SKKN to chuc tro choi toan hoc cho hoc sinh lop 3

Phòng giáo dục và đào tạo quận Thanh Xuân
--------------Mó SKKN

Sáng kiến kinh nghiệm
Đề tài:

Tổ chức trò chơi toán học
cho học sinh lớp 3

Lĩnh vực/Môn: Toán


“ Tæ chøc trß ch¬i to¸n häc cho häc sinh líp 3”
N¨m häc: 2015-2016

2/35
2


Tổ chức trò chơi toán học cho học sinh lớp 3

Mục lục
phần I - T VN

I. Lí do chọn đề tài

Trang 2

II. Mc ớch nghiờn cu ca ti

Trang 4

III. i tng nghiờn cu

Trang 4

phần II - Giải quyết vấn đề

I.C s lớ lun

Trang5

1. V trớ ca mụn Toỏn trong trng Tiu hc :

Trang 5

2.Mi quan h gia trũ chi v toỏn hc

Trang 5

3. Tỏc dng ca trũ chi toỏn hc

Trang 6

II. c im tõm lý ca hc sinh Tiu hc
7

Trang

III. Mt s trũ chi toỏn hc lp 3

Trang 8

1. T chc trũ chi trong mụn Toỏn

Trang 8

2.Gii thiu mt s trũ chi toỏn hc lp 3 :

Trang 10

2.1 Cỏc trũ chi cng c ni dung c ,vit , cu to, so sỏnh s n
100000
2.2 Cỏc trũ chi cng c 4 phộp tớnh trong phm vi 100000
2.3 Cỏc trũ chi cng c cỏc bng nhõn, bng chia
2.4 Cỏc trũ chi cng c v cỏc i lng
21
2.5 Trũ chi cng c v tớnh giỏ tr ca biu thc
2.6 Trũ chi cng c v ni dung hỡnh hc
2.7 Trũ chi rốn luyn k nng gii toỏn

Trang 10
Trang 13
Trang 16
Trang
Trang 23
Trang 24
Trang 28

phần III - kết luận

I. Kt qu

Trang 32

II. Bi hc kinh nghim

Trang 33
3/35
3


Tổ chức trò chơi toán học cho học sinh lớp 3
III. xut, khuyn ngh

Trang 33

phần I : T VN
I Lí do chọn đề tài
Trong chng trỡnh giỏo dc Tiu hc hin nay, mụn Toỏn cựng vi cỏc
mụn hc khỏc trong nh trng Tiu hc cú nhng vai trũ tích cực gúp phn
quan trng o to nờn nhng con ngi phỏt trin ton din. Để theo kịp với
nền khoa học thế giới, con ngời Việt Nam phải có phẩm chất, năng lực, trí tuệ
phát triển phù hợp với xu thế đổi mới hiện nay. Trong hệ thống giáo dục Tiểu
học, với xu hớng cải tiến về nội dung, phơng pháp : Lấy học sinh làm trung
tâm thì ngời giáo viên cần phải có sự đổi mới trong phơng pháp giảng dạy ở
từng tiết học và từng bớc lên lớp. Môn học rõ nét nhất của phơng pháp này là
môn Toán học.
Toỏn hc l mụn khoa hc t nhiờn cú tớnh lụgớc v tớnh chớnh xỏc cao,
nú l chỡa khúa m ra s phỏt trin ca cỏc mụn khoa hc khỏc. Mụn Toỏn
i vi hc sinh Tiu hc có thể là rt khụ khan, trìu tng nhng ng thi

nú cng rt lý thỳ i vi cỏc em.
Do c im tõm lý la tui ca hc sinh Tiu hc núi chung v hc
sinh lp 3 núi riờng cũn mang tớnh c th, hỡnh tng, sc chỳ ý, tập trung
vào một việc ca cỏc em rt ớt, nhanh nh nhng cng chúng quờn. Nu giỏo
viờn ging bi mt cỏch n iu, t nht thỡ hc sinh tip thu bi chm v
lm cho cỏc em chúng mt mi, chỏn hc v khụng cú hng thỳ tip thu bi.
Cỏc em thớch hot ng, thớch vui chi cựng vi hc tp, luụn tũ mũ, thớch
tỡm hiu nhng iu mi l. Mt tit hc gõy hng thỳ cho cỏc em l mt tit
hc : Hc m vui, vui m hc. Muốn hc sinh Tiu hc hc tốt c mụn
Toỏn thỡ mi giỏo viờn khụng phi ch truyn t, ging gii theo cỏc ti liu
ó cú sn trong Sỏch giỏo khoa, trong cỏc sỏch hng dn v thit k bi
4/35
4


“ Tæ chøc trß ch¬i to¸n häc cho häc sinh líp 3”
giảng một cách dập khuôn, máy móc làm cho học sinh học tập một cách thụ
động. Nếu chỉ dạy học như vậy thì việc học tập của học sinh sẽ diễn ra thật
đơn điệu, tẻ nhạt và kết quả học tập sẽ không cao.Các em thành những con
người thiếu năng động, kém tự tin và thụ động, sẽ khó thích ứng với những
đổi mới diễn ra hàng ngày.
Yêu cầu của giáo dục hiện nay đòi hỏi phải đổi mới phương pháp dạy
học môn Toán ở bậc Tiểu học theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động
sáng tạo của học sinh. Vì vậy người giáo viên phải gây được hứng thú học tập
cho các em bằng cách lôi cuốn các em tham gia vào các hoạt động học tập.
Trò chơi học tập là một hoạt động mà các em hứng thú nhất. Các trò chơi có
nội dung toán học lý thú và bổ ích phù hợp với việc nhận thức của các em.
Thông qua các trò chơi các em sẽ lĩnh hội những tri thức toán học một cách
dễ dàng, củng cố, khắc sâu kiến thức một cách vững chắc, tạo cho các em
niềm say mê, hứng thú trong học tập. Khi chúng ta đưa ra được các trò chơi

toán học một cách thường xuyên, khoa học thì chắc chắn chất lượng dạy học
môn toán sẽ ngày càng nâng cao.
Qua giảng dạy ở lớp 3, tôi luôn nghiên cứu, sưu tầm và thiết kế những
trò chơi toán học để tổ chức cho học sinh chơi xen kẽ và lồng ghÐp vào trong
các tiết học nên các tiết học đó mang lại hiệu quả cao: học sinh hứng thú học
tập, lớp học vui, sôi nổi, học sinh tiếp thu bài nhanh hơn, chắc hơn và nhẹ
nhàng hơn. Các em cũng trở nên linh hoạt, nhanh nhẹn hơn và say mê học
toán hơn.
Trong quá trình giảng dạy, tôi đã nghiên cứu và sưu tầm để đưa ra hệ
thống trò chơi có thể sử dụng cho bất kì tiết học nào của môn toán ở lớp 3.
Những kiến thức được đưa ra trong trò chơi không xa lạ, nó nằm trong chính
bài học của các em, có thể là 1 bài tập trong SGK, có thể là một phần bài học
dùng để củng cố bài… Chuyển những lượng kiến thức trong bài học thành trò
chơi sẽ giúp các em nắm kiến thức mới, rèn luyện kĩ năng một cách nhẹ
5/35
5


Tổ chức trò chơi toán học cho học sinh lớp 3
nhng v hiu qu, gõy hng thỳ hc tp cho hc sinh. ú chớnh l lớ do tụi
chn ti : Tổ chức trò chơi toán học cho học sinh lớp 3

II. mục đích nghiên cứu của đề tài
Gúp phn i mi phng phỏp dy hc mụn Toỏn Tiu hc theo
hng phỏt huy tớnh tớch cc, ch ng v sỏng to ca hc sinh, tng cng
hot ng cỏ th, phi hp vi hc tp giao lu, hỡnh thnh v rốn luyn k
nng vn dng kin thc vo thc tin. Bởi vậy, mục đích của tôi là bớc đầu
phải hình thành cho các em có đợc phơng pháp học bộ môn, sau đó giúp các
em nắm vững các dạng toán theo yêu cầu của từng lớp học. Trong thực tế, ở
trờng học nào cũng vậy, có những học sinh học giỏi toán và học sinh học kém

toán. Những học sinh giỏi thì thờng rất thích học, say mê học. Những học sinh
yếu kém thờng thì lời học, sợ học và chán học nên đã kém thì càng kém hơn.
Để đảm bảo chất lợng học tập của học sinh trong một lớp, trong một khối phải
đồng đều nh nhau. Chất lợng của các trờng trong khu vực dần đợc bằng nhau
thì đây là một vấn đề rất đợc quan tâm của những ngời làm công tác giáo dục
hiện nay.
Để gõy hng thỳ hc tp mụn Toỏn cho hc sinh, mt mụn hc c
coi l khú khn, húc bỳa thỡ vic a ra trũ chi toỏn hc nhm mc ớch, cho
cỏc em hc m chi, chi m hc là một giải pháp hữu hiệu, mang lại thành
công đáng kể . Trũ chi toỏn hc khụng nhng ch giỳp cỏc em lnh hi c
tri thc m cũn giỳp cỏc em cng c v khc sõu cỏc tri thc ú mt cỏch nh
nhng v hiu qu.
III. đối tợng nghiên cứu
- Hc sinh lp 3 ti rng Tiu hc Quận Thanh Xuân Hà Nội.

6/35
6


Tổ chức trò chơi toán học cho học sinh lớp 3

phần II : Giải quyết vấn đề
I . cơ sở lí luận
1. V trớ ca mụn Toỏn trong trng Tiu hc :
Bc Tiu hc l bc hc gúp phn quan trng trong vic t nn múng
cho vic hỡnh thnh v phỏt trin nhõn cỏch hc sinh. Mụn Toỏn cng nh
nhng mụn hc khỏc cung cp nhng tri thc khoa hc ban u, nhng nhn
thc v th gii xung quanh nhm phỏt trin nng lc nhn thc, hot ng t
duy v bi dng tỡnh cm o c tt p ca con ngi.
Mụn Toỏn trng Tiu hc l mt mụn c lp, chim phn ln thi

gian trong chng trỡnh hc ca hc sinh.
Mụn Toỏn cú tm quan trng to ln. Nú l b mụn khoa hc nghiờn
cu cú h thng, phự hp vi hot ng nhn thc t nhiờn ca con ngi.
Mụn Toỏn cú kh nng giỏo dc rt ln trong vic rốn luyn phng
phỏp suy ngh, phng phỏp suy lun lụgớc, thao tỏc t duy cn thit con
ngi phỏt trin ton din, hỡnh thnh nhõn cỏch tt p cho con ngi lao
ng trong thi i mi.
2. Mi quan h gia trũ chi v Toỏn hc
a. Trũ chi l gỡ ?
Theo tụi, trũ chi l hot ng vui chi gii trớ giỳp cho c th v tinh
thn ca con ngi thoi mi, gim cng thng.
b. Mi quan h gia trũ chi v Ttoỏn hc
7/35
7


Tổ chức trò chơi toán học cho học sinh lớp 3
Trò chơi là một loại hình hoạt động sống của con ngời. Trò chơi chứa
đựng chủ đề, nội dung nhất định, có quy tắc mà ngời tham gia phải tuân thủ.
Trò chơi không chỉ mang tính chất vui chơi giải trí mà nó còn có ý nghĩa giáo
dục lớn lao với con ngời.
Đối với các em, chơi có nghĩa là hoạt động. Chơi trở thành môi trờng
bộc lộ năng khiếu, sở trờng, đua tranh thắng thua bằng năng lực có thực, qua
đó trẻ tự khẳng định cá tính, nng lc của mình với thầy cô và bạn bè. Thông
qua trò chơi, tạo điều kiện cho trẻ thể hiện nhu cầu tự nhiên về hoạt động, tạo
cho các em những rung động. Đồng thời chơi còn giúp các em đợc sống thực
với khát vọng của mình, thỏa mãn nhu cầu tìm kiếm, khám phá những điều
mới lạ.
Với học sinh Tiểu học, chơi là nhu cầu không thể thiếu đợc đối với các
em. Dù không còn là hoạt động chủ đạo, song vui chơi vẫn giữ một vai trò rất

quan trọng trong hoạt động sống của trẻ, vẫn có một ý nghĩa lớn lao đối với
trẻ. Đa trò chơi vào lớp học là cùng một lúc đáp ứng đợc hai nhu cầu của con
ngời đó là: nhu cầu vui chơi và nhu cầu học tập. Đây là hình thức'' chơi mà
học, học mà chơi" đang đợc cả xã hội quan tâm.
Toỏn hc l mụn hc tru tng. Ngụn ng Toỏn hc ch yu l s
dng kớ hiu v vit. Khi dy cỏc em nhng khỏi nim, nhng tớnh cht cỏc
em tip thu c l rt khú khn.
Khi dy Toỏn, giỏo viờn t chc cỏc trũ chi di dng thi u, giỏo
viờn l trng ti nhn xột bờn thng, bờn thua Trũ chi c s dng trong
tit hc Toỏn s giỳp hc sinh tip thu kin thc nhanh chúng v nh bi lõu
hn.
Trũ chi Toỏn hc s lm cho gi hc Toỏn sụi ni, ho hng v sinh
ng, khụng cũn khụ khan. Trũ chi Toỏn hc giỳp cỏc em hc sinh thờm yờu
thớch mụn Toỏn, ham hiu bit, ham tỡm tũi nhng iu mi l, ng thi

8/35
8


Tổ chức trò chơi toán học cho học sinh lớp 3
giỳp cỏc em linh hot, sỏng to trong khi chi, cng c kin thc ó hc lm
cho cỏc em nhanh chúng hiu sõu v nh kin thc lõu hơn.
3. Tỏc dng ca trũ chi toỏn hc
Hot ng vui chi l hot ng m ng c ca nú nm trong chớnh
quỏ trỡnh hot ng bn thõn trũ chi ch khụng nm kt qu chi.
Trũ chi l loi ph bin ca hot ng vui chi l chi theo lut, lut
ca trũ chi chớnh l cỏc quy tc nh rừ mc ớch, kt qu v yờu cu ca
hnh ng trũ chi, lut ca trũ chi cú th tng minh cú th khụng.
Chi l mt nhu cu cn thit i vi hc sinh Tiu hc, cú th núi nú
quan trng nh n, ng, hc tp trong i sng cỏc em. Chớnh vỡ vy cỏc em

luụn tỡm mi cỏch v tranh th thi gian trong mi iu kin chi. c
chi cỏc em s tham gia ht sc t giỏc v ch ng. Khi chi cỏc em biu l
tỡnh cm rt rừ rng nh nim vui khi thng li v bun bó khi tht bi. Vui
mng khi thy ng i hon thnh nhim v, bn thõn cỏc em thy cú li khi
khụng lm tt c nhim v ca mỡnh. Vỡ tp th m cỏc em khc phc khú
khn, phn u ht kh nng mang li thng li cho t, nhúm trong ú cú
mỡnh. õy chớnh l c tớnh thi ua rt cao ca cỏc trũ chi. Vỡ vy khi ó
tham gia trũ chi, hc sinh thng vn dng ht kh nng v sc lc, tp
trung s chỳ ý, trớ thụng minh v s sỏng to ca mỡnh.
Trũ chi hc tp lm thay i hỡnh thc hot ng ca hc sinh, giỳp
hc sinh tip thu kin thc mt cỏch t giỏc, tớch cc. Giỳp hc sinh rốn
luyn cng c kin thc ng thi phỏt trin vn kinh nghim c tớch lu
qua hot ng chi.
Trũ chi hc tp rốn luyn k nng, k xo, thỳc y hot ng trớ tu,
nh s dng trũ chi hc tp m quỏ trỡnh dy hc tr thnh mt hot ng
vui v hp dn hn, c hi hc tp a dng hn.
Trũ chi khụng ch l phng tin m cũn l phng phỏp giỏo dc.
9/35
9


Tổ chức trò chơi toán học cho học sinh lớp 3
Ii . Đặc điểm tâm lí của học sinh tiểu học
la tui Tiu hc c th ca tr ang trong thi k phỏt trin hay núi
c th l cỏc h c quan cũn cha hon thin, vỡ th sc do dai ca c th
cũn thp nờn tr khụng th lm lõu mt c ng n iu, d mt nht l hot
ng quỏ mnh v mụi trng thiu dng khớ.
- Hc sinh Tiu hc nghe ging rt d hiu nhng cng s quờn ngay
khi chỳng khụng tp trung cao . Vỡ vy ngi giỏo viờn phi to ra hng
thỳ trong hc tp v phi thng xuyờn c luyn tp.

- Hc sinh Tiu hc rt d xỳc ng v thớch tip xỳc vi mt s vt,
hin tng no ú nht l nhng hỡnh nh gõy cm xỳc mnh.
- Tr hiu ng , ham hiu bit cỏi mi nờn d gõy cm xỳc mi, song
cỏc em chúng chỏn. Do vy trong dy hc giỏo viờn phi s dng nhiu dựng
dy hc, a hc sinh i tham quan, i thc t, tng cng thc hnh, t chc
cỏc trũ chi xen k... cng c khc sõu kin thc.
III . một số trò chơi toán học lớp 3
1. tổ chức trò chơi trong môn toán

cỏc trũ chi gúp phn mang li hiu qu cao trong gi hc, khi t
chc v thit k trũ chi phi m bo nhng nguyờn tc sau :
a. Thit k trũ chi hc tp trong mụn Toỏn :
* T chc trũ chi hc tp dy mụn Toỏn núi chung v mụn Toỏn
lp 3 núi riờng, chỳng ta phi da vo ni dung bi hc, iu kin thi gian
trong mi tit hc c th a cỏc trũ chi cho phự hp. Song mun t chc
c trũ chi trong dy toỏn cú hiu qu cao thỡ ũi hi mi giỏo viờn phi cú
k hoch chun b chu ỏo, t m v m bo cỏc yờu cu sau :
+ Trũ chi mang ý ngha giỏo dc
+ Trũ chi phi nhm mc ớch cng c, khc sõu ni dung bi hc
10/35
10


Tổ chức trò chơi toán học cho học sinh lớp 3
+ Trũ chi phi phự hp vi tõm lý hc sinh lp 3, phự hp vi kh
nng ngi hng dn v c s vt cht ca nh trng.
+ Hỡnh thc t chc trũ chi phi a dng, phong phỳ
+ Trũ chi phi c chun b chu ỏo
+ Trũ chi phi gõy c hng thỳ i vi hc sinh
* Cu trỳc ca Trũ chi hc tp :

+ Tờn trũ chi
+ Mc ớch : Nờu rừ mc ớch ca trũ chi nhm ụn luyn, cng c
kin thc, k nng no. Mc ớch ca trũ chi s quy nh hnh ng chi
c thit k trong trũ chi.
+ dựng, chi : Mụ t dựng, chi c s dng trong trũ
chi hc tp.
+ Nờu lờn lut chi : Ch rừ quy tc ca hnh ng chi quy nh i
vi ngi chi, quy nh thng thua ca trũ chi.
+ S ngi tham gia chi : Cn ch rừ s ngi tham gia trũ chi
+ Nờu cỏch chi.
b. Phng phỏp t chc trũ chi Toỏn hc :
Trò chơi học tập là một trong những phơng pháp giảng dạy có ý nghĩa
quan trọng góp phần vào việc đổi mới phơng pháp dạy học ở Tiểu học nói
chung và đặc biệt là môn nói riêng nhằm phát huy tính tích cực, độc lập và
sáng tạo của học sinh.
Tổ chức cho các em vui chơi trong giờ học là để các em học. Vì vậy
không thể cứ tổ chức chơi cho vui, mà sau cái vui ấy phải là bài học, học sinh
phải nhận thức đợc kiến thức thể hiện trong trò chơi. Do đó, khi tổ chức đa trò
chơi vào tiết học nhất thiết phải thực hiện hai bớc sau:
Bớc 1: Tổ chức chơi để làm quen với kiến thức.
11/35
11


Tổ chức trò chơi toán học cho học sinh lớp 3
Tổ chức chơi để rèn kĩ năng.
Bớc 2: Rút ra bài học để các em đợc củng cố kiến thức thông qua trò
chơi.
Vì vậy, việc tổ chức các trò chơi tùy theo nội dung từng bài có thể tổ chức
trò chơi hình thành kiến thức mới song cũng có thể tổ chức trò chơi để rèn kĩ

năng, điều này phụ thuộc vào sự sáng tạo, linh hoạt của mỗi giáo viên. Nên
các trò chơi sẽ trở nên vô cùng phong phú và đa dạng. Vì vậy ngời giáo viên
phải căn cứ vào mục tiêu, nội dung kiến thức, trình độ học sinh, điều kiện
hiện có của giáo viên, của nhà trờng... để lựa chọn trò chơi đa vào tiết học cho
phù hợp. Khi lập kế hoạch dạy học có tổ chức trò chơi tôi xác định rõ:
1- Mục đích: Trò chơi nhằm cung cấp kiến thức, kĩ năng gì? và tiến hành
vào họat động nào của tiết học?
2- Chuẩn bị: Giáo viên chuẩn bị những đồ dùng, phơng tiện cần thiết phục
vụ cho tiết học (phục vụ trò chơi). Những đồ dùng dễ tìm, dễ làm có thể giao
cho học sinh chuẩn bị.
3- Cách tiến hành:
Trớc khi chơi giáo viên cần nêu rõ:
+ Tên trò chơi.
+ Cách chơi: Giáo viên giải thích rõ cách chơi, trong đó nêu rõ những ai
trực tiếp chơi, ai là ngời đánh giá (ngời đánh giá có thể là giáo viên, các bạn ở
tổ trọng tài hoặc các bạn ở nhóm khác), ai là cổ động viên ...
+ Thời gian và luật chơi: khi kết thúc trò chơi, giáo viên cần nhận xét
kết quả của trò chơi (có thể "thởng" hoặc "phạt") nhận xét thái độ của ngời
tham dự và rút kinh nghiệm. Giáo viên cần hỏi xem học sinh đã hiểu đợc
những gì qua trò chơi hoặc tổng kết những gì đã học thông qua trò chơi.
Dới đây là một số trũ chi tiờu biu m tụi đã nghiên cứu và ỏp dng
trong quỏ trỡnh dy toỏn cho hc sinh lp 3 :
2. giới thiệu một số trò chơi toán học lớp 3

12/35
12


“ Tæ chøc trß ch¬i to¸n häc cho häc sinh líp 3”
2.1 Các trò chơi củng cố nội dung đọc, viết , cấu tạo, so sánh số đến

100000
1. Trò chơi : Xếp hàng thứ tự
* Trò chơi này giúp học sinh củng cố cách so sánh và sắp xếp các số theo
thứ tự từ bé đến lớn và ngược lại .
* Thời gian chơi : 3 đến 5 phút
* Chuẩn bị chơi : Giáo viên – chuẩn bị 2 lá cờ hiệu ( Cờ giấy nhỏ, 2 lá cê
màu khác nhau )
Học sinh – mỗi đội 5 mảnh bìa ( Có kích thước 10 x 15 cm ) trong mỗi
mảnh bìa có ghi các số .
Ví dụ : Tiết 1 : Đọc, viết và so sánh các số có 3 chữ số bài tập số 4, 5
Khi tổ chức trò chơi giáo viên có thể chuẩn bị nội dung ghi trong bìa : 537;
162; 573; 621;126.
* Chọn đội chơi : Mỗi đội 5 em; các em tự đặt tên cho đội mình ( Ví dụ :
tên gọi tương ứng với màu sắc của cờ hiệu như đội Xanh, đội Đỏ hoặc đội
nam , đội nữ…)
* Cách chơi : Hai đội trưởng lên nhận bìa của tổ và phát bìa cho mỗi bạn ở
đội mình. Giáo viên yêu cầu hai đội quan sát, tự so sánh các số vừa nhận
trong nhóm với nhau (trong 1, 2 phút )
* Quy ước : Khi cô giáo hô hiệu lệnh và giơ 2 lá cờ trên 2 tay về hai phía
(sang ngang ) yêu cầu các em nghe, giơ biển lên cao và xếp mỗi đội một hàng
ngang, bắt đầu từ cô giáo. Khi cô đưa 2 lá cờ song song về phía trước các em
tập hợp hàng dọc.
* Giáo viên bắt đầu hô các cách khác nhau như : “ Tập hợp theo thứ tự từ
bé đến lớn ” hoặc “ Tập hợp theo thứ tự từ lớn đến bé ” sau hai ba lần thi
thay đổi các biển giữa hai đội rồi tiếp tục chơi .
* Ban thư ký ghi kết quả và tổng hợp điểm. Mỗi lần xếp hàng đúng thứ tự,
nhanh, không ồn ào, xô lấn, làm lộn xộn, cho 10 điểm . Xếp chậm, không
13/35
13

“ Tæ chøc trß ch¬i to¸n häc cho häc sinh líp 3”
thẳng hàng, mất trật tự trừ 2 điểm . Đội nào xếp sai không ghi điểm. Sau 5
phút kết thúc trò chơi đội nào nhiều điểm sẽ thắng cuộc .
Trò chơi có thể sử dụng ở các tiết :
-

So sánh các số trong phạm vi 10 000 ( Bài tập số 2 trang 101 ).

-

So sánh các số trong phạm vi 100 000 (Bài tập số 4 trang 147 ).

2. Trò chơi : Phân tích số
* Trò chơi này giúp học sinh củng cố cách phân tích số có bốn chữ số
thành tổng của các nghìn, trăm, chục, đơn vị và ngược lại, đồng thời phát
triển năng lực phân tích, tổng hợp và rèn tác phong nhanh nhẹn .
* Chuẩn bị chơi : Giáo viên chuẩn bị 2 bảng phụ hoặc 2 tờ giấy rô ki có
nội dung ghi giống nhau . Một số mảnh giấy ghi kết quả tương ứng .
Ví dụ : Viết số thích hợp vào chỗ chấm .
……..= 1000 + 900 +50 +2

7550

= …….+……+…….

……. = 9000 + 900 +90 +9

7050

=…….. +…….+……

.. … = 9000 +100 + 50 +2

1095

=…….. +…… +…….

8001 = 8000 + …
8100 = 8000 + ……
……..

= 7000 + 500

1952
9999

9152
9

9009 = 9000
7000 + 50

100

7500

+ ……

7000+ 500 + 50

1000 + 90 + 5

1

- Học sinh chuẩn bị phấn ( hoặc bút dạ )
* Thời gian chơi : 3 – 5 phút
* Cách chơi : Chơi theo kiểu đồng đội , chia lớp thành hai nhóm , mỗi
nhóm chọn đội chơi (5-10 em ), các em còn lại cæ vũ cho đội mình .
Hai đội xếp thành hai hàng dọc. Đội trưởng lên nhận và phát cho mỗi bạn
trong đội mình một m¶nh giấy ghi kết quả tương ứng với nội dung ghi trên
bảng . Các em đọc, quan sát, so sánh tìm vị trí của mình cần điền (1-2 phút )
14/35
14


Tổ chức trò chơi toán học cho học sinh lớp 3
Khi giỏo viờn cú hiu lnh bt u chi , yờu cu tng bn trong i lờn
in kt qu ca mỡnh vo bng ph treo trờn bng lp (phn bi ca i
mỡnh) . Bn th nht in xong quay xung nhanh chúng v v vo tay bn
th hai, bn th hai lờn in . C th tip tc cho in ht . Hc sinh di
lp v giỏo viờn ỏnh giỏ, thng kờ im . Mi kt qu ỳng ghi 10 im .
i no nhiu im s thng . Trong trng hp c hai i u in ỳng kt
qu thỡ i no nhanh hn, trỡnh by p hn s thng .
Trũ chi c s dng cỏc tit :
- Cỏc s cú bn ch s (tip theo)- bi tp 2 trang 96
- Vn dng tit ụn tp cỏc s n 100 000 (bi s 3 trang 169 sgk .)
Khi vn dng cỏc trũ chi ny, tụi thy vui vì các em thật hồn nhiên, hào
hứng, sôi nổi trong giờ học và dờng nh các em đang mong chờ học mụn ny.
2.2 Cỏc trũ chi cng c 4 phộp tớnh trong phm vi 100000

1. Trũ chi : Kt bn
* Trũ chi ny rốn luyn, cng c k nng tớnh nhm nhanh cỏc phộp tớnh
cng, tr hoc nhõn, chia ( s trũn chc, trũn trm )v luyn tỏc phong nhanh
nhn, tinh mt .
* Chun b :
Giỏo viờn chun b 10 n 15 tm bỡa hỡnh ch nht kớch thc 10 x 15
cm;cú dõy eo. Mi tm u ghi mt phộp tớnh hoc kt qu tng ng .
Vớ d : Tit cng tr cỏc s cú 3 ch s ( khụng nh ) bi tp s 1 trang 4.
Ni dung ghi trong th nh sau :
300 + 400

500 + 40

300

504

700 - 400

700

540

124

100 + 20 + 4

500 + 4

700-200-20

480

* Thi gian: t 3 n 5 phỳt.

15/35
15


“ Tæ chøc trß ch¬i to¸n häc cho häc sinh líp 3”
* Cách chơi : học sinh xung phong lên rút thẻ của mình, sau đó tất cả đội tập
hợp thành vòng tròn, các em đeo thẻ trước ngực, mỗi em tự quan sát số thẻ
của mình đứng trước và sau số thẻ của bạn nào trong nhóm mình . Tự tính
nhẩm kết quả hoặc phép tính tương ứng với kết quả hoặc phép tính ghi trên
thẻ của mình.
* Yêu cầu cả đội nhảy lò cò, vừa hát vừa vỗ tay cùng cả lớp: “ nhảy lò cò
cho cái giò nó khoẻ, nhảy khe khẽ cho nó khoẻ cái chân ” . Khi giáo viên
hô “ Tìm bạn ! tìm bạn ! ” các em phải nhanh chóng tìm và chạy về với bạn
đeo thẻ có kết quả hoặc phép tính tương ứng với thẻ của mình . Những ai tìm
đúng, tìm nhanh bạn mình nhất thì ghi được 10 điểm . Bạn nào tìm sai thì
phải tự nhẩm lại để tìm đúng bạn mình . Sau một lượt giáo viên đổi thẻ lẫn
lộn , sau đó cho các em tiếp tục chơi hoặc nhóm khác chơi .
Trò chơi có thể áp dụng cho tiết :
- Luyện tập ( bài số 2 trang 103 sgk )
- Luyện tập (bài số 3 trang 148 sgk)
-¤n tập bốn phép tính trong phạm vi 100 000 .
2. Trò chơi : Xì điện
Trò chơi này luyện tập và củng cố kỹ năng làm các phép tính cộng trừ
không nhớ trong phạm vi 1000,luyện phản xạ nhanh ở các em.
- Chuẩn bị : Không cần chuẩn bị bất kỳ đồ dùng nào

- Cách chơi : Các em ngồi tại chỗ. Giáo viên gọi bắt đầu từ 1 em xung phong.
Ví dụ em xướng to 1 số trong phạm vi 1000 chẳng hạn “4728 và chỉ nhanh
vào em B bất kỳ để “truyền điện”. Lúc này em B phải nói tiếp, ví dụ “trừ
1420 rồi chỉ nhanh vào em C bất kỳ. Thế là e C phải nói tiếp “bằng 3308”.
Nếu C nói đúng thì được quyền xướng to 1 số như A rồi chỉ vào một bạn D
nào đó để “truyền điện” tiếp. Cứ làm như thế nếu bạn nào nói sai (chẳng hạn
A nói “358 truyền cho B, mà B nói trừ “149 tức là sai dạng tính hoặc là C đọc
16/35
16


“ Tæ chøc trß ch¬i to¸n häc cho häc sinh líp 3”
kết quả tính sai) thì phải nhảy lò cò một vòng từ chỗ của mình lên bảng. Kết
thúc khen và thưởng một tràng vỗ tay cho những bạn nói đúng và nhanh.
* Lưu ý :
+ Trò chơi này không cần phải chuẩn bị đồ dùng, giáo cụ...
+ Trò chơi này có thể áp dụng được vào nhiều bài
(Ví dụ : Luyện tập các bảng cộng trừ, nhân chia) và có thể thay đổi hình
thức “ xì điện”. Ví dụ : 1 em hô to 7 x 4 và chỉ vào em tiếp theo để truyền thì
em này chỉ việc nói kết quả bằng 28.
+ Trò chơi này không cầu kỳ nhưng vẫn gây được không khí vui, sôi
nổi, hào hứng trong giờ học cho các em.
3.Trò chơi : Ai nhiều điểm nhất ?
Thông qua trò chơi, giáo viên giúp học sinh luyện tập củng cố kỹ năng
cộng 2 số có nhớ trong phạm vị 100000,đồng thời tập cho học sinh cách đánh
giá, cho điểm.
- Chuẩn bị
+ 2 cây chậu cảnh có đánh số 1, 2
+ Một số bông hoa bằng giấy màu cứng, mặt trước màu trắng ghi các
phép tính cộng hoặc trừ trong phạm vi bài học.

Ví dụ : Bài: Luyện tập (Tiết 58)
567 + 175

393 + 458

468 + 140

487 + 130

268 + 305

487 + 302

+ Phấn màu
+ Đồng hồ theo dõi thời gian
+ Chọn 3 học sinh khá nhất lớp làm giám khảo và thư ký

17/35
17


“ Tæ chøc trß ch¬i to¸n häc cho häc sinh líp 3”
- Cách chơi : Chia lớp làm 2 đội, khi nghe hiệu lệnh "bắt đầu" lần lượt
từng đội cử người lên bốc hoa trên bàn giáo viên, người chơi có nhiệm vụ làm
nhanh phép tính ghi trên bông hoa, sau đó cài bông hoa lên cây của đội mình.
Người này làm xong cài hoa lên cây thì lại đến lượt người khác. Cứ như vậy
cho đến hết 2 phút. Sau khi giáo viên hô hết giờ thì 2 đội mỗi đội cử 1 đại
diện lên đọc lần lượt từng phép tính trên cây của mình đồng thời giơ cho cả
lớp xem bông hoa đó. Giám khảo đánh giá và thư ký ghi lại kết quả.
- Cách tính điểm :

+ Mỗi phép tính đúng được 10 điểm
+ Tổng hợp số điểm của từng đội. Đội nào nhiều đuểm hơn là đội đó
thắng cuộc.
* Lưu ý : Sau giờ chơi giáo viên nêu nhận xét đánh giá các đội chơi
khuyến khích tổ giám khảo, thư ký, nhắc nhở các em những sai sót vấp phải
để lần sau các em chơi tốt hơn.
2.3 Các trò chơi củng cố các bảng nhân, bảng chia
1. Trò chơi : Ong đi tìm nhụy
Trò chơi áp dụng để luyện cho học sinh đọc thuộc các bảng nhân, chia
và rèn tính tập thể.
Ví dụ : Bài : bảng chia 7
- Chuẩn bị :
+ 2 bông hoa 5 cánh, mỗi bông một màu, trên mỗi cánh hoa ghi các số
như sau, mặt sau gắn nam châm.

18/35
18


“ Tæ chøc trß ch¬i to¸n häc cho häc sinh líp 3”

+ 10 chú Ong trên mình ghi các phép tính, mặt sau có gắn nam châm

+ Phấn màu
- Cách chơi :
+ Chọn 2 đội, mỗi đội 4 em
+ Giáo viên chia bảng làm 2, gắn mỗi bên bảng một bông hoa và 5 chú
ong, ở bên dưới không theo trật tự, đồng thời giới thiệu trò chơi.
“ Cô có 2 bông hoa, trên những cánh hoa là các kết quả của phép
tính, còn những chú Ong thì chở các phép tính đi tìm kết quả của mình.

Nhưng các chú Ong không biết phải tìm như thế nào, các chú muốn nhờ các
con giúp, các con có giúp được không ?”
- 2 đội xếp thành hàng. Khi nghe hiệu lệnh "bắt đầu" thì lần lượt từng
bạn lên nối các phép tính với các số thích hợp. Bạn thứ nhất nối xong phép
tính đầu tiên, trao phấn cho bạn thứ 2 lên nối, cứ như vậy cho đến khi nối hết
các phép tính. Trong vòng 1 phút, đội nào nối đúng và nhanh hơn là đội chiến
thắng.
* Lưu ý : Sau khi học sinh chơi xong, giáo viên chấm và hỏi thêm một
số câu hỏi sau để khắc sâu bài học :
42 : 7
+ Tại sao chú Ong

không tìm được đường về nhà ?

+ Phép tính " 42 : 7 " có kết quả bằng bao nhiêu ?
+ Muốn chú Ong này tìm được ®êng về thì phải thay đổi số trên cánh
hoa như thế nào ?

19/35
19


“ Tæ chøc trß ch¬i to¸n häc cho häc sinh líp 3”
2.Trò chơi : Bác đưa thư
Tổ chức trò chơi này giúp học sinh thuộc lòng các bảng nhân, bảng
chia. Kết hợp với các thói quen nói "cảm ơn” khi người khác giúp một việc gì
-

Chuẩn bị : + Một số thẻ, mỗi thẻ có ghi 1 số là kết quả của các phép

nhân hay là số bị chia của các bảng chia để làm số nhà.
-

Ví dụ : 8, 16, 24, 32, 40, .... 80…..
+ Một số phong bì có ghi phép nhân trong bảng nhân đang học

* Ví dụ : 1 x 8, 8 x 1, 2 x 8, 8 x 2, ...
+ Một tấm các đeo ở ngực ghi "Nhân viên bưu điện".
- Cách chơi :
+ Gọi 1 số em lên bảng chơi, giáo viên phát cho mỗi em 1 thẻ để làm
số nhà. Một em đóng vai "Bác đưa thư" ngực đeo thÎ "Nhân viên bưu
điện" tay cầm tập phong bì.
+ Một số em đứng trên bảng, lần lượt từng em một nói :
Bác đưa thư ơi
Cháu có thư không ?
Đưa giúp cháu với
Số nhà .............. 24
Khi đọc đến câu cuối cùng "số nhà .............. 24" thì đồng thời em đó gi¬
sè nhà 24 của mình lên cho cả lớp xem. Lúc này nhiệm vụ của "Bác đưa
thư" phải tính nhẩm cho nhanh để chọn đúng lá thư có ghi phép tính có kết
quả là số tương ứng giao cho chủ nhà (ở trường hợp này phải chọn phong bì
"8 x 3" hoặc "3 x 8" giao cho chủ nhà. Chủ nhà nhận thư và nói lời "cảm
ơn". Cứ như vậy các bạn chơi lại nói và "Bác đưa thư" lại tiếp tục đưa thư
cho các nhà.
20/35
20


Tổ chức trò chơi toán học cho học sinh lớp 3
Nu "bỏc a th" nhm sai, a khụng ỳng a ch nhn th thỡ

khụng c úng vai a th na m tr v ch cỏc bn khỏc lờn thay.
Nu cỏc ln th u ỳng thỡ sau 3 ln c cụ giỏo tuyờn dng v
i ch cho bn khỏc chi. Trũ chi ny ỏp dng dy cỏc bng nhõn, bng
chia cả lp 2 v lp 3.
3. Trũ chi : Ginh c chin thng
* Trũ chi ny c s dng cng c khỏi nim gim i mt s ln v
gp lờn mt s ln, bng nhõn, bng chia, qua đó luyn cỏch x lý linh hot
cho học sinh.
* Chun b chi : Giỏo viờn chun b mt s phiu hc tp, cú th cú ni
dung nh sau:
- Phiu 1 :
Thờm
B
Gp

5

20

gim 6 ln

t 14

ln

gp 9 ln

- Phiu 2 :
Gp 4 ln
Bt 14

gim 8 ln

gp 7 ln

thờm 4

- Phiu 3 :
Gp4

ln

Gim 6
21/35
21

ln

gim 9 ln


Tổ chức trò chơi toán học cho học sinh lớp 3
Bt 27

gp 3 ln

Cỏch chi : Giỏo viờn phỏt cho mi bn mt phiu . Em ngi u dãy lm
phộp tớnh u tiờn ri vit kt qu vo hỡnh trũn sau ú chuyn ngay phiu
cho bn th 2 trong dóy tớnh tip. C nh vy cho n hc sinh cui cựng
ca dãy.

Nu nhúm no v ớch trc < lm nhanh v ỳng nht > thỡ thắng cuc,
ginh c c chin thng, nhn c phn thng là bỳt chỡ, thc k, ....
Trong trng hp cỏc i cựng lm xong mt lỳc thỡ i no cú kt qu
ỳng, trt t khi chi s thng cuc.
Trũ chi cú th s dng trong cỏc tit
-

Luyn tp (bi s 1 trang 38 SGK )

-

Luyn tp chung ( bi s 4 trang 77 SGK .)
Với việc tổ chức chuyển bài tập thành trò chơi trong giờ học, những giờ

học Toán tng chng khô khan và cng thng nhng tôi thấy học sinh của
mình rt hng thú, say mê và yêu thích môn hc hơn .
4.Trũ chi : Rng rắn lờn mõy
- S dng trũ chi ny kim tra k nng tớnh nhm ca hc sinh.
Vớ d : Cng c cỏc bng nhõn, chia...
- Chun b :
- Mt t giy vit sn cỏc phộp tớnh nhõn, chia trong cỏc bng nhõn
chia trong cỏc bng ó hc
- Cỏch chi : Mt em c ch nh lm u rng lờn bng
+ Em ct ting hỏt :
" Rng rắn lờn mõy
22/35
22


Tổ chức trò chơi toán học cho học sinh lớp 3

Rng rắn lờn mõy
Ai m tớnh gii v õy vi mỡnh"
+ Sau ú em hi :
"Ngi tớnh gii cú nh hay khụng ?"
- Mt em hc sinh bt k tr li :
"Cú tụi ! Cú tụi !"
- Em lm u rng ra phộp tớnh ú, vớ d : " 56 : 7 bng bao nhiờu ?"
- Em tớnh gii tr li (nu tr li ỳng thỡ c i tip theo em u
rng). C nh th em lm u rng c ra cõu hi v cun n lờn mõy.
- Lu ý : trũ chi ny nờn chn em lm u rng (l em Trng trũ)
phi nhanh nhn, hot bỏt.
*** Trũ chi ny cú th ỏp dng vi cỏc bi tp cng, tr, nhõn, chia nhm
vi cỏc s trũn chc, trũn trm, trũn nghỡn.
2.4 Cỏc trũ chi cng c v cỏc i lng
1. Trũ chi: Thi quay kim ng h
Trò chơi này cng c k nng xem ng h, cng c nhn bit cỏc n
v thi gian (gi phỳt) v rèn luyện tác phong nhanh nhẹn, tinh mắt, nhanh tay.
- Chun b : 4 mụ hỡnh ng h
- Cỏch chi :
+ Chia lp thnh 4 i (4 t theo lp hc)
+ Ln th nht : Gi 4 em lờn bng (4 em i din cho 4 i), phỏt cho
mi em 1 mụ hỡnh ng h, chun b quay kim ng h theo hiu lnh ca
giỏo viờn. Khi nghe giỏo viờn hụ to 1 gi no ú, 4 em ny ngay lp tc phi
quay kim n ỳng gi ú. Em no quay chm nht hoc sai lch sẽ b loi
khi cuc chi.
23/35
23


“ Tæ chøc trß ch¬i to¸n häc cho häc sinh líp 3”

+ Lần thứ hai : Các đội lại thay người chơi khác
+ Cứ chơi như vậy 8 - 10 lần. Đội nào còn nhiều thành viên nhất đội đó
là đội thắng cuộc.
* Lưu ý : Để các em chơi nhanh, vui và thử phản ứng nhanh giáo viên
cần chuẩn bị sẵn 1 số giờ viết ra giấy (không phải nghĩ lâu) để khi hô cho
nhanh
* Ví dụ : 7 giờ 5 phút, 11 giờ 50 phút, 9 giờ kém 10 phút, 4 giờ kém 5 phút, 8
giờ 7 phút, 12 giờ 34 phút, 4 giờ kém 13 phút...
Trò chơi này áp dụng cho các bài liên quan đến xem giờ ( Tiết 13, 14 Bài
xem đồng hồ - Thực hành xem đồng hồ)
2.Trò chơi : Đi siêu thị
Trò chơi này củng cố cho học sinh nhận biết và sử dụng một số loại
giấy bạc trong phạm vi 100.000 đồng (1.000 đồng, 2.000 đồng, 5.000 đồng,
10.000 đồng, 20.000 đồng, 50.000 đồng, 100.000 đồng), rèn kỹ năng cộng,
trừ các số có đơn vị "đồng" và thực hành trả tiền và nhận lại tiền thừa trong
khi mua và bán.
- Chuẩn bị :
+ 1 số tờ giấy bạc loại 500 đồng, 1.000 đồng, 2.000 đồng, 5. 000 đồng,
10.000 đồng)
+ 1 số đồ vật : bóng, giấy kiểm tra, hồ dán, cặp tóc, tranh cát,....
+ 1 số tờ bìa ghi giá 1.000 đồng; 3.000 đồng; 6.000 đồng; 7.000 dồng;
55.000 đồng; 15.000 đồng.
+ Tất cả bày lên bàn giáo viên
- Cách chơi :
+ Gọi 2 em chơi : - 1 em đóng người bán hàng
24/35
24


Tổ chức trò chơi toán học cho học sinh lớp 3

- 1 em úng ngi mua hng
+ Phỏt tin cho c 2 em
+ Ngi mua hng cú th mua bt kỳ mt hng no và tr tin theo
ỳng giỏ ghi trờn sn phm. Ngi mua v ngi bỏn hng s phi suy ngh
đa bao nhiêu tiền và trả lại bao nhiêu tiền.
Vớ d : Mua búng giỏ 1.500 ng
Ngi mua a : 2.000 ng
Ngi bỏn phi suy ngh v tr li : 500 ng
- Sau mi 1 ln chơi 2 em úng vai mua bỏn xong thì cho cỏc bn nhn
xột, nu ỳng thì c chi ln 2 v c thng mt vi nhón v. Nu sai
thỡ v ch bn khỏc lờn chi.
* Tng kt : Khen những em ngh ra cỏch tr tin ngi bỏn phi
suy ngh tr li khú v em bit tớnh tr li cho ỳng l nhng "nh kinh
doanh gii".
Trũ chi ny ỏp dng trong bi : Tin Vit Nam - Tit 125, 126, 127)
Với trò chơi này, khi triển khai áp dụng vào tiết học, tôi thấy không khí
lớp học sôi động hẳn lên, học sinh ham học hơn và đặc biệt các em t ra
nhanh nhn, linh hot v t nhiờn khi giao tip mua v bỏn.
2.5 Trũ chi cng c v tớnh giỏ tr ca biu thc
1. Trũ chi : Bỏc mt n thụng thỏi
* Trũ chi ny giỳp hc sinh cng c li th t thc hin phộp tớnh trong
biu thc, rốn luyn k nng quan sỏt, kh nng din t thnh tho, t tin .
Chun b : Giỏo viờn chun b 4 bin hỡnh mt n, mt bờn cú hỡnh mt
ci mt bờn cú hỡnh mt mu, 4 bng con. Chn 3 i chi, mi i chi
khong 3 em. Chn ban th ký, ban giỏm kho, cỏc em cũn li l c ng
viờn .
25/35
25