những nguyên tắc cơ bản để thiết kế đồ dùng cho trẻ em

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

BÁO CÁO TỔNG KẾT
ĐỀ TÀI KH&CN CẤP TRƯỜNG

NHỮNG NGUYÊN TẮC CƠ BẢN
ĐỂ THIẾT KẾ ĐỒ DÙNG CHO TRẺ EM
S

K

C

0

0

3

9

5

9

MÃ SỐ: T2011 -78

S KC 0 0 3 3 9 6

Tp. Hồ Chí Minh, 2011


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

BÁO CÁO TỔNG KẾT

ĐỀ TÀI KH&CN CẤP TRƯỜNG

NHỮ NG NGUYÊN TẮC CƠ BẢN ĐỂ THIẾT KẾ
ĐỒ DÙNG CHO TRẺ EM

MÃ SỐ : T 2011 – 78

Chủ nhiệm đề tài : GVC-Th.S TRƯƠNG MINH TRÍ

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH - 11/2011


MỤC LỤC
Trang
Tóm tắt đề tài

2

Phầ n 1 : Đặt vấn đề

2

I / Đối tƣợng nghiên cứu

2

II / Tổ ng quan tin
̀ h hình nghiên cứu trong và ngoài nƣớc

2

III / Nhƣ̃ng vấ n đề còn tồ n ta ̣i

3

Phầ n 2 : Giải quyế t vấ n đề

3

A / Mục đích đề tài

3

B / Phƣơng pháp nghiên cƣ́u

3

C / Nô ̣i dung

3

I / Tìm hiểu tâm lý trẻ từ không đến bảy tuổi

3

1 / Tâm lý trẻ từ không đến mười hai tháng tuổ i

3

2 / Tâm lý trẻ từ mô ̣t đế n ba tuổ i

6

3 / Tâm lý trẻ từ ba đế n bố n tuổ i

6

4 / Tâm lý trẻ bốn tuổi

9

5 / Tâm lý trẻ năm tuổi

10

6 / Tâm lý trẻ sáu tuổ i trở lên

11

II / Nhƣ̃ng nguyên tắ c cơ bản thiế t kế đồ chơi trẻ em

12

III / Thiế t kế đồ chơi trẻ em theo tâm lý trẻ tƣ̀ng lƣ́a tuổ i

21

1 / Sản phẩm đồ chơi cho trẻ từ không đến mười hai tháng tuổi

21

2 / Sản phẩm đồ chơi cho trẻ từ một đến ba tuổi

24

3 / Sản phẩm đồ chơi cho trẻ từ ba đến bốn tuổ i

28
1


4 / Sản phẩm đồ chơi cho trẻ bốn tuổ i

31

5 / Sản phẩm đồ chơi cho trẻ năm tuổi

32

6 / Sản phẩm đồ chơi cho trẻ sáu tuổi trở lên

37

IV / Thiế t kế ta ̣o dáng sản phẩ m mẫu xe đua ô tô

41

1/ Các bước cơ bản của quá trin
̀ h thiế t kế

41

2/ Thiế t kế sản phẩ m : Xe đua ô tô

41

V / Chi phí sản xuấ t xe đua ô tô đồ chơi

47

1 / Điề u kiê ̣n sử du ̣ng sản phẩ m

47

2 / Chi phí sử du ̣ng

47

VI / Tổ ng kế t

48

Tài liệu tham khảo

50

TÓM TẮT ĐỀ TÀI
Đề tài nghiên cứu các vấn đề THIẾT KẾ TẠO DÁNG SẢN PHẨM CÔNG NGHIỆP
làm cơ sở để cho ̣n lựa những nguyên tắ c cơ bản để thiế t kế đồ dùng thiên về lĩnh vực đồ
chơi cho trẻ em trong đô ̣ tuổ i từ mới sinh đế n bảy tuổ i .
PHẦN 1: ĐẶT VẤN ĐỀ
I / ĐỐI TƢỢNG NGHIÊN CỨU :
-

Nghiên cứu về tâm lý của trẻ từ mới sinh đế n bảy tuổ i .

-

Những nguyên tắ c cơ bản để thiế t kế đồ chơi cho trẻ em .

-

Các nguyên tắ c phải phù hơ ̣p nhằ m phát triể n tâm sinh lý của trẻ em .

-

Thiế t kế các sản phẩ m đồ chơi cho trẻ em theo tâm lý từng lứa tuổ i .

-

Nghiên cứu thiế t kế – tạo dáng và giá thành mô ̣t sản phẩ m mẫu cho trẻ .

II / TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU TRONG và NGOÀI NƢỚC :

2


-

Những nguyên tắ c thiế t kế đồ chơi cho trẻ em đang đươ ̣c quan tâm trong giai đoa ̣n
đấ t nước ta bắ t đầ u hô ̣i nhâ ̣p.

-

Trên thế giới vấ n đề thiế t kế đồ chơi cho trẻ em như mô ̣t yế u tố ca ̣nh tranh
sử du ̣ng nhằ m mang la ̣i sự phát triể n tô ̣t bực về tâm sinh lý cho trẻ em .

trong

III / NHƢ̃ NG VẤN ĐỀ CÒN TỒN TẠI :
-

Các sản phẩm đồ chơi cho tr ẻ em được sả n xuấ t đa da ̣ng , hình dạng và mẫu mã
khá phong phú nhưng các tài liệu giới thiệu và phổ biến tính năng và những lợi ích
khi sử du ̣ng cho trẻ còn rấ t it́ .

-

Do đời số ng kinh tế và quan điể m suy nghi ̃ của từng khu vực dân cư giữa thành thi ̣
và nông thôn , viê ̣c sử du ̣ng đồ chơi cho trẻ chưa đươ ̣c triê ̣t để nhằ m mang la ̣i sự
phát triển cơ bản đầu đời cho trẻ em .

PHẦN 2 : GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
A / MỤC ĐÍCH ĐỀ TÀI :
I / Dựa vào sự phát triể n tâm sinh lý của trẻ từ mới sinh đế n bảy tuổ i để xác đinh
̣ các
nguyên tắ c cơ bản để thiết kế đồ chơi cho trẻ.
II / Nêu các nguyên tắ c cơ bản khi thiế t kế đồ chơi cho trẻ em.
III /

Thiế t kế đồ chơi cho trẻ theo từng lứa tuổ i.

IV /

Thiế t kế và giá thành một đồ chơi mẫu.
B / PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CƢ́U :

I/

Kế t hơ ̣p giữa lý luâ ̣n và thực tiể n .

II / Kế thừa các sản phẩ m đồ chơi cho trẻ em của Việt Nam và các nước trên thế giới
đã đươ ̣c sản xuấ t và lưu hành trên thị trường.
C / NỘI DUNG :
I / TÌM HIỂU TÂM LÝ TRẺ TỪ KHÔNG ĐẾN BẢY TUỔI
1 - Tâm lý trẻ không đến mƣời hai tháng tuổi :
a- Trẻ sơ sinh : Bé phải trải qua một chặng đường dài trước khi có thể đi chập chững
quanh phòng. Ðể hoàn thành mỗi chặng đường, dù chúng có nằm yên, lăn qua lăn lại hay
3

đi, một đứa bé cần có sự kết hợp đúng cách giữa sự phát triển sức mạnh cơ bắp, sự thăng
bằng và sự giúp đỡ của cha mẹ. Song trẻ sơ sinh có thể giữ cho cái đầu ngay ngắn, chúng
bắt đầu tìm cách cử động. Chúng cố gắng nâng khuỷu tay lên, sau đó là nâng toàn bộ
cánh tay. Trẻ sơ sinh phải qua sáu tháng đầu đời mới điều khiển được tư thế, đó là nền
tản cho tất cả các cử động khác như với tay và cầm nắm. Khi thay đổi trọng lượng, con
bạn sẽ phát triển sức mạnh của cánh tay kết hợp với cơ bắp ở vai. Ðiều này giúp bé có thể
đưa tay chéo ngang qua đầu hay giơ tay lên trời. Với phần cong trên vững chắc, cháu còn
cong tay để tác động và tự điều khiển cái đầu nó khéo léo hơn.
b- Với tay và cầm nắm ( bố n – năm tháng ): Khi mới sinh, bé thường nắm chặt tay.
Trong tuần đầu, cháu sẽ vung vẩy tay và tự động nắm chặt trong bàn tay bất cứ vật gì.
Khi những phản ứng này biến mất, vào khoảng ba - bố n tháng tuổi, nỗ lực đầu tiên điều
khiển bàn tay của bé sẽ gặp trục trặc: cháu sẽ cong cả hai tay để cầm đồ vật. Khoảng sáu
đến bảy tháng tuổi bé sẽ với tới và ngồi khá hơn có nghĩa là cháu sẽ tìm hiểu kỹ hơn
những đồ vật thu hút cháu. Mặc dù bé có thể để đồ vật trên tay rơi xuống, nó vẫn không
thể thả cho vật rơi một cách hiệu quả và chính xác cho đến khi cháu được mười tám
tháng tuổi.
c- Biết lật qua lật lại ( bố n – sáu tháng ): Khi bé được bố n tháng, hãy đặt những đồ vật
cháu thích ở một chỗ xa đủ cho cháu luyện tập để với tới đó. Lúc giơ tay lên, cháu có thể
nghiêng người xa một chút và đột nhiên cảm thấy khó khăn, bị giật mình nhưng không
hoảng sợ. Cuối cùng cháu sẽ biết cách lật qua lật lại theo ý mình. Cái lật vụng về đầu tiên
của bé gọi là lật vòng tròn vì nửa trên và nửa dưới của thân người bé di chuyển như là
một thể thống nhất. Khoảng sáu tháng bé có thể xoay vòng thân mình, khung xương
chậu của bé bắt đầu uốn cong lại và cả vai cũng vậy. Xoay người ở thắt lưng cho phép
cháu nhìn xung quanh khi ngồi. Khi con bạn nằm ngửa, bé sẽ tự đá chân mình, nhấc
mông khỏi mặt đất, và đưa ngón chân lên miệng, cử động đó làm bụng mạnh thêm. Cháu
sẽ sớm lật ngược lại tốt hơn.
d- Ngồi thẳng dậy ( sáu – bảy tháng ): Những động tác trên giúp trẻ phát triển cơ ở
lưng và bụng. Giờ đây, bé có thể tự điều khiển được tư thế của mình và đứng thẳng lưng,
dù chỉ là trong chốc lát, trước khi cháu ngồi xuống mà không cần ai giúp đỡ. Ðể giữ
thăng bằng, trẻ em dựa vào hệ thống tiền đình, là bộ máy cơ thể dùng để duy trì sự cân

bằng và nhận biết chuyển động trong không gian. Hệ thống hoạt động bên trong tai tiếp
nhận thông tin về tình trạng của cơ thể và gửi chúng đến não bộ. Vì thế bé có thể điều
chỉnh được dáng điệu của nó và kết hợp để giữ cơ thể vững chắc. Khi bé được gần tám
tháng tuổi, cháu có thể với ngang qua thân mình để lấy thức ăn hay đồ chơi . Di chuyển
tay phải về phía bên trái và ngược lại. Cả hai bán cầu não của cháu đã được sử dụng,
4


đây là một bước tiến quan trọng trong việc kết hợp nhiều hoạt động cùng lúc đối
với trẻ đươ ̣c tám tháng tuổ i. Đây là mô ̣t bước tiế n triể n rấ t quan tro ̣ng .
e- Bò ( bảy – chín tháng ): Khi bé lần đầu tiên cố gắng bò bằng tay và đầu gối, cháu bắt
đầu tò mò. Sự tò mò sẽ khiến cháu thử di chuyển về phía trước bằng các phương thức
khác nhau. Cháu có thể tì lòng bàn tay lên mặt sàn (giống như đẩy về phía sau) và tì cả
chân lên mặt sàn (xếp lại ở giữa), giơ một tay lên (và cúi mặt xuống) hoặc đá một chân ra
(rồi lại cúi mặt xuống). Hành động bò có thể được thực hiện dưới nhiều hình thức như di
chuyển bằng chân và tay, mông đưa lên cao, tay và bụng chạm sàn hay bò nhanh nhẹn
bằng tay và đầu gối. Ðừng cố gắng thúc đẩy quá trình giữ thăng bằng này. Giáo sư Jane
Smith chuyên điều trị cho trẻ em ở Mỹ nói: “Chẳng có ích gì khi bạn cho cháu dùng các
dụng cụ thúc đẩy khả năng đứng sớm”. Những đồ tập đi thật sự làm trì hoãn sự phát triển
vì cái giá lớn của xe tập đi (ngang hông bé) che hết, không cho bé nhìn thấy chuyển động
của chân, khiến cháu không hồi ứng được, trong khi chính nhân tố này giúp cho việc
nhận định sự phát triển về thể chất lẫn tâm lý…
f- Ðứng thẳng ( bảy – chín tháng ): Tập cho cháu đứng thường dễ hơn nằm. Khi phải
cố gắng chống lại lực hút của trái đất, cơ thể nhỏ bé này bắt đầu khởi động bằng cách
nhận biết cơ bắp ở chân và toàn thân cứng cáp hơn. Khi không điều khiển đủ tầm xa,
cháu sẽ hạ thấp người hơn bằng cách ngồi phịch xuống. Cháu sẽ tập ngồi xổm xuống
trong khi tay vịn vào thành nôi hay là những đồ vật khác. Trong khi đứng, con bạn sẽ
cảm thấy căng thẳng, bồi hồi và trọng lượng sẽ thay đổi. Trọng lượng sẽ thay đổi từ từ
khi cháu bước ngang hay khi đi dạo. Kỹ năng vận động này rất quan trọng, đặc biệt là khi
trẻ vịn vào đồ vật để đi chứ không nắm tay bố mẹ, điều này cho phép cháu điều khiển tốt

hơn và quyết định độ dài của bước chân và thời gian bước. Ði dạo cũng giúp phát triển
các phản ứng thăng bằng của trẻ, khi ngón chân bám vào sàn và sử dụng cơ hông – sự
xoay người hoàn hảo cuối cùng trước khi bé tự đi một mình. Thời điể m này bé rấ t t hích
thú với các động tác này. Cho nên các bâ ̣c phu ̣ huynh hảy h ướng dẫn giúp cho các cháu .
g- Tự đi đƣợc một mình ( chín – mƣời tám tháng ): Khi bé điều khiển được phần thân
trên, đã biết xoay thắt lưng và có thể thay đổi chân, bé đã sẵn sàng kết hợp các kỹ năng
vận động cho một hoạt động cuối cùng: cất bước chân đầu tiên mà không cần sự giúp đỡ.
Cháu sẽ có một dáng điệu riêng của một người đã biết đi: chân mở rộng và bước nhẹ,
bụng đưa ra phía trước, tay đưa lên cao. Kiểu đi mới lạ này tạo nền tảng cho khả năng
chống đỡ. Dùng tay không chỉ giúp bé giữ thăng bằng mà còn giúp ổn định phần thân
trên, vì thế bé có thể tập trung vào phần thân dưới. Bởi vì các em bé chưa thể đứng thăng
bằng lâu trên một chân, chúng có thể đưa chân lên rồi bỏ xuống thật nhanh và có thể đi
chập chững từng bước ngắn. Tập đi là một việc làm tất yếu nhưng chẳng có gì bất thường
khi trẻ đánh mất kỹ năng vận động đầu tiên này tạm thời. Các nhà nghiên cứu thấy rằng
có thể một đứa trẻ mới tập đi sẽ quay lại tập những động tác về tay, mặc dù trước đó
5


chúng đã tập cầm nắm. Ðiều quan trọng là do bộ óc cần nhận thức lại chính nó khi một
kỹ năng mới được tiếp trong một vài tuần. Khi cánh tay không cần phải đưa lên cao trong
lúc đi nữa thì trẻ em tập đi sẽ chỉ đưa một tay.
2 - Tâm lý trẻ từ mô ̣t đến ba tuổi:
Nhà trẻ là môi trường xã hội đầu tiên có thể giúp trẻ làm quen với các bạn cùng lứa
tuổi. Trẻ từ mô ̣t – hai tuổi, lúc đầu còn bắt chước âm thanh của người lớn, sau dần dần
biết biểu lộ ham muốn, nguyện vọng riêng của mình. Đặc biệt, năm thứ hai, ngoài mẹ ra,
đứa trẻ bắt đầu chú ý đến người khác. Đến lúc trẻ biết đi, biết chạy thì bắt đầu biết ghen,
biết đối lập với người khác, bắt đầu “biết nói không”.
Ở tuổi lên ba, trẻ bắt đầu tập hiểu ngôn ngữ của người lớn và tập nói, diễn đạt suy nghĩ
của mình để đến sáu tuổi, trẻ có thể tự min
̀ h đối thoại thực sự với các đố i tươ ̣ng .

Về trí nhớ: có thể phân biệt ba giai đoạn phát triển :




Mô ̣t tuổi: Trí nhớ về xúc cảm.
Hai tuổi: Trí nhớ về hình ảnh, sự vật.
Ba tuổi: Trí nhớ về vận động. Trẻ nhớ đồ vật, hành động, nhờ vậy trẻ có khả năng
hành động tự phục vụ.

Tuy nhiên, các loại trí nhớ trên đều là trí nhớ không chủ định cần được định hướng cho
tốt.
Về mặt xúc cảm – tình cảm : bắt đầu xuất hiện những mâu thuẫn giữa người lớn và trẻ.






Mô ̣t tuổi : Trẻ đang trải qua giai đoạn chuyển tiếp từ sữa sang ăn dặm, ăn bột ,
cháo rồi tới cơm nên vừa có cảm giác khó chịu vì không còn được bú sữa lại vừa
được tiếp xúc với cái thìa mới lạ. Bố mẹ đừng quên là trẻ rất thích được động viên
khen ngợi khi làm được một việc gì, dù nhỏ đến đâu chẳng hạn tự xúc cơm ăn một
mình không rơi vãi chẳng hạn.
Hai tuổi : Trẻ đã biết dành bố hoặc mẹ cho mình, cố tình làm ngược lại những điều
được dạy bảo. Các bà mẹ cần lưu ý để không cho là con mình “khó dạy” đặc biệt
hơn những trẻ khác.
Ba tuổi : Sang tới tuổi lên ba thì đỡ hơn. Bây giờ bé thường thích nghe kể chuyện
và cũng ưa kể chuyện. Các bé rất nhạy bén và dễ thương đối với cha mẹ.

3 - Tâm lý trẻ từ ba đến bố n tuổi :
Giai đoạn này, bé nói được chính xác tên, tuổi của mình. Biết chương trình thiếu nhi
chiếu gì. Biết kể ai đưa đi mẫu giáo. Nhận được ra những câu vô lý, như: „Con chó sủa
„meo , meo‟ !...
6


a/ Phát triển trí tuệ
b/ Kiến thức cơ bản
- Gọi tên hai - ba vật nuôi. Gọi tên mười bộ phận trên cơ thể. Biết lắp ba bộ phận vào một
đồ chơi lắp ghép cơ thể, như búp bê.
- Biết giới tính của mình. Biết chơi trò chơi xây dựng và gọi tên các công trình xây dựng.
c/ Số học
- Đưa hai đồ vật khi được yêu cầu. Hiểu khái niệm “to – nhỏ”, “ngắn – dài”. Đếm hai –ba
đồ vật.
- Đếm : mô ̣t – hai – ba ...
d/ Phân biệt qua thị giác
- Bắt đầu nhận biết được các màu cơ bản. Vẽ được hai hình theo mẫu.
- Có thể tìm ra một vật đặc biệt từ một bộ sưu tập. Có khả năng phân loại màu sắc và hình
dáng.
e/ Khả năng giải quyết
- Có khả năng xây nhà cao bằng khối hình. Biết xếp theo kích thước, từ nhỏ đến to. Biết
xếp bàn ghế , đồ ăn cho búp bê như thật.
- Biết tránh sự nguy hiểm. Có thể trả lời câu hỏi: “Con sẽ làm gì khi nhà cháy?”...
f/ Sự hiểu biết cơ bản
- Hiểu câu hỏi: “Điều gì sẽ xảy ra tiếp theo?”. Hiểu những câu hỏi và mệnh lệnh đơn
giản. Học cách lắng nghe và học hỏi qua những gì được nghe.
g/ Trí nhớ
- Lặp lại được câu có năm – bảy từ . Làm theo câu có hai mệnh lệnh. Học thuộc lòng
những bài thơ – bài hát ngắn.

- Nhớ vị trí của đồ vật. Tìm đồ chơi bị mất.

7


h/ Ngôn ngữ
Hiểu được các cụm từ đối lập “phía trước – phía sau”, “vui – buồn”, “trơn – gồ ghề”,
“giống nhau – khác nhau”...
Từ vựng: Hiểu và nói được những từ về môi trường xung quanh, như tên xe buýt, thú vật,
thời gian, kích thước...
k/ Hiểu bằng thính giác:
- Biết trả lời những câu hỏi về thời gian như: “Khi nào con...?”. Hoặc những câu phức tạp
hơn: “... như thế nào?”.
- Hiểu được câu có nhiều mệnh lệnh.
l/ Ngữ âm:
- Người nghe có thể hiểu phần lớn những gì bé nói.
- Giai đoạn này, bé có thể nói lắp.
m/ Vận động
- Đứng (nhảy) một chân. Chạy nhiều, lên – xuống cầu thang vững. Lên – xuống cầu
thang mỗi chân một bậc. Ném – bắt bóng tốt.
- Vẽ được hình chữ X khi nhìn vào mẫu. Cầm bút như người lớn nhưng vẫn còn cầm bút
đôi lúc tay phải, đôi lúc tay trái. Cắt được đường thẳng.
n/ Cảm xúc xã hội
Bé có thể tách ra khỏi bố mẹ mà không khóc. Tham gia chơi vui vẽ với những bé khác.
Chấp nhận sẽ được thưởng sau ( không cần thưởng ngay ).
p/ Tƣơng tác với bạn chơi
- Thích chơi cùng nhóm. Thích đóng kịch. Muốn làm lãnh đạo và ra lệnh.
- Háo hức với những hoạt động nhóm như dự tiệc sinh nhật. Bắt đầu biết đợi đến lượt
mình và chia sẻ đồ chơi. Bắt đầu có bạn thân.

8


4 - Tâm lý trẻ bố n tuổi :
a/ Ý thức cái tôi của trẻ rõ nét hơn : Bố n tuổi, trẻ đã biết phân biệt rõ mình và người
khác, mình và thế giới xung quanh. Trẻ đã có thể biết đến tên của mình, tuổi, cha mẹ, con
trai hay con gái, có thể so sánh một cách đơn giản mình và bạn khác. Trẻ rất quan tâm,
chú ý đến những nhận xét của mọi người đến bản thân mình .
- Cha mẹ nên lưu ý việc này, không nên nói về trẻ với người khác trước mặt trẻ (khen ,
chê ) để tránh cho trẻ có những thái độ không chính xác về bản thân (tự ti hoặc tự
kiêu , ...).
- Giai đoạn này, bé đã biết giữ gìn, duy trì mối quan hệ với ngƣời chăm sóc bằng cách
suốt ngày luẩn quẩn bên cạnh người đó. Trẻ đôi khi tỏ ra thích ba hoặc mẹ hơn người kia,
việc gì cũng bắt người đó làm cho mình (thường con trai đối với mẹ, con gái đối với ba),
ví dụ như chỉ Bác giúp việc cho ăn cơm, chỉ Bà thay quần áo…
b/ Bắt chƣớc ngƣời lớn : Là sở thích của trẻ lên bố n, bé rất thích được cầm những gì mà
người lớn đang cầm. Ngoài ra , trẻ còn có hứng thú đặc biệt với việc rèn luyện những kĩ
năng vận động mà nó mới học được và sử dụng những kĩ năng đó để hoạt động, di
chuyển , ví dụ: nhảy nhót trên giường, leo trèo cầu thang …
-Bên cạnh những thích thú trước đây, ở trẻ hình thành những niềm yêu thích mới, ví dụ
như rất thích nói chuyện, xem phim hoạt hình, ca nhạc cho thiếu nhi. Bé gái cũng thường
dễ hòa đồng, ít liều lĩnh hơn bé trai. Bé trai lại thích mạo hiểm, không phải bé trai nào
cũng dễ hòa đồng và nhanh nhẹn. Một số bé tỏ ra trầm tĩnh trong khi những bé khác lại
thích trò chơi ồn ào, náo nhiệt. Nếu trẻ được khuyến khích phát triển tính mạo hiểm, nó
sẽ tự thúc mình tới mức cao nhất, và phát triển hết tiềm năng của mình.
c/ Xuất hiện động cơ hành vi :
- Nếu như trước đây, cách hành động của trẻ mang tính bộc phát và trẻ không thể hiểu
được vì sao mình lại làm thế này hoặc thế kia. Dần dần, hành vi của trẻ có những động cơ
thôi thúc, ví dụ như “để giống người lớn”, làm vui lòng người lớn, được người lớn khen.
Qua việc chơi với những trẻ khác, trẻ cũng đã hình thành một số kỹ năng xã hội như chia

sẻ, nhẹ nhàng, chơi lần lượt. Trẻ lên bốn cũng thường hình thành tính hài hước, hay cười.
Khi trẻ nói hoặc làm gì đó làm người khác (bạn, cha mẹ) cười, trẻ sẽ nhắc lại một từ đó
nhiều lần hoặc lặp lại tình huống gây cười một cách rất khoái chí .

9


d/ Giai đoạn tình cảm thăng trầm :
-Từ bố n tới sáu tuổi, nhiều trẻ bắt đầu bước qua một giai đoạn tình cảm thăng trầm khi
trẻ đã phân biệt được yêu thương và ghen tị trong mối quan hệ của trẻ với cha mẹ … Một
số bé gái đặc biệt đáng yêu và dễ thương đối với người cha, trong khi người mẹ phải
“đánh vật” với bé. Một số bé trai lại tỏ ra đáng yêu và dễ thương với mẹ, còn với cha thì
tỏ ra bướng bỉnh. Thường thường, các bé sẽ ổn định lại cách cư xử của mình trong
khoảng thời gian từ năm tới sáu tuổi.
d/ Trẻ bố n tuổi , biết tự chăm sóc bản thân :
-Trẻ có nhu cầu tự chăm sóc bản thân từ rất sớm, đôi khi chỉ vừa được mô ̣t tuổi. Khả
năng này bắt đầu bộc lộ rõ khi trẻ được mười tám tháng tuổi. Khi cháu được bố n tuổi,
mặc dù trẻ vẫn cần sự giúp đỡ và chăm sóc của bạn nhưng hầu hết đã biết cách tự mình
làm lấy một số việc như : mặc quần áo, chải răng, rửa tay, ăn một mình và tự đi tắm.
5 - Tâm lý trẻ năm tuổi :
-Với thời gian, sinh linh bé nhỏ của bạn mới ngày nào cất tiếng khóc chào đời giờ đã
tròn năm tuổi. Lứa tuổi mới sẽ có nhiều thay đổi về thể chất, sinh lý, trí tuệ và tâm lý.
a/Trẻ đã biết yêu cái thiện, ghét cái ác :
-Trẻ con rất thích tưởng tượng, chúng đã biết yêu cái thiện, ghét cái ác. Chính vì vậy,
trẻ rất thích nghe những câu chuyện về động vật dễ thương, thiện ác phân minh, kết thúc
có hậu. Trẻ cũng rất thích “bịa” ra những câu chuyện như thật để kể cho mọi người.
-Trẻ có nhu cầu chơi trong nhóm bạn.
-Trẻ năm tuổi bắt đầu có ý thức chan hòa với bạn cùng chơi. Biết tuân thủ luật chơi, biết
cho mượn, chia sẻ đồ chơi với bạn. Trẻ đã biết thiết lập quan hệ rộng rãi và phong phú
với bạn đồng lứa. Nếu như ở tuổi trước, chỉ cần hai bạn chơi mẹ con thì đến tuổi này, các

bạn cùng hợp nhau lại để chơi trò gia đình với các vai bố, mẹ, con cái, ông bà .
-Chúng rất thích chơi những trò chơi bắt chước người lớn như bắt chước mẹ nấu cơm,
chăm sóc búp bê, chơi trò cô dâu chú rể, thích các con thú ở công viên, chơi ghép hình,
đá bong, đu quay…

10


b/Tâm tƣ của trẻ đƣợc bộc lộ ra ngoài :
-Tâm trạng của trẻ không kéo dài, dễ bộc phát nhưng cũng dễ tiêu tan. Trẻ ở giai đoạn
này rất dễ xúc động, dễ cười, dễ khóc. Tâm tư của trẻ được bộc lộ ra ngoài, chỉ cần nhìn
là biết được ngay trẻ đang vui hay đang buồn.
-Tính tình của trẻ lúc này tương đối ổn định, dễ hướng dẫn, chỉ bảo.
-Đời sống tình cảm của trẻ ở lứa tuổi này phong phú và sâu sắc hơn rất nhiều so với lứa
tuổi trước. Trẻ trải nghiệm nhiều trạng thái cảm xúc, tình cảm, hướng tình cảm của mình
đến nhiều đối tượng khác nhau. Trẻ luôn thèm khát sự yêu thương, triề u mến của cha mẹ,
dễ tủi thân nếu không được quan tâm. Trẻ cũng bộc lộ tình cảm của mình mạnh mẽ và rõ
ràng hơn đối với mọi người, luôn tỏ ra thông cảm, an ủi người khác .
6 - Tâm lý trẻ sáu tuổ i trở lên :
a/ Ý thức về cái tôi ở trẻ phát triển mạnh :
-Trẻ hiểu được mình là như thế nào, có phẩm chất gì, những người xung quanh đối xử
với mình ra sao, vì sao mình lại làm việc này, mình làm việc này tốt hay chưa tốt, đúng
hay sai. Chính nhờ ý thức bản ngã phát triển mạnh nên trẻ đã có thể điều chỉnh được hoạt
động của bản than . Trẻ hay đưa ra các lời nhận xét về bản thân mình và người khác. Trẻ
cũng thể hiện cái tôi của mình bằng việc thích tự mình quyết định.
-Trẻ bắt đầu thích nghe chuyện có pha một chút kịch tính , phức tạp hơn chuyện của trẻ
năm tuổi . Trí tưởng tượng phong phú, có tình hiện thực khiến chúng luôn nhân cách hóa
các sự vật xung quanh. Do sự phát triển của cơ thể , trẻ lứa tuổi bố n – sáu rất hoạt bát và
hiếu động, chúng không thích ngồi một chỗ, chỉ thích được tự do chạy nhảy, không lúc
nào chịu ngồi yên.

b/ Tính hiếu kì phát triển mạnh :
-Trẻ sáu tuổi rất hiếu kỳ, cái gì cũng muốn hiểu, muốn biết. Khi thấy cái gì mới lạ, nó tò
mò ngắm nghía, được đi ra ngoài thì ngó trước ngó sau, và luôn mồm đặt câu hỏi “tại sao
?” Trên cơ sở tính hiếu kì mạnh và cái chưa lý giải được, trẻ thông qua động tác thực tế,
qua hỏi han, thăm dò, tìm hiểu thì mới phát hiện, mới hiểu được cái mới và nhận thức cái
mới. Cho nên các bậc cha mẹ và người lớn nên vui vẽ trả lời các câu hỏi của trẻ, chăm
chú theo dõi trẻ và không nên chỉ ừ hữ cho qua chuyện. Nếu trẻ nhỏ không được thoả
mãn hoặc không nhận được lời giải chính xác thì chúng sẽ mất đi tính nhiệt tình tìm hiểu
khám phá hiện tượng sự vật xung quanh, mà chỉ dựa vào ý tưởng suy đoán lung tung.
Nguyên nhân dẫn đến tính hiếu kì ở trẻ giai đoạn này là do trẻ ở giai đoạn này có trí
11


tưởng tượng rất phong phú, nó có thể dựa vào những việc và sự thực đã biết để suy đoán
hoặc quyết đoán. Thời kỳ này, sức tưởng tượng của trẻ có đặc điểm riêng, đó là việc trẻ
thích đem các sự việc diễn ra hàng ngày liên hệ tới mình . Ví dụ nghe người lớn nói
chuyện về máy bay, nó sẽ hỏi ngay “Con có được đi máy bay không”. Bố mẹ trẻ cần chú
ý, khi trẻ hỏi những câu hỏi ngây thơ và buồn cười đó thì không nên mắng trách hoặc
diễu cợt con trẻ. Lúc này, bố mẹ nên cổ vũ trẻ quan sát, chỉ dẫn cho trẻ hiểu, giúp nó suy
nghĩ bằng cách kiên trì giảng giải và trả lời câu hỏi của trẻ .
c/ Tâm lý không ổn định :
- Khi trẻ sáu tuổi, tâm lý dễ pha trộn khiến cho trẻ có thể vừa khóc, vừa cười, thậm chí
đang khóc rất to chuyển sang cười ngay được.
- Thành công là một nguồn hứng thú của trẻ. Trẻ lúc này cũng đã biết thắng thua, được
mất. Có đứa đã xuất hiện bản tính ganh đua từ rất sớm.Các hình tượng cụ thể có sức hấp
dẫn đặc biệt với trẻ. Trẻ rất thích xem phim hoạt hình, múa rối, truyện tranh là vì lẽ đó.
+ Trẻ sáu tuổi lại bước vào một giai đoạn mới của sự ích ki ̃ . Trẻ không muốn chia sẻ,
hiếu thắng, đặt mình là trung tâm. Ví dụ khi chơi với bạn, rất hay thay đổi quy định chơi
để hợp với hoàn cành của mình hoặc bỏ ngang trò chơi nếu mình sắp thua. Hãy quan sát
con bạn khi bé chơi, bé sẽ rất hay nói những câu như “à thôi, bây giờ mình chơi thế này

nhé !” hoặc “thôi, chơi lại từ đầu đi”... Trẻ cũng rất hay dỗi, hờn nếu bị chê trách, chê bai.
+ Trẻ rất nhạy cảm , hay tủi thân nếu bố mẹ không chú ý, buồn nếu bị mắng và thường
cảm thấy rất có lỗi nếu làm sai việc gì. Trẻ cũng hiếu thắng, luôn mong muốn mình phải
làm tốt, làm đúng mọi việc.
+ Tuổi lên sáu – chuẩn bị vào lớp một có thể được coi là bước ngoặt quan trọng trong
sự phát triển của trẻ. Cha mẹ nên chuẩn bị trước về mặt tâm lý cho trẻ ví dụ như kể về
trường mới, đưa trẻ đến xem trường cấp mô ̣t sẽ học, kể những câu chuyện về các anh chị
học lớp mô ̣t ...
II / NHỮNG NGUYÊN TẮC CƠ BẢN THIẾT KẾ ĐỒ CHƠI TRẺ
1 / Thiế t kế đồ chơi phù hơ ̣p với tuổ i của trẻ :
Chơi là một cách học nghiêm túc, giúp trẻ khám phá thế giới xung quanh, phát triển
tính sáng tạo. Thiết kế đồ chơi cho trẻ, vì thế, không phải chuyện dễ dàng.
- Trƣớc tiên, thiết kế đồ chơi phù hợp với tuổi của trẻ, không nên quá lạc quan trước
các khả năng của trẻ .

12


Bước vào thế giới đồ chơi dành cho trẻ em ai cũng phải choáng ngợp vì sự đa dạng và
phong phú các chủng loại được bày bán tràn ngập trên các dãy phố, nào là đồ chơi nhập
ngoại, nào là hàng sản xuất trong nước, chưa kể tới là vô số hàng nhập lậu, hàng giả, kém
chất lượng ồ ạt vào Việt Nam với giá thành chỉ bằng 1/3 giá thị trường. Tuy nhiên không
phải sản phẩm nào cũng phù hợp và an toàn cho các bé, do đó các bậc phụ huynh cần
phải tìm hiểu kĩ thông tin trước khi quyết định mua để bé yêu của bạn có được đồ chơi
thực sự an toàn và bổ ích.
“Đồ chơi là một phần không thể thiếu trong quá trình phát triển của trẻ, tuy nhiên việc
lựa chọn đồ chơi phù hợp với các bé dường như chưa được người lớn chúng ta quan tâm
đúng mức. Chúng ta có thể mua ngay những đồ chơi bé thích mà bỏ qua một câu hỏi cực kỳ
quan trọng đó là trẻ thu được gì sau khi chơi những trò chơi đó?”
Sự phù hợp thể hiện ở ba yếu tố cơ bản sau:

An toàn ( Safety )
An toàn về hóa học: Đồ chơi an toàn chỉ được
phép chứa hàm lượng các chất độc hại dưới
mức tiêu chuẩn. Các chất độc hại đến sức khỏe
của con người là: Chì, Thủy ngân, Asen,
Phthalate... Các chất trên thường có trong các
sản phẩm nhựa, sơn công nghiệp. Các kim loại
nặng thông thường với hàm lượng cao gây khó
chịu hoặc dẫn đến ngộ độc là nguồn gốc gây ra
ung thư. Nhưng có những chất rất độc hại mà
chỉ tồn tại trong nước với một hàm lượng rất
nhỏ cũng đủ gây độc hại đến tính mạng con
người, thậm chí gây tử vong, đó là các chất:
Asen (As), Berili (Be), Cadimi (Cd), Xyanua
(CN), Crôm (Cr), Thủy ngân (Hg), Niken (Ni),
Chì (Pb), Antimoan (Sb), Selen (Se), Vanadi (V). Một vài gam thủy ngân hoặc Cadimi có
thể gây chết người, với hàm lượng nhỏ hơn chúng tích lũy trong các bộ phận của cơ thể
cho tới lúc đủ hàm lượng gây ngộ độc. Chì tích lũy trong xương, Cadimi tích lũy trong thận
và gan, thủy ngân tích lũy trong các tế bào não.Hàm lượng Phthalate cao quá mức cho phép
trong sản phẩm nhựa có thể gây ra sự rối loạn sinh lý và vô sinh của bé trai… Các yêu cầu
về hóa học thường được xem xét ở các chi tiết như sơn và các nguyên liệu phủ bề mặt, các
nguyên liệu mỹ thuật.
An toàn về cơ, lý: Đồ chơi an toàn phải đảm bảo an toàn cho trẻ em khi chơi. Nghĩa là
không có cạnh sắc nhọn, không có khả năng gây nguy hiểm cho trẻ em khi rơi vỡ, thỏa
mãn các yêu cầu về độ bền va đập, giới hạn các đồ chơi kích thước nhỏ và đồ chơi dạng
13


màng để tránh không làm ngạt thở trẻ em khi tình cờ nuốt hoặc hít phải...
An toàn về điện, điện từ: Đối với các sản phẩm có lắp pin, thiết bị điều khiển từ xa bằng

sóng vô tuyến, phải có giới hạn cường độ chiếu sáng của đèn LED và đèn Laser… Các linh
kiện điện tử sử dụng trong đồ chơi phải thỏa mãn tiêu chuẩn RoHS (Restrictive of
Hazardous Substance).
An toàn về cháy nổ: Đồ chơi an toàn phải phòng ngừa khả năng gây cháy, nổ. Nhất là các
đồ chơi mà trẻ em chui vào bên trong khi chơi.
An toàn về âm thanh: Âm thanh của các đồ chơi phát ra tiếng hoặc đồ chơi có nắp đậy phải
được giới hạn về cường độ. Mức độ âm thanh cao quá có thể gây ảnh hưởng lớn đến khả
năng nghe của trẻ sau này.
Đúng thời điểm (Right-time)
Điều đầu tiên mà bạn cần chú ý khi mua món
đồ chơi nào cho con là sự phù hợp của đồ chơi
với độ trưởng thành của bé. Trẻ em dưới ba
tuổi luôn cho vào miệng mọi thứ cầm được
trong tay do đó bạn nên lựa chọn món đồ chơi
kích thước lớn hơn miệng bé, có chất liệu an
toàn và đặc biệt quan tâm tới trọng lượng của
chúng tránh trường hợp bé làm rơi xuống chân,
tay gây thương tích. Thú nhồi bông là sản
phẩm phù hợp cho bé, tuy nhiên nên tránh dùng
những hình có dây nơ lòng thòng hay đính
nhiều nút nhỏ mà bé dễ cắn và nuốt phải.
Trẻ từ sáu tháng – mƣời hai tháng tuổi là
giai đoạn bé sử dụng năm giác quan để phản ứng lại với môi trường xung quanh để tìm
hiểu về kích thước, âm thanh, kết cấu và hoạt động. Các hình khối mềm, thú nhồi bông, lúc
lắc, gương khó vỡ là những đồ chơi tốt nhất cho bé. Nên chọn những đồ chơi có màu sắc
rực rỡ, có độ tương phản cao như đen- đỏ- trắng để thu hút được sự chú ý của bé.
Trẻ từ mƣời hai tháng – hai mƣơi bố n tháng tuổi, ở độ tuổi này bé bắt đầu thích bắt
chước các hành động xung quanh, do đó bạn nên mua các đồ chơi khuyến khích bé bắt
chước như búp bê và bộ làm bếp đồ chơi cho bé gái, hay ô tô và xe tải đồ chơi cho bé trai,
và các đồ chơi kéo đẩy, dụng cụ âm nhạc…

Từ hai - ba tuổi, bé bắt đầu thích những trò chơi có độ tư duy phức tạp hơn, như trò chơi
xếp hình, lắp ráp đơn giản, nên chọn những khối gỗ tròn đầu để an toàn cho bé. Ở tuổi này,
bé có thể tập lái những chiếc xe ba bánh hoặc cắt dán thủ công đơn giản.
14


Từ bố n - sáu tuổi, bé sẽ hiểu tới khái niệm “chia sẻ” và “chờ tới lượt mình ” với bạn bè.
Cho bé chơi ngoài trời cùng với chiếc bánh xe luyện tập và phanh chân, các đồ chơi làm
theo nhóm từ bìa cứng, nên lựa chọn bộ xếp hình mười miếng trở lên, bộ lắp ráp phức tạp
đòi hỏi tư duy trí tuệ cao.Tuyệt đối không để bé dưới 6 tuổi chơi đồ chơi bắn ra được, khi
ấy bé chưa đủ khôn để kiểm soát được trò chơi này.
Chơi đúng cách ( Right – way )
Đồ chơi tốt không chỉ an toàn mà còn có tính giáo dục, sáng tạo và phát triển toàn diện cho
bé. Bé từ bố n tuổi trở lên thì càng phải quan tâm tới điều này. Nên lựa chọn các loại đồ
chơi giúp bé phát triển được tất cả các kỹ năng như nhận diện số đếm và kích cỡ, làm quen
với chữ viết, và các năng khiếu khác như vẽ, bơi lội, võ thuật, âm nhạc. Qua các đồ chơi đó
bạn có thể phát hiện ra những năng khiếu tiềm ẩn để có những hướng phát triển tốt nhất
cho bé.
Một số đồ chơi an toàn nhất dành cho bé
Bảng học chữ và số đa năng sáu trong mô ̣t - giúp bé yêu học tập sớm
Bảng học chữ, số đa năng là bộ sản phẩm rất thú vị và giúp bé học tập sớm với sáu tính
năng học từ bảng chữ, số: Học chữ cái tiếng Việt, Học từ qua hình ảnh, Học ghép vần-ghép
chữ, Học số và phép tính, Học đếm bằng hình và con tính, Học tính bằng bảng tính. Sản
phẩm được làm bằng vật liệu nhựa ABS nguyên sinh, nên rất an toàn cho trẻ.Các chi tiết
được thiết kế không có ba via, các cạnh sắc đều được vê tròn. Nội dung của sản phẩm được
thiết kế theo phương pháp ĐÀO TẠO SỚM, giúp phụ huynh thuận tiện trong quá trình dạy
trẻ và trẻ có thể tự học một mình.

Bảng giúp bé học chữ và số với giá chỉ 139.000 VNĐ.
15

Sản phẩm được sản xuất bởi Công ty cổ phần thiết bị kỹ thuật và đồ chơi an toàn Việt Nam
có giá niêm yết 165.000Đ phân phối trên www.meta.vn , được giảm giá còn 139.000Đ nhân
dịp chương trình 01/06.
Xe đẩy hình con vật - Xe ong Maiya đen
Sau một thời gian nghiên cứu thị trường, các ưu nhược điểm của các sản phẩm xe tập đi
hiện tại cho trẻ em và kết hợp với cải tiến các thiết kế của nước ngoài, công ty Đồ chơi An
toàn phát triển sản phẩm xa tập đi kiểu mới: Xe tập đi ong Maiya No. ĐCAT115.

Đây là một sản phẩm hoàn toàn mang màu sắc Việt Nam. Đặc trưng của bộ sản phẩm này
là có thiết kế về mặt đồ họa và trang trí rất đẹp và có rất nhiều tính năng chơi cho các bé.
Các bé nhỏ hơn 1 tuổi có thể tập đi bằng xe này. Lớn hơn một chút các bé có thể ngồi lên để
đẩy đi. Thậm chí hai em có thể ngồi lên cùng chơi rất vui. Đây là một loại đồ chơi vận động
rất thú vị dành cho trẻ em. Sản phẩm làm bằng nhựa ABS nguyên sinh nên rất bền chắc.
Ưu điểm:
- Sản phẩm được thiết kế có nhiều tính năng màu sắc trang trí bắt mắt và ngộ nghĩnh.
- Giá thành hợp lý.
16


Bánh răng thông minh- xếp hình sáng tạo
Bánh răng thông minh là bộ đồ chơi vui nhộn mang tính sáng tạo cao, phát triển trí thông
minh, khả năng làm việc độc lập. Các em có thể thỏa sức tưởng tượng và lắp ghép thành
nhiều mô hình khác nhau. Được làm từ nhựa nguyên sinh, với kết cấu gồm các cột đứng và
các bánh răng nhiều màu sắc sặc sỡ có khả năng chuyển động đến nhau tạo thành một hệ
thống chuyển động trông rất đẹp và thú vị, chắp cánh ước mơ cho các bé muốn trở thành
kỹ sư xây dựng, phi công hay các bác nông dân hiền hậu... qua các mô hình về phương tiện
giao thông, kỹ sư cơ khí, robot tập thể dục, con thuyền. Bánh răng thông minh mô tả được
gần như tất cả các đồ vật, hình tượng thực tế.

Bộ sản phẩm khu rừng mơ ước là một phần trong bộ đồ chơi Bánh răng
thông minh được bán giá 229.000Đ.
Các đồ chơi đưa ra những khả năng sử dụng khác nhau giúp trẻ sáng tạo hơn. Có
thể lựa chọn những đồ chơi mà trẻ có thể chơi một mình hay chia sẽ với bạn khác




Một đồ chơi được coi là hợp lý nếu khi sử dụng , nó kích thích sự phóng túng và
sáng tạo của trẻ . Không nên lạm dụng các đồ chơi rô bốt thụ động.
Trẻ phải tiếp cận được với nội dung của đồ chơi, nghĩa là nội dung đó phải phù
hợp với kinh nghiệm của trẻ về thế giới xung quanh.
Kích thước đồ chơi cũng rất quan trọng. Trẻ nhỏ chưa chắc đã thích đồ chơi nhỏ,
trẻ lớn không nhất thiết ưa các đồ chơi lớn.
17





Chất liệu liên quan đến sự an toàn của trẻ khi chơi. Chất liệu gỗ là an toàn nhất .
Cần lưu ý đồ chơi làm bằng nhựa, cao su .
Về hình dạng và màu sắc, trẻ nhỏ thường thích hợp với màu sắc đơn giản, không
nguy hiểm và tạo cảm giác an toàn.

-Màu đồ chơi không cần thiết phải giống đời thực, một chiếc đầu tàu hỏa màu đỏ chắc
chắn sẽ xinh xắn, đáng yêu hơn màu đen. Ngoài ra, trẻ nhỏ cũng rất thích những màu
trang trí phụ.




Đồ chơi phải đem lại nhiều khả năng sử dụng hay giúp thiết lập mối quan hệ tình
cảm. Cùng với thời gian, trẻ sẽ thiết lập mối quan hệ cá nhân với đồ chơi của
mình.
Kết cấu và bộ máy của đồ chơi cần dễ hiểu với trẻ, để khi khám phá, trẻ có thể mở
rộng kinh nghiệm về thế giới xung quanh.

2 / Nguyên liêụ dùng làm đồ chơi :
Hầu hết những bài học đầu đời của bé đều thông qua từ các trò chơi thời thơ ấu, vì
vậy chúng ta cần phải lựa chọn thật kỹ những món đồ chơi mang lại cho bé nhiều cơ hội
học tập và vui chơi thú vị, quan trọng hơn là từ những món đồ chơi mà bạn chọn cho bé
phải giúp bé phát triển tối ưu về trí lực và dần hình thành nhân cách tốt khi trưởng thành.
Qúy phụ huynh cũng nên nhớ rằng mỗi bé đều có sở thích riêng, nên không có món đồ
chơi nào là thích hợp cho mọi bé cả.
- Nguyên liệu dùng làm đồ chơi không gây độc hại, hình dạng không góc cạnh và không
nên có những bộ phận tách rời khiến bé dễ nuốt vào và bị hóc sặc.
- Đồ chơi phải đảm bảo vệ sinh, cấu tạo chắc chắn, an toàn, dễ rửa sạch.
- Đồ chơi phải thật sự giúp bé phát triển tối ưu các giác quan của cơ thể như: thị giác,
thính giác, xúc giác…thông qua màu sắc, âm thanh, hình dạng các món đồ chơi để tạo sự
hấp dẫn đối với trẻ.
- Màu sắc căn bản thích hợp với trẻ là màu đỏ, xanh lơ, màu vàng, xanh lá cây là những
màu sắc dễ lôi cuốn bé . Âm thanh phát ra từ các món đồ chơi cũng khiến bé cảm thấy
thích thú, tuy nhiên âm thanh quá lớn sẽ ảnh hưởng đến thính lực của trẻ.
- Đồ chơi treo trước mặt bé ( đối với bé dưới ba tháng tuổi ) phải thường xuyên thay đổi
vị trí, tránh để bé nhìn quá lâu vào một điểm hoặc một hướng.
- Đồ chơi phải có tính thẩm mỹ, hình dạng sinh động, có thể tạo hứng thú say mê và phát
triển trí tưởng tượng cho bé. Đồ chơi càng hấp dẫn thì các giác quan của bé phát triển
càng nhạy.

18


Những món đồ chơi mà bé thƣờng yêu thích :
Những món đồ chơi mà bé thường yêu thích trong vòng hai năm đầu đời thường là :
- Gạch nhựa: bản tính của trẻ con là thích khám phá, tìm tòi, nên các món đồ chơi này sẽ
giúp bé cải thiện được sự phối hợp giữa tay và mắt.
- Truyện tranh : bé rất thích nhìn những hình ảnh, chỉ trỏ vào đấy và luôn chú ý lắng
nghe được từng hơi thở của bạn khi bạn đọc truyện cho bé nghe.
3 / Thiế t kế đồ chơi an toàn :
An toàn đồ chơi là nhằm đảm bảo sự an toàn đồ chơi được thiết kế cho trẻ em
thường là thông qua việc áp dụng một loạt các tiêu chuẩn an toàn. Tại nhiều nước , mặt
hàng đồ chơi thương mại cần phải trải qua những kiểm nghiệm về an toàn trước khi được
đem ra bán trên thị trường. Ở Mỹ, một số loại đồ chơi cần đáp ứng các tiêu chuẩn quốc
gia, trong khi cũng có những đồ chơi chỉ phải đáp ứng một tiêu chuẩn an toàn nhất định
nào đó. Tại các nước có áp dụng các tiêu chuẩn, sự tồn tại của các tiêu chuẩn để nhằm
tránh các tai nạn xảy ra, nhưng vẫn có những đợt thu hồi sản phẩm rộng rãi sau khi có
những vấn đề về an toàn xảy ra. Mục đích của tiêu chuẩn về an toàn đồ chơi là để hạn
chế đến mức tối đa các mối nguy hiểm tiềm tang, ví dụ như bị nghẹn tắc hay nguy cơ
cháy có thể gây thương tích. Trẻ em, đặc biệt là lứa tuổi rất nhỏ thường cho đồ chơi vào
miệng, vì vậy vật liệu được dùng để chế tạo đồ chơi cần được quy định để phòng tránh
sự nhiễm độc. Các vật liệu còn được quy định để đề phòng các nguy cơ bốc cháy. Trẻ em
còn chưa được học để biết thế nào là an toàn và thế nào là nguy hiểm, và các bậc cha mẹ
cũng không thể lường trước được tất cả các tình huống có thể xảy ra, vì vậy sự cảnh báo
và các quy định là điều quan trọng đối với đồ chơi trẻ em.
Bảo quản đồ chơi an toàn cho trẻ :
Đồ chơi luôn là một phần rất quan trọng trong cuộc sống hàng ngày của các trẻ
nhỏ. Nó không chỉ giúp trẻ vui chơi ngoan ngoãn hàng ngày mà còn là phương tiện giúp
bé nhà bạn phát triển trí tuệ nhiều hơn. Nhưng để lựa chọn và giữ gìn đồ chơi an toàn cho
bé mà vẫn không làm giảm hứng thú của trẻ, cha mẹ trẻ hãy cẩn trọng và kỹ càng khi

quyết định lựa cho ̣n.
Nói chung, cha mẹ trẻ nên thực hiện theo các nguyên tắc sau của Học viện Nhi
khoa Mỹ để đảm bảo rằng con bạn không bị nguy hiểm khi chơi những đồ chơi của mình.
+ Luôn luôn giữ đồ chơi trên kệ hoặc trong một tủ đồ chơi riêng của trẻ. Đồ chơi của trẻ
không nên để rải rác khắp nhà và sàn nhà vì chúng có thể vô tình khiến con bạn bị vấp
ngã hoặc không thể bước qua khi đi lại hàng ngày qua đấy. Nếu như khi trẻ bỏ đồ chơi ra
19


chơi xong, cách tốt nhất là bạn nên rèn cho trẻ ý thức nhặt nhạnh và gom hết các đồ chơi
để vào đúng vị trí cần để.
+ Bạn nên chọn những đồ chơi phù hợp với lứa tuổi của trẻ. Nếu trẻ nhà bạn vẫn còn quá
nhỏ thì một món đồ chơi được thiết kế cho một đứa trẻ lớn tuổi nên được giữ cách xa tầm
tay trẻ vì những đứa trẻ thường rất tò mò, chúng có thể bất chợt khám phá ngay cả khi
chưa được sự cho phép của bạn. Mà điều này thực tế có thể gây nguy hiểm cho bé nhà
bạn khi chơi những đồ chơi không hợp với lứa tuổi của mình.
+ Chọn đồ chơi một cách khôn ngoan. Các đồ chơi an toàn nhất là những những đồ chơi
không có nắp đậy. Nếu có nắp đậy, để chiếc nắp này chắc chắn, cần có sự hỗ trợ của khóa
và bản lề an toàn. Hãy tìm các đồ chơi mịn, không có nhiều cạnh sắc và có các lỗ thông
gió để tránh nghẹt thở nếu như con bạn sơ sẩy bị mắc kẹt bên trong.
+ Không bao giờ cho trẻ chơi đồ chơi không rõ nguồn gốc xuất xứ. Những đồ chơi sắc
nhọn hoặc chứa len, bông có thể gây ra các vết cắt và bọc nhựa có thể dẫn đến nghẹt thở.
+ Kiểm tra đồ chơi của trẻ thường xuyên. Hãy tìm các bộ phận bị hư hỏng mà có thể
nguy hiểm cho trẻ như mảnh vụn trên đồ chơi bằng gỗ, những bộ phận rời nhỏ, hoặc dây
tiếp xúc và sửa lại cho trẻ.
+ Không bao giờ để đồ chơi bằng kim loại bên ngoài qua đêm. Bởi vì mưa gió, hay
sương có thể làm cho chúng bị gỉ sét. Một đứa trẻ có nguy cơ phát triển bệnh uốn ván,
bệnh do vi khuẩn có ảnh hưởng đến hệ thần kinh nếu trẻ tiếp xúc với kim loại gỉ.
+ Sửa chữa hoặc thay thế bất kỳ bộ phận đồ chơi bị hỏng. Các bộ phận bị hỏng có thể rơi
ra và gây nguy hiểm cho trẻ. Thiếu các bộ phận này cũng có thể khiến đồ chơi trở nên

nguy hiểm.
4 / Đồ chơi của trẻ em không có hóa chấ t đô ̣c ha ̣i :
Vụ đồ chơi đĩa bay của Trung Quốc bán tại Việt Nam có chứa độc chất Phthalates
vượt quá tiêu chuẩn cho phép đến 5.000 lần , một lần nữa nhắc mọi người lưu ý tới việc
quản lý chất lượng đồ chơi ...
Trung Quốc hiện đang chiếm tới 75% sản lượng đồ chơi thế giới. Tuy nhiên, đồ chơi
xuất khẩu của Trung Quốc là đối tượng thường xuyên bị thu hồi với số lượng lớn , do
không đảm bảo chất lượng hay có nguy cơ không an toàn … T ư liệu "An toàn đồ chơi trẻ
em : Quy định , quy chuẩn của một số nước trên thế giới " do Trung tâm Thông tin khoa
học - công nghệ quốc gia biên soạn.
Gầ n đây , Phòng thí nghiệm TUV Rheinland (có văn phòng đa ̣i diê ̣n ta ̣i Viê ̣t Nam)
đã công bố kế t quả xét nghiệm đối với đồ chơi điã bay UFO ( Trung Quố c ) đang lưu
hành tai Viê ̣t Nam cho thấ y : hàm lượng các chất Phthalates chứa trong sản phẩm vượt
20


quá tiêu chuẫn cho phép đến 5.000 lầ n . Đây là chất rất đô ̣c ha ̣i , có thể ảnh hưởng đến
hormone và gây ha ̣i đế n thai nhi , gây đô ̣t biế n , ảnh hưởng đến chức năng gan ,
thâ ̣n…Trong sản xuấ t đồ chơi cho trẻ em , nhấ t là đồ chơi đươ ̣c làm bằ ng nhựa ; vì sức
khỏe của trẻ em các nhà sản xuất và cung cấ p cũng đừng vì những lơ ̣i nhuâ ̣n mà làm
ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng .
III / THIẾT KẾ ĐỒ CHƠI TRẺ EM THEO TÂM LÝ TRẺ TỪNG LỨA TUỔI
1 - Sản phẩm đồ chơi cho trẻ tƣ̀ không đến mƣời hai tháng tuổi:
- Giai đoạn tƣ̀ không - ba tháng tuổi :
Kỹ năng vận động : Khoảng ba tháng tuổi, bé có thể tự nhấc đầu dậy; giữ một cái lục lạc
ở trong tay; ngắm nhìn chuyển động bàn tay và học cách di chuyển các ngón tay và cổ
tay.

21

- Giai đoạn tƣ̀ ba - sáu tháng :
Kỹ năng vận động: Khoảng bố n – năm tháng tuổi, bé có thể nâng đầu khỏi đệm nếu bạn
ngồi đối diện với bé . Sáu tháng tuổi, bé bắt đầu biết ngồi. Bố n tháng tuổi, bé biết tự tay
rung một cái lục lạc; sáu tháng tuổi, bé bắt đầu biết chuyển đồ vật từ tay này sang bên tay
kia. Giai đoạn này, bé cũng bắt đầu biết xấu hổ trước người lạ, biết dùng bàn tay chạm
vào mặt mẹ. Bé cũng rất tò mò với mọi thứ xung quanh, thích nhìn đồ vật ở cự ly gần.

NÔI TRẺ KẾT HỢP CÙNG CHUÔNG GIÓ VÀ LỤC LẠC
- Giai đoạn tƣ̀ sáu – mƣời hai tháng tuổi :
Kỹ năng vận động: Tám tháng tuổi, bé có thể ngồi mà không cần cha mẹ hỗ trợ ; biết bò
khi tám – mười tháng và đứng khi mười – mười hai tháng. Mười mô ̣t – mười hai tháng
tuổi, bé bắt đầu biết vịn tay và đi quanh một đồ vật.
Bé biết nhặt đồ vật nếu đồ vật đó bị đánh rơi, tự ăn bốc; có thể nhúm một vật nhỏ (hạt
đậu, quả nho khô) bằng ngón trỏ và ngón cái khi được mô ̣t tuổi. Giai đoạn này, bé bắt
đầu quan tâm đến những quyển sách; biết phản ứng khi đuợc người khác gọi tên; bắt
chước một số hành động của mẹ; mười tháng , bé biết chỉ tay vào một đồ vật.

22


XE TẬP ĐI

RỐI VẸT
- Giai đoạn tƣ̀ mƣời hai – hai mƣơi bố n tháng tuổi :
Kỹ năng vận động : Mười hai – mười bố n tháng tuổi, bế biết giữ cân bằng tốt và có
những bước đi đầu tiên; mười bố n – mười tám tháng tuổi, bé có thể tự đi một mình; mười
tám – hai mươi bố n tháng tuổi, bé dễ dàng đi lại, chạy nhảy, đi thu ̣t lùi, leo cầu thang, đá
hay ném một quả bóng nhựa và đu đưa cơ thể theo nhịp điệu âm nhạc.

23