Đánh giá tình hình thực hiện đề án xây dựng nông thôn mới tại xã quý sơn – huyện lục ngạn – tỉnh bắc giang

TRƯỜNG ĐẠI H
HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG
ỜNG H
HÀ NỘI
KHOA QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI
-------------

-------------

NGUY
NGUYỄN
THỊ TRÀ GIANG

ĐỒ
Ồ ÁN TỐT NGHIỆP
ĐÁNH
ÁNH GIÁ TÌNH
T
HÌNH THỰC HIỆN ĐỀ
Ề ÁN
XÂY DỰNG
NG NÔNG THÔN MỚI
M TẠII XÃ QUÝ S
SƠN,
HUYỆN
NL
LỤC NGẠN, TỈNH BẮC
C GIANG

Hà Nội - 2015

TRƯỜNG ĐẠII HỌC
H
TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG
NG H
HÀ NỘI
KHOA QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI
-------------

-------------

NGUY
NGUYỄN
THỊ TRÀ GIANG

ĐỒ
Ồ ÁN TỐT NGHIỆP
ĐÁNH
ÁNH GIÁ TÌNH
T
HÌNH THỰC HIỆN ĐỀ
Ề ÁN
XÂY DỰNG
NG NÔNG THÔN MỚI
M TẠII XÃ QUÝ S
SƠN,
HUYỆN
N LỤC
L
NGẠN, TỈNH BẮC

C GIANG
Chuyên ngành

: Quản lý đất đai

Mã ngành

: 52850103

NGƯỜII HƯỚNG
H
DẪN : ThS. NGUYỄN THỊ HU
HUỆ

Hà Nội - 2015


1. LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các số liệu, kết
quả nêu trong đồ án tốt nghiệp là trung thực xuất phát từ tình hình thực tế của đơn
vị thực tập.


LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành tốt chương trình đào tạo trong nhà trường, mỗi sinh viên khi
ra trường cần phải chuẩn bị cho mình những kiến thức cần thiết và năng lực chuyên
môn. Thực tập tốt nghiệp là một phần quan trọng không thể thiếu trong chương
trình đào tạo sinh viên, đây là khoảng thời gian cần thiết để sinh viên củng cố lại

kiến thức lý thuyết đã được học. Được sự nhất trí và giới thiệu của ban giám hiệu
nhà trường, trưởng khoa Quản lý đất đai, tôi có nguyện vọng được về thực tập tại
Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang.
Lời đầu tiên, tôi xin cảm ơn các thầy cô trong khoa môi trường của trường
Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội.Đặc biệt là cô giáo ThS.Nguyễn Thị
Huệ đã tạo điều kiện, tận tình chỉ bảo, hướng dẫn cho tôi hoàn thành tốt bài báo cáo
này.
Tôi xin trân trọng cảm ơn các bác, các chú, các anh, chị tại Phòng Tài
nguyên & Môi trường huyện Lục Ngạn, ban lãnh đạo UBND xã Quý Sơn đã tạo
điều kiện giúp đỡ cũng như có những ý kiến đóng góp giúp đỡ tôi trong suốt thời
gian thực hiện báo cáo này.
Tuy đã cố gắng hết sức tìm hiểu và học hỏi nhưng do thời gian và trình độ
trình độ học vấn của bản thân còn nhiều hạn chế vì vậy bài báo cáo thực tập của tôi
còn nhiều thiếu sót, rất mong nhận được sự góp ý của thầy cô giáo để bài báo cáo
của tôi được hoàn thiện hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày tháng năm 2015
Sinh viên thực hiện

Nguyễn Thị Trà Giang


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN
LỜI CẢM ƠN
DANH MỤC BẢNG
DANH MỤC HÌNH ẢNH, BIỂU ĐỒ
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
ĐẶT VẤN ĐỀ ....................................................................................................... 1
1.1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu........................................................... 1

1.2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài .................................................................. 2
1.2.1. Mục tiêu chung ........................................................................................ 2
1.2.2. Mục tiêu cụ thể ........................................................................................ 2
1.2.3. Yêu cầu ................................................................................................... 2
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU................................. 3
1.1. Cơ sở lý luận ................................................................................................ 3
1.1.1. Khái niệm về nông thôn ........................................................................... 3
1.1.2. Đặc trưng của nông thôn ......................................................................... 3
1.1.3. Khái niệm về nông nghiệp ....................................................................... 4
1.1.4. Khái niệm về nông dân ............................................................................ 5
1.1.5. Khái niệm về nông thôn mới .................................................................... 5
1.1.6. Vai trò của nông thôn mới trong phát triển kinh tế - xã hội ..................... 6
1.2. Cơ sở pháp lý ............................................................................................... 6
1.3. Kinh nghiệm của một số nước về xây dựng nông thôn mới trên thế giới.... 12
CHƯƠNG II: ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI, NỘI DỤNG VÀ PHƯƠNG PHÁP
NGHIÊN CỨU ..................................................................................................... 17
2.1 Đối tượng nghiên cứu ................................................................................. 17
2.2 Phạm vi nghiên cứu .................................................................................... 17
2.3 Nội dung nghiên cứu .................................................................................. 17
2.4. Phương pháp nghiên cứu .......................................................................... 17
2.4.1:Phương pháp điều tra thu thập thông tin ................................................ 17
2.4.2 Phương pháp thu thập số liệu ................................................................ 18
2.4.3. Phương pháp phân tích ........................................................................ 19
CHƯƠNG III: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ........................................................ 20
3.1. Điều kiện tự nhiên ..................................................................................... 20
3.1.1. Vị trí địa lý ............................................................................................ 20
3.1.2 Địa hình ................................................................................................ 21
3.1.3 Khí hậu ................................................................................................. 21

3.1.4 Thủy văn ................................................................................................ 21
3.1.5 Địa chất công trình ................................................................................ 22
3.2. Điều kiện kinh tế -xã hội ........................................................................... 22
3.2.1. Các chỉ tiêu kinh tế xã hội ..................................................................... 22
3.2.2. Kinh tế .................................................................................................. 23
3.2.3. Lao động: .............................................................................................. 24
3.2.4. Hình thức tổ chức sản xuất .................................................................... 25
3.2.5. Văn hoá - Giáo dục ............................................................................... 25
3.2.6. Y tế ........................................................................................................ 25
3.2.7. Môi trường ............................................................................................ 26
3.2.8. Hệ thống chính trị ................................................................................. 26
3.3. Tình hình quản lý và sử dụng đất ............................................................. 27
3.3.1. Tình hình quản lý đất đai....................................................................... 27
3.3.2. Hiện trang sử dụng đất .......................................................................... 29
3.4. Đánh giá giai đoạn bắt đầu thực hiện đề án nông thôn mới tại xã Quý
Sơn huyện Lục Ngạn ........................................................................................ 32
3.5. Chủ trương, chính sách của Đảng về xây dựng nông thôn mới định
hướng cho xã Quý Sơn ..................................................................................... 39
3.6. Đánh giá kết quả tình hình thực hiện đề án nông thôn mới tại xã QuýSơn
giai đoạn 2010 – 2014. ...................................................................................... 40
3.6.1. Nhóm tiêu chí về quy hoạch .................................................................. 41
3.6.2. Nhóm tiêu chí về hạ tầng kinh tế- xã hội ................................................ 42
3.6.3 Nhóm tiêu chí về kinh tế và tổ chức sản xuất .......................................... 47
3.6.4. Nhóm tiêu chí về văn hoá – xã hội – môi trường .................................... 49
3.7. Đánh giá kết quả sau 4 năm thực hiện đề án nông thôn mới của xã Quý
Sơn .................................................................................................................... 52
3.7.1. Thuận lợi: .............................................................................................. 52
3.7.2. Khó khăn: .............................................................................................. 53
3.8. Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả trong việc thực hiện
đề án thực hiện nông thôn mới tại Quý Sơn huyện Lục Ngạn ....................... 55

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ............................................................................. 57
1. Kết luận ............................................................................................................ 57
2. Kiến nghị .......................................................................................................... 58
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................ 60


DANH MỤC BẢNG
Bảng 3.1:Tiêu chí kinh tế xã hội năm 2014 ............................................................ 22
Bảng 3.2: Phát triển kinh tế trong các năm............................................................. 24
Bảng 3.3: Lao động theo nghành sản xuất.............................................................. 24
Bảng 3.4: Hiện trạng sử dụng đất nông nghiệp năm 2014 ...................................... 29
Bảng 3.5: Hiện trạng sử dụng đất phi nông nghiệp 2014 ........................................ 31
Bảng 3.6: Đánh giá mức độ đạt được trong nhóm tiêu chí về quy hoạch năm 2011.... 32
Bảng 3.7: Đánh giá mức độ đạt được nhóm tiêu chí hạ tầng kinh tế - xã hội năm
2011 ...................................................................................................................... 33
Bảng 3.8: Đánh giá mức độ đạt được của nhóm tiêu chí Kinh tế và tổ chức sản xuất năm
2011....................................................................................................................... 35
Bảng 3.9: Đánh giá mức độ đạt được nhóm tiêu chí Văn hoá - Xã hội – Môi trường
năm 2011 ............................................................................................................... 35
Bảng 3.10: Đánh giá mức độ đạt được của nhóm tiêu chí về hệ thống chính trị năm
2011 ...................................................................................................................... 36
Bảng 3.11: Đánh giá mức độ đạt được trong nhóm tiêu chí về quy hoạch năm 2014.. 41
Bảng 3.12: Đánh giá mức độ đạt được nhóm tiêu chí hạ tầng ................................ 42
Bảng 3.13: Đánh giá mức độ đạt được của nhóm tiêu chí kinh tế và tổ chức sản xuất
năm 2014 ............................................................................................................... 47
Bảng 3.14: Đánh giá mức độ đạt được nhóm tiêu chí Văn hoá - xã hội - môi trường
năm 2014 ............................................................................................................... 49
Bảng 3.15: Đánh giá mức độ đạt được của nhóm tiêu chí về hệ thống chính trị năm
2014 ...................................................................................................................... 51

DANH MỤC HÌNH ẢNH, BIỂU ĐỒ
Hình 3.1: Bản đồ vị trí xã Quý Sơn........................................................................ 20
Hình 3.2: Hệ thống mạng điện lưới của xã Quý Sơn năm 2014 ............................... 45
Hình 3.3: Trường tiểu học xã Quý Sơn ................................................................... 45
Hình 3.4: Bưu điện xã Quý Sơn năm 2014 ............................................................. 46
Hình 3.5: Nhà ở dân cư thôn Đập Thum xã Quý Sơn .............................................. 47
Biểu đồ 3.1: Cơ cấu sử dụng đất xã Quý Sơn năm 2014 ........................................ 29


DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
UBND

Ủỷ ban nhân dân

NTM

Nông thôn mới

HĐND

Hội đồng nhân dân

HTX

Hợp tác xã

ANQP

An ninh quốc phòng

GCNQSDĐ

Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

ĐNN

Đất nông nghiệp

ĐPNN

Đất phi nông nghiệp


1

ĐẶT VẤN ĐỀ
1.1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
Khi nước ta gia nhập WTO, tham gia vào các diễn đàn hợp tác kinh tế lớn
của khu vực và thế giới, sức ép của hội nhập và phát triển ngày một lớn, đặt ra yêu
cầu rất cao đối với nền kinh tế nước ta, trong đó lĩnh vực nông nghiệp là lĩnh vực
phải đối mặt với nhiều thách thức nhất. Trước yêu cầu phát triển và hội nhập hiện
nay, thực hiện mục tiêu đẩy nhanh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, đã đến
lúc đòi hỏi phải có nhiều chính sách đột phá và đồng bộ nhằm giải quyết toàn diện
các vấn đề kinh tế, xã hội, văn hoá nông thôn. Giải quyết tốt vấn đề nông dân, nông
nghiệp và nông thôn có ý nghĩa chiến lược đối với sự ổn định và phát triển đất nước
Để góp phần khắc phục một cách cơ bản tình trạng trên Đảng và nhà nước đã
đưa ra các chính sách về nông thôn đi vào cuộc sống, một trong những việc cần làm
trong giai đoạn này là xây dựng mô hình nông thôn mới. Đề án gồm 19 tiêu chí phù
hợp đúng với từng vùng miền, địa phương, dân tộcvà phát huy nội lực của nông

dân, nông nghiệp và nông thôn, đủ điều kiện hội nhập nền kinh tế thế giới.
Ngày 04/6/2010 Thủ tướng Chính Phủ ban hành Quyết định số 800/QĐTTg về phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai
đoạn 2010 – 2020. Trong những năm qua, cả nước đã tích cực triển khai Chương
trình xây dựng nông thôn mới và đạt được những thành tựu đáng kể .
Mục tiêu của xây dựng nông thôn mới nhằm đáp ứng ngày càng cao điều
kiện công nghiệp hoá - hiện đại hoá nông nghiệp nông thôn, kinh tế phát triển, đời
sống vật chất và tinh thần của người dân được nâng cao, nông thôn phát triển theo
quy hoạch, kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội hiện đại, môi trường sinh thái được bảo
vệ, dân trí được nâng cao, bản sắc văn hoá các dân tộc được giữ gìn và phát huy, an
ninh chính trị - trật tự an toàn xã hội được giữ vững, dân chủ được mở rộng…
Chính sách xây dựng mô hình nông thôn mới đang được diễn ra mạnh mẽ
trong phạm vi cả nước, xã Quý Sơn thuộc huyện Lục Ngạn cũng đang có những
bước đầu bắt tay vào xây dựng mô hình nông thôn mới. Vì vậy việc tìm hiểu tình
hình thực tế tại địa phương từ đó đưa ra những giải pháp để đáp ứng được những


2

tiêu chí đề ra của chính sách xây dựng nông thôn mới, góp phần cải thiện bộ mặt
của xã và nâng cao đời sống cho người dân nông thôn tại địa phương là hết sức cấp
bách. Với tất cả những lý do trên, tôi tiến hành nghiên cứu đề tài "Đánh giá tình
hình thực hiện đề án xây dựng nông thôn mới tại Xã Quý Sơn – Huyện Lục
Ngạn – Tỉnh Bắc Giang " làm đề tài thực tập tốt nghiệp của mình.
1.2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài
1.2.1. Mục tiêu chung
Đánh giá tình hình thực hiện đề án Nông thôn mới tại xã Qúy Sơn huyện Lục
Ngạn tỉnh Bắc Giang, trên cơ sở đó đề xuất một số giải pháp và kiến nghị góp phần
hoàn thiện hơn mô hình nông thôn mới tại địa phương.
Giữ gìn bản sắc văn hóa địa phương, bảo vệ cảnh quan thiên nhiên và môi
trường.

1.2.2. Mục tiêu cụ thể
Cụ thể hóa định hướng phát triển kinh tế, xã hội của huyện trong việc phát
triển xây dựng trên địa bàn xã đến năm 2025.
Xây dựng phát triển không gian trên địa bàn xã phù hợp với đặc điểm sinh
thái, tập quán sinh hoạt, sản xuất của dân cư trong vùng và đáp ứng được các tiêu
chí về nông thôn mới.
Định hướng phát triển mạng lưới điểm dân cư và kết cấu hạ tầng xã hội, hạ
tầng ký thuật cũng như các công trình sản xuất, phục vụ sản xuất phù hợp với các
yêu cầu xây dựng nông thôn mới.
Làm cơ sở pháp lý cho việc phát triển các điểm dân cư và hệ thống kết cấu
hạ tầng; cho việc hướng dẫn, quản lý đất đai và đầu tư xây dựng theo quy hoạch
trên địa bàn xã.
1.2.3. Yêu cầu
Hiểu và nắm vững 19 tiêu chí của đề án xây dựng nông thôn mới.
Các số liệu, điều tra, thu thập chính xác đầy đủ, trung thực, khách quan công
tác quản lý nhà nước về đất đai.
Đánh giá đúng thực trạng quản lý và sử dụng đất tại địa phương.