BÀI GIẢNG
NGUYÊN LÝ KẾ TOÁN
NỘI DUNG HỌC PHẦN
1
MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG VỀ KẾ TOÁN
2
CHỨNG TỪ KẾ TOÁN VÀ KIỂM KÊ
3
TÀI KHOẢN KẾ TOÁN
4
TÍNH GIÁ CÁC ĐỐI TƯỢNG KẾ TOÁN
5
TỔNG HỢP VÀ CÂN ĐỐI KẾ TOÁN
6
KẾ TOÁN CÁC QUÁ TRÌNH CHỦ YẾU
7
SỔ KẾ TOÁN VÀ HÌNH THỨC KẾ TOÁN
CHƯƠNG I
MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG
VỀ KẾ TOÁN
Mục tiêu học tập
1
2
3
Nắm vững khái
Nắm vững vai trò,
Nắm được các nguyên
niệm, đối tượng của
chức năm và nhiệm
tắc kế toán chung và
hạch toán kế toán
vụ của kế toán
các phương pháp kế
toán
1.1. Vai trò – chức năng – nhiệm vụ
của kế toán
1.1.1 Khái niệm hạch toán kế toán
Là một môn khoa học phản ánh và giám đốc các mặt hoạt động kinh tế- tài
chính ở tất cả các đơn vị, các tổ chức kinh tế xã hội.
Các loại hình kế toán chủ yếu
1
2
3
Hạch toán nghiệp
Hạch toán thống
Hạch toán kế toán
vụ
kê
1.1.2. Vai trò của kế toán
Kế toán phục vụ cho các nhà quản lý kinh tế
•
•
•
Chủ doanh nghiệp
Ban giám đốc
Người lao động
Kế toán phục vụ cho các nhà đầu tư
•
•
•
Nhà đầu tư
Chủ nợ
Ngân hàng, cơ quan tín dụng
Kế toán phục vụ nhà nước
•
•
•
•
Cơ quan thuế
Thống kê
Tài chính
Đầu tư
Vai trò của kế toán
1.1.3. Chức năng của hạch toán kế toán
•
Chức năng thông tin:
•
Chức năng kiểm tra
1.1.4. Nhiệm vụ của hạch toán
1
2
3
Kiểm tra, giám sát các khoản thu chi tài
Thu thập, xử lý thông tin,
số liệu kế toán theo đối
tượng và nội dung công
việc kế toán, theo chuẩn
mực và chế độ kế toán
chính, các nghĩa vụ thu, nộp, thanh toán
Phân tích thông tin, số liệu kế
nợ; kiểm tra việc quản lý, sử dụng tài
toán; tham mưu, đề xuất các giải
sản và nguồn hình thành tài sản; phát
pháp phục vụ yêu cầu quản trị
hiện và ngăn ngừa các hành vi vi phạm
và quyết định kinh tế tài chính
pháp luật về tài chính, kế toán
của đơn vị kế toán
4
Cung cấp thông tin, số
liệu kế toán theo quy
định của pháp luật
1.2. Các khái niệm và nguyên tắc kế toán
1.2.1. Các khái niệm
Khái niệm đơn vị kế toán
Đơn vị kế toán là đơn vị mà ở đó có sự
kiểm soát các nguồn lực, tài sản và tiến
hành các hoạt động kinh doanh cùng quá
trình ghi chép, tổng hợp và báo cáo
•
Khái niệm kỳ kế toán:
Kỳ kế toán là khoảng thời gian xác định từ thời điểm đơn vị kế toán bắt
đầu ghi sổ kế toán đến thời điểm kết thúc việc ghi sổ kế toán, khóa sổ kế
toán để lập báo cáo tài chính.
•
Khái niệm thước đo tiền tệ:
Thước đo tiền tệ là sử dụng đơn vị tiền tệ để đo lường các
loại tài sản, hàng hóa, vật tư và các hoạt động của đơn vị
1.2.2. Các nguyên tắc kế toán
•
Nguyên tắc cơ bản dồn tích: mọi nghiệp vụ kinh tế tài chính phát sinh phải được
ghi sổ kế toán vào thời điểm phát sinh mà không căn cứ vào thời điểm thực tế thu
hoặc chi tiền
•
Nguyên tắc giá gốc: Việc đo lường phải dựa trên cơ sở giá phí thực tế
•
Nguyên tắc hoạt động liên tục: theo nguyên tắc này, các tổ chức, đơn vị được
hình thành và hoạt động liên tục để đạt mục tiêu của tổ chức, đơn vị đề ra
•
Nguyên tắc nhất quán: các chính sách và
phương pháp tiến hành kế toán trong đơn vị
phải được áp dụng một cách thống nhất trong
thời gian hoạt động, ít nhất một niên độ kế toán
Nguyên tắc phù hợp: các khoản thu nhập
và chi phí của tổ chức thì phải ghi nhận
phù hợp với nhau
•
Nguyên tắc trọng yếu: chú trọng đến các
vấn đề mang tính quyết định đến bản chất,
nội dung sự vật
•
Nguyên tắc thận trọng: tăng doanh thu khi
chắc chắn, tăng chi phí khi có thể
1.3. Đối tượng của hạch toán kế toán
1.3.1 Khái quát chung về đối tượng của kế toán
•
Đối tượng nghiên cứu của kế toán là tài sản
Đặc điểm của đối tượng hạch toán kế toán:
•
•
•
•
Hạch toán kế toán nghiên cứu các yếu tố của quá trình
tái sản xuất trên góc độ vốn.
Không chỉ nghiên cứu vốn ở trạng thái tĩnh mà còn
nghiên cứu vốn ở trạng thái động
Nghiên cứu tài sản không thuộc sở hữu của đơn vị
nhưng đơn vị có trách nhiệm quản lý
Hạch toán kế toán nghiên cứu trong phạm vi một đơn
vị cụ thể
1.3.2. Nội dung cụ thể của đối tượng hạch toán kế toán
Tài sản bằng tiền
Tài sản đầu tư ngắn hạn
Tiền mặt, TGNH, tiền đang
chuyển
Chứng khoán ngắn hạn,
vốn góp ngắn hạn
Ngắn hạn
Tài sản trong thanh toán
Tài sản
Khoản phải thu, tạm ứng
Nguyên vật liệu, CCDC,
Tài sản hàng tồn kho
sản phẩm dở dang
Thành phẩm, hàng hóa,
hàng gửi bán
Dài hạn
TSCĐ, Các khoản đầu tư
dài hạn
Nợ ngắn hạn
Nợ ngắn hạn
- Vay và nợ ngắn hạn
- Vay và nợ ngắn hạn
- Phải trả người bán
- Phải trả người bán
- Phải trả người lao động
NỢ
NỢ
- Phải trả người lao động
PHẢI
PHẢI
TRẢ
TRẢ
Nợ dài hạn
Nợ dài hạn
- Vay và nợ dài hạn
- Vay và nợ dài hạn
- Phải trả dài hạn nội bộ
- Phải trả dài hạn nội bộ
- Phải trả dài hạn khác
- Phải trả dài hạn khác
NGUỒN VỐN
Vốn chủ sở hữu
Vốn chủ
NGUỒN VỐN CHỦ SỞ
NGUỒN
VỐN
HỮU
sở hữu
- Vốn đầu tư của CSH
- Vốn đầu tư của CSH
- Thặng dư vốn cổ phần
- Thặng dư vốn cổ phần
- Chênh lệch tỷ giá hối đoái
- Các quỹ, lợi nhuận sau thuế …
- Chênh lệch tỷ giá hối đoái
CHỦ SỞ HỮU
- Các quỹ, lợi nhuận sau thuế …
Nguồn kinh phí và quỹ
Nguồn kinh phí và
khác
quỹ khác
- Quỹ đầu tư phát triển
- Quỹ đầu tư phát triển
- Quỹ dự phòng tài chính
- Quỹ dự phòng tài chính
- Nguồn kinh phí…
- Nguồn kinh phí…
1.4. Các phương pháp hạch toán kế toán
•
Phương pháp chứng từ kế toán
Phương pháp chứng từ kế toán phản
ánh các nghiệp vụ kinh tế tài chính
phát sinh theo điạ điểm và thời gian
phát sinh nghiệp vụ đó vào các bản
chứng từ kế toán.
Phương pháp tính giá
Khái niệm: là phương pháp kế toán sử dụng thước đo tiền tệ để xác định giá trị
thực tế của tài sản theo những nguyên tắc nhất định.
Phương pháp tài khoản kế toán
Khái niệm: là phương pháp kế toán phân loại các đối tượng kế toán
phản ánh, kiểm tra và giám sát một cách thường xuyên liên tục, có hệ
thống tính hình hiện có và sự vận động của từng đối tượng kế toán.