Chính sách thúc đẩy ứng dụng công nghệ thông tin trong cải cách thủ tục hành chính ( nghiên cứu trường hợp quận thanh xuân, hà nội)

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
-----------------------------------------------------

PHAN THỊ MẬN

CHÍNH SÁCH THÚC ĐẨY ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ
THÔNG TIN TRONG CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH
CHÍNH ( NGHIÊN CỨU TRƯỜNG HỢP QUẬN
THANH XUÂN, HÀ NỘI )

LUẬN VĂN THẠC SĨ
Chuyên ngành: Quản lý Khoa học và Công nghệ

Hà Nội - 2015


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
-----------------------------------------------------

PHAN THỊ MẬN

CHÍNH SÁCH THÚC ĐẨY ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ
THÔNG TIN TRONG CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH
CHÍNH ( NGHIÊN CỨU TRƯỜNG HỢP QUẬN
THANH XUÂN, HÀ NỘI )

LUẬN VĂN THẠC SĨ
Chuyên ngành: Quản lý Khoa học và Công nghệ
Mã số: 60340412

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Phạm Xuân Hằng

Hà Nội - 2015


LỜI CẢM ƠN
Xin chân thành cảm ơn PGS.TS.Phạm Xuân Hằng, Thầy đã tận tình
hướng dẫn và đóng góp nhiều ý kiến quý báu giúp tôi hoàn thành luận văn.
Tôi xin cảm ơn các thầy cô trong Khoa Khoa học quản lý, khoa Quản lý Khoa
học và Công nghệ và các thầy cô trong Trường Đại học Khoa học Xã hội và
Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội đã tạo mọi điều kiện để tôi hoàn thành
chương trình học cao học và luận văn này!
Tôi xin chân thành cảm ơn các cán bộ tại UBND quận và UBND của
11 phường trong quận Thanh Xuân, Sở Thông tin và Truyền thông thành phố
Hà Nội, phòng CNTT UBND quận Tây Hồ, đã tạo điều kiện cho tôi trong
việc thu thập số liệu và những thông tin cần thiết cho việc nghiên cứu luận
văn này.
Trong quá trình thực hiện luận văn do hạn chế về thời gian và năng lực
của bản thân cho nên luận văn này chắc chắn còn nhiều khiếm khuyết. Tôi
mong nhận được sự thông cảm và chia sẻ .

Tác giả luận văn

Phan Thị Mận


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
KÝ HIỆU

Ý NGHĨA

UBND

Ủy ban nhân dân

HĐND

Hội đồng nhân dân

CNTT

Công nghệ thông tin

CCHC

Cải cách hành chính

CCTTHC

Cải cách thủ tục hành chính

CNTT-TT

Công nghệ thông tin và tryền thông

CSDL

Cơ sở dữ liệu

LAN

Mạng nội bộ

WAN

Mạng diện rộng

TST

Mạng truyền số liệu chuyên dùng cơ quan Đảng, Nhà nước

TT-TT

Thông tin – truyền thông

KTXH

Kinh tế xã hội

TTCN

Thông tin công nghệ

KH&CN

Khoa học và công nghệ

XHCN

Xã hội chủ nghĩa

QPPL

Quy phạm pháp luật

TTHC

Thủ tục hành chính

TTHS

Thủ tục hình sự

TTDS

Thủ tục dân sự

CBCC-VC

Cán bộ công chức – viên chức

QLNN

Quản lý nhà nước

ANCT

An ninh chính trị

ATXH

An toàn xã hội

HCNN

Hành chính nhà nước

CPĐT

Chính phủ điện tử

CNH-HĐH

Công nghiệp hóa, hiện đại hóa

BCĐ

Ban chỉ đạo

HSHC

Hồ sơ hành chính


DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU
Bảng 2.2. Các cơ quan đơn vị thuộc Quận Thanh Xuân ......... Error! Bookmark not
defined.
Bảng 2.3. Danh sách các Phường thuộc Quận ......... Error! Bookmark not defined.
Bảng 2.4. Thực trạng Hạ tầng mạng WAN quận Thanh Xuân Error! Bookmark not

defined.
Bảng 2.5. Thực trạng Hạ tầng mạng LAN quận Thanh Xuân Error! Bookmark not
defined.
Bảng 2.6. Bảng tổng hợp các đơn vị có kết nối mạng LAN .. Error! Bookmark not
defined.
Bảng 2.7. Hệ thống máy chủ của Quận Thanh Xuân Error! Bookmark not defined.
Bảng 2.8. Bảng hiện trạng thiết bị CNTT tại Quận .. Error! Bookmark not defined.
Bảng 2.9. Bảng tổng hợp trang bị phần mềm diệt virus bản quyền .................. Error!
Bookmark not defined.
Bảng 2.10. Các phần mềm chuyên ngành đang được sử dụng Error! Bookmark not
defined.
Bảng 3.1. Chuẩn thiết bị bộ phận “Một cửa” cấp phường ...... Error! Bookmark not
defined.
Hình 3.1: Lộ trình phát triển chính quyền điện tử Quận Thanh Xuân .............. Error!
Bookmark not defined.
Hình 3.2: Mô hình thành phần chi tiết chính quyền điện tử cấp QuậnError! Bookmark
not defined.
Hình 3.3 : Sơ đồ tổng quát mạng của Quận Thanh Xuân Error! Bookmark not defined.
Hình 3.4: Sơ đồ tổng quát mạng của các Phường ..............Error! Bookmark not defined.
Hình 3.5: Sơ đồ tổng quát mạng WAN của Quận Thanh XuânError! Bookmark not defined.


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 4
1. Lý do chọn đề tài................................................................................................... 4
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu ......................................................................... 5
3. Mục tiêu nghiên cứu ........................................... Error! Bookmark not defined.
4. Phạm vi nghiên cứu ............................................ Error! Bookmark not defined.
5. Mẫu khảo sát ....................................................... Error! Bookmark not defined.
6. Câu hỏi nghiên cứu ............................................. Error! Bookmark not defined.

7. Giả thuyết nghiên cứu ........................................ Error! Bookmark not defined.
8. Phương pháp nghiên cứu ................................... Error! Bookmark not defined.
9. Kết cấu của Luận văn` ....................................... Error! Bookmark not defined.
PHẦN NỘI DUNG ................................................. Error! Bookmark not defined.
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN TRONG
VÀ CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH ........ Error! Bookmark not defined.
1.1. Công nghệ thông tin và cải cách hành chính ............ Error! Bookmark not
defined.
1.1.1. Công nghệ thông tin................................. Error! Bookmark not defined.
1.1.2. Cải cách thủ tục hành chính ................. Error! Bookmark not defined.
1.2. Chính sách thúc đẩy ứng dụng CNTT trong cải cách thủ tục hành chính
tại thành phố Hà Nội ........................................... Error! Bookmark not defined.
1.2.1. Khái niệm chính sách............................... Error! Bookmark not defined.
1.2.2. Mối quan hệ giữa ứng dụng công nghệ thông tin và cải cách hành chính
........................................................................................ Error! Bookmark not defined.
1.3. Một số kinh nghiệm của các nước trên thế giới và địa phương ở nước ta
trong việc thúc đấy ứng dụng công nghệ thông tin vào cải cách hành chính
nhà nước ............................................................... Error! Bookmark not defined.
1.3.1. Kinh nghiệm một số nước trên thế giới .. Error! Bookmark not defined.
1.3.2. Kinh nghiệm từ một số tỉnh, thành trong cả nước .. Error! Bookmark not
defined.
1.3.3. Bài học kinh nghiệm đối với Quận Thanh Xuân trong cải cách thủ tục
hành chính.......................................................... Error! Bookmark not defined.


Tiểu Kết Chương I .................................................. Error! Bookmark not defined.
CHƯƠNG 2. ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG CỦA CHÍNH SÁCH THÚC ĐẨY ỨNG
DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN TRONG CẢI CÁCH HÀNH CHÍNH TẠI
QUẬN THANH XUÂN .......................................... Error! Bookmark not defined.
2.1. Tổng quan về bộ máy quản lý hành chính quận Thanh Xuân ............... Error!

Bookmark not defined.
2.2. Thực trạng Chính sách thúc đẩy ứng dụng công nghệ thông tin vào cải
cách hành chính tại quận Thanh Xuân ............. Error! Bookmark not defined.
2.2.1. Cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước .... Error! Bookmark not
defined.
2.2.2. Thực trạng cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin ...... Error! Bookmark not
defined.
2.2.3. Các ứng dụng CNTT trong công tác quản lý Nhà nước Error! Bookmark
not defined.
2.2.4. Cung cấp dịch vụ công cho người dân và doanh nghiệp ................ Error!
Bookmark not defined.
2.2.5 Hiện trạng đội ngũ cán bộ công chức về công nghệ thông tin của Quận
Thanh Xuân ........................................................ Error! Bookmark not defined.
2.3. Tác động của chính sách thúc đẩy ứng dụng công nghệ thông tin
trong cải cách hành chính đến phương thức quản lý hành chính trong
quận Thanh Xuân ....................................... Error! Bookmark not defined.
2.3.1. Quan điểm ứng dụng công nghệ thông tin trong cải cách hành chính
Nhà nước...................................................... Error! Bookmark not defined.
2.3.2. Một số tồn tại từ thực trạng ứng dụng công nghệ thông tin vào cải cách
hành chính tại Quận Thanh Xuân ...................... Error! Bookmark not defined.
2.3.3. Tác động của chính sách thúc đẩy ứng dụng công nghệ thông tin trong
cải cách thủ tục hành chính đến quận Thanh Xuân ......... Error! Bookmark not
defined.
Tiểu kết Chương II ................................................. Error! Bookmark not defined.


CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP THÚC ĐẨY VIỆC ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ
THÔNG TIN TRONG CẢI CÁCH HÀNH CHÍNH TẠI QUẬN THANH
XUÂN ............................................................. Error! Bookmark not defined.
3.1. Hoàn thiện tổ chức quản lý, chỉ đạo điều hành công nghệ thông tin ..... Error!

Bookmark not defined.
3.2. Xây dựng bộ phận chuyên trách về công nghệ thông tin ................. Error!
Bookmark not defined.
3.3. Hoàn thiện hạ tầng công nghệ thông tin cho chính quyền điện tử cấp
Quận và 11 Phường ............................................. Error! Bookmark not defined.
3.4. Nâng cấp cổng giao tiếp điện tử cấp Quận Error! Bookmark not defined.
3.5. Đẩy mạnh các ứng dụng nội bộ trên cơ sở một hạ tầng công nghệ thông
tin thống nhất....................................................... Error! Bookmark not defined.
3.6. Xây dựng các dịch vụ công trực tuyến mức 3 ........ Error! Bookmark not
defined.
3.7. Đào tạo nâng cao nhận thức và kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin ... Error!
Bookmark not defined.
3.8. Tăng cường hiệu quả của việc ứng dụng công nghệ thông tin trong cải
cách hành chính ................................................... Error! Bookmark not defined.
Tiểu kết Chương III ............................................... Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN & KHUYẾN NGHỊ ........................... Error! Bookmark not defined.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................ 6
PHỤ LỤC 1 ............................................................. Error! Bookmark not defined.



MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Nhân loại hôm nay đang tiến vào thiên niên kỷ thứ ba dựa trên nền
tảng của KH&CN. Sự phát triển như vũ bão của KH&CN trở thành một trong
những đặc điểm lớn nhất, bao trùm nhất của thời đại ngày nay. Các tiến bộ
thành tựu KH&CN đang giúp con người khám phá và khai thác tự nhiên hiệu
quả hơn; đưa con người trở thành chủ thể trong mối quan hệ với tự nhiên;
quyết định tốc độ phát triển của mỗi quốc gia; làm thay đổi căn bản tính chất
nền sản xuất xã hội; từng bước giải phóng con người ra khỏi nền sản xuất trực

tiếp; làm biến đổi sâu sắc đời sống sinh hoạt văn hoá tinh thần của con người.
Những biến đổi đó không dừng ở sự bùng nổ về số lượng, đa dạng về quan hệ
mà chứa đựng tính vượt cấp về chất lượng, hình thành nhiều thói quen mới,
nhiều cách thức, kỹ năng sống và làm việc mới mang đặc trưng của thời đại.
Hơn nữa nước ta đang trong quá trình đổi mới và hội nhập quốc tế đã
tạo động lực và cơ hội thúc đẩy nền KH&CN phát triển. Việc ứng dụng
CNTT vào trong các hoạt động CCHC nhà nước, hướng đến xây dựng một
chính phủ hiện đại và hiệu quả là một trong những điểm trọng tâm trong quá
trình xã hội hóa thông tin, phát triển dân chủ và củng cố bộ máy chính quyền
các cấp. Hiện nay, mô hình Chính phủ điện tử (e – government) đã được áp
dụng rộng rãi tại nhiều nước trên thế giới và mang lại nhiều lợi ích thiết thực
cho xã hội. Tại Việt Nam, mô hình “ chính phủ điện tử „ đã được đưa vào
ứng dụng nhằm cải thiện bộ máy quản lý hành chính, giúp giới doanh nghiệp
và người dân tiếp cận được với các chính sách của Đảng và nhà nước một
cách nhanh và hiệu quả nhất.
Trước tình hình đó Đảng và Nhà nước ta đã ban hành nhiều văn bản chỉ
đạo triển khai phát triển và ứng dụng CNTT trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt
trong công tác quản lý và điều hành Nhà nước như: Chỉ thị số 58/CT- TW của
Bộ Chính trị BCH TW khoá 8, Quyết định 112/2001/QĐ- TTg của Thủ tướng
Chính phủ về “Tin học hoá quản lý hành chính Nhà nước”, Bộ Thông tin và


Truyền thông – Bộ Nội vụ đã ban hành Chương trình phối hợp số
2782/CTPH-BTTTT-BNV về việc thúc đẩy gắn kết ứng dụng CNTT với
CCHC, ngày 16/10/2012.
Chương trình 04 – Ctr/TU của Thành uỷ, Đề án “Tin học hoá quản lý
hành chính Nhà nước” của UBND Thành phố- nhằm tạo dựng môi trường
trao đổi thông tin trong nội bộ các đơn vị chức năng của Thành phố, giữa các
đơn vị chức năng với các cơ quan bên ngoài. Thông qua môi trường này, hệ
thống sẽ trợ giúp và quản lý các công việc thường ngày của các đơn vị và để

làm được điều đó thì CNTT là phương tiện hữu hiệu nhất để CCTTHC, rà
soát, tra cứu văn bản pháp quy phạm pháp luật, là phương tiện để cung cấp,
cập nhật, xử lý thông tin từ Trung ương, Thành phố, Quận, Phường và ngược
lại, tiến tới nhằm xây dựng một CPĐT trong tương lai.
Để thực hiện tốt chủ trương của Đảng và Nhà nước, quận Thanh Xuân
đã có những bước phát triển nhằm từng bước đưa CNTT vào trong công tác
CCHC, nhằm xây dựng một hệ thống thông tin hoàn chỉnh phục vụ cho công
tác quản lý hành chính trên địa bàn Quận.
Từ thực tiễn trên, nghiên cứu để có những hiểu biết toàn diện, sâu sắc
đánh giá được tác động của việc thúc đẩy ứng dụng CNTT trong CCHC của
nước ta là một vấn đề cấp thiết hiện nay cả trên phương diện lý luận lẫn
phương diện thực tiễn. Xuất phát yêu cầu đó tác giả đã chọn nghiên cứu đề
tài: “Chính sách thúc đẩy ứng dụng công nghệ thông tin trong cải cách thủ
tục hành chính (Nghiên cứu trường hợp quận Thanh Xuân)”.
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu
Mô hình CCHC có ứng dụng CNTT ở các nước trên thế giới đã đạt
được nhiều thành quả nhất định, đem lại hiệu quả cao trong việc quản lý hành
chính, góp phần nâng cao hiệu suất giải quyết TTHC.
Thúc đẩy ứng dụng CNTT trong CCTTHC là một chủ đề được quan
tâm trong những năm gần đây, vì vậy có rất nhiều tác giả đề cập đến vấn đề
này như:


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ Chính trị (2000), Chỉ thị số 58-CT/TW ký ngày 17/10/2000 về đẩy
mạnh ứng dụng và phát triển CNTT phục cụ sự nghiệp CNH-HĐH..
2. Cục thống kê Quận Thanh Xuân ( 2005 – 2006 – 2007), Niên giám thống
kê Quận Thanh Xuân.
3. Trọng Cầm ( Theo Reuters) (2008), “Steve Ballmer: “ Nhân loại sắp đón
một cuộc cách mạng IT”, Vietnamnet,

/>4. Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2007), Nghị định
số 64/2007/NĐ-CP, ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động cơ
quan nhà nước.
5. Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2007), Nghị định
số 64/2007/NĐ-CP ký ngày 10/4/2007 về ứng dụng công nghệ thông tin
trong hoạt động của cơ quan nhà nước của Chính phủ.
6. Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2007), Đề án 30,
tức Quyết định số 30/QĐ-TTg của thủ tướng chính phủ ký ngày
17/01/2007.
7. Chính phủ nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2009), Kế hoạch
ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của cơ quan nhà nước năm
2008 (Quyết định số 43/2008/QĐ-TTg ngày 24/3/2008) và Kế hoạch ứng
dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của cơ quan nhà nước giai
đoạn 2009-2010 (Quyết định số 48/2009/QĐ-TTg ngày 31/3/2009) của thủ
tướng Chính Phủ.
8. Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2004) , Về cải cách
hành chính, nâng cao hiệu chỉ đạo điều hành, “Trích báo cáo của Chính
phủ do Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng trình bày tại kỳ họp thứ 5 Quốc Hội
khóa XI”, Số 101, tr.2-4. Quản lý Nhà nước.
9. Phan Đình Diệu (2007), “internet: Nền tảng công nghệ cho xã hội tri
thức”, Vietnamnet , />

10. Phan Đình Diệu (2001), Tổng quan về CNTT và tác động của nó tới sự
phát triển kinh tế - xã hội, NXB Khoa học Kỹ thuật, Hà Nội.
11. PGS.TS Vũ Cao Đàm (2011), Giáo trình Khoa học chính sách, NXB Đại
học quốc gia Hà Nội.
12. Vũ Cao Đàm (2006), Phương pháp luận nghiên cứu khoa học – NXB
Khoa học kỹ thuật.
13. Emmanuel C.Lallana (2003), Kỷ nguyên thông tin ( The Information Age),
e – ASEAN Task Force anh UNDP – APDIP.

14. Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh (2007), Nhà nước & Pháp luật,
Quản lý hành chính ( Tập 3). NXB Lý luận Chính trị, Hà Nội.
15. Lê Thị Vân Hạnh (2/2009), Cải cách hành chính từ góc nhìn thực tiễn,
Tạp chí Quản lý nhà nước, số 157, tr.10-14.
16. Nguyễn Ngọc Hiến, Trần Ngọc Đường, Nguyễn Đức Mạnh (2001), Các giải
pháp thúc đẩy cải cách hành chính ở Việt Nam. NXB Chính trị Quốc Gia.
17. Trần Viết Huân (2008), Giải pháp hành chính điện tử hướng dịch vụ,
IBM Group Software.
18. Cao Minh Kiểm, Lê Xuân Định (2002), “ Một số suy nghĩ về chuẩn dữ liệu
và siêu dữ liệu trong liên kết mạng”, Hoạt động khoa học, (11), Tr.12-14.
19. Trần Lưu (2007), “Ngừng triển khai đề án 112: Thất bại vì thiếu những
mô

hình

cụ

thể”,

Sài

Gòn

Giải

Phóng

online,

htpp://www.sggp.org.vn/trithuccongnghe/2007/4/96173.

20. Lê Quang Nhuệ (2004), Hà Nội đẩy mạnh Cải cách hành chính, số
100.tr.41-44-49. Quản lý Nhà nước.
21. Patricia J.Pascual (2003), Chính phủ điện tử ( e – Government), e –
ASEAN Task Foree and UNDP-APDIP.
22. Quốc hội nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2014), Luật khoa
học và công nghệ.


23. Quốc Thanh, Khiết Hưng (2007), “Cái chết” của đề án 112”, Tuổi trẻ
online, />ID=199427&ChannellD=16.
24. Tạp chí, Quản lý Nhà nước, số 02, 03 (2006), Các giải pháp chủ yếu đẩy
mạnh cải cách hành chính ở nước ta hiện nay, Số 2.tr.2-6, số 3 tr.2-7.