ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
NGUYỄN DUY DỊU
NGHIÊN CỨU GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ
NHÀ NƢỚC VỀ CÔNG TÁC LƢU TRỮ CỦA BỘ CÔNG THƢƠNG
CHUYÊN NGÀNH LƢU TRỮ
Mã số: 60 32 03 01
LUẬN VĂN THẠC SỸ NGÀNH LƢU TRỮ HỌC
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN CẢNH ĐƢƠNG
HÀ NỘI- 2015
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
2. Mục tiêu của đề tài
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
4. Nhiệm vụ nghiên cứu
5. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
6. Nguồn tài liệu tham khảo
7. Phƣơng pháp nghiên cứu
8. Đóng góp mong muốn của đề tài
9. Bố cục đề tài
NỘI DUNG
Chƣơng 1 – NỘI DUNG, YÊU CẦU, BIỆN PHÁP QUẢN LÝ
NHÀ NƢỚC ĐỐI VỚI CÔNG TÁC LƢU TRỮ CẤP BỘ
1.1. Cơ sở lý luận trong quản lý nhà nƣớc về công tác lƣu trữ cấp bộ
1.1.1 Khái niệm quản lý, quản lý nhà nƣớc và quản lý hành chính nhà
nƣớc
1.1.2. Khái niệm, nội dung công tác lƣu trữ
1.2. Nội dung, yêu cầu, biện pháp quản lý nhà nƣớc đối với công tác
lƣu trữ của các cơ quan cấp bộ
1.2.1. Những văn bản qui phạm pháp luật quy định thẩm quyền
chung đối với cơ quan cấp bộ
1.2.2. Những văn bản qui phạm pháp luật chuyên ngành lƣu trữ đối
với cơ quan cấp bộ
Chƣơng 2 – THỰC TRẠNG THỰC HIỆN CHỨC NĂNG QUẢN
LÝ CÔNG TÁC LƢU TRỮ CỦA BỘ CÔNG THƢƠNG
2.1. Sơ lƣợc lịch sử hình thành và phát triển của Bộ Công Thƣơng
2.2. Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Công
Thƣơng
2.3. Thực trạng quản lý công tác lƣu trữ của Bộ Công Thƣơng
2.3.1. Tổ chức bộ máy
2.3.2. Quản lý nhân lực lƣu trữ của Bộ Công Thƣơng
2.3.3. Xây dựng, ban hành hệ thống văn bản quản lý công tác lƣu trữ
2.3.4. Xây dựng kế hoạch dài hạn, hàng năm về lƣu trữ
2.3.5. Nghiên cứu, ứng dụng khoa học và công nghệ vào công tác lƣu
trữ
2.3.6. Tổ chức tập huấn, bồi dƣỡng, hƣớng dẫn nghiệp vụ lƣu trữ
2.3.7. Thực hiện báo cáo, thống kê về lƣu trữ
2.3.8. Hƣớng dẫn, kiểm tra việc thực hiện các chế độ, quy định của
Nhà nƣớc và của Bộ Công Thƣơng về lƣu trữ
2.3.9. Sơ kết, tổng kết và thực hiện công tác thi đua, khen thƣởng về
Trang
4
5
5
5
5
7
8
8
8
10
10
10
12
18
18
19
25
25
27
29
29
31
32
34
38
39
41
42
45
1
lƣu trữ
2.4. Thực hiện hoạt động nghiệp vụ của Lƣu trữ cơ quan Bộ Công
Thƣơng
2.4.1. Hƣớng dẫn cán bộ, công chức, viên chức trong cơ quan, tổ
chức lập hồ sơ và chuẩn bị hồ sơ, tài liệu nộp vào lƣu trữ cơ quan
2.4.2. Thu thập hồ sơ, tài liệu đến hạn nộp lƣu vào lƣu trữ cơ quan
2.4.3. Phân loại, chỉnh lý, xác định giá trị, thống kê hồ sơ, tài liệu lƣu
trữ
2.4.4. Bảo vệ, bảo quản an toàn hồ sơ, tài liệu lƣu trữ
2.4.5. Phục vụ khai thác, sử dụng hồ sơ, tài liệu lƣu trữ
2.4.6. Lựa chọn hồ sơ, tài liệu thuộc diện nộp lƣu để giao nộp vào
Lƣu trữ lịch sử theo quy định và làm các thủ tục tiêu hủy tài liệu hết
giá trị
2.4.7. Thực hiện một số dịch vụ công về lƣu trữ
2.4.8. Hiện đại hóa và đầu tƣ kinh phí cho lƣu trữ
2.5. Thực trạng hoạt động lƣu trữ tại một số tổ chức trực thuộc Bộ
Công Thƣơng
2.6. Nhận xét
2.6.1. Ƣu điểm
2.6.2. Hạn chế
2.6.3. Nhận xét chung
Chƣơng 3 – CÁC GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ NHẰM NÂNG
CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ CÔNG TÁC LƢU TRỮ CỦA
BỘ CÔNG THƢƠNG
3.1. Nhóm giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý công tác lƣu trữ
tại Bộ Công Thƣơng
3.1.1. Kiện toàn công tác nhân sự làm công tác lƣu trữ
3.1.2. Xây dựng, ban hành văn bản quản lý về công tác lƣu trữ
3.1.3. Tuyên truyền, phổ biến pháp luật về công tác lƣu trữ
3.1.4. Kiểm tra, hƣớng dẫn công tác lƣu trữ
3.1.5. Hoàn thiện công cụ thống kê
3.1.6. Tăng cƣờng cơ sở vật chất cho công tác lƣu trữ
3.1.7. Đẩy nhanh ứng dụng công nghệ thông tin
3.2. Nhóm giải pháp về hoạt động nghiệp vụ lƣu trữ
3.2.1. Tổ thức thu thập tài liệu
3.2.2. Tổ chức khoa học tài liệu
3.2.3. Tổ chức bảo quản tài liệu
3.2.4. Tổ chức khai thác, sử dụng tài liệu
3.3. Các giải pháp khác
3.3.1. Tăng cƣờng giảm, giải mật tài liệu lƣu trữ trong lƣu trữ
3.3.2. Tổ chức tiêu hủy tài liệu hết giá trị
3.4. Kiến nghị
3.4.1. Về phía Nhà nƣớc
47
47
48
49
50
51
51
52
52
53
55
55
58
61
62
62
63
64
64
65
66
66
67
67
67
68
69
69
70
70
70
71
71
2
3.4.2. Về phía các nhà nghiên cứu về khoa học lƣu trữ
KẾT LUẬN
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
72
77
78
80
3
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong những năm gần đây, công cuộc cải cách nền hành chính nhà nƣớc
nói chung và cải cách từng ngành, lĩnh vực nói riêng đƣợc Đảng và Nhà ta đặc
biệt quan tâm. Một trong những kết quả nổi bật của công cuộc cải cách đó là đã
hình thành nên những bộ quản lý đa ngành, đa lĩnh vực. Bộ Công Thƣơng là một
Bộ điển hình trong các bộ thuộc mô hình quản lý này. Liên quan đến công tác
lƣu trữ, một vấn đề có tính cấp thiết hiện nay là ở các bộ thuộc mô hình quản lý
nêu trên nói chung và ở Bộ Công Thƣơng nói riêng, công tác lƣu trữ cần đƣợc
quản lý nhƣ thế nào cho thật hiệu quả? Giải quyết thành công vấn đề này không
chỉ có tính mới về mặt lý luận mà còn góp phần thực hiện nghiêm chỉnh những
qui định có tính chất qui phạm pháp luật hiện hành về công tác lƣu trữ nói chung
và Luật Lƣu trữ nói riêng. Cụ thể là, tại Khoản 4, Điều 38, Chƣơng VI, Luật
Lƣu trữ đã quy định: “Bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan
trung ương của tổ chức chính trị-xã hội trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của
mình thực hiện quản lý về lưu trữ” [tr.39;7].
Đối với Bộ Công Thƣơng, việc nghiên cứu vấn đề này lại càng cấp thiết
trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế. Bởi lẽ hội nhập kinh tế quốc tế đã dẫn
đến vấn quản lý nhà nƣớc đối với các lĩnh vực của hai ngành công nghiệp và
thƣơng mại là các lĩnh vực thuộc diện đƣợc Chính phủ phân cấp quản lý đang
ngày càng trở nên phức tạp. Tính phức tạp đó không loại trừ đối với công tác lƣu
trữ. Vấn đề cụ thể ở đây là, tài liệu lƣu trữ và công tác lƣu trữ có tính chuyên
ngành ở các lĩnh vực này cần đƣợc quản lý nhƣ thế nào cho thật sự hiệu quả.
Ngoài ra, thực hiện chủ trƣơng phân cấp phân quyền quản lý sản xuất kinh
doanh, Chính phủ , với việc ban hành Nghị định số 99/NĐ-CP ngày 15 tháng 11
năm 2012, phân định rõ phạm vi, trách nhiệm quản lý nhà nƣớc đối với từng bộ
ngành, địa phƣơng đối với doanh nghiệp nhà nƣớc và vốn nhà nƣớc đầu tƣ vào
doanh nghiệp. Theo đó, Bộ Công Thƣơng đƣợc bổ sung chức năng, nhiệm vụ và
quyền hạn trong quản lý nhà nƣớc về toàn bộ hoạt động của ngành Công
Thƣơng. Để góp phần vào thành công chung của toàn ngành Công Thƣơng
không thể không nâng cao hiệu quả quản lý công tác lƣu trữ. Để nâng cao hiệu
quả quản lý đối với công tác lƣu trữ, phải nghiên cứu đề ra và tổ chức thực hiện
các giải pháp quản lý khác nhau. Những giải pháp đó phải đƣợc dựa trên cơ sở
khoa học. Yêu cầu này đòi hỏi, ngoài việc nghiên cứu về cơ sở lý luận của công
tác lƣu trữ cũng nhƣ quản lý công tác lƣu trữ, cần phải có cơ sở thực tiễn vững
chắc. Nói một cách khác cần tiến hành khảo sát, đánh giá, tổng kết thực tiễn
quản lý về công lƣu trữ của Bộ Công Thƣơng, trong đó nêu rõ những ƣu điểm,
tồn tại hạn chế nhằm đƣa ra giải pháp phát huy ƣu điểm và khắc phục những
thiếu sót tồn tại trong quản lý nhà nƣớc về công tác lƣu trữ của Bộ Công
Thƣơng.
Xuất phát từ những lý do trên, hơn nữa là một cán bộ hiện đang đảm đƣơng
chức trách của ngƣời làm văn thƣ - lƣu trữ tại Bộ Công Thƣơng, chúng tôi quyết
4
định lựa chọn đề tài “Nghiên cứu giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà
nƣớc về công tác lƣu trữ của Bộ Công Thƣơng” để làm luận văn thạc sỹ của
mình. Việc nghiên cứu thành công đề tài này sẽ giúp Bộ Công Thƣơng mà trƣớc
hết là bản thân tôi đƣa ra và trực tiếp tổ chức thực hiện một số giải pháp nhằm
nâng cao hiệu quả quản lý nhà nƣớc về công tác lƣu trữ của Bộ Công Thƣơng,
góp phần thiết thực vào việc thực hiện tốt vai trò của Bộ quản lý đa ngành, đa
lĩnh trong bối cảnh hiện nay ở nƣớc ta.
2. Mục tiêu của đề tài
Mục tiêu cơ bản của đề tài này là: Nghiên cứu đƣa ra một số giải pháp cơ bản
để nâng cao hiệu quả quản lý của Bộ Công Thƣơng đối với công tác lƣu trữ.
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
3.1.Đối tượng nghiên cứu
Thực trạng quản lý nhà nƣớc về công tác lƣu trữ của Bộ Công Thƣơng.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
Về nội dung:
Đề tài chỉ đi sâu nghiên cứu vấn đề quản lý nhà nƣớc về công tác lƣu trữ.
Về phạm vi không gian: Nội dung trên đƣợc nghiên cứu ở các vụ, các đơn vị
có chức năng quản lý về công tác lƣu trữ của Bộ Công Thƣơng.
Về phạm vi thời gian:
Các nhiệm vụ nghiên cứu đề tài đƣợc thực hiện có phạm vi thời gian: từ năm
tái lập -năm 2007- đến nay.
4. Nhiệm vụ nghiên cứu
1/- Làm rõ cơ sở lý luận về quản lý công tác lƣu trữ.
2/ Làm rõ cơ sở pháp lý và nội dung quản lý nhà nƣớc đối với công tác lƣu
trữ của các cơ quan cấp Bộ, trong đó có Bộ Công thƣơng.
3/- Khảo sát thực trạng và kết quả thực hiện các biện pháp tổ chức, quản lý
công tác lƣu trữ ở Bộ Công thƣơng.
4/- Phân tích những ƣu điểm và hạn chế của Bộ Công Thƣơng trong thực
hiện chức năng quản lý về công tác lƣu trữ.
5/- Nghiên cứu đề xuất một số giải pháp để nâng cao chất lƣợng quản lý công
tác lƣu trữ của Bộ Công Thƣơng trong thời gian tới.
5. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
Nghiên cứu vấn đề quản lý nhà nƣớc về công tác văn thƣ và công tác lƣu trữ
tại một số cơ quan nhà nƣớc không phải là vấn đề mới. Song việc nghiên cứu
quản lý nhà nƣớc về công tác lƣu trữ tại Bộ Công Thƣơng kể từ khi Bộ Công
Thƣơng đƣợc tái lập là một nội dung hoàn toàn mới hiện nay. Thật vậy, theo sự
nghiên cứu của chúng tôi, tính đến nay mới chỉ có một số đề tài nghiên cứu về
5
có tính chất gần với nội dung và phƣơng diện tiếp cận đƣợc chúng tôi đề ra.
Dƣới đây là sự khái quát các công trình nghiên cứu kế cận đó. Để thuận lợi cho
sự phân tích, chúng tôi phân chia chúng thành các nhóm nhƣ sau:
Nhóm thứ nhất phải kể đến những công trình nghiên cứu về quản lý nhà nƣớc
trong công tác lƣu trữ tại cơ quản quản lý nhà nƣớc về công tác lƣu trữ đã đƣợc
bảo bệ thành công. Trong nhóm này, có thể kể đến các công trình nghiên cứu
nhƣ: Công trình nghiên cứu cấp Bộ do tác giả Đặng Đình Côn chủ nhiệm với tên
gọi: “Cơ sở khoa học, pháp lý xác lập phƣơng án tổ chức, nội dung, phƣơng
pháp thanh tra công tác văn thƣ, công tác lƣu trữ trong cơ quan quản lý nhà
nƣớc” năm 1998 và công trình thứ hai do PGS.TS. Dƣơng Văn Khảm chủ nhiệm
với tên gọi “Cơ sở khoa học để tổ chức quản lý nhà nƣớc về công tác lƣu trữ”
năm 2001. Đây là hai công trình nghiên cứu và tổ chức và quản lý về công tác
văn thƣ và lƣu trữ. Công trình “Cơ sở khoa học, pháp lý xác lập phƣơng án tổ
chức, nội dung, phƣơng pháp thanh tra công tác văn thƣ, công tác lƣu trữ trong
cơ quan quản lý nhà nƣớc” của tác giả Đặng Đình Côn đã nghiên cứu về cơ sở
khoa học, pháp lý về việc thanh tranh công tác văn thƣ, công tác lƣu trữ, tuy
nhiên công trình chỉ đi sâu nghiên cứu vào một mặt của công tác lƣu trữ đó là
hoạt động thanh tra trong công tác lƣu trữ, chƣa bao quát hết đƣợc toàn điện các
mặt hoạt động trong công tác lƣu trữ. Công trình thứ hai “Cơ sở khoa học để tổ
chức quản lý nhà nƣớc về công tác lƣu trữ” của PGS.TS. Dƣơng Văn Khảm, qua
nghiên cứu công trình cho thấy công trình đã bao quát hết đƣợc những cơ sở
khoa học chung nhất để tổ chức quản lý nhà nƣớc về công tác lƣu trữ, song các
nội dung về pháp lý trong quản lý nhà nƣớc về công tác lƣu trữ đã ít đƣợc đề cập
trong nội dung của công trình, hơn nữa những vấn đề về quản lý nhà nƣớc về
công tác lƣu trữ cụ thể của từng lƣu trữ chuyên ngành chƣa đƣợc đề cập đến
trong đề tài nghiên cứu.
Nhóm thứ hai. Đó là các luận văn thạc sĩ khoa học của một số học viên
Trƣờng Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội
đã bảo vệ thành công tại Khoa Lƣu trữ học và Quản trị văn phòng. Có thể nêu
một số luận văn cụ thể sau đây:
Luận văn Thạc sĩ: của Nguyễn Thị Lan Anh về “Một vài ý kiến bước đầu tổ
chức lưu trữ chuyên ngành ở nước ta hiện nay”, năm 1995; Trần Thanh Tùng về
“Hoàn thiện hệ thống tổ chức lưu trữ nhà nước”, năm 2003; Triệu Văn Cƣờng
về “Hoàn thiện hệ thống văn bản quản lý nhà nước về công tác lưu trữ ” năm
2004; Nguyễn Thị Kim Bình về “Tổ chức quản lý công tác lưu trữ của các Tổng
công ty 91”, năm 2005; Lê Thị Hoa về “Công tác Lƣu trữ ở Học viện Chính trị
Quốc gia Hồ Chí Minh thực trạng và giải pháp”; Phạm Thị Diệu Linh về “Các
giải pháp nâng cao hiệu quả công tác lưu trữ cấp huyện của thành phố Hà Nội”
năm 2009; Hoàng Văn Thanh về “Công tác lưu trữ trong các trường cao đẳng,
thực trạng và giải pháp” năm 2011. Có thể nói đây là những công trình nghiên
cứu đã đề cập đến nội dung quản lý nhà nƣớc về công tác lƣu trữ, song có những
cách tiếp cận khác nhau, đối tƣợng tiếp cận khác nhau. Phạm vi nghiên cứu chỉ
dừng lại ở một mặt hoạt động trong công tác lƣu trữ hoặc một đối tƣợng cơ quan
6
cụ thể chƣa có một công trình nào đƣa ra đƣợc giải pháp chung nhất về tất cả
các mặt hoạt động trong công tác lƣu trữ để có thể áp dụng vào quản lý công tác
lƣu trữ của bộ quản lý đa ngành, đa lĩnh vực nhƣ Bộ Công Thƣơng hiện nay.
Nhóm thứ ba. Đó là một số bài viết có liên quan đến tổ chức, quản lý công
tác lƣu trữ đƣợc đăng trên các tạp chí văn thƣ-lƣu trữ Việt Nam. Qua khảo sát,
chúng tôi thấy cho đến nay, chƣa có bài viết, công trình khoa học nghiên cứu
nào đề cập đến nội dung “Nghiên cứu giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà
nƣớc về công tác lƣu trữ của Bộ Công Thƣơng”. Đây có thể xem là đề tài lần
đầu tiên nghiên cứu về công tác lƣu trữ của Bộ Công Thƣơng từ khi tái lập năm
2007 đến nay. Tuy nhiên, đề tài của chúng tôi có kế thừa một số kết quả, nghiên
cứu về lý thuyết tổ chức, quản lý công tác lƣu trữ nhƣng nội dung, địa bàn và
phạm vi nghiên cứu hoàn toàn mới, không trùng lặp với bất kỳ đề tài nào trƣớc
đó.
Kết quả nghiên cứu lịch sử vấn đề đƣợc trình bày ở trên đã khẳng định: đề tài
“Nghiên cứu giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nƣớc về công tác lƣu
trữ của Bộ Công Thƣơng” là một đề tài có tính mới và rất cấp thiết hiện nay
góp phần làm sáng tỏ cơ sở lý luận cũng nhƣ thực tiễn liên quan đến quản lý
công tác lƣu trữ tại các bộ quản lý đa ngành, đa lĩnh vực nói chung và tại Bộ
Công Thƣơng nói riêng.
6. Nguồn tài liệu tham khảo
Để thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ đề ra trong đề đề tài, chúng tôi đã sử dụng
các tài liệu tham khảo cơ bản sau đây:
- Các từ điển: Từ điển Lƣu trữ;
- Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về công tác văn thƣ, lƣu trữ, các văn
bản của Nhà nƣớc về công tác văn thƣ, công tác lƣu trữ.- Các văn bản chỉ đạo,
hƣớng dẫn và báo cáo, thống kê về công tác văn thƣ lƣu trữ tại Bộ Công
Thƣơng…;
- Các văn bản dƣới luật liên quan đến công tác văn thƣ lƣu trữ, công nghệ
thông tin và giao dịch điện tử…;
- Các giáo trình làm cơ sở lý luận khoa học nhƣ: Lý luận về công tác văn thƣ,
lƣu trữ- Giáo trình của Trƣờng ĐHKHXH và NV, Trƣờng ĐH Nội vụ...;
- Các công trình nghiên cứu của một các chuyên gia về văn thƣ - lƣu trữ, các
kỷ yếu hội thảo khoa học có liên quan và các công trình nghiên cứu, luận văn
thạc sĩ của học viên cao học về công tác lƣu trữ và quản lý tài liệu lƣu trữ;
- Các bài viết, bài nghiên cứu liên quan trên tạp chí Văn thƣ - Lƣu trữ Việt
Nam;
Ngoài những tài liệu tham khảo trên nhóm nghiên cứu sẽ tiến hành khảo sát
thực tế trong quản lý công tác lƣu trữ tại Bộ Công Thƣơng và một số đơn vị
thuộc Bộ. Kết quả khảo sát thực tế đƣợc tổng hợp, phân tích là một trong những
cơ sở khoa học quan trọng để thực hiện luận văn.
7
7. Phƣơng pháp nghiên cứu
Trong quá trình nghiên cứu, tác giả đã sử dụng các phƣơng pháp nghiên cứu
sau:
- Phƣơng pháp luận về nhận thức khoa học. Trong đó cơ bản là chủ nghĩa
Mác – Lênin.
- Phƣơng pháp lịch sử. Sử dụng phƣơng pháp này phân tích những văn bản
quản lý nhà nƣớc về công tác lƣu trữ của Bộ Công Thƣơng đã ban hành và hiệu
quả của các văn bản đó.
- Phƣơng pháp phân tích hệ thống đƣợc sử dụng khi nghiên cứu hệ thống văn
bản quản lý về công tác văn thƣ, lƣu trữ.
- Phƣơng pháp khảo sát, thống kê, mô tả, phân tích-tổng hợp, đánh giá đƣợc
sử dụng để nghiên cứu thực trạng quản lý công tác lƣu trữ tại Bộ Công Thƣơng
với mục đích nhằm tìm ra những ƣu điểm nhừa kế thừa.
8. Đóng góp mong muốn của đề tài
- Đánh giá thực trạng quản lý công tác lƣu trữ tại Bộ Công Thƣơng, giúp cho
Lãnh đạo Bộ Công Thƣơng có cái nhìn tổng quan rõ nét về những ƣu điểm và
tồn tại trong quản lý công tác lƣu trữ tại Bộ Công Thƣơng hiện nay.
- Góp phần quan trọng trong việc vận dụng các lý luận công tác lƣu trữ vào
thực tiễn tổ chức, quản lý nhà nƣớc công tác lƣu trữ ngành Công Thƣơng.
- Đề xuất các biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý công tác lƣu trữ tại Bộ
Công Thƣơng.
Ngoài ra, đề tài là nguồn tài liệu tham khảo cho các cơ quan, tổ chức và
những ngƣời làm công tác quản lý, công tác nghiên cứu khoa học trong quản lý
nhà nƣớc về công tác văn thƣ và công tác lƣu trữ tại các Bộ đa ngành, đa lĩnh
vƣc hiện nay. Đồng thời, kết quả của đề tài cũng là tài liệu tham khảo trong bài
giảng dạy môn học về quản lý nhà nƣớc công tác văn thƣ và công tác lƣu trữ tại
các cơ sở đào tạo ở Việt Nam.
9. Bố cục đề tài:
Ngoài phần mở đầu, kết luận, đề tài có bố cục nhƣ sau:
Chương 1 – Nội dung, yêu cầu, biện pháp quản lý nhà nước đối với công tác
lưu trữ cấp bộ.
Đây là chƣơng cơ sở đặt nền tảng cho các chƣơng sau. Ở chƣơng này chúng
tôi đề cập một số vấn đề cơ bản về quản lý, quản lý nhà nƣớc và quản lý hành
chính nhà nƣớc; khái niệm, nội dung công tác lƣu trữ; nội dung quản lý nhà
nƣớc về công tác lƣu trữ và yêu cầu, biện pháp quản lý nhà nƣớc đối với công
tác lƣu trữ của các cơ quan cấp bộ và những qui định về thẩm quyền quản lý nhà
nƣớc về công tác lƣu trữ của Bộ Công Thƣơng.
8
Chương 2- Thực trạng thực hiện chức năng quản lý công tác lưu trữ của Bộ
Công Thương.
Đây là chƣơng chính của luận văn. Trong chƣơng này, chúng tôi trình bày sơ
lƣợc lịch sử hình hành và phát triển của Bộ Công Thƣơng, chức năng, nhiệm vụ,
quyền hạn, cơ cấu tổ chức của Bộ; Thực trạng quản lý công tác lƣu trữ và thực
hiện các hoạt động nghiệp vụ về lƣu trữ của Bộ Công Thƣơng; các hoạt động
nghiệp vụ về lƣu trữ tại một số đơn vị trực thuộc Bộ Công Thƣơng. Trên cơ sở
đó, chƣơng 2 đã đánh giá ƣu điểm, kết quả đạt đƣợc và những tồn tại trong quản
lý nhà nƣớc về công tác lƣu trữ của Bộ Công Thƣơng.
Chương 3- Các giải pháp và kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả quản lý công
tác lưu trữ của Bộ Công Thương.
Từ thực trạng thực hiện chức năng quản lý công tác lƣu trữ của Bộ Công
Thƣơng, trong chƣơng 3 chúng tôi đề xuất các giải pháp và kiến nghị để nâng
cao hiệu quả quản lý công tác lƣu trữ, các hoạt động nghiệp vụ về lƣu trữ và
kiến nghị một số vấn đề đối với cơ quan quản lý nhà nƣớc và các nhà khoa học
nhằm nâng cao chất lƣợng quản lý công tác lƣu trữ của Bộ Công Thƣơng.
Trong quá trình nghiên cứu, tôi gặp một số thuận lợi và khó khăn sau:
Thuận lợi: Trên cƣơng vị là một cán bộ hiện đang đảm nhiệm chức trách của
ngƣời làm công tác văn thƣ – lƣu trữ tại Bộ Công thƣơng nên tôi có điều kiện
tiếp cận với các tƣ liệu, tài liệu tham khảo. Ngoài ra, tôi còn đƣợc sự hƣớng dẫn
sát sao của các giảng viên Khoa Lƣu trữ.
Khó khăn: Nguồn tài liệu về công tác này còn phân tán, quỹ thời gian dành
cho quá trình nghiên cứu không nhiều, cộng với những áp lực nhất định từ phía
công việc chuyên môn.
Tuy nhiên, với sự giúp đỡ tận tình của Lãnh đạo Văn phòng Bộ Công
thƣơng, Phòng Lƣu trữ Bộ Công thƣơng, đặc biệt với sự hƣớng dẫn của TS.
Nguyễn Cảnh Đƣơng cùng với nỗ lực của bản thân, tôi đã hoàn thành luận văn
đúng tiến độ. Nhân đây, tôi xin gửi lời cảm ơn đến Lãnh đạo Văn phòng Bộ
Công Thƣơng, Phòng Lƣu trữ Bộ Công thƣơng và TS. Nguyễn Cảnh Đƣơng –
Ngƣời thầy đã tận tình hƣớng dẫn tôi hoàn thành Luận văn tốt nghiệp./.
Hà Nội, ngày 29 tháng 12 năm 2015
HỌC VIÊN
Nguyễn Duy Dịu
9
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Các bài viết trên tạp chí văn thƣ – lƣu trữ Việt Nam nhƣ:
- “Vài nét về công tác lƣu trữ tại một số cơ quan lƣu trữ Trung Quốc” của tác
giả Phạm Thị Huệ, Tạp chí Văn thƣ Lƣu trữ Việt Nam số 4 năm 2005;
- “Bàn về khái niệm giá trị tài liệu lƣu trữ” của Tiến sỹ Nguyễn Cảnh Đƣơng,
Tạp chí Văn thƣ Lƣu trữ Việt Nam số 4 năm 2013;
- “Thực trạng tài liệu lƣu trữ doanh nghiệp-Những vấn đề đặt ra đối với công
tác quản lý” của tác giả Nguyễn Thị Kim Thu, Tạp chí Văn thƣ Lƣu trữ Việt
Nam số 6 năm 2011.
2. Đào Xuân Chúc- Nguyễn Văn Hàm – Vƣơng Đình Quyền- Nguyễn Văn
Thâm: Lý luận và thực tiễn công tác ưu trữ. NXB Đại học và Giáo dục chuyên
nghiệp, Hà Nội, 1990.
3. Dƣơng Văn Khảm. Từ điển giải thích nghiệp vụ văn thƣ lƣu trữ Việt Nam.
Nxb: Thông tin và Truyền thông. HN- 2011.
4. Giáo trình -Lƣu trữ học –Lý luận và phƣơng pháp xuất bản tại Matxcơva
2012 (tr.21) do E.M. Burova và các tác giả khác biên soạn.
5. Giáo trình quản lý hành hính Nhà nƣớc (chƣơng trình bồi dƣỡng ngạch
chuyên viên chính), tập 1,2 Học viện Hành chính Quốc gia năm 2013.
6. Luật Liên bang Nga số 125-f3 về “ Công tác lƣu trữ ở Liên bang Nga”,
ban hành ngày 22 tháng 12 năm 2004.
7. Luật Lƣu trữ năm 2011.
8. Lý luận và thực tiễn công tác lƣu trữ của Liên Xô, bản dịch và ấn hành
năm 1967 của Phòng chế độ nghiệp vụ Cục Lƣu trữ Phủ Thủ tƣớng, kho tƣ liệu
Cục Lƣu trữ Văn phòng Trung ƣơng.
9. Nghị định 110/2004/NĐ-CP ngày 08 tháng 4 năm 2004 của Chính phủ về
công tác văn thƣ.
10. Nghị định 111/2004/NĐ-CP ngày 08 tháng 4 năm 2004 của Chính phủ
quy định công tác Lƣu trữ.
11. Nghị định số 01/2013/NĐ-CP ngày 03 tháng 01 năm 2013 quy định chi
tiết một số điều của Luật Lƣu trữ.
12. Nghị định số 95/2012/NĐ-CP ngày 12 tháng 11 năm 2012 của Chính phủ
quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Công
Thƣơng.
13. Pháp lệnh Lƣu trữ quốc gia năm 2001.
14. Quy chế công tác Cơ quan Bộ Công Thƣơng (tập 1) Văn phòng Bộ Công
Thƣơng năm 2007.
10
15. Quyết định số 168-HĐBT ngày 26 tháng 12 năm 1981 của Hội đồng Bộ
trƣởng về việc thành lập Phông lƣu trữ Quốc gia của nƣớc Cộng hòa xã hội Chủ
nghĩa Việt Nam.
16. Quyết định số 4267/QĐ-BCT ngày 23 tháng 6 năm 2013 của Bộ trƣởng
Bộ Công Thƣơng về việc tiếp nhận, xử lý, ban hành và quản lý văn bản của cơ
quan Bộ Công Thƣơng.
17. Quyết định số 5458/QĐ-BCT ngày 15 tháng 4 năm 2013 của Bộ Công
Thƣơng về việc bàn hành Quy chế công tác lƣu trữ.
18. Quyết định số 855/QĐ-BCT ngày 05/02/2013 của Bộ trƣởng Bộ Công
Thƣơng quy định chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức của Văn phòng Bộ;
19. Sơ lƣợc lịch sử ngành Công Thƣơng Việt Nam từ cách mạng tháng tám
đến nay, Nhà Xuất bản Công Thƣơng năm 2011.
20. Tuyển tập Một số vấn đề văn bản quản lý nhà nƣớc, lƣu trữ lịch sử và
quản lý hành chính của GS.TSKH. Nguyễn Văn Thâm, năm 2011.
21. Tuyển tập văn bản quy phạm pháp luật và hƣớng dẫn nghiệp vụ về công
tác văn thƣ, lƣu trữ Việt Nam, do TS. Vũ Thị Minh Hƣơng chủ biên xuất bản
năm 2012.
22. Từ điển Lƣu trữ Việt Nam do Cục Lƣu trữ Nhà nƣớc (nay là Cục Văn thƣ
và Lƣu trữ Nhà nƣớc) xuất bản năm 1992.
23. Thông tƣ 07/2012/TT-BNV ngày 22 tháng 11 năm 2012 của Bộ Nội vụ
về hƣớng dẫn quản lý văn bản, lập hồ sơ và nộp lƣu hồ sơ tài liệu vào lƣu trữ cơ
quan.
24. Thông tƣ số 02/2010/TT-BNV ngày 28 tháng 4 năm 2010 của Bộ Nội vụ
hƣớng dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức của tổ chức văn thƣ, lƣu
trữ Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và Ủy ban nhân dân các
cấp.
25. Thông tƣ số 04/2013/TT-BNV ngày 16 tháng 4 năm 2013 của Bộ Nội vụ
về hƣớng dẫn xây dựng Quy chế công tác văn thƣ, lƣu trữ của các cơ quan, tổ
chức.
26. Trung tâm nghiên cứu khoa học lƣu trữ - Cục Văn thƣ lƣu trữ nhà nƣớc:
Luật lệ lưu trữ các nước và các tổ chức quốc tế, Hà Nội, 1999.
27. Gs. Đào Trọng Truyến: Hành chính học đại cƣơng-NXB Chính trị Quốc
gia năm 1997.
11