Hoàn thiện công tác lập dự toán hoạt động tại công ty cổ phần vật tư và xây dựng đắk lắk

BỘ GIÁO DỤC VÀ ðÀO TẠO
ðẠI HỌC ðÀ NẴNG

NGUYỄN THỊ HUÂN

HOÀN THIỆN CÔNG TÁC LẬP DỰ TOÁN
HOẠT ðỘNG TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN VẬT TƯ
VÀ XÂY DỰNG ðẮK LẮK

Chuyên ngành: Kế toán

Mã số: 60.34.03.01

TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ KẾ TOÁN

ðà Nẵng - Năm 2016


Công trình ñược hoàn thành tại
ðẠI HỌC ðÀ NẴNG

Người hướng dẫn KH: PGS. TS HOÀNG TÙNG

Phản biện 1: TS. ðOÀN NGỌC PHI ANH
Phản biện 2: PGS. TS. TRỊNH VĂN SƠN
.

Luận văn ñã ñược bảo vệ trước Hội ñồng chấm Luận
văn tốt nghiệp Thạc sĩ Kế toán họp tại ðắk lắk vào ngày 17
tháng 9 năm 2016.

Có thể tìm hiểu luận văn tại:
- Trung tâm Thông tin – Học liệu, ðại học ðà Nẵng;
- Thư viện trường ðại học Kinh tế, ðại học ðà Nẵng


1
MỞ ðẦU
1. Tính cấp thiết của ñề tài
Là một doanh nghiệp xây dựng nhưng công tác lập dự toán
hoạt ñộng của Công ty cổ phần vật tư và xây dựng ðắk Lắk còn
nhiều hạn chế như: sự phối hợp và chia sẻ thông tin giữa các bộ phận
(vốn là khâu quan trọng trong quá trình lập dự toán) chưa ñược quan
tâm ñúng mức nên khi lập dự toán mất rất nhiều thời gian; việc phân
chia từng người, từng bộ phận ñảm nhận trách nhiêm lập dự toán
cũng chưa ñược thực hiện. Cho nên việc lập dự toán chỉ dừng lại ở
mức báo cáo ñầy ñủ theo mẫu biểu chung của công ty, chứ chưa ñi
sâu nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng của công tác lập dự toán. Vì
vậy, chất lượng của công tác lập dự toán tại công ty chưa cao.
Bên cạnh ñó, hiện nay Công ty cổ phần vật tư và xây dựng
ðắk Lắk ñang phải cạnh tranh khốc liệt với các doanh nghiệp trong
và ngoài nước, cụ thể công ty ñang mất dần thị phần kinh doanh của
mình ở ngay thị trường ðắk Lắk, cũng như thị trường ở những ñịa
bàn khác. Vậy làm thế nào ñể tận dụng tốt cơ hội kinh doanh và
ñương ñầu với những thách thức ñang là mối quan tâm hàng ñầu của
công ty. Yêu cầu cấp thiết ñặt ra là phải nâng cao năng lực cạnh
tranh và củng cố tài chính nhằm ñứng vững trên thị trường, mà một
trong những công cụ quản lý hiệu quả chính là lập dự toán một cách
chính xác, khoa học. Như vậy, nhà quản lý mới ñưa ra những quyết
ñịnh ñúng ñắn, kịp thời, từ ñó mang lại lợi ích và góp phần nâng cao
năng lực cạnh tranh của ñơn vị.

Ở góc ñộ học thuật, nhiều luận án trước ñây chỉ nói ñến kế
toán quản trị một cách chung chung, chưa ñi sâu vào thực trạng công
tác lập dự toán. Trong khi ñó, dự toán luôn là khâu ñầu tiên trong
quy trình quản lý của nhiều tổ chức. Từ thực tế ñó, việc nghiên cứu


2
thực trạng công tác lập dự toán hoạt ñộng tại Công ty cổ phần vật tư
và xây dựng ðắk Lắk có cả ý nghĩa thực tiễn lẫn khoa học. ðó cũng
chính là lý do tác giả chọn ñề tài “Hoàn thiện công tác lập dự toán
hoạt ñộng tại Công ty cổ phần vật tư và xây dựng ðắk Lắk” cho
Luận văn Thạc sỹ, nhằm hoàn thiện công tác lập dự toán hoạt ñộng
ñể góp phần nâng cao hiệu quả hoạt ñộng kinh doanh và năng lực
cạnh tranh của ñơn vị.
2. Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu nghiên cứu của ñề tài là tìm hiểu thực trạng công tác
lập dự toán hoạt ñộng tại Công ty cổ phần vật tư và xây dựng ðắk
Lắk, từ ñó ñưa ra một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác lập dự
toán hoạt ñộng tại công ty
3. ðối tượng và phạm vi nghiên cứu
- ðối tượng nghiên cứu
- Phạm vi nghiên cứu
4. Phương pháp nghiên cứu
ðề tài sử dụng số liệu thứ cấp từ Công ty, kết hợp phỏng vấn
các cán bộ chuyên trách lập dự toán tại công ty và cán bộ tài chính ở
phòng kế toán, nhà quản trị. Ngoài ra ñề tài còn sử dụng phương
pháp so sánh, ñối chiếu, phân tích, tổng hợp nhằm ñánh giá công tác
lập dự toán hoạt ñộng tại công ty và rút ra kết luận.
5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của ñê
- Về mặt cơ sở lý luận, luận văn ñã góp phần làm rõ cơ sơ lý

luận về công tác lập dự toán hoạt ñộng của công ty
- Về ý nghĩa thực tiễn, luận văn ñã nêu ñược thực trạng công
tác lập dự toán hoạt ñộng tại công ty và ñề xuất các giải pháp hoàn
thiện công tác lập dự toán hoạt ñộng tại công ty cổ phần vật tư và
xây dựng ðắk Lắk


3
6. Kết cấu luận văn
Chương 1: Cơ sở lý luận về lập dự toán hoạt ñộng trong doanh
nghiệp xây lắp
Chương 2: Thực trạng công tác lập dự toán hoạt ñộng tại công
ty cổ phần vật tư và xây dựng ðắk Lắk
Chương 3: Hoàn thiện công tác lập dự toán hoạt ñộng tại công
ty cổ phần vật tư và xây dựng ðắk Lắk
7. Tổng quan tài liệu nghiên cứu


4
CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ LẬP DỰ TOÁN HOẠT ðỘNG
TRONG DOANH NGHIỆP XÂY LẮP
1.1. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ CÔNG TÁC LẬP DỰ TOÁN
1.1.1. Khái niệm về lập dự toán
1.1.2. Ý nghĩa của công tác lập dự toán
1.1.3. Phân loại dự toán
a. Phân loại theo thời gian
b. Phân loại theo nội dung kinh tế
c. Phân loại theo mối quan hệ với mức ñộ hoạt ñộng
1.1.4. Cơ sở khoa học xây dựng dự toán

1.2. QUY TRÌNH LẬP DỰ TOÁN VÀ PHƯƠNG PHÁP LẬP DỰ
TOÁN
1.2.1. Quy trình lập dự toán
Quy trình lập dự toán gồm ba bước: chuẩn bị, soạn thảo và
theo dõi. Dưới ñây là quy trình quản lý dự toán tiêu biểu của tác giả
Stephen Brookson [6, tr 6]:


5
CHUẨN BỊ

SOẠN
THẢO

THEO DÕI

Xác ñịnh
mục tiêu
chung của
Công ty

Thu thập thông tin
chuẩn bị dự thảo
ngân sách lần ñầu
tiên

Phân tích sự
khác nhau giữa
kết quả thực tế
và dự toán

Kiểm tra các con số
dự toán bằng chất
vấn và phân tích
Theo dõi những
khác biệt, phân
tích các sai số,
kiểm tra những
ñiều không ngờ
ñến

Chuẩn hóa
ngân sách
Lập dự toán tiền
mặt ñể theo dõi
dòng tiền

ðánh giá hệ
thống

Xem lại quy trình
hoạch ñịnh ngân
sách và chuẩn bị
ngân sách

Dự báo lại và
ñiều chỉnh, xem
xét sử dụng
những dạng
ngân sách khác

rút kinh nghiệm

Sơ ñồ 1.1. Quy trình lập dự toán
1.2.2. Các phương pháp lập dự toán
a. Phương pháp lập dự toán từ nhà quản trị cấp cao
b. Phương pháp lập dự toán kết hợp


6
c. Phương pháp lập dự toán từ cấp cơ sở
1.3. TRÌNH TỰ LẬP CÁC LOẠI DỰ TOÁN
1.3.1. Dự toán tiêu thụ
Dự toán tiêu thụ ñược lập dựa trên dự báo tiêu thụ. Dự toán
tiêu thụ bao gồm những thông tin về chủng loại, số lượng hàng bán,
giá bán và cơ cấu sản phẩm tiêu thụ.
Dự toán
doanh thu

=

Dự toán sản
phẩm tiêu thụ

X

ðơn giá bán
theo dự toán

Khi lập dự toán tiêu thụ cũng cần quan tâm ñến chính sách bán
hàng của doanh nghiệp ñể ước tính các dòng tiền thu vào liên quan

ñến bán hàng trong các thời kỳ khác nhau [5, tr 100-101].
1.3.2. Dự toán sản xuất
ðể xây dựng dự toán sản xuất cần dựa vào:
- Số lượng sản phẩm tồn kho ñầu kỳ ñược ước tính theo thực
tế của kỳ trước
- Số lượng sản phẩm tiêu thụ dự toán ñược xác ñịnh theo dự
toán tiêu thụ
1.3.3. Dự toán chi phí sản xuất
a. Dự toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp
b. Dự toán cung cấp nguyên vật liệu
c. Dự toán chi phí nhân công trực tiếp
d. Dự toán chi phí sản xuất chung
e. Dự toán giá vốn hàng bán
1.3.4. Dự toán chi phí bán hàng
a. Dự toán ñịnh phí bán hàng
b. Dự toán biến phí bán hàng
1.3.5. Dự toán chi phí quản lý doanh nghiệp


7
1.4. ðẶC ðIỂM HOẠT ðỘNG XÂY LẮP ẢNH HƯỞNG ðỂN
CÔNG TÁC LẬP DỰ TOÁN HOẠT ðỘNG
1.4.1. ðặc ñiểm sản phẩm xây lắp
Sản phẩm xây lắp mang tính chất riêng lẻ, thời gian sản xuất
tương ñối dài
Sản xuất sản phẩm xây lắp thường diễn ra ngoài trời, chịu tác
ñộng trực tiếp bởi ñiều kiện môi trường, thiên nhiên, thời tiết. Do ñó
việc thi công xây lắp ở một mức ñộ nào ñó mang tính thời vụ
Sản phẩm xây lắp có giá trị lớn và ñáp ứng ñược yêu cầu kỹ
thuật theo từng sản phẩm riêng biệt nên chi phí bỏ vào thi công cũng

hoàn toàn khác nhau. Việc tập hợp chi phí và tính giá thành sản
phẩm và xác ñịnh kết quả thi công xây lắp riêng biệt nên. Do vậy,
sản phẩm xây lắp cần phải ñược lập dư toán.
Sản phẩm xây lắp thường cố ñịnh tại nơi sản xuất, còn các
ñiều kiện sản xuất (máy thi công, thiết bị vật tư, người lao ñộng…)
phải di chuyển theo ñịa ñiểm ñặt sản phẩm
Sản phẩm xây lắp thường sử dụng lâu dài, chịu ảnh hưởng của
môi trường sinh thái, cảnh quan. Sau khi hoàn thành sản phẩm xây
lắp rất khó thay ñổi
Sản phẩm xây lắp ñược tiêu thụ theo giá dự toán hoặc giá thỏa
thuận với chủ ñầu tư, do tính chất hàng hóa của sản phẩm xây lắp
không thể hiện rõ
1.4.2. ðặc ñiểm chi phí trong doanh nghiệp xây lắp
Ngoài những khoản mục chi phí thông thường như chi phí
nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp, chi phí sản xuất
chung… còn phát sinh thêm một số khoản mục chi phí như: chi phí
vận chuyển vật liệu, máy thi công ñến công trình, chi phí lán trại, chi
phí nhà thầu phụ, chi phí bảo hành công trình…


8
Trong chi phí xây dựng, chi phí nguyên vật liệu trực tiếp như:
cát, ñá, xi măng, bê tông ñúc sẵn… thường chiếm tỷ trọng lớn và rất
ña dạng về chủng loại và kích cỡ. Trong ñó một số loại nguyên vật
liệu dễ bị hư hỏng, hao hụt tùy thuộc vào thời tiết như xi măng, cát
nên dễ ảnh hưởng ñến chi phí sản xuất. Do ñó, cần chú ý ñến biện
pháp bảo quản, kiểm soát nhằm tránh hư hỏng, mất mát.
Chi phí nhân công thường chiếm khoảng 15-20% tổng chi phí
sản xuất tùy theo từng công trình sử dụng nhiều lao ñộng tay nghề
cao hay thấp. Chi phí sử dụng máy thi công chiếm tỷ trọng cao hay

thấp tùy thuộc vào biện pháp thi công từng công trình
Vì thời gian thi công dài nên việc theo dõi chi phí sản xuất và
giá thành sản phẩm ở công ty không chỉ dừng lại ở việc tập hợp và
theo dõi chi phí phát sinh trong năm tài chính mà còn phải theo dõi
chi phí phát sinh, giá thành và doanh thu lũy kế qua các năm kể từ
khi công trình bắt ñầu khởi công tới thời ñiểm hiện tại.
Kết luận Chương 1


9
CHƯƠNG 2
THỰC TRẠNG CÔNG TÁC LẬP DỰ TOÁN HOẠT
ðỘNG TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN VẬT TƯ VÀ XÂY DỰNG
ðẮK LẮK
2.1. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ CÔNG TY CỔ PHẦN VẬT TƯ
VÀ XÂY DỰNG ðẮL lẮK
2.1.1. Giới thiệu về Công ty
2.1.2. Quá trình hình thành và phát triển của Công ty
2.1.3. ðặc ñiểm hoạt ñộng sản xuất kinh doanh
2.1.4. ðặc ñiểm tổ chức sản xuất
2.1.5. Cơ cấu tổ chức quản lý của Công ty
2.1.6. ðặc ñiểm tổ chức công tác kế toán tại công ty
a. Tổ chức bộ máy kế toán
b. Hình thức kế toán áp dụng
b. Công tác lập dự toán ñấu thầu và xác ñịnh giá dự thấu
c. Vai trò và nguyên tắc lập dự toán hoạt ñộng tại Công ty
d. Bộ phận lập dự toán hoạt ñộng tại Công ty
e. Phương pháp lập dự toán hoạt ñộng tại Công ty
f. Quy trình lập dự toán hoạt ñộng tại Công ty
2.2.2. Các dự toán hoạt ñộng tại công ty

a. Dự toán doanh thu, lợi nhuận
Do ñặc ñiểm riêng có của doanh nghiệp xây dựng, doanh thu
ñược xác ñịnh một cách chắc chắn khi trúng thầu và doanh thu ñược
thực theo tiến ñộ hoặc những khoản ứng trước tương ứng với phần
công việc ñã hoàn thành của hợp ñồng. ðiều này ñòi hỏi cần thiết
phải lập dự toán thu tiền và chi tiết theo từng công trình, hạng mục
công trình. Phần này sẽ do phòng kế toán ñảm nhận nhằm phối hợp


10
tốt nhất các yếu tố sản xuất ñảm bảo cho quá trình thi công xây lắp
diễn ra một cách nhịp nhàng, thuận lợi.
Bảng 2.3. Kế hoạch doanh thu, lợi nhuận Công ty năm 2015.
TT
1
2

Chỉ tiêu
Giá trị sản lượng (tỷ ñồng)
Doanh thu sản xuất kinh doanh
(tỷ ñồng)

2014

Kế hoạch 2015

120

140

90

105

3

Nộp ngân sách (tỷ ñồng)

1,9

2,05

4

Lợi nhuận trước thuế (tỷ ñồng)

1,1

1,3

(Nguồn: số liệu Công ty CP vật tư và xây dựng ðắk Lắk)
b. Dự toán chi phí sản xuất
- Căn cứ lập dự toán chi phí sản xuất
- Phương pháp lập dự toán chi phí sản xuất
+ Lập bảng dự toán chi tiết:
Bảng phân tích ñơn giá ñược lập như sau:


11
Bảng 2.4. Bảng phân tích ñơn giá

Công trình: ñường Xã Cư Êbur, Buôn Ma Thuột, ðắk
Lắk.
SH

MÃ

DG

HIỆU
AB1111

b1

1

Thành phần hao phí

a1
b1

1

c1

thi công
B-Nhân công

A-Vật liệu
B-Nhân công
Lu nền ñường ñạt

b1

23

c1

K>=0.95
Máy lu bánh lốp 16T
B-Nhân công
C-Máy thi công
ðào ñất thừa ñổ ñi

AB2414
b1
c1

2

mức

ðơn giá

Thành
tiền

công

0,95

57.330 54.463,5

m3

cốt thép cống cũ

C-Máy thi công

AB.641

ñịnh

Dọn quang phạm vi

Phá vỡ kết cấu BT có
AA2221

ðơn vị

Máy ñào bánh xích
1,6m3
B-Nhân công
C-Máy thi công

m3

1,5

12.567 18.850,5

công

1,01

131.391 132.704

ca

1,05

121.982 128.081

1,74

57.330

100m3
công
ca

0,335 903.735

99.754,2
302.751,
2

100m3
công

0,65

ca

0,171

57.330
2.841.55
7

37.264,5
485.906

………………………
….

(Nguồn: số liệu Công ty CP VT và XD ðắk Lắk)
+ Lập dự toán tổng hợp:


12
Bảng 2.5. Dự toán chi phí sản xuất
(Quý IV/2015)
Công trình: ñường Xã Cư Êbur, Buôn Ma Thuột, ðắk Lắk.
ðVT: ñồng
STT

Hạng mục

Ký
hiệu

Cách tính

Thành tiền

Chi phí trong
ñơn giá

I

Vật liệu

a1

Trong dự toán chi tiết

1.226.309.143

Nhân công

b1

Trong dự toán chi tiết

215.567.250

Máy thi công

c1

Trong dự toán chi tiết

140.197.559

Chi phí trực

T

VL+CN+M+TT

2.473.534.803

VL

a1

1.226.309.143

CN

b1 x 3,333 x 1,0574 x

tiếp
1

Chi phí vật
liêu

2

Chi phí nhân
công

3

809.341.073

[1+0,2/3,312]

Chi phí máy

M

c1x1,512+B

389.736.846

TT

2%x(VL+CN+M)

48.507.741

thi công
4

Chi phí trực
tiếp khác

II

Chi phí chung

C

5,5%xT

136.055.414

III

Thu

TL

(T+C)x6%

156.574.753

G

T+C+TL

nhập

chịu thuế tính
trước
Giá trị dự

2.766.153.970

toán xây lắp

(Nguồn: số liệu Công ty CP VT và XD ðắk Lắk)


13
Trong ñó 6% là mức thu nhập chịu thuế tính trước áp dụng với
công trình giao thông theo quy ñịnh hiện hành của Bộ xây dựng tại
bảng 3.8 ðịnh mức chi phí chung, thu nhập chịu thuế tính trước,
Thông tư số 02/2010/TT-BXD ngày 26/5/2010.
c. Dự toán chi phí thi công
d. Dự toán cung ứng nguyên vật liệu chính
Khi lập dự toán chi phí nguyên vật liệu phải xem khâu cung
cấp nguyên vật liệu là một khâu quan trọng, ảnh hưởng tới chất
lượng công trình, nếu nguyên vật liệu tốt chất lượng công trình sẽ tốt
và ngược lại. Ngoài ra, Công ty tiến hành dự trù nhu cầu nguyên vật
liệu cần dùng cho mỗi công trình, hạng mục công trình giúp Công ty
có kế hoạch mua sắm ñể chuẩn bị cho công việc thi công tránh tình
trạng thất thoát và gián ñoạn trong thi công.
e. Dự toán chi phí nhân công
f. Dự toán chi phí sử dụng máy thi công
g. Dự toán chi phí sản xuất chung
2.3. ðÁNH GIÁ THỰC TRẠNG CÔNG TÁC LẬP DỰ TOÁN
HOẠT ðỘNG TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN VẬT TƯ VÀ XÂY
DỰNG ðẮK LẮK
2.3.1. Những mặt ñạt ñược
Công ty ñã thấy rõ vai trò của công tác lập dự toán hoạt ñộng
ñối với hoạt ñộng xây lắp và xây dựng một cách chi tiết, cụ thể ñối
với dự toán tĩnh của từng công trình, hạng mục công trình. Trong ñó,

Công ty nhấn mạnh ñến công tác kiểm tra, phát hiện những vấn ñề
còn hạn chế ñể tìm nguyên nhân khắc phục và tiến hành ñiều chỉnh,
bổ sung dự toán liên tục và kịp thời
Nhân tố con người góp phần quan trọng trong công tác lập dự
toán, với ñội ngũ nhân viên giàu kinh nghiệm, công tác lập dự toán


14
ñược giao trực tiếp cho những người ñược ñào ñạo chuyên sâu về
chuyên môn nghiệp vụ, am hiểu về chi phí ñịnh mức xây dựng kỹ
thuật, thiết kế bảng vẽ xây dựng công trình, hạng mục công trình,
góp phần nâng cao chất lượng và ñộ tin cậy của công tác lập dự toán.
2.3.2. Những hạn chế
Công tác lập kế hoạch hiện nay chưa ñược tổ chức cụ thể, rõ
ràng cho từng cấp quản lý. Công ty chỉ mới lập kế hoạch giá trị sản
lượng sản xuất của năm, các chỉ tiêu tài chính tổng hợp. Do vậy,
chưa có cơ sở ñể ñánh giá kết quả từng bộ phận phân quyền.
Việc khoán trọn thi công công trình cho các Xí nghiệp còn
nhiều bất cập, gây khó khăn cho quá trình kiểm soát chi phí. Công
tác lập kế hoạch chi phí thi công tại các Xí nghiệp chủ yếu dựa vào
ñịnh mức chi phí thi công, không tính ñến các khả năng làm chậm
tiến ñộ thi công, nguồn lực hạn chế của các Xí nghiệp, thời gian ñáp
ứng các yếu tố ñầu vào, thời gian chuẩn bị sản xuất. Kế hoạch ñược
lập chưa ñóng góp nhiều trong công tác ñánh giá hiệu quả hoạt ñộng
của các cá nhân, bộ phận và Công ty.
Phương pháp lập dự toán hiện tại của Công ty là phương pháp
từ trên xuống. Nhược ñiểm của phương pháp này là mang nặng tính
áp ñặt từ quản lý cấp cao xuống nên dễ tạo ra sự bất bình trong các
bộ phận của ñơn vị, chưa thu hút sự tham gia của nhà quản lý cấp
dưới và cá nhân ñể họ ñóng góp ý kiến. Các chỉ tiêu do nhà quản lý

cấp cao ấn dịnh ñôi khi không phản ánh ñúng tình hình thực tế của
ñơn vị. Do các chỉ tiêu ñược ấn ñịnh từ trên xuống nên các bộ phận
phòng ban phải xem xét cân nhắc, tính toán ñể lập các dự toán liên
quan và trình nộp lên cấp trên thống nhất, ký duyệt
Công ty chưa xây dựng một quy trình lập dự toán hoàn thiện,
nội dung công việc trong mỗi giai ñoạn chưa ñược ñầy ñủ và cụ thể


15
hóa. Hơn nữa, việc thực hiện các bước trong quy trình chưa thật dự
hiệu quả, chủ quan trong khâu thu thập thông tin từ bên ngoài.
Ngành xây lắp là ngành chịu sự cạnh tranh và ảnh hưởng lớn dưới
tác ñộng khách quan của thị trường. Tuy nhiên, theo tìm hiểu thì
công thác thu thập công tin còn mang tính ñối phó, các nguồn thông
tin bên ngoài chưa thật sự ñược bộ phận lập dự toán quan tâm và ñi
sâu phân tích.
Hệ thống thu thập thông tin của Công ty cũng chỉ ñáp ứng
ñược nhu cầu cung cấp thông tin phục vụ cho kế toán tài chính,
không thể ñáp ứng ñủ nhu cầu thông tin cho kế toán quản trị.
Phân loại chi phí Công ty hiện nay chủ yếu là phân loại theo
chức năng hoạt ñộng và phân loại chi phí theo yếu tố. Do ñó các báo
cáo tại Công ty chỉ dừng lại ở việc thống kê hoặc ghi chép lại tình
hình thực tế phát sinh và mang ñặc ñiểm của báo cáo tài chính mà
chưa tiến hành lập các báo cáo dưới dạng so sánh nhằm phục vụ cho
kế toán quản trị, công tác phân tích chi phí ñể phát hiện những sai
lệch giữa chi phí thực tế phát sinh so với ñịnh mức thiết kế.
ðối với chi phí quản lý doanh nghiệp, tại công ty chưa có sự
phân ñịnh chúng thành biến phí và ñịnh phí theo mức ñộ hoạt ñộng
của từng thời kỳ. Do vậy, khi các khoản chi phí này phát sinh lớn và
có sự biến ñộng lớn, công ty rất khó có thể xác ñịnh ñược nguyên

nhân của sự biến ñộng ñể có giải pháp xử lý nhằm hạn chế những
biến ñộng ñó. Công ty cũng chưa tiến hành lập dự toán về khoản mục
chi phí quản lý doanh nghiệp phát sinh trong kỳ.
Tóm lại, quy trình lập dự toán hoạt ñộng tại Công ty cổ phần
vật tư và xây dựng ðắk Lắk chưa hoàn thiện và khoa học. ðiều này
sẽ gây ảnh hưởng rất lớn ñến chất lượng công tác lập dự toán hoạt


16
ñộng cũng như chất lượng nguồn thông tin cung cấp cho nhà quản trị
nhằm ñưa ra quyết ñịnh kịp thời và chính xác.

Kết luận Chương 2


17
CHƯƠNG 3
HOÀN THIỆN CÔNG TÁC LẬP DỰ TOÁN HOẠT ðỘNG TẠI
CÔNG TY CỔ PHẦN VẬT TƯ VÀ XÂY DỰNG
ðẮK LẮK
3.1. SỰ CẦN THIẾT PHẢI HOÀN THIỆN CÔNG TÁC LẬP DỰ
TOÁN HOẠT ðỘNG TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN VẬT TƯ VÀ
XÂY DỰNG ðẮK LẮK
Dự toán là một nội dung quan trọng của kế toán quản trị, là
công cụ quản lý hữu ích ñang ñược nhiều nhà quản lý nghiên cứu, sử
dụng nhằm giúp công việc ñược thuận lợi hơn. Nếu ñược xây dựng
một cách khoa học, sát với tình hình thực tế tại Công ty, dự toán hoạt
ñộng sẽ mang lại nhiều lợi ích và giúp nhà quản lý kiểm soát tốt chi
phí cũng như ñưa ra ñược các quyết ñịnh chiến lược ñúng ñắn. Qua
nghiên cứu và khảo sát tình hình thực tế cho thấy công tác lập dự

toán tại Công ty còn bộc lộ nhiều hạn chế, chưa phát huy hết vai trò,
lợi ích của công tác lập dự toán. Công ty cổ phần và vật tư xây dựng
ðắk Lắk cần phải hoàn thiện công tác lập dự toán hoạt ñộng bởi
những lý do sau:
- Công ty cần lập dự toán một cách ñầy ñủ, hoàn chỉnh và bám
sát tình hình thực tế tiến hành hoạt ñộng thi công xây lắp và lường
trước các vấn ñề ñột xuất có thể xảy ra ñể có những giải pháp ñối
phó kịp thời
- Hiện nay, công ty chưa ñánh giá ñúng năng lực của từng bộ
phận trong tổ chức, chưa phát huy hết năng lực, tinh thần trách
nhiệm của từng cá nhân trong công cuộc thực hiện mục tiêu chung
của ñơn vị. Các báo cáo dự toán chủ yếu mang tính kế hoạch, là căn
cứ ñể ñánh giá tình hình hoàn thành mục tiêu của từng bộ phận hơn
là sử dụng ñể giúp nhà quản trị ñưa ra các quyết ñịnh quản trị


18
Xuất phát từ những lý do ñó nên việc hoàn thành công tác lập
dự toán hoạt ñộng tại công ty cổ phần và vật tư xây dựng ðắk Lắk là
hết sức cần thiết. Khi xây dựng một hệ thống báo cáo dự toán khoa
học, hiệu quả sẽ góp phần ñiều hành tốt quá trình hoạt ñộng sản xuất
kinh doanh, nâng cao vị thế cạnh tranh và tiến dần tới các mục tiêu
chiến lược trong tương lai của ñơn vị.
3.2. HOÀN THIỆN NHỮNG VẤN ðỀ CHUNG VỀ CÔNG TÁC
LẬP DỰ TOÁN HOẠT ðỘNG TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN VẬT
TƯ VÀ XÂY DỰNG ðẮK LẮK
3.2.1 Kỳ lập dự toán
Hiện các báo cáo dự toán của Công ty chủ yếu ñược lập theo
từng năm, từng công trình, hạng mục công trình. Công ty nên lập
ngân sách chi tiết cho từng quý, sau ñó sẽ tổng hợp các quý lại thành

báo cáo tổng kết năm tùy theo từng loại dự toán cụ thể. Việc lập dự
toán theo quý sẽ giúp các chỉ tiêu trên báo cáo sát với thực tế, cung
cấp thông tin chi tiết cho nhà quản trị trong việc ra quyết ñịnh thời
kỳ, quyết ñịnh trong năm kế hoạch.
3.2.2. Hoàn thiện phương pháp lập dự toán
Việc lựa chọn mô hình lập dự toán phù hợp sẽ ảnh hưởng trực
tiếp ñến công tác lập dự toán và hiệu quả của dự toán trong hoạch
ñịnh và kiểm soát các hoạt ñộng của Công ty. Với quy mô hoạt ñộng
vừa, ít có sự phân cấp về quản lý, ñặc ñiểm sản xuất kinh doanh dựa
trên công tác ñấu thầu, hoạt ñộng xây lắp ở nhiều ñịa bàn khác
nhau…Tác giả ñề xuất với Ban Giám ñốc nên chuyển từ phương
pháp ấn ñịnh từ trên xuống thành lập dự toán theo phương pháp
thông tin phản hồi. Mô hình lập dự toán hoạt ñộng xuất phát từ người
tham gia trong các hoạt ñộng hàng ngày của ñơn vị lập dự toán do ñó
số liệu sẽ chính xác và thực tế hơn và khi các bộ phận lập dự toán


19
cho bộ phận mình sẽ phát huy hết vai trò trong việc thực hiện ñể
phấn ñấu hoàn thành kế hoạch ñề ra.
3.2.3. Hoàn thiện quy trình lập dự toán
Công ty cần hoàn thiện hơn quy trình lập dự toán hoạt ñộng tại
ñơn vị. Tại công ty cổ phần và vật tư xây dựng ðắk Lắk, quy trình
lập dự toán nên thực hiện theo ba giai ñoạn cụ thể như sau:
+ Giai ñoạn 1: Giai ñoạn chuẩn bị
+ Giai ñoạn 2: Giai ñoạn lập ngân sách.
+ Giai ñoạn 3: ðiều chỉnh dự toán
3.3 HOÀN THIỆN NỘI DUNG LẬP DỰ TOÁN HOẠT ðỘNG
TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN VẬT TƯ VÀ XÂY DỰNG ðẮK LẮK
ðể công tác lập dự toán hoạt ñộng thật sự hiệu quả, tác giả xin

ñề xuất một số ý kiến về việc hoàn thiện hệ thống báo cáo dự toán tại
Công ty. Hệ thống báo cáo dự toán hoạt ñộng mới bao gồm những
dự toán sau:
- Dự toán doanh thu tiêu thụ
- Dự toán chi phí sản xuất
- Dự toán chi tiết nhu cầu vật liệu
- Dự toán chi phí nhân công trực tiếp
- Dự toán chi phí máy thi công
- Dự toán chi phí quản lý doanh nghiệp
- Dự toán chi phí hoạt ñộng tài chính
Dự toán doanh thu tiêu thụ là nền tảng ban ñầu của các loại dự
toán. Dự toán này sẽ xác ñịnh mục tiêu trong năm tài chính. Tất cả
các dự toán khác tại Công ty ñều dựa vào dự toán tiêu thụ nên dự
toán tiêu thụ phải ñược xây dựng sát với thực tế tại Công ty và phải
ñược chia nhỏ ra theo từng quý ñể dễ theo dõi và ñánh giá.


20
ðối với hoạt ñộng thi công xây lắp: Căn cứ ñể lập dự toán
doanh thu xây lắp là dựa trên khối lượng xây lắp sẽ ñược chủ ñầu tư
nghiệm thu thanh toán nhân với ñơn giá trúng thầu.
ðối với hoạt ñộng sản xuất và kinh doanh: việc lập dự toán
dựa vào số liệu các năm trước, nhu cầu của thị trường. Từ dự toán
doanh thu của mỗi Xí nghiệp tổng hợp doanh thu toàn Công ty.
Nói tóm lại, ñể thực hiện mục tiêu cơ bản của dự toán hoạt
ñộng xây lắp là phục vụ cho việc hoạch ñịnh, kiểm tra hoạt ñộng
kinh doanh, cũng như cung cấp thông tin cho nhà quản lý ñạt ñược
mục tiêu của Công ty là hướng tới tối ña hóa lợi nhuận thì Công ty
nên lập ñầy ñủ các loại dự toán nêu trên. Hơn nữa, ñể việc lập các
loại dự toán ñược tiến hành một cách khoa học. Công ty nên thực

hiện theo trình từ và nội dung cụ thể của các loại dự toán hoạt ñộng
như sau:
3.3.1. Dự toán doanh thu tiêu thụ
Dự toán doanh thu tiêu thụ gồm hai phần:
+ Phần 1: Dự toán khối lượng xây lắp hoàn thành và doanh thu
ghi nhận
+ Phần 2: Dự toán thu tiền
3.3.2. Dự toán chi phí sản xuất
a. Lập dự toán chi tiết nhu cầu vật liệu
Dự toán này ñược lập nhằm cung cấp thông tin cho Ban lãnh
ñạo về dự tính các loại nguyên vật liệu cần sử dụng ñể thi công các
hạng mục trong quý, số lượng vật liệu từng loại cần sử dụng cũng
như số tiền phát sinh của từng loại vật liệu ñó.
ðể lập dự toán này nhân viên lập dự toán tiến hành lọc từ
Bảng phân tích ñơn giá trong từng hạng mục công trình cần sử dụng
những loại nguyên vật liệu nào và giá của chúng là bao nhiêu. Sau ñó


21
tiến hành tổng hợp lại theo từng loại nguyên vật liệu và lên bảng dự
toán chi tiết nhu cầu vật liệu
b. Dự toán chi phí nhân công trực tiếp
ðể lập dự toán này, bộ phận lập dự toán tiến hành lọc từ Bảng
phân tích ñơn giá xem với mỗi hạng mục công trình cần thi công
trong quý phải sử dụng bao nhiêu nhân công và số tiền lương phải trả
là bao nhiêu. Sau ñó nhân viên lập dự toán sẽ tiến hành tổng hợp
theo từng bậc thợ và lên dự toán chi tiết nhu cầu nhân công
c. Dự toán chi phí máy thi công
ðể lập dự toán này, nhân viên lập dự toán cũng tiến hành lọc
từ Bảng phân tích ñơn giá xem mỗi hạng mục công trình cần sử dụng

các loại máy nào và tổng chi phí phát sinh ứng với mỗi loại máy ñó
là bao nhiêu. Sau ñó nhân viên lập dự toán sẽ tiến hành tổng hợp lại
theo từng loại máy thi công và lên Bảng dự toán chi tiết như sau:
d. Dự toán chi phí Quản lý doanh nghiệp
Hiện nay công ty cổ phần vật tư và xây dựng ðắk Lắk mới chỉ
tiến hành lập dự toán chi phí sản xuất cong ñối với dự toán chi phí
quản lý doanh nghiệp thì công tác lập dự toán chưa ñược quan tâm
ñúng mức. Công ty chưa tiến hành lập dự toán cho khoản mục chi
phí này và cũng chưa tiến hành phân loại chi phí quản lý doanh
nghiệp thành 2 yếu tố biến phí và ñịnh phí. Do ñó sẽ rất khó cho Ban
lãnh ñạo trong việc tìm ra nguyên nhân biến ñộng chi phí và ñưa ra
các quyết ñịnh về quản lý chi phí.
Chi phí quản lý doanh nghiệp bao gồm một số khoản mục như
lương bộ phận quản lý, chi hội họp, tiếp khách, chi phí văn phòng
phẩm… ðể giúp nhà quản lý có biện pháp kiểm soát tốt chi phí quản
lý doanh nghiệp. Phòng kế toán cần phải tiến hành phân loại các yếu
tố chi phí quản lý doanh nghiệp và sẽ chịu trách nhiệm lập dự toán


22
chi phí quản lý doanh nghiệp cho từng yếu tố chi phí một cách chi
tiết.
e. Dự toán chi phí tài chính
Dự toán này nên do phòng kế toán lập. Dự toán này ñược tính
dựa trên cơ sở các khoản vay dài hạn, kế hoạch vay ngắn hạn và lãi
suất vay ñối với từng khoản vay. Hiện tại số tiền vay dài hạn là số
tiền vay trong năm 2014 chuyển qua với lãi suất cố ñịnh là
10,5%/năm. ðối với khoản vay ngắn hạn hàng năm, Công ty ước
tính vay khoảng 6% nhu cầu thanh toán nguyên vật liệu trong năm.
Lãi suất vay ngắn hạn thường căn cứ vào mức lãi suất của ngân hàng

thương mại tại thời ñiểm lập dự toán. Chi phí lãi vay ñược phân bổ
ñều cho 4 quý và ñược thanh toán vào cuối mỗi quý.
Kết luận Chương 3


23
KẾT LUẬN
Lập dự toán là chức năng quan trọng không thể thiếu ñối với
bất kỳ doanh nghiệp hoạt ñộng xây lắp nào. Dự toán hoạt ñộng sẽ
giúp doanh nghiệp xây dựng mục tiêu cụ thể, chỉ rõ các tài nguyên
phải sử dụng ñồng thời dự tính kết quả thực hiện trên cơ sở các kỹ
thuật dự báo. Dự toán hoạt ñộng sẽ là công cụ kiểm soát chi phí và
quản lỹ hữu ích khi doanh nghiệp biết vận dụng các mô hình và
nguồn lực phù hợp với ñặc ñiểm của công ty, xây dựng quy trình và
phương pháp dự toán hợp lý.
Qua việc nghiên cứu cơ sở lý luận và tìm hiểu thực trạng công
tác lập dự toán hoạt ñộng tại công ty cổ phần và Vật tư Xây dựng
ðắk Lắk, tác giả nhận thấy Công tác lập dự toán hoạt ñộng tại công
ty còn chưa ñầy ñủ và bộc lộ nhiều hạn chế. Quy trình lập dự toán
còn chưa phù hợp và khoa học nên các báo cáo dự toán còn chưa ñầy
ñủ và chưa phản ánh ñúng tình hình thực tế tại Công ty, thiếu tính
chính xác và chưa kịp thời, chưa thực sự giúp ích cho công tác quản
trị tại ñơ vị. Vì vậy, Công ty cần thiết phải hoàn thiện công tác lập dự
toán bằng cách thực hiện một cách ñồng bộ và linh hoạt các giải
pháp ñã ñưa ra ñó là tạo môi trường lập dự toán linh hoạt, lựa chọn
mô hình lập dự toán từ dưới lên thay thế cho mô hình cũ ñể tiết kiệm
thời gian, chi phí. Hoàn thiện quy trình lập dự toán và bổ sung một
số dự toán quan trọng ñể báo cáo dự toán ñảm bảo tính khóa học, sát
với thực tế, ñem lại lợi ích cho Công ty trong kiểm soát chi phí cũng
như ñể nhà quản lý ñưa ra quyết ñịnh nhanh chóng, ñúng ñắn.

Dự toán hoạt ñộng Công ty xây dựng là một vấn ñề nghiên
cứu mang nhiều nét ñặc trưng, riêng có của ngành xây dựng, với
nhiều ñịnh mức, quy ñịnh, tính toán ñặc thù cộng với thời gian