XÂY DỰNG QUY TRÌNH THU THẬP tài LIỆU vào TRUNG tâm THÔNG TIN lưu TRỮ địa CHẤT TỔNG cục địa CHẤT và KHOÁNG sản

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN

TRƢƠNG THỊ HUYỀN NGỌC

XÂY DỰNG QUY TRÌNH
THU THẬP TÀI LIỆU VÀO TRUNG TÂM
THÔNG TIN LƢU TRỮ ĐỊA CHẤT TỔNG CỤC ĐỊA CHẤT VÀ KHOÁNG SẢN

LUẬN VĂN THẠC SĨ
Chuyên ngành: Lƣu trữ học
Mã số: 603224

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Liên Hƣơng

HÀ NỘI - 2014


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn này là đề tài nghiên cứu của riêng tôi. Trong
luận văn này có tham khảo một số công trình nghiên cứu của các tác giả khác
và sử dụng một số thông tin trong các văn bản của các cơ quan Nhà nước
song đã có chú thích cụ thể. Các kết quả nghiên cứu nêu trong luận văn là
trung thực và chưa từng được công bố trong bất kỳ một công trình nào khác.
Hà Nội, ngày….. tháng….. năm 20….
Tác giả

Trƣơng Thị Huyền Ngọc


MỤC LỤC

Trang
Lời cam đoan
Mục lục ......................................................................................................... 1
PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................... 3
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CÔNG TÁC LƢU TRỮ ĐỊA CHẤT .. 11
1.1. Tài liệu địa chất ................................................................................... 11
1.1.1 Sơ lược sự hình thành tài liệu địa chất ............................................. 11
1.1.2 Các loại tài liệu địa chất ..................... Error! Bookmark not defined.
1.1.3 Đặc điểm của tài liệu địa chất ............ Error! Bookmark not defined.
1.2 Cơ quan lƣu trữ địa chất ........................ Error! Bookmark not defined.
1.2.1 Sơ lược sự hình thành Trung tâm Thông tin, Lưu trữ địa chấtError! Bookmark

1.2.2 Chức năng của Trung tâm Thông tin, Lưu trữ địa chấtError! Bookmark not def

1.2.3 Nhiệm vụ và quyền hạn của Trung tâm Thông tin, Lưu trữ địa chấtError! Bookm

1.2.4 Cơ cấu tổ chức của Trung tâm Thông tin, Lưu trữ địa chấtError! Bookmark not
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC THU THẬP TÀI LIỆU
VÀO TRUNG TÂM THÔNG TIN, LƢU TRỮ ĐỊA CHẤTERROR! BOOKMARK
2.1 Nguồn và thành phần tài liệu thu thập, bổ sung vào Trung tâm
Thông tin, Lƣu trữ Địa chất ........................ Error! Bookmark not defined.

2.1.1 Nguồn thu thập tài liệu vào Trung tâm Thông tin Lưu trữ Địa chấtError! Bookm
2.1.2 Thành phần tài liệu thu thập, bổ sung và Trung tâm Thông tin Lưu
trữ Địa chất................................................. Error! Bookmark not defined.
2.2 Tình hình thu thập, bổ sung tài liệu vào Trung tâm thông tin lƣu
trữ Địa chất ................................................... Error! Bookmark not defined.
2.2.1 Quy định của Nhà nước về công tác thu thập, bổ sung tài liệuError! Bookmark

2.2.2 Quy định của ngành chủ quản về công tác thu thập, bổ sung tài liệuError! Book

2.3 Tổ chức thu thập..................................... Error! Bookmark not defined.
2.4 Kết quả thu thập ..................................... Error! Bookmark not defined.
1


CHƢƠNG 3 XÂY DỰNG QUY TRÌNH THU THẬP TÀI LIỆU VÀO

TRUNG TÂM THÔNG TIN LƢU TRỮ ĐỊA CHẤTERROR! BOOKMARK NOT D
3.1 Sự cần thiết phải xây dựng quy trình Thu thập tài liệu vào Trung
tâm Thông tin Lƣu trữ Địa chất .................. Error! Bookmark not defined.
3.2 Cơ sở xây dựng quy trình thu thập tài liệu vào Trung tâm Thông
tin Lƣu trữ Địa chất ..................................... Error! Bookmark not defined.
3.2.1 Cơ sở pháp lý..................................... Error! Bookmark not defined.
3.2.2 Cơ sở thực tiễn .................................. Error! Bookmark not defined.

3.3 Lựa chọn và chuẩn bị thông tin để viết dự thảo quy trìnhError! Bookmark not d
3.3.1 Nghiên cứu các hướng dẫn biên soạn quy trình và tham khảo một

số quy trình đã ban hành của Cục Văn thư Lưu trữ Nhà nước.Error! Bookmark not d
3.3.2. Viết dự thảo quy trình ....................... Error! Bookmark not defined.
3.4 Xây dựng quy trình Thu thập tài liệu Địa chất vào Trung tâm
Thông tin Lƣu trữ Địa chất ......................... Error! Bookmark not defined.
3.5 Những điều kiện để áp dụng quy trình thu thập tài liệu tại Trung
tâm Thông tin Lƣu trữ Địa chất .................. Error! Bookmark not defined.

3.5.1 Sự thống nhất về mặt chỉ đạo của các cấp lãnh đạo của Trung tâmError! Bookm
3.5.2 Nhận thức của các cán bộ Phòng Thu thập và xử lý dữ liệu địa chất
(thuộc Trung tâm Thông tin Lưu trữ Địa chất)Error! Bookmark not defined.
3.5.3 Điều kiện về nhân lực ........................ Error! Bookmark not defined.
3.5.4 Điều kiện về cơ sở vật chất ................ Error! Bookmark not defined.

KẾT LUẬN ................................ ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................... 13
PHỤ LỤC................................... ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

2


PHẦN MỞ ĐẦU
1. Mục đích, ý nghĩa của đề tài
Tài liệu lưu trữ là di sản văn hóa của dân tộc bởi trong đó chứa đựng
những thông tin quá khứ, phản ánh các thành tựu lao động sáng tạo của nhân
dân trong các thời kỳ lịch sử khác nhau. Đồng thời nó ghi lại những sự kiện
lịch sử hoặc những cống hiến to lớn của các anh hùng dân tộc, các nhà khoa
học và văn hóa nổi tiếng. Đây là những thông tin có tính chính xác cao vì nó
là những bản chính, bản gốc của những tài liệu có giá trị. Do đó người ta có
thể sử dụng nguồn tài liệu lưu trữ vào mọi lĩnh vực của đời sống xã hội như:
chính trị, kinh tế, văn hóa - xã hội, khoa học....
Đất nước ta đang không ngừng phát triển, sự nghiệp công nghiệp hóa,
hiện đại hóa đã và đang đạt được những thành tự đáng kể. Các cơ quan từ trung
ương đến địa phương đang dần được kiện toàn về mặt tổ chức, đổi mới phương
thức làm việc. Hệ quả tất yếu của quá trình này, tài liệu hình thành ra không
ngừng tăng lên về khối lượng, đa dạng về loại hình và phong phú về nội dung.
Bởi vậy, nếu không có chỉ đạo chung về công tác lưu trữ và những hướng dẫn
cụ thể về các nghiệp vụ lưu trữ thì sẽ mất đi nhiều tài liệu có giá trị và việc tổ
chức sử dụng tài liệu sẽ không đáp ứng được nhu cầu thực tế của xã hội.
Nhận thức được những giá trị của tài liệu lưu trữ, ngay từ rất sớm, nhà
nước ta đã có những chủ trương, biện pháp quản lý để thu thập vào bảo quản
và tạo điều kiện cho việc tập trung quản lý thống nhất tài liệu lưu trữ . Trong
những năm qua, Đảng và Nhà nước đã có nhiều văn bản cụ thể chỉ đạo chung
về công tác lưu trữ và có những chỉ đạo, hướng dẫn cụ thể cho việc thực hiện

từng nghiệp vụ của công tác lưu trữ. Tuy nhiên, những văn bản chỉ đạo này
mới chỉ dừng lại chủ yếu ở đối tượng là tài liệu hành chính, ngoài ra còn khối
lượng lớn tài liệu khoa học kỹ thuật và tài liệu chuyên môn khác hầu như
chưa được quan tâm thích đáng.

3


Tài liệu địa chất thuộc nhóm tài liệu khoa học kỹ thuật, hình thành
trong quá trình thực thi chức năng, nhiệm vụ của các đoàn địa chất trong việc
điều tra, thăm dò tài nguyên, khoáng sản. Lưu trữ cố định chuyên ngành tài
liệu địa chất được thiết lập tại Trung tâm thông tin lưu trữ Địa chất thuộc
Tổng cục Địa chất và Khoáng sản (thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường).
Trong những năm qua, được sự chỉ đạo của Nhà nước, cơ quan chủ quản cấp
trên, Trung tâm thông tin lưu trữ Địa chất đã tiến hành thu thập bổ sung tài
liệu và hiện đang bảo quản được khối lượng tài liệu lớn từ trước năm 1945
cho đến nay.
Bên cạnh những ưu điểm, công tác thu thập, bổ sung tài liệu lưu trữ của
Trung tâm thông tin lưu trữ Địa chất còn bộc lộ hạn chế là chưa chủ động
trong công tác thu thập báo cáo địa chất (thụ động chờ các cơ quan, đơn vị,
cá nhân có tài liệu mang đến nộp), chỉ tiến hành thu thập những tài liệu hình
thành từ các hoạt động địa chất được điểu chỉnh bởi Luật số 60/2010/QH12
của Quốc hội về khoáng sản; … và chưa xây dựng được quy trình thu thập tài
liệu vào Trung tâm là cơ sở, căn cứ cho việc thực hiện nghiệp vụ lưu trữ trên.
Từ thực trạng này, chúng tôi đã chọn vấn đề: "Xây dựng quy trình thu thập
tài liệu địa chất vào Trung tâm thông tin lưu trữ Địa chất - Tổng cục Địa
chất và Khoáng sảnt" làm luận văn thạc sĩ chuyên ngành Lưu trữ học của
mình. Thông qua đề tài này, chúng tôi mong muốn đóng góp một vài ý kiến
của mình để công tác thu thập, bổ sung tài liệu địa chất vào Trung tâm được
tốt hơn góp phần tạo thuận lợi cho công việc chung của Trung tâm cũng như

việc quản lý khối tài sản quý của quốc gia, dân tộc.
2. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu
* Phạm vi nghiên cứu
Theo quy định của Tổng cục Địa chất và Khoáng sản, Trung tâm
Thông tin Lư trữ Địa chất có nhiệm vụ kiểm tra, thu nhận, lưu trữ, bảo quản

4


và cung cấp dữ liệu địa chất khoáng sản theo đúng quy định. Dữ liệu địa chất
có thể hiểu là những báo cáo địa chất; các mẫu vật và các dữ liệu về địa chất,
khoáng sản còn lại (trừ báo cáo địa chất). Phạm vi nghiên cứu của đề tài luận
văn giới hạn trong việc thu thập các báo cáo địa chất vào Trung tâm Thông tin
Lưu trữ Địa chất.
* Đối tượng nghiên cứu
Do hạn chế về mặt thời gian và quy mô của luận văn, đề tài của chúng
tôi không thể đi sâu nghiên cứu tất cả các quy trình nghiệp vụ lưu trữ đối với
loại hình tài liệu báo cáo địa chất của Trung tâm Thông tin Lưu trữ Địa chất.
Đề tài của chúng tôi chỉ dừng lại ở việc nghiên cứu xây dựng quy trình thu
thập các báo cáo địa chất vào Trung tâm.
3. Mục tiêu nghiên cứu và nhiệm vụ nghiên cứu
* Mục tiêu nghiên cứu
Đề tài luận văn khoa học của chúng tôi hướng tới mục tiêu là nghiên
cứu xây dựng quy trình bao gồm các bước trong việc thực hiện nghiệp vụ thu
thập tài liệu địa chất vào Trung tâm Thông tin Lưu trữ Địa chất nhằm nâng
cao hiệu quả công tác thu thập tài liệu vào Trung tâm.
* Nhiệm vụ nghiên cứu
Để thực hiện những mục tiêu trên, trong phạm vi một luận văn khoa
học chúng tôi xác định nhiệm vụ chính mà đề tài hướng tới là:
- Giới thiệu những kiến thức tổng quan về tài liệu địa chất;

- Nghiên cứu nguồn thu thập, bổ sung tài liệu vào Trung tâm thông tin
lưu trữ Địa chất thuộc Tổng cục Địa chất và Khoáng sản;
- Khảo sát thực trạng công tác thu thập, bổ sung tài liệu địa chất vào
Trung tâm thông tin lưu trữ Địa chất thuộc Tổng cục Địa chất và Khoáng sản;
- Xây dựng quy trình thu thập, bổ sung tài liệu địa chất vào Trung tâm
thông tin lưu trữ địa chất.

5


4.Lịch sử nghiên cứu vấn đề
Khi lựa chọn đề tài nghiên cứu, chúng tôi thấy thu thập và bổ sung tài
liệu là một vấn đề được rất nhiều người quan tâm nghiên cứu.
* Trước hết về lý luận chung về nghiệp vụ thu thập bổ sung tài liệu
Công tác thu thập, bổ sung tài liệu đã được đề cập đến trong các cuốn
giáo trình ngành Lưu trữ học như "Lý luận và thực tiễn công tác lưu trữ" của
nhóm tác giả Đào Xuân Chúc, Nguyễn Văn Hàm, Vương Đình Quyền và
Nguyễn Văn Thâm; "Phương pháp lựa chọn và loại hủy tài liệu ở các cơ
quan" - Dương Văn Khảm; "Giáo trình Lưu trữ" - Trường Cao đẳng Nội vụ.
Tiếp đó là những đề tài nghiên cứu khoa học cấp ngành đã tập trung nghiên
cứu giải quyết từng khái cạnh cụ thể thuộc lĩnh vực thu thập bổ sung tài liệu.
Các đề tài đó là: "Lý luận và thực tiễn về tổ chức mạng lưới các kho lưu trữ ở
Việt Nam"- Vương Đình Quyền - Chủ nhiệm; "Nghiên cứu xác định nguồn
nộp lưu tài liệu (chủ yếu là cơ quan quản lý nhà nước) vào kho lưu trữ nhà
nước cấp tỉnh" - Nguyễn Quang Lệ - Chủ nhiệm;
Đặc biệt liên quan đến nội dung thu thập, bổ sung tài liệu lưu trữ còn có
luận văn thạc sĩ của Trần Quang Hồng với đề tài: "Bổ sung tài liệu vào các
Trung tâm lưu trữ tỉnh - Thực trạng và giải pháp"; luận văn thạc sỹ của
Nguyễn Kim Dung với đề tài: "Thu thập, bổ sung tài liệu vào lưu trữ bộ Giao
thông vận tải - Thực trạng và giải pháp".

Một số khóa luận tốt nghiệp, báo cáo nghiên cứu khoa học của sinh
viên khoa Lưu trữ học và Quản trị văn phòng cũng đã đề cập đến vấn đề này
như: "Vấn đề bổ sung tài liệu vào Lưu trữ tỉnh Hà Tây"- Trịnh Ngọc Hùng Khóa luận tốt nghiệp năm 1998; "Về công tác bổ sung tài liệu vào Trung
tâm lưu trữ Quốc gia III" - Trần Quang Hồng - Khóa luận tốt nghiệp năm
1998; "Nhận xét về công tác thu thập, bổ sung tài liệu của Trung tâm lưu trữ
Quốc gia III" - Nguyễn Thị Thùy Dương - Khóa Luận tốt nghiệp năm 2003;

6


"Thu thập và quản lý tài liệu phông lưu trữ cá nhân tại Trung tâm lưu trữ
Quốc gia III thực trạng và kiến nghị" - Nguyễn Thị Thùy Linh - khóa luận
tốt nghiệp năm 2008; "Cơ sở lý luận và thực tiễn về xác định nguồn tài liệu
bổ sung vào Trung tâm lưu trữ tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương" - Đào
Đức Thuận - Báo cáo khoa học lần thứ IV tại khoa Lưu trữ học và Quản trị
Văn phòng năm 2000;...
* Các vấn đề liên quan đến loại hình tài liệu khoa học công nghệ
Trước hết là các đề tài nghiên cứu đã đề cập đến các vấn đề của tài liệu
khoa học kỹ thuật như: “Tổ chức lưu trữ tài liệu chuyên môn hình thành từ
hoạt động của Bộ Tài nguyên và Môi trường” (đề tài nghiên cứu khoa học cấp
trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn của Tiến sĩ Nguyễn Liên
Hương năm 2005); “Nghiên cứu xây dựng các phương án phân loại tài liệu
khoa học công nghệ” (đề tài cấp Đại học Quốc gia của Tiến sĩ Nguyễn Liên
Hương năm 2013);…
Các bài nghiên cứu trên tạp chí chuyên ngành và các sách báo khác
như: " Một số ý kiến bước đầu về công tác lưu trữ tài liệu kỹ thuật ở các Bộ
và cơ quan Trung ương" - Nguyễn Xuân Nung, Tạp chí Văn thư lưu trữ, năm
1968, số 3 trang 20-21; "Phương pháp quản lý tài liệu lưu trữ địa chất công
trình" - Bảo Chánh, Tạp chí Văn thư lưu trữ, năm 1975, số 4, trang 20 - 24;
"Thành phần, nội dung và giá trị của tài liệu lưu trữ địa chất" - Trần Hồng

Hải, Kỷ yếu hội thảo khoa học "Khai thác và phát huy giá trị tài liệu lưu trữ
trong nghiên cứu khoa học xã hội nhân văn", H. 2009, trang 85 – 89; “Vấn đề
quản lý tài liệu kỹ thuật hình thành từ hoạt động của Bộ Tài nguyên và Môi
trường” – Tiến sĩ Nguyễn Liên Hương, Tạp chí Văn thư Lưu trữ năm 2008;
“Vấn đề cấp bách trong phân loại và tổ chức lưu trữ tài liệu khoa học công
nghệ ở Việt Nam”- Tiến sĩ Nguyễn Liên Hương, Tạp chí Văn thư Lưu trữ,
năm 2010, số 4.

7


Nhìn chung, với những vấn đề, khía cạnh mà các đề tài nghiên cứu, các
bài viết trên báo, tạp chí lưu trữ đề cập tương đối nhiều và khá chi tiết. Tuy
nhiên những đề tài, những bài viết trên chủ yếu tập trung ở một số vấn đề
mang tính lý luận hay chỉ nêu ra thực trạng của công tác thu thập, bổ sung tài
liệu ở một cơ quan hoặc một số cơ quan và đặc biệt là chủ yếu mới tập trung
vào loại hình tài liệu hành chính. Một số bài viết trên tạp chí Văn thư lưu trữ
đã bước đầu đề cập đến tài liệu khoa học công nghệ và tài liệu lưu trữ địa chất
tuy nhiên mới chỉ dừng lại ở các vấn đề chung về thành phần, nội dung, ý
nghĩa hay bàn về phương pháp quản lý loại hình tài liệu này. Với đề tài của
mình, trên cơ sở kế thừa những kết quả nghiên cứu của các đề tài trước, chúng
tôi muốn đưa ra bức tranh toàn cảnh về thực trạng công tác thu thập, bố sung
tài liệu của một cơ quan cụ thể và tài liệu mang tính chất đặc thù (tài liệu địa
chất) của Trung tâm thông tin lưu trữ Địa chất - Tổng cục Địa chất và Khoáng
sản, qua đó đề xuất quy trình thu thập bổ sung tài liệu địa chất vào Trung tâm.
5. Phương pháp nghiên cứu
Đề thực hiện đề tài này, ngoài phương pháp luận của Chủ nghĩa Mác Lênin chúng tôi sử dụng một số phương pháp nghiên cứu cụ thể sau:
- Phương pháp nghiên cứu lý luận thông qua việc sưu tầm, hệ thống các
nguồn tư liệu tham khảo.
- Phương pháp khảo sát thực tế: Chúng tôi sử dụng phương pháp này để

trao đổi, phỏng vấn cán bộ và lãnh đạo phòng Thu thập và xử lý dữ liệu địa
chất, lãnh đạo Trung tâm Thông tin Lưu trữ Địa chất; khảo sát và quan sát quá
trình thực hiện nghiệp vụ thu thập tài liệu tại Trung tâm để có thể xây dựng
quy trình thu thập tài liệu mang tính khả thi cao.
- Phương pháp thu thập và xử lý thông tin: Chúng tôi tiên hành thu thập
thông tin từ nhiều nguồn khác nhau như: sách, tạp chí, internet… sau đó chọn
lọc, phân loại và xử lý những thông tin liên quan đến mục đích nghiên cứu
của đề tài.
8


- Phương pháp tổng hợp: Trên cơ sở xử lý thông tin thu thập được từ
những nguồn khác nhau chúng tôi tiến hành tổng hợp và hệ thống hóa để có
thể đạt được mục tiêu nghiên cứu.
- Phương pháp so sánh: So sánh quá trình thực hiện nhiệm vụ thu thập
tài liệu của Trung tâm Thông tin Lưu trữ Địa chất trong thực tế với các quy
định của Nhà nước để có thể xác định được quy trình phù hợp.
- Phương pháp sơ đồ hóa: Phương pháp này được sử dụng để mô tả các
bước thực hiện quy trình thu thập tài liệu địa chất bằng lưu đồ.
6. Nguồn tài liệu tham khảo
Để thực hiện đề tài này, chúng tôi đã thu thập, sử dụng những nguồn tư
liệu, tài liệu tham khảo sau:
- Giáo trình, bài giảng liên quan công tác lưu trữ cũng như nghiệp vụ
thu thập và bổ sung tài liệu lưu trữ: Lý luận và thực tiễn công tác lưu trữ,
Phương pháp lựa chọn và loại hủy tài liệu ở các cơ quan, Giáo trình lưu trữ;
Tập bài giảng Lưu trữ tài liệu khoa học công nghệ;
- Các quy định của pháp luật về công tác lưu trữ và lưu trữ tài liệu địa
chất;
- Nhóm tài liệu về lịch sử, chức năng nhiệm vụ, tổ chức bộ máy và hoạt
động của Trung tâm Thông tin Lưu trữ Địa chất thuộc Tổng cục Địa chất và

Khoáng sản;
- Các công trình nghiên cứu khoa học, luận văn thạc sĩ, các bài nghiên
cứu trên tạp chí Văn thư Lưu trữ có liên quan đến công tác thu thập tài liệu,
quản lý tài liệu khoa học công nghệ, tài liệu địa chất.
- Một số trang website.
7. Bố cục của luận văn
Ngoài phần Mở đầu, Kết luận và Phụ lục, nội dung của luận văn gồm
ba phần chính sau:

9


Chƣơng 1: Tổng quan về tài liệu địa chất: Tại chương này chúng tôi
khái quát giới thiệu sự hình thành của tài liệu địa chất, các loại tài liệu địa
chất, đặc điểm và ý nghĩa của tài liệu địa chất.
Chƣơng 2: Thực trạng công tác thu thập tài liệu địa chất vào
Trung tâm Thông tin lƣu trữ địa chất: Trên cơ sở khảo sát thực tế tại
Trung tâm Thông tin Lưu trữ Địa chất chúng tôi giới thiệu những vấn đề liên
quan đến sự hình thành ra Trung tâm, chức năng nhiệm vụ và thực trạng công
tác thu thập tài liệu vào Trung tâm Thông tin Lưu trữ Địa chất.
Chƣơng 3: Xây dựng quy trình thu thập tài liệu địa chất vào Trung
tâm Thông tin Lƣu trữ địa chất: Trên cơ sở những kết quả khảo sát thực tế
tình hình công tác thu thập tài liệu của Trung tâm Thông tin Lưu trữ Địa chất,
vấn đề xây dựng quy trình thu thập tài liệu do Nhà nước ban hành chúng tôi
tiến hành các bước xây dựng quy trình thu thập tài liệu vào Trung tâm thông
tin Lưu trữ Địa chất.
Trong thời gian thực hiện đề tài chúng tôi đã nhận được sự quan tâm và
giúp đỡ của các thầy cô giáo và bạn bè cũng như đồng nghiệp. Tôi xin gửi lời
cảm ơn chân thành đến Tiến sĩ Nguyễn Liên Hương – người đã tận tình
hướng dẫn, giúp đỡ tôi trong suốt thời gian thực hiện đề tài. Tôi xin chân

thành cảm ơn lãnh đạo, cán bộ nhân viên các Liên đoàn địa chất, Trung tâm
Thông tin Lưu trữ Địa chất, các bạn bè, đồng nghiệp đã giúp đỡ, tạo điều
kiện, góp ý cho tôi trong quá trình hoàn chỉnh luận văn này.
Do hạn chế về mặt kinh nghiệm và thời gian thực hiện, luận văn chắc
chắn sẽ không thể tránh khỏi những thiếu sót. Kính mong tiếp tục nhận được
những góp ý của thầy cô, bạn bè và đồng nghiệp để chúng tôi hoàn chỉnh
được luận văn của mình.
Hà Nội, ngày

tháng
Tác giả

10

năm 2014


CHƢƠNG 1
TỔNG QUAN VỀ CÔNG TÁC LƢU TRỮ ĐỊA CHẤT
1.1. Tài liệu địa chất
1.1.1 Sơ lược sự hình thành tài liệu địa chất
Trong vỏ trái đất thường xuyên diễn ra nhiều quá trình hoạt động địa
chất khác nhau. Toàn bộ hoạt động địa chất trong vỏ trái đất được chia thành
02 nhóm quá trình chính: hoạt động địa chất ngoại lực và hoạt động địa chất
nội lực.
Hoạt động địa chất ngoại lực diễn ra ở trên bề mặt và gần bề mặt của vỏ
trái đất. Thuộc nhóm các hoạt động địa chất ngoại lực có: hoạt động của gió
thổi trên mặt, hoạt động của nước chảy trên mặt, hoạt động của nước ngầm,
hoạt động của biển, hoạt động của hồ, đầm lầy…
Hoạt động địa chất nội lực diễn ra bên trong vỏ trái đất. Nhóm các hoạt

động nội lực có: vận động thăng trầm của vỏ trái đất, vận động kiến tạo, hoạt
động macma xâm nhập và phun trào, hoạt động động đất… Hoạt động địa
chất nội lực đóng vai trò quyết định tạo nên các dạng địa hình trên bề mặt của
vỏ trái đất như các dãy núi cao, các đáy biển sâu, các đứt gãy,… Nhiều loại
khoáng sản quý như: sắt, đồng, chì, kẽm, thiếc, kim cương, vàng,… được tạo
thành từ những hoạt động địa chất nội lực.
Từ hai nhóm quá trình hoạt động địa chất của tự nhiên như trên đã hình
thành ra các hoạt động địa chất của con người nhằm mục đích nghiên cứu địa
chất để phục vụ các mục đích khác nhau trong đời sống xã hội của con người.
Đó chính là: việc đo vẽ, lập bản đồ địa chất, điều tra cơ bản địa chất về
khoáng sản và thăm dò khoáng sản trên phạm vi lãnh thổ cả nước; điều tra,
đánh giá, quan trắc môi trường phóng xạ trong phạm vi cả nước; nghiên cứu
công tác địa vật lý hàng không; công tác đo vẽ trọng lực; công tác địa vật lý
mặt đất; công tác địa vật lý biển nông; công tác nghiên cứu địa vật lý môi

11


12


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1, Báo cáo tổng kết công tác năm 2010 của Trung tâm Thông tin Lưu trữ
Địa chất;
2, Báo cáo tổng kết công tác năm 2011 của Trung tâm Thông tin Lưu trữ
Địa chất;
3, Báo cáo tổng kết công tác năm 2012 của Trung tâm Thông tin Lưu trữ
Địa chất;
4, Báo cáo tổng kết công tác năm 2013 của Trung tâm Thông tin Lưu giữ
Địa chất;

5, Báo cáo tổng kết 35 năm xây dựng và phát triển (15/7/1978 – 15/7/2013)
của Trung tâm Thông tin Lưu trữ Địa chất;
6, Bảo Chánh: Vài nét về sự hình thành tài liệu kỹ thuật, Tạp chí Văn thư Lưu
trữ, số 2/1975, tr26-27;
7, Bảo Chánh: Phương pháp quản lý tài liệu lưu trữ Địa chất công trình,
Tạp chí Văn thư Lưu trữ, số 4/1975, tr20-24;
8, Công văn số 319/VTLNN-NVTW ngày 01 tháng 6 năm 2004 của Cục
Văn thư Lưu trữ Nhà nước về việc hướng dẫn thực hiện giao nộp tài liệu
lưu trữ vào lưu trữ lịch sử các cấp.
9, Công văn số 881/VTLTNN-NVTW ngày 19 tháng 12 năm 2006 của
Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước về việc ban hành Quy trình chỉnh lý
bản gốc tài liệu Mộc bản
10, Đào Xuân Chúc - Nguyễn Văn Hàm – Vương Đình Quyền - Nguyễn Văn
Thâm: Lý luận và thực tiễn công tác lưu trữ, Nxb Đại học và Giáo dục
chuyên nghiệp, H.1990;
11, Nguyễn Hữu Danh: Thu thập, bổ sung tài liệu vào lưu trữ Bộ Tài chính,
Thực trạng và giải pháp - Luận văn Thạc sĩ, H.2009; Tư liệu khoa Lưu trữ
học và Quản trị văn phòng trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn.

13


12, Nguyễn Cảnh Đương: Một số biện pháp trong việc thu thập tài liệu (n/c)
khoa học, Tạp chí Văn thư lưu trữ, số 3/1978, tr10-13;
13, Trần Hồng Hải, Thành phần: Nội dung và giá trị của tài liệu lưu trữ địa
chất, Kỷ yếu Hội thảo khoa học “Khai thác và phát huy giá trị của tài liệu
lưu trữ trong Nghiên cứu khoa học Xã hội và Nhân văn”, H.2009, tr85-89;
14, Nguyễn Mai Hương: Tổ chức khoa học tài liệu kỹ thuật tại Trung tâm
kiểm định kỹ thuật an toàn xây dựng - Bộ Xây dựng, Luận văn Thạc sĩ,
H.2008; Tư liệu khoa Lưu trữ học và Quản trị văn phòng trường Đại học

Khoa học Xã hội và Nhân văn;
15, Luật khoáng sản năm 2006, www.chinhphu.vn
16, Luật lưu trữ 2011, www.chinhphu.vn
17, Nghị định số 102/2008/NĐ-CP ngày 15 tháng 9 năm 2008 của Chính phủ
Về việc thu thập, quản lý, khai thác và sử dụng dữ liệu về tài nguyên và
môi trường
18, Nghị định số 01/2013/NĐ – CP ngày 03 tháng 01 năm 2013 của Chính
phủ Quy định chi tiết một số điều của Luật lưu trữ
19, Võ Công Nghiệp, Bùi Học, Nguyễn Thị Thanh Thuỷ: 150 Thuật ngữ địa
chất y học thông dụng, Tạp chí Địa chất, số 309, tháng 11-12/2008;
20, Nguyễn Xuân Nung: Một số ý kiến bước đầu về Công tác lưu trữ tài
liệukỹ thuật ở các Bộ và cơ quan Trung ương, Tạp chí Văn thư Lưu trữ,
số 3/1968, tr20-21;
21, Nguyễn Xuân Nung: Tìm hiểu mấy vấn đề về công tác lưu trữ kỹ thuật
của một số ngành làm công tác điều tra cơ bản, Tạp chí Văn thư lưu trữ,
số 2/1976, tr13-15;
22, PGS,TS. Nguyễn Minh Phương, TS. Nguyễn Liên Hương, TS. Nguyễn
Cảnh Đương: Tập bài giảng lưu trữ tài liệu Khoa học công nghệ, H.2005;

14


23, Quyết định số 34/2002/QĐ-BCN của Bộ Công nghiệp ngày 28 tháng 8
năm 2002 về việc ban hành Quy định về giao nộp báo cáo địa chất và
cung cấp tài liệu địa chất và khoáng sản;
24, Quyết định số 378 QĐ/ĐCKS-ĐC của Cục Địa chất và Khoáng sản Việt
Nam ngày 17 tháng 9 năm 2003 về việc ban hành Quy định chi tiết về quy
cách tài liệu và thể thức giao nộp báo cáo vào Lưu trữ Địa chất;
25, Quyết định số 242/QĐ-VTLTNN ngày 19 tháng 5 năm 2005 của Cục Văn
thư và Lưu trữ Nhà nước về việc ban hành Quy trình biên mục và hiệu

đính phiếu mô tả tài liệu Địa bạ.
26, Quyết định số 341/QĐ-VTLTNN ngày 04 tháng 10 năm 2005 của Cục
Văn thư và Lưu trữ Nhà nước về việc ban hành Quy trình chỉnh lý khối
tài liệu Sổ bộ.
27, Quyết định số 128/QĐ-VTLTNN ngày 01 tháng 6 năm 2009 của Cục Văn
thư và Lưu trữ Nhà nước về việc ban hành Quy trình “Chỉnh lý tài liệu
giấy” theo TCVN ISO 9001:2000
28, Quyết định số 66/QĐ-ĐCKS của Tổng cục Địa chất và Khoáng sản ngày
22 tháng 7 năm 2011 Quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu
tổ chức của Trung tâm Thông tin Lưu trữ Địa chất;
29, TCVN ISO 9000:2000;
30, TCVN ISO 9000:2007 - Hệ thống quản lý chất lượng – cơ sở và từ vựng;
31, TCVN ISO 9000:2008
32, Nguyễn Phú Thành: Bàn về tài liệu Khoa học kỹ thuật và tài liệu Khoa
học công nghệ, Tạp chí Văn thư Lưu trữ Việt Nam, số 2/2008, tr18 – 20;
33, Thông tư số 04/2006/TT – BNV ngày 11 tháng 4 năm 2006 của Bộ Nội
vụ hướng dẫn xác định cơ quan, tổ chức thuộc nguồn nộp lưu tài liệu vào
lưu trữ lịch sử các cấp

15


34,Thông tư số 12/2013/TT-BTNMT của Bộ Tài nguyên và Môi trường ngày
05 tháng 6 năm 2013 Quy định về việc giao nộp, thu nhận, lưu giữ, bảo
quản và cung cấp dữ liệu về địa chất, khoáng sản;
35, Từ điển Lưu trữ Việt Nam, Cục Lưu trữ Nhà nước ấn hành, H.1992;
36, Từ điển tiếng Việt, Trung tâm Từ điển học, Nhà xuất bản Đà Nẵng,2014
37, www.idm.gov.vn
38, Khảo sát tài liệu tại Liên đoàn địa chất Intergeo;
39, Khảo sát tài liệu tại Liên đoàn địa chất Tây bắc;

40, Khảo sát tài liệu tại Liên đoàn địa chất Vật lý;
41, Khảo sát tài liệu tại Liên đoàn địa chất Xạ hiếm;
42, Khảo sát tài liệu tại Trung tâm Thông tin Lưu trữ địa chất.

16


17