vai trò chủ động trong việc bảo vệ, bảo đảm thực hiện quyền con người trong các
hoạt động tố tụng khi các Cơ quan tiến hành tố tụng (các cơ quan khác được giao
thực hiện một số hoạt động tố tụng) thụ lý, giải quyết các vụ án hình sự. Với việc
ngăn chặn các hành vi vi phạm quyền con người, phát hiện vi phạm, để từ đó khôi
phục quyền, lợi ích hợp pháp bị vi phạm, áp dụng và kiến nghị các biện pháp loại
trừ nguyên nhân và điều kiện vi phạm, Viện kiểm sát nhân dân thực sự là “một lá
chắn đáng tin cậy bảo vệ quyền con người” [11, tr. 48].
Thực tiễn cho thấy, vai trò của Viện kiểm sát nhân dân trong việc bảo
đảm quyền con người trong hoạt động tố tụng hình sự nói chung và việc bảo
đảm quyền con người trong giai đoạn khởi tố, điều tra nói riêng đã đạt được
những kết quả nhất định. Các quyền và lợi ích hợp pháp của công dân về cơ
bản đã được bảo đảm, đã hạn chế được tình trạng oan, sai. Tuy nhiên, thực
tế vẫn còn có nhiều trường hợp các cơ quan tiến hành tố tụng, đặc biệt là Cơ
quan điều tra chưa bảo đảm thực hiện đầy đủ các quyền con người, quyền
công dân, thậm chí là vi phạm quyền con người trong hoạt động tố tụng hình
sự (có thể là các cơ quan tố tụng và những người tiến hành tố tụng lạm dụng
việc bắt giữ, khởi tố, bắt tạm giam sau đó phải đình chỉ điều tra do không
phạm tội…). Để xảy ra những vi phạm, thiếu sót đó, có trách nhiệm của
Viện kiểm sát nhân dân chưa thực hiện được đầy đủ vai trò, trách nhiệm của
mình trong hoạt động tố tụng hình sự, đặc biệt là trong giai đoạn khởi tố điều tra các vụ án hình sự.

5


Việc nghiên cứu vấn đề bảo đảm quyền con người của Viện kiểm sát
nhân dân trong giai đoạn khởi tố, điều tra các vụ án hình để đánh giá thực
trạng, làm rõ nguyên nhân và đề xuất những giải pháp hoàn thiện bộ luật tố
tụng hình sự, là hết sức cần thiết, góp phần nâng cao nhận thức của cán bộ,
kiểm sát viên về vai trò, trách nhiệm, quyền hạn của mình trong việc thực
hiện chức trách, nhiệm vụ được phân công, nhằm nâng cao hiệu quả công tác
đấu tranh phòng chống tội pha ̣m, bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã
hội, bảo đảm các quyền con người, quyền và lợi ích hợp pháp của công dân.
Với lý do đó, học viên đã chọn đề tài “Bảo đảm quyền con người
trong giai đoạn khởi tố, điều tra vụ án hình sự của Viện kiểm sát nhân
dân”, làm đề tài Luận văn thạc sĩ Luật học của mình.
2. Tình hình nghiên cứu
Cho đến nay, đã có nhiều công trình nghiên cứu về quyền con người và
bảo đảm quyền con người như: “Bảo vệ quyền con người trong luật hình sự,
luật tố tụng hình sự Việt Nam” (Sách tham khảo), Nhà xuất bản chính trị quốc
gia, Hà Nội, 2004, của TS. Trần Quang Tiệp; “Quyền con người, quyền công
dân trong Hiến pháp Việt Nam” (Sách chuyên khảo), Nhà xuất bản Khoa học
xã hội, Hà Nội, 2005 của PGS. TS. Nguyễn Văn Động; “Quyền con người,
quyền công dân trong Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam”
(Sách chuyên khảo), nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2008 của PGS.
TS. Trần Ngọc Đường; …
Đối với lĩnh vực pháp luật chuyên ngành, tại Việt Nam đã có những
công trình nghiên cứu như: “Bảo vệ quyền con người bằng pháp luật hình sự
và pháp luật tố tụng hình sự”, Đề tài khoa học cấp Đại học Quốc gia Hà Nội,
do GS. TSKH. Lê Văn Cảm; PGS. TS Nguyễn Ngọc Chí và PGS. TS. Trịnh
Quốc Toản đồng chủ trì, năm 2006; Luận án tiến sĩ “Đảm bảo quyền con

6


người trong hoạt động tư pháp ở Việt Nam” của Nguyễn Huy Hoàng, Hà Nội,
bảo vệ năm 2005; Luận án tiến sĩ “Bảo đảm quyền con người của người bị
tạm giữ, bị can, bị cáo trong tố tụng hình sự Việt Nam” của Lại Văn Trình,
TP. Hồ Chí Minh, bảo vệ năm 2011; Luận văn thạc sĩ “Kiểm sát hoạt động tư
pháp trong giai đoạn khởi tố - điều tra vụ án hình sự của Viện kiểm sát” của
Trần Công Hòa, Hà Nội, bảo vệ năm 2004; Luận văn thạc sĩ “Gắ n công tố với
hoạt động điề u tra trong tố tụng h ình sự theo tinh thần Nghị quyết Đ ại hội
Đảng lầ n thứ X – Một số vấ n đề lý lu ận và thực tiễn”, của Bùi Mạnh Cường,
Hà Nội, bảo vệ năm 2012; Luận văn thạc sĩ “Vai trò của Viện kiểm sát nhân
dân ở tỉnh Bắc Giang trong việc bảo đảm quyền con người của người chưa
thành niên là người bị tạm giữ, bị can, bị cáo trong tố tụng hình sự” của
Nguyễn Xuân Hùng, Hà Nội, bảo vệ năm 2013; Luận văn thạc sĩ “Vai trò của
Viện kiểm sát trong việc khởi tố vụ án hình sự”, của Nguyễn Khắc Quang, Hà
Nội, bảo vệ năm 2014; Luận văn thạc sĩ “Viện kiểm sát với vai trò bảo vệ
quyền con người trong tố tụng hình sự Việt Nam”, của Nguyễn Thị Phương
Nga, Hà Nội, năm 2014; Luận văn thạc sĩ “Bảo vệ quyền con người trong giai
đoạn điều tra các vụ án hình sự ở Việt Nam”, của Nguyễn Thị Hạnh Quyên,
Hà Nội, năm 2014…
Các bài viết khoa học đăng tải trên các báo pháp luật, tạp chí nghiên
cứu khoa học như: Bảo vệ các quyền con người bằng pháp luật tố tụng hình
sự Việt Nam: Những vấn đề lý luận cơ bản, của GS. TS Lê Văn Cảm, Báo
Dân chủ và Pháp luật - Bộ Tư pháp, Số 7/2010; Những vấn đề chung về bảo
vệ các quyền con người bằng pháp luật trong lĩnh vực tư pháp hình sự, của
GS. TSKH Lê Văn Cảm, Báo Khoa học pháp lý, Trường Đại học Luật Thành
phố Hồ Chí Minh, Số 6/2010; “Bảo vệ quyền của người bị buộc tội trong tố
tụng hình sự”, của Thạc sĩ Đinh Thế Hưng, Viện Nhà nước và pháp luật –

7


Viện khoa học xã hội Việt Nam, năm 2010; “Hiến pháp 2013 và việc hoàn
thiện biện pháp ngăn chặn bắt, tạm giữ, tạm giam trong tố tụng hình sự”, của
PGS. TS. Nguyễn Ngọc Chí, Tạp chí Khoa học Đại học quốc gia Hà Nội:
Luật học, Tập 30, số 3/2014…
Các công trình khoa học, bài viết nêu trên, các tác giả đã luận giải
những vấn đề lý luận cũng như thực tiễn về vấn đề bảo đảm quyền con người
nói chung hoặc quyền con người của một nhóm đối tượng nhất định (như
người bị tạm giữ, bị can, bị cáo nói chung hoặc người chưa thành niên là
người bị tạm giữ, bị can, bị cáo), trong toàn bộ quá trình tố tụng từ giai đoạn
điều tra đến giai đoạn xét xử, hoặc chỉ tập trung vào giai đoạn xét xử vụ án
hình sự. Trong Luận văn, chúng tôi tiếp tục nghiên cứu về vấn đề bảo đảm
quyền con người nhằm đưa ra những đánh giá về thực trạng bảo đảm quyền
con người của Viện kiểm sát nhân dân, từ đó đề ra những giải pháp hoàn thiện
nhằm phát huy vai trò Viện kiểm sát nhân dân, như là một cơ quan có trách
nhiệm đảm bảo tối ưu quyền con người trong giai đoạn khởi tố,điều tra các vụ
án hình sự được thực hiện trên thực tế và hạn chế đến mức thấp nhất việc xâm
phạm quyền con người trong giai đoạn khởi tố, điều tra, tránh oan, sai, bỏ lọt
tội phạm. Để thực hiện luận văn, tác giả đã lựa chọn, kế thừa và phát triển các
kết quả nghiên cứu của các công trình khoa học nêu trên.
3. Mục đích, nhiệm vụ và phạm vi nghiên cứu của Luận văn
3.1. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu lý luận, trên cơ sở khảo sát thực tiễn, làm rõ những vướng
mắc, khó khăn và những hạn chế để đề xuất các giải pháp khắc phục nhằm
nâng cao vai trò của Viện kiểm sát nhân dân trong việc bảo đảm quyền con
người trong tố tụng hình sự, đặc biệt là trong giai đoạn khởi tố, điều tra các vụ
án hình sự.

8


3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Từ mục đích nghiên cứu nêu trên, Luận văn thực hiện những nhiệm vụ
chủ yếu sau:
+ Phân tích, làm rõ một số vấn đề lý luận liên quan đến đề tài như khái
niệm quyền con người, quyền con người và bảo đảm quyền con người trong
tố tụng hình sự; những quy định của pháp luật tố tụng hình sự bảo đảm quyền
con người trong giai đoạn khởi tố, điều tra các vụ án hình sự; cơ sở xác định
vai trò của Viện kiểm sát nhân dân và các điều kiện bảo đảm vai trò của Viện
kiểm sát nhân dân trong việc đảm bảo quyền con người trong giai đoạn khởi
tố - điều tra các vụ án hình sự.
+ Phân tích thực trạng, vai trò của Viện kiểm sát nhân dân trong việc
bảo đảm quyền con người trong giai đoạn khởi tố, điều tra các vụ án hình sự
theo Bộ luật tố tụng hình sự năm 2003. Từ đó rút ra những hạn chế, bất cập
của một số quy định pháp luật và hạn chế, bất cập trong thực tiễn hoạt động
của Viện kiểm sát nhân dân thực hiện vai trò bảo đảm quyền con người trong
giai đoạn khởi tố, điều tra các vụ án hình sự những năm qua.
+ Đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao trách nhiệm của Viện kiểm sát
nhân dân trong việc bảo đảm quyền con người trong giai đoạn khởi tố, điều
tra các vụ án hình sự theo Bộ luật tố tụng hình sự ở Việt Nam hiện nay.
3.3. Phạm vi nghiên cứu của Luận văn
Luận văn phân tích, đánh giá những vấn đề lý luận và thực tiễn có liên
quan đến vai trò, trách nhiệm của Viện kiểm sát nhân trong việc bảo đảm
quyền con người trong giai đoạn khởi tố, điều tra các vụ án hình sự theo quy
định của Bộ luật tố tụng hình sự 2003.
Về thời gian Luận văn nghiên cứu: Những vấn đề thực tiễn liên quan
đến đề tài gắn với quá trình thi hành Bộ luật tố tụng hình sự năm 2003 trong

05 năm (2010-2014).

9


4. Cơ sở phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu
Luận văn được thực hiện trên cơ sở phương pháp luận của Chủ nghĩa
Mác- Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm của Đảng Cộng sản Việt
Nam về Nhà nước và pháp luật, về quyền con người, các quan điểm của Đảng
về cải cách tư pháp, về xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt
Nam, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân.
Trong quá trình nghiên cứu, tác giả đã sử dụng các phương pháp cụ thể
và đặc thù của khoa học Luật tố tụng hình sự như: phương pháp phân tích và
tổng hợp, lịch sử cụ thể, kết hợp giữa lý luận và thực tiễn. Ngoài ra, Luận văn
cũng sử dụng một số phương pháp nghiên cứu khoa học cụ thể khác như:
phương pháp logic, các phương pháp so sánh, đối chiếu, thống kê... để tổng
hợp các tri thức khoa học và luận chứng các vấn đề tương ứng được nghiên
cứu trong luận văn.
5. Những điểm mới và đóng góp khoa học của Luận văn
Luận văn đề cập một số vấn đề lý luận về quyền con người, bảo đảm
quyền con người trong tố tụng hình sự, đặc biệt là luận giải vai trò của Viện
kiểm sát nhân dân trong việc bảo đảm quyền con người. Làm rõ cơ sở xác
định nhiệm vụ, quyền hạn Viện kiểm sát nhân dân trong việc bảo đảm quyền
con người trong giai đoạn khởi tố, điều tra các vụ án hình sự. Phân tích và
đánh giá thực trạng vai trò của Viện kiểm sát nhân dân trong việc bảo đảm
quyền con người trong giai đoạn khởi tố, điều tra các vụ án hình sự. Thông
qua đó, Luận văn đưa ra được số giải pháp, kiến nghị sửa đổi, bổ sung
BLTTHS và một số các giải pháp khác nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động
thực hành quyền công tố và kiểm sát các hoạt động tư pháp của Viện kiểm sát
nhân dân trong việc bảo đảm quyền con người trong giai đoạn khởi tố, điều

tra các vụ án hình sự.

10


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
I. Tài liệu tiếng Việt
1.

Bộ Công an – Bộ quốc phòng – Bộ kế hoạch tài chính – Bộ nông nghiệp và
phát triển nông thôn – Viện kiểm sát nhân dân tối cao (2013, Thông tư liên tịch
số 06/2013/TLT-BCA-BQP-BTC-BNN&PTNT-VKSNDTC, ngày 02/8/2013 về
Hướng dẫn thi hành quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự về tiếp nhận, giải
quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố, Hà Nội.

2.

C.Mác - Ph.Ăngghen (1986), Toàn tập, tập III, Nxb Sự thật, Hà Nội.

3.

Lê Cảm (2004), “Một số vấn đề lý luận chung về các giai đoạn tố tụng
hình sự”, Tạp chí kiểm sát, (2).

4.

Lê Cảm (2010), “Luật tố tụng hình sự Việt Nam trong giai đoạn xây
dựng Nhà nước pháp quyền – vấn đề pháp điển hóa lần thứ ba”, Tạp chí
khoa học Đại học Quốc gia Hà Nội, (26).

5.

Lê Cảm (2010), Những vấn đề chung về bảo vệ các quyền con người
bằng pháp luật trong lĩnh vực tư pháp hình sự, Sách chuyên khảo, Bảo
đảm quyền con người trong tư pháp hình sự Việt Nam, Nxb Đại học
quốc gia TP. Hồ Chí Minh, 2010, (11).

6.

Bùi Mạnh Cường (2012), Gắn công tố với hoạt động điều tra trong tố
tụng hình sự theo tinh thần Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ X – Một số
vẫn đề lý luận và thực tiễn, Luận văn thạc sĩ Luật học, Khoa Luật - Đại
học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội.

7.

Nguyễn Ngọc Chí (2006), “Hoàn thiện pháp luật tố tụng hình sự góp
phần bảo vệ quyền con người trong giai đoạn xây dựng Nhà nước pháp
quyền xã hội chủ nghĩa, tạp chí Khoa học ĐHQGHN” (Chuyên san Kinh
tế - Luật), Hà Nội.

8.

Nguyễn Ngọc Chí (chủ trì) (2006), Luật tố tụng hình sự Việt Nam với
việc bảo vệ quyền con người, Đề tài nghiên cứu khoa học cấp Đại học
quốc gia Hà Nội.

11

9.

Nguyễn Ngọc Chí (2007), “Bảo vệ quyền con người bằng pháp luật tố
tụng hình sự”, Tạp chí khoa học ĐHQGHN, Kinh tế - Luật, (23).

10. Nguyễn Ngọc Chí (2008), “Các nguyên tắc cơ bản trong Luật tố tụng
hình sự - Những đề xuất sửa đổi, bổ sung”, Tạp chí Khoa học ĐHQGHN,
(chuyên san Kinh tế – Luật), Hà Nội.
11. Nguyễn Ngọc Chí (chủ biên) (2013), Giáo trình Luật tố tụng hình sự Việt
Nam, Nxb Đại học quốc gia Hà Nội, Hà Nội.
12. Chính phủ (1998), Nghị định 89/CP ngày 07/11/1998 của Chính phủ về
việc ban hành Quy chế tạm giữ, tạm giam, Hà Nội.
13. Nguyễn Đăng Dung – Vũ Công Giao – Lã Khánh Tùng (đồng chủ biên)
(2009), Giáo trình Lý luận và pháp luật về Quyền con người, Nxb Chính
trị quốc gia, Hà Nội.
14. Đảng Cộng sản Việt Nam (2001), Văn kiện đại hội Đại biểu toàn quốc
lần thứ IX, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội
15. Đảng Cộng sản Việt Nam (2002), Nghị quyết số 08-NQ-TW ngày
02/01/2002 của Bộ Chính trị về một số nhiệm vụ trọng tâm công tác tư
pháp trong thời gian tới, Hà Nội.
16. Đảng Cộng sản Việt Nam (2005), Nghị quyết số 48-NQ/TW ngày 24/5/20105
của Bộ Chính trị về Chiến lược xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật
Việt Nam đến năm 2010, định hướng đến năm 2020, Hà Nội.
17. Đảng Cộng sản Việt Nam (2005), Nghị quyết số 49-NQ/TW ngày
02/6/2005, của Bộ Chính trị về Chiến lược cải cách tư pháp đến năm
2020, Hà Nội.
18. Đảng Cộng sản Việt Nam (2011), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc
lần thứ XI, Hà Nội.
19. Nguyễn Tiến Đạt (2006), “Bảo đảm quyền con người trong việc bắt, tạm
giữ, tạm giam”, Tạp chí khoa học pháp lý, 3(34).

20. Trần Văn Độ (2004), “Một số vấn đề về hoạt động tư pháp và kiểm sát
hoạt động tư pháp ở nước ta hiện nay”, Tạp chí Luật học, (2).

12


21. Trần Ngọc Đường (2004), Quyền con người, quyền công dân trong Nhà nước
pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
22. Gudmundur Alfredsson & Asbjorn Eide (2011), “Tuyên ngôn quốc tế
nhân quyền 1948 – mục tiêu chung của nhân loại”, Nxb Lao động xã
hội, Hà Nội.
23. Phạm Hồng Hải (2009), “Hoàn thiện các quy định về bị can, bị cáo trong
Bộ luật tố tụng hình sự 2003”, Tạp chí kiểm sát, Hà Nội.
24. Phạm Mạnh Hùng, Bảo vệ quyền con người qua hoạt động thực hành
quyền công tố và kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong tố tụng hình sự
của Viện kiểm sát, />25. Đinh Thế Hưng (2010), Bảo vệ quyền của người bị buộc tội trong tố tụng
hình sự, Viện Nhà nước và Pháp luật- Viện KHXH Việt Nam, Hà Nội.
26. Khoa Luật – Đại học Quốc gia Hà Nội (2006), Bảo vệ quyền con người
bằng pháp luật hình sự và pháp luật tố tụng hình sự, Đề tài khoa học cấp
Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội.
27. Khoa Luật - Đại học quốc gia Hà Nội (2010), Luật quốc tế về quyền của
các nhóm người dễ bị tổn thương, Sách tham khảo, Nxb Lao động – Xã
hội, Hà Nội.
28. Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội (2012), Giới thiệu Công ước quốc
tế về các quyền dân sự và chính trị (ICCPR, 1996), Sách tham khảo, Nxb
Hồng Đức, Hà Nội.
29. Hồ Chí Minh (2000), Toàn tập, tập 8, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
30. Nguyễn Thị Phương Nga (2014), Viện kiểm sát với vai trò bảo vệ quyền
con người trong tố tụng hình sự Việt Nam, Luận văn thạc sĩ, Khoa Luật –
Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội.

31. Nguyễn Thị Thanh Nhàn (2014), Tìm hiểu về khái niệm “Quyền con người”,
Khoa lý luận chính trị, trường Đại học Hà Tĩnh, .

13


32. Nguyễn Khắc Quang (2014), Vai trò của Viện kiểm sát trong việc khởi tố
vụ án hình sự, Luận văn thạc sĩ Luật học, Khoa Luật - Đại học Quốc gia
Hà Nội, Hà Nội.
33. Phạm Hồng Quân (2012), “Về chức năng và nhiệm vụ của Viện Kiểm sát
Nhân dân trong giai đoạn điều tra các vụ án hình sự”, Tạp chí khoa học
Đại học quốc gia Hà Nội, Hà Nội.
34. Quốc hội (1959), Hiến pháp nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa, Nxb
Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
35. Quốc hội (1960), Luật tổ chức Viện kiểm sát nhân dân, Hà Nội.
36. Quốc hội (1980), Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam,
Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
37. Quốc hội (1981), Luật tổ chức Viện kiểm sát nhân dân, Hà Nội.
38. Quốc hội (1988), Bộ luật Tố tụng Hình sự, Hà Nội.
39. Quốc hội (2001), Bộ luật tố tụng hình sự của nước Cộng hòa xã hội chủ
nghĩa Việt Nam năm 1988, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
40. Quốc hội (2002), Luật tổ chức Viện kiểm sát nhân dân, Nxb Tư pháp, Hà Nội.
41. Quốc hội (2006), Pháp lệnh Kiểm sát viên năm 2002, Nxb Chính trị quốc
gia, Hà Nội.
42. Quốc hội (2008), Pháp lệnh tổ chức điều tra hình sự, Nxb Công an nhân
dân, Hà Nội.
43. Quốc hội (2009), Bộ luật Hình sự năm 1999 của nước Cộng hòa xã hội
chủ nghĩa Việt Nam (đã được sửa đổi, bổ sung năm 2009), Nxb Chính trị
Quốc gia, Hà Nội.
44. Quốc hội (2012), Luật trách nhiệm bồi thường của Nhà nước, Nxb Chính

trị quốc gia, Hà Nội.
45. Quốc hội (2013), Bộ luật tố tụng hình sự của nước Cộng hòa xã hội chủ
nghĩ Việt Nam năm 2003, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.

14


46. Quốc hội (2013), Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam,
Nxb Chính trị Tư pháp, Hà Nội.
47. Quốc hội (2013), Luật tổ chức Viện kiểm sát nhân dân 2002, Nxb Chính
trị quốc gia, Hà Nội.
48. Quốc hội (2014), Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
2013, Hà Nội.
49. Quốc hội (2014), Luật tổ chức Viện kiểm sát nhân dân, Hà Nội.
50. Nguyễn Thị Hạnh Quyên (2014), Bảo vệ quyền con người trong giai
đoạn điều tra các vụ án hình sự ở Việt Nam, Luận văn thạc sĩ Luật học,
Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội.
51. Trần Quang Tiệp (2004), Bảo vệ quyền con người trong luật hình sự,
luật tố tụng hình sự Việt Nam (Sách tham khảo), Nxb Chính trị quốc gia,
Hà Nội.
52. Phạm Hồng Thái, Nguyễn Thị Thu Hương (2012), “Bảo đảm, bảo vệ
quyền con người, quyền công dân trong pháp luật hành chính Việt Nam
(Một số vấn đề có tính phương pháp luận, định hướng nghiên cứu)”, Tạp
chí khoa học ĐHQGHN, Luật học, (28).
53. Chu Hồng Thanh, Vũ Công Giao, Tưởng Duy Kiên (biên soạn) (2007),
Pháp luật quốc gia và quốc tế về bảo vệ quyền các nhóm dễ bị tổn
thương, Nxb Đại học quốc gia Hà Nội, Hà Nội.
54. Lại Văn Trình (2011), Bảo đảm quyền con người của người bị tạm giữ, bị
can, bị cáo trong tố tụng hình sự Việt Nam, Luận án tiến sĩ, TP Hồ Chí Minh.
55. Đào Trí Úc (2015), “Bàn về các nguyên tắc cơ bản trong Dự thảo Bộ luật

tố tụng hình sự sửa đổi”, Tạp chí kiểm sát, (9).
56. Viện kiểm sát nhân dân tối cao (2010 – 2014), Báo cáo tổng kết công tác
kiểm sát, Hà Nội.
57. Viện Kiểm sát nhân dân tối cao (2014), Dự thảo sửa đổi, bổ sung Bộ luật
tố tụng hình sự 2003, Hà Nội.

15


58. Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Bộ Công an, Bộ quốc phòng (2005) Thông
tư liên tịch số 05/2005/ TTLT-VKSNDTC-BCA-BQP ngày 07-9-2005 Về
quan hệ phối hợp giữa Cơ quan điều tra và Viện kiểm sát trong việc thực
hiện một số quy định của Bộ luật tố tụng hình sự năm 2003, Hà Nội.
59. Võ Khánh Vinh (chủ biên) (2004), Bình luận khoa học Bộ luật tố tụng
hình sự năm 2003, Nxb Công an nhân dân.
60. Wolfgang Benedek (Chủ biên) (2008), Tìm hiểu về quyền con người - Tài
liệu hướng dẫn về giáo dục quyền con người, (Tài liệu dịch), Nxb Tư pháp.
II. Tài liệu Trang web
61. />62. />mid=227&mcid=3.

16