Nghiên cứu đặc tính câu hỏi dùng để kiểm tra đánh giá môn học mạng máy tính tại trường đại học kỹ thuật hậu cần CAND

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
VIỆN ĐẢM BẢO CHẤT LƢỢNG GIÁO DỤC

TRẦN ANH CHẤT

NGHIÊN CỨU ĐẶC TÍNH CÂU HỎI DÙNG ĐỂ
KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ MÔN HỌC MẠNG MÁY TÍNH
TẠI TRƢỜNG ĐH KỸ THUẬT - HẬU CẦN CAND

LUẬN VĂN THẠC SĨ

Hà Nội - 2014


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
VIỆN ĐẢM BẢO CHẤT LƢỢNG GIÁO DỤC

TRẦN ANH CHẤT

NGHIÊN CỨU ĐẶC TÍNH CÂU HỎI DÙNG ĐỂ
KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ MÔN HỌC MẠNG MÁY TÍNH
TẠI TRƢỜNG ĐH KỸ THUẬT - HẬU CẦN CAND

Chuyên ngành: Đo lƣờng và đánh giá trong giáo dục
Mã số: 60140120

LUẬN VĂN THẠC SĨ

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS. Hoàng Bá Thịnh

Hà Nội - 2014

LỜI CẢM ƠN
Lời đầu tiên cho phép em được bầy tỏ lòng biết ơn tới thầy giáo PGS.TS
Hoàng Bá Thịnh là người đã tận tình hướng dẫn em hoàn thành đề tài luận
văn tốt nghiệp này.
Đồng thời, em cũng cảm ơn quý thầy, cô trong Viện Đảm bảo chất lượng
– Đại học Quốc gia Hà Nội đã trang bị cho em những kiến thức quý báu trong
suốt thời gian học vừa qua cùng với sự chỉ bảo nhiệt tình và những ý kiến
đóng góp đáng quý của các thầy, cô trong thời gian em thực hiện luận văn tốt
nghiệp.
Cuối cùng, xin được gửi lời cảm ơn chân thành tới các đồng nghiệp ở
trường ĐH Kỹ thuật – Hậu cần CAND, bạn bè thân thiết và đặc biệt là gia
đình của em, những người đã luôn động viên, khích lệ em trong suốt quá trình
học tập chương trình cao học Đo lường và Đánh giá trong giáo dục.
Một lần nữa, em xin trân trọng cảm ơn !


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu do tôi thực hiện.
Các số liệu, kết luận của nghiên cứu trình bày trong luận văn này là
trung thực và chưa được công bố ở các nghiên cứu khác.
Tôi xin chịu trách nhiệm về nghiên cứu của mình
Học viên

Trần Anh Chất


MỤC LỤC
MỤC LỤC

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, BẢNG BIỂU
PHẦN MỞ ĐẦU................................................................................................................... 5
1. Giới thiệu chung ........................................................................................................... 5
1.1 Lý do chọn đề tài ..................................................................................................... 5
1.2. Mục đích nghiên cứu của đề tài ............................ Error! Bookmark not defined.
1.3. Giới hạn nghiên cứu của đề tài ............................. Error! Bookmark not defined.
2. Phƣơng pháp nghiên cứu .............................................. Error! Bookmark not defined.
2.1. Câu hỏi và giả thuyết nghiên cứu ......................... Error! Bookmark not defined.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu ............................................ Error! Bookmark not defined.
2.3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ...................... Error! Bookmark not defined.
2.4. Phương pháp nghiên cứu ...................................... Error! Bookmark not defined.
2.5. Phương pháp Toán học ......................................... Error! Bookmark not defined.
2.6. Phạm vi và thời gian khảo sát ............................... Error! Bookmark not defined.
2.7. Cấu trúc của luận văn............................................ Error! Bookmark not defined.
Chƣơng 1: TỔNG QUAN VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN............... Error! Bookmark not defined.
1. Tổng quan các công trình nghiên cứu trong và ngoài nƣớc .... Error! Bookmark not
defined.
1.1. Các nghiên cứu của nước ngoài ............................ Error! Bookmark not defined.
1.2. Các nghiên cứu ở Việt Nam .................................. Error! Bookmark not defined.
2. Một số khái niệm cơ bản trong KTĐG ........................ Error! Bookmark not defined.
2.1. Khái niệm về Đo lường – Đánh giá – Định giá trị Error! Bookmark not defined.
2.2. Khái niệm về Thi - Kiểm tra ................................. Error! Bookmark not defined.
2.3. Kết quả học tập – Mục tiêu dạy học ..................... Error! Bookmark not defined.
2.4. Đánh giá kết quả học tập....................................... Error! Bookmark not defined.
3. Ý nghĩa của việc kiểm tra – đánh giá. .......................... Error! Bookmark not defined.
4. Trắc nghiệm và những vấn đề liên quan ..................... Error! Bookmark not defined.
4.1. Các công cụ đo lường kết quả học tập .................. Error! Bookmark not defined.
4.2. Trắc nghiệm và những vấn đề liên quan ............... Error! Bookmark not defined.
4.2. So sánh trắc nghiệm khách quan và trắc nghiệm tự luận ..... Error! Bookmark not

defined.


4.3. Đánh giá một bài trắc nghiệm khách quan loại câu hỏi nhiều lựa chọn .......Error!
Bookmark not defined.
4.4. Qui trình tổ chức một bài kiểm tra đánh giá ......... Error! Bookmark not defined.
4.5 Chuẩn hoá câu hỏi và bài trắc nghiệm bằng phần mềm chuyên dụng QUEST
..................................................................................... Error! Bookmark not defined.
4.6. Cơ sở lý thuyết của mô hình Rasch ...................... Error! Bookmark not defined.
5. Ngân hàng câu hỏi Trắc nghiệm khách quan trong kiểm tra đánh giá .......... Error!
Bookmark not defined.
5.1. Ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm khách quan ......... Error! Bookmark not defined.
5.2. Sử dụng ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm khách quan........... Error! Bookmark not
defined.
Chƣơng 2: CÁC ĐẶC TÍNH CÂU HỎI VÀ XÂY DỰNG NGÂN HÀNG CÂU HỎI
TNKQ MÔN MẠNG MÁY TÍNH ....................................... Error! Bookmark not defined.
1. Đặc tính câu hỏi.............................................................. Error! Bookmark not defined.
1.1. Các đặc tính chung của câu hỏi trắc nghiệm cần có ............ Error! Bookmark not
defined.
1.2. Đặc tính phần câu dẫn của câu hỏi trắc nghiệm ... Error! Bookmark not defined.
1.3. Đặc tính với các câu lựa chọn của câu hỏi trắc nghiệm cần có . Error! Bookmark
not defined.
1.4.Các quy tắc để viết các câu hỏi trắc nghiệm nhiều lựa chọn Error! Bookmark not
defined.
1.5. Những gợi ý khi chuẩn bị các câu hỏi trắc nghiệm nhiều lựa chọn ...............Error!
Bookmark not defined.
2. Thực trạng kiểm tra đánh giá tại trƣờng Đại học Kỹ thuật – Hậu cần CAND
............................................................................................. Error! Bookmark not defined.
2.1. Phương pháp nghiên cứu thực trạng ..................... Error! Bookmark not defined.
2.2. Thực trạng sử dụng TNKQ trong KT – ĐG kết quả học tập tại trường Đại học Kỹ

thuật – Hậu cần CAND ................................................ Error! Bookmark not defined.
2.3. Kết luận ................................................................. Error! Bookmark not defined.
3. Chƣơng trình môn Mạng máy tính .............................. Error! Bookmark not defined.
3.1. Chương trình môn học: ......................................... Error! Bookmark not defined.
3.2. Ma trận đề thi ........................................................ Error! Bookmark not defined.
4. Biên soạn câu hỏi............................................................ Error! Bookmark not defined.
Chƣơng 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ................................. Error! Bookmark not defined.


1. Dữ liệu để phân tích ....................................................... Error! Bookmark not defined.
2. Kết quả chạy chƣơng trình ........................................... Error! Bookmark not defined.
2.1. Sự phù hợp của câu hỏi thi.................................... Error! Bookmark not defined.
2.2. Phân bố độ khó câu hỏi thi và năng lực thí sinh ... Error! Bookmark not defined.
2.3. Phân tích câu hỏi theo các tiêu chí ........................ Error! Bookmark not defined.
3. Kết luận ........................................................................... Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN ............................................................................. Error! Bookmark not defined.
1. Kết luận khoa học .......................................................... Error! Bookmark not defined.
2. Đề xuất và các khuyến nghị .......................................... Error! Bookmark not defined.
3. Hạn chế của đề tài .......................................................... Error! Bookmark not defined.
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................................... 8
PHỤ LỤC................................................................................ Error! Bookmark not defined.

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
TNKQ

: Trắc nghiệm khách quan

TL

: Tự luận

CAND

: Công an nhân dân

THPT

: Trung học phổ thông

KTĐG

: Kiểm tra đánh giá

ĐH

: Đại học

TN

: Trắc nghiệm

TNTL

: Trắc nghiệm tự luận

SV

:Sinh viên

HV

:Học viên


DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, BẢNG BIỂU

Hình 1: Các phương pháp kiểm tra – đánh giá ............ Error! Bookmark not defined.
Hình 2: Hàm đáp ứng câu hỏi .......................................... Error! Bookmark not defined.
Hình 3: Đồ thị đường cong đặc trưng ............................ Error! Bookmark not defined.
Hình 4:Đồ thị biểu thị xác suất trả lời đúng câu hỏi 5Error! Bookmark not defined.
Hình 5:Biểu đồ biểu thị xác suất trả lời đúng câu hỏi 34Error!

Bookmark

not

Bookmark

not

defined.

Hình 6:Biểu đồ biểu thị xác suất trả lời đúng câu hỏi 22Error!
defined.

Bảng 1: So sánh trắc nghiệm khách quan và trắc nghiệm tự luận ................ Error!
Bookmark not defined.

Bảng 2:Bảng thực trạng nhận thức về việc sử dụng TNKQ trong KT-ĐG Error!
Bookmark not defined.

Bảng 3:Bảng nhận thức về mục đích sử dụng TNKQ trong kiểm tra đánh giá
kết quả học tập của học viên ............................................ Error! Bookmark not defined.
Bảng 4: Ma trận đề thi phần trắc nghiệm ...................... Error! Bookmark not defined.
Bảng 5: Ma trận đề thi phần tự luận ............................... Error! Bookmark not defined.
Bảng 6: Hệ số tương quan ................................................ Error! Bookmark not defined.


PHẦN MỞ ĐẦU
1. Giới thiệu chung
1.1 Lý do chọn đề tài
Ngày nay chất lượng giáo dục đang trở thành mối quan tâm chung của
toàn xã hội. Ngành giáo dục đang đặt ra một yêu cầu cấp thiết để nâng cao
chất lượng của giáo dục hơn bao giờ hết trong tất cả những ngành học và bậc
học. Trong đó vai trò của kiểm tra đánh giá trong tiến trình đổi mới nền giáo
dục nhằm nâng cao chất lượng đào tạo đã được khẳng định như một chiến
lược, một chính sách giáo dục quốc gia.
Thực tiễn ở các trường hiện nay công tác kiểm tra, đánh giá cho ta thấy
tình trạng đánh đồng việc cho điểm với đánh giá năng lực người học; có xu
hướng chú trọng kiến thức ghi nhớ hơn là rèn kỹ năng và năng lực người học;
công tác kiểm tra, đánh giá chịu sức ép của thi cử và bệnh thành tích; các kết
quả kiểm tra thường để xếp loại người học hơn là tìm ra điểm mạnh yếu của
người học để giúp người học tiến bộ và định hướng cho giáo viên trong việc
cải tiến nội dung và phương pháp giảng dạy; giáo viên và nhà quản lý còn yếu
về năng lực đánh giá trong giáo dục.
Các giải pháp cải tiến thực trạng trên đang được tập trung vào các vấn đề
lớn là: xây dựng cơ chế đào tạo đội ngũ chuyên gia về đánh giá trong giáo dục
và bồi dưỡng năng lực đánh giá cho giáo viên; tạo sự thay đổi mạnh mẽ về
nhận thức đối với công tác kiểm tra đánh giá; cải tiến phương pháp kiểm tra
đánh giá phù hợp với những định hướng của giáo dục Việt Nam.

Đánh giá trong giáo dục là công cụ để xác định năng lực nhận thức
người học, điều chỉnh quá trình dạy học. Đổi mới phương pháp dạy học được
chú trọng để đáp ứng những yêu cầu mới của mục tiêu giáo dục nên việc kiểm
tra, đánh giá phải chuyển biến mạnh theo hướng phát triển trí thông minh,

5


sáng tạo của học viên, khuyến khích vận dụng linh hoạt các kiến thức, kỹ
năng đã học vào những tình huống thực tế, làm bộc lộ khả năng của người
học. Đánh giá không chỉ thực hiện ở thời điểm cuối cùng của mỗi giai đoạn
giáo dục mà trong cả quá trình giáo dục.
Hướng tới yêu cầu kiểm tra đánh giá công bằng, khách quan kết quả học
tập của người học, ngoài phương pháp đánh giá bằng quan sát và vấn đáp,
trong phương pháp viết người ta bổ sung các hình thức đánh giá khác như đưa
thêm các dạng câu hỏi trắc nghiệm khách quan. Việc kiểm tra đánh giá không
chỉ đơn thuần chú trọng vào kết quả học tập của học viên, mà còn có vai trò to
lớn trong việc thúc đẩy động cơ, thái độ tích cực của người học, hoàn thiện
quá trình dạy học, kiểm định chất lượng, hiệu quả dạy học và trình độ nghề
nghiệp của người dạy
Trên cơ sở nắm chắc kiến thức đo lường và đánh giá trong giáo dục, cần
tiến hành xây dựng ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm (gồm cả câu hỏi TNKQ và
TL) chuẩn hoá cho từng môn học. Sử dụng ngân hàng này, người học có thể
tự ôn tập kiểm tra kiến thức, giáo viên có thể sử dụng để kiểm tra đánh giá
người học. Để làm được điều này, phải bắt đầu từ việc đào tạo đội ngũ chuyên
gia về đánh giá trong giáo dục và bồi dưỡng các kiến thức về khoa học đo
lường đánh giá trong giáo dục cho giáo viên.
Công cuộc đổi mới công tác kiểm tra đánh giá ở các trường hiện nay
đang được ngành giáo dục đặc biệt quan tâm, các giáo viên được tập huấn về
đổi mới phương pháp kiểm tra đánh giá, tuy nhiên hiệu quả chưa cao. Đa số

giáo viên chưa có nhận thức đúng đắn về công tác kiểm tra đánh giá, phần lớn
vẫn quan niệm rằng kiểm tra chỉ để cho điểm và xếp hạng người học. Các câu
hỏi trắc nghiệm khách quan do giáo viên soạn không được phân tích, đánh giá
nên các đề kiểm tra do giáo viên soạn cũng chưa có hiệu quả. Các trường có

6


đội ngũ giáo viên đông đảo giảng dạy ở từng bộ môn, nếu có kiến thức
chuyên môn sâu sắc cộng với kiến thức về đo lường đánh giá, chắc chắn việc
cùng nhau góp phần thành lập ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm dùng để kiểm

7


TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tiếng Việt
[1]. Quang An, (1997), Trắc nghiệm khách quan và tuyển sinh đại học.
[2]. Đặng Quốc Bảo, Đinh Thị Kim Thoa (2008), Cẩm nang nâng cao
năng lực và phẩm chất đội ngũ giáo viên, NXB Lý luận chính trị.
[3]. Nguyễn Kim Dung (dịch), Viết câu hỏi thi , Tập bài giảng ĐL-ĐG
trong giáo dục.
[4]. Vũ Cao Đàm, (2005), Phương pháp nghiên cứu khoa học, Nhà xuất
bản Khoa học và kĩ thuật.
[5]. Trần Khánh Đức, Đo lường và đánh giá trong giáo dục, Tập bài
giảng Khoa sư phạm ĐHQG Hà Nội.
[6]. Trần Bá Hoành (1995), Đánh giá trong giáo dục, Trường ĐH Sư
phạm I – Hà Nội.
[7]. Nguyễn Phụng Hoàng và Võ Ngọc Lan (1997), Phương pháp trắc
nghiệm trong kiểm tra và đánh giá thành quả học tập, NXBGD.

[8]. Nguyễn Công Khanh (2004), Đánh giá và đo lường trong KHXH,
NXB chính trị Quốc gia.
[9]. PGS.TS Nguyễn Công Khanh (2006), Đại cương về thống kê và ứng
dụng phần mềm SPSS, Hà Nội.
[10]. Đặng Bá Lãm (2003), Kiểm tra – đánh giá trong dạy – học đại học,
NXB Giáo dục.
[11] Lê Thị Thu Liễu và Th.S Huỳnh Xuân Nhựt, Thực trạng đánh giá
kết quả học tập của sinh viên đại học – cao đẳng,
/>[12]. Nguyễn Phương Nga (2007), Bài giảng lớp thạc sĩ ĐL-ĐG trong
giáo dục ĐHQGHN.
[13]. Phan Trọng Ngọ (2005), Dạy - Học và phương pháp dạy học trong
nhà trường, NXB ĐHSP.

8


[14]. Lê Đức Ngọc (2004), Giáo dục đại học (quan điểm và giải pháp),
NXB Đại học Quốc Gia Hà Nội
[15]. Lê Đức Ngọc (2005), Đo lường và đánh giá trong giáo dục, dự án
ĐTGV THCS,NXB Đại học Quốc gia Hà Nội
[16]. GS.TS Lâm Quang Thiệp, Nghiêm Xuân Nùng (1995), Trắc
nghiệm và đo lường cơ bản trong Giáo dục, Hà Nội.
[17]. Hoàng Trọng và Chu Nguyễn Mộng Ngọc (2008), Phân tích dữ
liệu nghiên cứu với SPSS, NXB Hồng Đức.
[18]. Phạm Xuân Thanh (2006), Tập bài giảng lý thuyết đánh giá.
[19]. Lâm Quang Thiệp (2000), Giáo dục học đại học, NXB ĐHQGHN.
[20]. Lâm Quang Thiệp (2008), Trắc nghiệm và ứng dụng, NXB Khoa
học và Kỹ thuật Hà Nội.
[21]. Lâm Quang Thiệp (2012), Đo lường và đánh giá hoạt động học
tập trong nhà trường, NXB Đại học Sư phạm

[22]. Nguyễn Đình Thọ (2008), Nghiên cứu cho luận văn tốt nghiệp,
Nhà xuất bản Văn hóa – Thông tin.
[23].Dương Thiệu Tống (2005), Trắc nghiệm và đo lường thành quả học
tập (Phương pháp thực hành), NXB Khoa học xã hội.
[24]. Thái Duy Tiên (2001), Giáo dục học hiện đại, Nhà xuất bản đại học
Quốc gia Hà Nội.
[25]. Trần Hồng Quân (1995), “Cách mạng và phương pháp sẽ đem lại
bộ mặt mới cho giáo dục ở thời đại mới”,Tạp chí nghiên cứu giáo dục,(số 1)
[26]. PTS. Phạm Viết Vượng (1995), Phương pháp nghiên cứu khoa học
giáo dục, Hà Nội.
[27]. Ban khoa giáo trung ương (2002), Giáo dục và đào tạo trong thời
kì đổi mới chủ trương, thực hiện, đánh giá, Nhà xuất bản chính trị quốc gia,
Hà Nội.
[28]. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2010), “Đổi mới quản lý hệ thống giáo
dục đại học giai đoạn 2010-2020”.

9


[29]. Kỷ yếu Hội thảo khoa học (2004), Vai trò của hoạt động kiểm tra đánh giá trong đổi mới giáo dục ở Việt Nam, Trường đại học Sư phạm
Tp.HCM
[30]. Luật giáo dục 2005, NXB Chính trị Quốc gia.
[31]. Nhà xuất bản Giáo dục, (2002), Chiến lược phát triển giáo dục
2001-2010.
[32]. Trung tâm đảm bảo chất lượng đào tạo và Nghiên cứu phát triển
giáo dục (2003), Giáo dục đại học chất lượng và đánh giá, NXB Quốc gia Hà
Nội.
[33]. Allan Ashworth and Roger C.Harvey, Đánh giá chất lượng trong
giáo dục đại học và cao đẳng.
[34]. Jean-Marc Denomme và Madeleine Roy (2003)- Tiến tới một

phương pháp sư phạm tương tác-NXB Thanh niên.
Tiếng Anh
[35]. Allport GW, Vernon PE (1991). A study of values. Pxford. England
[36]. Bloom B. S. (1956). Taxonomy of Educational Objectives,
Handbook I: The Cognitive Domain. N ew York: David McKay Co Inc.
[37]. Blaine R. Worthen, Walter R. Borg, Karl R. White (1993),
Measurement and Evaluation in the Schools. Longman.
[38]. Gronlund, N.E. (1982), Constructing Achivement Tests, PrenticehallEnglewood Cliffs, N.J.
[39]. Grondund, N.E (1998), Asseessment of student achievement.
Boston: Allyn and Bacon.
[40]. Kluckhohn C (1983). Values and value-orientations in the theory of
action. Cambridge: Harvard University.
-----------------***-----------------

10