Triết học giáo dục của john dewey và những ảnh hưởng của nó đến tư tưởng giáo dục phương tây thế kỷ XX

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN

..............................................................

Vũ Thị Phƣơng

TRIẾT HỌC GIÁO DỤC CỦA JOHN DEWEY VÀ
NHỮNG ẢNH HƢỞNG CỦA NÓ ĐẾN TƢ TƢỞNG
GIÁO DỤC PHƢƠNG TÂY THẾ KỶ XX

Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành: Triết học
Mã số: 60220301

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Nguyễn Vũ Hảo

Hà nội - 2015


LỜI CAM ĐOAN
Tôi cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu của riêng tôi.
Các số liệu sử dụng trong luận văn là trung thực. Luận văn có tham khảo
một số kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học, một số thông tin từ các
văn bản của Nhà nước đã có chú thích rõ ràng, đầy đủ.
Học viên
Vũ Thị Phƣơng


LỜI CẢM ƠN
Sau một thời gian nghiên cứu dưới sự hướng dẫn của PGS.TS.
Nguyễn Vũ Hảo , đề tài : “Triết học giáo dục của John Dewey và những ảnh

hưởng của nó đến tư tưởng giáo dục phương

Tây thế kỷ XX” đã được hoàn

thành tại Khoa Triết học - Trường Đại học khoa học xã hội và nhân văn.
Với lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc, em xin chân thành cảm ơn
PGS.TS. Nguyễn Vũ Hảo, người đã tận tình chỉ bảo, hướng dẫn và giúp đỡ
em trong suốt thời gian học tập và nghiên cứu tại trường
Em xin chân thành cảm ơn các thầy, các cô trong Khoa Triết học, đã
tạo điều kiện thuận lợi, nhiệt tình giúp đỡ em hoàn thành đề tài.
Em xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày 14 tháng 10 năm 2015
Học Viên
Vũ Thị Phƣơng


MỤC LỤC
A - MỞ ĐẦU ......................................................................................................... 6
1. Tính cấp thiết của đề tài .................................................................................. 6
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu đề tài .......................................................... 7
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ................ Error! Bookmark not defined.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ................. Error! Bookmark not defined.
5. Cơ sở lý luận và phƣơng pháp nghiên cứu .. Error! Bookmark not defined.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn .... Error! Bookmark not defined.
7. Kết cấu của luận văn ...................................... Error! Bookmark not defined.
B. NỘI DUNG ..................................................... Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 1 : BỐI CẢNH VÀ NHỮNG TIỀN ĐỀ RA ĐỜI TRIẾT HỌC
GIÁO DỤC CỦA JOHN DEWEY ................... Error! Bookmark not defined.
1.1. Bối cảnh kinh tế xã hội cho sự hình thành tƣ tƣởng triết học giáo dục
của John Dewey .................................................. Error! Bookmark not defined.

1.2. Những tiền đề lý luận cho sự ra đời tƣ tƣởng triết học giáo dục của John
Dewey................................................................... Error! Bookmark not defined.
1.2.1. Tư tưởng triết học của Charles S. Pierce và William James .............. Error!
Bookmark not defined.
1.2.2. Tư tưởng triết học giáo dục của Wilhelm HumboldtError! Bookmark not
defined.
1.2.3. Tư tưởng triết học của J. S. Mill ................ Error! Bookmark not defined.
1.3. John Dewey: Cuộc đời và tác phẩm .......... Error! Bookmark not defined.
Tiểu kết chƣơng 1 ............................................... Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 2: NHỮNG NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA TRIẾT HỌC GIÁO
DỤC CỦA JOHN DEWEY ............................... Error! Bookmark not defined.
2.1. Sự phê phán của John Dewey đối với một số tƣ tƣởng giáo dục truyền
thống. ................................................................... Error! Bookmark not defined.
2.1.1. Phê phán tư tưởng giáo dục của Plato thời kỳ cổ đạiError!

Bookmark

not defined.
2.1.2. Phê phán tư tưởng giáo dục theo lý tưởng “Cá nh

ân chủ nghĩa” thế kỷ

XVIII ..................................................................... Error! Bookmark not defined.
2.1.3. John Dewey phê phán triết lý giáo dục như là thuộc về quốc gia và xã hội Error!
Bookmark not defined.


2.1.4. John Dewey phê phán lý luận coi giáo dục là sự chuẩn bị của đứa trẻ cho
đời sống trưởng thành của nó trong tương lai. .... Error! Bookmark not defined.
2.1.5. John Dewey phê phán lý luận coi giáo dục như là sự bộ

c lộ những năng

lực tiềm tàng để đạt đến một mục đí ch rõ ràng. .. Error! Bookmark not defined.
2.1.6. John Dewey phê phán lý luận coi giáo dục như là huấn luyện các khả
năng. ..................................................................... Error! Bookmark not defined.
2.2. Tƣ tƣởng của John Dewey về mục tiêu và bản chất của giáo dục ... Error!
Bookmark not defined.
2.2.1. Mục tiêu giáo dục ....................................... Error! Bookmark not defined.
2.2.2. Bản chất của giáo dục ................................ Error! Bookmark not defined.
2.3. Tƣ tƣởng của John Dewey về chủ thể , nội dung và chƣơng trình giáo
dục. ....................................................................... Error! Bookmark not defined.
2.3.1. Chủ thể và đối tượng giáo dục ................... Error! Bookmark not defined.
2.3.2. Nội dung giáo dục ...................................... Error! Bookmark not defined.
2.3.3. Chương trình giáo dục ............................... Error! Bookmark not defined.
2.4. Tƣ tƣởng của John Dewey về phƣơng pháp giáo dục và dân chủ trong
giáo dục................................................................ Error! Bookmark not defined.
2.4.1. Sự phê phán đối với một số phương pháp giáo dục truyền thống ...... Error!
Bookmark not defined.
2.4.2. Phương pháp giáo dục của John Dewey.... Error! Bookmark not defined.
2.4.3. Về dân chủ trong giáo dục ......................... Error! Bookmark not defined.
Tiểu kết chƣơng 2 ............................................... Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 3: ẢNH HƢỞNG TRIẾT HỌC GIÁO DỤC CỦA JOHN
DEWEY ĐẾN TƢ TƢỞNG GIÁO DỤC PHƢ

ƠNG TÂY THẾ KỶ XX

................................................................... Error! Bookmark not defined.
3.1. Những giá trị và hạn chế trong triết học giáo dục của John Dewey Error!
Bookmark not defined.

3.1.1. Những giá trị trong triết học giáo dục của John DeweyError! Bookmark
not defined.
3.1.2. Những hạn chế trong triết học giáo dục của John Dewey .................. Error!
Bookmark not defined.
3.2. Ảnh hƣởng triết học giá o dục của John Dewey đến tƣ tƣởng giáo dục
phƣơng Tây thế kỷ XX. ..................................... Error! Bookmark not defined.


3.2.1. William Heard Kilpatrick (1871 - 1965).... Error! Bookmark not defined.
3.2.2. Maria Montessori (1879 – 1952) ............... Error! Bookmark not defined.
3.2.3. Rudolf Steiner (1861-1925) ........................ Error! Bookmark not defined.
3.2.4. Pasi Sahlberg ............................................. Error! Bookmark not defined.
Tiểu kết chƣơng 3 ............................................... Error! Bookmark not defined.
C. KẾT LUẬN .................................................... Error! Bookmark not defined.
D. TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 11


A - MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong thông điệp hỏi - đáp về một số nội dung đổi mới căn bản , toàn diện giáo dục
đào tạo, Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam đã thẳng thắn nêu ra những hạn chế , yếu kém
chủ yếu của giá o dục và đào tạo Việt Nam hiện nay đó là : Chất lượng, hiệu quả giáo dục
và đào tạo còn thấp so với yêu cầu phát triển kinh tế xã hội của đất nước; chương trình
giáo dục còn coi nhẹ thực hành , phương pháp kiểm tra, thi và đánh giá lạc hậu, thiếu thực
chất, thiếu gắn kết giữa đào tạo với nhu cầu của thị trường lao động ; quản lí giáo dục và
đào tạo còn nhiều yếu kém; đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lí giáo dục còn nhiều bất cập
về chất lượng, số lượng và cơ cấu, thiếu tâm huyết, thậm chí vi phạm đạo đức nghề
nghiệp; đầu tư cho giáo dục và đào tạo chưa hiệu quả; cơ sở vật chất kĩ thuật còn thiếu và
lạc hậu, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn [Xem: 80].
Trước thực trạng đó , Nghị quyết Đại hội toàn quốc lần thứ XI đã xác định: "Đổi mới

căn bản, toàn diện nền giáo dục theo hướng chuẩn hoá, hiện đại hoá, xã hội hoá, dân chủ
hoá và hội nhập quốc tế" [14, tr.130-131]. Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục là một
công việc hết sức trọng đại, muốn thành công chúng ta phải dựa trên những tư tưởng,
quan điểm giáo dục mang tính triết lý định hướng cho việc xây dựng và phát triển nền
giáo dục. Hiện nay, chúng ta vẫn xác định “lấy chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh” là kim chỉ nam cho mọi hành động, trong đó có xây dựng và đổi mới giáo dục.
Điều đó đã góp phần không nhỏ vào sự phát triển nền giáo dục nước nhà thời gian qua,
phục vụ đắc lực cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tuy nhiên, sự nghiệp công
nghiệp hoá, hiện đại hoá trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa
và hội nhập quốc tế đòi hỏi chúng ta phải tiếp tục đổi mới mạnh mẽ hơn nữa giáo dục và
đào tạo trong đó có triết lý giáo dục. Hội nghị Trung ương lần thứ Tám, Ban Chấp hành
Trung ương khoá XI, ngày 04 tháng 11 năm 2013, đã xác định: “Đổi mới căn bản, toàn
diện giáo dục và đào tạo là đổi mới những vấn đề lớn, cốt lõi, cấp thiết, từ quan điểm, tư
tưởng chỉ đạo” [15, tr.119]. Như vậy, đổi mới giáo dục hiện nay đầu tiên cần đổi mới từ
quan điểm, tư tưởng chỉ đạo hay nói cách khác cần đổi mới triết lý giáo dục Việt Nam


Triết lý giáo dục Việt Nam cần được xây dựng trên cơ sở kế thừa những tinh hoa
triết lý giáo dục truyền thống của dân tộc, triết học Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh
về giáo dục, đồng thời phải biết tiếp thu có chọn lọc những tinh hoa triết lý giáo dục tiến
bộ trên thế giới. Ngày nay, khi bối cảnh thế giới đang có nhiều đổi thay, hơn lúc nào hết,
triết lý giáo dục Việt Nam cần được bổ sung, hoàn thiện hướng tới mục tiêu xây dựng
một nền giáo dục tiên tiến, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước và hội nhập quốc tế.
Muốn vậy, cần phải nghiên cứu các tư tưởng và mô hình giáo dục của các quốc gia phát
triển có nền giáo dục hàng đầu trên thế giới đặc biệt là Mỹ.
Nghiên cứu triết học giáo dục của John Dewey và những ảnh hưởng của nó đến tư
tưởng giáo dục phương Tây thế kỷ XX là cần thiết nhằ m nghiên cứu, tiếp thu những luận
điểm tiến bộ có giá trị nhân loại hướng đến việc xây dựng và phát triển triết lý giáo dục
Việt Nam trong bối cảnh hội nhập quốc tế hiện nay . Tư tưởng giáo dục của John Dewey
và những hậu bối của ông đã để lại những dấu ấn rõ nét trong hệ thống giáo dục của

nhiều nước phương Tây.
Tuy nhiên, hiện nay chưa có công trình nào đi sâu nghiên cứu triết lý giáo dục của
John Dewey và những tư tưởng triết lý giáo dục phương Tây thế kỷ XX một cách có hệ
thống và sự ảnh hưởng của nó đến giáo dục Việt Nam.
Xuất phát từ những lý do trên , tôi chọn chủ đề : “Triết học giáo dục của John Dewey
và những ảnh hưởng của nó đến tư tưởng giáo dục Phương Tây thế kỷ XX” làm đề tài
luận văn thạc sĩ của mì nh.
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu đề tài
Có nhiều công trình nghiên cứu về chủ nghĩa thực dụng nói chung và triết học
giáo dục của John De wey nói riêng dưới các góc độ tiếp cận khác nhau. Các công trình
nghiên cứu này có thể được phân chia thành ba loại sau : (1) các công trình nghiên cứu về
triết học phương Tây hiện đại nói chung và triết học thực dụng Mỹ nói riêng; (2) các
công trình nghiên cứu về tư tưởng triết học giáo dục của John Dewey và (3) các công


trình nghiên cứu trực tiếp đến đề tài về triết học giáo dục của John Dewey và ảnh hưởng
của nó đến tư tưởng giáo dục Phương Tây thế kỷ XX .
Thứ nhất, là các công trì nh nghiên cứu về triết học phương Tây hiện đại nói chung
và triết học thực dụng Mỹ nói riêng bằng tiếng Việt . Trong số này, có thể kể đến cuốn
giáo trình : Lịch sử triết học [37] xuất bản năm 1992, do GS.TS Nguyễn Hữu Vui làm
chủ biên. Tác giả đã nghiên cứu có hệ thống về các trào lưu triết học cũng như các triết
gia lớn của triết học phương Tây . Tuy nhiên, do mục đích của mình, giáo trình chưa trình
bày cụ thể và chi tiết về từng trào lưu , mà mới dừng lại ở việc tóm tắ t và khái quát về các
học thuyết phương Tây hiện đại . Bên cạnh đó , những nhận xét về giá trị và hạn chế của
các học thuyết triết học đã thực sự không còn phù hợp với bối cảnh Việt Nam hiện nay .
Một công trì nh khác là giáo trình: Triết học phương Tây hiện đại [16] của tác giả
Lưu Phóng Đồng do Lê Quang Lâm dị ch , xuất bản năm 1994, gồm bốn tập. Trong tập II,
tác giả Lưu Phóng Đồng đã lần lượt trình bày hệ thống các trào lưu

, trường phái, chủ

nghĩa từ chủ nghĩa Hegel mới , chủ nghĩa thực dụng , trào lưu tư tưởng chủ nghĩa thực tại
thế kỷ XX , triết học phân tí ch . Đặc biệt trong chương VII: Chủ nghĩa thực dụng , tác giả
đã trì nh bày khái quát về bối cảnh ra đời chủ nghĩ a thự c dụng, đặc điểm và tí nh phổ biế n
của chủ nghĩa thực dụng , trong đó có tư tưởng triết học của

Charles S .Peirce, William

James và John Dewey . Tuy nhiên, tác giả mới dừng lại ở góc độ phân tích

nhất đị nh ,

chưa đưa ra được những đánh giá về những giá trị và hạn chế của chủ nghĩa thực dụng.
Gần đây nhấ t, phải kể đến cuốn sách

Triết học Mỹ [9] do Bùi Đăng Duy và

Nguyễn Tiến Dũng đồng tác giả , xuất bản năm 2006. Các tác giả đã khái quát về triết học
Mỹ từ thời kỳ thuộc địa đến khi nước Mỹ trở thành siêu cường. Các tác giả đã trình bày
hệ thống về Chủ nghĩ a thực dụng của Charles S.Peirce - người sáng lập chủ nghĩa thực
dụng, của William James, người làm cho thế giới biết tới chủ nghĩa thực dụng Mỹ, và của
John Dewey, nhà triết học thực dụng có ảnh hưởng lớn nhất . Ngoài ra cuốn sách còn đề
cập đến nh ững trào lưu triết học ở Mỹ như : chủ nghĩa Freud, chủ nghĩa Nhân vị, chủ
nghĩa Hiện sinh, Chủ nghĩa tự do, chủ nghĩa hiện thực mới, triết học Phân tích và C hủ
nghĩa hiện thực khoa học.


Không dừng lại nghiên cứu những tư tưởng, quan điểm của chủ nghĩa thực dụng,
một số công trình còn nghiên cứu ảnh hưởng của chủ nghĩa thực dụng đến Việt Nam.
Tiêu biểu có luận văn thạc sĩ của Trần Hải Yến Chủ nghĩa thực dụng Mỹ và sự biểu hiện

của nó ở Việt Nam. Luận văn đã trì nh bày hệ thống về c hủ nghĩa thực dụng , đánh giá
được những giá trị và hạn chế của nó . Công trì nh cũng bước đầu tì m hiể u về những biể u
hiện của chủ nghĩa thực dụng ở Việt Nam.
Ngoài ra, thuộc loại này phải kể đến vô số bài báo trong nước đã viết về chủ nghĩa
thực dụng, trong số đó có các bài như: Vài nét về chủ nghĩa bảo thủ ở phương Tây của
tác giả Nguyễn Văn Dũng, được đăng trên Tạp chí triết học, số 3, năm 1992; Suy nghĩ về
nghiên cứu triết học phương Tây hiện nay của tác giả Đỗ Huy

, đăng trên Tạp chí triết

học, số 4, năm 1994; Vấn đề tính chủ quan trong triết học phương Tây hiện đại của

tác

giả Đỗ Minh Hợp, đăng trên Tạp chí triết học, số 1, năm 1996; bài Chủ nghĩa thực dụng
Mỹ qua một số đại biểu của nó của Nguyễn Hào Hải , được đăng trên Tạp chí triết học, số
4, năm 1997; Một số khía cạnh về văn hóa và con người trong triết học phương Tây hiện
đại của tác giả Nguyễn Tiến Dũng, đăng trên Tạp chí triết học, số 1, năm 1999.
Các công trình trên đã cung cấp cho chúng ta những thông tin bổ ích về triết học
phương Tây hiện đại nói chung và chủ nghĩa thực dụng Mỹ nói riêng.
Các công trình bằng tiếng Anh liên quan đến chủ nghĩa thực dụng có cuốn : Chủ
nghĩa thực dụng và triết học cổ điển Mỹ (Pragmatism and classical American philosophy)
(1999) [60] của John S .Tuhr. Tác phẩm đề cập đến triết học Mỹ theo dòng chảy của lị ch
sử đồng thời tập hợp những bài giới thiệu , bình luận, nhận xét, đánh giá của các học giả
hàng đầu về triết học Mỹ nói chung và triết học thực dụng nói riêng , chọn lọc trích một
số bài viết quan trọng của Charles S .Peirce, William James, Josiah Royce, John Dewey,
George Herbert Mead...
Thứ hai , là các công trình nghiên cứu về tư tưởng triết học giáo dục của John
Dewey, trong đó phải kể đến các cuốn sách như : Lịch sử giáo dục thế giới (1998) [35]
của hai tác giả Hà Nhật Thăng và Đào Thanh Âm . Các tác giả đã trình bày sơ lược về tư

tưởng giáo dục thực dụng chủ yếu của John Dewey . Tác phẩm mới chỉ tập trung vào


phân tí ch những hạn chế mà chưa đánh giá được những giá trị trong triết học giáo

dục

của John Dewey.
Tình hình nghiên cứu về triết học giáo dục của John Dewey đặc biệt khởi sắc sau
khi các tác phẩm của John Dewey về giáo dục được dịch

ra tiếng Việt . Đó là các tác

phẩm như: Dân chủ và giáo dục (2008), người dị ch: Phạm Anh Tuấn; Kinh nghiệm và
Giáo dục (2012), người dịch: Phạm Anh Tuấn; Cách ta nghĩ (2013), người dị ch: Vũ Đức
Anh.
Trong số này , Các công trình nghiên cứu về triết học John Dewey có thể kể đến
như luận văn Thạc sĩ: Tư tưởng giáo dục trong hệ thống triết học của John Dewey (2007)
[28] của Nguyễn Thị Luyện . Trong luận văn này tác giả đã chỉ rõ của tư tưởng giáo dục
trong hệ thống triết học của John Dewey , nội dung của tư tưởng giáo dục và đánh giá
những giá trị và hạn chế của tư tưởng giáo dục của John Dewey . Trong luận văn thạc sĩ:
Triết lý giáo dục của J. Dewey trong “Dân chủ và giáo dục” (2011) [19], tác giả Thân
Thị Hạnh đã phân tích những nhân tố cơ bản tác động đến sự hình thành triết lý giáo dục
của Dewey, các nội dung cơ bản của triết lý giáo dục đó được

thể hiện trong tác phẩm

Dân chủ và giáo dục và chỉ ra một số giá trị và hạn chế của triết lý giáo dục của Dewey
trong bối cảnh cải cách giáo dục Việt Nam hiện nay.
Ngoài những công trì nh nói trên, phải kể đến những bài báo được đăng tải trên các

tạp chí. Đó là những nghiên cứu chuyên sâu về triết lý giáo dục của John Dewey như:
John Dewey – Chủ nghĩa thực dụng trong giáo dục và phương pháp tư duy toàn diện
(2008) của tác giả Nông Duy Trường, Học viện công dân; Tư tưởng của John Dewey về
nội dung giáo dục của tác giả Lê Văn Tùng , đăng trên Tạp chí khoa học Đại học Huế , tập
86, số 8, năm 2013; Triết lý giáo dục của John Dewey với giáo dục và dạy học ở Việt
Nam của tác giả Nguyễn Ái Học , đăng trên website Khoa Ngữ văn – ĐH Sư phạm Hà
Nội, tháng 03 năm 2014. Các bài báo trên đã làm rõ những luận điểm cơ bản của John
Dewey về triết lý giáo dục

, phương pháp giáo dục làm cơ sở cho việc đổi mới các

phương pháp giáo dục ở Việt Nam.
Bên cạnh đó, công trì nh của tác giả Nguyễn Vũ Hảo : "Triết lý giáo dục của John Dewey
hướng đến phát triển con người và những điểm gợi mở cho nền giáo


D. TÀI LIỆU THAM KHẢO
 Tài liệu bằng tiếng Việt
1. Vương Ngọc Bì nh (2004), Uyliam Giêmxo, Nxb Thuận Hóa, Thuận Hóa.
2. Nguyễn Trí Dĩnh (1996), Lịch sử kinh tế quốc dân, NXB Giáo dục, Hà Nội.
3. Nguyễn Tiến Dũng (1997), "Những nét chính của Chủ nghĩa thực dụng Mỹ", Tạp chí
Châu Mỹ ngày nay, (1), Hà Nội.
4. Nguyễn Tiến Dũng (1998), “Khoa học hiện đại và triết học”, Tạp chí triết học, Hà Nội.
5. Nguyễn Tiến Dũng (1999), “Những trắc nghiệm về văn hóa và con người phương Tây
hiện đại”, Tạp chí triết học, Hà Nội.
6. Nguyễn Tiến Dũng (1999), “Một số khía cạnh về văn hóa và con người trong triết học
phương Tây hiện đại”, Tạp chí triết học, Hà Nội.
7.

Nguyễn Tiến Dũng (2002), "Triết học Mỹ với việc thiết lập nền tảng triết học cho

khoa học", Tạp chí triết học, (2), Hà Nội.

8.

Nguyên Văn Dũng (1999), "William James với quan niệm về đạo đức", Tạp chí triết
học, ( 3); Tạp chí triết học, ( 5), Hà Nội.

9.

Bùi Đăng Duy, Nguyễn Tiến Dũng (2006), Triết học Mỹ, NXB tổng hợp thành phố
Hồ Chí Minh, Hồ Chí Minh.

10. Bùi Đăng Duy, Nguyễn Tiến Dũng (2008), Lịch sử triết học phương Tây hiện đại,
NXB tổng hợp thành phố Hồ Chí Minh, Hồ Chí Minh.
11. John Dewey (2008), Dân chủ và giáo dục, Phạm Anh Tuấn dị ch , NXB Tri thức, Hà
Nội.
12. John Dewey (2012), Kinh nghiệm và Giáo dục, Phạm Anh Tuấn dị ch , Nxb Trẻ, Hồ
Chí Minh.
13. John Dewey (2013), Cách ta nghĩ, Vũ Đức Anh dịch, NXB Tri thức, Hà Nội.
14. Đảng Cộng sản Việt Nam (2011), Văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI , Nxb
CTQG, Hà Nội.
15. Đảng Cộng sản Việt Nam

(2013), Văn kiện Hội nghị lần thứ

tám Ban chấp hành

Trung ương khóa XI, Văn phòng Trung ương Đảng, Hà Nội
16. Lưu Phóng Đồng (1994), Triết học phương Tây hiện đại, tập 2, NXB CTQG, Hà Nội

17. Phạm Minh Hạc (2002), Giáo dục Việt Nam trước ngưỡng cửa thế kỉ XXI, NXB
CTQG, Hà Nội.
18. Nguyễn Hào Hải (1997), Chủ nghĩa thực dụng Mỹ qua một số đại biểu của nó, Tạp
chí Triết học, 98(4), Hà Nội.
19. Thân Thị Hạnh (2011), Triết lý giáo dục của J.Dewey trong “Dân chủ và giáo dục”,
luận văn Thạc sĩ Triết học, Viện Triết học, Hà Nội.
20. Nguyễn Vũ Hảo (2015), "Triết lý giáo dục của J.D hướng đến phát triển con người và
những điểm gợi mở cho nền giáo dục ở Việt Nam hiện nay ", Tạp chí nghiên cứu con
người, 76 (1), Hà Nội.
21. Trịnh Sơn Hoan (2008), "Vài nét về chủ nghĩa thực dụng Mỹ", Tạp chí Khoa học và
Công nghệ - Đại học Đà Nẵng, 29 (5), Đà Nẵng.
22. Đỗ Minh Hợp (2006), Diện mạo triết học phương Tây hiện đại, NXB Hà Nội, Hà Nội
23. Đỗ Minh Hợp, Nguyễn Thanh, Nguyễn Anh Tuấn (2006), Đại cương lịch sử triết học
phương Tây, NXB Tổng hợp TP. Hồ Chí Minh, Hồ Chí Minh.
24. Ted Honderich (2002), Lịch sử triết học và các luận đề, Nxb Văn hóa Thông tin, Hà
Nội.
25. Phạm Minh Lăng (1984), Mấy trào lưu triết học phương Tây, Nxb Đại học & Trung
học chuyên nghiệp, Hà Nội.
26. Phạm Minh Lăng (1997), “Tri thức khoa học và quá trình từ tự nó đến cho nó vì nó từ
tự phát đến tự giác”, Tạp chí triết học, Hà Nội.
27. Phạm Minh Lăng (2003), Những chủ đề cơ bản của triết học phương Tây, Nxb Văn
hóa Thông tin, Hà Nội.
28. Nguyễn Thị Luyện (2007), Tư tưởng giáo dục trong hệ thống triết học của John
Dewey, Luận văn Thạc sĩ , Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn

- Đại học

Quốc gia Tp. Hồ Chí Minh, Hồ Chí Minh.
29. Maria Montessori (2008), Dạy Con Trước Tuổi Lên 3 - Phương Pháp Giáo Dục Của

Montessori, Nxb Lao động, Hà Nội.
30. John Stuart Mill (2012), Bàn về tự do, Nguyễn Văn Trọng dịch. NXB Tri thức, Hà
Nội.


31. Trần Thị Nhàn (2011), Triết học thực dụng Mỹ, Luận văn Thạc sĩ Triết học, Viện
Triết học, Hà Nội.
32. Trần Tuấn Phong (1997), Về khái niệm “Kinh nghiệm” trong hệ thống triết học của
W.James, Tạp chí Triết học, 96 (2), Hà Nội.
33. Phạm Văn Sỹ (1980), Về tư tưởng và văn hóa phương Tây hiện đại, NXB Đại học và
trung cấp chuyên nghiệp, Hà Nội.
34. Lê Văn Tùng (2011), "Triết lý giáo dục của John Dewey", Tạp chí giáo dục, Hà Nội.
35. Hà Nhật Thăng, Đào Thanh Âm (1998), Lịch sử giáo dục thế giới, NXB Giáo dục, Hà
Nội.
36. Nông Duy Trường (2008), John Dewey – Chủ nghĩa thực dụng trong giáo dục và
phương pháp tư duy toàn diện, Học viện công dân.
37. Nguyễn Hữu Vui (chủ biên) (1992), Lịch sử triết học, NXB CTQG, Hà Nội.


Tài liệu tiếng nƣớc ngoài

38. Reginnald D. Archambault (1974), John Dewey on education, Chicago university,
US.
39. Barbara Thayer-Bacon (2012), Maria Montessori, John Dewey, and William H.
Kilpatrick, Education and Culture, Volume 28, Number 1.
40. Gert J. J. Biesta, Siebren Miedema (2000), Context and interaction. How to assess
Dewey’s influence on educational reform in Europe, Studies in Philosophy and
Education, Volume 19, Issue 1-2.
41. Peter Berglar (1970), Wilhelm von Humboldt, Rowoht, Reinbeck , pp. 87 (từ Báo cáo
của Humboldt cho Đức vua), 1809. Tác phẩm 5 tập, tập 4, tr. 218).

42. Dewey, John (1902), The Child and the Curriculum, The essential Dewey, volume I:
Pragmatism, Education, Democracy, edited by Larry A. Hickman and Thomas
M.Alexander, Indiana University Press, 1998.
43. John Dewey (1910), "What is thought?", Chapter 1 in How we think, Lexington,
Mass: D.C. Heath.


44. Dewey, John (1917), The need for a Recovery of Philosophy, The essential Dewey,
volume I: Pragmatism, Education, Democracy, edited by Larry A. Hickman and
Thomas M.Alexander, Indiana University Press, 1998.
45. Dewey, John (1928), Philosophies of Freedom, The essential Dewey, volume II:
Ethics, Logic, Psychology, edited by Larry A. Hickman and

Thomas M.Alexander,

Indiana University Press, 1998.
46. Dewey, John (1938), Experience and Education (electronic version),
source:
/>ed in September 2013.
47. Josefa Presbitero Estrada (1958), A Critical Comparison of the Educational
Philosophies of John Dewey and William Heard Kilpatrick, University of Kansas,
American.
48. The New Era, The need for a Philosophy of education, The New Era in home and
school, Lon don, 1934.
49. Daniel Gaido (1960), The education theories of John Dewey , tạp chí: Quốc tế xã hội
chủ nghĩa, Vol. 21.
50. Philip W.Jackson (1998), John Dewey’s School and Society Revisited,

The

elementary school journal, vol. 98 (No.5).
51. (AM) Montessori, M. (1964), The Montessori method, New York, NY: Schocken
Books, Inc.
52. (MM) Montessori (1965), Dr. Montessori’s own handbook, New York, NY: Schocken
Books, Inc.
53. (CE)Montessori, M. (1967), The discovery of the child. New York, NY: Fides
Publisher Inc.
54. (D) Povell, P. (2007), Maria Montessori: portrait of a young woman. Montessori Life:
A Publication of the American Montessori Society, 19(1),
55. Hainstock, E.G. (1997), The essential Montessori, New York, NY: Plume Publishing.


56. Hickman, Larry A. and M.Alexander Thomas (1998), The essential

Dewey:volume I and II, Indiana University Press, US Hermann, Ulrich.
57. Honneth, Axel and John M.M.Farrell (1998), Democracy as reflexive

cooperation: John Dewey and The theory of Democracy today, Political Theory,
vol.26, no.6.
58. Thomas H. Kilpatrick (2010), The Project Method, Nxb. Kessinger, American.
59. Arleen Theresa Dodd-Nufrio (2011), Reggio Emilia, Maria Montessori, and John
Dewey: Dispelling Teachers’ Misconceptions and Understanding Theoretical
Foundations, Early Childhood Education Journal, Volume 39, Issue 4.
60. S.Tuhr, John (1999), Pragmatism and classical American philosophy,
Indiana University Press, The United state of America (US).
61. A. Harry Passow (1982), John Dewey's Influence on Education around the World,
Teachers College Record, Volume 83, Number 3.
62. Rudolf Steiner (1995), The Kingdom of Childhood : Introductory Talks on Waldorf
Education, Nxb. Anthroposophic Press, American.
63. Rainer Christoph Schwinges (2001), Humboldt International, Basel, pp. 174.

64. J. S. Shapiro (1943), J.S.Mill, Pioneer of Democratic Liberalism in England, Journal of
the History of Ideas 4.
65. Zaiotti, Ruben (2013), Pragmaticist explorations: C.S.Peirce, the logic of inquiry and
international relations, source:
/>nquiry_and_international_relations,

accessed

in

http://123.30.190.43:8080/tiengviet/tulieuvankien/vankiendang/details.asp?topic=191
&subtopic=9&leader_topic=990&id=BT7111340696
66. Wang, Jessica Ching – Sze (2009), Reconstructing Deweyan democratic education
for a globalizing world, Educational Theory, vol.59, (no.4).
67. />68. />

69. />70. />1469
71. />x.
72. www.ibe.unesco.org/…ations/ThinkersPdf/humbolde.PDF
73. />74. />75. />76. />77. />78. />79. />80. />81. />82. />83. />84. />85.


Các công trình liên quan đến đề tài đã đƣợc công bố của tác giả:
1. Bài báo: “Ảnh hưởng của phương pháp giáo dục John Dewey đến việc hình thành
các phương pháp giáo dục ở phương Tây thế kỷ XX” – Tạp chí Giáo dục và xã hội
– số đặc biệt, tháng 6 – 2015
2. Bài báo: “Những giá trị và hạn chế trong tư tưởng giáo dục của John Dewey” –
Tạp chí Thiết bị giáo dục – số 122, tháng 10 – 2015