VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
GIÁO ÁN SINH HỌC 8
BÀI 9: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CƠ
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức:
- HS trình bày được đặc điểm cấu tạo của tế bào cơ và của bắp cơ.
- Giải thích được tính chất cơ bản của cơ là sự co cơ và nêu được ý nghĩa của sự co cơ.
2. Kỹ năng: Rèn kỹ năng:
- Quan sát tranh hình nhận biết kiến thức.
- Thu thập thông tin, khái quát hóa vấn đề.
- Kỹ năng hoạt động nhóm.
3. Thái độ: Có ý thức bảo vệ, giữ gìn hệ cơ.
Trọng tâm: Đặc điểm cấu tạo của tế bào cơ.
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC:
- Tranh phóng to về thí nghiệm hình 9.2 SGK.
- Tranh phóng to hình 9.1 SGK.
- Tranh chi tiết về các nhóm cơ.
- Tranh “sơ đồ 1 đơn vị cấu trúc của tế bào cơ” ở SGK.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
1. Ổn định tổ chức
2. Kiểm tra:
- Cấu tạo và chức năng của xương dài?
- Thành phần hóa học và tính chất của xương?
3. Bài mới:
GV dùng tranh hệ cơ ở người giới thiệu 1 cách tổng quát các nhóm cơ chính của cơ thể như:
Nhóm cơ đầu cổ, nhóm cơ thân có cơ ngực, bụng, lưng. Nhóm cơ chi trên và chi dưới sau đó
liên hệ vào bài.
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Hoạt động 1:
Nội dung
I. Cấu tạo bắp cơ và tế bào cơ
+ Bắp cơ có cấu tạo như thế - HS nghiên cứu thông tin và * Bắp cơ:
nào?
hình 9.1 trong SGK.
- Ngoài là màng liên kết, 2 đầu
+ Tế bào cơ có cấu tạo như - Trao đổi nhóm trả lời câu thon có gân, phần bụng phình to.
thế nào?
hỏi.
- Trong có nhiều sợi cơ tập trung
- Đại diện nhóm trình bày thành các bó cơ.
- GV kết hợp với tranh sơ đồ đáp án, các nhóm khác bổ * Tế bào cơ: gồm nhiều tơ cơ.
1 đơn vị cấu trúc của tế bào sung.
- Tơ cơ dày: có các mấu lồi sinh
cơ để giảng giải như SGV.
chất, tạo vân tối.
- Tơ cơ mảnh: trơn, tạo vân sáng.
- GV nhấn mạnh: Vân ngang
có được từ đơn vị cấu trúc vì
có đĩa sáng và đĩa tối.
- Sự sắp xếp các tơ cơ theo chiều
dọc làm cho các tế bào cơ có vân
ngang: vân tối và vân sáng xen kẽ
nhau.
- Mỗi tế bào cơ gồm nhiều đơn vị
cấu trúc: là phần tơ cơ giữa 2 tấm
Z.
Hoạt động 2:
- GV mô tả cách bố trí thí - HS nghiên cứu thí nghiệm
nghiệm hình 9-2 SGK.
SGK trang 32 trả lời câu hỏi.
- Cho biết kết quả của thí + Kích thích vào dây thần
nghiệm 9.2 trang 32 SGK.
kinh đi tới cơ cẳng chân ếch
- Từ thí nghiệm này → em làm cơ co.
có kết luận gì?
+ Làm thí nghiệm phản xạ - HS tiếp tục nghiên cứu
đầu gối và giải thích cơ chế hình 9.3 SGK trang 33, trình
bày cơ chế co cơ.
phản xạ của sự co cơ?
+ Như vậy cơ có tính chất gì? - HS khác nhận xét bổ sung.
+ Gập cẳng tay vào sát cánh - HS vận dụng cấu tạo của
II. Tính chất của cơ:
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
tay, em thấy bắp cơ ở trước sợi cơ để giải thích đó là do - Là co và dãn.
cánh tay thay đổi ntn? Vì sao tơ mảnh xuyên sâu vào vùng
có sự thay đổi đó?
của tơ dày.
- Khi cơ co, tơ cơ mảnh xuyên
- GV cho HS quan sát lại sơ
sâu vào vùng phân bố của tơ cơ
đồ đơn vị cấu trúc của tế bào - HS trả lời.
dày làm cho tế bào cơ ngắn lại.
cơ để giải thích.
- Cơ co khi có kích thích và chịu
+ Tại sao người bị liệt cơ
ảnh hưởng của hệ thần kinh.
không co được?
+ Khi chuột rút ở chân thì
bắp cơ cứng lại đó có phải là
co cơ không?
- GV giải thích bằng co cơ
trương hay trương lực cơ như
SGV.
Hoạt động 3:
+ Sự co cơ có ý nghĩa như
thế nào?
III. Ý nghĩa của hoạt động co
- HS quan sát hình 9.4 kết cơ
hợp với nội dung 2.
- Cơ co giúp xương cử động dẫn
- Trao đổi nhóm trả lời câu đến vận động sự cơ thể.
hỏi.
- Trong cơ thể luôn có sự phối
- Đại diện nhóm trình bày, hợp hoạt động của các nhóm cơ.
+ Phân tích sự phối hợp hoạt
động co giãn giữa cơ 2 đầu
(cơ gấp) và cơ 3 đầu (cơ
duỗi) ở cánh tay như thế các nhóm khác nhận xét bổ
nào?
sung.
4. Củng cố
- Gọi một HS đọc phần ghi nhớ SGK.
- Mô tả cấu tạo của 1 tế bào cơ.
- Đặc điểm cấu tạo nào của tế bào cơ phù hợp với chức năng co cơ?
5. Hướng dẫn về nhà
- Học bài, trả lời câu hỏi SGK.
- Ôn tập lại kiến thức về lực, công cơ học.