Phát triển năng lực tư duy của học sinh bằng dạy học khám phá chương III sinh trưởng và phát triển – sinh học 11 THPT

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

HOÀNG THỊ THU

PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC TƢ DUY CỦA HỌC SINH
BẰNG DẠY HỌC KHÁM PHÁ
CHƢƠNG III: SINH TRƢỞNG VÀ PHÁT TRIỂN SINH HỌC 11
TRUNG HỌC PHỔ THÔNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ SƢ PHẠM SINH HỌC

HÀ NỘI – 2014


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

HOÀNG THỊ THU

PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC TƢ DUY CỦA HỌC SINH
BẰNG DẠY HỌC KHÁM PHÁ
CHƢƠNG III: SINH TRƢỞNG VÀ PHÁT TRIỂN SINH HỌC 11
TRUNG HỌC PHỔ THÔNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ SƢ PHẠM SINH HỌC
CHUYÊN NGÀNH LÝ LUẬN VÀ PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC
(BỘ MÔN SINH HỌC)
Mã số: 60 14 01 11

Cán bộ hƣớng dẫn: PGS.TS Mai Văn Hƣng

HÀ NỘI – 2014


MỤC LỤC

Trang
LỜI CẢM ƠN ..................................................... Error! Bookmark not defined.
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT .................... Error! Bookmark not defined.
DANH MỤC CÁC BẢNG.................................. Error! Bookmark not defined.
MỤC LỤC ............................................................................................................ iii
MỞ ĐẦU ............................................................................................................... 1
CHƢƠNG 1......................................................... Error! Bookmark not defined.
CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀIError! Bookmark not defined.
1.Cơ sở lí luận ..................................................... Error! Bookmark not defined.
1.1.Tƣ duy ........................................................... Error! Bookmark not defined.
1.1.1 Tƣ duy là gì? .............................................. Error! Bookmark not defined.
1.1.2. Bản chất của tƣ duy ................................... Error! Bookmark not defined.
1.1.3.Đặc điểm của tƣ duy................................... Error! Bookmark not defined.
1.1.4. Mối liên hệ giữa tƣ duy, trí tuệ và trí thông minhError! Bookmark not defined.
1.1.5. Phân loại các năng lực tƣ duy ................... Error! Bookmark not defined.
1.2. Dạy học khám phá ........................................ Error! Bookmark not defined.
1. 2.1. Khái niệm khám phá ................................ Error! Bookmark not defined.
1.2.2. Khái niệm dạy học khám phá .................... Error! Bookmark not defined.
1.2.3.Tổ chức hoạt động khám phá trong học tậpError! Bookmark not defined.

1.2.4. Tổ chức giải quyết các nhiệm vụ khám phá cho học sinhError! Bookmark not de

1.2.5. Quan hệ giữa dạy học khám phá và dạy học tích cựcError! Bookmark not define
1.2.6. Điều kiện sử dụng dạy học khám phá ....... Error! Bookmark not defined.

1.2.7. Những ƣu và nhƣợc điểm của DHKP ....... Error! Bookmark not defined.
1.2. Cơ sở thƣ̣c tiễn ............................................. Error! Bookmark not defined.

1.2.1.Thực trạng của việc dạy học chƣơng III sinh học 11 hiện nayError! Bookmark no

iii


1.2.2.Thực trang học tập của học sinh trong việc học chƣơng III, sinh
học 11 THPT hiện nay ........................................ Error! Bookmark not defined.
1.2.3.Nguyên nhân của thƣ̣c tra ̣ng ...................... Error! Bookmark not defined.
Kết luận chƣơng 1 ............................................... Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 2: PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC TƢ DUY CỦA HỌC SINH
BẰNG DẠY HỌC KHÁM PHÁ CHƢƠNG III: SINH TRƢỞNG VÀ

PHÁT TRIỂN SINH HỌC 11 TRUNG HỌC PHỔ THÔNGError! Bookmark not defin

2.1. Phân tích cấu trúc và nội dung chƣơng trình sinh học THPTError! Bookmark not d
2.2. Phân tích cấu trúc và nội dung chƣơng III: Sinh trƣởng và phát
triển – sinh học 11 THPT .................................... Error! Bookmark not defined.
2.3. Các biện pháp dạy học khám phá trong chƣơng IIIError! Bookmark not defined.
2.3.1.Quy trình sử dụng biện pháp dạy học khám phá.Error! Bookmark not defined.
2.3.2.Tổ chức cho học sinh khám phá kiến thức trong hình thành kiến
thức mới............................................................... Error! Bookmark not defined.
2.3.3.Tổ chức cho học sinh khám phá kiến thức trong củng cố, hoàn
thiện kiến thức. .................................................... Error! Bookmark not defined.
2.4. Thiết kế bài dạy sử dụng phƣơng pháp dạy học khám phá chƣơng
III: Sinh trƣởng và phát triển – Sinh học 11 THPTError! Bookmark not defined.
Kết luận chƣơng 2 ............................................... Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 3: THỰC NGHIỆM SƢ PHẠM ....... Error! Bookmark not defined.

3.1. Mục đích của thực nghiệm sƣ phạm. ........... Error! Bookmark not defined.
3.2. Nội dung thực nghiệm.................................. Error! Bookmark not defined.
3.2.1. Nội dung các bài thực nghiệm .................. Error! Bookmark not defined.
3.2.2. Tiêu chí đánh giá các bài thực nghiệm ..... Error! Bookmark not defined.
3.3. Phƣơng pháp thực nghiệm ........................... Error! Bookmark not defined.
3.3.1. Đối tƣợng thực nghiệm ............................. Error! Bookmark not defined.
3.3.2. Bố trí thực nghiệm .................................... Error! Bookmark not defined.
3.3.3. Xử lý số liệu bằng thống kê toán học........ Error! Bookmark not defined.
3.4. Kết quả thực nghiệm .................................... Error! Bookmark not defined.

iv


3.4.1. Phân tích định lƣợng các bài kiểm tra ....... Error! Bookmark not defined.
3.4.2. Phân tích định tính các bài kiểm tra .......... Error! Bookmark not defined.
3.5. Nhận xét, đánh giá........................................ Error! Bookmark not defined.
Kết luận chƣơng 3 ............................................... Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ..................................................................... 86
Kết luận ............................................................... Error! Bookmark not defined.
Khuyến nghị ........................................................ Error! Bookmark not defined.
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................... 88
PHỤ LỤC ............................................................................................................ 91

v


MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
Xã hội hiện đại phát triển rất nhanh, đất nƣớc ta đang trong thời kì công
nghiệp hoá, hiện đại hoá đòi hỏi những cá nhân có đầy đủ năng lực giải quyết

những vấn đề nảy sinh trong cuộc sống của chính mình, của gia đình và cộng
đồng. Mặt khác, hiện nay tri thức của nhân loại đang tăng lên theo cấp số
nhân, khoa học kĩ thuật đang biến đổi cực kì sâu sắc, toàn diện, với tốc độ cao
đòi hỏi mỗi ngƣời phải thƣờng xuyên nâng cao trình độ, năng lực để kịp thích
ứng với những biến đổi ấy. Để thành công trên con đƣờng hội nhập, đất nƣớc
chúng ta đặc biệt cần những cá nhân có năng lực, bản lĩnh, sáng tạo, có khả
năng thích ứng cao, biết chia sẻ, hợp tác, sẵn sàng làm việc trong một môi
trƣờng năng động; đồng thời đặt ra một yêu cầu cấp thiết đối với sự nghiệp
giáo dục đào tạo là phải đổi mới mục tiêu, nội dung, phƣơng pháp giáo dục.
Đây là then chốt cho sự phát triển phồn thịnh của quốc gia.
Đổi mới phƣơng pháp dạy học là một trong những nhiệm vụ quan trọng
của cải cách giáo dục nói chung và của cải cách bậc trung học phổ thông nói
riêng. Những năm trở lại đây, các trƣờng trung học phổ thông đã có rất nhiều
cố gắng và luôn đặc biệt coi trọng việc đổi mới phƣơng pháp dạy học, phát
huy tính tích cực của học sinh. Một trong những phƣơng pháp dạy học đó là
phƣơng pháp dạy học khám phá.
Dạy học khám phá là phƣơng pháp nhằm phát huy năng lực giải quyết
vấn đề và tự học của học sinh. Dạy học khám phá giúp học sinh phát huy
đƣợc nội lực, tƣ duy tích cực, chủ động và sáng tạo. Thông qua các hoạt động
đó, học sinh đƣợc tự điều chỉnh tri thức và khơi dậy hứng thú học tập trong
các em.
Chƣơng III: Sinh trƣởng và phát triển - sinh học 11 tập trung kiến thức
về sự sinh trƣởng và phát triển ở thực vật và ở động vật. Đây là một nội dung

1


rất hay vì nó là những kiến thức rất sát thực với thực tế, rất dễ tạo đƣợc hứng
thú học tập của các em. Tuy nhiên, đây cũng là chƣơng với một lƣợng kiến
thức khá rộng, học sinh thƣờng rất khó tiếp thu và lƣu giữ những kiến thức

này vì vậy hứng thú của các em đối với môn học dễ bị giảm đi gây ảnh hƣởng
đến hiệu quả dạy và học.
Xuất phát từ những điều trên chúng tôi đã chọn đề tài : "Phát triển năng
lực tư duy của học sinh bằng dạy học khám phá chương III. Sinh trưởng
và phát triển - Sinh học 11 THPT"
2. Lịch sử nghiên cứu
2.1.Trên Thế Giới
Ở Pháp sau chiến tranh thế giới thứ hai, ra đời những “Lớp học mới”. Tại
một số trƣờng trung học thí điểm, mọi hoạt động đều tuỳ thuộc vào sáng kiến,
hứng thú, lợi ích, nhu cầu của học sinh. Giáo viên là ngƣời giúp đỡ, phối hợp các
hoạt động của học sinh, hƣớng vào sự phát triển nhân cách của học sinh.
Trong những năm 1970 đến 1980, bộ giáo dục Pháp chủ trƣơng khuyến
khích áp dụng các biện pháp giáo dục để tăng cƣờng các hoạt động chủ động,
tích cực, tự lực, sáng tạo của học sinh, chỉ đạo áp dụng phƣơng pháp này từ sơ
học, tiểu học lên trung học. Định hƣớng giáo dục 10 năm của Pháp (1989) ghi
rõ: “Về nguyên tắc, mọi hoạt động giáo dục đều phải lấy học sinh làm trung
tâm” [theo 17]
Ở Mỹ năm 1970 đã xuât hiện ý tƣởng dạy học cá thể hoá và đã đƣợc đƣa
vào thử nghiệm ở gần 200 trƣờng. Trong đó giáo viên xác định mục tiêu cung
cấp các phiếu hƣớng dẫn để học sinh tiến hành hoạt động tự lực, tự khám phá
ra kiến thức mới theo nhip độ phù hợp với năng lực.
Vào nửa sau của những năm 1950, ở một số nƣớc XHCN trƣớc đây nhƣ
Liên Xô, CHDC Đức, Tiệp Khắc, Ba Lan… đã có các nhà nghiên cứu giáo
dục nhận thấy phải tích cực hoá quá trình dạy học, trong đó cần có những biện
pháp tổ chức học sinh hoạt động khám phá kiến thức.

2


Điển hình cho hƣớng nghiên cứu đó là: B.P Êxipop (Đức); Okôn (Ba

Lan); M.A Danilôp; N.A Crupxkaia (Liên Xô cũ).
Những năm gần đây, đổi mới phƣơng pháp theo hƣớng tích cực hoá
ngƣời học, với các biện pháp tổ chức học sinh hoạt động tự lực, chủ động
khám phá ra kiến thức mới đã trở thành xu hƣớng của nhiều Quốc gia trên thế
giới nói chung và khu vực nói riêng. Với những hình thức mới nhƣ phƣơng
pháp giáo dục theo mục tiêu, chú trọng phƣơng pháp tự học, tự nghiên cứu, tự
khám phá ra kiến thức mới, phƣơng pháp nêu và giải quyết vấn đề coi đó nhƣ
một mục tiêu của dạy học.
2.2.Ở Việt Nam
Vào những năm 1960, nhiều nghiên cứu về các biện pháp tổ chức học
sinh hoạt động tự lực, chủ động, sáng tạo khám phá ra kiến thức mới đã đƣợc
đặt ra. Nhƣng các nghiên cứu mới chỉ hạn chế về mặt lí thuyết.
Từ năm 1970 trở đi, các nghiên cứu về các biện pháp tổ chức học sinh
hoạt động tự lực khám phá ra kiến thức mới đƣợc quan tâm, nghiên cứu đồng
bộ cả về lí thuyết và thực hành, trong đó nổi bật là các công trình nghiên cứu:
“Cải tiến phƣơng pháp dạy và học nhằm phát huy trí thông minh của học
sinh” của tác giả Nguyễn Sỹ Tỳ (1971); “ Kiểm tra lại kiến thức bằng phiếu
kiểm tra” của tác giả Lê Nhân (1974).
Cũng trong thời gian này một số tài liệu nƣớc ngoài đã đƣợc dịch để phục
vụ giảng dạy và nghiên cứu trong các trƣờng Sƣ phạm nhƣ: “ Hoạt động độc
lập của học sinh trong quá trình dạy học của tác giả E.xipôp (1971); “Những
cơ sở lí luận của dạy học nêu vấn đề” của tác giả Ôkôn (1976); “Phát huy tính
tích cực của học sinh nhƣ thế nào” của tác giả Kharlamốp (1978).
Sau nghị quyết Trung ƣơng IV khoá VII (tháng 2/1993), nghị quyết
Trung ƣơng II khoá VIII (tháng 12/1996), và gần đây nhất là nghị quyết
Trung ƣơng VI khoá IX (4/2002) của Đảng, vấn đề đổi mới phƣơng pháp dạy
học theo hƣớng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh đã trở

3

thành vấn đề quan trọng, cấp bách của ngành giáo dục trong giai đoạn hiện
nay, “Đổi mới nội dung, chương trình, phương pháp giáo dục theo hướng
chuẩn hóa, hiện đại hóa, tăng cường giáo dục tư duy sáng tạo, năng lực tự
học, tự tu dưỡng, tự tạo việc làm. Tăng cường giáo dục hướng nghiệp, đáp
ứng nhu cầu nguồn nhân lực của đất nước và các địa phương, vùng, miền.
Nâng cao chất lượng giảng dạy các môn khoa học xã hội, nhân văn, nhất là
các môn học Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh.” [27]. Điểm mấu chốt để
phát huy tính tích cực của học sinh và nâng cao chất lƣợng dạy học, đó là giáo
viên phải có những biện pháp tổ chức học sinh hoạt động khám phá nói riêng
đã đƣợc triển khai mạnh mẽ cả về lí thuyết và ứng dụng. Nhiều công trình
nghiên cứu, nhiều bài báo, nhiều tài liệu đã đƣợc công bố, xuất bản. Điển hình
là các công trình nghiên cứu lí thuyết của các tác giả:
Nguyễn Kỳ: “Phƣơng pháp giáo dục tích cực” (1994); “Thiết kế bài học
theo phƣơng pháp tích cực” (1994).
Trần Bá Hoành: “Dạy học lấy ngƣời học làm trung tâm” (1993); “Bản
chất của việc dạy học lấy học sinh làm trung tâm”.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1.Mục đích
Rèn luyện và phát triển năng lực tƣ duy của học sinh trong việc dạy và
học môn Sinh học, thông qua chƣơng III: Sinh trƣởng và phát triển, Sinh học
11 THPT
Thiết kế và dạy học một số bài học trong chƣơng III có sử dụng phƣơng
pháp dạy học khám phá nhằm rèn luyện năng lực tƣ duy cho học sinh.
3.2.Nhiệm vụ
- Hệ thống hóa cơ sở lí luận về phát triển năng lực tƣ duy và dạy học khám
phá.

4

- Nghiên cứu nội dung mục tiêu chƣơng III: Sinh trƣởng và phát triển – Sinh
học 11. Những khó khăn mà giáo viên và học sinh gặp phải trong quá trình
dạy và học nội dung đó.
- Thiết kế và xây dựng quy trình dạy học khám phá trong dạy học Sinh học
THPT
- Thiết kế một số bài giảng trong chƣơng III. Sinh trƣởng và phát triển Sinh học 11 THPT bằng dạy học khám phá nhằm phát triển năng lực tƣ
duy cho học sinh
- Thực nghiệm sƣ phạm nhằm kiểm chứng tính khả thi và hiệu quả của đề
tài.
4. Đối tƣợng và khách thể nghiên cứu
4.1.Đối tượng nghiên cứu
Các biện pháp tổ chức cho học sinh khám phá kiến thức nhằm phát triển
năng lực tƣ duy trong dạy học chƣơng III: Sinh trƣởng và phát triển – Sinh
học 11 THPT
4.2.Khách thể nghiên cứu
Hoạt động dạy và học của giáo viên và học sinh ở Trung tâm giáo dục
thƣờng xuyên Hoài Đức.
5. Phạm vi nghiên cứu
Hệ thống bài giảng các bài trong chƣơng III: Sinh trƣởng và phát triển –
sinh học 11
6. Mẫu khảo sát
Học sinh lớp 11B1; 11B2; 11A1 và 11A2 – Hệ THPT - Trung tâm giáo
dục thƣờng xuyên Hoài Đức năm học 2013 – 2014.
7. Vấn đề nghiên cứu
Năng lực tƣ duy cho học sinh trong dạy học Sinh học

5

8. Giả thuyết nghiên cứu
Sử dụng phƣơng pháp dạy học khám phá vào hệ thống các bài giảng
thuộc chƣơng III: Sinh trƣởng và phát triển – Sinh học 11 THPT nhằm phát
triển năng lực tƣ duy của học sinh.
9. Phƣơng pháp nghiên cứu
9.1.Nghiên cứu lí luận
Nghiên cứu các tài liệu liên quan đến đề tài:
- Nghiên cứu các tài liệu về chủ trƣơng, đƣờng lối của Đảng và Nhà nƣớc
trong giáo dục, các công trình nghiên cứu trong và ngoài nƣớc, các tài liệu có
liên quan đến đề tài.
- Nghiên cứu cấu trúc, nội dung chƣơng III: Sinh trƣởng và phát triển - Sinh
học lớp 11, trung học phổ thông.
9.2.Điều tra sư phạm
- Tìm hiểu nhận thức và sử dụng phƣơng pháp dạy học khám phá nói riêng
qua trao đổi, dự giờ, xem giáo án.
- Tìm hiểu ý thức học tập của học sinh qua phiếu điều tra và dự giờ.
9.3.Thực nghiệm sư phạm
- Chọn lớp thực nghiệm và lớp đối chứng có trình độ tƣơng đƣơng nhau
- Lớp thực nghiệm dạy theo phƣơng pháp khám phá
- Lớp đối chứng dạy theo hƣớng dẫn của sách giáo viên
- Đề kiểm tra giống nhau ở lớp thực nghiệm và lớp đối chứng. Chấm cùng
biểu điểm
9.4.Xử lý số liệu
- Xử lý số liệu bằng thống kê toán học để đánh giá khả năng nắm vững kiến
thức, khả năng tự học.
10.

Những đóng góp của luận văn

- Các biện pháp phát triển năng lực tƣ duy học sinh qua dạy học khám phá

trong Sinh học

6


- Xây dựng hệ thống bài giảng các bài thuộc chƣơng III: Sinh trƣởng và
phát triển – Sinh học 11 THPT
11. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu và kết luận và khuyến nghị cùng danh mục tài liệu
tham khảo, luận văn gồm có 3 chƣơng:
Chƣơng 1: Cơ sở lí luận và thực tiễn của đề tài.
Chƣơng 2: Phát triển năng lực tƣ duy của học sinh bằng dạy học khám
phá chƣơng III: Sinh trƣởng và phát triển – Sinh học 11 THPT
Chƣơng 3: Thực nghiệm sƣ phạm.

7


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ chính trị - ĐCSVN (1997), Văn kiện hội nghị lần thứ 2 – ban chấp hành
trung ương khóa VIII, Nxb chính trị quốc gia Hà Nội.
2. Bộ giáo dục và đào tạo (2012), Sách giáo khoa Sinh Học 11, Nxb Giáo
dục.
3. Bộ giáo dục và đào tạo (2012), Sách giáo viên Sinh Học 11, Nxb Giáo dục.
4. Đinh Quang Báo, Nguyễn Đức Thành (2006), tái bản lần thứ 4, Lí luận
dạy học Sinh học, Nxb Giáo dục.
5. Nguyễn Gia Cầu (2007), Rèn luyện cho học sinh kỹ năng làm việc với tài
liệu học tập, Tạp chí giáo dục, số 177 tháng 11 năm 2007.
6. Nguyễn Duân (2008),Vận dụng lí thuyết thông tin để tổ chức học sinh làm
việc với sách giáo khoá trong dạy học Sinh học phổ thông, Tạp chí giáo dục,

số 186 tháng 3 năm 2008.
7. Vũ Cao Đàm (1997), Phương pháp luận nghiên cứu khoa học, Nhà xuất
bản khoa học kỹ thuật, Hà Nội.
8. Phạm Minh Hạc (1998), Tâm Lý học, Nxb Giáo dục.
9. Phạm Thị Hiếu (2008), Vận dụng phương pháp dạy học khám phá có
hướng dẫn trong dạy toán lớp 4. Luận văn thạc sỹ, Trƣờng Đại học Sƣ
phạm Hà Nội.
10. Trần Bá Hoành, Trịnh Nguyên Giao (2000), Phát triển các phương
pháp học tập tích cực bộ môn Sinh, Nxb Giáo dục.
11.Mai Văn Hƣng, Nguyễn Quang Mai, Trần Thị Loan (2012), Sinh lý học
động vật và người tập 1, Nxb khoa học và kỹ thuật.
12.Mai Văn Hƣng, Nguyễn Quang Mai, Trần Thị Loan(2012), Sinh lý học
động vật và người tập 2, Nxb khoa học và kỹ thuật.
13.Ngô Văn Hƣng (cb), Lê Hồng Điệp, Nguyễn Thị Hồng Liên (2009),
Hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức kỹ năng trong chương trình giáo
dục phổ thông môn Sinh học lớp 11 THPT, Nxb Giáo dục.
8


14.Trần Bá Hoành, Trịnh Nguyên Giao (2000), Phát triển các phương
pháp học tập tích cực bộ môn Sinh, Nxb Giáo dục.
15.Trần Bá Hoành (2003), Dạy học lấy người học làm trung tâm, Tạp chí
thong tin khoa học giáo dục số 96/2003, tr.1
16.Nguyễn Kỳ (1994), Phương pháp giáo dục tích cực, Nxb Giáo dục.
17.Nguyễn Kỳ (1999), Bản chất của việc dạy học lấy học sinh làm trung tâm,
kỷ yếu hội thảo khoa học đổi mới PPDH theo hƣớng hoạt động hóa ngƣời
học tháng 1.1999
18.Nguyễn Thị Mỹ Lộc, Mai Văn Hƣng (2012), Trắc nghiệm năng lực trí
tuệ - tài liệu tập huấn giáo viên trung học.
19.Trịnh Nguyên Giao, Trần Bá Hoành (2007), Đại cương phương pháp

dạy học Sinh học, Nxb Đại học sƣ phạm Hà Nội.
20.Đào Thị Oanh (2007), Vấn đề nhân cách trong tâm lý học ngày nay, Nxb
Giáo dục.
21.Nguyễn Thúy Quỳnh (2012), Vận dụng lý thuyết dạy học khám phá trong
dạy học môn Sinh học lớp 8 THCS, Luận văn thạc sĩ sƣ phạm sinh học.
22.Nguyễn Đức Thành (1989), Phương pháp tích cực trong dạy học KTNN
trường THCS, Luận án PTS, Trƣờng Đại học sƣ phạm Hà Nội.
23.Đinh Thị Kim Thoa, Đỗ Dung Hòa, Trần Văn Tính, Tập bài giảng tâm lý
học lứa tuổi và sư phạm, Khoa sƣ phạm, Đại học quốc gia Hà Nội.
24.Đinh Thị Kim Thoa (cb), Trần Văn Tính, Đặng Hoàng Minh (2008),
Tâm lý học đại cương, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội.
25.Nguyễn Cảnh Toàn (cb), Nguyễn Văn Duệ, Dƣơng Tiến Sỹ (2002), Dạy
học Sinh học ở trường THPT tập 1, Nxb Đại học sƣ phạm Hà Nội.
26.Luật giáo dục và đào tạo (2005), Đổi mới phương pháp dạy học ở THPT.
Tài liêụ bồi dƣỡng giáo viên, Nxb Giáo dục.
27.Nghị quyết trung ƣơng VI khóa IX Đảng cộng sản Việt Nam, tháng
4.2012

9


28. Lê Đình Trung (1994), Xây dựng và sử dụng bài toán nhận thức để nâng
cao hiệu quả dạy học phần cơ sở vật chất và cơ chế di truyền trong chương
trình sinh học THPT, Luận án PTS, Trƣờng Đại học Sƣ phạm Hà Nội.
29. Nguyễn Thị Yến (2010), Vận dụng dạy học khám phá trong dạy học
chương II “Tính qui luật của hiện tượng di truyền” Sinh học 12 –Trung
học phổ thông, Luận văn thạc sỹ sƣ phạm sinh học.
30.Nguyễn Thị Khánh Vân (2012), Vận dụng dạy học khám phá trong dạy
học chương II phần Di truyền học – Sinh học 12 THPT, Luận văn thạc sỹ
sƣ phạm sinh học.

31. Vũ Văn Vụ (2009), Sinh lí học thực vật, Nxb Giáo dục.
32.Burlachuc L.Ph (2002), Chẩn đoán tâm lý học, Nxb Piter, Moscow.
33. Dinilôp. M.A (1980), Lý luận dạy học ở trường (Đỗ Thị Trang dịch). Nxb
Giáo dục.
34.Piegie ,G.(1986), Tâm lý học và giáo dục, Nxb Giáo dục.

10