Đánh giá công tác đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tại huyện tĩnh gia – tỉnh thanh hóa

TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG HÀ NỘI
KHOA QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

SINH VIÊN: NGUYỄN HỒNG NHUNG

“ ĐÁNH GIÁ CÔNG TÁC ĐĂNG KÝ ĐẤT ĐAI, CẤP GIẤY
CHỨNG NHẬN QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT, QUYỀN SỞ HỮU NHÀ Ở
VÀ TÀI SẢN KHÁC GẮN LIỀN VỚI ĐẤT TẠI
HUYỆN TĨNH GIA – TỈNH THANH HÓA ”

Thanh Hóa, năm 2015


TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG HÀ NỘI
KHOA QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

SINH VIÊN: NGUYỄN HỒNG NHUNG

“ ĐÁNH GIÁ CÔNG TÁC ĐĂNG KÝ ĐẤT ĐAI, CẤP GIẤY
CHỨNG NHẬN QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT, QUYỀN SỞ HỮU NHÀ Ở
VÀ TÀI SẢN KHÁC GẮN LIỀN VỚI ĐẤT TẠI
HUYỆN TĨNH GIA – TỈNH THANH HÓA ”

Chuyên ngành: Quản lý đất đai
Mã ngành:

51855103

NGƯỜI HƯỚNG DẪN: TH.S VŨ THỊ THU HIỀN

Thanh Hóa, năm 2015

LỜI CAM ĐOAN
Em xin cam đoan đây là đồ án tốt nghiệp do chính em thực hiện. Các số liệu,
kết quả phân tích trong đồ án là hoàn toàn trung thực, chưa từng được công bố
trong bất kỳ đồ án của công trình nghiên cứu khoa học hay của học vị nào trước
đây. Số liệu trong đồ án này đều là số liệu em thu thập và tham khảo được trong
quá trình thực tập tại địa phương.
Em xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về tính xác thực và nguyên bản của đồ án.
Thanh Hóa, ngày 30 tháng 5 năm 2015
Sinh viên

Nguyễn Hồng Nhung

i


LỜI CẢM ƠN
Trong thời gian học tập và rèn luyện tại trường Đại học Tài Nguyên Và Môi
Trường Hà Nội, được sự giúp đỡ và giảng dạy chu đáo, nhiệt tình của các thầy cô
giáo trong trường nói chung và khoa Quản Lý Đất Đai nói riêng em đã được trang
bị kiến thức cơ bản về chuyên môn cũng như lối sống, tạo cho em hành trang vững
chắc trong cuộc sống sau này.
Xuất phát từ lòng kính trọng và lòng biết ơn sâu sắc, em xin chân thành gửi
lời cám ơn tới ban giám hiệu trường Đại học Tài Nguyên Và Môi Trường Hà Nội,
ban chủ nhiệm khoa Quản Lý Đất Đai và toàn thể các quý thầy cô, đã giảng dạy,
hướng dẫn em trong suốt quá trình học tập tại trường. Đặc biệt để hoàn thành khóa
luận tốt nghiệp này, ngoài sự cố gắng nỗ lực của bản thân, em còn được sự quan
tâm, giúp đỡ, chỉ bảo tận tình của cô giáo – Th.S Vũ Thị Thu Hiền - người đã
hướng dẫn em thực hiện đề tài này.

Qua đây, em cũng xin trân trọng gửi lời cám ơn tới toàn thể các chú, các
anh, các chị tại phòng Tài Nguyên và Môi Trường huyện Tĩnh Gia đã tạo điều kiện,
giúp đỡ em hoàn thành khóa đồ án tốt nghiệp này.
Cuối cùng, em kính chúc các thầy cô giáo trong nhà trường và toàn thể các
chú, các anh, các chị tại phòng Tài Nguyên và Môi Trường huyện Tĩnh Gia - tỉnh
Thanh Hóa luôn luôn mạnh khỏe, hạnh phúc, công tác tốt và thành công.
Em xin chân thành cảm ơn !

ii


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ..................................................................................................... i
LỜI CẢM ƠN ......................................................................................................... ii
MỤC LỤC ............................................................................................................. iii
BẢNG DANH SÁCH CÁC TỪ VIẾT TẮT ........................................................... vi
DANH MỤC CÁC HÌNH, BIỂU ĐỒ .................................................................... vii
DANH MỤC CÁC BẢNG ................................................................................... viii
MỞ ĐẦU ................................................................................................................ 1
1. Tính cấp thiết của đề tài: ..................................................................................... 1
2. Mục đích: ........................................................................................................... 2
3. Yêu cầu .............................................................................................................. 3
4. Cấu trúc của đề tài: .............................................................................................. 3
CHƯƠNG I - TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU................................. 4
1.1. Cơ sở khoa học ................................................................................................. 4
1.1.1. Một số khái niệm: .......................................................................................... 4
1.1.2. Vai trò của công tác đăng ký cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền
sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất. .......................................................... 8
1.2. Cơ sở pháp lý.................................................................................................. 11
1.2.1. Các văn bản pháp lý ..................................................................................... 11

1.2.2. Những trường hợp được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở
hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.............................................................. 14
1.2.3. Những trường hợp không được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất,
quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất............................................... 15
1.2.4. Điều kiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài
sản khác gắn liền với đất........................................................................................ 16
1.2.5. Trình tự, thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở
và tài sản khác gắn liền với đất cho hộ gia đình, cá nhân. ...................................... 23
1.2.6. Thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và
tài sản khác gắn liền với đất. .................................................................................. 28
iii


1.2.7. Nguyên tắc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và
tài sản khác gắn liền với đất. .................................................................................. 30
1.3. Thực trạng công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà
ở và tài sản khác gắn liền với đất ở Việt Nam ........................................................ 32
CHƯƠNG II: ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP
NGHIÊN CỨU ..................................................................................................... 36
2.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ................................................................... 36
2.1.1. Đối tượng nghiên cứu: ................................................................................. 36
2.1.2. Phạm vi nghiên cứu: .................................................................................... 36
2.2. Nội dung nghiên cứu ...................................................................................... 36
2.3. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................ 36
2.3.1. Phương pháp điều tra thu thập số liệu,tài liệu:.............................................. 36
2.3.2. Phương pháp thống kê, tổng hợp và xử lý số liệu: ....................................... 37
2.3.3. Phương pháp phân tích, so sánh, đánh giá:................................................... 37
CHƯƠNG III: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU......................................................... 38
3.1. Điều kiện tự nhiên tại huyện Tĩnh Gia – tỉnh Thanh Hóa ................................ 38
3.1.1. Vị trí địa lý . ................................................................................................ 38

3.1.2. Khí hậu - Thủy văn: ..................................................................................... 39
3.1.3. Địa hình - Thổ nhưỡng................................................................................. 40
3.1.4. Tài nguyên nước .......................................................................................... 41
3.1.5. Tài nguyên rừng........................................................................................... 41
3.1.6. Tài nguyên khoáng sản ................................................................................ 42
3.1.7. Tài nguyên biển ........................................................................................... 42
3.1.8. Tài nguyên nhân văn .................................................................................... 42
3.1.9. Cảnh quan môi trường ................................................................................ 43
3.2. Điều kiện kinh tế - xã hội ................................................................................ 43
3.2.1. Điều kiện kinh tế.......................................................................................... 43
3.2.2. Dân số - lao động và việc làm ...................................................................... 45
3.2.3. Văn hóa – giáo dục – y tế............................................................................. 46
iv


3.2.4. Kết cấu cơ sở hạ tầng ................................................................................... 47
3.3. Tình hình quản lý sử dụng đất trên địa bàn Huyện Tĩnh Gia ........................... 48
3.3.1. Đánh giá công tác quản lý nhà nước về đất đai trên địa bàn huyện Tĩnh Gia 48
3.3.2. Hiện trạng sử dụng đất huyện Tĩnh Gia năm 2014 ....................................... 51
3.4. Thực trạng công tác cấp giấy chứng nhận tại huyện Tĩnh Gia –tỉnh Thanh Hóa. .... 57
3.4.1. Tình hình cấp GCN đối với đất ở cho hộ gia đình, cá nhân tại huyện Tĩnh Gia.... 57
3.4.2. Tình hình cấp GCN đối với đất sản xuất nông nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân
tại huyện Tĩnh Gia. ................................................................................................ 62
3.4.3. Tình hình cấp GCN đối với đất lâm nghiệp, đất nông nghiệp khác cho hộ gia
đình, cá nhân tại huyện Tĩnh Gia. .......................................................................... 65
3.4.4. Thuận lợi, khó khăn và tồn tại vướng mắc trong công tác cấp GCN ............. 70
3.5. Đề xuất các giải pháp ...................................................................................... 72
3.5.1. Giải pháp về thủ tục hành chính ................................................................... 72
3.5.2. Giải pháp về tổ chức cán bộ ........................................................................ 73
3.5.3. Một số giải pháp khác: ................................................................................. 75

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ............................................................................. 77
1. Kết luận ............................................................................................................. 77
2. Kiến nghị ........................................................................................................... 78
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................... 80

v


BẢNG DANH SÁCH CÁC TỪ VIẾT TẮT

Thứ tự

Từ viết tắt

Giải thích nghĩa

1

GCN

2

HSĐC

Hồ sơ địa chính

3

BĐĐC

Bản đồ địa chính

4

SDĐ

Sử dụng đất

5

TNMT

Tài nguyên môi trường

6

STN&MT

Sở Tài nguyên và môi trường

7

UBND

Ủy ban nhân dân

8

HĐND

Hội đồng nhân dân

9

ĐKTK

Đăng ký thống kê

10

NĐ - CP

Nghị định – chính phủ

11

TTLT

Thông tư liên tích

12

BTC

Bộ tài chính

Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền
sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất

vi

DANH MỤC CÁC HÌNH, BIỂU ĐỒ

Hình
1.1

Nội dung
Mẫu giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở
hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất

Số trang
7

3.1

Bản đồ hành chính huyện Tĩnh Gia – tỉnh Thanh Hóa

38

3.2

Biểu đồ cơ cấu kinh tế huyện Tĩnh Gia năm 2014

44

3.3

Biểu đồ cơ cấu sử dụng đất của huyện Tĩnh Gia năm
2014

vii

52


DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng
3.1

Nội dung
Hiện trạng sử dụng đất nông nghiệp tại huyện Tĩnh Gia năm
2014

3.2

3.3
3.4

Hiện trạng sử dụng đất phi nông nghiệp tại huyện Tĩnh Gia
năm 2014
Kết quả cấp GCN đối với đất ở tại huyện Tĩnh Gia năm
2014
Trường hợp chưa đủ điều kiện cấp GCN đối với đất ở tại
huyện Tĩnh Gia

3.5

3.6

Kết quả cấp GCN đối với đất sản xuất nông nghiệp tại
huyện Tĩnh Gia năm 2014
Kết quả cấp GCN đối với đất lâm nghiệp, nông nghiệp
khác tại huyện Tĩnh Gia

viii

Số trang
53

55

58

61

64

67


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài:
Đất đai là tài nguyên vô cùng quý giá của mỗi quốc gia, là điều kiện tồn tại
và phát triển của con người và các sinh vật khác trên trái đất. Đó là tư liệu sản xuất
đặc biệt, là thành phần quan trọng hàng đầu của môi trường sống, là địa bàn phân
bố dân cư, xây dựng các cơ sở kinh tế, văn hoá xã hội, an ninh quốc phòng. Mỗi
quốc gia, mỗi địa phương có một quỹ đất đai nhất định được giới hạn bởi diện tích,
ranh giới, vị trí.

Trong những năm qua Nhà nước đã ban hành rất nhiều văn bản pháp luật quy
định, hướng dẫn việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở
và tài sản khác gắn liền với đất. Hiến pháp năm 1980 đã quy định: “ Đất đai thuộc
sở hữu toàn dân do Nhà Nước đại diện chủ sở hữu”. Để thực hiện được vai trò quản
lý nhà nước về đất đai, Nhà nước đã ban hành Luật Đất Đai 1993, 2003, 2013, các
thông tư nghị định về nội dung đăng ký cấp giấy chứng nhận cho tổ chức, cá nhân
nhằm đảm bảo cho việc quản lý của Nhà nước và cơ quan có thẩm quyền, quyền lợi
và nghĩa vụ hợp pháp của chủ sử dụng. Đăng ký đất đai thực chất là một thủ tục
hành chính nhằm thiết lập một hệ thống thông tin đất đai đầy đủ và cấp giấy chứng
nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất là thể
hiện tính pháp lý đúng đắn của việc sử dụng đất. Tuy nhiên công tác tổ chức cấp
giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với
đất chưa được thiết lập chặt chẽ, việc sử dụng đất sai mục đích, không đúng quy
hoạch vẫn còn xảy ra. Chính vì thế công tác đăng ký cấp giấy chứng nhận quyền sử
dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cần được đấy mạnh để
người dân ổn định đời sống. Đồng thời giúp cho Nhà nước có cơ sở quản lý chặt
chẽ toàn bộ đất đai, để từ đó có những hoạch định chính sách hợp lý, phù hợp với
thực tế của mỗi địa phương.
Tĩnh Gia là huyện đồng bằng ven biển thuộc tỉnh Thanh Hoá, trung tâm thị
trấn huyện lỵ cách thành phố Thanh Hoá khoảng 40 km về phía Nam theo quốc lộ
1A, cách khu công nghiệp Nam Thanh Bắc Nghệ khoảng 20 km về phía Bắc. Huyện

1


Tĩnh Gia có vị trí địa lý thuận lợi để phát triển kinh tế - xã hội, mặt khác huyện Tĩnh
Gia là một trong những huyện trong những năm gần đây được sự quan tâm của
Đảng và Nhà nước vì thế nhìn chung huyện đã có sự đổi mới về mọi mặt. Cũng như
các thành phố, các khu dân cư khác thì vấn đề liên quan đến đất đai như: giá đất,
tranh chấp, lấn chiếm đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở

hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất…và trong số các vấn đề liên quan đến đất
đai như trên thì vấn đề về giấy chứng nhận, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn
liền với đất là một trong những cơ sở pháp lý quan trọng để giải quyết đúng, công
minh, phù hợp với pháp luật.
Công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài
sản khác gắn liền với đất là quan trọng vì vậy cần được cơ quan có thẩm quyền xem
xét, giải quyết. Xuất phát từ thực tế đó và nhận thức được tầm quan trọng của vấn
đề trên được sự đồng ý của khoa Quản lý đất đai, trường Đại học Tài nguyên & Môi
trường Hà Nội và dưới sự hướng dẫn tận tình của cô giáo Th.S Vũ Thị Thu Hiền,
giảng viên khoa Quản lý đất đai em đã tìm hiểu và đi sâu vào nghiên cứu đề tài:
“Đánh giá công tác đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất,
quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tại huyện Tĩnh Gia – tỉnh
Thanh Hóa”.
2. Mục đích:
- Áp dụng những kiến thức đã học vào thực tế
- Hệ thống hoá cơ sở lý luận và cơ sở pháp lý về công tác đăng ký cấp giấy
chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.
- Tìm hiểu thực trạng công tác đăng ký cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng
đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tại huyện Tĩnh Gia – tỉnh
Thanh Hóa
- Đánh giá những khó khăn, thuận lợi trong quá trình cấp giấy chứng nhận
quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.

2


- Đề xuất các giải pháp đẩy nhanh tiến độ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng
đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.
3. Yêu cầu
- Thu thập số liệu đúng thực tế, chính xác và đầy đủ, có độ tin cậy, phản ánh

đúng quá trình thực hiện chính sách cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền
sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất trên địa bàn nghiên cứu.
- Đánh giá đúng thực trạng công tác đăng ký cấp giấy chứng nhận quyền sử
dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất trên địa bàn huyện
Tĩnh Gia, tìm ra những mặt đã được và những mặt còn hạn chế, từ đó đề xuất giải
pháp cho phù hợp với điều kiện của huyện Tĩnh Gia.
4. Cấu trúc của đề tài:
Ngoài phần mở đầu, kết luận và kiến nghị, đề tài gồm 3 chương:
Chương I: Tổng quan về các vấn đề nghiên cứu.
Chương II: Phạm vi đối tượng, nội dung và phương pháp nghiên cứu
Chương III: Kết quả nghiên cứu

3