quản trị rủi ro và giá trị doanh nghiệp

QUẢN TRỊ RỦI RO
VÀ GIÁ TRỊ
DOANH NGHIỆP


• Hiện giá thuần kỳ vọng của sản phẩm
quản trị rủi ro là bằng 0.
• Vậy làm thế nào hoạt động quản trị rủi ro
lại có thể làm tăng giá trị của công ty?


Mục tiêu của chương
• Giải thích tại sao quản trị rủi ro có thể làm
gia tăng giá trị DN
• Vận dụng quản trị rủi ro chiến thuật để gia
tăng giá trị DN thông qua làm giảm chi phí
tài trợ
• Vận dụng quản trị rủi ro chiến lược làm
tăng giá trị DN thông qua giảm chi phí kiệt
quệ tài chính, giảm thuế..
• phân tích và kiểm định các lý thuyết trên


Động cơ quản trị rủi ro
• Do quan ngại về bất ổn trong lãi suất, tỷ
giá, giá cả hàng hóa và giá cổ phiếu tác
động đến hoạt động kinh doanh của các
công ty và các định chế tài chính (rủi ro
kiệt giá tài chính)
• Các công ty có xu hướng chấp nhận rủi ro
trong nội bộ ngành mà công ty đang hoạt

động và mong muốn né tránh được những
rủi ro từ các yếu tố ngoại sinh.


Các hỗ trợ cho việc phát triển hoạt
động quản trị rủi ro
• Sự bùng nổ kỹ thuật thông tin đã cho phép
xử lý một khối lượng tính toán khổng lồ và
phức tạp để định giá các công cụ phái
sinh một cách nhanh chóng với chi phí
thấp nhất và theo dõi các vị thế đã được
thực hiện trên các công cụ phái sinh
• Môi trường pháp lý ở một số nước ngày
càng tỏ ra thông thoáng


Lợi ích của quản trị rủi ro
•
•
•
•

Tiết kiệm thuế
Giảm chi phí phá sản
Tránh đầu tư lệch lạc
Thực hiện vị thế đầu cơ khi có dịp, để
kiếm được lợi nhuận kinh doanh chênh
lệch
• Giảm rủi ro tín dụng và từ đó làm giảm
chi phí đi vay.

QUẢN TRỊ RỦI RO CHIẾN THUẬT
Quản trị rủi ro được vận dụng để làm
giảm chi phí tài trợ thông qua
•
•
•
•

Hành động theo quan điểm,
Kinh doanh chênh lệch giá,
Giảm chi phí giao dịch,
Bán hợp đồng quyền chọn


Hành động theo quan điểm
• Phòng ngừa rủi ro lãi suất bằng các sản
phẩm phái sinh.
• Nếu các nhà quản trị của công ty tin rằng
một mức lãi suất (hoặc toàn bộ cấu trúc kỳ
hạn) sẽ giảm, họ sẽ hành động dựa trên
quan điểm này bằng cách tham gia vào
một hợp đồng hoán đổi “chi trả thả nổi”
(pay-floating swap). Nếu lãi suất giảm, chi
phí lãi vay của công ty sẽ giảm.


Hành động theo quan điểm
• công ty có thể dự đoán về hình dạng của

cấu trúc kỳ hạn của lãi suất.
• Một công ty có thể có quan điểm rằng,
trong tương lai, độ dốc của đường cong
lãi suất có xu hướng dốc hơn so với hiện
tại. Họ sẽ vay ở đỉnh kỳ hạn ngắn trên
đường cong lãi suất và đầu tư vào đỉnh kỳ
hạn dài.


Hành động theo quan điểm
Muốn vậy, công ty phải
• Tham gia vào một hợp đồng hoán đổi
nhận được khoản chi trả với lãi suất thả
nổi có liên hệ với một loại lãi suất dài hạn
(ví dụ lãi suất trái phiếu chính phủ 10 năm)
chi trả với lãi suất thả nổi ngắn hạn có liên
hệ với một loại lãi suất ngắn hạn (ví dụ, lãi
suất trái phiếu chính phủ 6 tháng).


Kinh doanh chênh lệch giá
Có thể thực hiện arbitrage do bất hoàn hảo
thị trường
• Rào cản trên thị trường tài chính (nguồn
cung bị giới hạn)
• Ưu đãi thuế khác nhau trên các thị trường


“Kinh doanh chênh lệch thuế”
do áp đặt thuế khấu lưu

Nhận

Trả
(vay)

NZ$ nội địa

NZ$ Châu
Âu


Giảm chi phí giao dịch
• Chi phí giao dịch gồm: chênh lệch mua
bán, thu thập thông tin, thanh khoản.
• Các MNC sử dụng khả năng vay mượn
dư thừa của mình trên các thị trường mà
họ có khả năng huy động vốn với chi phí
tương đối thấp và sau đó tiến hành sử
dụng hoán đổi để chuyển chúng thành các
khoản vay tổng hợp trên các thị trường
mà họ không có lợi thế đặc biệt.


Bán quyền chọn
• Một công ty được tài trợ với khoản nợ có
lãi suất thả nổi có thể bán một quyền chọn
bán với giá thực hiện = sàn lãi suất để làm
giảm chi phí tài trợ.
• Phát hành nợ lai tạp gồm (1) một công cụ
nợ tiêu chuẩn và (2) một quyền chọn mua

đối với giá trị của vốn cổ phần công ty


Phát hành TP thả nổi kết hợp với mua
quyền chọn mua
• Phát hành TP

• S>X: lỗ
• S
• Mua call option
(X=trần lãi suất)
• Thực hiện quyền
chọn, lãi = S-X
• Không thực hiện, lỗ =
phí option nhưng phí
này không cao do X
là trần lãi suất. Đây là
quyền chọn OTM


Phát hành TP thả nổi kết hợp với
bán quyền chọn bán
• Phát hành TP
• Nếu S>X: lỗ

• Nếu S
• Bán put option với X=sàn
lãi suất

• Nhận phí option do người
mua không thực hiện
• Lỗ : S – X. Nhưng vì X là
mức lãi suất thấp nhất
nên khả năng Sra nếu có thì chênh lệch
không lớn. Quyền chọn
OTM


Vay nợ cố định kết hợp với
mua quyền chọn bán OTM
• Phát hành TP lãi suất
cố định

• Mua put option với
X=sàn lãi suất

• Nếu S>X: lời

• Không thực hiện
option, lỗ phí, nhưng
do là quyền chọn
OTM nên phí thấp
• Thực hiện option, lời
S-X

• Nếu S

QUẢN TRỊ RỦI RO CHIẾN LƯỢC
• Nếu một công ty tiến hành quản trị rủi ro
tài chính, độ biến động bất thường của giá
trị công ty hoặc các dòng tiền thực của
công ty sẽ giảm đi
• Vì giá trị của công ty nhạy cảm với biến
động trong lãi suất, tỷ giá hoặc giá hàng
hóa, do đó giá trị của công ty sẽ tăng lên


Tác động của quản trị rủi ro là làm giảm
phương sai của phân phối giá trị công ty

Phân phối sau
khi quản trị rủi
ro

Phân phối vốn
có
Giá trị của công
ty hoặc của
dòng tiền trước
thuế


t

Vj  

E(NCFjt )

(1  rjt )

QUẢN TRỊ RỦI RO CHIẾN LƯỢC
• Kết luận này không phải lúc nào cũng
luôn luôn đúng.
• Những phức tạp mà công ty đang phải
đối phó mới chỉ là điều kiện cần để tiến
hành quản trị rủi ro,
• Điều kiện đủ là chiến lược quản trị rủi ro
phải làm gia tăng hiện giá của dòng tiền
thuần kỳ vọng


2 câu hỏi đặt ra
• Liệu quản trị rủi ro có làm gia tăng dòng
tiền thuần?
• Và làm giảm suất chiết khấu?


Lý thuyết 1 – Quản trị rủi ro có thể làm tăng giá trị công
ty thông qua tác động làm giảm thuế

• Để quản trị rủi ro tạo ra lợi ích về thuế,
đường biểu diễn thuế hiệu lực của công ty
phải có dạng lồi
• Nếu hàm thuế hiệu lực của công ty có
dạng lồi và nếu công ty có các biến động
thất thường trong thu nhập trước thuế của
công ty do biến động giá gây ra, thì chắc
chắn về mặt toán học là phòng ngừa rủi ro

sẽ làm giảm thuế kỳ vọng của công ty


“Tại sao đường biểu diễn hàm thuế hiệu lực của
công ty lại có dạng lồi?”

• Tính lũy tiến, tức là thuế suất tăng lên khi
thu nhập tăng
• Tồn tại của các khoản mục ưu đãi về thuế


Độ lồi của hàm số thuế

Đường thuế lồi

Thuế
Đường thuế
tuyến tính

Thu nhập trước
thuế


• Bằng cách giảm độ biến động của thu
nhập trước thuế của công ty, phòng ngừa
rủi ro làm giảm xác suất mà công ty không
thể tận dụng được các khoản mục ưu đãi
về thuế.
• Tương tự như vậy, phòng ngừa rủi ro làm
giảm xác suất mà các công ty phải chịu

các mức thuế suất cao hơn do qui định
của thuế lũy tiến.