viện hàn lâm
khoa học xã hội việt nam
học viện khoa học xã hội
trần thị h-ơng
quản lý hoạt động ngoài giờ lên lớp
ở các tr-ờng trung học phổ thông
huyện đan ph-ợng, hà nội
Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số:
60.14.01.14
luận văn thạc sĩ quản lý giáo dục
Ng-ời h-ớng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Thanh Tùng
Hà Nội, 2016
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu
ghi trong luận văn là trung thực. Những kết luận khoa học của luận văn chưa
từng được công bố trong bất kỳ công trình nào khác.
TÁC GIẢ LUẬN VĂN
Trần Thị Hương
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1
Chương 1: CỞ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG NGOÀI GIỜ LÊN
LỚP CHO HỌC SINH TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG ..................... 10
1.1. Một số vấn đề lý luận cơ bản về hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh các
trường trung học phổ thông ....................................................................................... 10
1.2. Hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh trung học phổ thông ........................ 11
1.3. Quản lý hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh các trường trung học phổ
thông .......................................................................................................................... 12
1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến việc quản lý hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học
sinh các trường trung học phổ thông… ..................................................................... 20
Chương 2:THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG NGOÀI GIỜ LÊN LỚP
CHO HỌC SINH CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG HUYỆN ĐAN
PHƯỢNG, THÀNH PHỐ HÀ NỘI ....................................................................... 25
2.1. Đặc điểm kinh tế, xã hội của huyện Đan Phượng, Thành Phố Hà Nội. ............. 25
2.2. Thực trạng hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh các trường THPT huyện
Đan Phượng, Thành phố Hà Nội ............................................................................... 29
2.3. Thực trạng quản lý hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh các trường trung
học phổ thông huyện Đan Phượng, Thành phố Hà Nội .......................................... 35
Chương 3: MỘT SÓ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG NGOÀI GIỜ
LÊN LỚP CHO HỌC SINH CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
HUYỆN ĐAN PHƯỢNG,THÀNH
PHỐ HÀ NỘI .......................................... 53
3.1. Các nguyên tắc xây dựng biện pháp .................................................................. 53
3.2. Các biện pháp quản lý hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh các trường
THPT huyện Đan Phượng, Thành phố Hà Nội ........................................................ 54
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp ........................................................................ 66
3.4. Khảo nghiệm tỉnh cần thiết, khả thi của các biện pháp...................................... 67
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ............................................................................... 71
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................... 75
PHỤ LỤC .....................................................................................................................
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
BQL
Cán bộ quản lý
ĐTB
Điểm trung bình
QLGD
Quản lý giáo dục
THPT
Trung học phổ thông
DANH MỤC CÁC BẢNG SỐ LIỆU
Bảng.2.1: Số lượng cán bộ quản lý và giáo viên của các trường THPT huyện
Đan Phượng, Thành phố Hà Nội
Bảng 2.2: Trình độ của đội ngũ giáo viên các trường THPT Đan Phượng,
Thành phố Hà Nội
Bảng 2.3. Số lượng Đảng viên của các trường THPT huyện Đan Phượng,
Thành phố Hà Nội
Bảng 2.4: Số lượng học sinh đỗ tốt nghiệp,cao đẳng và đại học của các trường
THPT huyện Đan Phượng, Thành phố Hà Nội
Bảng 2.5: Nhận thức của cán bộ quản lý và giáo viên về hoạt động ngoài giờ
lên lớp cho học sinh
Bảng 2.6: Mức độ thực hiện hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học
sinh các trường THPT huyện Đan Phượng, Thành phố Hà Nội
Bảng 2.7: Mức độ nhận thức nội dung hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học
sinh các trường THPT huyện Đan Phượng, Thành phố Hà Nội
Bảng 2.8: Mức độ thực hiện nội dung ngoài giờ lên lớp cho học sinh các
trường huyện Đan Phượng, Thành phố Hà Nội
Bảng 2.9. Hình thức tổ chức hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh các
trường THPT huyện Đan Phượng,Thành phố Hà Nội
Bảng 2.10: Nhận thức về quản lí hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh
các trường THPT huyện Đan Phượng,Thành phố Hà Nộị
Bảng 2.11: Thực trạng lập kể hoạch tổ chức hoạt động ngoài giờ lên lớp cho
học sinh các trường trung học phổ thông THPT huyện Đan Phượng, Thành
phố Hà Nội
Bảng 2.12: Mức độ thực hiện chỉ đạo xây dựng nội dung chương trình tổ
chức hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh các trường trung học phổ
thông THPT huyện Đan Phượng, Thành phố Hà Nội
Bảng 2.13. Mức độ nhận thức và mức độ thực hiện chỉ đạo các hình thức tổ
chức hoạt động ngoài giờ lên lớp cho các trường trung học phổ thông huyện
Đan Phượng,Thành phố Hà Nội
Bảng 2.14: Mức độ nhận thức và mức độ thực hiện chỉ đạo huy động các
nguồn lực để thực hiện hoạt động ngoài giờ lên lớp
Bảng 2.15: Mức độ nhận thức và mức độ thực hiện nội dung quản lý kiểm
tra đánh giá kết quả thực hiện hoạt động g ngoài giờ lên lớp cho học sinh
các trường trung học phổ thông huyện Đan Phượng, Thành phố Hà Nội
Bảng 2.16: Đánh giá chung về các nội dung quản lý hoạt động ngoài giờ lên
lớp cho học sinh các trường THPT huyện Đan Phượng, thành phố Hà Nội
Bảng 2.17: Mức độ ảnh hưởng của các yếu tố tới quản lý hoạt động ngoài giờ
lên lớp cho học sinh các trường THPT huyện Đan Phượng, Thành phố Hà
Nội
Bảng 3.1: Khảo sát về tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp quản lý
hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh các trường THPT huyện Đan
Phượng, Thành phố Hà Nội
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Mục tiêu giáo dục là hướng đến sự phát triển nhân cách toàn diện cho
học sinh. Bên cạnh giáo dục văn hóa thì hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
có vai trò quan trọng đến sự hình thành và phát triển nhân cách của học
sinh.Đây là sự nối tiếp hoạt động văn hóa bằng các hình thức sinh hoạt hấp
dẫn, nội dung sinh hoạt phong phú nhằm củng cố kiến thức, rèn luyện kỹ
năng và bồi dưỡng tình cảm, ý thức độc lập tự chủ, sự sẻ chia, tinh thần đoàn
kết cũng như các giá trị văn hóa dân tộc cho học sinh.
Hoạt động ngoài giờ lên lớp phù hợp với lứa tuổi học sinh nói chung và
học sinh THPT nói riêng- Đây là lứa tuổi mà các em chưa có sự hoàn thiện về
nhân cách đòi hỏi mỗi bậc phụ huynh, các nhà giáo dục cần định hướng
nhằm tác động đến sự hình thành và phát triển nhân cách ở các em, hình
thành kỹ năng sống cho các học sinh.Bên cạnh đó, nghị quyết IV của
BCHTW Đảng CSVN khóa VII chỉ rõ: “Giáo dục và Đào tạo nhằm nâng cao
dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, mở rộng quy mô, nâng cao chất
lượng, phát huy hiệu quả, đào tạo con người tự chủ, năng động sáng tạo”;
Chiến lược Giáo dục và Đào tạo năm 2001 – 2010 cũng chỉ rõ: “Mục tiêu
và nhiệm vụ của Giáo dục và Đào tạo là đào tạo con người Việt Nam đáp ứng
yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Con người là nguồn nhân lực, là nhân tố
quyết định sự phát triển của đất nước trong thời kỳ Công nghiệp hóa – Hiện
đại hóa đất nước. Mục tiêu của Giáo dục phổ thông là thực hiện giáo dục toàn
diện về Đức – Trí – Thể - Mỹ, cung cấp kiến thức phổ thông cơ bản, hệ thống
và hướng nghiệp cho học sinh; Giúp học sinh tiếp cận trình độ các nước phát
triển trong khu vực và trên toàn thế giới; Xây dựng thái độ học tập đúng đắn,
phương pháp học tập tích cực, sáng tạo, lòng ham học, ham hiểu biết, năng
lực tự học, năng lực vận dụng kiến thức vào cuộc sống”.
1
Quá trình giáo dục hướng đến con người phát triển toàn diện đã được cụ
thể hóa trong các Nghị quyết và chiến lược phát triển của Đảng cũng như của
Bộ giáo dục và Đào tạo. Để làm được điều đó, trong chương trình đào tạo ở
các cấp học, ngành học mà Bộ Giáo dục và Đào tạo xây dựng, ngoài các môn
học cung cấp kiến thức còn có các hoạt động bổ trợ, trong đó phải kể đến
hoạt động ngoài giờ lên lớp .
Hoạt động ngoài giờ lên lớp phù hợp với lứa tuổi học sinh là sự nối tiếp
hoạt động văn hóa bằng các hình thức sinh hoạt hấp dẫn, nội dung phong phú
góp phần củng cố, khắc sâu kiến thức, rèn luyện kỹ năng, bồi dưỡng tình cảm,
xây dựng ý thức độc lập, tinh thần tự chủ, phát triển tính đoàn kết của học sinh.
Hoạt động ngoài giờ lên lớp còn là một hoạt động phù hợp với yêu cầu của các
em như: vui chơi, giải trí, văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao. Nhu cầu giao
lưu, nhu cầu được sinh hoạt với các bạn cùng lứa tuổi và hoạt động xã hội của
học sinh THPT rất lớn. Hoạt động ngoài giờ lên lớp trong trường và ngoài
trường tạo môi trường cho học sinh được hoạt động phù hợp với lứa tuổi.
Hiện nay hoạt động ngoài giờ lên lớp là một bộ phận quan trọng trong
hoạt động giáo dục ở trường phổ thông nhằm góp phần hoàn thiện mục tiêu
giáo dục; đặc biệt là hình thành nhân cách học sinh, đáp ứng những yêu cầu
đa dạng của đời sống xã hội. Thông qua hoạt động này, học sinh hòa nhập vào
cuộc sống cộng đồng.
Đối với học sinh phổ thông hoạt động ngoài giờ lên lớp có một ý nghĩa
vô cùng quan trọng bởi đó là một chương trình có mục tiêu, có nội dung góp
phần thực hiện mục tiêu giáo dục con người Việt Nam thời kỳ CNH – HĐH.
Huyện Đan Phượng là một huyện nằm ở phía Tây Hà Nội , trên địa bàn
huyện hiện nay có ba trường THPT – Trường THPT Hồng Thái, Trường
THPT Đan Phượng và Trường THPT Tân Lập .Trong những năm qua các
trường THPT trong huyện đã có những thay đổi về phương pháp quản lý, đổi
mới hoạt động ngoài giờ lên lớp trong nhà trường. Tuy nhiên đứng trước sự
phát triển không ngừng của xã hội, đặc điểm về tâm sinh lý của học sinh ....
2
Do vậy cần phải nâng cao chất lượng của hoạt động ngoài giờ lên lớp hơn nữa
nhằm góp phần vào nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh. Do
vậy tôi xin chọn đề tài nghiên cứu:Quản lý hoạt động ngoài giờ lên lớp ở các
trường THPT huyện Đan Phượng , Thành phố Hà Nội
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
Hoạt động ngoài giờ lên lớp luôn được sự quan tâm của các nhà nghiên
cứu. Từ những năm 1990 trở về trước, hoạt động ngoài giờ lên lớp được coi
là hoạt động ngoại khóa, được triển khai thực hiện tùy theo đặc điểm và điều
kiện của từng trường, từng địa phương, vì vậy hiệu quả hoạt động còn thấp.
Từ năm 1990 đến năm 1995 với những yêu cầu đổi mới toàn diện trong giáo
dục, hoạt động ngoài giờ lên lớp đã được định hướng rõ nét hơn. Từ sau năm
1995, Bộ Giáo dục và Đào tạo chính thức đưa hoạt động giáo dục ngoài giờ
lên lớp vào kế hoạch và giáo dục trong nhà trường phổ thông, có vị trí quan
trọng như một môn học. Vì vậy, những nghiên cứu về hoạt động ngoài giờ
lên lớp chủ yếu nhằm vào việc xây dựng chương trình và biên soạn sách giáo
khoa học từng cấp học.
Bên cạnh các nghiên cứu trên có một số nghiên cứu tập trung vào hướng
nghiên cứu về rèn luyện kỹ năng tổ chức hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học
sinh phổ thông. Nhiều giáo trình, tài liệu được viết cho các hệ đào tạo sư
phạm với các trình độ đại học, cao đẳng, tiểu học,…
Trong bộ sách dùng cho giáo viên “Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên
lớp” từ lớp 6 đến lớp 9 do tác giả Hà Nhật Thăng (chủ biên) cùng với các
cộng sự của mình đã xây dựng tương đối hoàn chỉnh chương trình hoạt động
giáo dục ngoài giờ lên lớp ở bậc THCS. Đây là bộ sách cần thiết cho giáo
viên chủ nhiệm lớp và sinh viên CĐSP để thực hiện tốt nhiệm vụ của mình
[26], [27], [28], [29].
Tác giả Nguyễn Dục Quang và Ngô Quang Quế đã biên soạn cuốn “Hoạt
động giáo dục ngoài giờ lên lớp” được dùng làm giáo trình chính thức trong
chương trình đào tạo giáo viên THCS [20].
3
Tác giả Hà Nhật Thăng và Nguyễn Dục Quang còn biên soạn “Tài liệu
tập huấn bổ sung và cập nhật kiến thức cho giảng viên CĐSP ngành giáo dục
công dân”. Trong tài liệu này, vấn đề những yêu cầu đối với sinh viên CĐSP
trong việc rèn luyện kỹ năng tổ chức hoạt động ngoài giờ lên lớp đã được đề
cập tới. Đó là nêu lên những yêu cầu về nhận thức mà sinh viên cần nắm
vững, hệ thống kỹ năng mà sinh viên cần rèn luyện. Tuy nhiên làm thế nào để
rèn luyện hệ thống kỹ năng đó thì tài liệu lại không đề cập tới [30].
Nhìn chung các công trình nghiên cứu về rèn luyện kỹ năng tổ chức cho
sinh viên sư phạm đã tiếp cận vấn đề ở các góc độ khác nhau, có tính ứng
dụng trong thực tiễn. Ngoài ra, việc nghiên cứu về các nội dung liên quan đến
nội dung của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp cũng được nhiều NCS lựa
chọn làm đề tài nghiên cứu luận án TS và một số học viên cao học lựa chọn
hướng nghiên cứu này thực hiện luận văn thạc sĩ.
Luận án tiến sĩ của các tác giả như: Lê Trung Trấn, Phạm Hoàng Gia, Phạm
Lăng, Nguyễn Lê Đắc, Nguyễn Thị Thành, Huỳnh Thị Thu Hằng, Nguyễn Thị
Việt Hà, Trần Anh Dũng, Nguyễn Bá Tước….Như vậy, có thể nhận thấy, đã có
nhiều nghiên cứu về hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh, rèn luyện kỹ
năng giáo dục ngoài giờ lên lớp cho sinh viên. Tuy nhiên, chưa có nhiều nghiên
cứu sâu về quản lý hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh các trường THPT
Đan Phượng,Thành phố Hà Nội. Do vậy, đây chính là một khoảng còn bỏ trống,
chưa đề cập tới trong các nghiên cứu mà đề tài cần phải tập trung giải quyết để
góp phần nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh
các trường THPT huyện Đan Phượng, Thành phố Hà Nội.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lí luận và phân tích thực trạng quản lý hoạt động
ngoài giờ lên lớp đề xuất một số biện pháp chỉ đạo tổ chức nhằm nâng cao
hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp cho học sinh các trường THPT huyện
Đan Phượng,Thành phố Hà Nội.
4
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Xác định cơ sở lý luận nghiên cứu quản lý tổ chức hoạt động ngoài giờ
lên lớp cho học sinh THPT.
- Phân tích thực trạng quản lý hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh
các trường THPT huyện Đan Phượng, Thành phố Hà Nội và các yếu tố ảnh
hưởng tới thực trạng này.
- Đề xuất một số biện pháp chỉ đạo tổ chức thực hiện hoạt động ngoài
giờ lên lớp cho học sinh các trường THPT huyện Đan Phượng,Thành Hà Nội.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu quản lý hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học
sinh các trường THPT huyện Đan Phượng, Thành phố Hà Nội, thực trạng và
giải pháp.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
- Giới hạn phạm vi nghiên cứu
Để tập trung nghiên cứu quản lý hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học
sinh các trường THPT huyện Đan Phượng, Thành phố Hà Nội. Trong đó bao
gồm các vấn đề lý luận cơ bản về quản lý hoạt động này ở trường THPT;
khảo sát đánh giá thực trạng hoạt động ngoài giờ lên lớp và quản lý hoạt
động ngoài giờ lên lớp cho học sinh các trường THPT huyện Đan
Phượng,Thành phố Hà Nội.
- Giới hạn về địa bàn nghiên cứu
Tiến hành khảo sát thực trạng, khảo sát quản lý hoạt động ngoài giờ lên
lớp cho học sinh các trường THPT huyện Đan Phượng,Thành phố Hà Nội.
- Giới hạn về khách thể khảo sát
- Hiệu trưởng, phó hiệu trưởng, tổ trưởng chuyên môn, cộng tác viên
thanh tra, giáo viên các trường THPT huyện Đan Phượng, Thành phố Hà Nội.
5
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
5.1. Phương pháp luận nghiên cứu
Nghiên cứu tiến hành dựa trên cơ sở một số nguyên tắc phương pháp
luận của quản lý giáo dục cụ thể như sau:
Nguyên tắc hoạt động: Khi nghiên cứu quản lý hoạt động ngoài giờ lên
lớp cho học sinh các trường THPT huyện Đan Phượng, Thành phố Hà Nội của
Hiệu trưởng và hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh các trường THPT
huyện Đan Phượng,Thành phố Hà Nội để làm bộc lộ rõ biện pháp quản lý của
Hiệu trưởng đối với vấn đề quản lý hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh các
trường THPT huyện Đan Phượng, Thành phố Hà Nội. Vì vậy, đề tài luận văn
tiếp cận theo nguyên tắc hoạt động.
Nguyên tắc tiếp cận hệ thống: Quản lý hoạt động ngoài giờ lên lớp cho
học sinh các trường THPT huyện Đan Phượng,Thành phố Hà Nội chịu sự tác
động của nhiều yếu tố, trong đó bao gồm yếu tố khách quan và chủ quan. Do
đó, trong luận văn này, quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp cho học
sinh các trường THPT huyện Đan Phượng, Thành phố Hà Nội của Hiệu
trưởng được xem như là tác động của nhiều yếu tố. Tuy nhiên trong cùng thời
điểm, từng hoàn cảnh khác nhau có yếu tố tác động trực tiếp, có yếu tố tác
động gián tiếp, có yếu tố tác động nhiều, có yếu tố tác động ít. Việc xác định
đúng vai trò của từng yếu tố trong hoàn cảnh cụ thể là điều vô cùng cần thiết.
Chính vì vậy, trong nghiên cứu này, quản lý hoạt động ngoài giờ lên lớp cho
học sinh các trường THPT huyện Đan Phượng, Thành phố Hà Nội của Hiệu
trưởng được xét trong mối quan hệ về nhiều mặt.
Nguyên tắc phát triển: Khi nghiên cứu, quản lý hoạt động ngoài giờ lên
lớp cho học sinh các trường THPT huyện Đan Phượng, Tp Hà Nội của Hiệu
trưởng cần nghiên cứu trong sự vận động, biến đổi, tương tác qua lại giữa toàn
bộ các hoạt động trong quá trình quản lý và quá trình dạy học tại trường. Từ đó
thấy được sự vận động, phát triển, biến đổi của quản lý hoạt động ngoài giờ
6
lên lớp cho học sinh các trường THPT huyện Đan Phượng, Thành phố Hà Nội
tại thời điểm hiện tại, quá khứ và dự báo phát triển trong tương lai.
5.2.Các phương pháp nghiên cứu cụ thể
Để thực hiện được mục đích và nhiệm vụ của đề tài, tôi đã sử dụng các
phương pháp sau:
5.2.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Là một phương pháp cơ bản của đề tài nhằm giải quyết nhiệm vụ: hệ
thống hóa một số vấn đề lý luận của đề tài và liên quan đến đề tài, trên cơ sở
đó giải quyết nhiệm vụ thực tiễn của đề tài.
Gồm các phương pháp: Phân tích tổng hợp, khái quát hóa hệ thống hóa
các tài liệu, các công trình khoa học có liên quan.
- Nghiên cứu các Văn kiện, Nghị quyết của Đảng các cấp từ Trung ương
đến địa phương; Các văn bản, Chỉ thị của Bộ GD&ĐT như điều lệ Trường
học, Chỉ thị năm học; Các văn bản của Sở GD&ĐT về hoạt động giáo dục
ngoài lên lớp ở trường THPT.
- Nghiên cứu Giáo trình, các tài liệu sư phạm liên quan đến hoạt động
giáo dục ngoài giờ lên lớp ở trường THPT.
5.2.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn:
- Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi: Sử dụng các mẫu điều tra để thu
nhập các thông tin về thực trạng quản lý hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học
sinh các trường THPT huyện Đan Phượng,Thành phố Hà Nội.
- Phương pháp quan sát: Quan sát việc tổ chức thực hiện các hoạt động
ngoài giờ lên lớp cho học sinh các trường THPT Đan Phượng,Thành phố Hà
Nội và việc quản lý thực hành tổ chức, điều khiển các hoạt động đó của học
sinh.
- Phương pháp phỏng vấn sâu: Nhằm thu thập được những nguyện vọng,
những ý kiến đánh giá vai trò, ý nghĩa của hoạt động ngoài giờ lên lớp cho
học sinh các trường THPT huyện Đan Phượng, Thành phố Hà Nội trong quá
trình đào tạo với yêu cầu thực tế .
7
- Phương pháp khảo nghiệm: Tổ chức khảo nghiệm một số biện pháp
quản lý hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh các trường THPT huyện
Đan Phượng, Thành phố Hà Nội theo đề xuất nhằm kiểm chứng tính khoa
học, tính hợp lý và tính khả thi của các biện pháp
- Phương pháp chuyên gia: Tham khảo ý kiến các chuyên gia, các cán bộ
quản lý thu thập các thông tin cần thiết liên quan đến đề tài. Tổng hợp các
kinh nghiệm từ thực trạng, chỉ đạo công tác hoạt động ngoài giờ lên lớp của
cá nhân tại đơn vị…
5.2.3. Nhóm các phương pháp bổ trợ: Xử lý số liệu, lập bàng biểu, thống
kê, phân tích, tổng hợp, so sánh, đánh giá số liệu …
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
6.1. Ý nghĩa lý luận
Luận văn đã phân tích hệ thống hóa những vấn đề lý luận về quản lý hoạt
động ngoài giờ lên lớp cho học sinh các trường THPT huyện Đan Phượng,
Thành phố Hà Nội (khái niệm, nội dung quản lý) cũng như ảnh hưởng của một
số yếu tố đến quản lý hoạt động này và quan điểm về việc đề xuất các biện pháp,
kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động này. Kết quả nghiên cứu lý
luận của luận văn góp phần bổ sung một số vấn đề lý luận cơ bản về quản lý hoạt
động ngoài giờ lên lớp cho học sinh các trường THPT huyện Đan Phượng,
Thành phố Hà Nội.
6.2. Ý nghĩa thực tiễn
Luận văn đã phân tích thực trạng quản lý hoạt động ngoài giờ lên lớp
cho học sinh các trường THPT huyện Đan Phượng, Thành phố Hà Nội. Qua
việc đánh giá thực trạng, luận văn đã đánh giá những ưu điểm và những hạn
chế của hoạt động quản lý này và chỉ ra nguyên nhân dẫn đến những hạn chế.
Từ kết quả nghiên cứu lý luận và thực tiễn luận văn đã nêu ra các nguyên tắc
đề xuất biện pháp và đưa ra các biện pháp quản lý hoạt động ngoài giờ lên lớp
cho học sinh các trường THPT huyện Đan Phượng, Thành phố Hà Nội. Trong
đó luận văn phân tích khá chi tiết mục đích, ý nghĩa, nội dung, tổ chức thực
8
hiện; điều kiện thực hiện biện pháp. Các biện pháp này cũng được luận văn
tìm hiểu mối liên hệ giữa các biện pháp, khảo nghiệm tính khả thi của các
biện pháp đề xuất. Kết quả nghiên cứu thực tiễn của luận văn là tài liệu tham
khảo bổ ích cho cán bộ quản lý giáo dục, giáo viên các trường THPT huyện
Đan Phượng, Thành phố Hà Nội góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động giảng
dạy và học tập tại trường.
7. Cơ cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và kiến nghị, tài liệu tham khảo và phụ lục,
luận văn được trình bày trong 3 chương
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động ngoài giờ lên lớp cho
học sinh trường trung học phổ thông.
Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh
các trường THPT huyện Đan Phượng, Thành phố Hà Nội.
Chương 3: Một số biện pháp quản lý hoạt động ngoài giờ lên lớp cho
học sinh các trường THPT huyện Đan Phượng, Thành phố Hà Nội.
9
Chương 1
CỞ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG NGOÀI GIỜ LÊN
LỚP CHO HỌC SINH TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
1.1. Một số vấn đề lý luận cơ bản về hoạt động ngoài giờ lên lớp
cho học sinh các trường trung học phổ thông
1.1.1. Hoạt động ngoài giờ lên lớp
Hoạt động giáo dục (theo nghĩa hẹp) và hoạt động dạy học là 2 bộ phận
của hoạt động giáo dục (theo nghĩa rộng) hướng đến sự phát triển toàn diện
nhân cách cho học sinh. Chức năng trội của dạy học là trang bị tri thức, kỹ
năng, kỹ xảo và phát triển trí tuệ cho người học. Còn chức năng trội của hoạt
động giáo dục chính là giáo dục cho học sinh ý thức về hệ thống những chuẩn
mực xã hội, hình thái độ, niềm tin vào những chuẩn mực đó, rèn luyện những
hành vi, kỹ năng, thói quen hành động theo chuẩn mực mà xã hội đề ra.
Hoạt động giáo dục trong phạm vi đề tài nghiên cứu thuộc nghĩa hẹp,
mục đích của hoạt động giáo dục là hướng vào sự phát triển những phẩm chất
nhân cách và kỹ năng hoạt động cho học sinh.
1.1.2. Khái niệm hoạt động ngoài giờ lên lớp
Hoạt động ngoài giờ lên lớp chính là những hoạt động được nhà
trường tổ chức nhằm góp phần giáo dục toàn diện nhân cách cho học sinh.
Các hoạt động này được thực hiện ngoài các giờ học chính khóa trên lớp, do
nhà trường và đội ngũ giáo viên chủ nhiệm trực tiếp tổ chức, có sự phối hợp
với các tổ chức Đoàn, Đội và gia đình, xã hội cùng tham gia.
- Theo tác giả Hà Thế Ngữ, Đặng Vũ Hoạt: “Hoạt động giáo dục ngoài
giờ lên lớp là việc tổ chức giáo dục thông qua hoạt động thực tiễn của học
sinh về khoa học kỹ thuật, lao động công ích, hoạt động xã hội, hoạt động
nhân văn, văn hóa – nghệ thuật, thẩm mỹ, thể dục thể thao, vui chơi giải trí,
… để giúp các em hình thành và phát triển nhân cách” [15].
- Tác giả Phạm Thị Minh Hạnh quan niệm: “Hoạt động ngoài giờ lên
lớp là những hoạt động được tổ chức ngoài giờ học các môn ở trên lớp, diễn
10
ra trong hay ngoài nhà trường, được tổ chức nhằm giáo dục học sinh theo mục
tiêu giáo dục đề ra, là sự nối tiếp hoạt động giáo dục trên lớp, là con đường
gắn lý thuyết với thực tiễn, tạo nên sự thống nhất giữa nhận thức và hành
động ở học sinh [18, tr 12]”.
Như vậy có thể hiểu: Hoạt động ngoài giờ lên lớp là những hoạt động
giáo dục được tổ chức ngoài giờ học các môn học nhằm góp phần hình thành
và phát triển toàn diện nhân cách học sinh đáp ứng mục tiêu giáo dục đề ra.
1.2. Hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh trung học phổ thông.
1.2.1. Học sinh các trường học phổ thông
1.2.1.1. Khái niệm trường trung học phổ thông
Trường THPT là cơ sở giáo dục của bậc trung học, bậc học nối tiếp bậc
THCS của hệ thống giáo dục quốc dân nhằm hoàn chỉnh học vấn phổ thông.
Trường THPT có tư cách pháp nhân và có con dấu riêng.
Như vậy, nhiệm vụ thứ nhất của trường trung học đã xác định: trường
Trung học có nhiệm vụ tổ chức giảng dạy, học tập và các hoạt động giáo dục
khác; trong đó các hoạt động giáo dục khác được tổ chức chủ yếu dưới hình
thức hoạt động ngoài giờ lên lớp.
1.2.2. Vị trí, vai trò, nhiệm vụ, quyền hạn trường trung học phổ
thông.
Điều lệ Trường Trung học cơ sở, Trường rung học phổ thông và
Trường phổ thông có nhiều cấp học được ban hành ngày 28/3/2011 của Bộ
trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo . Tại Điều 2 và Điều 3 đã khẳng định:
*Vị trí của trường trung học trong hệ thống giáo dục quốc dân
Trường trung học là cơ sở giáo dục phổ thông của hệ thống giáo dục quốc
dân. Trường có tư cách pháp nhân, có tài khoản và con dấu riêng.
* Nhiệm vụ và quyền hạn của trường trung học
Trường trung học có những nhiệm vụ và quyền hạn sau đây:
1. Tổ chức giảng dạy, học tập và các hoạt động giáo dục khác theo mục tiêu,
chương trình giáo dục phổ thông dành cho cấp THCS và cấp THPT do Bộ
11
trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành. Công khai mục tiêu, nội dung các hoạt
động giáo dục, nguồn lực và tài chính, kết quả đánh giá chất lượng giáo dục.
2. Quản lý giáo viên, cán bộ, nhân viên theo quy định của pháp luật.
3. Tuyển sinh và tiếp nhận học sinh; vận động học sinh đến trường; quản lý
học sinh theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
4. Thực hiện kế hoạch phổ cập giáo dục trong phạm vi được phân công.
5. Huy động, quản lý, sử dụng các nguồn lực cho hoạt động giáo dục. Phối
hợp với gia đình học sinh, tổ chức và cá nhân trong hoạt động giáo dục.
6. Quản lý, sử dụng và bảo quản cơ sở vật chất, trang thiết bị theo quy định
của Nhà nước.
7. Tổ chức cho giáo viên, nhân viên, học sinh tham gia hoạt động xã hội.
8. Thực hiện các hoạt động về kiểm định chất lượng giáo dục.
9. Thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn khác theo quy định của pháp luật.
Như vậy, nhiệm vụ thứ nhất của trường trung học đã xác định: trường
Trung học có nhiệm vụ tổ chức giảng dạy, học tập và các hoạt động giáo dục
khác; trong đó các hoạt động giáo dục khác được tổ chức chủ yếu dưới hình
thức hoạt động ngoài giờ lên lớp.
1.3. Quản lý hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh các trường
trung học phổ thông
1.3.1. Quản lý
1.3.1.1. Khái niệm quản lý
Quản lý là một thuộc tính gắn liền với xã hội ở mọi giai đoạn phát triển
của nó. Ngay từ thuở bình minh của xã hội loài người, để đương đầu với sức
mạnh to lớn của tự nhiên, để duy trì sự tồn tại và phát triển của mình, con
người phải lao động chung, kết hợp thành tập thể; điều đó đòi hỏi phải có sự tổ
chức, phải có sự phân công và hợp tác trong lao động, tức là phải có quản lý.
Theo Harold Koontz: “Quản lý là một hoạt động thiết yếu, nó đảm bảo
những nỗ lực cá nhân nhằm đạt được những mục đích của nhóm. Mục tiêu
của mọi nhà quản lý là nhằm hình thành một môi trường mà trong đó con
12
người có thể đạt được các mục đích của nhóm với thời gian, tiền bạc, vật chất
và sự bất mãn cá nhân ít nhất. Với tư cách thực hành thì quản lý là một nghệ
thuật, còn kiến thức có tổ chức về quản lý là một khoa học” [12 tr 33].
Theo tác giả Đặng Quốc Bảo cho rằng: “Quản lý là một quá trình tác
động gây ảnh hưởng của chủ thể quản lý đến khách thể quản lý nhằm đạt
được mục tiêu chung” [2. tr. 176].
Từ những khái niệm trên cho ta thấy, tuy về mặt cấu trúc khái niệm có
khác nhau, song đều thể hiện những điều chung đó là:
+ Có chủ thể quản lý: “Ai quản lý” đó là tác nhân tạo các tác động. Chủ
thể quản lý có thể là một cá nhân hoặc một tổ chức.
+ Có chủ thể bị quản lý: “Quản lý ai”, “Quản lý cái gì” (hay còn gọi là
đối tượng quản lý, khách thể quản lý).
+ Có mục tiêu quản lý: Quản lý nhằm đạt được những kết quả gì?
Từ phân tích trên có thể đưa ra khái niệm quản lý như sau: Quản lý là
sự tác động có định hướng, có mục đích, có kế hoạch và có hệ thống thôn tin
của chủ thể đến khách thể của nó.
Bản chất của quản lý là những tác động có phương hướng, có mục đích
rõ ràng của chủ thể quản lý, là khoa học và nghệ thuật. Là khoa học vì quản lý
đòi hỏi sử dụng các tri thức khoa học, là nghệ thuật vì nó đòi hỏi sự khôn
khéo, linh hoạt và sáng tạo, …
1.3.1.2. Chức năng của quản lý
Các chức năng của quản lý được coi là những hoạt động nghiệp vụ đặc
trưng của người quản lý. Gồm có 4 chức năng cơ bản đó là: Chức năng lập kế
hoạch, chức năng tổ chức, chức năng chỉ đạo, chức năng kiểm tra.
a) Chức năng lập kế hoạch
Đây là chức năng hoạch định là chức năng quan trọng nhất của quá
trình quản lý. Gồm 4 chức năng cơ bản đó là: Chức năng lập kế hoạch, chức
năng tổ chức, chức năng chỉ đạo, chức năng kiểm tra.
13
Lập kế hoạch đòi hỏi nhà quản lý phải nắm chắc thông tin, hành động
và bước đi cụ thể nhằm đạt được mục tiêu trong thời gian nhất định của một
hệ thống.
b) Chức năng tổ chức
Chức năng tổ chức được tiến hành nhằm thực hiện kế hoạch đã đề ra.
Tổ chức là sự hình thành cấu trúc các quan hệ giữa các bộ phận tổ chức.
Nếu tổ chức tốt, có hiệu quả thì người quản lý có thể phối hợp, điều hành
tốt các nguồn lực, tạo sự vận hành đồng bộ trong bộ máy của tổ chức, tạo ra
sức mạnh hợp đồng để phát triển tổ chức và đạt được các mục tiêu đề ra.
Nội dung chủ yếu của chức năng tổ chức gồm: Xây dựng cơ cấu tổ
chức, xác định nhiệm vụ, quyền hạn của từng thành viên, từng bộ phận của tổ
chức: Quản lý nhận sự (bao gồm tuyển dụng, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí sắp
xếp, phân công, phân nhiệm, đề bạt, sa thải ..., tổ chức các hoạt động).
c) Chức năng chỉ đạo
Sau khi kế hoạch đã được thiết lập, cơ cấu của bộ máy tổ chức đã được
hình thành, nhân sự được tuyển dụng, sắp xếp thì phải có người lãnh đạo (Nhà
quản lý) dẫn dắt và điều khiển. Đó là quá trình tập hợp và liên kết các thành
viên trong tổ chức, giám sát các hoạt động của các thành viên, các bộ phận
trong tổ chức, điều khiển, hướng dẫn, điều chỉnh công việc hợp lý, nhịp nhàng
không chồng chéo, xử lý những hành vi vi phạm, động viên, khuyến khích
người lao động nhằm đạt được mục tiêu của tổ chức.
d) Chức năng kiểm tra, đánh giá
Sau khi kế hoạch đã được thiết lập, cơ cấu của bộ máy tổ chức đã được
hình thành, nhân sự đã được tuyển dụng, sắp xếp thì phải có người lãnh đạo
(Nhà quản lý) dẫn dắt và điều khiển. Đó là quá trình tập hợp và liên kết các
thành viên trong tổ chức, giám sát các hoạt động của các thành viên, các bộ
phận trong tổ chức, điều khiển, hướng dẫn, điều chỉnh công việc hợp lý, nhịp
nhàng không chồng chéo, xử lý những hành vi vi phạm, động viên, khuyến
khích người lao động nhằm đạt được mục tiêu của tổ chức.
14
Đây là chức năng quan trọng của nhà quản lý.Có thể chức năng này
xuyên suốt quá trình quản lý và là chức năng của mọi cấp quản lý nhằm đánh
giá phát hiện và điều chỉnh kịp thời giúp cho hệ thống quản lý vận hành tối
ưu, đạt được mục tiêu đề ra.
Kiểm tra là những hoạt động của chủ thể quản lý tác động đến khách thể
quản lý nhằm đánh giá kết quả vận hành của tổ chức. Thông qua kiểm tra
người quản lý nắm được những vấn đề tồn tại, hạn chế, những thiếu sót,
khuyết điểm, những trì trệ để có những biện pháp điều chỉnh, uốn nắm, khắc
phục, đồng thời nắm được những ưu điểm để phát huy động viên, khuyến
khích, hoàn thiện kế hoạch tổ chức và chỉ đạo.
Trong công tác quản lý thì đều phải thực hiện đầy đủ các chức năng quản
lý là: Lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo thực hiện, kiểm tra đánh giá thông tin.
Các chức năng này có mối liên hệ ràng buộc, bổ sung, hỗ trợ cho nhau. Các
chức năng quản lý không phải là cái "Nhất thành nhất biến", trái lại nó luôn
biến đổi cho phù hợp .
1.3.2. Khái niệm quản lý hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh các
trường trung học phổ thông
Từ việc phân tích một số khái niệm công cụ cơ bản của đề tài luận án như:
Khái niệm quản lý; hoạt động ngoài giờ lên lớp; học sinh trường các trường
THPT, chúng tôi đưa ra khái niệm quản lý hoạt động giáo ngoài giờ lên lớp
cho học sinh các trường THPT là khái niệm công cụ nghiên cứu như sau:
Quản lỷ hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh các trường THPT là sự tác
động có định hướng, có mục đích, có kế hoạch và có hệ thống thông tin của lãnh đạo
các trường THPT nhằm thực hiện tốt mục tiêu, kế hoạch hoạt động giáo dục
ngoài giờ lên lớp cho học sinh các trường THPT giúp học sinh các trường
THPT hoàn thiện nhân cách, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục học
sinh các trường THPT.
1.3.3. Nội dung quản lý hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh các
trường trung học phổ thông
15
Theo cách tiếp cận chức năng quản lý hoạt động ngoài giờ lên lớp cho
học sinh các trường THPT, chúng tôi xác định các nội dung quản lý hoạt động
ngoài giờ lên lớp cho học sinh các trường THPT bao gồm 4 chức năng sau đây:
- Nội dung 1: Quản lý việc lập kế hoạch ngoài giờ lên lớp cho học sinh
các trường THPT.
Lập kế hoạch là khâu đầu tiên của chức năng quản lý. Việc lập kế
hoạch hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh các trường THPT nhằm xác
định và hình thành mục tiêu đối với hoạt động này cho học sinh trong nhà
trường, xác định và đảm bảo chắc chắn về các nguồn lực phục vụ hoạt động
ngoài giờ lên lớp cho học sinh các trường THPT. Từ đó lựa chọn các phương
án, biện pháp tốt nhất phù hợp với điều kiện thực tế để tiến hành hoạt động
ngoài giờ lên lớp cho học sinh các trường THPT đạt kết quả tốt.
Trong quản lý hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh các trường
THPT, Hiệu trưởng nhà trường phải coi việc thực hiện tốt kể hoạch đề ra là
biện pháp quan trọng nhất đảm bảo chất lượng của hoạt động này. Song, trong
từng trường hợp nhất định, Hiệu trưởng phải có sự chỉ đạo linh hoạt trong
việc bổ sung hay điều chỉnh những nội dung cần thiết trong kể hoạch sao cho
không làm thay đổi mục tiêu mà lại phù hợp tình hình thực tế để bản kể hoạch
có tính khả thi cao. Nội dung chính của bản kế hoạch cần đề cập tới các vấn
đề sau:
- Những cơ sở xây dựng kế hoạch: Quy định của Bộ Giáo dục và Đào
tạo nói về hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh trường THPT; Chỉ thị
nhiệm vụ năm học của Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội, của các trường THPT
huyện Đan Phượng; đặc điểm tình hình của các trường THPT huyện Đan
Phượng (thuận lợi, khó khăn), những chỉ tiêu phấn đấu, những mục tiêu đề ra
của các trường với học sinh trung học phổ thông các trường công lập hay dân
lập ở nước ta. Các em học sinh của các trường THPT huyện Đan Phượng mỗi
em có hoàn cảnh, lối sống, tâm lý, giới tính khác nhau, có cá tính và khả năng
tự giải quyết các vấn đề, khả năng học tập cũng rất khác nhau. Vì vậy muốn
16
thành công trong quản lý, giáo dục, chủ thể quản lý giáo dục cần lập kế
hoạch quản lý thích hợp cho học sinh trường mình nhằm tác động mạnh đến
thái độ, hành vi tiếp nhận sự quản lý, giáo dục của các em này mới thu được
kết quả tốt.
- Các biện pháp thực hiện:
+ Đối với kể hoạch chung, Hiệu trưởng cần có kế hoạch cụ thể để
hướng dẫn; đối với các bộ phận (các phó hiệu trưởng, các tổ, đội chức năng)
cần lưu ý đặc điểm, khả năng của đội ngũ quản lý và giáo viên của các trường
như sau:
+ Đội giáo viên chủ nhiệm: Trực tiếp quản lý học sinh theo đội, nắm rõ
tình hình của học sinh, nhận xét thái độ của học sinh,... để có những biện pháp
quản lý thích hợp và tham mưu cho lãnh đạo để đề ra các chủ trương, chính
sách phù hợp với quy định của pháp luật, của ngành giáo dục và nguyện vọng
của học sinh.
+ Đội dạy văn hóa, dạy nghề: Tổ chức dạy văn hóa, dạy nghề cho học
sinh theo đúng quy định của Sở Giáo dục của các trường THPT.
- Đối với kế hoạch cá nhân: Đối với học sinh tất các trường THPT cần
chú ý đến năng lực cá nhân của học sinh, phối hợp các lực lượng giáo dục
trong và ngoài nhà trường.
- Điều kiện để đảm bảo kế hoạch thường là các điều kiện về cơ sở vật
chất - kỹ thuật, trang thiết bị, nguồn lực tài chính, tình hình đội ngũ, môi
trường sư phạm, điều kiện để thực hiện xã hội hóa giáo dục.
- Nội dung lập kế hoạch hoạt động ngoài giờ lên lóp cho học sinh các
trường THPT gồm:
+ Xác định mục tiêu hoạt động ngoài giờ lên lớp;
+ Xác định đối tượng hoạt động ngoài giờ lên lớp;
+ Nguồn lực phục vụ cho hoạt động ngoài giờ lên lớp;
+ Xây dựng nội dung, chương trình và hình thức thực hiện hoạt động
ngoài giờ lên lớp.
17
+ Xây dựng lộ trình tổ chức thực hiện kế hoạch hoạt động ngoài giờ lên lớp.
+ Điều kiện cơ sở vật chất phục vụ hoạt động ngoài giờ lên lớp.
- Nội dung 2: Chỉ đạo xây dựmg nội dung, chương trình hoạt động
ngoài giờ lên lớp cho học sinh các trường THPT.
Các nội dung hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh các trường
THPT được xây dựng dựa trên các văn bản chỉ đạo của Bộ GD&ĐT và nhu
cầu trường, nhu cầu của người học, yêu cầu đối với học sinh các trường
THPT. Đối với học sinh các trường THPT, đa số các em có đủ khả năng tiếp
thu những tri thức phổ thông, các kỹ năng sống dưới sự hướng dẫn chỉ bảo
của nhà giáo dục. Các em nhận thức khá tốt về tự nhiên, xã hội. Nội dung
hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp cho học sinh các trường THPT cần đi
sâu về các nội dung sau đây:
- Chỉ đạo xây dựng nội dung chương trình giáo dục đạo đức;
- Chỉ đạo xây dựng nội dung chương trình học nghề và rèn luyện nghề
nghiệp;
- Chỉ đạo xây dựng nội dung chương trình giáo dục kỹ năng sống;
- Chỉ đạo xây dựng nội dung chương trình tổ chức lao động sản xuất;
- Chỉ đạo xây dựng nội dung chương trình hoạt động ngoài giờ lên lớp
nhằm nâng cao kiến thức, nội dung theo nhu cầu của từng học sinh trong
trường đặt ra phù hợp với điều kiện của trường, từng học sinh các trường
THPT.
Những nội dung này cần tính đến sự cần thiết, yêu cầu về hoạt động
học tập, rèn luyện đạo đức, kỹ năng sống, học nghề: lao động sản xuất và phù
hợp với đặc điểm về tâm lý của các em trong nhà trường.
- Nội dung 3: Tổ chức các hình thức triển khai hoạt động ngoài giờ
lên lớp cho học sinh các trường THPT
Tổ chức các hình thức triển khai hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học
sinh các trường THPT là chức năng được tiến hành sau khi lập xong kế hoạch
nhằm chuyển hóa những mục đích, mục tiêu ngoài giờ lên lớp cho học sinh
18
các trường THPT được đưa ra trong kế hoạch thành hiện thực. Nhờ đó mà tạo
mối quan hệ giữa các đơn vị trường học, các bộ phận liên quan trong hoạt
động ngoài giờ lên lớp cho học sinh các trường THPT được liên kết thống
nhất, chặt chẽ và nhà quản lý có thể điều phối các nguồn lực phục vụ cho
ngày một tốt hơn cho hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh các trường
THPT. Các hình thức tổ chức hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh các
trường THPT được thực hiện:
- Chào cờ đầu tuần (sinh hoạt dưới cờ): có tính chất định hướng hoạt
động giáo dục cho 1 tuần hay một tháng, tạo điều kiện cho học sinh được tiếp
xúc với các lĩnh vực chính trị - xã hội, tăng thêm vốn kinh nghiệm xã hội cho
các em.
- Hoạt động tập thể cuối tuần (sinh hoạt lớp): nhằm chuyển yêu cầu của
nhà trường thành nhiệm vụ mà lớp phải thực hiện và triển khai thực hiện
nhiệm vụ được giao. Hoạt động này do học sinh tự tổ chức, tự điều khiển dưới
sự cố vấn, chỉ đạo của giáo viên chủ nhiệm.
- Hoạt động theo chủ điểm (sinh hoạt chủ điểm) nhằm thể hiện nội
dung giáo dục theo chương trình bắt buộc. Đây là hình thức hoạt động mang
tính tổng hợp, có thể lồng ghép nhiều nhất các hình thức hoạt động khác nhau.
Ngoài 3 hình thức cơ bản nêu trên, hoạt động ngoài giờ lên lớp còn có
thể được thực hiện dưới nhiều hình thức hoạt động khác như hội thi, hội vui,
diễn đàn giao lưu, thảo luận theo chuyên đề, câu lạc bộ, tham quan du lịch,
cắm trại ...
- Nội dung 4: Chỉ đạo huy động các nguồn lực thực hiện hoạt động
ngoài giờ lên lớp cho học sinh các trường THPT
Hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh các trường THPT là công
việc thường xuyên của những người làm công tác giáo dục. Muốn hoạt động
ngoài giờ lên lớp cho học sinh các trường THPT được thường xuyên, liên tục
và đạt được hiệu quả cao thì người quản lý ngoài nhiệm vụ tổ chức và điều
19