Đề thi & đáp án tuyển sinh 10 Chuyên Môn Ngữ văn 1

Câu1 (1điểm)
a) Chỉ ra hiện tợng đổi trật tự cú pháp trong khổ thơ sau :
Nhà ai mới nhỉ, tờng vôi mới
Thơm phức mùi tôm nặng mấy nong
Ngồn ngộn sân phơi khoai dát nắng
Giếng vờn ai vậy, nớc khơi trong
(Tố Hữu)
b) Phân tích ngắn gọn giá trị biểu đạt của biện pháp đổi trật tự cú pháp này.
Câu2 (2 điểm)
Trình bày ngắn gọn ấn tợng của em về quê hơng Ninh Bình.
Câu3 (2 điểm)
Giới thiệu về nhà thơ Chính Hữu và bài thơ Đồng chí.
Câu4 (3 điểm)
Phân tích khổ thơ sau:
Bỗng nhận ra hơng ổi
Phả vào trong gió se
Sơng chùng chình qua ngõ
Hình nh thu đã về
(Hữu Thỉnh - Sang thu - ngữ văn 9 tập 1)
Câu5 (5 điểm)
Chứng minh: Nghệ thuật kể chuyện đan xen giữa hiện thực và mộng tởng đã
góp phần làm nên sức hấp dẫn của truyện Cô bé bán diêm của An-đec-xen (Ngữ
văn8 , tập 1)
Câu6 (7 điểm)
Trong bài thơ Đọc kiều Chế Lan Viên viết:
Chạnh thơng cô Kiều nh đời dân tộc
Sắc tài sao mà lắm truân chuyên
Bằng những hiêủ biết về tác phẩm Truyện Kiều - Nguyễn Du, hãy chứng minh
Thuý Kiều rất tài sắc mà lắm truân chuyên, từ đó hãy cho biết ý kiến của em về hai
câu thơ trên.
......................Hết.........................

Mã ký hiệu
đ01v-08-tsl10ch
đề thi tuyển sinh lớp 10 thpt chuyên
Năm học: 2008-2009
Môn thi: ngữ văn
Thời gian: 150 phút (không kể thời gian giao đề)
( Đề này gồm 6 câu 1 trang)
Câu1 (1điểm)
a) Chỉ đúng hiện tợng đổi trật tự cú pháp trong khổ thơ đã cho: (Thơm phức
mùi tôm; nặng mấy nong; ngồn ngộn sân phơi) (0,5 điểm)
b) Nêu đợc giá trị biểu đạt của biện pháp đổi trật tự cú pháp ở khổ thơ:
Do đổi trật tự so với trật tự thông thờng nên những biểu hiện của sự trù phú, đủ
đầy, hạnh phúc, ấm no của một cuộc sống mới ở vùng quê biển đợc nổi bật hẳn lên
(0,5 điểm)
Câu2 (2 điểm)
a) Yêu cầu về hình thức: Biết viết một đoạn văn ngắn gọn theo đúng yêu cầu,
diễn đạt rõ ràng, mạch lạc, lập luận chặt chẽ, viết có cảm xúc, không mắc lỗi về câu,
chính tả...
b) Yêu cầu về nội dung: Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau,
nhng phải đảm bảo những ý cơ bản sau:
- Trình bày đợc ấn tợng, cảm xúc về Ninh Bình (có thể là một địa danh hoặc một
nét văn hoá, một món ăn...) nhằm thể hiện đợc tình yêu và niệm tự hào về quê hơng,
về đất nớc của bản thân.
Câu3 (2 điểm): Cần thể hiện đợc những nội dung sau:
a) Tác giả (1 điểm)
- Tên khai sinh là Trần Đình Đắc sinh năm 1926 tại Nghệ An, quê ở Hà Tĩnh. Tr-
ớc cách mạng tháng tám học trung học ở Hà Nội. Năm 1946 ra nhập Trung đoàn thủ
đô, năm 1950 phụ trách Đoàn văn công quân đội, năm 1953-1954 tham ra các chiến
dịch Thợng Lào và Điện Biên Phủ, từ năm 1954 tiếp tục công tác văn nghệ trong
quân đội.

- Trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ, Chính Hữu hầu nh
chỉ viết về ngời chiến sĩ và cuộc chiến đấu chống ngoại xâm. Ông sáng tác ít, nhng
để lại ấn tợng sâu đậm trong lòng ngời đọc.
- Tác phẩm chính là tập thơ Đầu súng trăng treo (1966)
b) Bài thơ Đồng chí (1 điểm)
- Sáng tác vào năm 1948 sau khi Chính Hữu đã cùng đồng đội tham gia chiến
dịch thu đông năm 1947. Bài thơ nói về tình đồng chí, đồng đội thắm thiết, sâu
nặng.
Câu4 (3 điểm)
a) Yêu cầu về hình thức: Viết đợc một bài nghị luận với lập luận chặt chẽ, sử
dụng từ ngữ linh hoạt, chính xác.
b) Yêu cầu về nội dung: Cần đảm bảo đợc những nội dung sau:
- Tác giả đã đem đến cho chúng ta những cảm nhận sâu sắc về thiên nhiên:
+ Đó là những tín hiệu của mùa thu với những nét phác hoạ tài hoa: hơng ổi,
gió se, sơng chùng chình giản dị mà hiện lên đầy gợi cảm (1 điểm) .
Mã ký hiệu
Hd 01v-08-tsl10ch
Hớng dẫn chấm thi tuyển sinh lớp 10 thpt chuyên
Năm học: 2008-2009
Môn thi: ngữ văn
Thời gian: 150 phút (không kể thời gian giao đề)
+ Động từ phả rất tài tình bởi không chỉ gợi đợc gió mà còn gợi đợc cả hơng, thể
hiện sự đậm đà trong tình quê của nhà thơ (1 điểm) .
+ Tiếp nối những tín hiệu mùa thu là hình ảnh thu đầy ần tợng, gợi lên không khí
êm ả, thanh và tĩnh của thôn quê(1 điểm) .
Tín hiệu thu đợc cảm nhận bằng cả khứu giác và thị giác. Ta nh cảm nhận thấy
một hồn quê, một tình quê giản dị và sâu sắc, làm ta thêm yêu quê hơng đất nớc
mình.
Câu5 (5 điểm)
a) Yêu cầu về kĩ năng: Đây là dạng đề nghị luận văn học nên cần đảm bảo các

yêu cầu của một đề văn nghị luận về kết cấu, bố cục, lập luận...
b) Yêu cầu về kiến thức: Ngời viết cần phải chỉ ra đợc hiện thực và mộng
tởng đợc kể đan xen nh thế nào trong truyện. Cách kể ấy có tác dụng gì trong việc
biểu đạt nội dung t tởng của tác phẩm. Cần đảm bảo đợc các ý cơ bản sau:
- Nêu đợc hoàn cảnh đáng thơng của cô bé bán diêm: Đêm giao thừa tuyết
rơi, lạnh buốt, em phong phanh trong tà áo mỏng đi bán diêm...(0,5 điểm)
- Tác giả đã dùng nghệ thuật tơng phản để làm nổi bật hoàn cảnh hết sức tội
nghiệp của em: Tơng phản giữa nơi dành cho em (đờng phố tối đen) với những ngôi
nhà sáng rực ánh đèn, giữa mùi ngỗng quay trong phố với cái bụng đói cồn cào của
em.(1,5 điểm)
- Đặc sắc hơn, tác giả đã dùng cách kể chuyện đan xen giữa hiện thực và mộng
tởng để truyền vào lòng ngời đọc niềm thơng cảm với nỗi bất hạnh của em bé và
đồng cảm với những ớc mơ, khao khát của em (1,5 điểm)
- Phân tích đợc bốn lần quẹt diêm với bốn ảo ảnh (0,5 điểm) .
- Cách kể chuyện nh vậy làm cho câu chuyện tràn đầy tính bi kịch nhng lại vẫn
không ít chất thơ mộng của một truyện cổ tích (0,5 điểm) .
- Những ớc mơ của em bé giúp ta hiểu rằng dù bị cái đói, cái rét hành hạ, bị
ngời đời thờ ơ, nhng em vẫn giữ đợc tâm hồn trong sáng, lơng thiện. Cái chết của
em là sự tố cáo mạnh mẽ trớc nhân tâm, xã hội (0,5 điểm) .
Câu6 (7 điểm)
1. Về kiến thức: Học sinh có nhiều cách trình bày khác nhau song cần đảm bảo
đợc những ý cơ bản sau:
a) Chứng minh (3,5 điểm)
- Thuý Kiều tài sắc vẹn toàn Sắc đành đòi một tài đành hoạ hai
- Thuý Kiều lắm truân chuyên: Cuộc đời chìm nổi lênh đênh với biết
bao cay đắng, bị dày vò cả thể xác lẫn tinh thần.
b) Bình luận (2,5 điểm)
- ý kiến của Chế Lan Viên là đúng tuy đối tợng cha tơng đồng:
Lịch sử dân tộc từ thời dựng nớc đến nay tuy có nhiều trang hào hùng, vẻ vang nhng
cũng có nhiều trang đau khổ.

- Thái độ của nhà thơ: Thơng xót, đồng cảm với thân phận một con
ngời, cao hơn cả là dân tộc, chứng tỏ lòng yêu thơng con ngời, yêu quê hơng, đất n-
ớc của nhà thơ.
- Liên hệ với thực tế (1 điểm)
2. Về kĩ năng: Biết làm bài văn nghị luận với lập luận chặt chẽ, bố cục rõ ràng,
diễn đạt tốt, không mắc lỗi chính tả, lỗi câu.
.................................... Hết....................................