Đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp trên địa bàn xã đông minh tiền hải thái bình

BỘ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG HÀ NỘI
========o0o========

Sinh viên: Phan Hải Dương

ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ SỬ DỤNG ĐẤT NÔNG NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN
XÃ ĐÔNG MINH-TIỀN HẢI-THÁI BÌNH
Chuyên ngành: QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI
Mã số:

Sinh viên: Phan Hải Dương

Giáo viên hướng dẫn: Th.s Võ Ngọc Hải

HÀ NỘI - 2015


LỜI CẢM ƠN
Trong thời gian làm đồ án tốt nghiệp, em đã nhận được nhiều sự giúp
đỡ, đóng góp ý kiến và chỉ bảo nhiệt tình của thầy cô, gia đình và bạn bè. Em
xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Thầy giáo Th.s Võ Ngọc Hải, giảng viên
khoa Quản Lý Đất Đai-Trường Đại Học Tài Nguyên Môi Trường Hà Nội,
người đã tận tình hướng dẫn, chỉ bảo em trong suốt quá trình làm khoá luận.
Em cũng xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo trong Trường Đại
Học Tài Nguyên Môi Trường Hà Nội nói chung, các thầy cô trong Khoa
Quản Lý Đất Đai nói riêng đã dạy dỗ cho em kiến thức về các môn đại cương
cũng như các môn chuyên ngành, giúp em có được cơ sở lý thuyết vững vàng
và tạo điều kiện giúp đỡ em trong suốt quá trình học tập.
Cuối cùng, em xin chân thành cảm ơn gia đình và bạn bè, các cô chú
làm việc tại UBND xã Đông Minh-Tiền Hải-Thái Bình đã tạo điều kiện,chỉ

bảo tận tình, quan tâm, giúp đỡ, động viên em trong suốt quá trình học tập và
hoàn thành đồ án tốt nghiệp.
Hà Nội, ngày 05 tháng 06 năm 2015
Sinh Viên Thực Hiện

Phan Hải Dương


MỤC LỤC
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC BIỂU ĐỒ
DANH MỤC BẢNG
MỞ ĐẦU ........................................................................................................................................... 1
1.1.Đặt vấn đề ................................................................................................................................... 1
1.2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài ................................................................................................ 2
1.3. Yêu cầu của để tài ..................................................................................................................... 4
1.4. Ý nghĩa nghiên cứu của đề tài .................................................................................................. 4
CHƯƠNG I. TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU........................................................... 5
1.1. Cơ sở khoa học của vấn đề nghiên cứu ................................................................................... 5
1.1.1. Cơ sở lý luận ........................................................................................................................... 5
1.1.2. Vai trò của sản xuất nông nghiệp trong nền kinh tế quốc dân .................................................... 7
1.1.3. Cơ sở thực tiễn........................................................................................................................ 8
1.2. Quan diểm về hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp .................................................................. 9
1.2.1. Quan điểm sử dụng đất nông nghiệp bền vững .................................................................. 9
1.2.2. Về hiệu quả sử dụng đất ...................................................................................................... 14
CHƯƠNG II. ĐỐI TƯỢNG,PHẠM VI,NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU . 21
2.1. Đối tượng nghiên cứu.............................................................................................................. 21
2.2. Phạm vi nghiên cứu ................................................................................................................. 21
2.3. Nội dung nghiên cứu ............................................................................................................... 21
2.4. Phương pháp nghiên cứu........................................................................................................ 21

CHƯƠNG III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ................................................................................. 23
3.1. Đặc điểm khu vực nghiên cứu ................................................................................................ 23
3.1.1 .Điều kiện tự nhiên ................................................................................................................ 23
3.1.2. Điều kiện kinh tế xã hội ....................................................................................................... 25
3.2. Hiện trạng sử dung đất ........................................................................................................... 35


3.2.1. Khái quát về hiện trạng sử dụng đất .................................................................................. 35
3.2.2. Hiện trạng sử dụng đất nông nghiệp .................................................................................. 38
3.2.3. Mô tả các loại hình sử dụng đất. ......................................................................................... 39
3.3. Đánh giá hiệu quả sử dụng đất của xã Đông Minh-Tiền Hải –Thái Bình.......................... 43
3.3.1. Hiệu quả về mặt kinh tế. ...................................................................................................... 43
3.3.2. Hiệu quả về mặt xã hội. ....................................................................................................... 49
3.3.3. Hiệu quả về mặt môi trường. .............................................................................................. 51

3.4. Lựa chọn các loại hình sử dụng đất có triển vọng ............................................... 55
3.5. Đề xuất các loại hình sử dụng hiệu quả đất nông nghiệp của xã Đông
Minh-Tiền Hải-Thái Bình ..................................................................................................... 57

3.6. Đề xuất sử dụng các giải pháp sử dụng hiệu quả đất sản xuất nông
nghiệp............................................................................................................................................61
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ……………………………………………………………………63


DANH MỤC BẢNG
Bảng 3.1: Phân bổ lao động Theo Ngành nghề xã Đông Minhnăm 2014 ................... 29
Bảng 3.2: Thu nhập kinh tế của xã Đông Minh năm 2014 .............................................. 30
Bảng 3.3: Bảng tổng hợp giá trị thu nhập từ kinh tế biển xã Đông Minh giai đoạn
2011 – 2014. ................................................................................................................................. 33
Bảng 3.4: Phân bổ đất theo mục đích sử dụng .................................................................... 37

Bảng 3.5: Hiện trạng sử dụng đất phi nông nghiệp ......................................................... 39
Bảng 3.6: Bảng phân tích tình hình biến động đất sản xuất ............................................ 40
Bảng 3.7: Hiện trạng các loại hình sử dụng đất nông nghiệp ......................................... 41
Bảng 3.8:Hiệu quả sử dụng đất 1 số cây trồng và vật nuôi xã Đông Minh-Tiền HảiThái Bình....................................................................................................................................... 45
Bảng 3.9: Hiệu quả kinh tế của các kiểu sử dụng đất tại xã Đông Minh-Tiền HảiThái Bình. ..................................................................................................................................... 48
Bảng 3.10: Hiệu quả xã hội của các kiểu sử dụng đất. ..................................................... 51
Bảng 3.11 : Hiệu Quả môi trường của một số kiểu sử dụng đất .....................................55


DANH MỤC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 01:Cơ cấu kinh tế Ngành-Lĩnh vực kinh tế.......................................................... 31
Biểu 02: So sánh hiểu quả sử dụng đất về mặt kinh tế của các loại hình sử dụng đất(
đơn vị: triệu đồng/ ha ) .............................................................................................................. 46
Biểu 03: So sánh hiệu quả đồng vốn của cá loại hình sử dụng đất ( Đơn vị: số lần )
.......................................................................................................................................................... 49

Biểu 04: So sánh giá trị ngày công của các loại hình sử dụng đất (Đơn vị:Nghìn
đồng ) ............................................................................................................................................. 50
Biểu đồ 05: Hệ số sử dụng đất giai đoạn 2007-2009 ........................................................ 52


DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

LX-LM : Lúa xuân-Lúa mùa
LUT : Loại hình sử dụng đất
GTSX : Giá trị sản xuất
CPTG : Chi phí trung gian
HQĐV : Hiệu quả đồng vốn
TNHH : Thu nhập hỗn hợp
GTNC : Gia trị ngày công

HTX : Hợp tác xã


MỞ ĐẦU
1.1 .Đặt vấn đề
Đất đai là nguồn tài nguyên vô cùng quý giá mà thiên nhiên đã ban
tặng cho con người. Đất đai là nền tảng để định cư và tổ chức các hoạt động
kinh tế xã hội, nó không chỉ là đối tượng lao động mà cón là tư liệu sản xuất
không thể thay thế được, đặc biệt là đối với sản xuất nông nghiệp.
Đất là cơ sở của sản xuất nông nghiệp, là yếu tố đầu vào có tác động
mạnh mẽ đến hiệu quả sản xuất nông nghiệp, đồng thời cũng là môi trường
duy nhất sản xuất ra lương thực thực phẩm nuôi sống con người.
Việc sử dụng đất có hiệu quả và bền vững đang trở thành vấn đề cấp
thiết với mỗi quốc gia, nhằm duy trì sức sản xuất của đất đai cho hiện tại và
cho tương lai. Xã hội phát triển, dân số tăng nhanh kéo theo những đòi hỏi
ngày càng tăng về lương thực thực phẩm, chỗ ở cũng như các nhu cầu về văn
hóa, xã hội.
Con người đã tìm mọi cách để khai thác đất đai nhằm thỏa mãn những
nhu cầu ngày càng tăng đó. Như vậy đất đai, đặc biệt là đất nông nghiệp có
hạn về diện tích nhưng lại có nguy cơ bị suy thoái dưới tác động của thiên
nhiên và sự thiếu ý thức của con người trong quá trình sản xuất. Đó còn chưa
kể đến sự suy giảm về diện tích đất nông nghiệp do quá trình đô thị hóa đang
diễn ra mạnh mẽ, trong khi khả năng khai hoang đất mới lại rất hạn chế.
Do vậy, việc đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp từ đó lựa chọn
các loại hình sử dụng đất có hiệu quả để sử dụng hợp lý theo quan điểm sinh
thái và phát triển bền vững đang trở thành vấn đề mang tính chất toàn cầu
đang được các nhà khoa học trên thế giới quan tâm.

1

Đối với một nước có nền nông nghiệp chủ yếu như Việt Nam, nghiên
cứu, đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp càng trở nên cần thiết hơn
bao giờ hết, Xã Đông Minh là xã thuộc huyện Tiền Hải,tỉnh Thái Bình,một
tỉnh thuần nông.Chú trọng việc duy trì và phát triển nền nông nghiệp của địa
phương,bên cạnh đó do là xã ven biển,có chiều dài bờ biển lớn nên xã cũng
có rất nhiều loại hình sử dụng đất theo nhiều xu hướng khác nhau để mang lại
hiệu quả kinh tế cao.
Vì vậy việc định hướng cho người dân trong xã khai thác và sử dụng
hợp lý, có hiệu quả đất nông nghiệp là một trong những vấn đề hết sức cần
thiết để nâng cao hiệu quả sử dụng đất. Để giải quyết vấn đề này thì việc đánh
giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp nhằm đề xuất hướng sử dụng đất và loại
hình sử dụng đất thích hợp là việc rất quan trọng.
Xuất phát từ ý nghĩa thực tiễn và nhu cầu sử dụng đất, được sự đồng ý
của ban chủ nhiệm khoa Quản lý Đất Đai – trường Đại học Tài Nguyên Môi
Trường Hà Nội, đồng thời dưới sự hướng dẫn trực tiếp của thầy giáo: Th.S
Võ Ngọc Hải, em tiến hành nghiên cứu đề tài: “Đánh giá hiệu quả sử dụng
đất nông nghiệp trên địa bàn xã Đông Minh-Tiền Hải-Thái Bình”
1.2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài
1.2.1 Mục tiêu chung
- Đánh giá thực trạng hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp và xác định các
yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp trên địa bàn xã Đông
Minh-Tiền Hải-Thái Bình.
- Đề xuất giải pháp hợp lý nhằm đáp ứng yêu cầu tiến tới công nghiệp
hóa-hiện đại hóa và phát triển nên nông nghiệp bền vững.

2


1.2.2 Mục tiêu cụ thể.

- Hệ thống hoá những vấn đề có tính lý luận về phát triển ngành nông
nghiệp.
- Đánh giá thực trạng tình hình phát triển đất nông nghiệp xã Đông
Minh và ngành nghề NTTS vùng chuyển đổi từ làm muối sang NTTS HTX
Hải Châu.
- Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả sử dụng đất nông nghiệp ở
các hộ nông dân của HTX DV Hải Châu xã Đông Minh.
- Đề xuất những giải pháp nhằm thúc đẩy nền nông nghiệp bền vững,
nghề khai thác nuôi trồng thuỷ hải sản nước mặn, nước nợ ở HTX Hải Châu
xã Đồng Minh.
1.3 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.
1.3.1 Đối tượng nghiên cứu.
- Công tác quản lý sử dụng đất nông nghiệp, nuôi trồng thuỷ hải sản, và
các vấn đề môi trường, mức đầu tư, trình độ khoa học kỹ thuật… có liên quan
đến các hình thức sử dụng đất nông nghiệp,nuôi trồng thủy hải sản tại HTX
Hải Châu, xã Đông Minh.
1.3.2 Phạm vi nghiên cứu.
- Về không gian: Tại HTX và các Hộ NTTS HTX Hải Châu xã Đông
Minh - Huyện Tiền hải - Tỉnh Thái Bình.
- Về nội dung: Nghiên cứu thực trạng công tác phát triển kinh tế của các
loại hình sử dụng đất nông nghiệp tại xã Đông Minh - Huyện Tiền hải - Tỉnh
Thái Bình và công tác NTTS tại HTX Hải Châu.
3


- Về thời gian: Nghiên cứu thực trạng công tác phát triển kinh tế của các
loại hình sử dụng đất nông nghiệp tại xã Đông Minh đến năm 2014, giải pháp
phát triển 2010 – 2015 công tác nuôi thuỷ hải sản nước mặn, nước nợ tại HTX
DV Hải Châu xã Đông Minh.
1.4. Yêu cầu của để tài

- Đánh giá đúng, khách quan, khoa học và phù hợp với tình hình thực
tiễn ở địa phương.
- Phải thu thập số liệu một cách chính xác và tin cậy
- Nghiên cứu các điều kiện tự nhiên,Kinh tế-Xã hội đầy đủ và chính
xác,các chỉ tiêu phải đảm bảo tính thống nhất và tính hệ thống.
- Các giải pháp đề xuất phải có tính hợp lý về mặt khoa học và phải có
tính thực thi cao.
- Định hướng phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương.
1.5. Ý nghĩa nghiên cứu của đề tài
- Củng cố kiến thức đã được tiếp thu trong nhà trường và những kiến
thức thực tế của sinh viên trong quá trình thực tập tại cơ sở.
- Nâng cao khả năng tiếp cận, thu thập số liệu và xử lý thông tin của
sinh viên trong quá trình làm đề tài.
- Trên cơ sở đánh giá hiệu quả sử dụng đất của đất sản xuất nông
nghiệp từ đó đề xuất được những giải pháp sử dụng đất đạt hiệu quả cao nhất.

4