Phàn 3 kiến thức nền tảng hóa hữu cơ bài (12)

Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam

Khóa h c: Nh ng n n t ng c t lõi đ h c t t Hóa h c (Th y V Kh c Ng c)

b t bão hòa và ng d ng

B T BÃO HÒA VÀ NG D NG
( ÁP ÁN BÀI T P T LUY N)
Giáo viên: V KH C NG C
Các bài t p trong tài li u này đ c biên so n kèm theo các bài gi ng “
b t bão hòa và ng d ng” thu c Khóa
h c Nh ng n n t ng c t lõi đ h c t t Hóa h c (Th y V Kh c Ng c) t i website Hocmai.vn đ giúp các B n ki m
tra, c ng c l i các ki n th c đ c giáo viên truy n đ t trong bài gi ng t ng ng.
s d ng hi u qu , B n c n
h c tr c bài gi ng “ b t bão hòa và ng d ng” sau đó làm đ y đ các bài t p trong tài li u này.

Câu 1 :
Công th c phân t C8 H10 O
2*8  2  10
k
4
2
=>Trong X có 1 vòng và 3 liên k t pi => Nhân th m
ng phân th m không ph n ng đ

c v i NaOH ch ng t a r ng nhóm –OH không đính tr c ti p vào

vòng bezen
S đ ng phân là : C6 H5 -CH2-CH2OH, C6 H5-CH(OH)-CH3 ,
Các v trí o,m,p –OH-CH2 -C6 H4 -CH3
áp án : C

Câu 2:
Công th c phân t C8 H8 O
2*8  2  8
k
5
2
=>Trong X có 1 vòng và 3 liên k t pi => Nhân th m
Còn 1 liên k t pi n m trên nhánh nhóm -CHO
S ch t th a mãn đi u ki n X là
C6 H5 CH2 CHO
Các v trí : o, m, p OHC-C6 H4CH3 có 3 đ ng phân
áp án: A
Câu 3:
2*6  2  12
k
 1 =>Trong C6 H12 có 1 liên k t pi ho c 1 vòng
2
- C6 H12 có c u t o m ch h => là anken.
- Ph n ng c ng h p vào anken tuân theo quy t c Maccopnhicop khi c anken và tác nhân
c ng h p đ u b t đ i.
=>

C6 H12 tác d ng v i HBr cho m t s n ph m duy nh t thì C6 H12 có c u t o đ i x ng:

CH3 CH2 CH=CHCH2 CH3 và (CH3 )2 C=C(CH3 )2
áp án: C
Câu 4:
Công th c phân t C5 H10 O2
2*5  2  10
k

 1=>Trong este có 1 liên k t pi
2

T ng đài t v n: 1900 58-58-12

- Trang | 1 -


Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam

Khóa h c: Nh ng n n t ng c t lõi đ h c t t Hóa h c (Th y V Kh c Ng c)

b t bão hòa và ng d ng

C5 H10 O2 ph n ng đ c v i dung d ch NaOH nh ng không có ph n ng tráng b c => là axit ho c este
(không t o b i axit fomic):
Axit (4 đ ng phân): CH3 CH2 CH2 CH2 COOH; CH3 CH2 CH(CH3 )COOH; CH3 CH(CH3 )CH2 COOH;
CH3 C(CH3 )2COOH.
Este (5 đ ng phân): CH3 CH2 CH2 COOCH3 , CH3 CH(CH3 )COOCH3 , CH3 CH2 COOC2 H5 ,
CH3 COOCH2 CH2CH3 , CH3COOCH(CH3 )2
áp án: D
Câu 5:
Công th c phân t C4 H6 O2
2*2  2  2
k
 2 => Trong X có 2 kiên k t pi
2
Ch t X tác d ng đ c v i NaHCO 3 gi i phóng CO 2 ch ng t a X có nhóm –COOH
Công th c c u t o là: CH2 =CH-CH2 -COOH, CH3-CH=CH-COOH, CH=C(CH3 )-COOH
Nh không tính đ ng phân hình h c

áp án: C
Câu 6 :
Công th c phân t C4 H10 O2
2*4  2  10
k
 0 => Ch t X no không có liên k t pi trong phân t
2
Ch t X th a mãn đi u ki n bài toán là
Ch t Y ph i có nhóm -CHO
t oC
 OHC-CH2-CH2-CHO
HO-CH2-CH2-CH2-CH2OH +CuO 
t oC
HO-CH2- CH(CH3 )-CH2OH+CuO  OHC-CH(CH3 ) –CHO
áp án: B
Câu 7:
Công th c C4 H6 O 2
2*4  2  6
k
 2 => C4 H6 O2 có hai liên k t pi trong phân t
2
X ph n ng đ c v i NaHCO 3 gi i phóng CO 2 => X có nhóm –COOH mà trong nhóm –COOH có 1 liên
k t pi => trong nhánh C a ch t X có 1 liên k t pi n a
ng phân c u t o c a X là
CH2 = CH-CH2-COOH
CH3 -CH=CH-COOH
CH2 =C(CH3 )-COOH
L u ý đ ng phân c u t o nên không tính đ ng phân hình h c
áp án: C
Câu 8:

Công th c este C4 H6 O2
2*4  2  6
k
 2 => este C4 H6 O2 có hai liên k t pi trong phân t
2
=>Este không no m ch h
T ng đài t v n: 1900 58-58-12

- Trang | 2 -


Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam

Khóa h c: Nh ng n n t ng c t lõi đ h c t t Hóa h c (Th y V Kh c Ng c)

b t bão hòa và ng d ng

ng phân câu t o
CH2 = CH – COOCH3
CH3 – COOCH = CH2
HCOOCH = CH –CH3
HCOOCH2 – CH = CH2
HCOOC(CH3 )=CH2
áp án: C
Câu 9 :
nH2 O > nCO 2 => Ch t h u c no
nA = nH2 O – nCO 2 = 0,7 – 0,6 = 0,1 mol
C = nCO 2 / nA = 0,6/0,1 = 6 => C6 H14 O z
mO trong A = mA - mC – mH = 8,6 – 0,6*12 – 0,7*2 = 0
=>Ch t A không ch a oxi, Ch t A có công th c phân t : C6 H14

Ch t A là ch t h u c no nên không có ph n ng c ng
áp án : D
Câu 10:
Công th c phân t C5 H8 O2
2*5  2  8
k
 2 => Trong X có 2 liên k t pi
2
S mol nX = 0,05 mol
Mmu i = 3,4/ 0,05 = 68 => HCOONa
Công th c c a X là : HCOOC(CH3 )=CH-CH3
 HCOONa + CH3-C(=O)-CH2-CH3 + H2O
HCOOC(CH3 )=CH-CH3 + NaOH 
áp án: B
Câu 11 :
Công th c phân t là C2 H4 O2
2*2  2  4
k
 1=> Trong X có 1 lien k t pi
2
X + Na => Trong X có nhóm –OH ho c nhóm –COOH
X + AgNO 3 /NH3 => Trong X có nhóm –CHO
Công th c c u t o c a X là : HO – CH2 - CHO
áp án: C
Câu 12 :
Công th c phân t là C2 H4 O3
2*2  2  4
k
 1=> Trong X có 1 lien k t pi
2

A + Na => Trong X có nhóm –OH ho c nhóm –COOH
A + NaHCO 3 => A có nhóm –COOH
Công th c c u t o c a A là: HO –CH2 – COOH
áp án: A
Câu 13 :
Công th c phân t là C3 H6 O2
T ng đài t v n: 1900 58-58-12

- Trang | 3 -


Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam

Khóa h c: Nh ng n n t ng c t lõi đ h c t t Hóa h c (Th y V Kh c Ng c)

b t bão hòa và ng d ng

2*3  2  6
 1 => Trong X có 1 lien k t pi
2
X + NaOH => X có nhóm –COOH ho c –COOk

X tham gia ph n ng tráng g ng => X có nhóm –CHO
=>Công th c u t o c a X là: HCOOCH2 CH3
áp án: B
Câu 14 :
Công th c phân t là C3 H6 O3
2*3  2  6
k
 1 => Trong X có 1 lien k t pi

2
X ph n ng đ c v i NaOH, NaHCO 3 => X có nhóm –COOH
Mu i thu đ c ph n ng đ c v i Na => Mu i có nhóm –OH => X có nhóm –OH
Oxi hóa X đ

c Y => Y có nhóm –CHO tham gia ph n ng tráng g

ng

Công th c c u t o c a X là : HO – CH2 - CH2 – COOH
áp án : B
Câu 15 :
Công th c phân t là C3 H6 O3
2*3  2  6
k
 1 => Trong X có 1 lien k t pi
2
X ph n ng đ c v i NaHCO 3 => X có nhóm –COOH
Mu i ph n ng đ

c v i Na => Mu i có nhóm –OH => X có nhóm –OH

Oxi hóa X thu đ c Y , Y không tham gia ph n ng tráng g
Công th c c u t o c a X là : CH3 -CH(OH)-COOH

ng

áp án : A
Câu 16 :
Công th c phân t C4 H10 O2

2*4  2  10
k
 0 =>Ch t X là ancol no m ch h
2
Hidrat hóa X thu đ c butadine- 1,3 ( CH2 =CH –CH =CH2 )
 CH2 =CH –CH= CH2 + H2 O
CH2 OH – CH2 - CH2 -CH2 OH 
Butan -1,4 – điol
áp án: C
Câu 17:
Công th c phân t C4 H6 O2
2*4  2  6
k
 2 => Trong X có 2 liên k t pi
2
Th y phân este trong môi tr ng axit thu đ c axetanđehit ( CH3 CHO)
=>Công th c c u t o c a este là: CH3 COO-CH=CH2
áp án: D
Câu 18:
Anđehit có đ b t hòa k = 2
+ Có n CO2  n H2O  nandehit nên X có t ng c ng 2 liên k t .
T ng đài t v n: 1900 58-58-12

- Trang | 4 -


Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam

Khóa h c: Nh ng n n t ng c t lõi đ h c t t Hóa h c (Th y V Kh c Ng c)

b t bão hòa và ng d ng

+ M t phân t X ch cho 2 electron nên X là đ n ch c và có m t n i đôi.
áp án: A
Câu 19:
Công th c phân t C4 H6 O2
2*4  2  6
k
 2 => Trong X có 2 liên k t pi
2
Axit Y không tham gia ph n ng tráng g ng CH2 =CH-COOH
=>Este Z là CH2 =CH-COOCH3
áp án : B
Câu 20 :
Công th c phân t C6 H10 O2
2*6  2  10
b t b o hòa k 
 2 => Trong X có 2 liên k t pi
2
Công th c phân t c a mu i C3 H3 O2 Na
2*3  2  4
b t b o hòa k 
 2 => Trong mu i có hai liên k t pi
2
=>Công th c c u t o c a mu i là CH2 =CH-COONa
Ancol Z tác d ng v i CuO thu đ

c s n ph m có ph n ng tráng g

ng => Ancol đ n ch c b c 1

=>C u t o c a X là : CH2 =CH-COOCH2-CH2-CH3
áp án : A
Câu 21 :
Công th c phân t C9 H8 O2
2*9  2  8
Có đ b t b o hòa k 
6
2
Nhân th m có 1 vòng và 3 liên k t pi =>Trong nhánh có 2 liên k t pi
Y không tham gia ph n ng tráng g

ng

Y ph n ng v i NaOH theo t l 1 : 2 => este c a phenol
=>Công th c c u t o c a Y là CH2 =CH-COOC6 H5
áp án: B
Câu 22:
Công th c phân t C8 H10 O
2*8  2  10
4
Có đ b t b o hòa k 
2
Vòng benzen có ( 1 vòng và 3 liên k t pi)
X oxit hóa thu đ c andehit Y => nhóm –OH đ u m ch b c 1
Tác n c X thu đ c hidrocacbon Z
Công th c c u t o c a X là C6 H5 -CH2-CH2OH
áp án: B
Câu 23:
Công th c phân t C3 H2 O3

2*2  2  2
k
 2 =>Trong X có 2 liên k t pi
2
T ng đài t v n: 1900 58-58-12

- Trang | 5 -


Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam

Khóa h c: Nh ng n n t ng c t lõi đ h c t t Hóa h c (Th y V Kh c Ng c)

b t bão hòa và ng d ng

+CTCT c a X là : HOC  CO  CHO
Công th c phân t c a Y: C3 H4 O2
2*2  2  4
k
 1=>Trong Y cps 1 liên k t pi
2
+ Các CTCT c a Y : HOC  CH  OH   CHO , HCOOCH  CHO
áp án: A
Câu 24:
Công th c phân t C9 H8
2*9  2  8
k
6
2
=>Trong X có 1 vòng và 3 liên k t pi => Nhân th m

=>Còn 2 liên k t pi n m trên nhánh
Phát bi u không đúng
X : C6 H 5  CH 2  C  CH ch có 1 CTCT
áp án: A
Câu 25:
C = nCO 2 / a = 2 => X có 2 C
X +2NaOH => X có 2 nhóm –COOH => có k =2
Axit X là HOOC – COOH: axit oxalic
áp án: C
Câu 26:
Công th phân t C4 H6 O4
2*4  2  6
k
 2 =>H p ch t X có hai liên k t pi
2
C4 H6O 4 + 2NaOH  2Z + Y.
a mol Y c n 2 a mol CuO => Y hai ch c
 2HCOONa + C2 H4 (OH)2
công th c c u t o c a X là: HCOOCH2 -CH2OOCH + 2NaOH 
t
 OHC – CHO + 2Cu + 2H2 O
HO-CH2-CH2-OH + 2CuO 
Kh i l ng phân t c a T= 58 dvC
o

áp án: B
Câu 27:
Công th c phân t là C3 H6 O2
2*3  2  6
k

 1 => Trong X có 1 lien k t pi
2
X và Y đ u tác d ng v i Na => X và Y có nhóm –OH ho c –COOH
X tác d ng v i NaHCO 3 => X có nhóm –COOH
Y tham gia ph n ng tráng b c => Y có nhóm –CHO
=>Công th c c u t o c a X là C2 H5 COOH, Y là : CH3 -CH(OH)-CHO
áp án: D
Câu 28 :
Công th c phân t C4 H8 O2
T ng đài t v n: 1900 58-58-12

- Trang | 6 -


Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam

Khóa h c: Nh ng n n t ng c t lõi đ h c t t Hóa h c (Th y V Kh c Ng c)

k

b t bão hòa và ng d ng

2*4  2  8
 1 =>Trong X có ch a 1 liên k t pi nhóm –COO2
C4 H8O 2 + NaOH 
 Mu i Y và ancol Z

Oxi hóa Z b ng CuO đ
=>Z là CH 3 OH

c T , 1mol T ph n ng tráng g

ng thu đ

c 4 mol Ag => T là HCHO

=>G c mu i là CH3 -CH2 -COONa
=> Este là” CH3 -CH2-COOCH3 : Metyl proponat
áp án: A
Câu 29:
Ph n ng đime hóa CH  CH (k = 2) thu đ

c CH2  CH  C  CH (k =3).

G i s mol c a C2 H2 ph n ng là 2x thì s mol c a C4 H4 t o ra là x. Suy ra trong h n h p X có (1 – 2x)
mol C2 H2 và x mol C4 H4 .
Theo gi thi t thì s mol H2 ph n ng v i X là 2(1 – 2x) + 2x = (2 – 2x) mol.
S d ng cơng th c
k.n hợp chất hữu cơ  n H

2

phản ứng

 n Br

2nC H  3nC H  n H

phản ứng

 n Br

2

2

4

1 2x

4

2

x

2

2  2x

 x  0,15  H đime hóa 

2

phản ứng

, ta có :

phản ứng
0,15

0,15.2
.100%  30%
1

áp án: B
Câu 30:
Ch n nC H  1; nC H  3.
2

2

2

6

Ta có:
m Y  m X  m C H  m C H  116
2 2
2 6


m
n  Y  116  7
Y

M Y 58.2

7
n H  n Y  n X  3

 2
7
4

n
 2nC H  n H  5
2 2
2
 liên kết  trong 7 mol Y
 n Br  n liên kết  trong 0,7 mol Y  0,5 mol
2

áp án: B
Câu 31:
X là ankin nên phân t có 2 liên k t  . Suy ra X tham gia ph n ng c ng h p v i H2 , Br2 theo t l là 1 : 2.
Ta có :
2n X  n H  n Br  0,8
2
2

0,7
0,1


M  m X  27,2
 X n
nX
X

27,2

 n X  0,4  M X 
 68, X là C5 H 8
0,4

áp án: D
T ng đài t v n: 1900 58-58-12

- Trang | 7 -


Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam

Khóa h c: Nh ng n n t ng c t lõi đ h c t t Hóa h c (Th y V Kh c Ng c)

b t bão hòa và ng d ng

Câu 32:
H

ng d n :

b t bão hòa c a phân t X là k 

nB

2

nX

 1.

Suy ra công th c phân t c a X là Cn H2n , công th c phân t c a Y là Cn H2n Br2 .
Theo gi thi t, ta có :
2.80
.100%  74,08%
14n  2.80
 n  4  X laø C4 H8
%m Br trong Y 

Vì X ph n ng v i HBr thu đ
X là but–1–en.

c hai s n ph m h u c khác nhau, ch ng t X là anken b t đ i x ng. V y

áp án: A
Câu 33:
: Theo gi thi t :
n Ag
nX



0,25
 2  X có 1 nhóm CH=O (1)
0,125

S liên k t  trong phân t X là :
k

nH

2

nX



0,5
 2 (2)
0,25

T (1) và (2) suy ra : X là anđehit không no (có 1 n i đôi C=C), đ n ch c, m ch h , có công th c là
Cn H2n 1CHO .
áp án: D
Câu 34:
Các ph n ng v i Na có th vi t chung là:

ROH + Na  RONa +

1
H2
2

Do đó, n X = 2n H2 = 1,4mol
Các ch t trong h n h p X có d ng Cn H2n+2 O nên: n X = n H2O - n CO2

 b = 1,2 mol

Áp d ng đ nh lu t b o toàn nguyên t O, ta có:

n O2 =

2,6 + 1,2  2 - 1,4
= 1,8mol
2

Áp d ng đ nh lu t b o toàn kh i l ng, ta có:
a = mCO2 + mH2O - mO2 = 42 gam
áp án: A
Câu 35:
Công th c phân t C4 H6 O5
2*4  2  6
k
 2 =>Trong X có 2 liên k t pi
2
X ph n úng đ c Na => có nhóm –OH ho c –COOH
X ph n ng NaOH => X có nhóm –COOH ho c –COONaOH
X : HO CH 2  COO  CH 2  COOH 
 HO  CH 2  COONa

m muoi = 0,15  2  98  29, 4
T ng đài t v n: 1900 58-58-12

- Trang | 8 -


Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam

Khóa h c: Nh ng n n t ng c t lõi đ h c t t Hóa h c (Th y V Kh c Ng c)

b t bão hòa và ng d ng

áp án: D
Câu 36:
H n h p có k = 2 => nCO 2 > nH2 O
BTNT.C

 n CO2  0,18(mol)
Ta có 
4, 02  0,18.14
 0, 05  n H2O  0,18  0, 05  0,13(mol)
32  2
 2,34(gam)

BTKL
Khi đó, 
 n hh 

BTNT.H

 m H2O

áp án: B
Câu 37:
b t b o hòa c a anđehit metacrylic : k = 2
CH  C(CH3 )  CHO : 0,1 Ni
0,1.70  0,3.2
+ Có  2
 n Y 
 0, 24(mol)

95
H 2 : 0,3
4.
12
BTLK. 
ph¶n øng
ph¶n øng
+
nH2
 0,4  0,24  0,16  nBr2
 0,2  0,16  0,04
áp án: B
Câu 38:
Propen, propanal, ancol alylic có đ b t b o hòa k =1

n H  0, 2

 2
MY n X
n H2  0, 4

Ta có : 1molX  n CO2  1,8  


 1, 25  n Y  0,8 n C3H8Ox  0, 2
n C3H6Ox  0, 6 M X n Y



n C3H6Ox  0, 4

 n Br2  0,05  m  0,05.160  8(gam)
áp án: D
Câu 39:
anđehit axetic, etyl axetat có đ b t b o hòa k =1
=>nCO 2 = nH2 O
an col propylic có đ b t b o hòa k = 0
=>nH2 O > nCO 2

n CO2  0, 46(mol)
Ta có : 
 n C3H7OH  0, 48  0, 46  0, 02(mol)
n
0,
48(mol)

H
O

 2
Chú ý : anđehit axetic, etyl axetat có chung CT GN nên ta d n vào thành C 2 H4 O
0, 46  0, 02.3
BTNT.C


 n C2 H 4 O 
 0, 2(mol)
2
0, 02.60
 %mC3H7OH 
 12%

0, 02.60  0, 2.44
áp án: D
Câu 40:
Công th c phân t C4 H6 O4
2*4  2  6
 2 =>Trong X có hai liên k t pi
Có đ b t b o hòa k 
2
+ D th y ancol Y có d ng C2 H6 Ox .
T ng đài t v n: 1900 58-58-12

- Trang | 9 -


Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam

Khóa h c: Nh ng n n t ng c t lõi đ h c t t Hóa h c (Th y V Kh c Ng c)

b t bão hòa và ng d ng

+ Vì X không tráng b c nên nó có CTCT là HOOC  COOCH 2CH3

C H OH : 0,1(mol)
a  0,1
KOH
 2 5

V y HOOC  COOCH 2 CH 3 
KOOC  COOK : 0,1(mol) m  16, 6
áp án: A

Giáo viên: V Kh c Ng c
Ngu n:

T ng đài t v n: 1900 58-58-12

Hocmai.vn

- Trang | 10 -