Báo cáo thực tập quản lý thư viện tại Trường THCS bắc sơn

Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
MỤC LỤC

MỤC LỤC........................................................................................................1
LỜI CẢM ƠN..................................................................................................1
PHẦN I:MỞ ĐẦU...........................................................................................2
1.1:Bố cục bài báo cáo.......................................................................................................2
1.2:Mục đích của bài báo cáo.............................................................................................2
1.3:Đối tượng và phạm vi..............................................................................................3
1.3.1:Đối tượng.............................................................................................................3
1.3.2:Phạm vi.................................................................................................................3
1.4:Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu.................................................................3
1.4.1:Cơ sở lý luận.........................................................................................................3
1.4.2:Phương pháp nghiên cứu........................................................................................3

PHẦN II:NỘI DUNG......................................................................................4
CHƯƠNG I:THƯ VIỆN TRƯỜNG THCS BẮC SƠN...............................4
I:Khái quát về Trường THCS Bắc Sơn..........................................................................4
II:Qúa trình hình thành và phát triển Thư viện Trường THCS Bắc Sơn.........................5
III:Chức năng,nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức của Thư viện Trường THCS Bắc Sơn
trước nhiệm vụ đào tạo và nghiên cứu của nhà trường....................................................5
2.1:Chức năng và nhiệm vụ của Thư viện trường......................................................5
2.2.1:Cơ cấu tổ chức...................................................................................................7
2.3:Người dùng tin tại Thư viện trường.....................................................................12
2.4:Kế hoạch phát triển...............................................................................................13

CHƯƠNG III:VAI TRÒ ,QUÁ TRÌNH BỔ SUNG VÀ CHỨC NĂNG
CỦA VỐN TÀI LIỆU...................................................................................14
3.1:Vốn tài liệu và những vai trị của cơng tác phát triển vốn tài liệu trong ho ạt động

thông tin thư viện tại các trường THCS nói chung và trường THCS Bắc Sơn nói riêng.
......................................................................................................................................14
3.1.1:Trách nhiệm của trường đối với thư viện.........................................................15
3.1.2.Chức năng..........................................................................................................15
3.1.3:Đặc điểm vốn tài liệu của thư viện trường THCS Bắc Sơn...........................16
3.1.4:Thanh lý tài liệu....................................................................................................16
3.2:Qúa trình bổ sung vốn tài liệu.................................................................................17
3.2.1:Cơng tác bổ sung tài liệu......................................................................................17
3.2.2:Hình thức và ngun tắc bổ sung.........................................................................22
3.2.3:Kế hoạch,chính sách và quy trình bổ sung vốn tài liệu.......................................23
3.2.4:Sự phối hợp,hợp tác trong công tác bổ sung.......................................................25
3.2.5:Ứng dụng tin học trong công tác bổ sung..........................................................27

Sinh viên: Vũ Thị Hảo

Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K12A


Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Trường Đại học Nội vụ Hà Nội

CHƯƠNG IV:MỘT SỐ NHẬN XÉT VÀ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG
CAO HIỆU QUẢ PHÁT TRIỂN NGUỒN VỐN TÀI LIỆU CỦA THƯ
VIỆN TRƯỜNG THCS BẮC SƠN.............................................................29
4.1:Một số nhận xét chung công tác phát triển vốn tài liệu của Thư viện Trường
THCS Bắc Sơn............................................................................................................29
4.1.1:Những mặt đã đạt được.........................................................................................29
4.1.2:Những mặt hạn chế..........................................................................................30
4.2: Một số giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động trong công tác phát triển vốn tài

liệu của Thư viện Trường.........................................................................................31
4.3:Vấn đề kinh phí.....................................................................................................32
4.4:Các giải pháp hỗ trợ khác.........................................................................................32

CHƯƠNG V:KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC VÀ NHỮNG BÀI HỌC KINH
NGHIỆM SAU KHI THỰC TẬP TẠI TRƯỜNG.....................................35
CHƯƠNG VI:THUẬN LỢI VÀ KHĨ KHĂN..........................................39
1:Thuận lợi..................................................................................................................39
2:Khó khăn...................................................................................................................39
3;Cảm nhận sau 2 tháng thực tập................................................................................40

PHẦN VII:KẾT LUẬN................................................................................44
PHỤ LỤC.......................................................................................................45

Sinh viên: Vũ Thị Hảo

Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K12A


Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
LỜI CẢM ƠN

Trong quá trình học tập tại trường cũng như quá trình thực tập em đã
nhận được sự giúp đỡ của thầy cô và các bạn rất nhiều.
Để hoàn thành được bản báo cáo này em xin chân thành cảm ơn sự dạy
dỗ,chỉ bảo của thầy cô trong suốt 4 năm học tại Trường Đại học Nội Vụ Hà
Nội và sự giúp đỡ hết sức nhiệt tình của thầy cô Trường THCS Bắc Sơn trong
gần 3 tháng thực tập cũng như thời gian nghiên cứu để hoàn thành bản báo

cáo thực tập này.
Đặc biệt em xin bày tỏ lời cảm ơn chân thành và lòng biết ơn tới cơ
hướng dẫn:Nghiêm Thị Yến-Người hướng dẫn em hồn thành báo cáo thực
tập này.
Với sự chỉ bảo nhiệt tình đó em đã hồn thành tốt bản báo cáo song
trong đó vẫn còn nhiều hạn chế của một sinh viên mới năm cuối chuẩn bị
hành trang cho công tác mới.Do vậy báo cáo này khơng tránh khỏi khi có
những khiếm khuyết.Vì thế em rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của
quý thầy cô và các bạn.
Hà Nội, ngày 22 tháng 3 năm 2016
Sinh viên

Vũ Thị Hảo

Sinh viên: Vũ Thị Hảo

1

Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K12A


Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
PHẦN I:MỞ ĐẦU

1.1:Bố cục bài báo cáo
Ngoài phần mở đầu,kết luận,danh mục tài liệu tham khảo,phần nội
dung của báo cáo được coi là trọng tâm của 3 chương:
Chương 1:Thư viện Trường THCS Bắc Sơn trước nhiệm vụ đổi mới

giáo dục và đào tạo trong thời kỳ cơng nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước.
Chương 2:Thực trạng cơng tác phát triển vốn tài liệu tại Thư viện
Trường THCS Bắc Sơn.
Chương 3:Một số nhận xét và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công
tác phát triển nguồn vốn tài liệu của Thư viện Trường THCS Bắc Sơn.
1.2:Mục đích của bài báo cáo
Trong những năm qua Trường THCS Bắc Sơn cũng đã chú trọng nhiều
hơn trong việc đổi mới giáo dục và đào tạo,nâng cao chất lượng đào tạo và
nghiên cứu phương pháp dạy và học có hiệu quả nhằm cung cấp ,bồi dưỡng
cho đất nước những nhân tài cho tương lai có đầy đủ phẩm chất đạo đức,là
con ngoan trị giỏi,những mầm non của đất nước trong giai đoạn đổi mới.
Hơn bao giờ hết thơng tin ln đóng vai trị quan trọng và quyết định
sự phát triển của mỗi Quốc gia.Vì vậy ,việc đảm bảo nguồn tin đầy đủ ,nhanh
chóng và chất lượng cho mọi lĩnh vực và đời sống xã hội đang là vấn đề có
tính cấp thiết.Điều đó đòi hỏi mỗi Quốc gia bên cạnh việc củng cố và phát
triển nguồn tin trong nước còn cần phải mở rộng quan hệ hợp tác với các
nước khác trong khu vực và trên thế giới để chia sẻ và phát triển nguồn tin.
Cùng với hoạt động khác của nhà trường,hoạt động thông tin-thư viện
cũng đang dần được quan tâm hơn nữa như là được đầu tư nhằm nâng cao
hiệu quả phục vụ thông tin cho đội ngũ cán bộ,giáo viên và học sinh trong và
ngồi trường.Bên cạnh những thành tích và kết quả mà Thư viện Trường
THCS Bắc Sơn đã đạt được việc bổ sung thêm một số vốn tài liệu nhất định
thì việc phát triển nguồn tin đang cịn nhiều bất cập cần có những giải pháp
kịp thời để nâng cao chất lượng nguồn tin.

Sinh viên: Vũ Thị Hảo

2

Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K12A

Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Trường Đại học Nội vụ Hà Nội

1.3:Đối tượng và phạm vi
1.3.1:Đối tượng
Bản báo cáo chủ yếu tập trung chun sâu về vấn đề chính đó là phát
triển vốn tài liệu để nâng cao hiệu quả phục vụ cũng từ đó chất lượng phục vụ
hiệu quả hơn.
Công tác bổ sung vốn tài liệu của Thư viện Trường THCS Bắc Sơn :Bổ
sung vốn tài liệu thêm phong phú,kinh phí cho hoạt động ,kế hoạch cho chính
sách bổ sung ,nhân lực thực hiện công tác bổ sung…
1.3.2:Phạm vi
Phạm vi của bản báo cáo này được giới hạn về mặt không gian là :Công
tác bổ sung vốn tài liệu của Thư viện Trường THCS Bắc Sơn;giới hạn về mặt
thời gian là:Công tác phát triển vốn tài liệu của Thư viện Trường trong giai
đoạn hiện nay.
Cùng với các hoạt động khác của nhà trường thì hoạt động thơng tinthư viện cũng không ngừng được chú trọng và đầu tư nhằm nâng cao hiệu
quả phục vụ thông tin cho đội ngũ cán bộ ,giáo viên và học sinh trong và
ngoài trường.Bên cạnh những thành tích và kết quả đã đạt được việc bổ sung
vốn tài liệu,phát triển nguồn tin cũng đang cịn nhiều bất cập cần phải nghiên
cứu và tìm ra các giải pháp hữu hiệu để nâng cao chất lượng nguồn tin .Vì vậy
việc bổ sung vốn tài liệu có ý nghĩa thực tiễn rất quan trọng trong việc nâng
cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu của Trường THCS Bắc Sơn nói chung
và Thư viện Trường nói riêng.
1.4:Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
1.4.1:Cơ sở lý luận
Bản báo cáo dựa trên cơ sở lý luận và quan điểm của Chủ nghĩa MácLeenin và Tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác sách báo và thông tin,thư viện.

1.4.2:Phương pháp nghiên cứu
Trong suốt quá trình thực tập và nghiên cứu để viết bản báo cáo này em
sử dụng những phương pháp thông dụng như:Điều tra thực tế,quan sát ,tổng
hợp những nội dung cần thiết như các số liệu ,thống kê và phân tích tài liệu
quan trọng và cần thiết.
Sinh viên: Vũ Thị Hảo

3

Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K12A


Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Trường Đại học Nội vụ Hà Nội

PHẦN II:NỘI DUNG
CHƯƠNG I:THƯ VIỆN TRƯỜNG THCS BẮC SƠN
I:Khái quát về Trường THCS Bắc Sơn
Từ khi được thành lập cho đến nay Trường THCS Bắc Sơn khai giảng
năm học đầu tiên vào tháng 8 năm 2002.Bắc Sơn là một xã đang trong giai
đoạn phát triển .Trải qua 14 năm xây dựng và phát triển trường đã đào tạo
được hơn 1000 học sinh tốt nghiệp THCS nhà khoa học,là sỹ quan quân
đội,công an,các nhà lãnh đạo các cấp.
Mặc dù đời sống cịn gặp nhiều khó khăn ,dân cư cịn nghèo
nàn,nhưng với sự đoàn kết của tập thể ,nhà trường đã từng bước xây dựng nhà
trường ngày càng khang trang,sạch đẹp,toàn bộ trường nằm trên khu đất có
tổng diện tích khoảng hơn 1000 mét vuông,xung quanh được xây dựng hệ
thống tường rào kiên cố.Có cổng trường,biển trường,tất cả các khu vực trong
trường về cơ bản được bố trí hợp lý,ln sạch đẹp.Hiện tại trường có hơn 20

phịng học.Các trang thiết bị như quạt điện,thiết bị chiếu sáng ,bàn ghế,bảng
viết đạt chuẩn.Khu vực sân chơi cho học sinh đã được bê tông hóa ,có cây
bóng mát ,sạch đẹp,được bố trí các hàng ghế đá,có các bồn hoa,cây cảnh được
chăm sóc thường xuyên,đảm bảo cảnh quan nhà trường Xanh-Sạch-Đẹp.
Bên cạnh sự phát triển về cơ sở vật chất phục vụ cho công tác giảng
dạy,xác định được rằng công tác xây dựng đội ngũ là biện pháp có tính quyết
định trong việc nâng cao chất lượng giảng dạy.Trường cũng thường xuyên tổ
chức các hội nghị,hội thảo khoa học,tổ chức thao giảng cho các đối tượng
giáo viên về các vấn đề liên quan đến dạy học,tổ chức thực tập liên hoan về
các vấn đề chuyên môn.
Ban giám hiệu nhà trường cũng đã xây dựng nhiều giải pháp nhằm
nâng cao chất lượng đội ngũ như bồi dưỡng thường xuyên ,cử giáo viên có
năng lực đi học,bồi dưỡng giáo viên dự thi giáo viên giỏi cấp tỉnh.Phong trào
thao giảng ,cải tiến phương pháp dạy học được chú ý thường xuyên từ đó phát
hiện bồi dưỡng giáo viên dự thi giáo viên giỏi cấp tỉnh …
Sinh viên: Vũ Thị Hảo

4

Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K12A


Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Trường Đại học Nội vụ Hà Nội

II:Qúa trình hình thành và phát triển Thư viện Trường THCS Bắc
Sơn
Thư viện được ra đời cách đây khoảng 10 năm trên cơ sở đáp ứng nhu
cầu nghiên cứu giảng dạy của giáo viên và học tập của học sinh trong

trường.Trong thời gian đầu,cơ cấu tổ chức thư viện còn đơn giản ,số lượng tài
liệu cũng còn rất hạn chế về cả nội dung lẫn thể loại.Kho sách chủ yếu chỉ có
ít sách giáo khoa và một ít sách tham khảo.Thư viện chỉ có một phịng đọc.Do
chưa được quan tâm đúng mức về việc đầu tư xây dựng,tu sửa và nâng cấp
cho Thư viện nên bộ phận phục vụ cịn đơn giản cho giáo viên và học sinh các
khóa với hai hình thức là đọc tại chỗ và mượn về nhà.
Đến năm 2012 ,Thư viện đã nhận được một số tài liệu của Phòng giáo
dục đào tạo Huyện Ân Thi.Lúc này thư viện vẫn còn rất hạn chế bao gồm cán
bộ thư viện chưa được đào tạo nghiệp vụ thơng tin thư viện.Đây là một trong
những khó khăn lớn mà nhà trường cần chú trọng và quan tâm hơn nữa.
Hiện nay ngoài việc tổ chức phục vụ bạn đọc.Thư viện còn thường
xuyên mở rộng quan hệ giao lưu với các Trường và các cơ quan tổ chức khác
nhằm trao đổi thông tin về chuyên môn nghiệp vụ và vốn tài liệu quan hệ với
một số các trường như:Trường THCS Bãi Sậy,THPT Phạm Ngũ Lão….
Với lượng thông tin cũng khá phong phú và cũng đang đáp ứng được
nhu cầu của giáo viên và cũng như học sinh trong và ngoài trường.Ngoài ra
trường THCS Bắc Sơn được xây dựng ngay bên cạnh trường Tiểu học Bắc
Sơn vì vậy cơng tác phục vụ thư viện cũng đã và đang được quan tâm nhiều
hơn.
III:Chức năng,nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức của Thư viện Trường
THCS Bắc Sơn trước nhiệm vụ đào tạo và nghiên cứu của nhà trường
2.1:Chức năng và nhiệm vụ của Thư viện trường
Thư viện là một bộ sưu tập có tổ chức các loại sách,ấn phẩm định kỳ
hoặc các tài liệu khác và các cán bộ chun mơn có trách nhiệm tổ chức cho
bạn đọc sử dụng các tài liệu đó nhằm mục đích thơng tin,nghiên cứu,văn
Sinh viên: Vũ Thị Hảo

5

Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K12A

Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Trường Đại học Nội vụ Hà Nội

hóa,giáo dục hoặc giải trí.Với vai trị là Thư viện THCS,Thư viện Trường
THCS Bắc Sơn ra đời nhằm thực hiện các nhiệm vụ,chức năng sau:
*Chức năng:
-Thư viện có nhiệm vụ thu thập và tích lũy nguồn tài liệu gồm những
tài liệu tham khảo đầy đủ cùng những tài liệu nghe nhìn phản ánh những kiến
thức,kinh nghiệm và sắp xếp thế nào để có thể đáp ứng được nhu cầu đọc của
độc giả.
-Thư viện chuyên thực hiện chức năng giáo dục,tham gia vào việc
giảng dạy,học tập của thầy ,trò;nâng cao trình độ chun mơn cho cán bộ,giáo
viên và học sinh trong trường.
-Bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm cũng như kỹ thuật chun mơn nhằm
nâng cao trình độ cho giáo viên,phát huy vai trò xây dựng của nhà trường.
-Tuyển chọn bồi dưỡng đội ngũ học sinh tham dự các kỳ thi học sinh
giỏi các cấp.
-Xây dựng phát triển nhà trường theo quy định của bộ giáo dục và đào
tạo ,nhiệm vụ phát triển ở địa phương.
-Triển khai các hoạt động ngoại khóa và các phong trào như chấm vở
sạch chữ đẹp,các buổi cắm trại vui chơi cho các em….nhằm giúp các em nâng
cao trình độ hiểu biết.
-Với chức năng thơng Tin Thư viện đáp ứng được nhu cầu tin của bạn
đọc.
*Nhiệm vụ:
-Tổ chức phục vụ cho các đối tượng bạn đọc sử dụng vốn tài liệu thư
viện;bố trí thời gian phù hợp với điều kiện làm việc và học tập của giáo viên,

học sinh trong trường;đẩy mạnh các hoạt động phục vụ tài liệu ngoài thư viện
nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người sử dụng;không đặt ra những quy định
làm hạn chế quyền hạn sử dụng thư viện của người đọc.
-Phát triển vốn tài liệu phù hợp với tính chất,nhiệm vụ và đối tượng
phục vụ của thư viện.Thực hiện theo định kỳ việc thanh lọc ra khỏi kho cho
Sinh viên: Vũ Thị Hảo

6

Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K12A


Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Trường Đại học Nội vụ Hà Nội

các tài liệu khơng cịn giá trị sử dụng,tài liệu hư nát không thể phục hồi.
-Thực hiện công tác nghiệp vụ:Xử lý thông tin,biên soạn các ấn phẩm
thông tin khoa học,phân loại,mô tả ấn phẩm ,dán nhãn…..
-Lưu giữ ,bảo quản vốn tài liệu như;Sách,báo,tạp chí và các tài sản
khác của thư viện.
-Phổ biến rộng rãi,kịp thời vốn tài liệu Thư viện bằng các hình thức
thơng tin thư mục ,hướng dẫn tra cứu và các hình thức thơng tin tun truyền
khác,phát huy triệt để nội dung vốn tài liệu có trong thư viện phục vụ nhiệm
vụ giáo dục và đào tạo của nhà trường.
-Và hơn hết, trường cần cố gắng trong việc mở rộng trung tâm thông
tin thư viện để đáp ứng hết nhu cầu của các học sinh trong và ngoài
trường,đưa thư viện ngày càng phát triển hơn.
2.2:Cơ cấu tổ chức và đội ngũ cán bộ của Thư viện trường.
Thư viện là tổ chức hai nhóm cơng việc:Cơng tác kỹ thuật nghiệp vụ

và công tác phục vụ người dùng tin với các nhiệm vụ như:Tổ chức phân công
lao động hợp lý công tác phục vụ người dùng tin,chỉ đạo nghiệp vụ……
Tổ chức trong thư viện được chia thành các phòng,ban và dưới sự chỉ
đạo của cán bộ thư viện theo quy tắc nhất định.Sự thống nhất giữa các phòng
ban sẽ quyết định chất lượng hoạt động của hệ thống thư viện.
Ban điều hành Thư viện bao gồm một hiệu trưởng và một phó hiệu
trưởng trực tiếp chịu trách nhiệm và điều hành mọi hoạt động chung của thư
viện đồng thời chịu trách nhiệm trước phòng giáo dục đào tạo về việc thực
hiện chức năng và nhiệm vụ của thư viện đã được đảng ủy và cấp phòng giáo
dục giao phó.
Dưới ban điều hành của thư viện nhà trường hiện nay chỉ có 1 nhân
viên làm tất cả cơng tác về thư viện như:Bổ sung, phân loại,xếp giá,lưu trữ và
bảo quản vốn tài liệu…..
2.2.1:Cơ cấu tổ chức
Đội ngũ giáo viên có tuổi đời, tuổi nghề cao, có kinh nhiệm giảng dạy
Sinh viên: Vũ Thị Hảo

7

Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K12A


Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Trường Đại học Nội vụ Hà Nội

nhiệt tình, yêu ngành mến nghề, qua nhiều năm hoạt động và phát triển đến
nay trường hiện có 68 Cán bộ giáo viên, nhân viên và 1125 học sinh.
CƠ CẤU TỔ CHỨC :
Hiệu trưởng

Phó hiệu trưởng
_ Tổ văn phịng
+ Thư viện
+ Văn thư
+ Y tế
+ Kế toán
+ Bảo vệ
_ Tổ chun mơn
+ Tổ Văn
+ Tổ Tốn
+ Tổ Tự nhiên
+ Tổ Xã hội
_ Ban – Đồn thể
+ Cơng đồn
+ Đồn thanh niên
+ GD HĐ NGLL
Trường trung học cơ sở Bắc Sơn được xây dựng vào tháng 8 năm 2002
tại An Khải, Xã Bắc Sơn, Huyện Ân Thi, Tỉnh Hưng Yên. Từ những ngày
đầu tiên còn rất sơ sài, khi thư viện lúc đó vẫn chỉ là phịng nhỏ để chứa sách
và tài liệu khoảng 20m2. Qua 10 năm xây dựng và trưởng thành, nhà trường
đã khẳng định vị thế quan trọng của mình trong nghành GD&ĐT huyện Ân
Thi, có được lịng tin to lớn trong Đảng, chính quyền và nhân dân địa phương.
Cho đến những năm 2012 nhờ vào sự cải cách trong giáo dục, sự đầu tư hiệu
quả của nguồn ngân sách nhà trường và sự đóng góp xây dựng của huyện, các
thế hệ giáo viên, phụ huynh học sinh, học sinh.Học sinh ở đây 100% là dân
Sinh viên: Vũ Thị Hảo

8

Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K12A

Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Trường Đại học Nội vụ Hà Nội

tộc Kinh.Đó là một thuận lợi cho trường .Khi được cấp trên phân công về đây
công tác với suy nghĩ phải làm sao cho thư viện hoạt động đúng nghĩa của thư
viện chứ không phải “nơi chứa sách” như hiện nay.
Đến hôm nay, thư viện đã trở thành một địa điểm tìm đến cần thiết và
hấp dẫn đối với mỗi thành viên trong nhà trường. Thư viện được bố trí ở dãy
nhà ngang cạnh phịng ban giám hiệu của nhà trường với tổng diện tích là
50m2 chia làm 2 phòng.
_ Phòng đọc sách : Gồm 4 giá sách về chuyên đề, có liên quan trong
lĩnh vực giảng dạy và học tập (bao gồm tài liệu của những môn về khoa học
tự nhiên và khoa học xã hội) , và 2 giá tạp chí và báo mới hàng tuần,
( tháng), 1 tủ nhôm đựng tài liệu tham khảo dành riêng cho giáo viên
của trường, 1 tủ để đồ giành cho bạn đọc đến đọc sách tại thư viện . Đây là
một khơng gian rộng thống và n tĩnh, mang lại hiệu quả tối ưu cho việc
đọc sách.
Trang thiết bị trong phòng đọc gồm 4 bàn 2 chỗ ngồi phục vụ bạn đọc
đến thư viện. 4 đèn tuýp, 2 quạt trần, 4 quạt treo tường
-Nhà kho: Diện tích bé hơn phịng đọc sách. Là nơi cất giữ và lưu trữ
tất cả tài liệu quan trọng cũng như sách báo cũ, bài kiểm tra của học sinh các
khối trong trường
Trang thiết bị trong nhà kho gồm 1 quạt trần, 2 đèn tuýp, có 1 cửa sổ
to để giúp ln khơ thống tránh tình trạng ẩm mốc dễ gây hư hại cho tài liệu
Cơng tác xử lí nghiệp vụ.
Thư viện trường trung học cơ sở Bắc Sơn có quy mơ cịn khá khiêm
tốn, vốn tài liệu tuy phong phú về chủng loai nhưng số lượng khơng lớn nên

các khâu xử lí nghiệp vụ cơ bản là vào sổ đăng kí tổng quát, vào sổ đăng kí cá
biệt, mơ tả, phân loại…
+ Mơ tả, phân loại, định chủ đề và định từ khóa tài liệu.
- Mô tả: hiện nay thư viện mô tả theo tiêu chuẩn quốc tế ISBD. Phích
mơ tả có chiều dài 12,5 cm, chiều rộng 7,5 cm, vạch dọc thứ nhất cách mép
Sinh viên: Vũ Thị Hảo

9

Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K12A


Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Trường Đại học Nội vụ Hà Nội

trái phích 2,5cm, vạch dọc thứ 2 cách vạch dọc thứ nhất 1cm, vạch ngang
cách mép trên của phích 1,5cm, cách mép dưới 0,5cm,cách một lỗ đục có
đường kính 0,7cm dùng để xâu thanh kim loại giữ tờ phích để định vị trong
hộp phiếu.
- Phân loại tài liệu: theo xu hướng chung, trường cũng sử dụng bảng
phân loại DDC.
- Định chủ đề và định từ khóa tài liệu là q trình phân tích nội dung tài
liệu và mơ tả nội dung chính của tài liệu nhằm phục cho việc lưu trữ và giúp
bạn đọc dễ dàng tra tìm tài liệu…
+ Tổ cức bộ máy tra cứu.
- Mỗi kì học mới thư viện lại được bổ sung 1 số lượng vốn tài liệu nên
thư viện đang cố gắng xây dựng bộ máy tra cứu phù hợp với tình hình và đặc
điểm của thư viện trường tiểu học.
- Hệ thống mục lục: mục lục chữ cái tổ chức cho phòng đọc có phiếu

tiêu đề, phiếu mơ tả chính.
- Thư mục: thư viện mới chỉ xây dựng được thư mục thông báo sách
mới.
- Cơ sở dữ liệu: thư viện đã và đang xây dựng cho mình CSDL riêng,
phục vụ tra tìm bằng máy tính điện tử trong thời gian tới
Nội quy của thư viện.
- Xuất trình thẻ khi vào thư viện.
- Khơng cho người khác mượn thẻ.
- Mất thẻ phải báo ngay cho thư viện cấp lại.
- Làm thủ tục mượn sách mới được mang sách ra khỏi thư viện.
- Mỗi lần mượn ( đọc tai chỗ là 2 quyển, mang về nhà là 1 quyển).
- Trả sách đúng thời hạn, nếu làm mất, hỏng, mất..thì phải bồi thường.
- Bạn đọc đến thư viện phải tra ở hệ thống mục lục và ghi kí hiệu vào
phiếu yêu cầu để cán bộ thư viện tìm sách…
Nội quy phịng đọc
Sinh viên: Vũ Thị Hảo
K12A

10

Lớp: ĐH Khoa học Thư viện


Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Trường Đại học Nội vụ Hà Nội

* Tất cả học sinh, giáo viên, nhân viên trong nhà trường đều được
mượn sách đọc tại chỗ hoặc mượn mang về nhà.
* Khi mượn sách phải kí tên vào sổ mượn và kiểm tra sách trước khi

mang sách ra khỏi thư viện. Nếu sách bị hư hỏng, mất trang, phải báo ngay
cho cán bộ thư viện.
* Đến thư viện mượn sách, phải tra ở hệ thống mục lục và ghi kí hiệu
vào phiếu yêu cầu để cán bộ thư viện tìm sách.
* Phải bảo quản sách nếu làm mất, hỏng, rách phải bồi thường gấp đôi
giá của cuốn sách
* Mỗi lần đến thư viện mượn sách đọc tại chỗ tối là 2 quyển, mượn
mang về là 1 quyển( trong khoảng thời gian từ 2 đến 7 ngày tùy theo số lượng
trang sách). Khi muốn mượn tiếp thì phải ra hạn.
* Đến thư viện phải giữ gìn trật tự, giữ gìn vệ sinh phịng đọc.
Tất cả bạn đọc vào thư viện đều phải chấp hành nghiêm chỉnh nội quy
trên. Nếu vi phạm nội quy trên sẽ bị giữ thẻ thư viện cho hết học kì.
Khi bạn đọc đến mượn sách, ta sẽ ghi số sách mượn của bạn đọc và sẽ
giữ sổ theo dõi bạn đọc để kiểm soát số lượng tài liệu, giảm tình trạng mất
mát tài liệu, giữ gìn tài liệu cho thư viện.
Cơ cấu tổ chức kho:
Đăng kí kho tài liệu thì nhà trường áp dụng đăng kí tổng quát và đăng
kí cá biệt.
Thư viện của trường cũng đã yêu cầu sắp xếp kho hợp lí, tiện lợi cho
việc sử dụng nhằm giảm nhẹ thời gian, cơng sức của bạn đọc khi tìm lấy sách,
nhằm đáp ứng yêu cầu của bạn đọc một cách nhanh chóng, chính xác. Ngồi
ra u cầu được đặc biệt quan trọng đối với việc sắp xếp, tổ chức kho ở thư
viện trường là tiết kiệm diện tích kho.
Cơng tác phục vụ bạn đọc.
Phần lớn bạn đọc là giáo viên, học sinh, nhân viên trong nhà trường.
Thư viện tiến hành làm thẻ thư viện vào đầu mỗi năm học mới của mỗi khóa
Sinh viên: Vũ Thị Hảo
K12A

11

Lớp: ĐH Khoa học Thư viện


Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Trường Đại học Nội vụ Hà Nội

có giá trị sử dụng đến khi chuyển cấp.
Mỗi tuần có khoảng 30 đến 40 lượt bạn đọc đến thư viện bao gồm cả
học sinh và giáo viên.
Thời gian phục vụ:
Thư viện được mở cửa từ thứ 2 đến thứ 7 hàng tuần.
Thời gian mở cửa:
Mùa hè:Sáng từ 7h30 đến 11h
Chiều từ 2h đến 17h30
Mùa đông: Sáng từ 8h đến 11h30
Chiều từ 13h30 đến 17h.
Bạn đọc trả hoặc mượn tài liệu trước giờ đóng cửa 15 phút để thủ thư
sắp xếp kho tài liệu.
2.3:Người dùng tin tại Thư viện trường.
Nếu thỏa mãn thơng tin kịp thời,chính xác thì nhu cầu tin càng phát
triển.Ngược lại,nhu cầu tin sẽ thối hóa,triệt tiêu nếu như không được cung
cấp thường xuyên.Người dùng tin chủ yếu của Thư viện Trường THCS Bắc
Sơn là học sinh và cán bộ giảng dạy trong trường.
Nhu cầu tin của cán bộ và giáo viên trong trường THCS Bắc Sơn vừa
mang tính tổng hợp vừa mang tính cụ thể vì các ngành khoa học ngày càng
phát triển có xu hướng chuyên sâu hoặc kết hợp với nhau nên họ phải thu thập
thơng tin vừa thích hợp vừa chi tiết.Nội dung thơng tin cần đầy đủ,kịp thời và
có tính chính xác cao.

Giáo viên trong trường là những người có trình độ Cao đẳng,Đại
học.Chính vì vậy loại hình tài liệu mà họ quan tâm là những tài liệu phục vụ
cho công tác giảng dạy ,nghiên cứu chuyên môn cấp Trường,cấp Bộ,cấp Nhà
nước.
Đây là nhóm người dùng chiếm phần ít ,chiếm khoảng 5-10%tổng số
người dùng tin của thư viện.
Học sinh là nhóm người dùng tin có số lượng đơng đảo nhất chiếm 90Sinh viên: Vũ Thị Hảo
K12A

12

Lớp: ĐH Khoa học Thư viện


Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Trường Đại học Nội vụ Hà Nội

95% tổng số người sử dụng tin của Thư viện.Nhu cầu tin của học sinh được
chia làm hai giai đoạn:
Những năm đầu,khối lượng kiến thức ít hơn lên chủ yếu mượn các loại
sách giáo khoa,sách tham khảo về các mơn học như:Tốn,lý hóa,sinh,văn…..
Vào năm cuối,khối lượng kiến thức nhiều hơn nên học sinh chủ yếu
mượn các loại sách tham khảo,sách nâng cao.
2.4:Kế hoạch phát triển
Trong những năm qua,Thư viện hoạt động cịn nhiều khó khăn và chưa
phát triển mạnh vì vậy Nhà trường cũng đã có những kế hoạch để thư viện
trường được biết đến nhiều hơn và tầm quan trọng được nâng cao.
Tăng cường sách báo tạp chí đầy đủ,kịp thời trên cơ sở kiểm kê hằng
năm.

Nâng cao trình độ cán bộ thư viện.
Xây dựng mỗi lớp từ 1 đến 2 cộng tác viên để giúp hoạt động thư viện
giới thiệu sách, nhằm phát triển phong trào đọc sách, tài liệu trong thư viện.
Đẩy mạnh tham mưu với BGH nhà trường xây dựng CSVC thư viện
theo QĐ 01/ BGD - ĐT có đủ phịng đọc, kho chứa, tủ giá và các phương tiện
khác để phục vụ bạn đọc như:Diện tích và các trang thiết bị...

Sinh viên: Vũ Thị Hảo
K12A

13

Lớp: ĐH Khoa học Thư viện


Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Trường Đại học Nội vụ Hà Nội

CHƯƠNG III:VAI TRỊ ,Q TRÌNH BỔ SUNG VÀ CHỨC NĂNG
CỦA VỐN TÀI LIỆU.
3.1:Vốn tài liệu và những vai trò của công tác phát triển vốn tài
liệu trong hoạt động thơng tin thư viện tại các trường THCS nói chung
và trường THCS Bắc Sơn nói riêng.
Vốn tài liệu được coi là di sản văn hoá, tiềm lực và niềm tự hào của
thư viện. Nó chỉ ra sự phát triển về trí tuệ, văn minh của một Quốc gia, một
dân tộc. Vốn tài liệu chứa đựng những tri thức kinh nghiệm của loài người
được truyền lại từ thế hệ này qua thế hệ khác, sự tiến bộ của lồi người có
được là nhờ tiếp thu, khai thác và phát triển những tri thức của các thế hệ
trước để lại. Nội dung của vốn tài liệu càng phong phú, loại hình tài liệu càng

đa dạng thì khả năng đáp ứng nhu cầu càng lớn và nó càng có sức thu hút
càng cao đối với người sử dụng. Một thư viện sẽ có khối lượng bạn đọc đơng
đảo nếu Thư viện đó có vốn tài liệu phong phú, đa dạng, phù hợp với nhu cầu
tin của bạn đọc và đặc biệt là phải cập nhật với trình độ phát triển khoa học
cơng nghệ trong nước và thế giới.
Vốn tài liệu là cơ sở, tiền đề cho sự hình thành, tồn tại và phát triển
của thư viện. Pháp lệnh thư viện đã qui định, muốn thành lập một thư viện
trong các trường THCS phải có bốn điều kiện: vốn tài liệu; độc giả; cơ sở vật
chất và các trang thiết bị chuyên dụng; cán bộ chuyên môn, nghiệp vụ. Vốn tư
liệu giúp thư viện hồn thành được chức năng, nhiệm vụ của mình, quan trọng
nhất là phục vụ nhu cầu của độc giả trong trường. Trong đó, nhu cầu của độc
giả ln ln thay đổi và khơng ngừng phát triển, vì vậy cán bộ thông tin thư
viện làm việc trong lĩnh vực này không chỉ có tri thức rộng cần có chính sách
bổ sung vốn tư liệu thường xuyên và hợp lý.
Phát triển vốn tài liệu được coi là quá trình làm cho các nhu cầu thông
tin của người dùng tin được đáp ứng kịp thời và tiết kiệm bằng cách sử dụng
các nguồn lực thơng tin sinh ra bên trong và bên ngồi của tổ chức đó. Để
phát triển nguồn vốn tài liệu, bất cứ cơ quan thông tin nào đều phải tiến hành
Sinh viên: Vũ Thị Hảo
K12A

14

Lớp: ĐH Khoa học Thư viện


Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Trường Đại học Nội vụ Hà Nội

thường xuyên công tác bổ sung vốn tài liệu. Bổ sung vốn tài liệu là q trình
lựa chọn có hệ thống và thu thập theo kế hoạch những tài liệu đưa vào thư
viện làm tăng cường về mặt số lượng và chất lượng vốn tài liệu của thư viện
đồng thời loại bỏ những tài liệu đã lỗi thời, không phù hợp…
3.1.1:Trách nhiệm của trường đối với thư viện.
Nhận thức rõ trách nhiệm lớn lao trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện
đại hố đất nước ngành giáo dục nói chung và giáo dục đào tạo THCS nói
riêng khơng ngừng đổi mới nhằm nâng cao chất lượng đào tạo, đặc biệt là quá
trình đổi mới phương pháp đào tạo: đổi mới phương pháp giảng dạy của thầy
và phương pháp học tạp của trị, phát huy tối đa tính tích cực, chủ động tự
học, tự nghiên cứu của học sinh. Phương pháp đào tạo mới sẽ giúp học sinh
nắm vững phương pháp học, tự tin trong việc tra tìm tài liệu, nghiên cứu tài
liệu... Với ý nghĩa như vây, hệ thống các trung tâm Thông tin – Thư viện
trong các trường THCS có ý nghĩa vơ cùng quan trọng. Đây chính là giảng
đường thứ hai cung cấp tài liệu cho sinh viên và là nơi lý tưởng để học sinh tự
học, tự nghiên cứu... Như vậy, quá trình đổi mới giáo dục THCS phải đồng
nghĩa với quá trình đổi mới hệ thống các trung tâm Thông tin – Thư viện. Mà
trước hết là quá trình nâng cao chất lượng nguồn tin và phương pháp phục vụ.
3.1.2.Chức năng
Hệ thống thư viện các trường THCS có chức năng giống như các thư
viện khác đó là: Chức năng văn hố; Chức năng thơng tin; Chức năng giáo
dục; Chức năng giải trí. Hệ thống các Trung tâm Thông tin – Thư viện của
các trường THCS để thực hiện tốt chức năng của mình thì vấn đề cốt tử là
phải chú trọng tới công tác chọn lọc, sưu tầm, bổ sung vốn tài liệu với số
lượng bản lớn, phù hợp với nội dung đào tạo các môn học của trường để phục
vụ nhu cầu thông tin khoa học cho cán bộ, giáo viên, học sinh trong hoạt động
giảng dạy, học tập và nghiên cứu dạy và học.
Là một Thư viện thuộc Trường THCS nên Thư viện Trường THCS
Bắc Sơn đã thực hiện những kế hoạch bổ sung nguồn tài liệu phù hợp với đặc
Sinh viên: Vũ Thị Hảo

K12A

15

Lớp: ĐH Khoa học Thư viện


Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Trường Đại học Nội vụ Hà Nội

điểm người dùng tin và nhu cầu tin trong Trường. Công tác phát triển nguồn
vốn tài liệu tại Thư viện đã góp phần tích cực đối với hoạt động giáo dục, đào
tạo trong Trường. Giáo viên và học sinh có điều kiện tiếp xúc với nhiều loại
hình tài liệu hơn, thu thập nhiều kiến thức hơn và hiệu quả học tập và giảng
dạy chất lượng hơn.
3.1.3:Đặc điểm vốn tài liệu của thư viện trường THCS Bắc Sơn.
Vốn tài liệu của thư viện hiện nay là 6524 đầu sách gồm các loại sách
tham khảo, sách giáo khoa, sách nghiệp vụ, báo chí (14 loại) hết sức phong
phú, đa dạng và đều đảm bảo chất lượng. Các em học sinh có thể dễ dàng tìm
mượn các loại sách thuộc nhiều lĩnh vực như: Tốn học, Hóa học, Vật lí,
Ngoại ngữ, Văn học, Sử học, Địa lí, Sinh học, Nghệ thuật, Thể dục thể thao,
…
Cơ cấu vốn tài liệu:
Khi thư viện mới được thành lập còn thiếu và yếu về cơ sở vật chất
cũng như vốn tài liệu. Lúc đầu thư viện đã trang bị được 3000 cuốn sách các
loại, ngoài ra cịn tổ chức khun góp được khoảng 500 cuốn sách có giá trị
sử dụng, từ đó cho đến nay năm nào thư viện cũng bổ sung và tổ chức khuyên
góp.
Tổng số tiền chi cho hoạt động thư viện khoảng 50.000.000 đồng gồm:

- Tiền mua cơ sở vật chất.
- Mua đồ dùng, dụng cụ giáo dục các loại.
- Mua sách ( sách giáo khoa, tham khảo, nâng cao…).
3.1.4:Thanh lý tài liệu
Thanh lý tài liệu là một phần của công tác phát triển vốn tài liệu.
Những tài liệu cũ, nát, khơng có giá trị sẽ bị loại bỏ để tạo không gian cho tài
liệu mới. Thanh lý tài liệu tiết kiệm kinh phí bảo quản và cải tiến việc truy
cập thơng tin. Bổ sung và thanh lý là một quá trình hai mặt tưởng chừng như
đối lập nhau nhưng lại thống nhất với nhau nhằm tăng cường về số lượng và
chất lượng của thư viện.
Sinh viên: Vũ Thị Hảo
K12A

16

Lớp: ĐH Khoa học Thư viện


Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Trường Đại học Nội vụ Hà Nội

Công tác thanh lý tại Thư viện Trường THCS Bắc Sơn được tiến hành
khoảng 2 đến 3 năm một lần. Những tài liệu thanh lý thường là sách, báo, tạp
chí rách, nát khơng cịn giá trị sử dụng và không thể phục hồi. Đầu năm 2010,
Thư viện Trường đã dự trù thanh lý các sách, báo, tạp chí lỗi thời.
3.2:Qúa trình bổ sung vốn tài liệu
3.2.1:Cơng tác bổ sung tài liệu
Hiện nay, Thư viện có vai trị quan trọng trong mỗi trường học. Thư
viện không chỉ là nơi lưu trữ sách, báo, tạp chí và các loại tài liệu, các văn bản

chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, các cấp các ngành… mà cịn là trung tâm sinh
hoạt văn hố trong nhà trường góp phần thúc đẩy phong trào giảng dạy và học
tập của đông đảo giáo viên và học sinh, xây dựng thói quen tự học, tự nghiên
cứu trong học sinh và xây dựng nếp sống văn hoá mới cho mổi thành viên
trong nhà trường. Vì vậy, thư viện phải hoạt động tích cực cụ thể thoả mãn
phần nào nhu cầu ngày càng lớn về sách và tài liệu tham khảo phục vụ cho
công tác phục vụ giảng dạy của giáo viên và học tập của học sinh nhằm đáp
ứng nhu cầu đổi mới chương trình sách giáo khoa hiện nay. Với thực trạng
chung của các thư viện hiện nay là vốn tài liệu còn nghèo nàn, thiếu về chất
lượng và cả về số lượng. Nguồn kinh phí cịn eo hẹp thì việc xây dựng vốn tài
liệu để dần đưa thư viện đi vào hoạt động là vấn đề làm cho cán bộ thư viện
băn khoăn, trăn trở.
Những vấn đề được đặt ra để giúp cho thư viện trường THCS Bắc Sơn
phát triển hơn đó là:
Vấn đề thứ 1 : Phải làm sao để tăng vốn tài liệu cho thư viện.
Vấn đề thứ 2 : Tạo thói quen tự đọc cho học sinh .
Có những giải pháp thiết thực hơn:
Xây dựng vốn tài liệu hạt nhân cho thư viện: Bổ sung tài liệu khởi đầu
được áp dụng đối với thư viện ít tài liệu nhằm từng bước ổn định và đi vào
hoạt động phục vụ đông đảo bạn đọc. Bổ sung tài liệu cũng là công đoạn đầu
tiên và rất quan trọng trong qui trình nghiệp vụ thư viện. Nếu bổ sung tài liệu
Sinh viên: Vũ Thị Hảo
K12A

17

Lớp: ĐH Khoa học Thư viện


Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Trường Đại học Nội vụ Hà Nội

khơng hợp lý sẽ dần đến tình trạng sách bị chết hoặc bị lãng qun trong thư
viện vì khơng phù hợp với chương trình của giáo viên cũng như không phù
hợp với lứa tuổi và bậc học của học sinh. Việc xây dựng vốn tài liệu có thể
tiến hành bằng nhiều cách khác nhau nhưng dù bổ sung bằng cách nào thì
việc phải tuân thủ đúng theo danh mục và sách tham khảo dùng cho thư viện
trường phổ thông do Bộ giáo dục và đào tạo qui định.
Vận động giáo viên và học sinh quyên góp sách cho Thư viện: Đây là
một trong những nguồn sách, báo tài liệu lớn và rất quan trọng giúp cho việc
xây dựng kho sách hạt nhân của thư viện ngày càng phong phú hơn. Việc vận
động qun gióp sách thuộc phạm vi cơng tác tư tưởng, cơng tác vận động
quần chúng, do đó khi tiến hành cần có những biện pháp cụ thể và thích hợp
đối với từng đối tượng:
• Đối với giáo viên: Tham mưu và tranh thủ sự giúp đỡ của Ban giám
hiệu, cơng đồn nhà trường trong phiên họp hội đồng và họp cơng đồn đầu
năm, cán bộ thư viện vận động, thuyết phục mổi giáo viên góp từ 1 đến 3
cuốn sách cho thư viện.
• Đối với học sinh: Cán bộ thư viện tổ chức tuyên truyền “ Góp một
cuốn sách để đọc nhiều cuốn sách hay và thú vị hơn “. Vận động các em góp
truyện tranh, truyện thiếu nhi, sách tham khảo và các loại sách có nội dung và
hình thức phù hợp với lứa tuổi và bậc học của các em. Cụ thể : Em nào góp từ
5 cuốn trở lên sẽ được tuyên dương trước cờ vào sáng thứ 2 hàng tuần, em
nào góp từ 10 cuốn trở lên sẽ được tuyên dương trước cờ và được cấp thẻ thư
viện.Riêng đối với học sinh khối 9 sắp ra trường, cán bộ thư viện vận động
các em trước khi ra trường góp lại những cuốn sách đã học mà các em không
cần thiết sử dụng nữa đóng góp vào cho thư viện nhà trường. Những học sinh
có đóng góp tích cực phong trào qun góp sách cho thư viện sẽ được tuyên
dương và ghi tên trong sổ truyền thống của nhà trường.

Tổ chức tủ sách vệ tinh bên cạnh kho sách thư viện. Trong giáo viên
và học sinh có rất nhiều người có tủ sách cá nhân có nhiều sách, truyện hay.
Sinh viên: Vũ Thị Hảo
K12A

18

Lớp: ĐH Khoa học Thư viện


Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Trường Đại học Nội vụ Hà Nội

Bằng cách của mình, cán bộ thư viện vận động giáo viên và học sinh cho thư
viện mượn tạm thời để giúp nhiều người có cơ hội đọc những cuốn sách hay
mà họ chưa được đọc. Cán bộ thư viện tiến hành làm mục lục giới thiệu
những cuốn sách đó và mượn hộ bạn đọc theo yêu cầu. Bằng cách này, thư
viện đã có một số sách đáng kể.
Sau một thời gian tuyên truyền, vận động và được sự ủng hộ to lớn của
Ban giám hiệu, giáo viên và học sinh trong nhà trường, việc quyên góp sách
ủng hộ cho thư viện đã thu được kết quả không nhỏ. Từ việc làm đó từ đó thư
viện trường THCS Bắc Sơn đã trở một thư viện cấn thiết theo đúng nghĩa của
nó và được cơng nhận thư viện Tiên tiến.
Và đây là kết quả của việc khuyên góp sách:
Bảng thống kê số bản sách trước và sau thực hiện giải pháp vận động
giáo viên và học sinh quyên góp sách cho Thư viện
Loại sách

Số lượng bản

Học kì I

Học kì II

Cuối năm

Sách giáo khoa

152

249

292

Sách tham khảo

210

329

426

245

478

Sách, truyện giải trí

749

Việc tiếp theo cần phải làm đó là : Làm thế nào để thu hút được giáo
viên và học sinh đến với Thư viện trong khi họ chưa có thói sử dụng thư viện
và cũng chưa hình dung được thư viện sẽ mở cửa phục vụ bằng cách nào ?
Với giáo viên, họ chỉ quen đọc và nghiên cứu ở nhà còn với học sinh thì thói
quen đọc sách đang có nguy cơ mất dần vì các phương tiện nghe nhìn hầu như
chiếm hết thời gian và sự say mê của các em khiến các em chỉ thích nghe,
xem mà khơng thích đọc. Để khắc phục điều này, thư viện trường thư viện
trường THCS Bắc Sơn đã có một số biện pháp cụ thể nhằm thu hút giáo viên
và học sinh đến với thư viện.
Tổ chức hoạt động và tăng cường công tác quản lý: Để đánh giá được
một thư viện hoạt động có hiệu quả hay khơng người ta khơng chỉ căn cứ vào
Sinh viên: Vũ Thị Hảo
K12A

19

Lớp: ĐH Khoa học Thư viện


Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Trường Đại học Nội vụ Hà Nội

số vốn tài liệu, cơ sở vật chất được trang bị mà còn căn cứ chủ yếu vào số
lượng bạn đọc đến với thư viện nhiều hay ít. Để tăng số lượng bạn đọc thì
hoạt động giới thiệu sách góp một phần rất quan trọng. Trên cơ sở xác định
nhiệm vụ của thư viện ln gắn bó mật thiết với nhiệm vụ dạy và học trong
nhà trường, thư viện đã cụ thể hố những hoạt động của mình bằng các hình
thức:

Giới thiệu sách :Để giới thiệu một cuốn sách mới, có giá trị đến với
bạn đọc, cán bộ thư viện có thể sử dụng hình thức giới thiệu ứng dụng chương
trình PowerPoint. Đây là hình thức trực quan sinh động sẽ kích thích trí tị
mị, thích tìm hiểu của người đọc nhờ đó sẽ lơi cuốn người đọc đến với thư
viện đơng đảo hơn. Giới thiệu sách mới cịn được áp dụng dưới hình thức bản
tin thư viện, sách được thơng báo dưới dạng bản tin thư viện, hình thức này
giúp cho thư viện giới thiệu sách báo một cách nhanh nhất phục vụ cho việc
giảng dạy, học tập, góp phần tuyên truyền chủ đề năm học nhân các ngày lễ
lớn trong năm, hình thức này được thư viện áp dụng cho từng đối tượng khác
nhau. Đối với giáo viên :Tranh thủ các buổi họp hội đồng sư phạm, cán bộ
thư viện giới thiệu những cuốn sách mới có liên quan đến chuyên môn nghiệp
vụ mà giáo viên quan tâm như : Các sách bồi dưỡng, phương pháp giãng dạy,
các sách tham khảo mới xuất bản hay những cuốn truyện hay của các nhà văn
nổi tiếng thế giới… Ngoài ra, cán bộ thư viện có thể sử dụng hình thức giới
thiệu thông qua các bản thư mục để giáo viên và học sinh biết và tìm đọc. Đối
với học sinh: Giới thiệu bằng nhiều hình thức : Qua chương trình phát thanh
vào sáng thứ 5 và thứ 7 hàng tuần tuyên truyền cách tìm đọc và đọc sách
trong thư viện. Giới thiệu một số sách mới và trích đọc và đoạn hay trong nội
dung sách qua mục “ tủ sách vàng “ hay mục em tìm đọc, giới thiệu các em
những bài thơ hay, những gương người tốt việc tốt để các em tìm đọc.
Tổ chức tốt việc đọc và mượn sách: Đây là công việc giúp cho thư
viện đi vào hoạt động một cách chủ động có nề nếp và hiệu quả hơn. Để làm
được điều đó, địi hỏi người cán bộ thư viện phải có óc quan sát thực tế tại thư
Sinh viên: Vũ Thị Hảo
K12A

20

Lớp: ĐH Khoa học Thư viện

Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Trường Đại học Nội vụ Hà Nội

viện mình, việc sắp xếp tài liệu sao cho hợp lý và dễ nhìn, dễ quản lý và dễ
dàng trong việc lấy tài liệu phục vụ bạn đọc là một việc rất cần thiết, đối với
sắp xếp này giúp thư viện tiết kiệm được diện tích kho giá, khơng tốn mấy
thời gian sắp xếp chuyển tài liệu khi bổ sung tài liệu mới
Phân chia lịch đọc rõ ràng cho từng khối lớp để thu hút đông đảo bạn
đọc đến với thư viện. Thư viện luôn đảm bảo được không gian yên tĩnh,
thoáng mát, với thái độ ân cần khi phục vụ đã tạo nên một mơi trường văn hố
để giáo viên và học sinh có thể nghiên cứu, học tập và giải trí một cách lành
mạnh và thuận tiện.
Kết luận: Bằng cách áp dụng các hình thức trên, thư viện trường THCS
Bắc Sơn đã thu được kết quả như sau : Qua thực tế quan sát, thời gian đầu
tiên, số lượng giáo viên và học sinh đến thư viện rất thưa thớt vì chưa hình
thành được thói quen tự đọc, tự học, tự nghiên cứu tại thư viện. Đối với học
sinh, không phải đến thư viện đọc sách mà vì trí tị mị…Sau một thời gian
bằng nhiều hình thức tuyên truyền khác nhau đến nay, giáo viên và học sinh
thường xuyên đến thư viện, và việc tự đọc, tự nghiên cứu đã trở thành thói
quen.Theo điều tra cho thấy:
Bạn đọc

Tỷ lệ bạn đọc

Học kì I Học kì II
Giáo viên

50% 100%

Học sinh

20% 75%

Thư viện đi vào hoạt động đòi hỏi việc quản lý cũng phảo chặc chẽ
hơn, vì đây là cơng tác nghiệp vụ quan trọng để giữ gìn và bảo quản tài liệu
nhằm hạn chế tình trạng mất mát và hư hỏng tài sản có trong thư viện.
Tăng cường cơng tác quản lí :Là một cán bộ chun trách nhưng chưa
có nhiều kinh nghiệm nên trước hết cần ln học hỏi, trau dồi nâng cao trình
độ chun mơn nghiệp vụ để chọn và xử lý kỹ thuật chính xác những tài liệu
được bổ sung vào thư viện đồng thời tham mưu với Ban giám hiệu thành lập
tổ cộng tác viên thư viện.Chủ động lập kế hoạch cho từng tháng và từng năm
Sinh viên: Vũ Thị Hảo
K12A

21

Lớp: ĐH Khoa học Thư viện


Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Trường Đại học Nội vụ Hà Nội

học.Thường xuyên cập nhật các loại sách báo và lập danh mục các loại sách
nhập vào Thư viện.Có đầy đủ các loại sổ sách theo dõi hoạt động của thư viện
như : Nhật kí thư viện, sổ theo dõi mượn trả của giáo viên và học sinh, sổ
đăng kí tổng quát, đăng kí cá biệt…
Qua việc thực hiện tổng hợp các hình thức tổng hợp trên, thư viện đã

xây dựng được vốn sách báo cơ bản đầu tiên và thu hút được 100% giáo viên
và 70 % học sinh đến với sách, tìm và đọc sách tại thư viện. Thư viện đã thực
hiện tốt nhiệm vụ cung cấp sách báo phục vụ cho việc giảng dạy và học tập
của giáo viên và học sinh trong nhà trường, đảm bảo được các hoạt động định
kì cũng như hổ trợ tốt việc hỗ trợ tìm.
Tuy cịn nhiều thiếu sót, nhưng với lịng u nghề, tận tuỵ với cơng
việc, thường xun học hỏi và trau dồi kiến thức thì hiệu quả cơng việc sẽ
được nâng cao. Luôn lắng nghe các ý kiến đóng góp bổ ích của đồng nghiệp
và lãnh đạo để từ đó rút ra được những việc đã và chưa làm được mà bổ sung
và phát huy ưu điểm, khắc phục nhược điểm.Đề nghị các cấp lãnh đạo quan
tâm đầu tư hơn nữa kinh phí và vốn tài liệu bổ sung cho thư viện. Cần tổ chức
các buổi tập huấn về cơng tác thư viện nhiều hơn nữa.
3.2.2:Hình thức và nguyên tắc bổ sung
Ngay từ khi mới thành lập Trường THCS Bắc Sơn, Thư viện đã bắt tay
vào công tác phát triển vốn tài liệu dưới hình thức bổ sung ban đầu. Bổ sung
khởi đầu có vai trị đặt nền móng xây dựng và tạo điều kiện cho các hoạt động
của thư viện. Bổ sung khởi đầu sẽ quyết định cơ cấu, thành phần, số lượng
cũng như chất lượng ban đầu của kho tài liệu thư viện. Căn cứ vào chức năng,
nhiệm vụ, đối tượng bạn đọc mà Thư viện xây dựng cho được vốn sách hạt
nhân của mình. Vốn sách hạt nhân bao gồm số lượng tối thiểu bắt buộc của
những tài liệu có giá trị nhất về khoa học, nghệ thuật đáp ứng đúng quan điểm
của Đảng và Nhà nước. Ngoài ra, nguồn tin bổ sung phải phù hợp với đặc
điểm của Trường. Bổ sung ban đầu sẽ kết thúc khi Thư viện bắt đầu mở cửa
phục vụ bạn đọc và bắt đầu cho hình thức bổ sung mới là bổ sung hiện tại. Bổ
Sinh viên: Vũ Thị Hảo
K12A

22

Lớp: ĐH Khoa học Thư viện

Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Trường Đại học Nội vụ Hà Nội

sung hiện tại được Thư viện Trường THCS Bắc Sơn tiến hành thường xuyên
trong suốt quá trình hoạt động cung cấp cho thư viện một khối lượng tài liệu
lớn, cập nhật giúp thư viện luôn theo kịp bước tiến của thời đại, phản ánh
được những chuyển biến của xã hội, những thành tựu mà con người đã đạt
được. Sự phát triển của một thư viện nói chung đều phụ thuộc vào sự cập nhật
tài liệu thường xuyên này. Đối tượng mà Thư viện hướng tới trong quá trình
bổ sung hiện tại là những xuất bản phẩm trong năm và một vài năm trước đó,
hiện vẫn bán trên thị trường. Bổ sung hiện tại phải thực hiện kịp thời để tránh
tạo ra lỗ hổng trong vốn tài liệu của Thư viện.Thư viện Trường THCS Bắc
Sơn thực hiện tốt công tác bổ sung vốn tài liệu thơng qua các hình thức và
nguyên tắc chung Thư viện Trường THCS Bắc Sơn đã phản ánh được những
chuyển biến mới của xã hội và thành tựu mới của khoa học công nghệ và sự
phát triển kinh tế .
3.2.3:Kế hoạch,chính sách và quy trình bổ sung vốn tài liệu
Kế hoạch bổ sung hiện tại là kế hoạch được bổ sung hàng quý, hàng
năm của thư viện dựa trên cơ sở diện bổ sung. Kế hoạch bổ sung hiện tại phải
xác định được nguồn bổ sung, ngân sách chi phí cho mỗi bộ phận của kho, dự
kiến số lượng tên sách và bản bổ sung cho các bộ phận kho của thư viện.
Kế hoạch bổ sung tương lai (từ 5 năm trở lên) xác định mục tiêu chủ
yếu và kết quả cần đạt tới của công tác bổ sung.
Nếu kế hoạch bổ sung cho biết chiến lược phát triển của thư viện
trong tương lai thì chính sách bổ sung xác định những nguyên tắc, phạm vi,
tiêu chuẩn bổ sung của thư viện. Để xây dựng được vốn tài liệu đủ lớn về số
lượng, phong phú về chủng loại với chất lượng tốt thì khơng thể bổ sung ồ ạt

các tài liệu có trên thị trường mà phải tiến hành lựa chọn cân nhắc kỹ càng
từng loại tạp chí, từng cuốn sách. Cơ sở của việc lựa chọn đó là các nguyên
tắc lựa chọn tài liệu được thể hiện trong chính sách lựa chọn tài liệu.Những
nguyên tắc này dựa trên chức năng chuyên ngành của từng loại thư viện.
Một chính sách phát triển nguồn tin phải bao quát được vấn đề sau:
Sinh viên: Vũ Thị Hảo
K12A

23

Lớp: ĐH Khoa học Thư viện