Quản lý hoạt động chủ nhiệm lớp tại trường trung học phổ thông lý thái tổ, cầu giấy, hà nội trong giai đoạn hiện nay

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

KHUẤT THỊ HÒA

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG CHỦ NHIỆM LỚP
TẠI TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG LÝ THÁI TỔ,
CẦU GIẤY, HÀ NỘI TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

HÀ NỘI – 2015


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

KHUẤT THỊ HÒA

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG CHỦ NHIỆM LỚP
TẠI TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG LÝ THÁI TỔ,
CẦU GIẤY, HÀ NỘI TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Chuyên ngành: QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Mã số: 60 14 01 14

Người hướng dẫn khoa học: GS.TS. Nguyễn Thị Mỹ Lộc

HÀ NỘI – 2015

LỜI CẢM ƠN
Lời đầu tiên, cho phép em bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới tập thể cán
bộ, giảng viên trường Đại học Giáo dục - Đại học Quốc gia Hà Nội đã tận tình
giảng dạy, giúp đỡ em trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu tại trường và làm
luận văn của mình.
Đặc biệt, với tình cảm chân thành, em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới
GS.TS. Nguyễn Thị Mỹ Lộc, người đã dành cho em những lời chỉ bảo ân cần
cùng với những kiến thức và kinh nghiệm quý báu, giúp em trong suốt quá trình
học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn.
Em xin chân thành cám ơn Ban giám hiệu, cùng tập thể cán bộ, giáo viên
trường THPT Lý Thái Tổ, Cầu Giấy, Hà Nội đã tham gia đóng góp ý kiến, cung
cấp thông tin, tư liệu giúp đỡ, ủng hộ em trong quá trình nghiên cứu và hoàn
thiện luận văn.
Mặc dù đã rất cố gắng, song luận văn khó tránh khỏi những thiếu sót.
Kính mong được các Thầy giáo, Cô giáo và các bạn đồng nghiệp đóng góp ý
kiến để giúp em tiếp tục hoàn thiện luận văn.
Xin trân trọng cảm ơn!
Hà Nội, tháng 10 năm 2015
Tác giả

Khuất Thị Hòa

i


DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
CBQL

Cán bộ quản lý

CMHS

Cha mẹ học sinh

CNL

Chủ nhiệm lớp

GD

Giáo dục

GD&ĐT

Giáo dục và đào tạo

GV

Giáo viên

GVBM

Giáo viên bộ môn

GVCN

Giáo viên chủ nhiệm

GVCNL

Giáo viên chủ nhiệm lớp

HĐ

Hoạt động

HS

Học sinh

KNS

Kỹ năng sống

QL

Quản lý

QLGD

Quản lý giáo dục

THCS

Trung học cơ sở

THPT

Trung học phổ thông

ii


MỤC LỤC
Lời cảm ơn.............................................................................................................. i
Danh mục chữ viết tắt ........................................................................................... ii
Mục lục ................................................................................................................. iii
Danh mục bảng..................................................................................................... vi
Danh mục sơ đồ, biểu đồ ..................................................................................... vii
MỞ ĐẦU .............................................................................................................. 1
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG CHỦ
NHIỆM LỚP Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNGError!

Bookmark

not defined.
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ...................... Error! Bookmark not defined.
1.2. Những khái niệm cơ bản của đề tài .............. Error! Bookmark not defined.
1.2.1. Quản lý, Quản lý giáo dục, Quản lý nhà trườngError!

Bookmark

not

defined.
1.2.2. Hoạt động chủ nhiệm lớp .......................... Error! Bookmark not defined.
1.2.3. Quản lý hoạt động chủ nhiệm lớp ............. Error! Bookmark not defined.
1.3. Những vấn đề lý luận về Giáo viên chủ nhiệm lớp và Hoạt động chủ nhiệm
lớp ở trường Trung học phổ thông ...................... Error! Bookmark not defined.

1.3.1. Giáo viên chủ nhiệm lớp. .......................... Error! Bookmark not defined.
1.3.2. Hoạt động chủ nhiệm lớp. ......................... Error! Bookmark not defined.
1.4. Nội dung quản lý hoạt động chủ nhiệm lớp ở trường Trung học phổ thông
............................................................................. Error! Bookmark not defined.
1.4.1. Quản lý đội ngũ giáo viên chủ nhiệm lớp . Error! Bookmark not defined.
1.4.2. Quản lý hoạt động chủ nhiệm lớp ............. Error! Bookmark not defined.
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng tới việc QL HĐCNL :Error!

Bookmark

not

defined.
1.5.1. Các yếu tố khách quan .............................. Error! Bookmark not defined.
1.5.2. Các yếu tố chủ quan .................................. Error! Bookmark not defined.
Tiểu kết Chương 1 ............................................... Error! Bookmark not defined.
iii


CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG CHỦ NHIỆM LỚP
TẠI TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG LÝ THÁI TỔ, CẦU GIẤY,
HÀ NỘI .................................................................. Error! Bookmark not defined.
2.1. Khái quát đặc điểm, tình hình kinh tế - xã hội và giáo dục của Quận Cầu
Giấy, Hà Nội ........................................................ Error! Bookmark not defined.
2.1.1. Đặc điểm tự nhiên, hình kinh tế - xã hội của Quận Cầu Giấy, Hà NộiError!
Bookmark not defined.
2.1.2.Tình hình giáo dục của Quận Cầu Giấy ....... Error! Bookmark not defined.
2.2. Khái quát về trường THPT Lý Thái Tổ, Cầu Giấy, Hà Nội………………..
2.3. Giới thiệu về nghiên cứu khảo sát ................ Error! Bookmark not defined.
2.3.1. Mục đích khảo sát ..................................... Error! Bookmark not defined.

2.3.2. Nội dung khảo sát...................................... Error! Bookmark not defined.
2.3.3. Phương pháp khảo sát ............................... Error! Bookmark not defined.
2.3.4. Đối tượng khảo sát: ...................................... Error! Bookmark not defined.
2.4. Kết quả khảo sát ........................................................................................... 40
2.4.1. Thực trạng hoạt động chủ nhiệm lớp của trường THPT Lý Thái Tổ Error!
Bookmark not defined.
2.4.2. Thực trạng quản lý hoạt động chủ nhiệm lớp tại Trường trung học phổ
thông Lý Thái Tổ................................................. Error! Bookmark not defined.
2.4.3. Đánh giá thực trạng hoạt động chủ nhiệm lớp và quản lý hoạt động chủ
nhiệm lớp tại trường Trung học phổ thông Lý Thái TổError! Bookmark not
defined.
Tiểu kết chương 2................................................ Error! Bookmark not defined.
CHƯƠNG 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG CHỦ NHIỆM LỚP
CỦA TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG LÝ THÁI TỔ ............... Error!
Bookmark not defined.
3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp ...................... Error! Bookmark not defined.
3.1.1. Đảm bảo tính hệ thống, đồng bộ ................... Error! Bookmark not defined.
3.1.2. Đảm bảo tính kế thừa và phát triển ............. Error! Bookmark not defined.

iv


3.1.3. Đảm bảo tính khả thi phù hợp với tình hình thực tiễn.Error! Bookmark not
defined.
3.1.4. Phát huy được vai trò quản lý của nhà trường, vai trò chủ động của GVCN lớpError!
Bookmark not defined.
3.2. Biện pháp quản lý hoạt động chủ nhiệm lớp. .... Error! Bookmark not defined.
3.2.1. Nhóm biện pháp nâng cao nhận thức về hoạt động chủ nhiệm lớp cho
CBQL, GV nhà trường. ....................................................................................... 61
3.2.2. Nhóm biện pháp nâng cao năng lực công tác cho đội ngũ giáo viên chủ

nhiệm lớp. ............................................................ Error! Bookmark not defined.
3.2.3. Nhóm biện pháp về tổ chức, chỉ đạo hoạt động CNL:Error!

Bookmark

not defined.
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp .................. Error! Bookmark not defined.
3.4. Khảo sát tính cấp thiết và tính khả thi của các nhóm biện pháp đề xuất.... Error!
Bookmark not defined.
Tiểu kết chương 3................................................ Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ....................... Error! Bookmark not defined.
1. Kết luận ........................................................... Error! Bookmark not defined.
2. Khuyến nghị .................................................... Error! Bookmark not defined.
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................. 2
PHỤ LỤC ............................................................................................................. 4

v


DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1: Quy mô trường, lớp, học sinh, cán bộ giáo viên trường THPT Lý Thái
Tổ ......................................................................................................................... 40
Bảng 2.2: Bảng tổng hợp về đội ngũ GVCNL trường THPT Lý Thái Tổ... Error!
Bookmark not defined.
Bảng 2.3: Bảng khảo sát về khả năng thực hiện các kỹ năng của GVCNL Error!
Bookmark not defined.
Bảng 2.4: Bảng khảo sát về thực trạng lựa chọn các tiêu chí trong việc phân
công GVCNL ...................................................... Error! Bookmark not defined.
Bảng 2.5: Bảng khảo sát quản lý hoạt động CNL ở trường THPT Lý Thái Tổ
............................................................................. Error! Bookmark not defined.

Bảng 2.6: Bảng khảo sát về thực trạng bồi dưỡng kỹ năng CNL cho GVCN
............................................................................. Error! Bookmark not defined.
Bảng 2.7: Bảng khảo sát sự phối hợp giữa GVCNL với các lực lượng GD trong
và ngoài nhà trường ............................................. Error! Bookmark not defined.
Bảng 2.8: Bảng khảo sát mức độ hợp lý về chế độ chính sách của Nhà nước đối
với người làm công tác CNL ............................... Error! Bookmark not defined.
Bảng 3.1: Nhóm biện pháp nâng cao nhận thức về hoạt động CNL cho CBQL và
GV nhà trường..................................................... Error! Bookmark not defined.
Bảng 3.2:Nhóm biện pháp nâng cao năng lực công tác cho đội ngũ GVCNL
............................................................................. Error! Bookmark not defined.
Bảng 3.3: Nhóm biện pháp về tổ chức, chỉ đạo hoạt động CNL. ................ Error!
Bookmark not defined.

vi


DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ
Sơ đồ 1.1. Cấu trúc của một hệ thống quản lý .... Error! Bookmark not defined.
Sơ đồ 1.2: Chu trình quản lý ............................... Error! Bookmark not defined.
Sơ đồ 1.3. Mối quan hệ giữa Giáo viên chủ nhiệm lớp với các tổ chức đoàn thể
trong nhà trường .................................................. Error! Bookmark not defined.
Sơ đồ 1.4: Quản lý đội ngũ giáo viên chủ nhiệm lớpError!

Bookmark

not

defined.
Biểu đồ 2.1: Số lượng GV, HS của nhà trường từ năm 2010 đến năm 2015. .... 43
Biểu đồ 2.2: Khả năng thực hiện các kỹ năng của GVCNL.Error!

Bookmark

not defined.
Biểu đồ 2.3: Thực trạng lựa chọn các tiêu chí trong việc phân công GVCNL
............................................................................. Error! Bookmark not defined.
Biểu đồ 2.4. Sự phối hợp giữa GVCNL với các lực lượng GD trong và ngoài
nhà trường. .......................................................... Error! Bookmark not defined.
Biểu đồ 3.1. Mức độ cấp thiết và khả thi của nhóm biện pháp nâng cao nhận
thức về hoạt động CNL cho CBQL và GV nhà trường.Error! Bookmark not
defined.
Biểu đồ 3.2. Mức độ cấp thiết và khả thi của nhóm biện pháp nâng cao năng lực
công tác cho đội ngũ GVCNL. ............................ Error! Bookmark not defined.
Biểu đồ 3.3. Mức độ cấp thiết và khả thi của nhóm biện phápvề tổ chức, chỉ đạo
hoạt động CNL. ................................................... Error! Bookmark not defined.

vii


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong nhà trường phổ thông, hoạt động chủ nhiệm có một vai trò hết sức
quan trong các hoạt động giáo dục của nhà trường, trong việc giáo dục, hình
thành và phát triển nhân cách của học sinh. Nói một cách hình ảnh giáo viên chủ
nhiệm trong trường phổ thông, là linh hồn của lớp học, là người lĩnh xướng của
dàn nhạc giao hưởng hình thành nhân cách toàn vẹn cho thế hệ trẻ. Và ngày nay,
với sự nhận thức về quản lý giáo dục, có thể coi giáo viên chủ nhiệm như một
nhà quản lý với các vai trò: Người lãnh đạo lớp học; Người điều khiển lớp học;
Người làm công tác tổ chức lớp học; Người giúp hiệu trưởng thực hiện việc
kiểm tra sự tu dưỡng và rèn luyện của học sinh; Người có trách nhiệm phản hồi

tình hình lớp…
Như vậy có thể thấy rõ tầm quan trọng của hoạt động chủ nhiệm lớp trong
các hoạt động giáo dục của nhà trường phổ thông. Chất lượng giáo dục của nhà
trường phụ thuộc nhiều vào chất lượng của đội ngũ giáo viên nói chung và đội
ngũ giáo viên chủ nhiệm lớp nói riêng. Chính vì vậy việc xây dựng, phát triển và
bồi dưỡng năng lực công tác chủ nhiệm cho giáo viên trong các nhà trường phổ
thông là một việc làm hết sức có ý nghĩa, góp phần nâng cao chất lượng giáo
dục toàn diện của nhà trường.
Là một giáo viên công tác ở trường phổ thông và đã nhiều năm làm công
tác giảng dạy, công tác chủ nhiệm, công tác quản lý, gắn bó với nhà trường, với
học sinh. Tôi có nhiều suy nghĩ trăn trở về việc quản lý hoạt động chủ nhiệm lớp,
về việc nâng cao trình độ đội ngũ giáo viên làm công tác chủ nhiệm. Đây là lý
do chính để tôi lựa chọn đề tài
“ Quản lý hoạt động chủ nhiệm lớp tại trường trung học phổ thông Lý Thái
Tổ, Cầu Giấy, Hà Nội trong giai đoạn hiên nay” làm luận văn tốt nghiệp.
2. Mục tiêu nghiên cứu
Xác định các biện pháp quản lý hoạt động chủ nhiệm lớp trong trường
Trung học phổ thông Lý Thái Tổ, Cầu Giấy, Hà Nội trong giai đoạn hiện nay.

1


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ Giáo dục- Đào tạo. Điều lệ trường trung học. Hà Nội 2004.
2. Chuẩn nghề nghiệp GV THCS, GVTHPT (ban hành kèm theo thông tư số
30/2009/T5- BGDĐT ngày 22/10/2009 của Bộ trưởng Bộ GD-ĐT).
3. Điều lệ trường trung học. Bộ GD & ĐT.
4. Điều lệ trường THCS, THPT và trường PT có nhiều cấp học ban hành theo
quyết định số 07/2007/QĐ-BGD-ĐT.
5. Điều lệ trường THCS, trường THPT và trường phổ thông có nhiều cấp học

ban hành ban hành kèm theo Thông tư số: 12/2011/TT-BGDĐT ngày 28/3
/2011. Bộ GD & ĐT.
6. Pháp lệnh cán bộ công chức . Bộ GD & ĐT.
7. Quyết định số 16/2008/QĐ-BGD-ĐT ngày 16/4/08 của Bộ GD-ĐT về việc
ban hành Quy định đạo đức nhà giáo.
8. Từ điển bách khoa Việt Nam, tập 1. Trung tâm biên soạn từ điển bách khoa
Việt Nam, Hà Nội 1995.
9. Thông tư 23/29 v/v hướng dẫn đánh giá, xếp loại học sinh THPT. Bộ
GD&ĐT.
10. Luật giáo dục, 2005
11. Đặng Quốc Bảo. Quản lý nhà trường: Quan điểm và chiến lược phát triển;
Giáo dục và phát triển, quan điểm phát triển con người và chỉ số phát triển con
người HDI; Quản lý nhà nước về giáo dục và đào tạo, vấn đề quản lý và quản lý
nhà trường- Các tập bài giảng khoa Sư phạm, ĐHQG Hà Nội, 2005.
12. Đặng Quốc Bảo, Nguyễn Đắc Hưng. Giáo dục Việt Nam hướng tới tương lai
vấn đề và giải pháp. NXB Chính trị quốc gia, 2004.
13. Lê Khánh Bằng. Công tác chủ nhiệm lớp (tài liệu dịch). Thư viện Đại học
Sư phạm Hà Nội.
14. C. Mac, Ph. Ănghen toàn tập- Bản tiếng Việt- NXB Khoa hoc-Kỹ thuật Hà
Nội, 1993.

2


15. Nguyễn Quốc Chí - Nguyễn Thị Mỹ Lộc. Cơ sở khoa học quản lý. Khoa Sư
phạm, ĐHQG Hà Nội, 2004.
16. Đặng Văn Cúc. Công tác quản lý cán bộ giảng dạy nghiệp vụ sư phạm ở
trường Đại học Ngoại Ngữ- ĐHQGHN. Hội thảo về công tác quản lý giáo viên,
ban liên lạc các trường ĐH-CĐ 1/2002, trang 68-72
17. Nguyễn Đình Chỉnh. Chuẩn bị cho sinh viên làm công tác giáo dục ở nhà

trường phổ thông. Sách ĐHSP, NXB Giáo dục,1980.
18. Nguyễn Thị Kim Dung. Công tác chủ nhiệm lớp- Nội dung quan trọng trong
Đào tạo bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm cho sinh viên. Kỷ yếu Hội thảo khoa
học: Nâng cao chất lượng nghiệp vụ sư phạm cho sinh viên các trường Đại học
sư phạm, năm 2010.
19. Vũ Cao Đàm. Phương pháp luận nghiên cứu khoa học. NXB Khoa học kỹ
thuật, 1999.
20. Phạm Minh Hạc. Một số vấn đề về QLGD và KHGD. NXB GD Hà
Nội ,1986.
21. Đinh Thị Hà. Một số biện pháp rèn luyện kỹ năng công tác chủ nhiệm lớp
cho sinh viên trường Cao đẳng Sư phạm Gia Lai. Luận văn Th.s Giáo dục, 2003.
22. Nguyễn Sinh Huy- Nguyễn Văn Lê. Giáo dục học đại cương. NXB Giáo dục,
Hà Nội 1997.
23. Nguyễn Thị Mỹ Lộc. Tâm lý học quản lý. Tập bài giảng Khoa Sư Phạm,
ĐHQG Hà Nội, 2004.
24. Hà Thế Ngữ. Giáo dục học - Một vấn đề lý luận và thực tiễn. NXB
ĐHQG ,2011.
25. Lưu Xuân Mới. Cải tiến việc quản lý đội ngũ giáo viên chủ nhiệm lớp của
Hiệu trưởng trường phổ thông (Đề tài cấp trường). Trường cán bộ quản lý giáo
dục, Bộ GD-ĐT, Hà Nội 12/1998.
26. Trần Thị Tuyết Oanh (chủ biên). Giáo dục học, tập 2. NXB Đại học Sư
phạm, 2008.

3


27. Nguyễn Ngọc Quang. Những vấn đề cơ bản về lý luận QLGD - Trường
CBQLGDTW.
28. Quản lý nguồn nhân lực - NXB Chính trị Quốc gia Hà Nội.
29. Hà Nhật Thăng (chủ biên). Phương pháp công tác của người giáo viên chủ

nhiệm ở trường THPT. NXB ĐH Quốc gia, 2004.
30. Hà Nhật Thăng – Nguyễn Dục Quang – Nguyễn Thị Kỷ. Công tác giáo viên
chủ nhiệm lớp ở trường phổ thông. NXBGD, 2001.
31. Phạm Viết Vượng. Giáo dục học. NXB Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội
2001.

4