Y hai duong kỹ thuật đếm số lượng tiểu cầu

Tài liệu Y khoa Y Hải Dương HMTU
Fb: />Gmail:

KỸ THUẬT ĐẾM SỐ LƯỢNG TIỂU CẦU
I.

II.

Nguyên lý
Đếm TC tươi, trực tiếp qua kính hiển vi trên một buồng đếm đã bi ết trước thể tích với máu đã đư ợc
pha loãng trong một potanh chính xác
Kết quả đếm được tính ra SLTC/ mm33 , sau đó đổi ra SLTC/ l máu toàn phần
Qui trình
Bước 1: Hút pha loãng máu 1/20 ( hút máu đến vạch 0,5 rồi hút dung dịch pha loãng
Amonioxalat 1% tới vạch 11) và lắc 3 – 5 phút . Để 30 phút chờ HC bị phá vỡ hoàn toàn, chỉ
còn lại TC, BC
Bước 2: Lau buồng đếm và gắn lamen
Bước 3: Lắc kỹ lại, bỏ đi vài giọt đầu và nhỏ vào buồng đếm Simic hoặc Thoma. Để 10 – 15 phút
cho TC lắng hết vì TC có khả năng di chuyển , nếu đếm luôn thì TC sẽ di chuyển di chỗ khác
trong lúc đếm dễ nhầm và khó đếm
Bước 4: Soi ở vật kính x10 để lấy vi trường, quay sang x40 đếm tiểu cầu ở 5 khu nhỏ ( 4 khu 4
góc và 1 khu ở chính giữa) như đếm HC

Tính : SLTC = n (G/L)
Giải thích:
Đếm TC ở 5 khu nhỏ ( 4 khu 4 góc và 1 khu ở giữa) và mỗi khu nhỏ có 16 ô con  số ô con phải đếm là
5. 16 = 80 ,mà thể tích mỗi ô con là 1/4000 mm3  thể tích ô đếm HC là 80/4000 mm3
Gọi n là tổng số TC đếm được trên 5 khu đếm  số TC trong 1mm3 là
Do độ pha loãng là 20  số lượng TC trong 1mm3 máu toàn phần là

(TC)

.

= 103n (TC)

Số lượng TC trong 1L máu toàn phần là 103 .n . 106 = 109n = n (G/L) (đặt 109 là G)
Chú ý:
 Nếu sử dụng máu mao mạch thì phải lấy ngay giọt máu đầu tiên vì tiểu cầu có khả năng ngưng kết rất
nhanh khi tế bào bị tổn thương. Nếu bỏ giọt máu này đi thì các giọt sau số lượng tiểu cầu sẽ ít đi rất
nhiều.
 Máu phải lấy lúc bệnh nhân đói và được nghỉ ngơi, vì sau ăn và v ận động mạch tiểu cầu sẽ tăng lên.


Dung dịch dùng để đếm tiểu cầu như marcano (đếm cùng hồng cầu), Amoni oxalat 1% (đếm riêng tiểu
cầu) hoặc Magie sulphat (đếm gián tiếp cùng hồng cầu). Ta nên đếm bằng Amoni oxalat 1%. Dung
dịch này sẽ phá vỡ hồng cầu, chỉ để lại tiểu cầu. Tuy nhiên vì là một muối của acid yếu nên thời gian
phá vỡ hồng cầu rất chậm do đó thời gian chờ để đếm là lâu (30 phút). Hơn nữa dung dịch này dễ tạo
cặn nên dễ nhầm do vậy dung dịch này phải thay mới thường xuyên và phải lọc kỹ sau mỗi lần pha.
Cách pha Amoni oxalat 1% như sau:

+ Amonioxalat: (NH4)2 C2O4 :

1g

+ Nước cất vừa đủ :

100ml

+ Xanh cresyl :

1 vài giọt.

Page 1 of 2

1


Tài liệu Y khoa Y Hải Dương HMTU
Fb: />Gmail:


Điều chỉnh ánh sáng phù hợp bằng cách nâng tụ quang lên, mở chắn sáng và tăng cường độ đèn. Sau
khi lấy đươc vi trường ở vật kính 10, nâng tụ quang lên giữa, mở chắn sáng về mức trung gian, tăng
cường độ của đèn 1 chút -> xoay về vật kính 40, điều chỉnh nhẹ nhàng ốc vi cấp -> điều chỉnh cường độ
đèn cho phù hợp.



Do tiểu cầu rất bé và dễ nhầm nên mình có 1 số điểm lưu ý
để nhạn diện tiểu cầu như sau:
– Kích thước tương đương với hồng cầu ở vật kính 10. Có thể
hình tròn hoặc bầu dục.
– Có giả túc (đuôi), và di chuyển được, thường di chuyển
chậm hoặc đứng lắc nhẹ tại chỗ.
– Bắt màu trắng đến xanh nhạt khi xoay vi cấp.



Ngoài ra bạn cần phân biệt với bụi bẩn hoặc cặn hóa chất:
– Bụi bẩn hoặc cặn hóa chất có nhiều hình dạng, kích thước không đều nhau.
– Không có giả túc và không chuyển động được.
– Khi xoay vi cấp sẽ lóe sáng.

Page 2 of 2

2