Nghiên cứu đánh giá khả năng hấp phụ Fe(III),Cr(VI),Mn(II),Ni(II) của đá ong tự nhiên và quặng apatít

LỜI CẢM ƠN
Với tấm lòng biết ơn sâu sắc, em xin chân thành cảm ơn GS. TS Trần Tứ Hiếu
- người thầy đã giao đề tài và hướng dẫn em hoàn thiện luận văn này.
Em xin chân thành cảm ơn sự quan tâm và giúp đỡ quý báu của
PGS. TS Tạ Thị Thảo và PGS.TS. Nguyễn Xuân Trung.
Em xin cảm ơn các thầy giáo , cô giáo trong Bô ̣ môn Hóa Phân tích

- Khoa

Hóa học , Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội đã
tạo điều kiê ̣n thuâ ̣n lơ ̣i và giúp đỡ em trong quá trình ho ̣c tâ ̣p và nghiên cứu.

Hà Nội, tháng 12 năm 2014
Học viên

Phạm Văn Tuấn

i


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ..................................................................................................................8
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN ................................ Error! Bookmark not defined.
1.1.Tổng quan về chất hấp phụ .............................. Error! Bookmark not defined.
1.2.Tổng quan về đá ong, quặng apatit .................. Error! Bookmark not defined.
1.3.Tổng quan về sắt, crom, mangan, niken và nguồn gốc phát tán của chúng vào
môi trường nước ...................................................... Error! Bookmark not defined.
1.4. Một số phương pháp tách và làm giầu lượng vết kim loại nặng …………….11
1.4.1. Phương pháp cộng kết ………………………………………………….......11

1.4.2. Phương pháp chiết lỏng - lỏng …………………………………………......11
1.4.3. Phương pháp chiết pha rắn …………………………………………………12
1.5. Giới thiê ̣u phương pháp

nghiên cứu tính chất hấ p phụ của chất hấp phụ

...................................................................... Error! Bookmark not defined.
1.5.1. Các khái niệm ..................................... Error! Bookmark not defined.
1.5.2. Các mô hình cơ bản của quá trình hấp phụ

Error!

Bookmark

not

defined.
1.5.3. Quá trình hấp phụ động trên cột ................... Error! Bookmark not defined.
1.5.4. Hấp phụ trong môi trường nước .............. Error! Bookmark not defined.
CHƯƠNG 2. THỰC NGHIỆM ........................... Error! Bookmark not defined.
2.1. Đối tượng và mục tiêu ..................................... Error! Bookmark not defined.
2.2. Nội dung nghiên cứu …………………………………………………………22
2.3. Phương pháp nghiên cứu ………………………………………………..……22
2.4. Dụng cụ, thiết bị thí nghiệm và hoá chất .... Error! Bookmark not defined.
2.4.1. Dụng cụ, thiết bị thí nghiệm ..................... Error! Bookmark not defined.
2.4.2. Hoá chất ....................................................... Error! Bookmark not defined.
2.5.1. Chuẩn bị vật liệu ........................................ Error! Bookmark not defined.
2.5.2. Xác định các tính chất vật lý của vật liệu ………………………………....25
2.5.3. Xây dựng đường chuẩn xác định nồng độ Fe(III), Cr(VI), Mn(II), Ni(II) theo
phương pháp quang phổ hấ p thu ̣ phân tử UV-Vis . Error! Bookmark not defined.

ii


2.5.3.1. Khảo sát khoảng tuyến tính của Fe(III), Cr(VI), Mn(II), Ni(II) ...... Error!
Bookmark not defined.
2.5.3.2. Xây dựng đường chuẩn xác định nồng độ Fe(III), Cr(VI), Mn(II), Ni(II)
................................................................................. Error! Bookmark not defined.
2.5.3.3. Đánh giá độ chính xác của phép phân tích Error! Bookmark not defined.
2.5.4. Nghiên cứu đánh giá khả năng hấp phụ Fe(III), Cr(VI), Mn(II), Ni(II) của các
vật liệu theo phương pháp tĩnh ............................... Error! Bookmark not defined.
2.5.5. Nghiên cứu đánh giá khả năng hấp phụ Fe(III), Cr(VI), Mn(II), Ni(II) của đá
ong tự nhiên và quặng apatit theo phương pháp động …………………………...33
CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN....... Error! Bookmark not defined.
3.1. Xác định các tính chất vật lý của đá ong tự nhiên và quặng apatit ......... Error!
Bookmark not defined.
3.1.1. Xác định hình dạng của các vật liệu (SEM) . Error! Bookmark not defined.
3.1.2. Xác định diện tích bề mặt riêng (BET) của các vật liệu Error! Bookmark not
defined.
3.1.3. Phổ hồng ngoại của đá ong tự nhiên và quặng apatit Error! Bookmark not
defined.
3.1.4. Giản đồ nhiễu xạ tia X của đá ong tự nhiên và quặng apatit ............... Error!
Bookmark not defined.
3.2. Xác định điểm đẳng điện của các vật liệu hấp phụ Error!

Bookmark

not

defined.

3.3. Xây dựng đường chuẩ n xác đinh
̣ nồ ng đô ̣ Fe(III), Cr(VI), Mn(II), Ni(II) theo
phương pháp quang phổ hấ p thu ̣ phân tử UV-Vis . Error! Bookmark not defined.
3.3.1. Khảo sát khoảng tuyến tính của Fe(III), Cr(VI), Mn(II), Ni(II) ......... Error!
Bookmark not defined.
3.3.2.2. Đánh giá phương trình hồi quy của đường chuẩn Error!

Bookmark

not

defined.
3.3.3. Đánh giá độ chính xác của phép phân tích ... Error! Bookmark not defined.

iii


3.4. Nghiên cứu đánh giá khả năng hấp phụ Fe(III), Cr(VI), Mn(II), Ni(II) của các
vật liệu theo phương pháp tĩnh ............................... Error! Bookmark not defined.
3.4.1. Khảo sát ảnh hưởng của pH đế n khả năng hấ p phu ̣ của các vật liệu……….50
3.4.2. Khảo sát ảnh hưởng của thời gian đến cân bằng hấp phụ Error!

Bookmark

not defined.
3.4.3. Khảo sát ảnh hưởng của kích thước ha ̣t vâ ̣t liê ̣u đến khả năng hấp phụ Error!
Bookmark not defined.
3.4.4. Khảo sát ảnh hưởng của khố i lươ ̣ng vật liệu đến khả năng hấp phụ ... Error!
Bookmark not defined.
3.4.5. Ảnh hưởng của nồng độ đầu ......................... Error! Bookmark not defined.

3.4.6. Đánh giá khả năng hấp phụ Fe(III), Cr(VI), Mn(II), Ni(II) của các vật liệu 66
3.5. Nghiên cứu khả năng hấp phụ Fe(III), Cr(VI), Mn(II), Ni(II) của đá ong tự
nhiên và quặng apatit theo phương pháp động ……………………………...67
KẾT LUẬN ........................................................... Error! Bookmark not defined.
TÀI LIỆU THAM KHẢO .....................................................................................9

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 3.1. Một số thông số vật lý của đá ong tự nhiên và quặng apatitError! Bookmark not def
Bảng 3.2. Điể m đẳ ng điê ̣n của các vâ ̣t liê ̣u ............... Error! Bookmark not defined.
Bảng 3.3. Sự phụ thuộc của độ hấp thụ quang vào nồng độ của dung dịch Fe(III),
Cr(VI), Mn(II), Ni(II) .............................. Error! Bookmark not defined.
Bảng 3.4. Sự phụ thuộc của độ hấp thụ quang vào nồng độ Fe(III), Cr(VI), Mn(II),
Ni(II) ........................................................ Error! Bookmark not defined.
Bảng 3.5. Kết quả khảo sát đánh giá độ chính xác của phương trình hồi quy của
đường chuẩn Fe(III) ................................. Error! Bookmark not defined.

Bảng 3.6. Giới hạn phát hiện và định lượng của phương pháp phân tíchError! Bookmark not d
Bảng 3.7. Kết quả khảo sát độ đúng của phép đo ..... Error! Bookmark not defined.

Bảng 3.8. Kết quả đánh giá độ chính xác của phép đo quang phổ hấp thụ phân tửError! Bookm
Bảng 3.9. Ảnh hưởng của pH đến khả năng hấp phụ Fe(III), Cr(VI), Mn(II) và
Ni(II) của các vật liệu .............................. Error! Bookmark not defined.

iv


Bảng 3.10. Ảnh hưởng của thời gian đến khả năng hấp phụ Fe (III), Cr(VI), Mn(II)
và Ni(II).................................................... Error! Bookmark not defined.
Bảng 3.11. Ảnh hưởng của kích thước ha ̣t vật liệu đến khả năng hấp phụ Fe

(III),

Cr(VI), Mn(II) và Ni(II) ........................... Error! Bookmark not defined.
Bảng 3.12. Ảnh hưởng của khối lượng vật liệu đến khả năng hấp phụ Fe(III),
Cr(VI), Mn(II) và Ni(II) ........................... Error! Bookmark not defined.
Bảng 3.13. Ảnh hưởng của nồng độ đầu đến khả năng hấp phụ Fe(III), Cr(VI),
Mn(II) và Ni(II) của các vật liệu ………………….................................60
Bảng 3.14. Dung lượng hấp phụ cực đại và hằng số Langmuir của các
ion...........Error! Bookmark not defined.
Bảng 3.15. Các thông số hấp phụ theo mô hình Freundlich của đá ong tự nhiên
và quặng apatit .............................................................................. .....66
Bảng 3.16. Hàm lượng Fe(III), Cr(VI), Mn(II) và Ni(II) hấp phụ của đá ong tự
nhiên theo phương pháp động .................. Error! Bookmark not defined.
Bảng 3.17. Hàm lượng Fe(III), Cr(VI), Mn(II) và Ni(II) hấp phụ của quặng apatit
theo phương pháp động............................ Error! Bookmark not defined.

DANH MỤC CÁC HÌNH
Hình 1.1. Mô hình cột hấp phụ .................................. Error! Bookmark not defined.
Hình 1.2. Dạng đường cong thoát phân bố nồng độ chất bị hấp phụ trên cột hấp phụ
theo thời gian .......................................... Error! Bookmark not defined.
Hình 3.1. Ảnh SEM của đá ong tự nhiên và quặng apatitError! Bookmark not defined.
Hình 3.2. Phổ hồng ngoại của đá ong tự nhiên ......... Error! Bookmark not defined.
Hình 3.3. Phổ hồng ngoại của quặng apatit ............... Error! Bookmark not defined.
Hình 3.4. Giản đồ nhiễu xạ tia X của đá ong tự nhiênError! Bookmark not defined.
Hình 3.5. Giản đồ nhiễu xạ tia X của quặng apatit .... Error! Bookmark not defined.

Hình 3.7. Đồ thị phụ thuộc của độ hấp thụ quang vào nông độ Fe(III)Error! Bookmark not de

Hình 3.8. Đồ thị phụ thuộc của độ hấp thụ quang vào nông độ Cr(VI)Error! Bookmark not de

Hình 3.9. Đồ thị phụ thuộc của độ hấp thụ quang vào nông độ Mn(II)Error! Bookmark not de

Hình 3.10. Đồ thị phụ thuộc của độ hấp thụ quang vào nông độ Ni(II)Error! Bookmark not de

v


Hình 3.11. Đường chuẩn xác định nồng độ Fe(III) ................................................44
Hình 3.12. Đường chuẩn xác định nồng độ Cr(VI) ................................................44
Hình 3.13. Đường chuẩn xác định nồng độ Mn(II) ... Error! Bookmark not defined.
Hình 3.14. Đường chuẩn xác định nồng độ Ni(II) ..... Error! Bookmark not defined.
Hình 3.15. Ảnh hưởng của pH đến khả năng hấp phụ Fe(III), Cr(VI), Mn(II) và
Ni(II) của đá ong tự nhiên....................... Error! Bookmark not defined.
Hình 3.16. Ảnh hưởng của pH đến khả năng hấp phụ Fe(III), Cr(VI), Mn(II) và
Ni(II) của quặng apatit ............................ Error! Bookmark not defined.
Hình 3.17. Ảnh hưởng của thời gian đến khả năng hấp phụFe(III), Cr(VI), Mn(II)
và Ni(II) của đá ong tự nhiên .................. Error! Bookmark not defined.
Hình 3.18. Ảnh hưởng của thời gian đến khả năng hấp phụ Fe(III), Cr(VI), Mn(II)
và Ni(II) của quặng apatit ....................... Error! Bookmark not defined.
Hình 3.19. Ảnh hưởng của khối lượng đá ong đến khả năng hấp phụ Fe(III),
Cr(VI), Mn(II) và Ni(II) ......................... Error! Bookmark not defined.
Hình 3.20. Ảnh hưởng của khối lượng quặng apatit đến khả năng hấp phụ Fe(III),
Cr(VI), Mn(II) và Ni(II) ......................... Error! Bookmark not defined.
Hình 3.21. Ảnh hưởng của nồng độ đầu của các ion đến dung lượng hấp phụ của đá
ong tự nhiên ......................................................................................59
Hình 3.22. Ảnh hưởng của nồng độ đầu của các ion đến dung lượng hấp phụ của
quặng apatit .......................................................................................60
Hình 3.23. Sự phụ thuộc Ccb/q vào Ccb của Fe(III), Cr(VI), Mn(II) và Ni(II) đối với
đá ong tự nhiên ....................................... Error! Bookmark not defined.

Hình 3.24. Sự phụ thuộc Ccb/q vào Ccb của Fe(III), Cr(VI), Mn(II) và Ni(II) đối với
quặng apatit ............................................. Error! Bookmark not defined.
Hình 3.25. Sự phụ thuộc Ln(q) vào Ln(Ccb) của Fe(III), Cr(VI), Mn(II) và Ni(II) đối
với đá ong tự nhiên...............................................................................65
Hình 3.26. Sự phụ thuộc Ln(q) vào Ln(Ccb) của Fe(III), Cr(VI), Mn(II) và Ni(II) đối
với quặng apatit....................................................................................65

vi


Hình 3.27. Khả năng hấp phụ động Fe(III), Cr(VI), Mn(II) và Ni(II) của đá ong tự
nhiên........................................................ Error! Bookmark not defined.
Hình 3.28. Khả năng hấp phụ động Fe(III), Cr(VI), Mn(II) và Ni(II) của quặng
apatit........................................................ Error! Bookmark not defined.

vii


CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT
BET

: Brunaur – Emmetle – Teller

IR

: Intrared Spectroscopy

SEM

: Scanning Electron Microscopy

UV – Vis

: Ultraviolet Visble

XRD

: X-ray Diffration

mg/L

: part per million

LOD

: Limit of Detection

LOQ

: Limit of Quantity

RSD

: Relative Standard Deviation

Abs

: Absorptivity

viii

MỞ ĐẦU
Hiện nay, quá trình công nghiệp hoá, đô thị hoá và sự gia tăng dân số ở các thành thị đã
làm cho tình trạng ô nhiễm môi trường, nhất là môi trường nước ngày càng trở nên nghiêm
trọng. Các ion kim loại nặng là những nguyên tố vi lượng cần thiết cho cơ thể sống. Tuy
nhiên, khi vượt quá giới hạn cho phép, chúng thể hiện độc tính cao và gây ảnh hưởng lớn đối
với sức khoẻ của con người. Do đó, việc xác định hàm lượng các ion kim loại nặng trong các
nguồn nước, từ đó hướng tới mục đích xử lý chúng đã và đang được nhiều nhà khoa học quan
tâm nghiên cứu.
Các ion kim loại nặng có trong các nguồn nước có thể được xử lý bằng một số phương
pháp như phương pháp hấp phụ, phương pháp trao đổi ion, phương pháp keo tụ... Trong các
phương pháp đó, phương pháp hấp phụ tỏ ra có nhiều ưu việt bởi tính kinh tế, tính hiệu quả,
thao tác đơn giản và dễ thực hiện. Trong phương pháp hấp phụ, các nhà khoa học thường
hướng tới việc sử dụng các vật liệu có nguồn gốc tự nhiên, vì các vật liệu này có giá thành rẻ
và khá thân thiện với môi trường.
Đá ong là nguồn khoáng liệu rất phổ biến ở Việt Nam, đặc biệt là ở vùng đồng bằng Bắc
Bộ và có đặc tính hấp phụ. Cho đến nay, đã có một số công trình nghiên cứu khả năng hấp ion
kim loại nặng của đá ong tự nhiên và đá ong biến tính. Quặng apatit cũng có một trữ lượng
lớn ở Lào Cai và cũng có đặc tính hấp phụ. Hiện nay, số công trình nghiên cứu khả năng hấp
phụ các ion kim loại nặng của loại quặng này còn rất ít. Xuất phát từ những lý do đó, chúng
tôi đã chọn đề tài:
“Nghiên cứu đánh giá khả năng hấp phụ Fe(III), Cr(VI), Mn(II) và Ni(II) của đá
ong tự nhiên và quặng apatit ”.

9


TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tiế ng Viêṭ

1. Lê Văn Cát (2002), Hấp phụ và trao đổi ion trong kỹ thuật xử lí nước và
nước thải,
Nhà Xuất bản Thống Kê.
2. Phạm Xuân Cường , Nguyễn Trung Minh , Nguyễn Đức Chuy , Nguyễn Ngo ̣c Ha ̣t (2013),
“Nghiên cứu tổ ng hơ ̣p và khảo sát ảnh hưởng của khối lượng hạt vật liệu chế tạo từ bùn
đỏ đế n khả năng hấ p phu ̣ các kim loa ̣i nă ̣ng và asen” ,
Tạp chí xúc tác và hấp phụ ,
Tâ ̣p 2, số 4, tr.52-58.
3. Phạm Xuân Cường , Nguyễn Trung Minh , Nguyễn Đức Chuy (2013), “Xử lý ô nhiễm kim
loại nặng cadimi (Cd2+) bằng hạt vật liệu chế tạo từ bùn đỏ theo phương pháp hấp phụ
cột”, Tạp chí xúc tác và hấp phụ, Tâ ̣p 2, số 4, tr.46-51.
4. Nguyễn Tính Dung (2009), Hoá học Phân tích, Phần II, Các phản ứng trong dung dịch
nước, Nhà Xuất bản Giáo dục.
5. Nguyễn Thùy Dương (2008), Nghiên cứu khả năng hấ p phụ một số ion kim loại nặng trên
vật liê ̣u hấ p phụ chế tạo từ vỏ lạc và thăm dò xử lý môi trường , Luâ ̣n văn Tha ̣c S ĩ Hóa
Học, Trường ĐHSP – ĐHTN.
6. Lưu Minh Đại, Phạm Ngọc Chức, Đào Ngọc Nhiệm (2013), “Nghiên cứu ứng dụng vật
liệu oxit hỗn hợp Fe-Mn trên nền cát thạch anh để hấp phụ asen”, Tạp chí hóa học, Tập
51, số 3AB, tr.24-28.
7. Phạm Thị Hà (2012), Nghiên cứu khả năng hấp phụ Fe(III), Ni(II), Cr(VI) của vật liệu oxit
nano MnO2 bọc cát trong môi trường nước và thử nghiệm xử lý môi trường, Luận văn
Thạc Sĩ Hóa Học, Trường ĐHSP - ĐHTN.
8. Trần Tứ Hiếu (2003), Phân tích trắc quang phổ hấp thụ UV-vis, Nxb Đại học Quốc gia Hà
Nội.
9. Trần Tứ Hiếu, Từ Vọng Nghi, Nguyễn Văn Ri, Nguyễn Xuân Trung (2007), Hóa học phân
tích phần II: Các phương pháp phân tích công cụ, Nhà Xuất bản Khoa học kỹ thuật.
10. Nguyễn Thi ̣Vương Hoàn , Nguyễn Thi ̣Hồ ng Thảo , Nguyễn Ngo ̣c Minh (2013), “Nghiên
cứu khả năng hấp phụ một số ion kim loại nặng trong dung dịch nước của vật liệu MCM
– 41 biế n tiń h bởi TiO2”, Tạp chí xúc tác và hấp phụ, (Tâ ̣p 2, số 4), tr.111-117.
11. Đỗ Trà Hương (2010), “Nghiên cứu khả năng hấp phụ ion Cu2+, Ni2+ của than bùn Việt

Yên - Bắc Giang”, Tạp chí phân tích Hoá, Lý và Sinh học, Tập 15, số 4, tr.150-154.

10


12. Đỗ Trà Hương (2013), “Nghiên cứu khả năng hấp phụ Mn(II) và đánh giá khả năng xúc
tác oxi hóa xanhmetylen phân hủy metylen xanh của vật liệu oxit nano -Fe2O3”, Tạp chí
hóa học, Tập 51, số 3AB, tr.265-269.
13. Đồng Thị Hương Liên (2014), Nghiên cứu khả năng hấp phụ Cr(VI), Ni(II) của quặng
mangan Cao Bằng, Khoá luận tốt nghiệp, Trường ĐHSP - ĐHTN.
14. Hoàng Nhâm (2003), Hóa học vô cơ, tập 2, tập 3, Nhà xuất bản Giáo dục.
15. Hồ Viết Quý (2008), Cơ sở hoá học phân tích hiện đại, tập 2, Nhà xuất bản Đại
Học Sư Phạm.
16. Đặng Xuân Tập (2002), Nghiên cứu khả năng hấp phụ của một số khoáng tự nhiên, tổng
hợp và ứng dụng của chúng, Luận án Tiến sỹ Hóa học, ĐH Bách Khoa Hà Nội.
17. Lê Xuân Thành , Bùi Quốc Huy , Nguyễn Thanh Tuân , Lê Hồng Duyên , Nguyễn Hữu
Trường (2013), “Nghiên cứu xác định đặc tính và khả năng làm giàu quặng apatit Lào
Cai loại 2 theo phương pháp dùng HCl”, Tạp chí hóa học , (Tâ ̣p 51, số 3AB) tr.270 –
274.
18. Ngô Thị Mai Việt (2010), Nghiên cứu tính chất hấp thu của đá ong và khả năng ứng dụng
trong phân tích xác định các kim loại nặng, Luận án Tiến sĩ

Hoá học, Trường ĐH

KHTN - ĐHQG Hà Nội
19. Ngô Thi ̣Mai Viê ̣t (2014), “Đánh giá khả năng hấp phụ Fe (III), Cr(VI) của các vật liệu đá
ong biế n tính”, Tạp chí phân tích Hóa, Lý và Sinh học, tâ ̣p 19, số 2,
Tiế ng Anh
20. Atul Kumar Kushwaha, Neha Gupta, M.C. Chattopadhyaya (2013), “Dynamics of
adsorption

of

Ni(II),

Co(II),

Cu(II)

from

aqueous

solution

synthesizedpoly(N-(4-(4-(aminophenyl)methylphenylmethacrylamide)))”,

onto

newly
Arabian

Journal of Chemistry, pp.1-9.
21. Azeredo, L.C.; Sturgeon, R.E.; Curtius, A.J (1993), Spectro Chimica Acta, 48b, pp. 91.
22. Bortolli, A; Gerotto, M; Marchiori, M; Mariconti, F; Palonta, M; Troncon, A (1996),
Microchemical Journal, 54, pp. 402.
23. David Harvey (2000), Modern Analytical Chemistry, McGraw-Hill, The United States of
America.

11

24. Frederick Partey, David Norman, Samuel Ndur, Robert Nartey (2008), “Arsenic sorption
onto laterite iron concretions: Temperature effect”, Jour of Colloid and Interface
Science, 10.1016/ jcis. 2008.02.034.
25. Ibrahim N, Mustafa S(2003), The uses of 1-(2-pyridylazo) 2-naphtol (PAN) impregnated
Ambersorb 563 resin on the solid phase extraction of traces heavy metal ions and
determination by atomic absorption spectrometry, Talanta 60 (2003), pp. 251 – 221.
26. Khaled S.Abou-El-Sherbini, I.M.M. Kenawy, M.A. Hamed, R.M.Issa, R. Elmorsi (2002),
Separation and preconcentration in batch mode of Cd(II), Cr(III,VI), Cu(II),
Mn(II,VII) and Pb(II) by solid-phase extraction by using of silica modified with Npropylsalicylaldimine, Talanta, 58 (2002) pp. 289 – 300.
27. LiHui Huang, YuanYuan Sun, Tao Yang, Li Li (2011), “Adsorption behavior of
Ni(II) on lotus stalks derived active carbon by phosphoric acid activation”,
Desalination (268) pp.12 – 19.
28. Mustafa Soylak, Ayse Kars and Ibrahim Narin (2008), Journal of Hazardous Materials,
Volume 159, Issues 2 – 3, 30 November 2008, pp. 435 – 439.
29. Omer Yavuz, Yakin Altunkaynak, Fuat Guzel (2003), “Removal of copper,
nickel, cobalt and manganese from aqueous solution by kaolinite”, Water
research, 37 (2003), pp. 948 – 952.
30. Porlada Daorattanachal, Fuangfa Unob, Apichat Imyim (2005), Multi-element
preconcentration of heavy metal ions from aqueous solutionby APDC impregnated
activated carbon, Talanta, 67 (2005), pp. 59 – 64.
31. Serife Tokalioglu, Senol Kaetal and Latif Elci (2000), Speciation and determination of
heavy metals in lake waters by atomic adsorption spectrometry after sorption on
Amberlite XAD – 16 resin, Analytical Sciences, 16, pp. 1169 – 1174.
32. Sibel Saracoglu, Umit divrikli, Mustafa Soylak and Latif Elci (2002), Determination of
copper, iron, lead, cadmium, cobalt and nickel by atomic absorption spectrometry in
baking powder and baking soda samples after preconcentration and separation,
Journal of Food and Drug Analysis, 10(3), pp. 188 – 194.
33. Shitong Yang, Jiaxing Li, Dadong Shao, Jun Hu, Xiangke Wang (2009),

“Adsorption of Ni(II) on oxidized multi-walled carbon nanotubes: Effect of
12


contact time, pH, foreign ions and PAA”, Journal of Hazardous Materials
(166) pp.109-116.
34. Soylak, M. Do an, M (1996), Anal. Lett, 29(4), pp. 635.
35. Staunton, M. Roubaud (1997), Clays Clay Miner, 45, pp. 251 – 260.
36. Staunton, M. Roubaud (1999), Clays Clay Miner, 46, pp. 256 – 269.
37. Tomoharu Minami, Kousuke Atsumi and Joichi UEDA (2003), Determination of cobalt
and nickel by Graphite-Funace atomic absorption spectrometry after coprecipitation
with Scandium hydroxide, Analytical sciences, 19, pp. 313 – 315.
38. 3500 – Mn D.Persunlfate Method, Standard Methods, p.3 – 77, 1995.

13