đề xuất, thiết kế và triển khai hệ thống đào tạo trực tuyến về công nghệ ô tô ứng dụng mã nguồn mở

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ
NINH THỊ THÚY

ĐỀ XUẤT, THIẾT KẾ VÀ TRIỂN KHAI
HỆ THỐNG ĐÀO TẠO TRỰC TUYẾN VỀ CÔNG NGHỆ Ô TÔ
ỨNG DỤNG MÃ NGUỒN MỞ

NGÀNH: KỸ THUẬT CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC - 605246

S K C0 0 4 4 7 5

Tp. Hồ Chí Minh, tháng 11/2014


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM KỸ THUẬT
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ
NINH THỊ THÚY

ĐỀ XUẤT, THIẾT KẾ VÀ TRIỂN KHAI
HỆ THỐNG ĐÀO TẠO TRỰC TUYẾN VỀ CÔNG NGHỆ Ô TÔ
ỨNG DỤNG MÃ NGUỒN MỞ

NGÀNH: KỸ THUẬT CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC - 605246

Tp. Hồ Chí Minh, tháng 11 năm 2014


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM KỸ THUẬT
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ
NINH THỊ THÚY

ĐỀ XUẤT, THIẾT KẾ VÀ TRIỂN KHAI
HỆ THỐNG ĐÀO TẠO TRỰC TUYẾN VỀ CÔNG NGHỆ Ô TÔ
ỨNG DỤNG MÃ NGUỒN MỞ

NGÀNH KỸ THUẬT CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC - 605246
Hƣớng dẫn khoa học:
TS NGUYỄN BÁ HẢI

Tp. Hồ Chí Minh, tháng 11 năm 2014


LÝ LỊCH KHOA HỌC

I. LÝ LỊCH SƠ LƢỢC
Họ và tên: Ninh Thị Thúy

Giới tính: Nữ

Ngày, tháng, năm sinh: 09/08/1986

Nơi sinh : Thanh hóa

Quê quán: Hoằng Hóa – Thanh Hóa

Dân tộc : Kinh

Chức vụ, đơn vị công tác trƣớc khi học tập, nghiên cứu: Giáo viên
Trƣờng Cao đẳng nghề Cơ giới và Thủy lợi - Trảng Bom- Đồng Nai
Chỗ ở riêng hoặc địa chỉ liên lạc: Khu 10- TT Tân Phú - Tân Phú – Đồng Nai
ĐT cơ quan: 0613968216

ĐT di động: 0977231286

II. QUÁ TRÌNH ĐÀO TẠO:
1. Trung học chuyên nghiệp:
Hệ đào tạo:

Thời gian đào tạo từ ……/…… đến ……/ ……

Nơi học (trƣờng, thành phố):
Ngành học:
2. Đại học:
Hệ đào tạo: Chính quy

Thời gian đào tạo từ 09/2009 đến 04/2011

Nơi học (trƣờng, thành phố): ĐHSPKT Nam Định – Nam Định
Ngành học: Công nghệ kỹ thuật ô tô

III. QUÁ TRÌNH CÔNG TÁC CHUYÊN MÔN KỂ TỪ KHI TỐT NGHIỆP

ĐẠI HỌC:
Thời gian
04/2011 ÷ Nay

Nơi công tác

Công việc đảm nhiệm

Trƣờng Cao đẳng nghề Cơ giới
và Thủy lợi

i

Giáo viên


LỜI CAM ĐOAN
Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của tôi.
Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chƣa từng đƣợc ai
công bố trong bất kỳ công trình nào khác
Tp. Hồ Chí Minh, ngày … tháng … năm 2014
(Ký tên và ghi rõ họ tên)

Ninh Thị Thúy

ii


LỜI CẢM ƠN
Trong suố t quá triǹ h ho ̣c tâ ̣p và hoàn thành luâ ̣n văn này , tôi đã nhâ ̣n đƣơ ̣c sƣ̣

hƣớng dẫn , giúp đỡ quý báu của các thầy cô và các bạn cùng l

ớp. Với lòng kính

trọng và biết ơn sâu sắ c tôi xin đƣơ ̣c bày tỏ lời cảm ơn chân thành tới:
Ban giám hiê ̣u , Phòng đào tạo sau đại học , Khoa Cơ Khí Động Lực trƣờng
Đa ̣i Ho ̣c Sƣ Ph ạm Kỹ Thuật Tp.HCM đã ta ̣o mo ̣i điề u kiê ̣n thuâ ̣n lơ ̣i giúp đỡ tôi
trong quá triǹ h học tập và hoàn thành luận văn.
Tiế n si ̃ Nguy ễn Bá Hải, ngƣời thầ y kính mế n đã hế t lòng giúp đỡ , dạy bảo,
đô ̣ng viên và ta ̣o mo ̣i điề u kiê ̣n thuâ ̣n lơ ̣i cho tôi trong suố t quá trin
̀ h ho ̣c tâ ̣p và
hoàn thành luận văn tốt nghiệp.
Xin chân thành cảm ơn các thầ y cô trong hô ̣i đồ ng chấ m luâ ̣n văn đã cho tôi
nhƣ̃ng đóng góp quý báu để hoàn chin
̉ h luâ ̣n văn này .
Kính chúc ban giám hiệu, các thầy luôn mạnh khỏe, thành công và luôn là
ngọn đuốc soi đƣờng cho thế hệ đàn em chúng em tiến bƣớc thành công hơn, vững
chắc hơn trên con đƣờng khoa học tuy có khó khăn, thử thách nhƣng đầy thú vị này.
Xin chân thành cảm ơn và chúc các Thầy/ Cô sức khỏe và thành đạt.

iii


TÓM TẮT
Luận văn nghiên cứu về hệ thống đào tạo trực tuyến ngành công nghệ ô tô,
ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học, các công cụ mã nguồn mở ứng dụng
vào quản lý nội dung học tập trong đào tạo trực tuyến. Bên cạnh đó, luận văn còn
trình bày ứng dụng phần mềm mã nguồn mở để thiết kế bài giảng của hệ thống đào
tạo ngành công nghệ ô tô. Nếu mô hình dạy học này đƣợc áp dụng rộng rãi trong hệ
thống giáo dục – đào tạo sẽ tiết kiệm đƣợc chi phí đào tạo, là tài liệu tham khảo cho

ngƣời day, ngƣời học, thợ sửa chữa ô tô và tạo đƣợc cho ngƣời học hứng thú và thói
quen tự giác trong học tập. Đáp ứng đƣợc yêu cầu ứng dụng ứng dụng công nghệ
thông tin vào dạy học trong thời đại đổi mới.

ABSTRACT
The thesis researches on online training system of automotive mechanic, the
application of information technology in teaching, the application of tools of open
source Software in managing the learning content in online training. Besides, the
thesis presents the application of software of open source code to design the lecture
of training system of automotive industry. If this teaching model is widely applied
in the training and education system, we will save training cost, it will be reference
book for teacher, learner, auto mechanician and create the interest and selfconscious habit in learning , especially it will meet the application requirement of
information technology in teaching in the era of innovation.

iv


MỤC LỤC
Trang tựa

TRANG

Lý lịch khoa học .................................................................................................................... i
Lời cam đoan ......................................................................................................................... ii
Lời cảm ơn ............................................................................................................................ iii
Tóm tắt .................................................................................................................................. iv
Mục lục .................................................................................................................................. v
Danh sách các hình ............................................................................................................. viii
Danh sách các bảng................................................................................................................ x
Danh sách các từ viết tắt ....................................................................................................... xi

CHƢƠNG 1: ...............................................................................................................1
TỔNG QUAN .............................................................................................................1
1.1 Lí do chọn đề tài ................................................................................................ 1
1.2 Các kết quả nghiên cứu trong và ngoài nƣớc đã công bố .................................... 2
1.2.1 Những kết quả nghiên cứu ở trong nƣớc .................................................. 2
1.2.2 Những kết quả nghiên cứu ở nƣớc ngoài .................................................. 7
1.3 Mục tiêu của đề tài........................................................................................... 13
1.4 Đối tƣợng nghiên cứu của đề tài ...................................................................... 13
1.5 Phƣơng pháp nghiên cứu ................................................................................. 13
CHƢƠNG 2: .............................................................................................................14
CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ E-LEARNING ................................................................14
2.1 Tổng quan về E-Learning ................................................................................ 14
2.1.1 Lịch sử về E-Learning ........................................................................... 14
2.1.2 Phân loại E-Learning ............................................................................. 16
2.1.3 Đánh giá ƣu điểm và hạn chế của E-Learning. ....................................... 19
2.2 Mô hình hệ thống E-Learning .............................................................................23
2.2.1 Điều kiện để học E-Learning ................................................................. 26
2.2.2 Các bƣớc tham gia lớp học E-Learning .................................................. 28

v


2.3 Hệ thống quản lý môi trƣờng dạy học trực tuyến ............................................. 30
2.3.1 Định nghĩa ............................................................................................. 30
2.3.2 Chức năng của LMS và LCMS .............................................................. 31
2.4 Các chuẩn của E-Learning ............................................................................... 33
2.4.1 Tầm quan trọng của các chuẩn ............................................................... 33
2.4.2 Các chuẩn của E-Learning ..................................................................... 33
2.5 Cơ sở đánh giá hệ thống E-Learning ................................................................ 34

2.5.1 Các tiêu chí đánh giá ............................................................................. 34
2.5.2 Kỹ thuật đánh giá................................................................................... 34
2.6 Thực trạng E-Learning tại Việt Nam[1] ........................................................... 35
3.1 Tổng quan về phần mềm mã nguồn mở ........................................................... 37
3.1.1 Định nghĩa phần mềm mã nguồn mở[3] ................................................. 37
3.1.2 Những ƣu nhƣợc điểm của phần mềm mã nguồn mở (PMMNM) .......... 37
3.1.3 Các tiêu chí đánh giá phần mềm mã nguồn mở ...................................... 41
3.2 Các phần mềm mã nguồn mở dùng cho hệ thống E-Learning .......................... 42
3.2.1 Giới thiệu chung về các phần mềm mã nguồn mở thƣờng dùng ............. 44
3.2.2 So sánh các phần mềm mã nguồn mở .................................................... 45
3.2.3 So sánh chức năng của PMMNM dùng cho hệ thống E - Learning ........ 46
3.2.4 Lựa chọn phần mềm mã nguồn mở ........................................................ 47
3.3 Cài đặt phần mềm mã nguồn mở WordPress .................................................... 48
3.3.1 Giới thiệu hệ điều hành Linux ............................................................... 48
3.3.2 Giới thiệu về Webserver cPanel ............................................................. 49
3.3.3 Cài đặt WordPress trên cPanel ............................................................... 50
CHƢƠNG 4: .............................................................................................................57
THIẾT KẾ HỆ THỐNG ĐÀO TẠO TRỰC TUYẾN .............................................57
ỨNG DỤNG MÃ NGUỒN MỞ WORDPRESS ......................................................57

vi


4.1 Xây dựng mô hình hệ thống đào tạo trực tuyến về công nghệ ô tô ................... 57
4.1.1 Mô hình hệ thống................................................................................... 57
4.1.2 Chức năng của các thành phần trong hệ thống ....................................... 61
4.1.3 Các bƣớc xây dựng bài giảng trong hệ thống đào tạo trực tuyến ............ 62
4.2 Thực nghiệm tổ chức giảng dạy trực tuyến ............................................... 65
4.2.1 Mục đích của việc thực nghiệm ........................................................... 65
4.2.2 Nội dung và phƣơng pháp thực nghiệm ............................................. 66

4.2.3 Chuẩn bị trang thiết bị dạy học .......................................................... 67
4.2.4 Quá trình học tập trực tuyến .............................................................. 67
4.2.5 Đánh giá quá trình học tập của học sinh ............................................ 70
4.3 Kiểm tra, đánh giá quá trình thực nghiệm ................................................. 71
CHƢƠNG 5: .............................................................................................................74
KẾT LUẬN ...............................................................................................................74
5.1 Những kết quả đạt đƣợc ................................................................................... 74
5.2 Các vấn đề chƣa đạt đƣợc ................................................................................ 74
5.3 Hƣớng phát triển của đề tài .............................................................................. 74
TÀI LIỆU THAM KHẢO .........................................................................................75

vii


DANH SÁCH CÁC HÌNH
HÌNH

TRANG

Hình 1.1: Trang chủ cổng đào tạo trực tuyến Vinacel ............................................ 5
Hình 1.2: Trang chủ đào tạo trực tuyến-Thực hành sáng tạo kỹ thuật.................... 6
Hình 1.3: Website của trung tâm dạy học số………………………………………6
Hình 1.4: Trang chủ website đào tạo trực tuyến ljcreate.com ................................ 11
Hình 1.5: Trang chủ website đào tạo trực tuyến training.sae.org ........................... 12
Hình 2.1: Mô hình chức năng của giáo viên trong lớp học truyền thống ............... 22
Hình 2.2. Cấu trúc điển hình cho E-Learning ......................................................... 23
Hình 2.3. Các cấp độ của hệ thống E-Learning....................................................... 25
Hình 2.4. Các bƣớc tham gia lớp học trực tuyến..................................................... 28
Hình 2.5: Cấu trúc tổng quát của hệ thống E-Learning .......................................... 31
Hình 2.6. Mô hình chức năng của LMS/LCMS ...................................................... 32

Hình 3.1: Mục database của cPanel ........................................................................ 50
Hình 3.2: Đặt tên cho database ............................................................................... 50
Hình 3.3: Tạo mật khẩu ........................................................................................... 51
Hình 3.4: Giải nén file WordPress .......................................................................... 51
Hình 3.5: Tạo file ................................................................................................... 52
Hình 3.6: Chỉnh sửa mã trên notpad ...................................................................... 52
Hình 3.7: Lƣu lại nội dung chỉnh sửa ..................................................................... 53
Hình 3.8: Chọn phần mềm hỗ trợ giao thức ........................................................... 53
Hình 3.9: Upload thƣ mục cài đặt lên website ....................................................... 54
Hình 3.10: Điền thông tin khởi tạo ........................................................................ 54
Hình 3.11: Truy cập trang quản trị chính ................................................................ 55
Hình 3.12: Truy cập trang quản trị .......................................................................... 55
Hình 3.13: Trang làm việc chính của WordPress ................................................... 56
Hình 4.1: Mô hình hệ thống đào tạo truyến về công nghệ ô tô ............................... 57
Hình 4.2: Form đăng ký dạy dành cho giáo viên .................................................... 58
Hình 4.3: Dạng form đăng ký dạy cho giáo viên sau khi kết xuất .......................... 59

viii


Hình 4.4: Form đăng ký khóa học dành cho ngƣời học .......................................... 59
Hình 4.5: Kết xuất dữ liệu form .............................................................................. 60
Hình 4.6: Dạng form đăng ký cho học sinh sau khi kết xuất .................................. 60
Hình 4.7: Học sinh đăng nhập vào hệ thống ........................................................... 68
Hình 4.8: Phòng studio của giáo viên ..................................................................... 68
Hình 4.9: Giao diện lớp học .................................................................................... 69
Hình 4.10: Hiển thị trên màn hình máy tính của học sinh ...................................... 69
Hình 4.11: Học sinh đang học trực tuyến tại nhà .................................................... 70
Hình 4.12: Download bài giảng về máy tính .......................................................... 70
Hình 4.13: Định dạng câu hỏi trắc nghiệm ............................................................. 71

ix


DANH SÁCH CÁC BẢNG
BẢNG

TRANG

Bảng 2.1: Các giai đoạn phát triển của E-learning .......................................... 15
Bảng 2.2: So sánh các yếu tố liên quan ........................................................... 23
Bảng 2.3: Danh mục thiết bị cần dùng để học E-Learning ............................. 28
Bảng 3.1: Tiêu chí đánh giá chức năng của PMMNM ....................................44
Bảng 3.2: So sánh công cụ PMMNM .............................................................. 46
Bảng 3.3: So sánh chức năng của các PMMNM ............................................. 46
Bảng 4.1: Kết quả điều tra đối với giáo viên ................................................... 72
Bảng 4.2: Kết quả khảo sát đối với học sinh ................................................... 73

x


DANH SÁCH TỪ VIẾT TẮT
STT

TỪ VIẾT TẮT

NGHĨA

1

E-Learning

Electronic Learning

2

CNTT

Công nghệ thông tin

3

VLEs

virtual learning environment

4

SCORM

Sharable Content Object Reference Model

5

SAE

Society of Automotive Engineers

6

CBT

Computer Base Training

7

CMS

Content Management System

8

LMS

Learning management system

9

LCMS

10

TBT

Technology-Based Training

11

WBT

Web-Based Training

12

PC

Personal Computer

13

VCD

Video Compact Disc

14

AEN

Asia E-Learning Network

15

OSS

Open Source Software

16

PMMNM

phần mềm mã nguồn mở

17

GNU

General Public License

18

CSDL

Cơ sở dữ liệu

19

POP3

Post Office Protocol phiên bản 3

20

MySQL

Hệ quản trị cơ sở dữ liệu tự do nguồn mở

21

cPanel

Control Panel

22

FTP

Financing Promoting Technology

Learning content management system

xi


CHƢƠNG 1:

TỔNG QUAN
1.1 Lí do chọn đề tài
Hiện nay nền kinh tế thế giới và cả ở Việt Nam đang bƣớc vào giai đoạn
kinh tế tri thức. Đặc điểm của nền kinh tế này là dịch vụ sẽ là khu vực thu hút đƣợc
nhiều lao động tham gia nhất và là những lao động có tri thức cao. Do đó việc nâng
cao hiệu quả chất lƣợng giáo dục, đào tạo sẽ là nhân tố sống còn quyết định sự tồn
tại và phát triển của mỗi quốc gia, công ty, gia đình, và cá nhân. E-learning chính là
một giải pháp hữu hiệu giải quyết vấn đề này. Việc học tập không chỉ bó gọn trong
việc học phổ thông, học đại học mà là học suốt đời. Những phƣơng tiện học tập
không bị giới hạn về địa điểm và thời điểm nhƣ những “phòng học”, “bảng đen”
truyền thống. Hơn nữa với sự phát triển của khoa học tâm sinh lý khi nghiên cứu về
bộ não con ngƣời sẽ tìm ra đƣợc chính xác ƣu điểm và nhƣợc điểm của từng ngƣời.
Từ đó, với sự hỗ trợ của các phần mềm thông minh, có tính tƣơng tác cao sẽ đƣa ra
cách giảng dạy phù hợp với từng ngƣời. Đây là cơ hội tuyệt vời để ngƣời bị coi là
“cá biệt” theo cách đào tạo truyền thống bắt kịp với các ngƣời bình thƣờng khác.

Đối với các tổ chức và công ty, sự đào tạo nhân viên các kĩ năng mới sẽ quyết định
chất lƣợng sản phẩm và các dịch vụ mà họ cung cấp. Những công ty có doanh thu
tăng đều đồng nghĩa với việc tăng đầu tƣ vào việc đào tạo. Một vấn đề đặt ra với
các công ty là làm sao tạo ra tạo các nội dung huấn luyện nhanh nên họ rất cần các
công cụ tạo nội dung dễ dàng, nhanh và không đòi hỏi kiến thức về tin học quá nhiều.
Việc sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông, đặc biệt là Internet, đƣợc
kỳ vọng sẽ mang lại nhiều biến chuyển trong các lĩnh vực kinh tế, xã hội, giáo dục.
Trong các xu hƣớng biến đổi mà các nhà nghiên cứu đã dự đoán, sự phát triển và
định hình của loại hình đào tạo từ xa hay E-learning đƣợc đánh giá là nổi bật nhất.
“Công nghệ thông tin cũng sẽ làm thay đổi rất lớn việc học của chúng ta. Những
ngƣời nhân viên sẽ có khả năng cập nhật các kĩ thuật trong lĩnh vực của mình. Mọi
ngƣời ở bất cứ nơi đâu sẽ có khả năng tham gia các khóa học tốt nhất dạy bởi các
giáo viên giỏi nhất.”theo Bill Gates – Con đường phía trước

1


Ở Mỹ, E-learning đã đƣợc Chính phủ Liên bang thiết lập và đƣa vào hoạt
động khắp 13 bang. Bất cứ trƣờng đại học nào cũng đƣợc chính phủ và tƣ nhân trợ
giúp để bƣớc đầu tổ chức hoạt động e-learning và đang hoạt định mở rộng từng
bƣớc trong tƣơng lai.[4]
Cũng chính vì vậy mà các nhà lãnh đạo cấp cao của Việt Nam khẳng định
rằng, giáo dục là một trong những ngành đƣợc ƣu tiên cao nhất và đƣợc hƣởng các
nguồn đầu tƣ cao nhất nhằm nâng cao chất lƣợng giáo dục trong những năm tới.
Với nỗ lực này, Việt Nam đã quyết định kết hợp công nghệ thông tin vào tất cả mọi
cấp độ giáo dục nhằm đổi mới chất lƣợng học tập trong tất cả các môn học và trang
bị cho lớp trẻ đầy đủ các công cụ và kỹ năng cho kỷ nguyên thông tin.
Để thuận lợi hơn trong việc giảng dạy, giúp ngƣời học có đƣợc môi trƣờng
học tập thú vị hơn, năng động hơn, tiết kiệm đƣợc nhiều hơn các chi phí phát sinh
trong quá trình học tập. Còn ngƣời dạy thì cũng tiết kiệm đƣợc thời gian đánh giá

chất lƣợng học tập của ngƣời học để chuyên tâm nghiên cứu các phƣơng pháp giảng
dạy và thiết kế bài giảng thì mô hình học tập E- learning (electronic learning) ra đời
giúp giải quyết đƣợc những khó khăn mà ngành giáo dục đang gặp phải. Vì vậy, hệ
thống e-learning có thể coi là một giải pháp tổng thể dùng các công nghệ máy tính
để quản lý: sinh viên, giảng dạy theo yêu cầu, các lớp học đƣợc tổ chức đồng bộ,
các thiết bị đa phƣơng tiện hỗ trợ thiết kế bài giảng, thƣ viện điện tử, nhóm học tập
cho phép trao đổi thông tin giữa ngƣời học và ngƣời dạy.
Đề tài: “Đề xuất, thiết kế và triển khai hệ thống đào tạo trực tuyến về
công nghệ ô tô ứng dụng mã nguồn mở” do TS Nguyễn Bá Hải hƣớng dẫn nhằm
triển khai hệ thống đào tạo trực tuyến cho ngành công nghệ ô tô ứng dụng mã
nguồn mở WordPress.
1.2 Các kết quả nghiên cứu trong và ngoài nƣớc đã công bố
1.2.1 Những kết quả nghiên cứu ở trong nƣớc
* Chỉ thị 58- CT/TW ngày 17/02/2000 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh và phát
triển công nghệ thông tin phục vụ cho sự nghiệp công nghiệp hóa – hiện đại
hóa nêu rõ[6]: “Đẩy mạnh công nghệ thông tin trong công tác giáo dục và đào tạo

2


ở các cấp học, bậc học, ngành học. Phát triển các hình thức đào tạo từ xa phục vụ
cho nhu cầu học tập của toàn xã hội. Đặc biệt, tập trung cho phát triển mạng máy
tính phục vụ cho giáo dục và đào tạo, kết nối mạng internet tất cả các cơ sở giáo dục
và đào tạo
Thực hiện Chỉ thị số 29 (năm 2001) về việc tăng cƣờng ứng dụng công nghệ
thông tin trong giai đoạn giáo dục 2002 – 2003 và Chỉ thị số 55 (năm 2008) về việc
tăng cƣờng ứng dụng công nghệ thông tin trong giai đoạn giáo dục 2008 – 2012,
trong những năm qua, hạ tầng công nghệ thông tin trong ngành giáo dục đƣợc đầu
tƣ mạnh mẽ với việc hoàn thành “mạng giáo dục Edunet” năm 2010 (chƣơng trình
hợp tác giữa Bộ giáo dục và đào tạo với tập đoàn viễn thông quân đội viettel), kết

nối Internet băng thông rộng đến tất cả các cơ sở giáo dục từ mầm non đến đại học.
Nhiều trƣờng đại học, cao đẳng đã trang bị hạ tầng CNTT, thiết bị dạy học hiện đại
và từng bƣớc triển khai E-Learning. Một số khóa học trực tuyến, dạy học qua mạng
đƣợc mở ra.
Chủ trƣơng của Bộ giáo dục và Đào tạo trong giai đoạn tới là tích cực triển
khai các hoạt động xây dựng một xã hội học tập mà ở đó mọi công dân (từ THPT,
SV, các tầng lớp ngƣời lao động…) đều có cơ hội đƣợc học tập, bất cứ lúc nào (any
time), bất cứ nới đâu (any where) và học tập suốt đời (life long learning). Để thực
hiện đƣợc mục tiêu trên, E-Learning có một vai trò chủ đạo trong việc tạo ra một
môi trƣờng học tập ảo.
Ở Việt Nam đã có không ít những nghiên cứu và phát triển hình thức dạy học
trực tuyến này nhƣ:
* Một số vấn đề về đào tạo trực tuyến (E-Learning)
Tác giả: Trịnh Văn Biều
Đào tạo trực tuyến (E-learning) là một phƣơng pháp đào tạo tiên tiến, toàn diện,
có khả năng kết nối và chia sẻ tri thức rất hiệu quả. Sự ra đời của E-learning đã
đánh dấu bƣớc ngoặt mới trong việc áp dụng công nghệ thông tin và truyền thông
vào lĩnh vực giáo dục và đào tạo. Bài viết này trình bày tổng quan về: khái niệm,
các loại hình đào tạo, đặc điểm và các lợi ích của E-learning.

3


* Using e-learning management system for english teaching in vietnam
universities
Tác giả: Lê Hải Nam, Lin, Chien – Chung
Mục đích của nghiên cứu này là để tìm hiểu các công cụ quản lý tri thức tại các
trƣờng đại học và kiểm tra các phần mềm dạy tiếng anh trực tuyến tại Việt Nam. Để
xác định phần mềm nào thiết thực nhất trong dạy học tiếng anh trong trƣờng đại
học. Những phát hiện chính của nghiên cứu này cho thấy learning là hệ thống quản

lý thiết thực nhất để dạy tiếng Anh trực tuyến trong các trƣờng đại học Việt Nam là
Moodle. Với sự trợ giúp của trực tuyến công cụ truyền thông các trƣờng đại học
Việt Nam có thể thấy ý nghĩa của nghiên cứu này là tham chiếu cho phát triển của
e-learning trong giáo dục đại học ở Việt Nam.
* Theo báo cáo về e-Learning tại ASEAN năm 2008
GS TS. Srisakdi Charmonman, Đại học Assumption của Thái Lan cho biết: Trong
năm 2008, Học trực tuyến tại Việt Nam vẫn còn trong giai đoạn đầu của sự phát
triển với khoảng 10 trang web E-Learning. Bộ Giáo dục và Đào tạo chịu trách
nhiệm về nội dung các trang web eLearning, và Bộ Kế hoạch và Đầu tƣ có trách
nhiệm cấp giấy phép thành lập E-Learning các trang web cho mục đích kinh doanh.
Bộ Giáo dục và Đào tạo (Bộ GD & ĐT) cho rằng E-Learning sẽ là mô hình đào tạo
của tƣơng lai, và sẽ có nhiều chƣơng trình E-Learning phát triển tại Việt Nam. Từ
đó đào tạo trực tuyến đã xâm nhập vào Việt Nam và phát triển nhanh chóng từ
những bài giảng từ đào tạo phổ thông, dạy ngoại ngữ… cho đến đào tạo nghề trên
toàn quốc.
Hiện nay tại Trƣờng ĐHSPKT Tp HCM có phát triển một website về dạy học
trực tuyến là: />
4


Hình 1.1: Trang chủ cổng đào tạo trực tuyến Vinacel
Là một website do Trung tâm bồi dƣỡng giáo viên và đào tạo nhân lực công
nghệ cao của trƣờng ĐH SPKT Tp. HCM quản lý. Website này, quản lý việc học
trực tuyến của các khoa và các trung tâm trực thuộc nhƣ: Khoa KHCB, khoa điện –
điện tử, khoa cơ khí động lực, khoa cơ khí chế tạo máy, trung tâm Việt – Đức…
Khi muốn tham gia khóa học của một khoa hoặc trung tâm nào đó, chỉ cần chọn
danh mục cần học và đăng nhập là có thể tham gia khóa học để trao đổi và nghiên
cứu về các kiến thức chuyên ngành.
Ngoài ra, để giúp ngƣời học có thể tiếp cận đƣợc với kiến thức khoa học kỹ
thuật một cách nhanh chóng, dễ hiểu và hệ thống. TS Nguyễn Bá Hải đã thành lập

website nhằm tạo ra một môi trƣờng học tập ảo, mang tính
khái quát và thực tế. Ngƣời học sẽ cảm thấy thoải mái, thân thiện và thiết thực,
giảm bớt đi những chi phí đi lại khi tham gia khóa học.

5


Hình 1.2: Trang chủ đào tạo trực tuyến-Thực hành sáng tạo kỹ thuật
Đến năm 2014, Trung tâm dạy học số thuộc trƣờng Đại học SPKT Tp.Hồ Chí Minh
cũng cho ra đời website />
Hình 1.3: Website của trung tâm dạy học số

6


Chức năng của website là:
- Tổ chức/hỗ trợ xây dựng các khóa học trực tuyến
- Triển khai hoạt động/dự án học thuật, chuyên môn về dạy học số
- Thƣơng mại hóa lĩnh vực dạy học số
- Hợp tác trong nƣớc và quốc tế về lĩnh vực dạy học số
1.2.2 Những kết quả nghiên cứu ở nƣớc ngoài
* E-learning trends and platform selection Building a methodology and factors
analysis
Tác giả: Vladimir Shkaliberda
Dựa trên nghiên cứu gần đây, các ấn phẩm về phát triển học tập điện tử và hoạt
động kinh doanh liên quan ở Kazakhstan, các xu hƣớng và khu vực cụ thể ảnh
hƣởng đến sự phát triển học tập điện tử đã gây tranh luận. Mục đích của bài viết này
là để cung cấp một đánh giá lại về các xu hƣớng hiện tại và các yếu tố tác động tới
e-learning và để trình bày vắn tắt khái niệm về một lựa chọn hình thức mang tính
thƣơng mại. Bài báo này có thể đƣợc sử dụng bởi các đại diện doanh nghiệp và các

học viện liên quan đến phát triển quá trình e-learning của tổ chức của họ.
* An Evaluation Study of an e-Learning Course at the United Arab
Emirates University: A Case Study
Tác giả: Almekhlafi, A.G.
Coll. of Educ., United Arab Emirates Univ., Al-Ain, United Arab Emirates
Nghiên cứu của Almekhlafi, A.G. Nhằm mục đích nghiên cứu, khám phá nhận
thức của giáo viên đối với các tiện ích của e-Learing tại trƣờng Cao đẳng, Đại học.
Kết quả của nghiên cứu này cho thấy những ƣu điểm mà phƣơng pháp này mang
lại, mặc dù vậy cũng không có sự khác biệt nào đáng kể so với phƣơng pháp dạy
học truyền thống.
* An e-learning system for improving learner study efficiency by
stimulating learner volition
Tác giả: Takahama, S.
Graduate Sch. of Eng., Fukuoka Inst. of Technol., Japan

7


Nakamura, N.; Barolli, L.; Koyama, A.; Durresi, A.; Sugita, K
Nghiên cứu này cho thấy các cơ hội học tập mở ra rất nhiều cho ngƣời học
đƣợc cung cấp thông qua Internet. Ngày càng nhiều ngƣời đang lợi dụng các khóa
học đào tạo từ xa và trong những năm gần đây nỗ lực nghiên cứu lớn đã đƣợc dành
riêng cho sự phát triển của hệ thống đào tạo từ xa. Cho đến nay, nhiều hệ thống
E-Learning đƣợc đề xuất và sử dụng thực tế. Tuy nhiên, trong các hệ thống tỷ lệ
hoàn thành E-Learning là khoảng 30%. Một trong những lý do là mong muốn
nghiên cứu thấp khi ngƣời học nghiên cứu các tài liệu học tập. Trong nghiên cứu
này, nhóm tác giả đề xuất một hệ thống E-Learning, trong đó bao gồm ba hệ thống
con: các hệ thống phụ hỗ trợ học tập, hệ thống phụ hỗ trợ học viên, và hệ thống phụ
hỗ trợ giáo viên. Các hệ thống phụ hỗ trợ học tập cải thiện ham muốn học, nghiên
cứu. Các hệ thống phụ hỗ trợ học hỗ trợ ngƣời học trong quá trình nghiên cứu, và

các hệ thống phụ hỗ trợ giáo viên hỗ trợ giáo viên để có đƣợc trạng thái nghiên cứu
của ngƣời học. Trong công việc tƣơng lai.
* The comparison of learning effectiveness between traditional face-to-face
learning and e-learning among goal-oriented users
Tác giả: Ching-Hong Liu
Grad. Sch. of Social Inf., Yuan Ze Univ., Chungli, Taiwan
Trong nghiên này nhóm tác giả đã so sánh hiệu quả học tập giữa học tập truyền
thống và học tập điện tử.
Nghiên cứu này đƣợc khảo sát trên nhóm gồm 219 ngƣời trả lời, các kết quả
của nghiên cứu này giúp ngƣời dạy và ngƣời học xác định những ƣu thế của ELearing, tạo điều kiện tốt hơn cho ngƣời học đạt kết quả cao hơn trong việc học tập
và các kì thi của quá trình học tập. Đối với ngƣời dạy, mô hình này sẽ giúp họ xác
định đƣợc các mô hình giảng dạy tối ƣu nhất, đem đến sự hài lòng cho ngƣời học để
đạt kết quả cao nhất. Nghiên cứu này chỉ ra sự hiệu quả của phƣơng pháp học trực
tuyến tốt hơn phƣơng pháp học đối mặt. Hơn nữa những sinh viên sử dụng phƣơng
pháp e-learning cảm thấy hài lòng hơn về tài liệu học tập, môi trƣờng học tập so với
phƣơng pháp dạy học truyền thống.

8


* Learning Performance Assessment Approach Using Web-Based
Learning Portfolios for E-learning Systems.
Tác giả: Chih-Ming Chen
Nat. Chengchi Univ., Taipei
Yi-Yun Chen; Chao-Yu Liu
Nghiên cứu này trình bày một chƣơng trình đánh giá thành tích học tập khai
thác dữ liệu dựa trên bằng cách kết hợp bốn lý thuyết tính toán thông minh: tức là,
phân tích quan hệ xám ( GRA ), K- có nghĩa là chƣơng trình phân nhóm, khai thác
quy luật kết hợp mờ, và suy luận mờ, để xác định các quy tắc đánh giá hoạt động
học tập bằng cách sử dụng danh mục đầu tƣ học tập dựa trên web tập hợp của một

học viên cá nhân. Kết quả thực nghiệm cho thấy kết quả đánh giá của đề án đề xuất
rất gần gũi với những kết quả đánh giá tổng kết. Nói cách khác, chƣơng trình này có
thể giúp giáo viên đánh giá hiệu quả hoạt động học tập của ngƣời học cá nhân chính
xác chỉ sử dụng các danh mục đầu tƣ học tập trong một môi trƣờng học tập dựa trên
Web. Lúc này giáo viên có nhiều thời gian hơn cho việc giảng dạy và thiết kế
chƣơng trình học tập mà không phải dành nhiều thời gian cho việc đánh giá quá
trình học của ngƣời học. Quan trọng hơn, giáo viên có thể hiểu đƣợc các yếu tố ảnh
hƣởng đến hiệu suất học tập trong một môi trƣờng học tập dựa trên web theo các
quy tắc đánh giá đƣợc phản ánh dựa trên kết quả học tập. Bên cạnh đó, giáo viên
cũng có thể điều chỉnh phƣơng pháp giảng dạy cho học viên với màn trình diễn học
tập khác nhau.
Qua tìm hiểu và tham khảo các tài liệu và những chƣơng trình dạy học trực
tuyến của nƣớc ngoài nhƣ:
- />Nhiệm vụ LJ create là cho phép ngƣời học trên toàn thế giới đạt đƣợc đầy đủ
tiềm năng của họ trong một loạt các lĩnh vực khoa học và kỹ thuật bằng cách cung
cấp các giải pháp dạy học cho các trƣờng học và giáo dục hơn nữa.
LJ create sản xuất tài liệu giảng dạy pha trộn học tập theo hình thức phần cứng,
phần mềm và chƣơng trình giảng dạy học tập điện tử đƣợc sử dụng bởi các trƣờng

9


học, trƣờng cao đẳng, trƣờng đại học và tổ chức đào tạo công nghiệp trên toàn thế
giới. LJ create phát triển các giải pháp giảng dạy thực tiễn và sáng tạo cung cấp các
công cụ để truyền cảm hứng cho học viên mỗi ngày. Từ năm 1979, LJ create đã
đƣợc gọi là nhà cung cấp hệ thống giáo dục hàng đầu thế giới.
Ngày nay, LJ create các sản phẩm phục vụ khác nhau, từ các giải pháp học tập
cụ thể chủ đề thông qua để hoàn thành hệ thống quản lý lớp học Khoa học, Công
nghệ, Kỹ thuật và Toán học (STEM) chƣơng trình giảng dạy.
LJ create cũng sản xuất đào tạo chuyên gia cho thiết bị điện tử, ô tô và các học

viên CNTT ở cấp nghề. LJ create đã phát triển một loạt các ứng dụng phần mềm
giáo dục, thiết kế đặc biệt thiết bị lớp học cho các thí nghiệm thực tế và nguồn lực
chƣơng trình giảng dạy chất lƣợng cao. Một phƣơng pháp pha trộn học duy nhất
đƣợc áp dụng cho tất cả các sản phẩm của chúng tôi, cung cấp cho sinh viên những
bài học thú vị và kích thích.
Sản phẩm LJ create đƣợc thiết kế bởi nhà giáo dục có kinh nghiệm những
ngƣời cam kết sản xuất tài liệu giảng dạy chất lƣợng cao.

10


Hình 1.4: Trang chủ website đào tạo trực tuyến ljcreate.com
Trên trang web này trang bị hơn 400 bài học trực tuyến về các lĩnh vực, chủ đề
quan trọng trong nhành công nghệ ô tô. Phƣơng pháp đánh giá tổng hợp giúp ngƣời
học đo lƣờng hiệu suất của họ khi họ hoàn thành mỗi bài học. Các nguồn tài nguyên
có thể đƣợc lƣu trữ trên Internet thông qua hệ thống trƣờng học ảo của trang web
hoặc đƣợc cấp giấy phép phải đƣợc đặt trên cơ sở môi trƣờng học tập ảo - VLEs
(virtual learning environment) và phải tuân thủ theo các quy định về chia sẻ nội
dung tài liệu tham khảo – SCORM (Sharable Content Object Reference Model).
Phần tài nguyên học trực tuyến bao gồm những lĩnh vực nhƣ:
- Trình bày tổng quan về ô tô
- Ngân hàng câu hỏi Ô tô
- Ô tô trực tuyến
- Hỗ trợ công nghệ học
Và quan trọng nhất là phần kiến thức cơ bản nhƣ:

11