TLBG PP nhan biet cac bai tap QLDT

Khoá h c LT H KIT-1: Môn Sinh h c (Th y Nguy n Quang Anh)

PH

Ph

ng pháp nh n bi t các d ng bài t p QLDT

NG PHỄP NH N BI T CÁC D NG BÀI T P QLDT
(Tài li u bài gi ng)

Giáo viên: NGUY N QUANG ANH
Các bài t p trong tài li u này đ c biên so n kèm theo bài gi ng Ph ng pháp nh n bi t các d ng bài t p QLDT
thu c khóa h c LT H KIT-1: Môn Sinh h c (Th y Nguy n Quang Anh) t i website Hocmai.vn đ giúp các B n ki m
tra, c ng c l i các ki n th c đ c giáo viên truy n đ t trong bài gi ng t ng ng.
s d ng hi u qu , B n c n h c
tr c bài gi ng Ph ng pháp nh n bi t các d ng bài t p QLDT sau đó làm đ y đ các bài t p trong tài li u này.

1. Ph
TH1:

ng pháp nh n bi t d ng bài t p v quy lu t phân li:
Ptc: Cây cao x Cây lùn

F1 : 100% Cây cao
F2 : 3 cây cao : 1 cây lùn
Suy ra tính tr ng cây cao tr i hoàn toàn so v i tính tr ng cây lùn
Quy c gen: A_ cây cao
a_ cây lùn
-> Ptc: AA x aa
F1 : 100% Aa

F2: 1AA:2Aa:1aa
Note: tr ng h p này, n u Ptc, tr i l n hoàn toàn, 1 gen quy đ nh 1 tính tr ng, t l ki u hình F2 là 3:1
thì s suy ra phép lai s chi ph i b i quy lu t phân li c a Men-đen.
TH2:
P : Cây cao x Cây lùn
F1: 1/2 cây cao : 1/2 cây lùn
Và không nói đ n y u t gi i tính đây, thì cây cao s là tính tr ng tr i hoàn toàn so v i tính tr ng cây
lùn.
Quy c gen: A_cây cao
A_cây lùn
+ F1: thu đ c t l ki u hình là 1:1=2 ki u t h p giao t =2 giao t x 1 giao t
-> cây cao P có ki u gen d h p Aa
+ F1 có cây lùn aa, nh n giao t a t c b và m -> cây P cao có ki u gen d h p Aa
Note: tr ng h p này, P là phép lai phân tích, Fa có t l ki u hình là 1:1 -> đ c P: Aa x aa
2. Ph ng pháp nh n bi t d ng bài t p v quy lu t phơn li đ c l p:
nh n di n bài toán thu c quy lu t di truy n Men-đen, chúng ta có th c n c vƠo các c s sau:
TH1: D a vào đi u ki n nghi m đúng c a quy lu t Men-đen:
- M i tính tr ng do 1 gen quy đ nh.
- Các gen n m trên các c p NST t ng đ ng khác nhau.
TH2: D a vào t l phân li ki u hình đ i con
- V i phép lai gi a các cá th d h p n c p gen thì t l đ i con là: (3:1)n ho c (1:2:1)n
- V i phép lai phân tích cá th d h p n c p gen thì t l đ i con là: (1:1)n
TH3: N u bi t t l ki u hình nào đó con lai

Hocmai.vn – Ngôi tr

ng chung c a h c trò Vi t

T ng đài t v n: 1900 58-58-12

- Trang | 1 -


Khoá h c LT H KIT-1: Môn Sinh h c (Th y Nguy n Quang Anh)

Ph

ng pháp nh n bi t các d ng bài t p QLDT

Khi lai hai c p tính tr ng mà t l m t ki u hình đ c bi t b ng, ho c là b i s c a 6,25% ho c 1/16; hay
khi lai n c p tính tr ng mà t t l c a ki u hình đã bi t cho phép xác đ nh đ c s lo i giao t c a b
ho c m có t l b ng nhau ho c là

c s c a 25%.

3. Ph ng pháp nh n bi t d ng bài t p v quy lu t liên k t gen:
- N u đ bài cho ho c có th xác đ nh đ c đ y đ các y u t sau đây
+ Lai hai hay nhi u c p tính tr ng, có quan h tr i - l n
+ Ít nh t m t c th đem lai d h p các c p gen
+ T l con lai gi ng v i t l c a lai m t c p tính tr ng c a quy lu t Menđen (100%; 1 : 2 : 1; 3 : 1; 2 : 1;
1 : 1).
- C th đem lai d h p 3 c p gen tr lên n m trên hai c p nhi m s c th t ng đ ng:
+ N u ki
+ N u ki
l p)
Trong tr
có hi n t

u gen đó t th ph n cho con lai 16 t h p
u gen đó lai phân tích cho t l con lai là 1 : 1 : 1 : 1; ... (ít h n so v i tr

ng h p phân ly đ c

ng h p đó, có th suy ra r ng c th d h p 3 c p gen ch t o 4 lo i giao t ngang nhau t c ph i
ng liên k t gen hoàn toàn.

4. Ph ng pháp nh n bi t d ng bài t p v quy lu t hoán v gen:
+ N u phép lai t hai c p tính tr ng tr lên, có quan h tr i - l n cho t l ki u hình
là t l c a quy lu t phân ly đ c l p và quy lu t liên k t gen hoàn toàn.
+ M t s bài t p minh ho v hoán v gen

đ i con không ph i

5. Bài t p luy n t p:
Bài t p 1:
Ptc: Cây cao, hoa đ x cây lùn, hoa tr ng
F1 : 100% cây cao, hoa đ
V i m i tr ng h p phân li F2, hãy gi i thích:
TH1: F2: 3 cây cao, hoa đ : 1 cây lùn, hoa tr ng
TH2: F2: 9 cây cao, hoa đ : 3 cây cao, hoa tr ng : 3 cây lùn, hoa đ : 1 cây lùn, hoa tr ng
TH3: F2: 0,51 cây cao, hoa đ : 0,24 cây cao, hoa tr ng : 0,24 cây lùn, hoa đ : 0,01 cây lùn, hoa tr ng
Bi t r ng, m t gen quy đ nh m t tính tr ng
L i gi i:
F1: 100% cây cao, hoa đ
-> Cây cao tr i hoàn toàn so v i cây th p
Hoa đ tr i hoàn toàn so v i hoa tr ng
Quy c gen: A_cây cao
B_hoa đ
a_cây th p
b_hoa tr ng

TH1: F2: 3 cây cao, hoa đ : 1 cây lùn, hoa tr ng
F2 có 4 t h p giao t = 2 giao t x 2 giao t
Suy ra F1 d h p 2 c p gen AB//ab
P: AB//AB x ab//ab
TH2: F2 có:
Cao: lùn= 3 : 1
Hoa đ : hoa tr ng= 3 : 1
Hocmai.vn – Ngôi tr

ng chung c a h c trò Vi t

T ng đài t v n: 1900 58-58-12

- Trang | 2 -


Khoá h c LT H KIT-1: Môn Sinh h c (Th y Nguy n Quang Anh)

Ph

ng pháp nh n bi t các d ng bài t p QLDT

Cách 1: (3 cao: 1 lùn)(3 hoa đ : 1 hoa tr ng)=9:3:3:1
úng t l đ u bài -> phân li đ c l p
Cách 2: d a vào tích t l c a các c p gen h p l i
Cao=3/4, lùn=1/4
Cao, lùn=3/4.1/4=3/16 -> đúng t l đ u bài -> phân li đ c l p
S đ lai:
P:AABB x aabb
F1: AaBb

TH3: v n xét s di truy n riêng r t ng c p tính tr ng đem lai
Cao: lùn= 3:1
Hoa đ : Hoa tr ng= 3:1
Xét s di truy n chung:
(3:1)(3:1) khác t l ki u hình F2 -> không phân li đ c l p
T l F2 c ng khác t l liên k t gen -> hoán v gen
Ta xác đ nh t n s hoán v gen d a t l ki u hình đ ng h p l n
0,1 ab//ab = ab x ab = 0.1 x 0.1 (0.1<0.25)
-> giao t ab sinh ra do hoán v gen
f=0.1 x 2=0.2
F1: Ab//aB
Bài t p 2: 1 loài đ ng v t:
A_lông đen
B_lông qu n
a_lông tr ng
b_lông th ng
Bi t tính tr ng tr i là tr i hoàn toàn. Các gen quy đ nh màu lông và hình d ng lông cùng n m trên m t
NST và cách nhau 20cM.
Ptc: lông đen, qu n x lông tr ng, th ng
Thu đ c F1. Cho F1 ng u ph i thu đ c F2. K t qu thu đ c F2 nh th nào?
L i gi i:
Ptc: AB//AB x ab//ab
Gp: AB
ab
F1 : AB//ab
T l ab//ab (tr ng, th ng) = (0,5-0,1)x(0,5-0,1) = 0.16
% en, qu n = 50% + % tr ng, th ng = 66%
% en, th ng = % tr ng, qu n = 25% - % tr ng, th ng = 9%

Giáo viên : Nguy n Quang Anh

Ngu n :

Hocmai.vn – Ngôi tr

ng chung c a h c trò Vi t

T ng đài t v n: 1900 58-58-12

Hocmai.vn

- Trang | 3 -