08 PP giai BT di truyen phan tu TLBG

Khoá h c LT H KIT-1: Môn Sinh h c (Th y Nguy n Quang Anh)

PH

Ph

ng pháp gi i bài t p v di truy n phân t

NG PHỄP GI I BÀI T P V DI TRUY N PHÂN T
(TÀI LI U BÀI GI NG)

Giáo viên: NGUY N QUANG ANH
Các bài t p trong tài li u này đ c biên so n kèm theo bài gi ng Ph ng pháp gi i bài t p v di truy n phân t thu c
khóa h c LT H KIT-1: Môn Sinh h c (Th y Nguy n Quang Anh) t i website Hocmai.vn đ giúp các B n ki m tra,
c ng c l i các ki n th c đ c giáo viên truy n đ t trong bài gi ng t ng ng.
s d ng hi u qu , B n c n h c
tr c bài gi ng Ph ng pháp gi i bài t p v di truy n phân t sau đó làm đ y đ các bài t p trong tài li u này.

A. C u trúc ADN:
I. Lo i 1: Tính s Nuclêôtít (N) c a gen:
1. i v i 1 m ch:
* Trong AND s nu và chi u dài c a m ch 1 b ng m ch 2
* A1 = T2 ; T1 = A2 ; G1 = X2 ; X1 = G2
* A1 + T1 + G1 + X1 = A2 + T2 + G2 + X2 = N/2
2. i v i 2 m ch:
S nu m i lo i c a AND là s nu lo i đó c 2 m ch:
A = T = A1 + A2 = T1+ T2 = A1+ T1 = A2 + T2
G = X = G1 + G2 = X1+ X2 = G1+ X1 = G2 + X2
* Chú ý khi tính t l :
% A1  % A2
%T1  %T 2

%G1  %G 2
% X1  % X 2
2
2
2
2
=
; %G=%X=
=
%A=%T=

3. T ng s nu c a ADN:
N = 2A + 2G = 2T + 2X
N = 2 (A +T) = 2 (T + X)
N = 20 x S chu k xo n
N = M/300 (M : kh i l ng phân t ADN)
N = L.2/3,4 (L: chi u dài c a AND tính b ng A0)
* Chú ý : 1mm = 103µ = 106 nm = 107 A0
II. Lo i 2: Tính chi u dài
*Chi u dài AND là chi u dài c a 1 m ch: L = N/2.3,4 Ao
III. Lo i 3: Tính s liên k t hyđrô và s liên k t hoá tr đ ng- photpho
1.S liên k t hyđrô
H = 2A + 3G
2. S liên k t hoá tr
* S liên k t hoá tr gi a các nu trong c 2 mach đ n c a ADN
HT = 2 ( N/2- 1) = N – 2
* S liên k t hoá tr c a c phân t AND = T ng s liên k t hoá tr gi a các nu + t ng s liên k t hoá tr
c a m i nu:
(N – 2) + N = 2 (N – 1)
B. C ch t nhơn đôi AND (t sao)

I. Lo i 1: Tính s nu t do môi tr ng cung c p
Hocmai.vn – Ngôi tr

ng chung c a h c trò Vi t

T ng đài t v n: 1900 58-58-12

- Trang | 1 -


Khoá h c LT H KIT-1: Môn Sinh h c (Th y Nguy n Quang Anh)

Ph

ng pháp gi i bài t p v di truy n phân t

1. Qua m t đ t t nhơn đôi:
* N t do = N
* A t do = T t do = A gen = T gen; G t do = X t do = G gen = X gen
2. Qua nhi u đ t t nhơn đôi: (x đ t)
* Tính s AND con: T ng s AND = 2x
* Dù đ t t nhân đôi nào trong s các AND oon t o ra t 1 AND ban đ u v n có 2 AND con mà m i
AND con này có 1 m ch m i và 1 m ch c
* S AND con có 2 m ch đ u m i = 2x – 2
* T ng s nu sau cùng trong các AND con = N. 2x
* T ng s nu t do c n dùng cho 1 AND qua x đ t t nhân đôi:
N t do = N.2x – N = N(2x – 1)
* S nu t ng lo i c n dùng cho 1ADN qua x đ t t nhân đôi là:
A t do = A(2x- 1) …… (ho c T, X, G)
II. Lo i 2: Tính s liên k t hyđrô ho c s liên k t hoá tr đ ng- phôtpho đ

c hình thành ho c b phá v

1. Qua 1 đ t t nhơn đôi:
H (b phá v ) = HADN
* H hình thành = 2 HADN
* S liên k t hoá tr đ c hình thành: HT hình thành = 2 ( N/2- 1) = N – 2
2. Qua x đ t t nhơn đôi:
* Tính s liên k t hiđrô b phá v :
- đ t nhân đôi th nh t = H
- đ t nhân đôi th hai = 2H
S liên k t hiđrô b đ t m i đ t
- đ t nhân đôi th ba = 4H
t ng s LK hyđrô b phá v là t ng c a dãy c p s nhân: H + 2H + 4H….
∑H b phá v = HADN (2x- 1)
* ∑H hình thành trong các AND con = HADN. 2x
* ∑HT đ c hình thành trong các AND con= (N/2- 1)(2.2x – 2) = (N- 2) (2x- 1)
C. C u trúc ARN
I. Lo i 1: Tính s ribô nuclêôtit c a ARN (rN)
* rN = rA + rU + rG + rX = N/2
* rA = T m ch g c ; rU = A m ch g c ; rG = X m ch g c ; rX = G m ch g c ;
* rN = m(ARN)/300
II. Lo i 2: Tính chi u dài và s LK hoá tr -P c a ARN
1. Tính chi u dài: l(ARN) = L AND = N/2. 3,4 A0 = rN x 3.4 A0
2. S LK hoá tr gi a các ribônu trong ARN = rN- 1
3. T ng s LK hoá tr có trong ARN = rN- 1 + rN = 2rN – 1
D. C ch t ng h p ARN
I. Tính s rN t do c n dùng:
1. Qua 1 l n sao mã:
* rAt do = T m ch g c; rUt do = A m ch g c; rGt do =X m ch g c; rXt do = G m ch g c;

* S rN t do môi tr ng cung c p cho 1 l n sao mã = N/2
Hocmai.vn – Ngôi tr

ng chung c a h c trò Vi t

T ng đài t v n: 1900 58-58-12

- Trang | 2 -


Khoá h c LT H KIT-1: Môn Sinh h c (Th y Nguy n Quang Anh)

Ph

ng pháp gi i bài t p v di truy n phân t

2. Qua nhi u l n sao mã (k l n):
* rN t do = k. rN = k . N/2
*S
*S
rAt
rGt

phân t ARN con = k
rN t do m i lo i c n dùng :
do = k. rA = T m ch g c ; rUt do = k. rU = A m ch g c ;
do = k. rG = X m ch g c ; rXt do = k. rX = G m ch g c ;

E. C u trúc prôtêin:
I. Tính s b ba mã hoá, s axit amin

(N: t ng s nuclêôtit ch a trong các đo n exon c a gen)
* C 3 c p nu k ti p trong gen ho c 3 ribônu k ti p trên ARN h p thành 1 b ba mã hoá:
S b ba mã hoá = N/6 = rN/3
* Mã k t thúc không mã hoá aa ch làm tín hi u d ng t ng h p chu i pôly pép tit. Mã m đ u mã hoá aa
nh ng aa này không tham gia vào c u trúc c a phân t prôtêin hoàn ch nh:
S aa tham gia = N/6- 1 = rN/3- 1; S aa c a chu i pôly peptit hoàn ch nh = N/6- 2 = rN/3- 2
II. Tính s liên k t peptit
S LK peptit trong chu i pôly peptit = s aa – 1
F. C ch t ng h p prôtêin:
I. Tính s aa t do c n dùng :
* Cho 1 l n d ch mã
S aa c n dùng = N/6- 1 = rN/3- 1
S aa c a chu i pôly peptit hoàn ch nh = N/6- 2 = rN/3- 2
* N u gen phiên mã n l n s t o ra n phân t mARN, n u m i phân t mARN có k l
thì:
S aa c n dùng = n.k.(rN/3- 1)
S aa c a các chu i pôly peptit hoàn ch nh = n.k.(N/6- 2) = n.k.(rN/3- 2)

t ribôxom tr

t qua

II. Tính s phân t n c gi i phóng, s liên k t peptit
* S phân t H2O gi i phóng khi t ng h p xong 1 chu i pôly pep tit = rN/3- 2
* T ng s phân t n c đ c gi i phóng khi t ng h p nhi u chu i poly peptit cùng lo i:
∑H2O gi i phóng = s chu i poly peptit. (rN/3- 2)
* S LK peptit hình thành khi t ng h p xong 1 chu i pôly pep tit = rN/3- 2
* S LK peptit c a 1 chu i pôly pep tit hoàn ch nh = rN/3- 3
* T ng s LK peptit có trong nhi u chu i poly peptit hoàn ch nh cùng lo i:
∑LK peptit= s chu i poly peptit. (rN/3- 3)

IV. Tính s tARN:
- M i l t gi i mã 1 tARN cung c p 1 aa 1 phân t tARN gi i mã bao nhiêu l t thì cung c p b y nhiêu
aa
- S gi i mã c a các lo i tARN không gi ng nhau (có lo i gi i mã 1 l n, có lo i gi i mã 2 l n, 3 l n…)
+ N u có x phân t tARN gi i mã 3 l n
S aa do chúng cung c p là 3x
+ N u có y phân t tARN gi i mã 2 l n
S aa do chúng cung c p là 2y
+ N u có z phân t tARN gi i mã 1 l n
S aa do chúng cung c p là 1z
V y t ng s aa c n dùng b ng s aa 3 lo i tARN đó cung c p
Hocmai.vn – Ngôi tr

ng chung c a h c trò Vi t

T ng đài t v n: 1900 58-58-12

- Trang | 3 -


Khoá h c LT H KIT-1: Môn Sinh h c (Th y Nguy n Quang Anh)

Ph

ng pháp gi i bài t p v di truy n phân t

∑aa t do c n dùng = 3x + 2y + z
Giáo viên : Nguy n Quang Anh
Ngu n :

Hocmai.vn – Ngôi tr

ng chung c a h c trò Vi t

T ng đài t v n: 1900 58-58-12

Hocmai.vn

- Trang | 4 -