Tài liệu ôn tập và kiểm tra môn ngân hàng trung ương - Bài giảng NEU

NGHIỆP VỤ NHTW
GVC.ThS.Nguyễn Thị Minh Quế
Trường Đại học Kinh tế quốc dân

24/10/16

1


Chương 4

Nghiệp vụ
Thị trường mở
của NHTW
24/10/16

2


Tài liệu tham khảo:







Luật NHNN 2010
Quyết định số 01/2007/QĐ-NHNN ngày 05-012007 v/v Ban hành Quy chế Nghiệp vụ TTM;
Quyết định số 27/2008/QĐ-NHNN ngày 30-92008, bổ sung Quy chế ban hành theo QĐ
01/2007/QĐ-NHNN

Quyết định số 11/2010/QĐ-NHNN ngày 06-012010 về Danh mục GTCG được sử dụng trong
các giao dịch của NHNN


24/10/16

3


1. Khái quát về Thị trường mở
1.1. Khái niệm
 Nghiệp vụ thị trường mở (OMO- Open
Market Operation): Là việc Ngân hàng Nhà
nước thực hiê ên mua, bán ngắn hạn các loại
giấy tờ có giá với các tổ chức tín dụng.
(Điều 2- Quy chế NVTTM)

24/10/16

4


1.2. Hình thức giao dich trong
nghiệp vụ TTM


- Giao dịch mua có kỳ hạn: Là việc Ngân
hàng Nhà nước mua và nhận quyền sở hữu
giấy tờ có giá từ tổ chức tín dụng, đồng
thời tổ chức tín dụng cam kết sẽ mua lại và

nhận lại quyền sở hữu giấy tờ có giá đó
sau một thời gian nhất định

24/10/16

5


1.2. Hình thức giao dich trong
nghiệp vụ TTM


- Giao dịch bán có kỳ hạn: Là viê êc Ngân
hàng Nhà nước bán và chuyển giao quyền
sở hữu giấy tờ có giá cho tổ chức tín dụng,
đồng thời cam kết sẽ mua lại và nhận lại
quyền sở hữu giấy tờ có giá đó sau một
thời gian nhất định.

24/10/16

6


1.2. Hình thức giao dich trong
nghiệp vụ TTM




- Giao dịch mua hẳn: Là viê êc Ngân hàng Nhà
nước mua và nhận quyền sở hữu giấy tờ có
giá từ tổ chức tín dụng, không kèm theo cam
kết bán lại giấy tờ có giá.
- Giao dịch bán hẳn: Là viê êc Ngân hàng Nhà
nước bán và chuyển giao quyền sở hữu giấy
tờ có giá cho tổ chức tín dụng, không kèm
theo cam kết mua lại giấy tờ có giá.

24/10/16

7










1.3. Giấy tờ có giá được giao dịch
qua nghiêêp vụ thị trường mở

1.3.1.Tín phiếu Ngân hàng Nhà nước.
1.3.2. Trái phiếu Chính phủ, bao gồm:
a. Tín phiếu Kho bạc;
b. Trái phiếu Kho bạc;
c. Trái phiếu công trình Trung ương;

d. Công trái xây dựng Tổ quốc.
đ. Trái phiếu Chính phủ do Ngân hàng Phát triển
Việt Nam (trước đây là Quỹ Hỗ trợ phát triển)
được Thủ tướng Chính phủ chỉ định phát hành.

24/10/16

8


1.3. Giấy tờ có giá được giao dịch
qua nghiêêp vụ thị trường mở






1.3.3. Trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh,
bao gồm:
a. Trái phiếu do Ngân hàng Phát triển Việt
Nam phát hành được Chính phủ bảo lãnh
thanh toán 100% giá trị gốc, lãi khi đến hạn;
b. Trái phiếu do Ngân hàng Chính sách xã hội
phát hành được Chính phủ bảo lãnh thanh
toán 100% giá trị gốc, lãi khi đến hạn.

24/10/16

9

1.3. Giấy tờ có giá được giao dịch
qua nghiêêp vụ thị trường mở




24/10/16

1.3.4. Trái phiếu Chính quyền địa phương
do Ủy ban nhân dân Tỉnh/ Thành phố phát
hành
( VD: Trái phiếu do UBND TP.Hà Nội và
UBND TP.Hồ Chí Minh phát hành).

10


Các loại giấy tờ có giá phải có đủ
các điều kiêên sau đây:







Được lưu ký tại NHNN trước khi đăng ký bán;
Thuộc quyền sở hữu hợp pháp của TCTD

Tổ chức phát hành không được sử dụng các
loại giấy tờ có giá do tổ chức đó phát hành để
tham gia giao dịch với NHNN;
Được phát hành bằng đồng Viê êt Nam;
GTCG được mua hẳn có thời hạn còn lại tối đa
là 91 ngày, GTCG được bán hẳn có thời hạn còn
lại tối đa là 90 ngày.
24/10/16

11


1.4.Các chủ thể tham gia
nghiệp vụ TTM
1.4.1. Ngân hàng Trung ương
 NHTW tham gia NVTTM với tư cách là
người tổ chức, điều hành, đồng thời là
người mua/hoặc người bán trên thị
trường.

24/10/16

12


1.4.1. Ngân hàng Trung ương




NHTW là người có quyền quyết định trong
từng phiên giao dịch về:
- Chủng loại hàng hóa mua bán;
- Khối lượng hàng hóa mua bán;
- Phương thức giao dịch;
- Thời gian tiến hành mua bán;
- Phương thức thanh toán,…..
Tất cả các chủ thể khác đều phải chấp hành
quyết định của NHTW khi muốn tham gia
NVTTM.

24/10/16

13


1.4.2. Các đối tác của NHTW



a- Trên thế giới
Ở các nước khác, đối tác của NHTW tham gia
NVTTM có thể gồm các chủ thể như:
- Các NHTM
- Các tổ chức TCTG phi ngân hàng
- Các hãng kinh doanh (các DN)
- Các cá nhân và hộ gia đình
- Các nhà giao dịch chuyên nghiệp (Dealers)

24/10/16

14


1.4.2. Các đối tác của NHTW
b- Ở Việt Nam
 Thành viên tham gia nghiê êp vụ thị trường
mở là các tổ chức tín dụng thành lâ êp và hoạt
đô êng theo Luâ êt Các tổ chức tín dụng được
Ngân hàng Nhà nước cấp giấy công nhâ ên là
thành viên tham gia nghiê êp vụ thị trường
mở.

24/10/16

15


1.4.2. Các đối tác của NHTW






Các TCTD phải có đủ các điều kiê ên sau:
Có tài khoản tiền gửi tại Ngân hàng Nhà nước
Có đủ các phương tiện cần thiết đểể tham gia
nghiê êp vụ thị trường mở gồm: máy FAX, máy vi
tính nối mạng internet;

Có giấy đăng ký tham gia nghiê êp vụ thị trường
mở

24/10/16

16


1.5. Phương thức hoạt động của
nghiệp vụ TTM
1.5.1. Giao dịch song phương
 Là giao dịch được thực hiện trực tiếp giữa NHTW với
một hoặc một số đối tác được NHTW lựa chọn mà
không thông qua đấu thầu.
 Giao dịch song phương có thể được thực hiện theo
2 cách:
- NHTW giao dịch trực tiếp với đối tác được lựa chọn
- NHTW đóng vai trò như những thành viên tham gia
TTCK để thực hiện các giao dịch trực tiếp trên thị
trường này.
24/10/16

17


1.5. Phương thức hoạt động của
nghiệp vụ TTM
1.5.2. Giao dịch theo phương thức đấu thầu
a. Đấu thầu khối lượng:
 Là việc xét thầu trên cơ sở khối lượng dự

thầu của các tổ chức tín dụng, khối lượng
giấy tờ có giá Ngân hàng Nhà nước cần mua
hoă êc bán và lãi suất do Ngân hàng Nhà nước
thông báo.

24/10/16

18


1.5. Phương thức hoạt động của
nghiệp vụ TTM
b. Đấu thầu lãi suất:
 Là viê êc xét thầu trên cơ sở lãi suất dự thầu, khối
lượng dự thầu của các tổ chức tín dụng và khối
lượng giấy tờ có giá Ngân hàng Nhà nước cần
mua hoă êc bán.
 Trong đấu thầu lãi suất, NHTW có thể áp dụng
dưới hình thức một giá (phương thức đấu thầu
kiểu Hà Lan), hoặc nhiều giá (phương thức đấu
thầu kiểu Mỹ).
 Các tổ chức tham gia đấu thầu tự đăng ký số tiền
ứng với mỗi mức LS do mình chọn.
24/10/16

19


2. Nghiệp vụ Thị trường mở
của NHNN Việt Nam





NVTTM của NHNN Việt Nam được áp dụng từ
12/7/2000, đánh dấu bước phát triển mới
trong điều hành CSTT, từ các công cụ trực
tiếp sang các công cụ gián tiếp.
Thông qua việc mua/bán các GTCG với các
đơn vị thành viên của TTM, NVTTM là công cụ
tạo cho NHNN khả năng linhh hoạt, chủ động
tác động đến dự trữ của các TCTD, từ đó tác
động đến lượng tiền cung ứng theo mục tiêu
của CSTT.

24/10/16

20


2. Nghiệp vụ Thị trường mở
của NHNN Việt Nam
Luật NHNN 2010, Chương III, Mục 1, Điều 15.
Nghiệp vụ thị trường mở, quy định:
- Ngân hàng Nhà nước thực hiện nghiệp vụ thị
trường mở thông qua việc mua, bán giấy tờ
có giá đối với tổ chức tín dụng.
- Ngân hàng Nhà nước quy định loại giấy tờ có
giá được phép giao dịch thông qua nghiệp
vụ thị trường mở.



24/10/16

21


2. Nghiệp vụ Thị trường mở
của NHNN Việt Nam





2.1. Cơ cấu tổ chức hoạt động của TTM
2.2. Phương thức giao dịch và phương thức
đấu thầu
2.3. Quy trình nghiệp vụ TTM

24/10/16

22


2.1. Cơ cấu tổ chức hoạt động
của TTM




2.1.1. Ban Điều hành nghiê êp vụ thị trường
mở được NHNN thành lâ êp, do mô êt Phó Thống
đốc làm Trưởng ban và các thành viên là đại
diê ên của các đơn vị có liên quan thuô êc Ngân
hàng Nhà nước. Ban Điều hành nghiệp vụ thị
trường mở được tổ chức và hoạt động theo
quy định của Thống đốc Ngân hàng Nhà
nước.
(Điều 3. Quy chế NVTTM)

24/10/16

23


Ban Điều hành nghiệp vụ TTM


Có thẩm quyền quyết định các nội dung chủ
yếu trong phiên giao dịch NVTTM:



1. Khối lượng các loại GTCG cần mua hoă êc bán
2. Quyết định thông báo hoặc không thông báo khối
lượng GTCG NHNN cần mua hoặc bán;
3. Các loại GTCG cần mua, bán;
4. Tỷ lệ giao dịch của các loại GTCG;
5. Phương thức đấu thầu;
6. Phương thức xét thầu;

7. Thời hạn của giao dịch mua, bán có kỳ hạn ;
8. Lãi suất mua hoă êc bán.










24/10/16

24


2.1. Cơ cấu tổ chức hoạt động của
TTM
2.1.2.Thành viên tham gia nghiê êp vụ thị trường
mở là các tổ chức tín dụng thành lâ êp và hoạt
đô êng theo Luâ êt Các TCTD có đủ điều kiê ên sau
đây:
 1. Có TK tiền gửi tại Ngân hàng Nhà nước
 2. Có đủ các phương tiện cần thiết để tham gia
NVTTM gồm: máy FAX, máy vi tính nối mạng
internet;
 3. Có giấy đăng ký tham gia NVTTM
=>được NHNN cấp giấy công nhâ ên là thành viên
tham gia NVTTM.

24/10/16
25
