Vợ chồng APhủ(mới)

Giáo án 12 Chuẩn Đỗ Viết Cường
Tiết 55 - 56. Đọc văn
VỢ CHỒNG A PHỦ
(trích)
Tô Hoài
Ngày soạn: 26.12.08
Ngày giảng:
Lớp giảng: 12A1 12A2 12A3
Sĩ số:
A. Mục tiêu bài học
Qua bài giảng, nhằm giúp HS:
1. Hiểu được cuộc sống cực nhục, tối tăm và quá trình đồng bào cac dân tộc vùng
cao Tây Bắc vùng lên tự giải phóng khỏi ách áp bức, kìm kẹp của bọn chúa đất thống trị
câu kết với thực dân. Hiểu được giá trị nhân đạo của tác phẩm trong việc khẳng định
sức sống tiềm tàng của người lao động.
2. Nắm được những đóng góp của nhà văn trong việc khắc hoạ tính cách nhân vật,
sự tinh tế trong việc diễn tả cuộc sống nội tâm, sở trường quan sát, miêu tả những nét
riêng về phong tục, tập quán và lối sống của người H'mông; nghệ thuật trần thuật linh
hoạt, lời văn tinh tế mang mầu sắc dân tộc và giàu chất thơ.
B. Phương tiện thực hiện
- SGK, SGV
- Giáo án
- Thiết kế bài giảng
- Các tài liệu tham khaoe khác
C. Cách thức tiến hành
- Đọc hiểu
- Đàm thoại phát vấn
- Thuyết trình
D. Tiến trình dạy học
1. Ổn đinh
2. KTBC (không kiểm tra)

3. GTBM
4. Hoạt động dạy học
Hoạt động của Thày và Trò Yêu cầu cần đạt
GV: yêu cầu HS đọc phần Tiểu dẫn
Nêu những nét chính cần nắm về nhà văn
Tô Hoài?
HS trả lời GV ghi bảng
I. Khái quát về tác giả và tác phẩm
1. Tác giả
- Tô Hoài (Nguyễn Sen), sinh trưởng trong
một gia đình làm nghề thủ công ở ngoại
thành Hà Nội.
- Ông có nhiều sáng tác nổi tiếng từ trước
Cách Mạng và đã tham gia tổ chức văn
1
Giáo án 12 Chuẩn Đỗ Viết Cường
GV: trình bày những hiểu biết của em về
truyện ngắn Vợ chồng Aphủ?
HS trả lời bằng cảm nhận sơ khai về tác
phẩm thông qua sự chuẩn bị bài ở nhà. ->
GV chốt lại
GV: Năm 1952, Tô Hoài có chuyến thâm
nhập thực tế cùng bộ đội vào giải phóng
Tây Bắc, chuyến đi dài 8 tháng này, Tô
Hoài đã sống và gắn bó nghĩa tình với
đồng bào các dân tộc Thái, H'mông,
Mường… và đất nước, con người Tây Bắc
đã khơi nguồn cảm hứng sáng tạo để Tô
Hoài hoàn thành truyện Tây Bắc gồm 3
truyện ngắn: Cứu đất cứu mường, Mường

Giơn, Vợ chồng A phủ
GV: qua sự chuẩn bị bài ở nhà, em hãy
tóm tắt nội dung của truyện Vợ chồng A
phủ
HS tóm tắt -> GV tóm tắt lại
hoá cứu quốc từ 1943.
- Được tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về
văn học nghệ thuật 1996.
- Các tác phẩm chính: SGK
- Tô Hoài là 1 trong những cây bút văn
xuôi hàng đầu của nền văn học Việt Nam
hiện đại. Nghệ thuật văn xuôi của Tô Hoài
khá đặc sắc thể hiện ở lối kể truyện tự
nhiên, sinh động, cách miêu tả giàu chất
tạo hình, ngôn ngữ phong phú đậm chất
khẩu ngữ.
2. Tác phẩm
- Tác phẩm được trích từ tập truyện Tây
Bắc (1953), đã đạt giải thưởng của Hội nhà
văn Việt Nam 54 - 55
- Tóm tắt tác phẩm:
+ Mị là một cô gái xinh đẹp, yêu đời có
khát vọng tự do, hạnh phúc, bị bắt về làm
con dâu gạt nợ nhà thống lí Pá Tra
+ Lúc đầu Mị phản kháng nhưng dần dần
trở nên tê liệt chỉ "lùi lũi như con rùa nuôi
trong xó cửa"
+ Đem tình mùa xuân đến, Mị muốn đi
chơi nhưng bị A Sử (chồng Mị) trói đứng
vào cột nhà.

+ A phủ vì bất bình trước A Sử nên đã
2
Giáo án 12 Chuẩn Đỗ Viết Cường
GV định hướng cách đọc hiểu cho HS
GV: tìm những chi tiết thể hiện được bản
chất của nhân vật Mị
HS tìm chi tiết GV ghi bảng
GV: Mị đã ý thức được khả năng lao động
của mình có thể trả nợ được, ý thức được
trách nhiệm của người con, ý thức được
cuộc sống ở nhà giàu.
GV: Mị là cô gái được nhiều bạn trai để ý,
muốn lấy Mị về làm vợ
GV: qua những chi tiết đó em có nhận xét
gì về nhân vật Mị?
HS trả lời GV chốt lại
GV: nhà văn đã giới thiệu cảnh ngộ của
Mị như thế nào?Qua cảnh ngộ đó giúp em
hiểu về số phận Mị như thế nào?
HS trả lời GV chốt lại
GV: cha mẹ Mị vi không có tiền cưới nhau
nên đã vay tiền nhà thống lí, gia đình
đánh nhau với A Sử. Sau đó bị bắt, bị phạt
vạ và trở thành kẻ ở trừ nợ cho nhà thống
lí Pá Tra
+ Không may hổ vồ mất con bò, A phủ bị
đánh và bị trói đứng vào cột gần chết
+ Mị đã cắt dây trói cho A phủ, hai người
chạy trốn đến Phiềng Sa
+ Mị và A phủ được giác ngộ và trở thành

du kích.
II. Đọc hiểu văn bản
1. Nhân vật Mị
a. Bản chất của nhân vật Mị
- Chi tiết:
+ Qua lời nói của Mị với bố: "con nay đã
biết cuốc nương làm ngô, con phải làm
nương ngô giả nợ thay cho bố. Bố đừng
bán con cho nhà giàu"
+ Trai đứng nhẵn cả chân vách đầu buồng
Mị
+ Mị thổi sáo giỏi, đặc biệt là thổi lá cũng
hay như thổi sáo
=> Mị là một cô gái H'mông xinh đẹp, tài
hoa, hiếu thảo, hứa hẹn một cuộc đời hạnh
phúc.
b. Số phận của Mị
- Cảnh ngộ: Mị là con dâu ngạt nợ nhà
thống lí
3
Giáo án 12 Chuẩn Đỗ Viết Cường
nghèo không có tiền trả….Mị phải làm dâu
gạt nợ. Như vậy Mị vừa là con nợ vừa là
con dâu. Là con nợ, trả nợ xong là thôi
nhưng đằng này Mị còn là một con dâu.
Con nợ bắt buộc và con dâu ép buộc, một
cổ 2 gông, đời Mị khổ nhục.
GV: cuộc sống làm dâu của Mị trong nhà
thống lí được miêu tả qua những chi tiết
nào?

HS tìm chi tiết GV ghi bảng
GV bình thêm về căn buồng Mị ở: nhà tù
-> tố cáo tội ác
GV: Qua cảnh ngộ và cuộc sống của Mị,
em có nhận xét gì về số phận của Mị?
HS trả lời GV chốt lại
GV: cô sống mà như đã chết, Mị không
còn ý thức về thời gian, tuổi tác và cuộc
sống. Mị sống như một cỗ máy, một thói
quen vô thức. Mị vô cảm, không tình yêu,
không khát vọng, thậm chí không còn biết
được khổ đau. Điều đó có sức ám ảnh đối
với độc giả, gieo vào lòng người nỗi xót
thương.
GV: sức phản kháng của Mị được thể hiện
ở những thời điểm nào?
HS: đêm tình mùa xuân và khi cởi trói cho
A phủ
GV: vào đêm tình mùa xuân, Mị đã có
hành động gì? hành động đó có bất ngờ
-> Cảnh ngộ của Mị - thân phận đau khổ
của người dân nghèo, phụ nữ nghèo miền
núi trước ách phong kiến thực dân.
- Cuộc sống làm dâu của Mị:
+ Cúi mặt, mặt buồn rười rượi
+ Cô tưởng mình cũng là con trâu, con
ngựa. Còn không bằng con trâu con ngựa
+ Vùi vào việc làm cả đêm lẫn ngày
+ Mỗi ngày Mị càng không nói, lùi lũi như
con rùa nuôi trong xó cửa

+ Buồng Mị nằm kín mít…Mị nghĩ chỉ
ngồi trong buồng ấy đến bao giờ chết thì
thôi.
-> Mị phải chịu một số phận vô cùng đau
khổ, 3 ách nặng: đồng tiền, cường quyền,
bạo lực của giai cấp thống trị và thần linh
ma quái -> thân phận nô lệ.
c. Sức sống tiềm tàng của nhân vật Mị
* Vào đêm tình mùa xuân
4
Giáo án 12 Chuẩn Đỗ Viết Cường
đối với em không? Tại sao?
HS: Mị đã uống rượu. Bất ngờ đến không
ngờ
GV: chú ý việc tác giả miêu tả cách uống
rượu của Mị -> báo hiệu sự nổi dạy trong
lòng Mị…
Diễn biến tâm trạng của Mị diễn ra như
thế nào?
GV yêu cầu HS đọc lại đoạn: "rượu đã
tan…đi ra, khép cửa buồng lại" (T7,8)
HS: tóm tắt diên biến tâm trạng Mị trong
đêm tình mùa xuân, GV chốt lại
GV: vào thời trẻ Mị cũng hay đi chơi vào
những đem tình mùa xuân…nghĩ lại hiện
tại Mị thấy buồn và đau khổ
GV: Mị muốn ăn lá ngón chết ngay có
nghĩa là Mị còn ham sống, càng ham sống
Mị càng muốn chết ngay trong hoàn cảnh
hiện tại đối lập với quá khứ.

GV: em có nhận xét gì về ngòi bút của Tô
Hoài khi miêu tả tâm trạng của Mị ở đoạn
này?
HS trả lời Gv chốt lại
GV: Khi nhìn A phủ bị trói Mị ngay lập
tức cắt dây trói cho A phủ?
HS: không
- Mị uống rượu ừng ực từng bát một và
muốn đi chơi
+ Mị hồi tường lại những kỉ niệm của thời
trẻ
+ Mị đã có ý nghĩa phản kháng: "nếu có
nắm lá ngòn trong tay, Mị sẽ ăn cho chết
ngay chứ không buồn nhớ lại nữa" -> Mị
đã ý thức sâu sắc được thân phận của mình
trong nhà thống lí
+ Hành động: thắp đèn cho sáng, quấn lại
tóc, lấy vấy hoa chuẩn bị đi chơi.
+ Tâm trạng: phơi phới, vui sướng
- Nghệ thuật:
+ Tinh tế và sâu sắc
+ Đặt sự hồi sinh của Mị vào tình huống
đối nghịch, mâu thuẫn giữa khát vọng sống
mãnh liệt với hiện thực phũ phàng -> sự
hồi sinh của Mị mãnh liệt và dữ dội
* Khi chứng kiến tình cảnh A phủ bị trói
- Diễn biến tâm trạng:
+ Lúc đầu Mị thản nhiên thổi lửa, hơ tay
-> dửng dưng trước cảnh A phủ bị trói
5