Bài giảng sinh học 10

Gi¸o viªn Bïi ThÞ Khuyªn Trêng THPT B¸n c«ng sè 2 lµocai
Tn: 05 Tõ. 15 / 09 / 08 ®Õn 20 / 09 / 08 Ngµy
so¹n: 13 / 09. / 08
Líp d¹y
SÜ sè
Ngµy
th¸ng
Phần I :
Giíi thiƯu chung vỊ thÕ giíi
sèng
Bài 1: C¸c cÊp tỉ chøc cđa thÕ giíi sèng
-----------------------------------------
I.MỤC TIÊU
1/ Kiến thức:
Qua bài này học sinh phải :
- Nêu được các cấp tổ chức của thế giới sống.
- Giải thích được tại sao tế bào là đơn vò cơ sở của thế giới sống
- Phân tích được mối quan hệ qua lại của các cấp bậc tổ chức của thế giới sống.Nêu được ví dụ.
2/ Kó năng:
- Rèn luyện khả năng tư duy, phân tích tổng hợp
- Khả năng làm việc độc lập cũng như hợp tác nhóm.
3/ Thái độ:
Thấy được sự đa dạng của thế giới sống nhưng lại là một thể thống nhất.
II.PHƯƠNG PHÁP
Giảng giải + hỏi đáp + phân tích tranh vẽ. Hoạt động nhóm
III.PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
1/ Chuẩn bò của giáo viên (GV)
- Tranh vẽ hình 1 SGK
- Các phiếu học tập:
2/ Chuẩn bò của học sinh (HS) Xem bài trước trong SGK
IV. KIỂM TRA BÀI CŨ

Đây là bài đầu tiên của chương trình nên có thể bỏ qua bước này
V. TIẾN TRÌNH BÀI GIẢNG
A. MỞ BÀI: ( 3 PHÚT)
(?) sinh vật khác với vật vô sinh ở chỗ nào? Thế giới sống có các cấp độ tổ chức ra sao?
B. PHÁT TRIỂN BÀI:
 Hoạt động 1 : TÌM HIỂU CÁC CẤP TỔ CHỨC CỦA THẾ GIỚI SỐNG (15 PHÚT)
Gi¸o ¸n Sinh häc 10
N¨m häc 2008 - 2009
TiÕt: 01
1
Gi¸o viªn Bïi ThÞ Khuyªn Trêng THPT B¸n c«ng sè 2 lµocai
* Mục tiêu:
- Giải thích được tại sao tế bào là đơn vò cơ sở của thế giới sống
- Có cái nhìn bao quát về thế giới sống (tổ chức thứ bậc)
* Tiến hành:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG
GV lặp lại câu hỏi phần mở bài
nếu HS chưa trả lời
Yêu cầu HS quan sát H1 cho biết :
Thế giới sống gồm các cấp tổ chức
nào ?
Yêu cầu HS đọc phần lệnh thứ 2&
trả lời các câu hỏi đó.(hoặc phát
phiếu học tập cho HS điền vào.
GV bổ sung thêm các khái niệm
cho đầy đủ.GV đặt câu hỏi:
(?) Những đặc trưng cơ bản của cơ
thể sống?
(?) Bắt đầu từ cấp độ nào thì có đủ
các dấu hiệu đặc trưng cho sự

sống?
(?) T¹i sao nãi tÕ bµo lµ ®¬n vÞ c¬
b¶n cÊu t¹o nªn mäi c¬ thĨ SV?
(?) Các em có kết luận chung gì về
cấp độ tổ chức của giới sinh vật?
Cơ thể sống khác vật vô sinh ở
chỗ: trao đổi chất để lớn lên,
sinh trưởng phát triển & sinh
sản được…
HS trả lời
HS quan sát hình 1 rồi thảo luận
nhóm để tìm ra câu trả lời trong
5 phút
TL: trao đổi chất & năng lượng ,
ST & PT, cảm ứng & vận động.
TL: cấp độ tế bào
HS trả lời câu hỏi rồi tự đưa ra
kết luận.
TL: - §Ỉc ®iĨm cđa tõng cÊp tỉ
chøc.
- Lq ®Õn c¸c cÊp tỉ chøc.
- Mäi c¬ thĨ SV ®ỵc cÊu t¹o tõ 1
hay nhiỊu TB.
- Mäi ho¹t ®éng sèng diƠn ra ë
TB.
I. Các cấp tổ chức của thế giới
sống:
- Các cấp độ tổ chức từ thấp đến
cao như: nguyên tử -> phân tử ->
bào quan -> hệ cơ quan -> cơ thể

-> quần thể-> quần xã-> hệ sinh
thái -> sinh quyển.
Vậy: thế giới sinh vật được tổ
chức theo thứ bậc rất chặt chẽ
gồm các cấp tổ chức cơ bản: Tb
-> cơ thể -> quần thể-> quần xã-
> hệ sinh thái. Trong đó, Tb là
đơn vò cấu trúc cơ bản của mọi
cơ thể sinh vật.
*Tiểu kết:
Thế giới sống được tổ chức theo các cấp bậc với các đặc tính nổi trội. Trong đó , tế bào, cơ thể, quần
thể, quần xã , hệ sinh thái là những cấp tổ chức cơ bản.
 Hoạt động 2 : TÌM HIỂU ĐẶC ĐIỂM TỔ CHỨC CỦA THẾ GIỚI SỐNG( TT ) (20 PHÚT)
* Mục tiêu:
- Giải thích được cấp sau bao giờ cũng có tổ chức cao hơn cấp trước và có những đặc tính nổi trội mà các
cấp thấp hơn không có được
- Giải thích được mỗi cấp đều là hệ thống mở có khả năng tự điều chỉnh.
Gi¸o ¸n Sinh häc 10
N¨m häc 2008 - 2009
2
Giáo viên Bùi Thị Khuyên Trờng THPT Bán công số 2 làocai
*Tieỏn haứnh:
Giáo án Sinh học 10
Năm học 2008 - 2009
3
Gi¸o viªn Bïi ThÞ Khuyªn Trêng THPT B¸n c«ng sè 2 lµocai
Gi¸o ¸n Sinh häc 10
N¨m häc 2008 - 2009
HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS
NỘI DUNG

GV đặt câu hỏi :
(?) Em hãy cho biết đặc
điểm của thế giới sống.
GV hỏi tiếp: Thế nào là
nguyên tắc thứ bậc ?
(?) Đặc điểm của mỗi tổ
chức?
(?) Cho ví dụ về đặc tính
nổi trội?
(?) Đặc tính nổi trội được
hình thành do đâu?
Cho ví dụ
(?) Thế nào là hệ mở?
(?) Lµm thÕ nµo ®Ĩ SV
ph¸t triĨn tèt nhÊt trong
m«i trêng?
(?) T¹i sao ¨n ng kh«ng
hỵp lÝ sÏ dÉn ®Õn ph¸t sinh
c¸c bƯnh? Nêu vài ví dụ.
GV giải thích thế nào là
khả năng tự điều chỉnh .
(?) C¬ quan nµo trong c¬
thĨ gi÷ vai trß chđ ®¹o
trong ®iỊu hßa c©n b»ng
néi m«i?Yêu cầu HS cho
ví dụ khác
(?) Ý nghóa của sự tự điều
chỉnh?
(?) Sự sống được tiếp diễn
nhờ vào điều gì?

V× sao thÕ giíi liªn tơc
tiÕn hãa trong tiÕn tr×nh
lÞch sư ®Ĩ t¹o nªn mét thÕ
giíi SV ®a d¹ng vµ phong
phó nh hiƯn nay?
Y/c HS lÊy VD vµ gi¶i
thÝch?
TL: - Được tổ chức 1 theo
nguyên tắc thứ bậc
HS xem SGK rồi trả lời:
- Tổ chức sống cấp cao có đặc
điểm của cấp thấp & có những
đặc tính nôỉ trội như: trao đổi
chất & năng lượng, ST& PT….
HS tự đưa ra kết luận chung về
“nguyên tắc thứ bậc “
TL : - Do sự tương tác giữa các
bộ phận cấu thành.
- Hs dựa vào SGK cho ví dụ
TL: là hệ luôn trao đổi chất &
năng lượng với môi trường.
Trong CNTT => t¹o §K thn
lỵi vỊ n¬i ë vµ t/¨ cho SV ph¸t
triĨn.
TL: CQ§HCB néi m«i bÞ trơc
trỈc c¬ thĨ kh«ng tù ®iỊu chØnh
®ỵc => ph¸ vì c©n b»ng c¸c chÊt
trong c¬ thĨ. VD: khả năng tự
điều chỉnh của quần thể khi mật
độ quá đông.

- HƯ néi tiÕt, HTK.
TL: Đảm bảo duy trì & điều
hoà sự cân bằng cùa quần thể->
SV tồn tại & phát triển.
- HS dựa vào SGK trả lời.
- C¬ chÕ tù sao ADN
- Do sinh vật luôn có cơ chế
phát sinh biến dò, di truyền….
Thích nghi với môi trường khác
nhau.
- C©y x¬ng rång sèng trªn sa
m¹c cã nhiỊu gai vµ nhän v×…
II. Đặc điểm chung của các cấp tổ
chức sống
1.Tổ chức theo nguyên tắc thứ bậc
-Thế giới sống được tổ chức theo nguyên
tắc thứ bậc , tổ chức sống cấp dưới làm
nền tảng ®Ĩ x©y dùng tỉ chøc sèng cấp
trên .
- Ngồi đặc điểm của tổ sống cấp thấp, tổ
chức cấp cao còn có những đặc tính riêng
gọi là đặc tính nổi trội.
=> ®ã lµ những đặc tính nổi trội ( ®ỵc
h×nh thµnh do sù t¬ng t¸c cđa c¸c bé phËn
cÊu thµnh ) ®Ỉc trng cho thÕ giíi sèng:
T§C – NL, ST – PT, sinh s¶n, , C¦, kh¶
n¨ng tù ®iỊu chØnh, tiÕn hãa thÝch nghi víi
m«i trêng sèng
2. Hệ thống mở & tự điều chỉnh:
a/ Hệ mở:

Sinh vật luôn trao đổi vật chất & năng
lượng với môi trường -> chòu tác động
của môi trøng-> biến đổi môi trường.
b. Khả năng tự điều chỉnh:
Mọi cấp độ tổ chức sống đều có cơ chế tự
điều chỉnh-> đảm bảo duy trì & điều hoà
sự cân bằng động học->giúp tổ chức tồn
tại và phát triển.
Ví dụ: Nồng độ các chất trong cơ thể
người luôn duy trì ổn đònh-> mất cân
bằng-> có cơ chế điều hoà -> đưa về
trạng thái bình thường.
3. Thế giới sống liên tục tiến hoá
-Thế giới sinh vật luôn sinh sôi, nảy nở &
không ngừng tiến hoa ùnhờ sù truyền đạt
TTDT trên AND-> sinh vật có đặc điểm
chung.
-Tuy nhiên sinh vật luôn có cơ chế phát
sinh biến dò & sự thay đổi của điều kiện
ngoại cảnh ®· chän läc vµ gi÷ l¹i c¸c d¹ng
sèng thÝch nghi -> thế giới sống vô cùng
đa dạng và phon phú .
4
Gi¸o viªn Bïi ThÞ Khuyªn Trêng THPT B¸n c«ng sè 2 lµocai
* Tiểu kết:
- Các cấp tổ chức của thế giới sống đều là hệ mở có khả năng tự điều chỉnh.
- Sự sống không ngừng tiến hoá tạo nên một thế giới sống vô cùng đa dạng nhưng lại thống nhất.
C. CỦNG CỐ: (5 PHÚT)
- HS sắp xếp lại các cấp tổ chức của thế giới sống.
- HS trả lời các câu hỏi cuối bài.

§¸p ¸n phiÕu häc tËp:
C¸c
cÊp
TCS
§Ỉc ®iĨm vỊ cÊu t¹o vµ chøc n¨ng
TÕ bµo
- Lµ ®¬n vÞ tỉ chøc c¬ b¶n cđa sù sèng. TÊt c¶ c¬ thĨ ®¬n bµo vµ ®a bµo ®Ị ®ỵc cÊu t¹o tõ
tÕ bµo.
- TÕ bµo gåm 3 thµnh phÇn c¬ b¶n: MSC, TBC vµ nh©n. TÕ bµo ®ỵc cÊu t¹o gåm c¸c ph©n tư, ®¹i
ph©n tư, bµo quan. C¸c ®¹i ph©n tư vµ bµo quan chØ thùc hiƯn ®ỵc chøc n¨ng sèng trong mèi t¬ng
t¸c lÉn nhau trong tỉ chøc tÕ bµo toµn vĐn.
C¬ thĨ
Lµ cÊp tỉ chøc sèng riªng lỴ ®éc lËp ( c¸ thĨ ) cã cÊu t¹o tõ mét ®Õn hµng tr¨m tØ tÕ bµo, tån t¹i
vµ thÝch nghi víi nh÷ng ®iỊu kiƯn nhÊt ®Þnh cđa m«i trêng. Ngêi ta ph©n biƯt c¬ thĨ ®¬n bµo vµ
c¬ thĨ ®a bµo. C¬ thĨ lµ mét thĨ thèng nhÊt. C¬ thĨ ®a bµo tuy gåm nhiỊu cÊp tỉ chøc: TB, m«, c¬
quan, hƯ c¬ quan nhng ho¹t ®éng hßa hỵp thèng nhÊt nê cã sù ®iỊu hßa vµ ®iỊu chØnh chung, do
®ã thÝch nghi ®ỵc víi ®iỊu kiƯn sèng th©y ®ỉi.
Qn
thĨ –
loµi
C¸c c¸ thĨ thc cïng 1 loµi, sèng chung víi nhau trong mét vïng ®Þa lÝ nhÊt ®Þnh t¹o lªn qn
thĨ sinh vËt. Nh÷ng c¸ thĨ cïng loµi cã kh¶ n¨ng giao phèi sinh ra con c¸i h÷u thơ.
Qn thĨ ®ỵc xem lµ ®¬n vÞ sinh s¶n vµ tiÕn hãa cđa loµi.
Sù ph©n bè ®Þa lÝ cđa tÊt c¶ c¸c c¸ thĨ thc c¸c qn thĨ nÕu cã kh¶ n¨ng giao phèi h÷u thơ sÏ
thc vỊ mét loµi. Loµi lµ ®¬n vÞ ph©n lo¹i nhá nhÊt
Qn x·
Lµ cÊp ®é tỉ chøc gåm nhiỊu qn thĨ thc c¸c loµi kh¸c nhau cïng chung sèng trong mét vïng
®Þa lÝ nhÊt ®Þnh, cã mèi t¬ng t¸c gi÷a c¸c c¸ thĨ cïng loµi ( quan hƯ sinh s¶n ) hc kh¸c loµi
( quan hƯ dinh dìng )vµ mèi t¬ng t¸c gi÷a c¸c qn thĨ kh¸c loµi ( hỵp t¸c hc c¹nh tranh ).
ë cÊp qn x· c¸c SV gi÷ ®ỵc c©n b»ng trong mèi t¬ng t¸c lÉn nhau ®Ĩ cïng tån t¹i

HƯ
Sth¸i –
Squn
C¸c SV trong qn x· kh«ng chØ t¬ng t¸c lÉn nhau mµ cßn t¬ng t¸c víi m«i trêng sèng cđa
chóng. SV vµ m«i trêng trong ®ã chóng sèng t¹o nªn mét thĨ thèng nhÊt ®ỵc gäi lµ hƯ sinh th¸i.
TËp hỵp tÊt c¶ HST trong khÝ qun, thđy qun, ®Þa qun t¹o nªn sinh qun cđa Tr¸i §Êt, lµ
cÊp tỉ chøc cao vµ lín nhÊt cđa hƯ sèng.
V. DẶN DÒ: (2 PHÚT): Học bài , làm bài tập trang 9 , So¹n c©u hái ci bµi 2 trang12,13 SGK.

Gi¸o ¸n Sinh häc 10
N¨m häc 2008 - 2009
5
Gi¸o viªn Bïi ThÞ Khuyªn Trêng THPT B¸n c«ng sè 2 lµocai
Tn: 05 Tõ. 15 / 09 / 08 ®Õn 30 / 09 / 08 Ngµy
so¹n: 14 /09 / 08.
Líp d¹y
SÜ sè
Ngµy,
th¸ng
BÀI 2: CÁC GIỚI SINH VẬT
--------------------------
I. MỤC TIÊU: Qua bài này HS phải:
1/ Kiến thức: - Nêu được khái niệm về giới.
- Trình bày được hệ thống phân loại 5 giới
- Nêu được đặc điểm chính của 5 giới
2/ Kó năng: Rèn luyện kó năng quan sát, phân loại, thu nhận kiến thức từ sơ đồ hình vẽ.
3/ Thái độ: -Thấy được sinh giới được thống nhất từ một nguồn gốc chung
- Giáo dục HS ý thức bảo tồn sự đa dạng của sinh học
II. PHƯƠNG PHÁP: Giảng giải+ hỏi đáp. Hoạt động nhóm
III. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC

1/ Chuẩn bò của GV: Tranh vẽ phóng to hình 2 SGK. Phiếu học tập:
2/ Chuẩn bò của HS: Xem bài trước ở nhà
IV. KIỂM TRA BÀI CŨ: (5 phút)
• Câu hỏi:
1/ Thế giới sống được tổ chức như thế nào? Nêu các cấp tổ chức sống cơ bản.
2/ Đặc điểm chung của các cấp tổ chức sống .
• Đáp án
Câu 1: Tổ chức theo nguyên tắc thứ bậc: Tế bào –> cơ the å-> quần thể – > quần xã –> hệ sinh thái
Câu 2:
-Tổ chức theo nguyên tắc thứ bậc : Cấp dưới làm nền tảng cho cấp trên, tổ chức cấp cao có đặc điểm
của cấp thấp & đặc tính nổi trội.
Gi¸o ¸n Sinh häc 10
N¨m häc 2008 - 2009
TiÕt: 02
6
Gi¸o viªn Bïi ThÞ Khuyªn Trêng THPT B¸n c«ng sè 2 lµocai
- Hệ mở , tự điều chỉnh: giúp sinh vật tồn tại và phát triển. Cho ví dụ
- Thế giới sống liên tục tiến hoá tạo nên sự đa dạng phong phú của sinh vật nhưng lại thống nhất.
V. TIẾN TRÌNH BÀI GIẢNG
A. MỞ BÀI: Ta biết rằng sinh giới rất đa dạng & phong phú, trên con đường nghiên cứu sinh giới người
ta đã phân loại sinh giới ra 5 giới đó là những giới nào? Đặc điểm của từng giới ra sao?Vấn đề này sẽ
được giải quyết ở bài học hôm nay.
B. PHÁT TRIỂN BÀI:
 Hoạt động 1 : GIỚI & HỆ THỐNG PHÂN LOẠI 5 GIỚI (15 phút)
* Mục tiêu: Nêu được khái niệm giới và hệ thống phân loại 5 giới
* Tiến hành:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
NỘI DUNG
ViÕt s¬ ®å lªn b¶ng vµ đặt câu
hỏi : giới là gì? Cho VD?

(?) Cách phân loại giới như thế
nào?
GV nhËn xÐt, bỉ sung kiÕn thøc.
- GV sử dụng hình 2 SGK để
cho HS phân biệt các giới.
(?) Thế giới sinh vật được chia
thành những giới nào?
T¹i sao kh«ng biĨu thÞ 5 giíi
trªn cïng mét hµng? ( V× ngµy
nay c¸c giíi tån t¹i kh«ng song
song )
- GV giới thiệu lại đặc điểm
từng giới cho HS rõ
(?) t/n lµ ph©n lo¹i theo hƯ thèng
l·nh giíi?
HS dựa vào SGK quan s¸t s¬
®å kÕt hỵp víi kiÕn thøc ®·
häc ë líp díi để trả lời:
+ Giíi lµ ®¬n vÞ cao nhÊt.
+ Gåm giíi thùc vËt vµ giíi
®éng vËt.
VD: Giíi §V bao gåm c¸c
ngµnh Rt khoang , giun
dĐp , giun trßn …
- TL : phân loại ®¬n vÞ theo
trình tự nhỏ dần.
- HS quan sát hình rồi nhận
xét:
Thế giới sinh vật chia làm 5
giới: khởi nguyên sinh, nấm,

thực vật, động vật.
HS ®äc mơc em cã biÕt ®Ĩ tr¶
lêi.
I/ Giíi vµ hƯ thèng
ph©n lo¹i 5 giíi:
1/ Khái niệm giới
- Giới: là đơn vi phân loại lớn nhất
gồm các ngành sinh vật có chung
những đặc điểm nhất đònh.
VD: Giíi §V bao gåm c¸c ngµnh Rt
khoang , giun dĐp , giun trßn …
- Phân loại theo trình tự nhỏ dần: giới
– ngành - lớp – bộ – ho ï- chi (giống) -
loài
2. Hệ thống phân loại 5 giới:
- Giới khởi sinh: tế bào nhân sơ: Giíi
khëi sinh
- Nguyên sinh.
- Nấm
- Thực vật -> Tb nhân thực
- Động vật
* Hệ thống 3 lãnh giới:
-Vi sinh vật cổ
-Vi khuẩn
- Sinh vật nhân thực gồm: giới nguyên
sinh, nấm, thực vật, động vật.
* Tiểu kết
-Thế giới sinh vật được phân loại theo trình tự nhỏ dần: giới, nghành, lớp, bộ, họ ,chi(giống), loài. Giới
là đơn vò phân loại lớn nhất gồm các ngành sinh vật có chung đặc điểm nhất đònh
- Hệ thống phân loại 5 giới: khởi sinh, nguyên sinh, nấm, thực vật, động vật

Gi¸o ¸n Sinh häc 10
N¨m häc 2008 - 2009
7
Gi¸o viªn Bïi ThÞ Khuyªn Trêng THPT B¸n c«ng sè 2 lµocai
 Hoạt động 2 : ĐẶC ĐIỂM CHÍNH CỦA MỖI GIỚI (20 phút)
* Mục tiêu:
Nêu được đặc điểm chính của mỗi giới sinh vật.
*Tiến hành: GV có thể sừ dụng phiếu học tập. Sau đó HS kết hợp vừa trả lời câu hỏi, vừa điền nội
dung vào phiều rồi về nhà các em ghi lại vào vở.
HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS
NỘI DUNG
GV cho HS nghiªn cøu SGK
rồi đặt câu hỏi:
Yªu cÇu HS hoµn thµnh vµo
phiÕu häc tËp.
( GV kỴ s½n phiÕu häc tËp )
GV gäi ®¹i diƯn nhãm lªn
hoµn thµnh: §Ỉc ®iĨm ( lo¹i
TB, møc ®é tỉ chøc c¬ thĨ,
kiĨu dinh dìng ) ?§¹i diƯn ?
Vai trß? nhãm kh¸c bỉ sung
- GV đánh giá, nhận xét, bỉ
sung .
HS đọc nội dung phần II
SGK th¶o ln nhãm,
hoµn thµnh theo yªu cÇu
cđa GV
HS dựa vào SGK mơc II,
th¶o ln nhãm ®Ĩ hoµn
thµnh vµo phiÕu häc tËp

theo yªu cÇu cđa GV.
II/ §Ỉc ®iĨm chÝnh cđa mçi
giíi:
1/ Giới khởi sinh ( Monera): PHT
2/ Giới nguyên sinh (Protista)
Gồm những sinh vật có nhân thực:
§ơn bào
-Tảo : ->có sắc tố QH
§a bào
- Nấm nhầy: gồm 2 pha:
+ Đơn bào giống amip
+ Hợp bào là khối chất nguyên sinh nhầy
nhiều nhân.
- Động vật nguyên sinh: cơ thể gồm 1 tế
bào, sinh vật dò dưỡng
3. Giới nấm (Fungi): PHT
4. Giới thực vật: PHT
- Lợi ích:
5. Giới động vật (Animalia)
- PHT
-Vai trò:
*Tiểu kết: Nêu được đặc điểm cấu tạo và đặc điểm dinh dưỡng của mỗi giới. Vai trò của giới thực vật
và động vật đối với tự nhiên và con người.
C. CỦNG CỐ ( 5 phút)
- Hệ thống lại 5 giời sinh vật
- Trả lời câu hỏi cuối bài.
§¸p ¸n phiÕu häc tËp:
Giíi
Néi dung
KhëI SINH

Nguy£n
sinh
NÊm Thùc vËt §éng vËt
1/ §Ỉc
®iĨm
- Lo¹i
Nh©n s¬
Nh©n thùc Nh©n thùc Nh©n thùc Nh©n thùc
Gi¸o ¸n Sinh häc 10
N¨m häc 2008 - 2009
8
Gi¸o viªn Bïi ThÞ Khuyªn Trêng THPT B¸n c«ng sè 2 lµocai
TB:
- Møc ®é
tỉ chøc
c¬ thĨ:
KiĨu
dinh d-
ìng:
KÝch thíc nhá
bÐ, tõ 1 –
5micr«mÐt.
Sèng ho¹i
sinh, 1sè tù d-
ìng.
C¬ thĨ
®¬n bµo
hay ®a
bµo, cã
loµi cã

diƯp lơc
Sèng dÞ d-
ìng ( ho¹i
sinh )
Tù dìng.
C¬ thĨ ®¬n
bµo hay ®a
bµo.
CÊu tróc d¹ng
sỵi, thµnh TB
chøa kitin.
Kh«ng cã
diƯp lơc.
DÞ dìng, ho¹i
sinh, kÝ sinh,
céng sinh.
C¬ thĨ ®a bµo.
Thµnh TB = xenlul«z¬.
Sèng cè ®Þnh, kh¶ n¨ng
ph¶n øng chËm.
Tù dìng ( quang hỵp )
C¬ thĨ ®a bµo.
Cã kh¶ n¨ng di
chun, ph¶n øng
nhanh.
Sèng dÞ dìng.

II/ §¹i
diƯn
VK, VSV cỉ (

Sèng ë 0
o
–
100
o
C, ®é
mi 25% )
T¶o, NÊm
nhÇy,
§VNS.
NÊm men,
nÊm sỵi, ®Þa y
Rªu, qut, h¹t trÇn, h¹t
kÝn.
Rt khoang, giun
®èt…, th©n mỊm,
CK, §V cã x¬ng
sèng…
III/ Vai
trß
C©n b»ng HST.
M¾t xÝch quan träng trong CHVC cđa HST.
C©n b»ng HST.
Cung cấp thức ăn cho
người, §V.
®iỊu hoà khí hậu, hạn
chế xói mòn, cung cấp
gỗ, dược liệu
Cân bằng hệ sinh
thái

Cung cấp nguyên
liệu thức ăn cho
con người.
VI. DẶN DÒ:
- Trả lời câu hỏi và làm bài tập SGK trang 12, 13
- Đọc phần em có biết?
- Học bài
- Chuẩn bò bài tiếp theo: Bµi 3 SGK trang 15.

Tn: 06 Tõ. 22 / 09/ 08 ®Õn 27 / 09 / 08 Ngµy so¹n:
20 /09 / 08.
Líp d¹y
SÜ sè
Ngµy,
th¸ng
Gi¸o ¸n Sinh häc 10
N¨m häc 2008 - 2009
9
Gi¸o viªn Bïi ThÞ Khuyªn Trêng THPT B¸n c«ng sè 2 lµocai
PhÇn 2: Sinh häc tÕ bµo
Ch¬ng II: Thµnh phÇn hãa häc cđa tÕ bµo
BÀI 3 - 4: C¸c nguyªn tè hãa häc, níc vµ cacbohi®rat
--------------------------
I. MỤC TIÊU
Qua bài này học sinh phải:
1. Kiến thức:
- Nêu được các nguyên tố chính cấu tạo nên tế bào
-Vai trò của các nguyên tố vi lượng đối với tế bào, ph©n biƯt ®ỵc nguyªn tè vi lỵng vµ nguyªn tè ®a l-
ỵng.
- Giải thích được cấu trúc hoá học của phân tử nước quyết đònh các đặc tính lí hoá của nước.

-Trình bày được vai trò của nước đối với tế bào, sự sống.
- Ph©n biƯt ®ỵc sù kh¸c nhau vỊ cÊu t¹o, chøc n¨ng cđa c¸c lo¹i ®êng ®¬n, ®êng ®«i, ®êng ®a ( ®-
êng phøc ) trong c¬ thĨ sèng .
2. Kó năng: Quan sát, tư duy hình vẽ, so sánh, phân tích, tổng hợp.
Rèn luyện kó năng so sánh để phân biệt các chất
3. Thái độ: Thấy được vai trò của nước đối với tế bào -> biết q trọng nguồn nước
Biết sử dụng thức ăn đầy đủ chất và lượng cho cơ thể .
II. PHƯƠNG PHÁP: Giảng giải+ hỏi đáp
III. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
1. Chuẩn bò của GV : Tranh vẽ phóng to H.3.2 SGK
2. Chuẩn bò của HS: Xem bài trước ở nhà
VI. KIỂM TRA BÀI CŨ (5 phút)
 Câu hỏi:
1/ Giới là gì ?Hệ thống phân loại
2/ Đặc điểm chính của mỗi giới?
 Đáp án:
1/ Giới :
- Là đơn vò phân loại lớn nhất gồm các ngành sinh vật có chung đặc điểm nhất đònh
- Hệ thống phân loại 5 giới:
2/ Đặc điểm chính của mỗi giới:
- Giới nguyên sinh: nhân sơ, đơn bào, kích thước nhỏ, sinh sản nhanh…
- Giới nguyên sinh: nhân thực, đơn bào, dò dưỡng hoặc tự dưỡng.
- Giới nấm: nhân thực đơn bào hoặc đa bào, sống tự dưỡng hoặc dò dưỡng
- Giới thực vật: nhân thực, tự dưỡng thành tế bào có vách xenlulo - Giới động vật: nhân thực, có khả
năng di chuyển, dò dưỡng
V. TIẾN TRÌNH BÀI GIẢNG
Gi¸o ¸n Sinh häc 10
N¨m häc 2008 - 2009
TiÕt: 03
10

Gi¸o viªn Bïi ThÞ Khuyªn Trêng THPT B¸n c«ng sè 2 lµocai
A. MỞ BÀI
Ta đã biết sinh giới đa dạn, phong phú nhưng lại thống nhất. Ở bài học hôm nay ta sẽ tìm hiểu một
trong những đặc điểm thống nhất đó là các nguyên tố hoá học chính cấu tạo nên tế bào cũng như vai
trò của nước đối với tế bào và sự sống, mét trong c¸c ®¹i ph©n tư cÊu t¹o nªn tÕ bµo lµ chÊt nµo vµ cã
chøc n¨ng g×?
B. PHÁT TRIỂN BÀI:
 Hoạt động 1 : CÁC NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC ( 10 phút )
*Mục tiêu : Nêu được các nguyên tố chính cấu tạo nên tế bào, vai trò của các nguyên tố đa lượng,
vi lượng.
*Tiến hành:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG
GV yêu cầu HS cho biết các nguyên tố
hoá học mà các em biết.
GV đặt câu hỏi tiếp:
(?) Kể tên các nguyên tố hoá học cấu
tạo nên cơ thể sống?
(?) Còn các nguyên tố khác thì sao?
(?) Nguyên tố nào chiếm tỉ lệ nhiều
nhất?
(?) Tại sao lại C,H,O,N là 4 nguyên tố
chính cấu tạo nên cơ thể sống mà
không là nguyên tố khác?
GV có thể giải thích thêm:
Các nhà khoa học cho rằng trái đất &
hệ mặt trời hình thành cách đây 4,6 tỉ
năm & sự sống phát sinh theo con
đường hoá học. Trong điều kiện trái
đất nguyên thuỷ C,H,O,N với đặc tính
hoá học đặc biệt đã tương tác với nhau

-> chất hữu cơ đầu tiên theo nước mưa
xuống biển. Trong đó nhiều chất tan
được trong nước và đó là sự sống
được hình thành và tiến hoá
GV có thể đặt câu hỏi :
(?) Trong cơ thể sống có mấy loại
nguyên tố? Là những loại nào?
(?) Thế nào là nguyên tố đa lượng?
(?) Thế nào là nguyên tố vi lượng?
(?) Vai trò nguyên tố vi lượng đối với
sự sống? Cho ví dụ.
HS đọc SGK và trả lời
TL: chiếm tỉ lệ nhỏ nhưng
có vai trò quan trọng, liªn
hƯ thùc tÕ lÊy VD minh
häa ë TV, §V, con ngêi…
HS căn cứ vào bảng 3
SGK trả lời.
HS thảo luận nhóm để
tìm ra câu trả lời
TL: Có 2 loại là : đa
lượng và vi lượng
HS đọc SGK và trả lời
HS đọc SGK trả lời
HS thảo luận nhóm rồi rút
ra nội dung.
I. C¸c nguyªn tè hãa
häc:
Có vài chục nguyên tố cần thiết
cho sự sống.Trong đó C, H, O, N

chiếm 96% khối lượng cơ thể. Các
nguyên tố khác (K,Ca, P,Mg…)
chiếm tỉ lệ ít nhưng có vai trò quan
trọng.
C là nguyên tố quan trọng tạo nên
sự đa dạng của các đại phân tử
hữu cơ.
a. Nguyên tố đa lượng:
Chiếm khối lượng lớn trong tế bào
(C,H,O,N) cấu tạo nên các đại
phân tử hữu cơ: prôtêin, lipít…
b. Nguyên tố vi lượng
Chiếm tỉ lệ nhỏ hơn 0,01% khối
lượng cơ thể, tham gia cấu tạo
enzym, vitamin….
Chiếm tỉ lệ nhỏ nhưng không thể
thiếu
VD: Thiếu iot -> trí tuệ kém phát
Triển. Thiếu Molipđen (Mo) ->
cây khó phát triển.->chết.
*Tiểu kết:
Gi¸o ¸n Sinh häc 10
N¨m häc 2008 - 2009
11
Gi¸o viªn Bïi ThÞ Khuyªn Trêng THPT B¸n c«ng sè 2 lµocai
- Các nguyên tố chính cấu tạo nên tế bào: C,H,O,N. C là nguyên tố quan trọng -> đại phân tử hữu cơ
- Nguyên tố đa lượng
- Nguyên tố vi lượng
 Hoạt động 2 : NƯỚC VÀ VAI TRÒ CỦA NƯỚC TRONG TẾ BÀO(10 phút)
* Mục tiêu :

- Nêu được cấu trúc và đặc tính lí hoá của nước
-Trình bày vai tró của nước đối với tế bào
*Tiến hành:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG
Yêu cầu HS quan sát H3.1 vµ
nghiªn cøu néi dung SGK trả lời
câu hỏi:
(?) Cấu trúc hoá học của phân tử
nước ?
(?) Đặc tính lí hoá của nước?
- Liªn hƯ thùc tÕ gi¶i thÝch hiƯn t-
ỵng con gäng vã ®i trªn mỈt níc?
T«m sèng ®ỵc díi líp b¨ng?
Yêu cầu HS quan sát H3.2 SGK
và trả lời phần lệnh.
GV nhận xét phần trả lời của HS
rồi hỏi tiếp:
(?) Vai trò của nước đối với sự
sống?
(?) Cơ thể sống có thể tồn tại
được không nếu không có nước?

Gi¶i thÝch t¹i sao khi t×m kiÕm sù
sèng ë c¸c hµnh tinh trªn vò trơ,
c¸c nhµ khoa häc tríc hÕt l¹i t×m
xem ë ®ã cã níc hay kh«ng?
- Liªn hƯ: ¥ ngêi khi bÞ sèt cao
l©u ngµy, bÞ tiªu ch¶y mÊt níc
ph¶i bï l¹i b»ng c¸ch nµo?
- HS quan sát h 3.1 trả lời câu

hỏi, vËn dơng lÝ thut gi¶i
thÝch.
- Gi¶i thÝch VD: - C¸c liªn kÕt
hi®r« ®· t¹o nªn m¹ng líi níc
vµ søc c¨ng bỊ mỈt níc. - Do
b¨ng ®· t¹o thµnh líp c¸ch
®iƯn gi÷a kh«ng khÝ l¹nh ë trªn
vµ líp níc ë díi.=> Mật độ
phân tử nước ở trạng thái rắn
thấp hơn trạng thái lỏng, ở thể
rắn khoảng cách giữa các
phân tử nước tăng lên . Do đó
khi đưa tế bào sống váo ngăn
đá nước trong tế bào sẽ đóng
băng làm tăng thể tích & các
tinh thể nước đá phá vỡ tế
bào.
HS đọc SGK trả lời
HS dùa vµo kiÕn thøc vµ hiĨu
biÕt thùc tÕ tr¶ lêi.
II/ N íc vµ trß cđa n íc
trong tÕ bµo:
1. Cấu trúc & đặc tính hoá lí của
nước
- Được cấu tạo từ 1 nguyên tử oxi
với 2 nguyên tử hidrô bằng liên kết
cộng hoá trò
- Do 2 đầu tích điện trái dấu nên
phân tử nước có tính phân cực nên
sẽ hút phân tử nước kia hoặc các

phân tử nước khác
-> Nước có vai trò đặc biệt đối với
sự sống

2. Vai trò của nước đối với tế
bào:
- Là dung môi hoà tan nhiều chất
cần thiết cho hoạt động sống
- Là thành phần chính cấu tạo nên
tế bào, là môi trường cho các phản
ứng sinh hoá
- Điều hoà nhiệt độ cơ thể sinh vật
&
nhiêt độ môi trường
-> Tóm lại, không có nước thì
không thể duy trì sự sống.

*Tiểu kết: - Cấu trúc và đặc tính lí hoá của nước
-Vai trò của nước đối với tế bào

Gi¸o ¸n Sinh häc 10
N¨m häc 2008 - 2009
12
Gi¸o viªn Bïi ThÞ Khuyªn Trêng THPT B¸n c«ng sè 2 lµocai
 Hoạt động 3 : t×m hiĨu cÊu tróc hãa häc
vµ chøc n¨ng cđa cacbohi®rat ( 15 phót )
* Mục tiêu: Học sinh nắm được 3 loại đường cơ bản và vai trò của chúng trong tế bào .
*Tiến hành :

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ NỘI DUNG

KĨ tªn mét sè qu¶ chÝn mµ em biÕt vµ
cho biÕt ®é ngät cđa chóng kh¸c nhau
nh thÕ nµo? t¹i sao l¹i kh¸c nhau ?
(?) Cacbohidrat có mấy loại? Đó là
những loại nào?
(?) Đường đơn có những dạng nào?
Vai trò của nó?
GV bổ sung : Glucozơ(đường nho) có
ở thực vật & động vật, Fructozơ
(đường quả) có ở thực vật,
galactozơ(đường sữa) có nhiều trong
sữa động vật.
GV đặt câu hỏi tiếp:
(?) Thế nào là đường đôi?cho ví dụ?
GV bổ sung:
+Saccarozơ (đường mía )có nhiều
trong thân cây mía, củ cải đường , cà
rốt…
+ Lactozơ (đường sữa) có trong sữa
động vật.
(?) Thế nào là đường đa? Kể tên một
số loại đường đa mà em biết ?
(?) Quan sát hình 5.1 nhận xét cấu
trúc của phân tử xenlulô
- Yªu cÇu HS hoµn thµnh néi dung
phiÕu häc tËp.
GV gäi ®¹i diƯn nhãm lªn tr×nh
bµy, nhãm kh¸c nhËn bỉ sung, GV
chèt l¹i.
GV có thể nêu thêm 1 số câu hỏi:

(?) Phân biệt glicogen với xenlulo?
(?) Tinh bột tồn tại ở đâu? Con người
Trả lời câu hỏi theo sự
hiểu biết của mình:
VD: MÝt, xoµi, cam, da, døa
- Do chøa c¸c lo¹i ®êng
kh¸c nhau nªn ®é ngät kh¸c
nhau.
Có 3 loại đường :đường
đơn , đường đôi, đường đa .
HS thảo luận nhóm để tìm
câu trả lời
Do 2 phân tử đường đơn
liên kết nhau.
HS thảo luận để trả lời
HS nghiªn cøu SGK muc I
trang 19 - 20, th¶o ln
nhãm, cư ®¹i diƯn tr×nh
bµy.
Được cấu tạo bởi các phân
tử glucozơ bằng liên kết
glucozit
I.CACBOHDRAT (Đường)
1. Cấu trúc hoá học
- Là hợp chất hữu cơ đơn giản chỉ
chứa 3 loại nguyên tố C,H,O được
cấu tạo theo nguyên tắc đa phân, đơn
phân là đường đơn
(6 C): Glucozơ, fructozơ, galactozơ…
- Cacbohidrat có các loại đường:

đường đơn, đường đôi, đường đa
* Đường đơn: là đường có 6 C :
glucozơ, fructozơ, galactozơ.
*Đường đôi: gồm 2 phân tử đường
đơn liên kết lại với nhau
VD: Glucozơ + Fructozơ = Saccarozơ
(đường mía)
Glucozơ +galactozơ = Lactozơ(đường
sữa)
* Đường đa : gồm nhiều phân tử
đường đơn liên kết với nhau có các
loại: glicogen, xenlulô, tinh bột, kitin
VD: Xenlulô gồm nhiều glucôzơ liên
kết bằng liên kết glicozit->phân tử
xenlulô->visợi xenlulô -> thành tế
bào thực vật
Gi¸o ¸n Sinh häc 10
N¨m häc 2008 - 2009
13
Gi¸o viªn Bïi ThÞ Khuyªn Trêng THPT B¸n c«ng sè 2 lµocai
dùng tinh bột ở dạng nào?Giải thích
tại sao khi ăn cơm càng nhai càng
ngọt?
GV đặt câu hỏi cho mục 2:
(?) Tại sao khi đói lả người ta thường
cho uống nước đường thay vì ăn các
loại thức ăn khác?
HS đọc SGK kết hợp kiến
thức thực tế để trả lời.
2. Chức năng:

- Là nguồn năng lượng dự trữ cho tế
bào và cơ thể. VD:
Glic«gen: ChÊt dù tr÷ trong gan
Tinh bét: chÊt dù tr÷ trong TBTV
- Là thành phần cấu tạo nên tế bào
và các bộ phận của cơ thể.

VD:
Xenlul«z¬: cÊu t¹o nªn TBT, Kitin
cÊu t¹o nªn bé ch©n ngoµi cđa
CKhíp.
* Tiểu kết:
- Cấu trúc hoá học của cacbohidrat: hợp chất hữu cơ chứa C,H,O gồm đường đơn, đường đôi, đường đa
- Chức năng : Nguồn năng lượng dự trữ , vật liệu cho tế bào và cơ thể.
C. CỦNG CỐ (4 phút): - Các nguyên tố chính cấu tạo nên tế bào
-Trả lời các câu hỏi SGK.
 §¸p ¸n PHIẾU HỌC TẬP
§êng ®¬n
(M«n«sacarit )
§êng ®«i ( §isacarit ) §êng ®a (P«lisacarit )
VÝ dơ
Gluc«z¬, Fruct«z¬ (
®êng trong qu¶ ),
Galact«z¬ ( 6C
-đường sữa ),
Pent«z¬ (5C)
- Sacar«z¬ ( ®êng mÝa ):
Gluc«z¬ + Fruct«z¬
- Lact«z¬ ( ®êng s÷a ):
Gluc«z¬ + Galact«z¬.

Mant«z¬ ( m¹ch nha )
Glic«gen, tinh bét, xenlul«z¬ hay kitin
CÊu tróc
+ Cã 3 ®Õn 7
nguyªn tư c¸c bon.
+ D¹ng m¹ch th¼ng
vµ m¹ch vßng.
2 ph©n tư ®êng ®¬n liªn
kÕt víi nhau b»ng mèi
liªn kÕt gluc«zit.
- Tõ 3 ®êng ®¬n trë lªn liªn kÕt víi nhau, ph©n
lo¹i t thc vµo c¸ch thøc liªn kÕt cđa c¸c
®¬n ph©n.
- Xenlul«z¬: ( gluc«z¬ )
n
= lk gluc«zÝt.
( Xenlul«z¬ )
n
= lk hi®r« vi sỵi xenlul«,
( vi sỵi )
n
v¸ch tÕ bµo TV
¬
VI. DẶN DÒ (1 phút): - Học bài , ghi nhí phÇn kÕt ln ci bµi, ®äc mơc em cã biÕt trang 18, 22
SGK. Hoµn chÝnh c¸c c©u hái ci bµi trang 18, 22 SGK vµo vë BT.
- So¹n bò bài mới
--------------------------
Gi¸o ¸n Sinh häc 10
N¨m häc 2008 - 2009
14

Gi¸o viªn Bïi ThÞ Khuyªn Trêng THPT B¸n c«ng sè 2 lµocai
Tn: Tõ. / / 08 ®Õn / / 08 Ngµy so¹n: 25 /
09 / 08.
Líp d¹y
SÜ sè
Ngµy,
th¸ng
BÀI 4 - 5 : LIPIT vµ pr«tªin
I. MỤC TIÊU
Qua bài này học sinh phải :
1.Kiến thức: - Liệt kê được tên các loại lipit có trong cơ thể sinh vật.
-Trình bày được chức năng của từng loại lipit.
- Phân biệt được các mức độ cấu trúc của prôtêin : 1,2,3,4
- Hiểu được chức năng và các yếu tố ảnh hưởng đến chức năng của prôtêin.
2. kó năng: - Rèn luyện kó năng so sánh để phân biệt các chất
kó năng quan sát tranh hình để phát kiến thức, so sánh, khái quát, so sánh.
3. Thái độ : - Biết sử dụng thức ăn đầy đủ chất và lượng cho cơ thể .
-Vận dụng kiến thức đã học vào thực tiễn cuộc sống, có chế độ ăn uống hợp lí.
- Nhận thức được : Tại sao prôtêin được xem là cơ sở của sự sống .
II. PHƯƠNG PHÁP: Giảng giải + Hỏi đáp + Trực quan
IV. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
1. Chuẩn bò của GV: Tranh 4.2 vµ H5.1 SGK
2. Chuẩn bò của học sinh: Các loại hoa quả có nhiều ø lipit. Đọc bài trước ờ nhà
III. KIỂM TRA BÀI CŨ: ( 5 phót )
 Câu hỏi:
Trình bày cấu trúc hoá học và vai trò của nước trong tế bào, cÊu tróc vµ chøc n¨ng cđa c¸c lo¹i
®êng ®· häc

 Đáp án:
- Cấu trúc hoá học : Nước = 1 phân tử oxi +2 nguyên tử hidrô bằng liên kết cộng hoá trò, phân tử nước

có tính phân cực
-Vai trò của nước: Thành phần cấu tạo của tế bào, dung môi hoà tan các chất cần thiết, môi trường của
các phản ứng sinh hoá trong tế bào, ®iều hoà nhiệt độ môi trường và cơ thể.
Gi¸o ¸n Sinh häc 10
N¨m häc 2008 - 2009
TiÕt: 04
15
Gi¸o viªn Bïi ThÞ Khuyªn Trêng THPT B¸n c«ng sè 2 lµocai
- CÊu tróc cđa c¸c lo¹i ®êng: theo PHT.
- Chøc n¨ng cđa ®êng: + Là nguồn năng lượng dự trữ cho tế bào và cơ thể. VD: Glic«gen: ChÊt dù tr÷
trong gan, Tinh bét: chÊt dù tr÷ trong TBTV
+ Là thành phần cấu tạo nên tế bào và các bộ phận của cơ thể.

VD: Xenlul«z¬: cÊu t¹o nªn TBT, Kitin
cÊu t¹o nªn bé ch©n ngoµi cđa CKhíp.
IV. TIẾN TRÌNH BÀI GIẢNG¢.
A. MỞ BÀI : bài trước ta đã tìm hiểu vai trò của nước và Cacbohidrat , bài hôm nay ta tìm hiểu 2
phân tử hữu cơ quan trọng trong tế bào lµ Lipit vµ pr«tªin .
B. TIẾN TRÌNH BÀI GIẢNG:
 Trọng tâm của bài :
- Trình bày các loại lipit và vai trò của nó .
 Hoạt động 1: Tìm hiểu các loại lipit và chức năng của chúng trong cơ thể
*Mục tiêu: Nêu được các loại lipit và chức năng của chúng
*Tiến hành: ( 7phót )
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
NỘI DUNG
GV đặt câu hỏi từ ví dụ sau:
Khi hoà lẫn mỡ vào nước ta thấy có hiện
tượng gì?
=>(?) Đặc tính chung của lipit là gì?

(?)Lipit gồm những nhóm nào
(?) Mỡ và dầu khác nhau ở điểm nào?
(?) Một phân tử mỡ gồm những thành
phần nào?
(?) Chức năng chính của mỡ?
- GV chØnh sưa vµ chèt.
(?) Em hãy mô tả cấu trúc của phân tử
photpholipit ?
(?) Chức năng của lớp photpholipit?
(?) Chức năng của stêroit?
?) Hãy kể tên một số loại hoocmon mà
em biết ?
GV: Nếu hàm lượng Chlesteron nhiều sẽ
tích đọng trong máu -> xơ cứng động
mạch -> đột q
Mỡ và nước không hoà
vào nhau được.
- Kò nước.
- Không cấu tạo theo
nguyên tắc đa phân
- Gồm 3 nguyên tố :
C,H,O nhưng O ít hơn.
HS thảo luận nhóm :
+ Mỡ chứa axit béo no
+ Dầu chứa axit béo
không no
Mỡ gồm : 1 phân tử
glixêron +3 axit béo .
Cư ®¹i diƯn tr×nh bµy,
nhãm kh¸c NX vµ bỉ

sung.
HS đọc nội dung SGK
trả lời
I. LIPIT
Nhóm chất hữu cơ không tan trong
nước, tan trong dung môi hữu cơ:
benzen, ete…
1.Mỡ và dầu
* Cấu tạo :Mỗi phân tử mỡ gồm 1
phân tử glixêron ( rượu 3C) và 3 axit
béo ( 16C -> 18 C)
*Chức năng chính của mỡ : dự trữ
năng lượng cho tế bào ( 1 g mỡ có
năng lượng gấp đôi 1 g tinh bột).
2. Phôtpholipit
*Cấu trúc: gồm 1 phân tử
glixêron+2 phân tử axit béo+ 1
nhóm photphat
*Chức năng:Cấu tạo màng tế bào .
3. Stêroit
Cấu tạo nên các hoocmon (đặt biệt
là hoocmon sinh dục)
VD: Cholesteron tham gia cấu tạo
màng sinh chất của tế bào người và
động vật
Hoocmon giới tính : Nam:testoteron
Gi¸o ¸n Sinh häc 10
N¨m häc 2008 - 2009
16
Gi¸o viªn Bïi ThÞ Khuyªn Trêng THPT B¸n c«ng sè 2 lµocai

GV bổ sung 1 số câu hỏi cho học sinh tự
trả lời:
(?) Tại sao người già không nên nhiều
lipit?
(?) Tại sao trẻ em ngày nay hay mắc
bệnh béo phì ?
HS dựa vào SGK để trả
lời
Nữ : Ostrogen
4. Sắc tố và vitamin
Carotenoit và một số vitamin như:
A,D,E,K … cũng là một dạng lipit.
* Tiểu kết
-Tính chất chung của lipit : Kò nước, tan trong : ete, benzen…
- Mỡ là nguồn dự trữ năng lượng cho tế bào và cơ thể
- Photpholipit tham gia cấu màng tế bào
- Steroit, một số vitamin cũng là 1 dạng lipit.
 Trọng tâm của bài: Cấu trúc liên quan ®Õn chøc n¨ng cđa prôtêin
 Hoạt động 2 : TÌM HIỂU CẤU TRÚC PRÔTÊIN. (20 PHÚT)
*Mục tiêu: HS hiểu và trình bày được cấu trúc của 4 bậc của prôtêin
*Tiến hành:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
NỘI DUNG
GV yªu cÇu HS nhí l¹i kiÕn thøc cò
đặt câu hỏi :
(?) Prôtêin cấu tạo theo nguyên tắc
nào?Đơn phân của nó là gì?
GV treo tranh công thức cấu tạo
của 1 phân tử axit amin.
(?) Axit amin gồm những nhóm

nào?
(?) Có bao nhiêu loại axit amin
tham gia cấu tạo prôtêin
(?) Loài khác nhau thì prôtêin khác
nhau do đâu?
- GV: nhËn xÐt, bỉ sung vµ chèt l¹i.
- GV đặt câu hỏi:
(?) Thòt bò, thòt gà, thòt lợn, tóc,
sừng trâu, tơ tằm, tơ nhện đều được
cấu tạo từ prôtêin nhưng chúng rất
khác nhau về nhiều đặc tính. Sự
khác nhau này là do đâu?
- GV treo hình 5.1 và yêu cầu HS
cho biết cấu trúc không gian của
prôtêin?
(?) Cấu trúc bậc 1 của prôtêin là
HS nhí l¹i kiÕn thøc cò,
đọc SGK và trả lời
Căn cứ vào hình vẽ trả
lời
Có 20 loại axit amin.
Do số lượng , thành phần
và trật tự sắp xếp của
các aa
HS thảo luận nhóm rồi
trả lời.
II. CẤU TRÚC CỦA PRÔTÊIN
1. Cấu trúc chung
- Cấu tạo theo nguyên tắc đa phân, các
đơn phân là axit amin. Có 20 loại aa.

- Prôtêin có tính đặc trưng và đa dạng:
+Tính đặc trưng do số lượng thành
phần , trật tự sắp xếp các aa.
+Tính đa dạng:Thay đổi trật tự sắp
xếp của các aa tạo ra vô số prôtêin.
- Prôtêin có 4 cấu trúc bậc khác nhau:
2. Cấu trúc bậc 1:
- Các aa liên kết với nhau bằng liên kết
peptit tạo thành chuỗi polipeptit.
- Dạng mạch thẳng
- Prôtêin đơn giản khoảng vài chục aa.
Gi¸o ¸n Sinh häc 10
N¨m häc 2008 - 2009
17
Gi¸o viªn Bïi ThÞ Khuyªn Trêng THPT B¸n c«ng sè 2 lµocai
gì?
Yêu cầu HS quan sát hình 5.1 b và
cho biết cấu trúc bậc 2 được hình
thành nhờ liên kết nào.
(?) Cấu trúc bậc 3 được hình thành
như thế nào?
(?) Từ bậc 3 có thể trở thành cấu
trúc bậc 4 hay không? Cấu trúc bậc
4 là gì?
(?) Điều kiện để có cấu trúc bậc 4?
(?) Cấu trúc không gian qui đònh
cấu trúc nào củaprôtêin?
(?) Thế nào là hiện tượng biến
tính?
HS quan sát hình, thảo

luận nhóm rồi trả lời câu
hỏi.
HS quan sát hình và trả
lời.
HS thảo luận và trả lời.
3. Cấu trúc bậc 2:
Cấu trúc bậc 1 co xoắn lại hoặc gấp nếp
tạo nên cấu trúc bậc 2 nhờ liên kết
hidrô.
4. Cấu trúc bậc 3, bậc 4
a. Cấu trúc bậc 3:
Cấu trúc bậc 2 tiếp tục co xoắn tạo nên
cấu trúc không gian 3 chiều gọi là cấu
trúc bậc 3.
b. Cấu trúc bậc 4:
Một prôtêin được cấu tạo từ 1 vài chuỗi
polipeptit, các chuỗi liên kết với nhau
tạo thành 1 phức hệ prôtêin gọi là cấu
trúc bậc 4.
* Tiểu kết:
- Prôtêin cấu tạo theo nguyên tắc đa phân gồm nhiều đơn phân là axit amin.
- Prôtêin có 4 bậc cấu trúc khác nhau.
- Cấu trúc qui đònh chức năng . Khi cấu trúc không giam bò phá vỡ thì prôtêin sẽ mất chức năng.
 Hoạt động 3 : TÌM HIỂU CHỨC NĂNG CỦA PRÔTÊIN. ( 7 PHÚT)
* Mục tiêu:
Nêu được chức năng của một số loại prôtêin trong tế bào.Cho ví dụ minh hoạ.
*Tiến hành:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ NỘI DUNG
GV đặt câu hỏi gợi ý cho HS:
(?) Trong cơ thể prôtêin giữ

những chức năng gì?
GV đặt 1 số câu hỏi liên quan
đến thực tế để giáo dục HS:
(?) Trong bữa ăn hàng ngày tại
sao chúng ta cần ăn prôtêin từ
các nguồn thực phẩm khác nhau?
T¹i sao mét sè VSV chÞu ®ỵc t
0

cao ( 100
0
C )? Khi ®un nãng níc
g¹ch cua l¹i ®ãng thµnh tõng
m¶ng?
HS thảo luận nhóm tìm ra câu trả
lời:
- Cã c¬ héi nhËn ®ỵc c¸c ®ỵc a.a
kh«ng thay thÕ mµ trong c¬ thĨ
kh«ng tù tỉng hỵp ®ỵc.
- Pr«tªin cã cÊu tróc ®Ỉc biƯt nªn
kh«ng bÞ biÕn tÝnh ë t
o
cao. -

Pr«tªin g¾n l¹i víi nhau do c¸c
ph©n tư chun ®éng hçn lo¹n,
c¸c phÇn kÞ níc ë bªn trong béc
lé ra ngoµi vµ liªn kÕt víi phÇn kÞ
níc cđa c¸c ph©n tư kh¸c do ®ã
Iii/ Chøc n¨ng cđa

pr«tªin:
- Cấu tạo nên tế bào và cơ thể .
VD: Colagen tham gia cấu tạo
mô liên kết.
- Dự trữ các aa.
VD: Prôtêin trong sữa, prôtêin
trong hạt cây.
-Vận chuyển các chất.
VD : Hemoglobin
-Bảo vệ cơ thể (kháng thể)
-Thu nhận thông tin( thụ thể)
-Chất xúc tác (enzim)
-Điều hoà trao đổi chất.
-Vận động: prôtêin cấu tạo đuôi
Gi¸o ¸n Sinh häc 10
N¨m häc 2008 - 2009
18
Gi¸o viªn Bïi ThÞ Khuyªn Trêng THPT B¸n c«ng sè 2 lµocai
(?)V× sao khi ¨n pr«tªin cđa nhiỊu
lo¹i ®éng vËt nhng c¬ thĨ l¹i t¹o
ra pr«tªin ®Ỉc trng cđa ngêi?
GV nhận xét câu trả lời của HS
và bổ sung cho đầy đủ.
kÕt dÝnh víi nhau, pr«tªin bÞ vãn
cơc ®ãng thµnh tõng m¶ng.
- Pr«tªin t/¨
Tiªu ho¸
a.a lµ nguyªn
liƯu ®Ĩ tỉng hỵp pr«tªin ®Ỉc trng
cđa c¬ thĨ ngêi.

tinh trùng.
*Tiểu kết: Prôtêin có các chức năng như: cấu tạo tế bào, dự trữ aa, vận chuyển, bảo vệ….
C. CỦNG Cè : Á( 5 phót )
- Học sinh đọc kết luận ở SGK trang 22
-Trả lời câu hỏi và bài tập cuối bài
- Hoàn thành phiếu học tập sau:
 §¸p ¸n PHIẾU HỌC TẬP
- PhiÕu häc tËp sè 1:
Ph©n lo¹i
Néi dung
Mì Ph«t pho lipit Ster«it
S¾c tè vµ
VTM
CÊu t¹o
1Glixªr«l( axit bÐo )
3
, mçi
axits bÐo gåm 16 – 18C:
+ Axit bÐo no: Trong mì
§V.
+ Axits bÐo kh«ng no: Trong
dÇu TV vµ mét sè loµi c¸.
1Glixªrol( axit bÐo)
2

vµ 1nhãm phèt ph¸t
Cã ®Çu a níc do ®ã cã
tÝnh lìng cùc.
Chøa c¸c
nguyªn tư kÕt

vßng.
- VTM lµ
ph©n tư h÷u
c¬ nhá
- S¾c tè
car«ten
Chøc n¨ng
Dù tr÷ n¨ng lỵng cho tÕ bµo.
T¹o nªn c¸c lo¹i mµng
tÕ bµo.
CÊu t¹o mµng
sinh chÊt vµ 1
sè hooc m«n.
Tham gia
mäi ho¹t
®éng sèng
trong c¬ thĨ.
PhiÕu häc tËp sè 2:
Lo¹i cÊu tróc §Ỉc ®iĨm Chøc n¨ng
BËc 1
C¸c ®¬n ph©n a.a liªn kÕt pÐp tÝt víi nhau ( m¹ch
th¼ng ) t¹o nªn chi p«li pÐp tÝt ( kho¶ng vµi chơc a.a )
- CÊu tróc nªn tÕ bµo vµ c¬ thĨ
( C«lagen cÊu t¹o nªn m« liªn
kÕt - da Kratin - l«ng, Mi«zin
cÊu – c¬ ).
- Dù tr÷ c¸c a.a ( trong s÷a, trong
h¹t c©y ).
- VËn chun c¸c chÊt
( Hªm«gi«bin vËn chun «xi vµ

CO
2
, pr«tªin mµng ).
- B¶o vƯ c¬ thĨ ( kh¸ng thĨ,
intefer«n ).
- Thu nhËn th«ng tin(c¸c thơ thĨ)
- Xóc t¸c cho ph¶n øng sinh ho¸
BËc 2
Chi p«li pÐp tÝt xo¾n l¹i hc gÊp nÕp nhê liªn kÕt
hi®r« gi÷a c¸c nhãm pÐp tÝt gÇn nhau.
BËc 3
CÊu tróc bËc 2 tiÕp tơc co xo¾n t¹o nªn cÊu tróc kh«ng
gian 3 chiỊu. Phơ thc vµo nhãm R trong m¹ch p«li
pÐp tÝt.
BËc 4
Pr«tªin cã 2 hay nhiỊu chi p«li pÐp tÝt kh¸c nhau
Gi¸o ¸n Sinh häc 10
N¨m häc 2008 - 2009
19
Gi¸o viªn Bïi ThÞ Khuyªn Trêng THPT B¸n c«ng sè 2 lµocai
phèi hỵp víi nhau t¹o phøc hỵp lín h¬n. ( c¸c enzim )
IV. DẶN DÒ:( 1 phót )
- Học bài và làm bài tập SGK trg 23 – 25.
- Nêu 1 số loại prôtêin trong tế bào người và cho biết chức năng của chúng.
- Xem l¹i kiÕn thøc vỊ cÊu t¹o vµ chøc n¨ng cđa Axitnuclªic, sù kh¸c nhau vỊ cÊu t¹o gi÷a AND ARN.
Tn: 07 Tõ. 29 / 09/ 08 ®Õn 04 / 10 / 08 Ngµy so¹n:
27 /09 / 08.
TiÕt: 05 BÀI 6: AXIT NUCLÊIC
I .MỤC TIÊU: Qua bài này học sinh phải:
1.Kiến thức:

- Nêu được thành phần hoá học của 1 nuclêôtit.
- Mô tả được cấu trúc của phân tử AND và phân tử ARN.
- Trình bày được chức năng cùa AND và ARN .
- So sánh được cấu trúc và chức năng của AND và ARN.
2. Kỹ năn:
Rèn luyện kỹ năng tư duy phân tích tổng hợp để nắm vững cấu trúc các bậc của axit nuclêic.
3. Thái độ: Hiểu được cơ sở phân tử của sự sống là axit Nuclêic.
II. PHƯƠNG PHÁP: Trực quan + Hỏi đáp
III. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
1.Chuẩn bò của GV
- Mô hình cấu trúc phân tử AND .
- Tranh vẽ phóng to về cấu trúc hoá học của nuclêôtit, phân tử AND & ARN.
2. Chuẩn bò của HS: Xem bài trước ở nhà.
IV.KIỂM TRA BÀI CŨ:
 Câu hỏi:
1. Nêu các bậc cấu trúc của prôtêin.
2. Nêu 1 vài loại prôtêin trong TB người và cho biết chức năng của chúng
 Đáp án:
1. Cấu trúc bậc 1: các axit amin liên kết nhau bằng mối liên kết peptit tạo thành chuỗi
polipeptit
- Cấu trúc bậc 2: Chuỗi polipeptit co xoắn hoặc gấp nếp nhờ liên kết hidrô giữa các aa.
Gi¸o ¸n Sinh häc 10
N¨m häc 2008 - 2009
Líp d¹y
SÜ sè
Ngµy,
th¸ng
20
Gi¸o viªn Bïi ThÞ Khuyªn Trêng THPT B¸n c«ng sè 2 lµocai
- Cấu trúc bậc 3: Cấu trúc bậc 2 tiếp tục co xoắn tạo nên cấu trúc không gian 3 chiều.

- Cấu trúc bậc 4: Prôtêin có 2 hay nhiều chuỗi polipeptit.
2. -Cấu tạo tế bào cơ thể (colagen)
-Dự trữ các aa -vận chuyển các chất (hêmôglobin) -Bảo vệ cơ thể (kháng thể) -Xúc tác (E)
V. TIẾN TRÌNH BÀI GIẢNG
A. MỞ BÀI
Ta đã biết prôtêin tham gia cấu trúc và đảm nhận hầu hết các chức năng trong hoạt động sống
tế bào và cơ thể. Nhưng prôtêin được tạo ra cần phải có khuôn mẫu là mARN, tARN,
ribôxôm. Tuy nhiên để có được các loại ARN thì phải có khuôn mẫu là AND. AND và ARN
được gọi là axit nuclêic. Vậy axit nuclêic có cấu trúc và chức năng như thế nào trong tế bào
và cơ thể ? Câu hỏi này sẽ được giải quyết trong bài học hôm nay.
B. TIẾN HÀNH
 Hoạt động 1 : TÌM HIỂU CẤU TRÚC AXIT DEOXIRIBO NUCLÊIC
* Mục tiêu: - Nêu được cấu tạo hoá học của 1 nuclêic.
- Mô tả cấu trúc hoá học và trình bày chức năng của AND.
* Tiến hành:
HĐ CỦA THẦY HĐ CỦA TRÒ NỘI DUNG
Có mấy loại axit nuclêic?
Đó là những loại nào?
Yªu cÇu HS ®äc mơc I, vµ
quan s¸t H6.1 SGK hc
quan s¸t m« h×nh ADN : M«
t¶ ®Ỉc ®iĨm cÊu tróc vµ chøc
n¨ng cđa AND theo tiªu chÝ
sau:
+ Thµnh phÇn ho¸ häc cđa 1
nu? (?) Có mấy loại Nu và
các Nu khác nhau ở điểm
nào?
+ Ỹu tè quy ®Þnh tÝnh ®a
d¹ng vµ ®Ỉc thï cđa AND?

GV sưa ch÷a vµ chèt l¹i
- Quan s¸t m« h×nh AND:
KiĨu liªn kÕt cđa c¸c ®¬n
ph©n : Theo chiỊu däc, theo
chiỊu ngang các Nu liên kết
với nhau bằng liên kết gì để
Có 2 loại Nu là
+ AND ( axit
đêôxiribônuclêic)
+ARN ( axit
ribônuclêic)
- Các nhóm nghiên
cứu SGK, thảo luận,
ghi kết quả.
Nhóm 1, 2 dán kết
quả lên bảng.
Các nhóm còn lại
nhận xét, bổ sung.
C¸ nh©n HS q/s h×nh,
suy nghÜ tr¶ lêi
Quan s¸t m« h×nh
I. AXIT ĐÊÔXIRIBÔNUCLÊIC
1. Cấu trúc của AND
 CÊu tróc hãa häc:
- AND được cấu tạo theo nguyên tắc đa
phân gồm nhiều đơn phân là nuclêôtit .
- Mỗi Nu gồm 3 phần: vÏ h×nh SGK
+ Đường (5C) pentôzơ (C
5
H

10
O
4).
+ Nhóm photphat .
+ Bazơ nitơ : Có 4 loại bazơ nitơ :
A( ênin), T (Timin), G(Guanin),
X(Xitôxin).
+ Sè lỵng thµnh phÇn tr×nh tù s¾p xÕp cđa
c¸c nu qut ®Þnh tÝnh ®Ỉc thï vµ sù ®a
cđa AND.
 Cấu trúc không gian:
Hai chuỗi pơlinuclêơtit xoắn quanh một
trục tưởng tượng như một thang dây xoắn
theo chiỊu tõ tr¸i sang ph¶i. Trong đó,
bậc thang là các bazơ nitơ, tay vịn là các
phân tử đường xen víi nhóm phơtphat.
Gi¸o ¸n Sinh häc 10
N¨m häc 2008 - 2009
21
Gi¸o viªn Bïi ThÞ Khuyªn Trêng THPT B¸n c«ng sè 2 lµocai
tạo nên chuỗi polinuclêôtit?
cho biết ADN có bao nhiêu
chuỗi poli nu?
Liên kết hydrô của ADN rất
lớn làm cho ADN có đặc
điểm gì? (bền vững, linh
hoạt)
(?) Thế nào là nguyên tắc
bổ sung ? ( Hình dạng của
bazơ )

(?) Sự khác nhau giữa phân
tử AND của tế bào nhân sơ
và tế bào nhân thực là gì?
ADN
tu sao
→
Prô → TT
của cơ thể.
(gen)
tac nhan
→
Sửa sai thể
(?) AND có chức năng gì?
§Ỉc ®iĨm cÊu t¹o nµo phï
hỵp víi chøc n¨ng mang, b¶o
qu¶n vµ trun ®¹t TTDT?
GV sưa ch÷a vµ chèt l¹i: Do
NT§P vµ do NTBS.
th¶o ln nhãm rót rs
kÕt ln
HS căn cứ vào SGK
để trả lời.
TL: Nguyên tắc bổ
sung là:
A lk T = 2 lk H,
G lk X = 3 lk H
HS thảo luận cïng
bµn nhóm rồi trả lời:
HS thảo luận + SGK

để trả lời.
Trong ®ã: c¸c ®¬n ph©n liªn kÕt víi
nhau:
+ Theo chiỊu däc: §êng cđa nu nµy liªn
kÕt céng ho¸ trÞ víi gèc phèt ph¸t cđa nu
kÕ tiÕp t¹o nªn chi p«linuclª«tit.
+ Theo chiỊu ngang: 2 m¹ch p«li nu liªn
kÕt víi nhau b»ng liªn kÕt hi®r« gi÷a c¸c
baz¬ theo NTBS: A = T (2 liªn kÕt
hi®r« ), G = X ( 3 liªn kÕt hi®r« )
 Gen:
Lµ tr×nh tù x¸c ®Þnh cđa c¸c nu / ph©n tư
AND m· ho¸ cho 1 s¶n phÈm nhÊt ®Þnh,
1 ph©n tư AND chøa rÊt nhiỊu gen.
Ở TB nhân sơ AND có cấu trúc m¹ch
vßng. Ở tế bào nhân thực AND có cấu
trúc mạch thẳng.
2. Chức năng của ADN
- AND có chức năng mang, bảo quản
và truyền đạt thông tin di truyền.
- Thông tin di truyền được lưu trữ trong
phân tử AND dưới dạng số lượng,
thành phần và trình tự sắp xếp các Nu.
*Tiểu kết:
- AND cấu tạo theo nguyên tắc đa phân , đơn phân là Nu.
- AND gồm 2 chuỗi polinuclêôtit, các Nu liên kết với nhau theo NTBS (A lk T= 2 lk H)
( G lk X = 3 lk H)
- Chức năng : mang , bảo quản và truyền đạt thông tin di truyền .
 Hoạt động 2 : TÌM HIỂU VỀ AXIT RIBÔNUCLÊÔTIT
*Mục tiêu:

- Mô tả cấu trúc va trình bày chức năng của ARN.
- So sánh AND và ARN.
*Tiến hành:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG TRÒ NỘI DUNG
Gi¸o ¸n Sinh häc 10
N¨m häc 2008 - 2009
22
Gi¸o viªn Bïi ThÞ Khuyªn Trêng THPT B¸n c«ng sè 2 lµocai
Yêu cấu HS trả lời phần
lệnh SGK.
GV đặt câu hỏi :
(?) ARN cấu tạo theo
nguyên tắc đa phân ? Đơn
phân của chúng là gì (?)
Mỗi Nu cấu tạo như thế
nào?
(?) Có mấy loại NU? Khác
với Nu của AND ở điểm nào
Có thể chia những loại ARN
nào?
- ARN
m
: có cấu tạo như thế
nào?

(?) Chức năng của từng
ARN?
(?) Sau khi thực hiện xong
chức năng của mình, các
phân tử ARN bò phâ huỷ

như thế nào?
TL: Có 3 loại, căn cứ
vào cấu trúc.
HS đọc SGK rồi trả
lời.
HS thảo luận rồi trả
lời.
HS vận dụng kiến
thức vừa học để trả
lời câu hỏi.
II/ Axitrib«nuclªic:
1 Cấu trúc ARN
- Cấu tạo theo nguyên tắc đa phân gồm
nhiều đơn phân là nuclêôtit.
- Một Nu gồm 3 phần:
+ Đường pentôz C
5
H
10
O
5
.
+Axit phôtphoric.
+1 bazơ nitric.
- Có 4 loại Nu: A, U(Uraxin), G, X.
- Tuỳ theo chức năng có 3 loại ARN
khác nhau.
+ARN
m
: là 1 chuỗi poli nuclêôtit dưới

dạng mạch thẳng.
+ARN
t
: cấu trúc với 3 thùy.
+ARN
r
: chỉ có 1 mạch nhưng nhiều
vùng, các nu liên kết bổ sung với nhau.
2. Chức năng
- ARN
m
: truyền thông tin từ ADN đến
prôtêin.
- ARNt Vận chuyển aa tới Ribôxôm
tiến hành dòch mã.
- ARN
r
tham gia tổng hợp Ribôxôm.
*Tiểu kết:
- ARN được cấu tạo theo nguyên tắc đa phân gồm 4 loại NU là :A,U,G,X.
- Thường cấu tạo gồm 1 mạch. Có 3 loại: ARN
m,
, ARN
t
,ARN
r.
C. Cđng cè: Các câu hỏi trong SGK:
 ADN và ARN giống nhau và khác nhau ở những điểm nào?
 Tại sao cùng sử dụng 4 loại nu để ghi thông tin di truyền trên ADN nhưng các loài sinh vật
có cấu trúc và hình dạng rất khác nhau?

VI. DẶN DÒ
- Học bài cũ.
- Hoµn thiƯn b¶ng so s¸nh ë trªn.
- T×m sù t¬ng quan gi÷a AND, ARN vµ Pr«tªin?
- Xem l¹i cÊu tróc cđa 1 tÕ bµo SH8 vµ bµi míi.
Gi¸o ¸n Sinh häc 10
N¨m häc 2008 - 2009
23
Gi¸o viªn Bïi ThÞ Khuyªn Trêng THPT B¸n c«ng sè 2 lµocai
- §äc mơc “Em có biết” trong SGK
-------------------------------------------------------------------------
Tn: 07 Tõ. 29 / 09/ 08 ®Õn 04 / 10 / 08 Ngµy so¹n:
28 /09 / 08.
TiÕt: 06 Ch¬ng II :
CÊu tróc cđa tÕ bµo

Bài 7:
TÕ bµo nh©n s¬

I. MỤC TIÊU
1.Kiến thức :
- Nªu ®ỵc c¸c ®Ỉc ®iĨm cđa tÕ bµo nh©n s¬,
- Gi¶i thÝch ®ỵc TBNS víi kÝch thíc nhá sÏ cã ®ỵc lỵi thÕ g×.
- Tr×nh bµy ®ỵc cÊu tróc vµ chøc n¨ng cđa c¸c bé phËn cÊu t¹o nªn tÕ bµo nh©n s¬ (VK).
2. Kó năng
Quan sát hình vẽ, tư duy so sánh, phân tích tổng hợp, hoạt động độc lập của học sinh.
3. Thái độ: Thấy rõ tính thống nhất của tế bào.
II. PHƯƠNG PHÁP: Trực quan + hỏi đáp.
III. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
1.Chuẩn bò của GV: Tranh vẽ phóng to H 7.1 và H 7.2

Gi¸o ¸n Sinh häc 10
N¨m häc 2008 - 2009
Líp d¹y
SÜ sè
Ngµy,
th¸ng
24
Gi¸o viªn Bïi ThÞ Khuyªn Trêng THPT B¸n c«ng sè 2 lµocai
2.Chuẩn bò của HS: Đọc trước bài ở nhà.
IV.KIỂM TRA BÀI CŨ
 Câu hỏi: Phân biệt cấu trúc của AND và ARN.
 Đáp án:
AND ARN
- Đường đêôxiribô nuclêôtit - Đường ribônuclêôtit.
- Bốn loại bazơ nitơ: A,T,G,X - Bốn loại bazơ nitơ: A,U,G,X.
- Gồm 2 chuỗi polinuclêôtit - Chỉ 1 mạch polinuclêôtit.
- Chiều dài hàng chục ngàn đến hàng triệu Nu - Chiều dài hàng ngàn -> Chục ngàn Nu.
V. TIẾN TRÌNH BÀI GIẢNG
A. MỞ BÀI
Mọi cơ thể sinh vật đều được cấu tạo từ 1 tế bào hoặc nhiều tế bào. do đó tế bào là đơn vò cơ
bản cấu tạo nên mọi cơ thể sinh vật. cấu tạo tế bào nhân sơ như thế nào chúng ta tìm hiểu nội
dung của bài hôm nay.
B. PHÁT TRIỂN BÀI
 Hoạt động 1 : TÌM HIỂU ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA TẾ BÀO NHÂN SƠ
*Mục tiêu:
Nêu được đặc điểm chung của tế bào nhân sơ và giải thích được kích thước nhỏ có ưu thế gì.
*Tiến hành:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG
Gi¸o ¸n Sinh häc 10
N¨m häc 2008 - 2009

25