tài liệu y khoa, Y1 não bộ

4/21/2014

NÃO BỘ VÀ CÁC DÂY
THẦN KINH SỌ NÃO
Bs. Nguyễn Duy Thịnh
Đối tượng: Y1 hệ 6 năm
Thời gian: 4 tiết

BM Giải phẫu

1


4/21/2014

Mục tiêu
• Biết được các cấu trúc nâng đỡ và bảo vệ não
bộ.
• Mô tả vị trí, cấu tạo các phần của não bộ

• Mô tả cấu tạo, đường đi, chức năng của các
dây thần kinh sọ não

2


Cấu trúc nâng đỡ và bảo vệ não bộ

4/21/2014

■Cấu trúc cố định và bảo vệ não

• Xương sọ (bài xương trục)
• Các màng não
• Não thất và dich não tủy
• Hàng rào máu – não

3


Cấu trúc nâng đỡ và bảo vệ não bộ

4/21/2014

Các màng não
Màng cứng

Khoang dưới nhện
(chứa dịch não tủy)

Màng nhện
Màng mềm

4


Cấu trúc nâng đỡ và bảo vệ não bộ

4/21/2014

Các cấu trúc của màng cứng
Xoang TM dọc trên

Xoang TM dọc dưới
Liềm đại não

Liềm tiểu não
Lều tiểu não

5


Cấu trúc nâng đỡ và bảo vệ não bộ

4/21/2014

Màng não

Chảy máu ngoài màng cứng

Viêm
màng
não

Chảy máu
dưới màng
cứng

Chảy máu
trong mô não

6

Cấu trúc nâng đỡ và bảo vệ não bộ

4/21/2014

Các não thất

Não thất bên

Não thất 3

Não thất 4

7


Cấu trúc nâng đỡ và bảo vệ não bộ

4/21/2014

Dịch não tủy
• Dịch não tuỷ là chất được tiết ra từ các hệ thống
mạch máu trong các tấm màng mạch của não thất.
Dịch não tuỷ có chứa các thành phần là các chất vô
cơ và chất dinh dưỡng nhưng không có hồng cầu và

bạch cầu.

8

4/21/2014

Sự tiết dịch não tủy

9


4/21/2014

Sự lưu thông dịch não tủy
Tiết ra ở đám rối
nhên của não thất
bên

Xoang
TM dọc
trên

Đám rối nhện ở
não thất 3
Cống não

Lỗ Lukas (bên)
Đám rối nhện ở
não thất 4
Lỗ magendi (giữa)

Ống trung tâm

Khoang dưới nhện

10


4/21/2014

• Tắt lưu thông 
Não úng thủy

11


4/21/2014

Cấu trúc nâng đỡ và bảo vệ não bộ

Hàng rào máu não (blood brain barrie – BBB)
TB sao (TB
TK đệm)
Mô
não

Mô
não

Mô
não

Chân quanh

mạch
Chỗ nối sát của các
TB nội mô

Hồng cầu

12


4/21/2014

Cấp máu

13


4/21/2014

❷CÁC PHẦN CỦA
NÃO BỘ

Đoan não

Gian não

Trung não
Thân não

Cầu não

Tiểu não
Trám não

Hành não

14


4/21/2014

Đoan não
Hình
thể
ngoài
Hệ
viền
Chất xám –
chất trắng

15


4/21/2014

Hình thể ngoài
Đoan não

a
c

Các khe (a, b, c)

b

Các thùy (1,2,3,4,5)

Các hồi
2

1
3

4

5

DT vỏ não = 2200cm2

Mặt trên ngoài

16


4/21/2014

Đoan não

Hình thể ngoài

Mặt dưới

Mặt trong

17


Hình thể ngoài

Các mép gian bán cầu

THỂ CHAI
VÒM NÃO

Đoan não

4/21/2014

MÉP TRƯỚC

VÁCH TRONG SUỐT

18


4/21/2014

Đoan não

Hình thể trong: chất trắng
2

1

❶ Bó tỏa đứng
❷ Bó liên hợp ngang
❸ Bó liên hợp dọc

Chất
trắng
3’
3

19


4/21/2014

chất trắng: tóm tắt
Bó

Phân phối của sợi trục

Bó liên hợp dọc

Kết nối các vùng trong
cùng bán cầu
Kết nối các hồi trong cùng
thùy

- Sợi ngắn

- Sợi dài

Kết nối giữa các thùy não
khác nhau của cùng một
bán cầu

Ví dụ

Bó kết nối vùng VĐ chính
và phụ trong cùng thùy
trán
Bó kết nối vùng
Wernicke (thùy đỉnh/ TD)
và khu vực VĐ nói (thùy
trán)

Bó liên hợp ngang

Kết nối các thùy giữa 2
bán cầu

Thể chai, mép trước và
sau

Bó tỏa đứng

Nối đoan não với trung
não, thân não, hành não
và tủy sống

Bó vỏ gai, các bó cảm giác
từ tủy sống  vỏ não…

20


4/21/2014

Đoan não

Hình thể ngoài: chất xám

❶ Vỏ não

a

1

cb
d
e
2

• Tạo ý thức
• 14 tỉ tế bào xếp thành 6 lóp
• Có nhiều vùng chức năng
khác nhau(định khu),
Brodmann: 47khu

❷ Các nhân nền
• Có: thể vân(a, b, c), nhân
trước tường ?(d), thể hạnh
nhân (e)
• Thể vân là trung khu của
đường VĐ dưới vỏ.

21


4/21/2014

thùy

Vùng vỏ chức năng của thùy

Trán

VĐ chính
Tiền VĐ
Vùng phát âm (Broca: thương chỉ thấy ở
t. trán) Khu mắt

Đỉnh

Vùng cg có ý thức chính
Vùng cg có ý thức phụ
1 phần vùng Wernice
1 phần vùng hiểu

Thái
dương

Vùng thính giác chính
Vùng thị giác chính
Vùng thính giác phụ
Vùng thị giác phụ
1 phần vùng Wernice
1 phần vùng hiểu

Chẩm

Vùng thị giác chính
Vùng thị giác phụ

Đảo

Vùng vị giác chính

Broca

Vùng khứu

Vùng thính
chính và
phụ

Vùng thị
chính và
phụ

22


4/21/2014

Vùng VĐ chính và CG chính

23


4/21/2014

2.2. Gian não

Vùng trên đồi

Đồi thị

Vùng dưới đồi

24


2.2. Gian não

4/21/2014

Đồi thị

25